DERDE BLAD VAN PEEL EN MAAS
Zaterdag 25 Juli 1936
Zeven en vijftigste Jaargang No 30
Afrikaansche
brieven.
Krakelingen.
unttg tandkn
Ons weekpraatje.
Binnenland.
Het leven wordt duur
der in plaats van
goedkooper.
Onze regeering wil geen deva
luatie, maar zij wenscht de zoo
noodzakelijke aanpassing langs
anderen weg te bereiken.
Die weg is een bittere lijdens
weg en niet ten onrechte wordt
gevraagd, of hij nog wel verder
te begaan is.
Verdere loonsverlagingen, pen
sioenskortingen en belastingver-
hoogingen zijn vrijwel onmogelijk.
Men zou nu moeten komen tot
verlaging van andere lasten.
De vraag is echter, of dat kan.
Het stuntelig pogen tot verla
ging van de kapitaallasten bij
de Ned Spoorwegen wordt al
gemeen bij voorbaat als eene
mislukking beschouwd.
Wat minister Deckers nu weer
probeert, om de hooge zuivel-
prijzen wat naar beneden te
brengen, is een nieuwe mis
lukking.
Zooals men weet, heeft de
Regeering op de boter, de vetten,
de olieën, de melk enz. een toe
slag, welke vloeit in het Land-
houwcrisisfonds, waaruit 't geld
gehaald wordt om den boeren te
ondersteunen.
Nu loopt de verkoop van boter
en margarine belangrijk terug,
omdat de toeslag veel te hoog
is. Bij de huidige lage Ioonen
kan men de dure boter en ook
margarine niet betalen en velen
gebruiken dan ook olieën en
vetten in plaats van boter en
margarine.
Daardoor komt er belangrijk
minder in het potje van het
Landbouwcrisisfonds.
Nu stelt de regeering voor,
den toeslag op olie en vetten te
verhoogen en wel de olie van
24 ct. per kilo tot 40 cent en
van vet van 30 tot 40 cent per
kilo.
Als compensatie wordt dan de
toeslag op boter en margarine
met 4 pet. per kilo verlaagd.
Wat beteekent ditnu practisch?
Volgens een recept door het
Depart, van Sociale Zaken zelf
verspreid, kostte een kilo goede
margarine, zelf van olie en vetten
vervaardigd, 50 cent per kilo.
Dat was clandestine boter,
maar aangezien de margarine in
den winkel f 1.101.20 kostte,
gaf deze zelf-fabricage 'n voordeel
van 50—60 cent per kilo.
Nu gaat de Regeering, om het
vervaardigen van deze goedkoope
boter te voorkomen, de oliën en
vetten belangrijk verhoogen, zoo
dat nu een kilo eigengemaakte
boter ongeveer 12 cent duurder
zal komen.
De boter en margarine wordt
slechts 4 cent per kilo goed
kooper en de eigengemaakte
margarine 12 ct. duurder. In
plaats van goedkooper wordt
dus het leven, ondanks de zoo
dringend noodzakelijke aanpas
sing naar beneden, weer wat
duurder, tengevolge van dezen
regeeringsmaatregel.
Overigens zal hetgeen de re
geering wenscht, n.l. het clan
destine boter- en margarinever-
bruik tegen te gaan, toch niet
bereikt worden, want deze blijft
ook nu 44 cent per kilo goed
kooper. De officieele boter en
margarine moet 't daar glansrijk
tegen afleggen.
We zeggen piet, dat de z.g.
aanpassingsmaatregel van minis
ter Deckers in zich onjuist is.
Maar wel zal niemand ont
kennen, dat ook deze nieuwe ren arbeid,
poging der regeering, om te dat
komen tot de zoo noodzakelijke
aanpassing een finale mislukking
is.
Het leven moet goedkooper
worden en de maatregelen der
regeering maken het nog steeds
duurder I
wild en me steeds een blinkende 6
of 5 bezorgde in m'n studenten
jaren.
'Dat hadden zelfs die leelijke nik
kers ginds door. Ja, zeiden ze, komt
ie onze school inspecteeren, dan
vraagt ie zoo maar over alle vakken,
maar gaat 't over Plantenkunde, dan
heeft de Pater een boekje bij zich.
Maar daar heb ik 't nu alweer
over m'n snuggere negerjongens, en
we moesten toch over planten schrij
ven. Ochwaar 't hart van vol is....
In Nyasaland kunnen we niet meer
spreken van oerwouden of zelfs niet
van ondoordringbare tropenbosschen.
Alleen langs de rivieren is de plan
tengroei hier en daar erg weelderig
met prachtige hooge boomen, en
alles-versperrende slingerplanten.
We hebben wel eens gevochten
tegen zoo'n muur van wildernis. We
waren met z'n vieren op uitstapje
in Neno-Missie, om eens wat uit te
rusten. N e n o ligt heelemaal tus-
schen de bosschen in, boven op een
flinken heuvel, en vanuit 't Paters-
huis gaat de blik over een zee van
groene wuivende kruinen.
We zouden de groote watervallen
van de Wamkulumadzi-rivier gaan
bezoeken, maar we spraken af steeds
de zoom van het water te volgen,
zonder hier of daar de woestenij te
ontwijken. Twee fiksche negerboys
gingen voorop, gewapend met even
fiksche hakmessen. Maar ocharm
t Was er zóó wi'd, zóó ondoor
dringbaar, dat we na een uur onze
moedige afspraak opgaven, en maar
netjes 't open bosch van den hoogen
oever opzochten. Maar daar ben ik
nu al weer van mijn planten afge
dwaald. Ziet ge wel dat dit m'n vak
niet is
Buiten die vochtige plaatsen zijn
de boomen meer open, dun bezet
met krom onoogelijk hout, dikwijls
de mogelijkheid latend om met een
motorfiets 't eene paadje met 't
andere te verbinden, kriskras door
de open plekken van 't bosch. Al
leen 't gras, dat ginder 2 meter hoog
wordt, kon dan wel eens parten
spelen en levert in alle geval een
temperatuur op gelijk een gesloten
oven
Alleen langs 't water en in som
mige bosschen van de vlakte staan
de mooie flinke boomen, die ons van
planken en timmerhout voorzien.
We hebben er verscheidene" soorten,
meestal zeer hard, maar ik zal U
de lastige inlandsche namen maar
sparen. Alleen noem ik 't ebbenhout
dat verdroogde negers is, zooals wij
soms plagend tegen de nikkers
zeggen. En niet te vergeten 't mooie
mahonihout dat hier luxe is, maar
daarginder alledaags materiaal.
Velen dachten zeker dat ik ging
beginnen met sinaasappelboomen en
bananenstruiken, maar die groeien
niet in 't wild, doch slechts bij aan
planting. Wel zijn er die vruchten
in overvloed en vooral onze Neno-
Missie produceèrt de fijnste en dikste
sinaasappelen van wel heel Centraal
Afrika, hetgeen enkel en .alleen te
wijten is aan den grond daar.
Sinaasappelen kosten bij ons nog
geen cent per stuk en bananen zijn
er minstens 12 verschillende soorten.
Maar dan sappige geurige bananen,
niet die droge meelstokjes die hier
duur verhandeld worden.
Ik zou nog veel vruchten kunnen
opnoemen, want 't warme land is,
God dank, rijk gezegend met fruit
van allerhande soortb.v. de man
go die een soort terpentijnsmaak
heeft, maar heerlijk is, en de papaia,
de ailvokaatpeer, de ananas.
Maar, zei me laatst iemand, met
zooveel soorten bananen, hebt U daar
voor weinig geld (1 penny de 12)
een zeer krachtig voedsel. Ochzon
der onze dokters te na te spreken
in hun theorie van de groote voe
dingskracht der bananeD, (ze willen
trouwens ook niet zeggen bananen
en enkel bananen) raad ik U aan
maar eens 'n dag of twee niets dan
bananen te eten, maar dan hoop ik
toch niet uw geeuwen te aanschou
wen.
Maar wat wordt er eigenlijk ver
bouwd om te eten 't Hoofdvoedsel
van den neger is mais en die maakt
dan ook de hoofdteelt uit. Hoe die
wordt opgediend zeggen we later
bij 't doen en laten van den nikker.
Die mais daar moet 't maar doen
'n maand of vijf en in de vlakte
zelfs in drie. Want 't regenseizoen
duurt immers maar vier maanden.
Dan moet in dien korten tijd alles
geschieden't land omspitten, of
liever evekes „omhakken", poteD,
ophoogen en oogsten. Alles groeit
dan in dien vochtigen tijd als kool,
en zoodra de regens ophouden, stooft
't zonnetje alles rijp in een minimum
van tijd.
De veldarbeid zit er dan voor den
neger weer een jaartje op, en 7 8
maanden lang rust ie van den zwa-
om de eenvoudige reden
't droge seizoen niets
groeien kan. Bij die mais plant de
neger dan nog allerlei spul voor
voor bijgerecht, want maispap alleen
is hongersnoodvoedsel.
Dat andere is dan boonen, vooral
struikboonen, verschillende soorten
groen op een soort spinazie lijkend,
waarvan de bladeren gekookt wor
den ook nog kleine pompoenen,
aard- of apennootjes, kleine wilde
tomaten en niet te vergeten de
neger zijn maniok, waarvan ie de
melkwitte wortels afknaagt of ge
kookt oppejzelt zoo tusschentijd
door.
Ter voltooiing de zoete aardappel
die geweldig dik wordt, maar weinig
liefhebbers onder blanken heeft.
Maar ik wed dat menigeen zich
al afgevraagd heeft, waarmee het
land daar toch bemest wordt. Dat
wordt niet bemest. Zóódat is kort
en bondig. De neger teert op
's Heeren lieven akker zoolang
kan, en heeft ie een stuk landgoed
uitgemergeld, dan gaat ie gewoon
ergens anders. Een stuk bosch wordt
dan afgekapt en nota bene al de
meter boven den grond. Waarom
Zeer eenvoudigdan behoeft de ne
ger zich niet te bukken bg 't af
kappen.
Daarna zet ie 't heele zaakje in
brand en 'n nieuw stuk land is ver
worven. Zoo is de bemesting in
„Niemandsland".
Bij dit alles heb ik de schoonste
tooi van Afrika's wildernissen ver
geten nl. de palmboomen en struiken.
Palmen groeien er overal en veel
en m 't wild gewoon. De verschei
denheid van soort is zeer groot.
Maar vooral de hooge palm boom is
den neger lief. Niet omdat ie meters
en meters hoog z'n schoone kruin
de luchten in heft. Ook niet omdat
ie daar sierlijk staat te wiegen op
z'n slanke schubbenstam. Poëzie
vindt de neger banaal en schoon
heidsgevoel heeft ie gewoon geen,
maar dan ook geen.
Neenmaar die boom geeft „ca-
kudya" zal ie zeggen, d.w.z. eten en
drinken, daarom gaat de neger een
hooge palmboom met respect voor
bij, want daar is niets wat 'm zoo
zeer impressioneert dan eten en
drinken.
De neger n.l. tapt 't sap van die
boomen af, hetgeen ie laat gisten en
zoodoende „uipa" ofwel palmwijn be
komt. Jammer genoeg gaat de palm
boom van deze behandeling dood en
de Regeering verbiedt dan ook streng
't winnen van palmwijn. Maar ga
maar eens patrouilleeren op natuur-
menschen die als slangen door 't
hooge gras glijden en die dan slechts
op volle intellectueele kracht zijn
wanneer 't middelen betreft om aan
„cakudya" te komen.
Wat moet hij de Europeaan een
ezel vinden, die daar zoo maar nut
tige boomen laat staan omdat ie ze
,mooi" vindt. Dan schudden ze mee-
waring 't hoofd en zeggen mede
lijdend „Arme blankenga nu de
grillen van die menschen eens be
grijpen."
Natuurlijk heeft de Europeaan de
handelscultuur in Centraal Afrika
gelijk elders ge-axploiteerd. Zoo komt
op eerste plaats de tabak, vervolgens
katoen, thee en koffie en ook nog
lisal.
Maar daar moest zoo'n dure missie
zich toch al lang in bekwaamd heb
ben, om zoo op eigen beenen leeren
te staan. Zeker, vrienden, en dat
hebben we gedaan. We hebben zelf
drie groote tabaksplantages ge-ex-
ploiteerd, maar op 't oogenblik is er
daar nog één van over en die nog
nauwelijks rendeert. Dat komt omdat
de wereldmarkt dolgedraaid is.
Toen ik in Nyasaland aankwam
(1927) waren er nog 400 blanke
planters, maar daarvan zijn er reeds
300 of bankroet gegaan of zijn elders
hun heil gaan zoeken. Als ik u zeg
dat de Nyasaland-tabak van 1933-34
nog onverkocht op de dokken van
Londen ligt, dan behoeft de tabak
hier geen verdere aanprijzing.
Lisal, d.w.z. ruwmateriaal voor
touwslagerijen, is sinds lang geen
marktartikel meer en de plantages
daarvan vergingen reeds onder gras
wildernis toen ik in Nyasaland
aankwam.
Wat de koffie aangaatzoo 't
„koffieland" Brazilië z'n producten
in zee werpt, is overproductie den
dood der kleineren.
Thee van daar is fijn, maar groeit
slechts in twee districten.
Alleen de katoen blijft nog over
en wordt op 't oogenblik door 't
heel Protectoraat geproduceerd, maar
we wonen te ver. De verre transport
zal hem te duur maken, en dan is
er weer geen concurreeren mogelijk
met 't goedkoope Japaneesch goedje.
De slotsom is dat Nyasaland er
economisch heel dunnetjes voor staat,
en dat de neger, die eerst wat centen
verdiende op de plantages en zich
kleedde, nu weer stillekens naar
vroegere gebruiken terugkomt en
zich weer „netjes" gaat kleeden
als echte Adamskinderen.
Nu nog een woordje over inge
voerde Europeesche gewassen. Ge
kunt wel denken dat de missionaris
sen niet nagelaten hebben alles te
probeeren om hun bestaan zooveel
mogelijk Europeesch te doen zijn.
Na veel probeeren en „plaren" heb
ben we op 't oogenblik dan ook ver
schillende groenten van Europa naar
Afrika overgebracht en met succes.
Zoo hebben we alle soorten struik
boonen, spinazie, roode en witte kool,
worteltjes en erwtjes, asperges en
aardappelen die echter maar knik
kers vormen, maar wel heel hoogen
weelderig loof maken maar.... daar
is een groote maarDat alles groeit
alleen in 't regenseizoen en de over
blijvende 7 of 8 maanden zoo goed
als niet en heelemaal niet in de
heete vlakte. Koren groeit er ook,
maar daar slaat gewoonlijk de roest
op juist voor 't rijpen.
Wat fruit van hier aangaat, heb
ben de zoo lekkere kersen en peren
tot hiertoe geweigerd zich aan te
passen. Wel hebben we perziken en
abrikozen soms en zelfs appelen,
maar 't worden maar kleine „pierks-
kes" en nooit de frissche sappige
appels van hier. De ziekte waaraan
de hier ingevoerde bananen lijdt,
droog en meelachtig, daaraan lijdt
de appel die in Afrika verdwaalt.
Nu is me dat plantenartikel toch
nog een heele brief geworden. Oh
Steen des aanstoots
We zullen dus den leeuw en z'n
koninklijk gevolg nog even laten
rusten tot een volgende week.
JAN DE PONTI
Miss. in Centraal Afrika
Tropische Planten en
„planten" in de tropen.
Vóór alles moeten m'n lezers nu
niet van me verwachten wat zou
lijken op een wetenschappelijke ver
handeling over planten. Want plan
tenkunde is steeds m'n zwakste vak
geweest, heeft er nooit bij me inge- boomstammen worden afgekapt een
OIRLO, Juli 1936.
PLAATSELIJKE PROTECTIE.
We hebben onlangs een circulaire
van den Minister van Binnenland-
sche Zaken onder de loupe genomen.
De circulaire betrof een departe
mentale aanmaning aan de gemeente
besturen om niet aan plaatselijke
protectie - te doen, d.w.z. in bestekken
voor openbare werken niet de be
paling op te nemen, dat slechts
arbeiders uit de gemeente mochten
worden werkzaam gesteld of slechts
plaatselijke leveranciers in aanmer
king mochten komen voor het leveren
van de materialen.
Zulke voorwaarden mochten in
geen geval worden gedaan, indien
niet vooraf de goedkeuring van den
minister was verkregen.
We hebben gezegd, dat deze cir
culaire de uitvoering van belangrijke
openbare werken zou tegenhouden,
omdat voor gemeentebesturen juist
de mogelijkheid van het tewerkstellen
van arbeiders uit de plaats, doorslag
geeft bij het nemen van desbetref
fende besluiten.
Met genoegen lazen we thans, dat
ook de Vereeniging van Nederland-
sche gemeenten zulks onder de aan
dacht van den minister heeft
gebracht, waarop deze heeft geant
woord, dat het zijn bedoeling niet
om aan de gemeentebesturen
moeilijkheden in den weg te leggen
bij het ter hand nemen van werken,
welke 't karakter dragen van werk
verruiming en in dezen financieel
moeilijken tijd wellicht zouden kun
nen worden uitgesteld, doch onder
nomen worden om de plaatselijke
werkloosheid te verlichten.
Het blijkt voorts evenmin bedenking
te ontmoeten bij den minister, dat
bij de uitvoering van openbare
werken te bepalen, dat uitsluitend
plaatselijke ai beid ikrachten moeten
worden tewerkgesteld, zij het dan
ook, dat den aannemer vrijheid wordt
gelaten een kern van eigen arbeids
krachten te gebruiken.
Tenslotte betoogde de minister
met klem, dat de circulaire aller
minst ten doel heeft het uitvoeren
van werken door de gemeenten op
eenigerlei wijze te belemmeren, doch
uitsluitend beoogt een onder invloed
van de tijdsomstandigheden gaande
weg hier en daar opgekomen ontoe-
laatbaren vorm van plaatselijke
protectie voortaan te weren.
Na al deze toelichtingen blijkt er
dus tenslotte niet veel meer over
gebleven van den oorspronkelijken
inhoud der circulaire.
We lezen echter niet, dat ook de
bepaling is vervallen, dat de gemeen
ten voor de toepassing van een rede
lijke plaatselijke protectie vooraf de
toestemming van den minister be
hoeven.
En daartegen op zich, bestaan
toch óók zeer reëele bezwaren.
EEN MINISTERIEEL ABUIS.
Het komt méér voor, dat ministers
zich vergissen. Waarom ook niet?
Zelfs Jupiter immers deed wel eens
dutje.
Het blijkt, dat minister Gelissen
de meening van Dr. Colijn, als zou
de crisislucht brekende zijn, deelt.
Da bedrijfswinsten, zei de heer
Gelissen de vorige week in de Kamer,
zijn de laatste drie jaren gestegen
de werkloosheid is belangrijk
verminderd. Het aantal werkloozen
bedraagt thans 378.000. waarvan
45.000 - in de werkverschaffing zijn,
terwijl dit totaal vroeger reeds de
400.000 was gepasseerd.
Ware deze uitspraak betreffende
de werkloosheid juist, dan zou er
inderdaad reden zijn om een zucht
van verlichting te slaken en de toe
komst weer hoopvol in te blikken.
Maar de uitspraak is helaas niet
juist. Waar ze deze materie betreft,
is het feit der onjuistheid voor een
minister wel 'n beetje erg.
Zijne Excellentie heeft n.l. geen
rekening gehouden met het seizoen
verloop der werkloosheid. Elk jaar
de werkloosheid in den zomer
lager geweest dan in den winter en
het gaat daarom niet aan, de cijfers
van thans te plaatsen naast die van
den afgeloopen winter.
Ter beoordeeling van den omvang
der werkloosheid, haar toe- of afname,
moeten we de cijfers van dezelfde
maand van het vorige jaar stellen
naast het maandcijfer van heden en
dan zien we, dat de werkloosheid ten
onzent nog steeds stijgende is.
Zij het dat de toename minder
beangstigend groot was dan anders.
was voor de besturen van zoo goed
als alle andere lagere scholen in het
land aanleiding om het Amster-
damsche besluit na te volgen. Waarna
het natuurlijk meestentijds regen
weer werd in Juli.
Ik wil geen oorzakelijk verband
leggen tusschen vacantie en regen,
maar wél meen ik te mogen zeggen,
dat ons Nederlandsche klimaat zich
voor geen enkelen regel laat vinden
en dat hier voor iedereen, die op 'n
bepaalden tijd naar zon of regen
verlangt, slechts afwachten de bood
schap is.
Men heeft ervaren en dit jaar
zéér in het bijzonder dat de maand
Juli niet droger behoeft te wezen
dan welke andere maand ooken.dat
constateerende, kreeg men toen ook
kijk op de bezwaren van niet-klima-
tologischen aard, die aan de ver
vroegde vacanties zijn verbonden.
De periode b.v. vanaf de beëindiging
der groote vacantie tot Kerstmis
was veel te groot geworden. De
tusschenvoeging deswege van een
nieuwe najaarsvacantie was als op
lossing wel eenvoudig, maar kwam
niet bepaald ten goede aan het onder
wijs. Noodig was slechts een betere
verdeeling der vrije dagen, niet een
uitbreiding van het getal.
Het gemeentebestuur van 's Gra-
venhage is nu van het jaar als eerste
den weg teruggegaan, de groote
vacantie voor de openbare scholen
bepalende in de maand Augustus.
En dat voorbeeld dreigt al wéér
door alle, ook de bijzondere, scholen
te worden gevolgd. Waartegen
m.i. zeer terecht van vele kanten
bezwaren worden ingebracht.
Het ware te wenschen, dat de
beide zomermaanden Juli en Augus
tus als vacantiemaanden gingen
worden aangemerkt, zóódanig, dat
de scholen de vacanties verschillend
over deze periode verdeelden. Dat
zou „maatschappelijk" beter uit
komen dan het geval is met de
gelijktiijdigheid.
Vacantie is een soort sociaal recht
van de werkenden geworden, maar
het komt zeer ongelukkig uit, als
alle ambtenaren en werklieden in
overheids- en particulier bedrijf hun
vrije dagen in precies drie weken
van óf de maand Juli óf de maand
Augustus wilden opnemen. En toch
het begrijpelijk, dat vele vaders
hun vacanties met die van de kinderen
wenschen te doen samenvallen.
Een volkomen stelselloosheid in
het bepalen van de schoolvacanties
zou evenmin goed wezen als een
algemeene gelijktijdigheid. Immers,
als ouders in Juli de jongens voor
drie weken thuis krijgen en in Augus
tus de meisjes, of omgekeerd, dan
zou de destructie van de huishouding
pas volkomen worden.
Het meest gewenscht zou zijn,
wanneer overal plaatselijk een aparte
regeling werd getroffen voor 't open-
baie en een voor 't bijzonder
onderwijs. Desnoods kunnen de maan
den Juli óf Augustus van jaar
tot jaar worden worden omgewisseld
terwijl aan de kinderen, die een vroege
groote vacantie krijgen te genieten,
bovendien een korte najaarsvacantie
kon worden toegekend, ten deele te
verrekenen door inkorting met een
paar dagen van de eerste.
Zulke afspraak, over het geheele
land toegepast, zou het mogelijk
maken, dat veel méér rekening kon
worden gehouden met de wenschen
van employé's en werklieden inzake
opname van hun vrije dagen. Ik zie
bovendien een algemeen econo
misch nut van. Pensions, ontspan
ningsgelegenheden e.d. zouden niet
gedurende korten tijd worden over
belast, zooals thans dikwijls het
geval is, terwijl de exploitanten dezer
gelegenheden gedurende den overigen
tijd den dood in de pot vinden.
Met een verdeeling der school
vacanties over een grooter tijdperk
zou „het seizoen" voor vele zaken
aanzienlijk worden uitgebreid en
gedurende veel langer tijd zouden
de ontspanningsoorden van ons land
gestoffeerd zijn met het vroolijke en
fleurige beweeg van groote groepen
blije menschenkinderen.
Bruin, óók zonder zon,
door de snelle huidbruinende werking
van AMILDA-zonnebruincrême, wel
ke ook zonder zon, alleen reeds door
den invloed van licht en lucht de
huid mooi egaal bruint.
Flacon 90 ct. Tube 60 ct. Doos 50,25 ct.
DE SCHOOLVACANTIES.
NIET TE REGELEN NAAR
WEERSGESTELDHEID.
IS DE GELIJKTIJDIGHEID DER
VACANTIES VAN DE VERSCHIL
LENDE SCHOLEN WEL
GEWENSCHT?
'n Jaar of, precies weet ik het
niet meer, maar laten we zeggen
'n jaar of tien geleden vielen de
vacanties der lagere scholen alle in
de Augustusmaand. Totdat men in
Amsterdam aan de hand van de
weersstatistieken vaststelde, dat de
maand Augustus als regel 'n regen
maand en Juli 'n droogtemaand is,
waarom 'n proef werd genomen met
een vervroeging der vacanties naar
deze Julimaand. De proef slaagde
toevallig in het eerste jaar en dat
GODLOOZEN-ACTIE EN
EERHERSTEL.
Eenige honderden godloozen heb
ben den Zondag misbruikt door in
't Gooi een openlucht-congres te
houden.
Tot eerherstel aan den Koning
van glorie en majesteit en om be
scherming der waarheid hebben dui
zenden katholieken van 't Gooi een
waardige tegenbetooging gehouden.
Piet Kasteel wees daar op het
groote gevaar, dat de godloochenarg
voor ons vormt.
In 1880 was 't getal kerkloozen,
waaronder we de godloochenaars
moeten zoeken, nog geen >/2 procent
van onze bevolking en in 1930 was
dat percentage reeds bijna 15!
Een onrustbarend cijfer!
Telt men bij de 15 pet. geregi
streerde godloochenaars allen op,
die slechts half overtuigd zijn of
in sleur voortleven, dan komen
we tot de conclusie, dat wellicht
bijna de helft van het Ned. volk
geen regelmatig contact met de
Kerk meer onderhoud.
De vraag rgst dan ookwat zal
er gebeuren, als de vervolging komt,
de vervolging, die zich zoo vaak niet
het sterkst openbaart in geweld,
doch in bekoring
Wie zal dan stand houden
De heer Kasteel toonde den aan
wezigen een aantal Duitsciie boek
jes, uit welker titels alleen al valt
op te maken, hoe het nieuwe heiden
dom in Duitschland staat tegenover
het Christendom.
Mussert heeft gezegd, dat de
Katholieke priesters volksverdom-
mers en landverraders zijn. Het is
goed, dat hg het zoo heeft gezegd
en daarbij te kennen heeft gegeven,
dat hij daaraan het recht meent
mogen ontleenen ze op te ruimen.
Maar daar zijn wij zelf bij.
Het is er ons echter niet om te
doen, aldus de heer Kasteel, te over
winnen. Wij willen winnen en wij
willen behouden, wat wij op het
openbare terrein bezitten. Wee de
Kerk, als haar gebouwen de eenige
plaatsen zijn, waar de geloovigen
nog bijeen kunnen komen.
Doch om onze stellingen te be
houden en anderen voor ons te win
nen, daarvoor is de inzet van al onze
krachten noodig. Daarvoor moeten
wij, zooals de zeer heilige Paus
Pius X vroeg het verstand hand
haven. Maar niet alleen het verstand
kan ons hier helpen, het moet be
vestigd worden in onze levenswijze
door het voorbeeld van onze verbon
denheid in Chrlfctus. Hoevelen zou
ieder van ons in zijn eigen omgeving
op weg kunnen helpen, door een
woord, een krant, een boek, door
een enkele goede daad. Willen er
menschen worden gewonnen, dan
moeten wg uit hun midden uitgelezen
troepen vormen.
Ons protest zoo besloot de heer
Kasteel, is niet alleen een actie van
geloof, een verdediging van de Chris
telijke belangenhet is een daad
van menschelijkheid en een gevolg
van het vaste besluit het erfdeel der
vaderen te bewaren. Verzekerd van
den Goddelijken bijstand gaan wij
van hier, biddend voor hen, die niet
weten, hopend op God, in Wien wij
gelooven en Wien ieder van ons nabij
zal mogen zijn, nu en steeds.
Namens de vergadering werden
twee telegrammen verzonden.
Een telegram van hulde en onder
worpenheid aan den Aartsbisschop
een ander telegram aan den minis
ter van justitie, waarin namens de
Gooische katholieken verzocht werd
maatregelen te nemen tegen de on
gestoorde propaganda der godlooche-
ONZE TUINBOUWPRODUCTEN.
De mid-zomer, die den bewerker
van den bodem in groote gulheid
rijke oogsten schenkt, bracht voor
de tuinbouwers 'n strop door een
catastrophale prijsdaling.
Enorme hoeveelheden op de veilin
gen zijn onverkocht gebleven. In den
aanvang der vorige week bleven
250.000 stuks komkommers van gosde
kwaliteit per dag op de veilingen
zonder kooper en op meerdere dagen
sindsdien bleven zelfs 500.000 stuks
onverkocht. De prijs der tomaten
daalde van 10 cents tot 4 cents per
kilogram.
Ontzaglijke partijen groenten gaan
dagelijks op de mestvaalt, en dat is
te pijnlijker voor de kweekers, nu
deze weten, hoe de Duitschers bereid
zijn om, als 't moet enals ze 't
hadden! goed te betalen voor
groente, waaraan zij een kolossaal
tekort hebben.
Maar onze betalingscontingenten
zijn uitgeput....
Daarover doen vele tuinbouwers
verontwaardigd. Ze beschuldigen de
regeering, dat zij bij het sluiten van
handelsverdragen met het buitenland
veel meer aandacht zou schenken
aan de industrieele producten en
en speciaal aan Indische producten,
dan aan den Nederlandschen tuin
bouw.
Met name heeft het in den tuin
bouw kwaad bloed gezet, dat terwijl
Indië reeds bij het verdrag met
Amerika er betrekkelijk goed is af
gekomen, het ook bij het clearing-
verdrag met Duischland zijn volle
portie krijgt.
We laten deze grieven voor wat
ze zijn, kunnen haar waarde moeilijk
beoordeelen, maar we twijfelen niet,
of ze zullen de aandacht trekken
van de regeering.
GEEN VOLKS- OF EEN
HEIDSFRONT.
Meer en meer beginnen de Kamer
verkiezingen van het volgende jaar
haar schaduwen vooruit te werpen.
De communisten ondernamen reeds
een poging om met de socialisten'n
eenheidsfront te vormen tot behoud
onzer.... democratische en grond
wettelijke rechten. Ze wenschen met
één gezamenlijke candidatenlijst uit
te komen. De socialisten hebben voor
de eer bedankt, daarbij herinnerde
aan het
MUSSERT WINT.
De N.S.B.-ers intusschen zgn druk
doende met de suggestieve gedachte
van „Mussert wint" in de hoofden
en hersens der kiezers te hameren.
Ze doen dat soms al te realistisch,
met kalkpotten n.l. en gummiknup
pels, hetwelk dan reactie wekt. En
vechtpartijen, die een zeker buiten-
landsch cachet dragen.
't Zal ze niet helpen, verzekerde
dezer dagen het C.-H.-Kamerlid
Lohman, ons volk zal nooit zijn
vertrouwen aan een dictator schen
ken. Tien, twaalf, laten het er
vijftien Kamerleden worden van de
N.S.B., maar verder komt deze be
weging nooit
HET NIEUWE BELASTING
PLAATJE.
Met ingang van 23 Juli 1936 is op
de kantoren der Posterijen verkrijg-
baar de rgwielbelastinplaatjes 1936
1937 (1 Augustus 1936 tot en met
31 Juli 1937.)
AAN DE GEVOLGEN OVERLEDEN
De arbeider der telefonie J. Schoo-
nenberg uit Boxmeer, die Maandag
onder Beugen uit een telefoonpaal
viel en naar het ziekenhuis te Box
meer werd overgebracht, is Woens
dag aan de gevolgen van dien val
overleden. Hij is gehuwd en vader
van zes kinderen.