TWEEDE BLAD VAN PEEL EN MAAS
qcede
Fa. v. d. Munckhof
Centrafe Verwarming
Tirma Mancfers Stevens
óóc een qcexte \yutpen
De practische
beteekenis van de
devaluatie voor de
huishouding.
Markten
Kalmte en vast
beradenheid.
Ons weekpraatje.
Parker Swan Parket
Moor Blackbird
Jackdawn
INKTEN VOOR ALLE VULPENNEN
Rundvee- en Varkensmarld
te HORST Maandag 5 Oct.
Sierlijk
Sterk
Goedkoop
Firma M. J. Vollebergh Zonen
Koud en warm Waterleidingen
Pompen Zinkwerk Electriciteit
Provinciaal Nieuws
Zaterdag 3 October 1936
Zeven en vijftigste Jaargang No 40
Hamsteraars bedriegen zich
zelf en benadeelen hun me-
demenschen.
Op het bord der nationale
schande moesten hun namen
komen en die van de winke
liers, die de prijzen onnoo-
dig zouden verhoogen.
Dit zal een artikeltje worden
van uiterst eenvoudige strekking.
De bedoeling is, dat het gelezen
wordt door den kleinen man, den
gewonen burger en vooral door al
de vrouwen, die een huishouding
moeten voeren. Het zal niet bo
ven hun begrip uitgaan, want we
zullen het niet hebben over al die
ingewikkelde technische termen,
welke aan het devalutievraagstuk
zijn verbonden. De menschen met
kapitaal worden door hun ban
kiers en andere financieele ad
viseurs wel ingelicht over de be
teekenis voor hen van de munt-
depreciatie. Maar wij zullen het
er over hebben, of en in welke
mate de huisvrouw den invloed
van de z.g. waardevermindering
van den gulden zal ondervinden.
Heel veel eenvoudige menschen
snappen niets van hetgeen is ge
beurd ofte gebeuren staat. Veel
vuldig hoorden we b.v. de vraag
stellen: Krijgen we nu ander
geld?
Neen! we krijgen geen ander
geld. Onze gulden blijft 'n gul
den, en die blijft bestaan uit vier
kwartjes, of tien dubbeltjes, of
honderd centen. Alle betalingen
en berekeningen blijven precies
geschieden zooals gewoon.
Het eenige verschil is dit: als
we nu marken of Belgische francs
willen gaan koopen voor onzen
gulden, dan krijgen we minder
marken, francs enz. als voorheen.
Daar heeft de huisvrouw dus niet
mee te maken, dat is een zaak
van en vóór den handel.
Worden de prijzen dan hooger?
zal men vragen.
In het algemeen gesproken, be
hoeven de prijzen niet hooger te
worden. Immers, zoolang de loo-
nen gelijk blijven en b.v. de ta
rieven van spoor en andere ver
voermiddelen, waarom zouden
dan de prijzen omhoog moeten
De kostprijs van een artikel
blijft, in guldenswaarde uitge
drukt, immers precies gelijk Al
leen voor de vervaardiging van
sommige artikelen is het noodig,
dat we de grondstoffen uit het
buitenland betrekken. Komen die
gronstoffen uit landen, die met
ons devalueerden, zooals Frank
rijk en Zwitserland, dan blijft nog
alles bij het oude. Moeten we ze
echter betrekken uit andere lan
den. dan moeten we die grond
stoffen zooveel duurder betalen
als onze gulden op de internati
onale waardemarkt zakte.
Als men echter nagaat, dat de
grondstof meestal slechts een ge
ring deel van de verkoopwaarde
van een artikel vertegenwoordigt
en de loonfactor van véél groo-
ter beteekenis is, zal men kunnen
begrijpen, dat de prijsstijging van
de betrekkelijk weinige artikelen,
waarin buitenlandsche grondstof
fen zijn verwerkt, slechts zeer ge
ring behoeft te wezen. Bovendien
worden dikwijls buitenlandsche
(goedkooperè) grondstoffen ver
werkt, niettegenstaande we ze hier
óók voortbrengen.
Denken we b.v. maar eens aan
graan. Dan kan de prijsstijging
van de buitenlandsche artikelen
ten gevolge hebben, dat we de
binnenlandsche gaan verwerken,
wat onze nijverheid ten goede
komt. In het geval „graan" gaat
dat al weer gepaard zonder prijs-
verhooging, omdat het prijsver
schil wordt verrekend doorver
mindering van „toeslag" of ^.ac
cijns"
We mogen dus tot de conclu
sie komen, dat slechts zeer wei
nige artikelen in prijs omhoog
behoeven te gaan. Als bepaald
voordeel van de devaluatie mag
dan bovendien worden verwacht
een opleving van nijverheid en
industrie, door meerder ge
bruik n.l. van inlandsche grond
stoffen en verhooging van de ex
portmogelijkheid, omdat onze Ne-
derlandsche waren, betaald met
buitenlandsch geld, goedkooper
zijn geworden. Wat 'n gulden
kost, nietwaar, we zeiden dat
hiervoren reeds kan met min
der marken, belga's, dollars, pon
den enz. worden betaald.
Voor de kapitaalbezitters zit
ten aan de devaluatie van den
gulden nog vele kanten, goede
en slechte. Om een voorbeeld te
noemen: een huizenbezitter kan
er eenig voordeel van hebben
hypotheekhouders eer het tegen
deel. Maar over die zijde van het
vraagstuk spreken we thans ver
der niet.
Zal het dus uitgesloten wezen,
dat de prijzen der eerste levens
behoeften aanmerkelijk omhoog
gaan
We hebben uiteengezet, dat
zulke stijging het gevolg van de
devaluatie van den gulden niet
behoeft te zijn. Als ze toch plaats
grijpt, zou dat
de schuld der huisvrouwen
wezen, die in haar beangst on
verstand het noodlot over zich
zelf zouden afroepen. We hebben
daarvan voorbeelden gezien in
België en elders. Toen de Bel
gische franc werd gedevalueerd,
maakte zich een paniek meester
van de huisvrouwen, die groote
voorraden gingen inslaan uit vrees
dat.... de boel duurder zou wor
den 1 Het gevolg was natuurlijk,
dat de winkelvoorraden ineen
schrompelden en de fabrieken
niet genoeg konden produceeren
om te voldoen aan al die aan
vragen, welke volstrekt niet aan
de oogenblikkelijke behoefte be
antwoorden.
Dan komt de wet van vraag
en aanbod meedoogenloos in wer
king: de boel vliegt omhoog
Omdat de levensbehoeften aldus
tijdelijk duurder worden, ontstaat
een aandrang om loonsverhoo-
ging en deze heeft op zich zelf
weer handhaving van de eerst
onnoodig verhoogde prijzen ten
gevolge.
Wie in de komende dagen
méér koopt dan gewoon, méér
dan voor direct gebruik noodig
is, benadeelt dus zich zelf en
den medemensch.
Hamsteren is een onvader
landslievende daadhamsteren
isde dief zijn van de volks
welvaart hamsteren is volks-
verraad.
We hebben uiteengezet, dat
geen prijsverhooging van betee
kenis gemotiveerd kan wezen
en daarom raden we aan: Koopt
niet, als men u zonder behoor
lijk motief meer dan vroeger
in rekening beoogt te brengen.
Gaat eerst eens bij anderen
zien, of ook zij den prijs heb
ben omhoog gevoerd. Laat u
niet verlokken door „speciale
aanbiedingen", .'welke worden
gedaan, z.g. omdat een prijs
stijging in het zicht zou zijn.
Elke vorm van hamsteren, óók
bij inkoop tegen normalen prijs,
is uit den booze en werkt prijs
verhooging in de naaste toe
komst in de hand. Let op de
houding van uw lerancier 1 In
deze dagen zullen zich de schui
mers van den handel doen ken
nen en zich doen onderscheiden
van de bonafide-zakenlui.
Hiermee hebben we alles ge
noemd, wat de eenvoudige bur
ger, vooial de huisvrouw, van de
beteekenis der devaluatie van den
gulden moet weten. Of er een
duurtegolf dl of niet over ons land
zal trekken, hebben de burgers
zelve in de hand. Het hangt af
van hun onverstand of verstand,
van hun rust of dwaze bewogen
heid.
In Colijn heeft het volk een man,
op wien, het bouwen en vertrou
wen kan. Hij heeft het verzekerd,
dat in de meeste gevallen, als er
maar geen hamsterwoede ontstaat,
geen prijsstijging behoeft te vol
gen en dat die in de overige ge
vallen slechts van geringe betee
kenis behoeft te wezen.
Mits elke paniekstemming uit
blijft.
Md.
HORST, Maandag 5 October
CUYK, Dinsdag 6 October
Paardenmarkt, 8 October
WE STAAN ER NIET SLECHT
VOOR!
De goede, instructieve rede, welke
Minister Colijn Maandagmorgen voor
de radio heeft gehouden over „het"
feit van den dag, zal zeker haar
uitwerking op het Nederlandsche
volk niet missen. Ze kan, althans
ten deele, een correctie vormen op
de vele ongunstige en ramp-voor
spellende uitingen, welke bij de be
spreking van het devaluatie-probleem
door de tegenstanders langen tijd ten
beste zijn gegeven.
Dat mag de stemming niet zijn,
waarin we de toekomst thans tege
moet gaan. We moeten nu het
voldongen feit aanvaarden en als
we het goed beschouwen, dan zijn er
toch redenen genoeg, om er naast
verschillende moeilijkheden ook gun
stige gevolgen van te verwachten.
Met een enkel woord wezen ze er
reeds op, dat er spijt kan bestaan
over het nalaten van de operatie in
1931 of zelfs maar in 1935.
De devaluïsten mogen nu achteraf
triomfeeren om de juistheid van hun
bewering, dat devaluatie op den duur
toch niet tegen te houden was en
dat men ze daarom beter goedschiks
dan kwaadschiks kon aanvaarden.
Het is nu echter niet de tgd, om
zich te vermeien in dergelijke gelijk-
hebberijen. Er is nu eendracht noodig,
om samen den toestand moedig en
vol vertrouwen te aanvaarden.
Ja, vol vertrouwen
Het staat immers op de eerste
plaats vast, dat door de Nederland
sche Bank een zekere winst op den
buitengewoon grooten goudvoorraad
wordt gemaakt en dat de Regeering
die waarschijnlijk wel niet geheel
noodig zal hebben voor de schepping
van het egalisatiefonds. Met de rest
kan de begrootingspositie verruimd
worden, kan wellicht zooals in
België de politiek van groote
werken uitbreiding verkrijgen.
Op de tweede plaats zal het deel
van onze industrie, dat voor den
export werkt, er ongetwijfeld gunsti
ger voor komen te staan. In hoe
verre dit nu weer tot nieuwe afweer-
maatregelen in andere landen zal
stimuleeren, dient te worden afge
wacht. We moeten ons dan ook niet
overgeven aan de illusie, dat nu alle
leed geleden is, doch ongetwijfeld is
er een moment van ernstige en
voor ons land nadeelige. spanning
uit de economische verhoudingen tot
het buitenland verdwenen.
Ook onze landbouwcrisispolitiek
zal nu waarschijnlijk heel anders en
veel eenvoudiger kunnen worden in
gericht.
Op de derde plaats zal de Neder
landsche reederij, die nu met 8ya
millioen gesteund moest worden,
weer uit eigen kracht op adem kun
nen komen.
Men berekent de scheepsvrachten
namelijk in ponden sterling en nu 't
Engelsche betaalmiddel ten opzichte
van den gulden zal gaan stijgen,
zullen de verdiensten der reederij
vanzelf grooter gaan worden.
Alles bij elkaar zal, zeker voor de
allernaast toekomst, een verbetering
van de arbeidsmarkt voor ons land
te wachten zijn. En hoe treurig het
daarmee was gesteld, bewees nog
overduidelijk een uitgebreide Nota
over de oorzaken van de toeneming
der werkloosheid, welke Minister
Slingenberg Zaterdag aan de Tweede
Kamer deed toekomen.
De tegenstanders van devaluatie
hebben trouwens nooit bestreden,
dat muntcorrectie de werkgelegen
heid zou bevorderen. Ze voegden er
echter aan toe, dat dit slechts een
tijdelijk soelaas zou zijn, dat men
na eenigen tijd voor dezelfde, ja
voor nog grooter moeilijkheden zou
komen te staan.
Er moet nu echter alles op gezet
worden, om deze voorspelling te
schande te maken en dat kan wel
licht door nu ook van regeerings-
zijde de werkverruiming sterk te
activeeren.
Make the best of it, het beste
ervan maken, dat is nu de leus,
waaronder vóór- en tégen standers
van devaluatie kunnen samenwerken.
Daarbij mogen we ons de moeilijk
heden, welke deze devaluatie onge
twijfeld ook meebrengt, niet ont
veinzen.
De patiënt was al geruimen tijd
aan een bepaald soort kuur onder
worpen en nu wordt hij opeens
overvallen door een nieuwe methode.
Dat zal op den duur ongetwijfeld tot
correcties aanleiding moeten geven.
Er zijn al loonen zoo ver aangepast,
dat deze nieuwe staat ze onder het
peil van het bestaansminimum zou
kunnen brengen. De maatregelen,
welke steunverlaging voor een groot
aantal werkloozen tot gevolg had
den, zullen nu zeker nog eens nader
bezien dienen te worden. Immers,
ook in de huren zal weer een drang
tot verhooging ontstaan tegelijk met
in de prijzen.
Het is uitstekend, dat de regeering
op korten termijn maatregelen treft,
om wilde prijs-, huur- en loon-
bewegingen tegen te gaan. De aan
maning, om toch vooral niet te
gaan „hamsteren", sluit daarbij goed
aan.
Doch op den duur zullen correcties
op het front van de prijzen, huren
en loonen toch niet tegen te gaan
zijn.
Het is te hopen, dat alles zich in
kalmte en goede harmonie zal vol
trekken. Dan mogen we terecht de
verwachting koesteren, dat ons land
per slot van deze moeilijke dagen
heilrijke gevolgen zal ondervinden.
DE VOORSPELLINGEN VAN
MADAME TERFREN LAÏLA.
ONDANKS HEVIGE OORLO
GEN IN 1937 KRIJGEN ALLE
MENSCHEN HUN ZIN.
ZOUDEN WE IN 1937 OOK
VERSTANDIGER WORDEN
We leven in een modernen tijd en
bovendien hooren we tot een volk,
dat als een der meest intellectueele,
dus geestelijk verlichte, ter wereld
wordt beschouwd.
Vandaar, dat het slechts een paar
duizend zwendelaars en zwendelaar-
sters zjjn, die middels hun kijken in
koffiedik, of het leggen van de kaart,
of het lezen van de hand, of het
trekken van een horoscoop, op een
fatsoenlijke en gedegen manier aan
den kost kunnen komen. Hierbij mag
niet onvermeld blijven, dat we in
Utrecht bovendien een door het rijk
gesubsidieerd instituut hebben, dat
den kaartlegsters en astronomen
officieele concurrentie aandoet, door
zich eveneens met het trekken van
horoscopen bezig te houden en in
opdracht van particuliere groot
werkgevers of overheidsdiensten,
solliciteerende jongelui tot zijn slacht
offers of tot uitverkorenen
maakt, door b.v. hun mate van be
trouwbaarheid af te meten naar de
aanwezigheid bij hun geboorte van
het een of ander sterrenbeeld aan
het zenith. Deze voorstelling van
zaken moge dan al een klein weinigje
gechargeerd zijn, in wezen is ze
toch volkomen overeenkomstig de
feiten.
Zóó staan de zaken derhalve bij
een der geestelijk meest begaafde
volkeren. Men moet er niet aan
denken, hoe het intellectueele peil
van middelmatige- en beneden-mid-
delmatige naties moet zijn
De meesten „durven" zoo iets niet
of missen het noodige aanpassings
vermogen, maar het kostje van eiken
werklooze zou zijn gekocht, als-ie
zijn haren en vooral z'n wenkbrau
wen glimmend zwart en vet maakt,
glansdruppels in z'n oogen laat loopen
„doordringend" en tegelijk „abstract"
leert kijken, en dan 'n bordje met
den naam Ali Ben Mesjogge of
iets dergelijks op z'n deur spijkert.
Hoe meer „Oostersch" hij zich zelf
en zijn huiselijk interieur inricht,
des te grooter het effect.
Wij, beschaafde Europeanen, zijn
zeer gevoelig voor alle „geheime"
wijsheid. We buigen er voor met al
ons onverstand.
Het geloof aan het geleuter van
allerlei soort toekomst-voorspellers
wordt door een groot deel van de
pers helaas aanvaard en ge
voed, door het van tijd tot tijd voor
zetten aan de lezers op heel
serieuze wijze van de profetiën
van een of andere „wereldvermaard
heid", wier naam men overigens
meestal slechts ééns in z'n leven
hoort vernoemen. De uitkomsten
achteraf van een groote voorspelling
maken het als regel noodig, dat de
Oostersche wijze voor een volgende
gelegenheid zich weer een nieuwen
naam kiest!
Met ontroering heb ik op het
oogenblik het verhaal gelezen, dat
„de vermaarde zieneres Madame
Terfren Laïla, logeerende in het
Hotel des Indes te Batavia", aan
een redacteur van het „Bat. Nieuws
blad" heeft gedaan en thans door
de Nederlandsche pers de ronde doet.
Madame vertelt over vreeselijke
dingen, welke ons wachten. Dat
moet natuurlijk, anders zou haar
voorspelling der moeite niet waard
zijn.
We beleven in het komende jaar
dus een vreeselijken oorlog. Rusland
en de Vereenigde Staten zullen ten
velde trekken tegen Japan welk land
op een ontzettende wijze wordt ver
slagen.
Schrik nu echter niet al te zeer,
beste lezer, want Madame Laïla
vertelt naast dat verschrikkelijke
ook veel prettige dingen. Zij kent
haar menschen
De Japanners nou ja, die wonen
ver weg, de Japanners zullen als
gevolg van "de nederlaag het com
munisme aanvaarden, maar daar
tegenover staat, dat de Russen, die
na den oorlog een groote rol zullen
gaan spelen in de wereldgeschiede
nis, hun communisme zullen „demo-
cratiseeren" en ~6enigszins „verame-
rikaanschen". Als gevolg waarschijn
lijk van den omgang in den oorlog,
met hun bondgenooten.
Niet alleen zullen de communisten
vredelievende democraten worden
nadat ze gevochten hebben maar
het volgende jaar zal ook het
nationaal-socialisme in Duitschland
als gevolg van een burgeroorlog ten
gronde gaan. Hitier, de arme kerel
wordt gedood en Duitschland wordt
dan een democratische monarchis
tische statenbondPruisen, Beieren
en Zuid-Duitschland. Een zoon van
den ex-Kroonprins wordt koning van
Pruisenin Beieren stijgt prins
Ruprecht ten troon en in Zuid-
Duitschland prins Karl von Erbacb.
Frankrijk krijgt een revolutie door
te maken, waarbij de communisten
de macht zullen verwerven. Echter
het zal een goedaardig soort
communisten zijn. Ze zullen zich
„aanpassen aan de economische be
hoeften van het land en derhalve
niet doctrinair zijn"
En Nederland krijgt het verbazend
lekker. In den corlog bljjven we
neutraal en vechten we dus niet
mee. Er komt hier een „groote bloei,
gedeeltelijk als gevolg van den
komenden wereldoorlog", De bellige-
renten zullen enorme hoeveelheden
rubber, koffie, cacao enz. van ons
koopen.
Ziezoo, dat is de voornaamste in
houd.
En gij, lezer, ge moet er aan ge-
DEZE KEER MAAR
Bovendien spaar ik nog een paar centen.
Zoo denken velen, die een goedkoop surro
gaat koopen.
Maar wéét U dan ook, wa&r dit pro
duct vervaardigd werd
Wéét U, of dit product met even groote
nauwlettende zorgzaamheid wordt
samengesteld
Wéét U, of dit vervangmiddel een even
groot werkzaamheid bezit en of
het op den duur even goed te
verdragen is
Wéét U, dat U zich door het innemen van
een onbekend en goedkoop mid
del aan een groot gevaar kunt
blootstellen
Ziet U, die ééne keer kan zich bitter wre
ken. Daarom ook voor U alleen het middel
uit de wereldberoemde „Bayer*'-fabrieken.
ASPIRIN met het „Bayer**-kruis en den
Oranjeband, het product van vertrouwen.
n
naar *t oude adres
Groote Straat 28
Daar vindt U ruime keuze
VENRAY
en diverse andere soorten.
Alle reparatiën spoedig, billijk en vakkundig.
Beleefd aanbevelend.
zijn onze eigengemaakte MEUBELEN.
Bezoekt onze monsterzalen, het verplicht U tot niets.
ALLES WORDT AAN DE OUDE PRIJZEN VERKOCHT.
Ook voor Linoleum, Balatum en Cocosartikelen het meest
gesorteerde adres.
De lange avonden komen. Wij zijn ruim voorzien van
alle HUISVLIJTARTIKELEN, teekeningen, zaagjes,
mesjes, triplex, lindenhout. Beleefd aanbevelend, y
Electr. Meubelfabriek Meubelhandel
Bontekoestraat 2 Telefoon 47
Alle systemen
Plannen en begrootingen
Leeuwstraat 5. Telefoon 145.
looven. Voor het geval er nog eenige
twijfel in u mocht zijn, besluit het
persartikel, waaraan we een en ander
hebben ontleend, dat Madame Laïla
de raadgeefster is geweest van Briand
Poincaré en Hitier.
We zouden intusschen wel eens
willen weten, welken raad ze aan
Hitier heeft gegeven, wiens vermoor
ding ze voor 1937 heeft voorspeld....
Als Madame Laïla nou eens niet
wereldoorlogen, revoluties en staat
kundige hervormingen voorspelde,
maar ze had me acht dagen vóór de
devaluatie van den gulden de duike
ling van ons betaalmiddel aange
kondigd, dan zou ik aan de groote
gaven van deze zieneres hebben ge
loofd en mijn winst met haar heb
ben gedeeld.
Vreemd toch, dat ze zulke dingen
blijkbaar niet kan voorzien. Als de
zieners en zieneressen in plaats van
zich naar de politiek te richten, zich
in de financieele economie oriënteer
den, dan moesten ze toch gauw,
hevig rijk zjjn. Dacht ik zoo.
Of zou het juist een blijk van hun
hooge wijsheid zijn, dat ze de armoe
verkiezen boven den rijkdom
Intusschen, als er soms onder mijn
lezeressen mochten zijn, die voor
het „vak" iets voelen, dan deel ik ze
mee, dat Madame Laïla er volgens
de krantenberichten aldus uitziet
„Een groote, kalme vrouw, ge
kleed in „een lang gewaad en het
hoofd gehuld in „een witten tulband.
Het zou te probeeren zijn!
VENRAY, 3 Oct. 1936.
VEEMARKT.
Op de Woensdag alhier gehouden
veemarkt was de aanroer in totaal
133 stuks t.w.
Dragend vee 44, Gust vee 6, Vet
vee 15, Biggen 68.
Handel stil, prijzen in stijgende lijn.
PrijzenDragend vee van f 180.
tot f 250.Vet vee van f 170 tot
f 240.—. Gust vee van f 100.tot
f 150.—.
Biggen van f 8.tot f 10.
PAARDENMARKT.
Op de Maandag gehouden paarden
markt was de aanvoer in totaal
105 stuks t.w.
Graspaarden 30, Veulens 25, Pon-
nys 20, Paarden 30.
Handel matig wegens verhoogde
prijzen.
PrijzenGraspaarden van f 200.