DERDE BLAD VAN PEEL EN MAAS
Radio-Centrale Venray
Zaterdag 18 Juli 1936
Zeven en vijftigste Jaargang No 29
Afrikaansche
brieven.
Ons weekpraatje.
Krakelingen.
DERDE PROGRAMMA
Provinciaal Nieuws
DE TROPEN.
I.
Alvorens naar Afrika terug te
keeren, vraag ik Uw aandacht voor
een reeks artikelen over onze Missie
in Centraal of Midden Afrika.
Moge ik U kennis bijbrengen, mis
sie-kennis, die vanzelf missie-liefde
kweekt. Laat alle missie-vrienden
dit lezen en laat 't ook uwe kinderen
lezen, die zoo graag over hun zwarte
broerkens hooren en die dan des te
ijveriger voor hun bekeering zullen
bidden. Dat allen mogen leeren, of
er mee mogen doorgaan, dagelijks
een hartelijk gebed te storten voor
de missie's, in 't eerste deel van deze
brieven. Ook zal ik speciale nooden
der missie's aanwijzen en tevens
aanstippen, hoe men den missionaris
op de meest practische wijze kan
helpen.
Deze eerste brief zal, als inleiding,
vanzelf droog en eentonig worden.
Want eerst moet ik U toch zeggen,
waar wij wonen en hoe dat land met
hier verschilt. Onze missie ligt in
de binnenlanden van Midden-Afrika
en heet Engelsch Nyassaland, zoo
genaamd omdat 't een Engelsch
Protectoraat is, gelegen langs 't
groote Nyassameer. En 't zijn wel
degelijk de binnenlanden, want van
zee uit zou 't een paar weken loopen
zijn. Zelfs nu er een spoorlgn is
naar de binnenlanden, reizen we nog
twee dagen per sneltrein vanuit de
haven Beira, waar we met het zeil
schip aankomen.
Nog een andere voorstelling, want
Afrika is zoo ontzaglijk groot. We
kennen allemaal Kaapstad of Kaap
de Goede Hoop, waar eertijds onze
kranige voorvaderen voet aan wal
zetten. Daar zijn we in Februari 1.1.
scheep gegaan, maar om dit te be
reiken, reisden we 5 dagen en 5
nachten per trein. En 't was toch
een Zuid-Afrikaansche sneltrein, die
niet zoo heel veel voor een van hier
onder doet. 't Waren ook maar even
meer dan 4500 K.M.
Ja, Afrika is groot en naar de
binnenlanden is verNog een ver
gelijking: We hebben allemaal ge
lezen van den oorlog in Abessinië.
Misschien hebben we wel geluisterd
of we de kanonnen niet hoorden en
de granaten die losbarstten over
weerlooze menschen. Maar 't was te
ver België en heel Frankrijk door,
de Middellandsche zee over en nog
eens heel Egypte door. Maar als wij
van hieruit naar Centraal Afrika
gaan en de Noorder grens van Ab-
besinië passeeren, dan zijn we zoo
wat halfweg en is 't dus nog juist
eens zoo ver.
Deze vergelijking zegt meer dan
droge kilometergetallen. Voor hen,
die de ligging van onze missie eens
heel nauwkeurig willen weten, zal
ik zeggen, dat we ten Zuiden van
den evenaar werken tusschen den
lOden en den 17den graad.
Onze missie bestrijkt de helft van
Nyassaland, 't Zuidelijk gedeelte,
onder 't Nyassameer. 't Noordelijk
gedeelte wordt bediend door de Witte
Paters, die onze naaste buren zijn.
Maar nu moet U zich weer niet
„vertellen" als we over zoo'n missie
spreken en niet gaan vergelijken met
hier, waar alles op en tegen elkaar
ligt. Ons Vicariaat of Bisdom is een
der kleinste van Afrika, maar toch
nog tweemaal zoo groot als heel
Nederland. Hoe we daar staan te
tobben met ocharm 45 priesters, zal
ik in een later schrijven uiteenzet
ten. Hier zei nog voor algemeene
kennis gezegd, dat 't ongekende
Afrika zoo reeds 130 Vicariaten of
Bisdommen telt.
Hoe ziet zoo'n tropenland eruit
Totaal verschillend met hier. Voor
eerst is ons Vicariaat voor't grootst
gedeelte bergland met sommige top
pen, die ver over de 2000 M. gaan.
Een schoon land is 't, altijd in 't
groen van den eeuwigen zomer ge
huld en waar de verre horizon in
de stilte van de onmetelijke wilder
nis 't hart bekoort.
Van Noord tot Zuid stroomt de
Shiré-rivier met machtige water
vallen, door 't heele Vicariaat, dat
daarom dan ook de „Shiré-missie"
heet. De grond is meestal steen- en
en rotsachtig, uitgezonderd in de
heete vlakten langs de rivieren.
Over 't algemeen is de grond er
vruchtbaar, maar toch is er meestal
maar één oogst, niettegenstaande
den altijddurenden zomer. Dat is den
regen schuld, die zijn vast seizoen
heeft, van November tot half Maart.
Dan plast de regen neer, bijna da
gelijks stortregens, die alles onder
water zetten, gepaard gaande met
hevige ruk- en draaiwinden, en
grootsche onweren. Schoon is 't dan
's nachts de bliksem te zien uiteen
spatten op de hooge bergtoppen en
heele stukken te lezen in 't lichtend
vuur, dat niet van den hemel is.
Ja, Afrika is schoon, voor wie 't
lief weet te hebben. Maar gaan een
maal de hemelsluizen dicht, dan is
't droog en nog eens droog voor 7
of 8 maanden, Dan kan kunstmatige
be vloeiing alleen eenige vruchtbaar
heid brengen, maar deze is in een
bergachtige streek moeilijk en kost
baar. Ware de regen regelmatig
verspreid, dan moest dit land een
der meest vruchtbare zijn.
We hebben eens, als proef dan
altijd, driemaal in een jaar struik
boontjes geteeld op 't zelfde stukje
land, maar dan wel verstaan met
kunstmatige bevloeiing. Want de
noodige warmte is er altijd. Wel
kennen we een paar koudere maan
den, n.l. Juni en Juli, maar dan nog
zouden menschen, rechtstreeks van
hier gekomen, 't toch nog netjes
warm vinden.
Van warmte gesproken, buiten
deze twee maanden, is 28 tot 30 gr,
de gewone en bijna dagelijksche en
in de schaduw genomen natuurlijk.
Laat degenen, die de thermometer-
schaal vergeten zijn, zich herinneren
dat 27 C. zooveel 80 F. is, bg welke
temperatuur vroeger hier de scholen
gesloten waren.
We kennen ook 35 C. en zelfs in
de heete maanden tot 40 en 45, maar
deze laatste toch enkel in de vlakte,
maar niet in 't bei gland. Die heete
maanden zijn bij ons voor en na
Kerstmis, 't Doet wel vreemd aan
ln 't begin, wanneer men op Kerst
dag niet buiten in de zon kan blijven
staan, omdat de heetgestoofde grond
onbehagelijk brandende voeten geeft.
Dan ziet men ook den neger steeds
op een drafje loopen en liefst van
boom tot boom, d.w.z. van schaduw
tot schaduw.
En toch mag men niet zeggen, dat
Centraal Afrika positief ongezond
is, tenminste niet in dezen zin, dat
't doorgaans ziekelijke menschen zou
maken. Eerder is de uitwerking af
mattend en verzwakkend, 't Bloed
wordt er vanzelf veel armer en na
enkele jaren treedt er een soort
algemeene verzwakking op, die ge
schiktheid brengt om gemakkelijker
ziektekiemen op te nemen en zich
vooral openbaart in een algeheele
lusteloosheid, met een steeds min
derende werkkracht.
Wel is deze uitwerking veel ge
voeliger in de vlakte dan in het
bergland, waar de temperatuur zelden
of nooit boven 35 C. gaat. Maar
denkt er dan ook aan, dat bijna even
veel missie-staties in de vlakte lig
gen dan op de bergen en dat de
bergstaties meestal heel wat dorpen
onder in de vlakte te bedienen heb
ben. Ter vergoeding moet ik echter
ook zeggen, dat de thermometer wel
hoog gaat, maar dat we bijna nooit
de drukkende atmosfeer hebben, die
hier voor zwaar onweer heerscht.
Bijna altijd is er eenigszins wind,
of tenmiDste korte rukwinden om
de 5 of 10 minuten, die koelte bren
gen. De nachten zijn meestal frisch
en koel, behalve in de heetste maan
den, November. In die tijd wordt er
veel gewoon buiten geslapen door de
negers en even goed door de blanken
als 't eenigszins mogelijk is.
Ter vergoeding nogmaals gezegd,
dat we ook wel naar 't klimaat
gekleed zijn. Onze zwarte toog blijft
netjes in een kist slapen totdat we
weer eens naar Holland komen.
Ginds dragen we slechts een wit
katoenen toog en weinig ondergoed.
Op missiereis door de dorpen en de
wildernissen, wordt ons pakje tot 't
minimum gereduceerdn.l. sport
kousen onder de knieën, korte wijde
broek en een katoenen sporthemdje
ter voltooiing, met natuurlijk niet te
vergeten den onmisbaren tropenhelm.
Zonder dit laatste instrument op 't
hoofd, zou men geen 5 minuten in
de zon loopen, zonder doodsgevaar.
De „kopere ploert" immers gaat ons
zoowat recht over 't hoofd heen.
De neger neemt daar notitie van
en noemt 12 uur 's middags: „dzuwa
liri pa m'tu" d.i. letterlijk vertaald:
.wanneer de zon boven 't hoofd staat."
't Was wel vermakelijk toen we in
Maart terugkwamen, ons Europeesch
zonnetje om 12 uur scheef boven
den einder te zien schuiven. De neger
zou gezegd hebben dat 't 3 uur in
den namiddag was of liever met
uitgestrekten arm zou ie dien zon-
stand aangegeven hebben, juist of
dat-ie den fascisten-groet wilde
brengen. Want zoo toch leest de neger
de klok of liever de zon, waarvan ie
den stand aangeeft met uitgestrekten
arm. Zoo geven ook wij daarginds
den tijd aan, zelfs onder 't afroepen
van kerkdiensten, omdat den neger
dat veel beter verstaat dan uren
van een klok.
Maar laat ik mijn gedachten niet
vooruitloopen. Later zullen we 't
breedvoerig over die „aarige" men
schen hebben, die toch wel echte
menschen zijn, zooals wij. Daarvóór
zullen we 't echter nog even hebben
over Afrika's planten en dieren.
Daarover een volgenden keer.
Oirlo, Juli 1936.
JAN DE PONTI S.N.M.
Missionaris in C.-Afrika.
VAN HARING TOT GOED
HUMEUR.
EEN HERINNERING AAN
HARDERWIJK.
Ik weet niet, of de lezer Harder
wijk kent. In ieder gevalik ken
het wel. Dierbare herinneringen be
waar ik aan het stadje vanuit den
mobilisatietijd. Ik deed er twee
examens en wil den lezer iets van
deze vertellen. Eerst van mijn eerste
examen.
Zooals het een rechtgeaard mili
tair past, ontfermde ik me op 'n
mooien zomeravond over een Harder-
wijksche schoone. Toen ik ze den
tweeden keer ontmoette, bracht ze
de uitnoodiging van thuis over, om
eens kennis te komen maken. Ik
vond zoo iets wel een beetje erg
vóórtijdig, maar ja niet eiken dag
vindt men Harderwgk iets beters te
doen en dus nam ik de uitnoodiging
aan. Nauw had ik mijn naam ge
preveld en schuchter op 'n punt van
een stoel plaats genomen, of mijn
a.s. schoonvader droeg een Bijbel
aan en verklaarde me, dat ik het
hem niet kwalgk moest nemen, maar
dat hij me alleréérst wilde testen
hij gebruikte een ander woord, dat
ik me niet meer herinner op m'n
„rechtzinnigheid." Ik verschoot van
kleur, keek m'n aspirant-verloofde
hulpe- en hopeloos aan, maar ik
ontkwam niet aan het verhoor. De
eerste vraag deed me reeds dadelijk
met een mond vol tanden zitten en
ik vond het toen maar het beste om
er mee voor den dag to komen» dat
ik recht- nog vrijzinnig en alleen
maar „van 't houtje" was.
Ik verzuimde niet om aan te voeren,
dat ik mijn avances ten aanzien van
zijn dochter nog niet als zóó gevor
derd had leeren bezien, dat ik het
oog reeds zou hebben gericht op de
eventueele beletselen vooreen meer
permanente verbintenis.
Wat er verder gesproken is, zal
ik niet oververtellen. Genoeg zij, hier
te releveeren, dat ik in minder dan
geen tijd als 'n gesjeesde candidaat
buiten stond, zonder zelfs gelegen
heid te hebben gehad om het kopje
koffie leeg te drinken, dat me bij
mijn intrede gracielijk was voor
gezet.
Mijn tweede examen in Harderwijk
leidde tot succes. Ik was in de plaats
gedetacheerd om er een cursus aan
de Vaandrigschool door te maken.
Met drie andere cursisten had ik
een kamer bij particulieren, waar
we verondersteld werden in onzen
vrijen tijd, d.w. in de avonduren
vóór we naar de kazerne ter over
nachting moesten terugkeeren, ijve
rig te zitten blokken in S.V.I. I en
II, in pioniersvoorschriften, in het
dikke tactiekboek enz. Enfin, toen
het examen gehouden was, bleken
we alle vier te zijn geslaagd. Toen
ons dat bekend was, hebben we
elkaar met z'n vieren'n heelen avond
lang op de kamer zitten geluk-
wenschen, met het gevolg, dat onze
geesten eeDigszins gespannen waren,
toen we ons te kwart over twaalven
bewust werden, dat we om twaalf
uur in de kazerne moesten terug
zijn. De discussies hadden „natuurlijk"
over den oorlog ge loopen. Ik was
anti-Duitsch in die dagen en deelde
deze gevoelens met een van mijn
vrienden, de twee anderen waren
pro-Duitsch.
We verlieten de kamer en zetten
koers naar de kazerne, terwijl we
met z'n tweeën de Marseillaise zon
gen en de twee anderen het Duit-
sche volkslied brulden. Ik merkte
al gauw, dat de laatsten, wat hun
stemvolume betrof, onze meerderen
waren en daarom snelde ik terug
naar de kamer, waar ik dien avond
als regelmatig de Marseillaise op
de gramofoon had zitten afdraaien.
Ik sleepte het instrument als ver
sterking van onze anti-Duitsche
groep mee naar buiten en zóó togen
we in de richting van de kazerne.
Het mechaniek begaf zich weldra,
maar zoolang ik aan den zwengel
bleef draaien, speelde de plaat en
dus draaide ik den zwengel. Geen
sterveling bewoog zich op dat uur
meer door de straten van Harder
wgk en alle ramen waren duister.
Op de markt zagen we plots 'n
agent om 'n hoek verschijnen, maar
die trok zich ijlings terug, toen hij
onzen stoet gewaar werd.
Even later klonk toen een schril
fluitsignaal en nóg enkele minuten
daarop, werden we geleidelijk inge
sloten door agenten, die ons van
alle kanten behoedzaam benaderden.
Een inspecteur deed het woord en
getuigde van zgn belangstelling in
onze namen. Welke we hem kenbaar
maakten, zonder nochtans de luid-
ruchtige betuiging van onze resp.
pro- en anti-Duitsche gezindheid te
onderbreken. Met heel de politie
macht van Harderwijk achter ons
aan, hebben we onzen weg naar de
kazerne vervolgd.
Later hebben we ons terzake in
Arnhem voor den Krijgsraad moeten
verantwoorden. De president was 'n
goeie en verstandige baas. We kregen
ieder 'n gulden boete, wént zoo
zei hij hU kon zich best voorstel
len, dat 'n mensch in Harderwijk tot
dergelijke buitensporigheden verviel.
Maar thans, nu lees ik plots,
dat de V.V.V. te Harderwijk van 27
Juli tot 1 Augustus een „Week van
Goed Humeur" organiseert.
Nu Harderwgk zich zóó gunstig
blijkt te hebben ontwikkeld, ben ik
besloten om mijn vacantie dit jaar
aan deze Veluwsche haven van het
Flevomeer te gaan doorbrengen. Als
het goede humeur der Harderwijkers
zich in hetzelfde tempo ontwikkelde
sedert 1918 als mijne rechtzinnig
heid, dan geloof ik, dat we best met
elkaar zullen kunnen opschieten.
Over enkele omstandigheden heb
ik me evenwel verwonderd. De „Week
van Goed Humeur" loopt van 27 Juli
tot 1 Augustus. Deze termijn omvat
geen week. Een Zondag, öf die van
26 Juli, óf die van 2 Augustus had
er bg getrokken behooren te worden.
Ik begrijp niet, waarom de Harder
wijkers juist op Zondagen een slecht,
althans minder goed humeur wen
schen te betoonen. Dat ze op zulk
een dag geen schepen met passagiers
in hun haven wenschen toe te laten,
zooals een raadsbesluit dat aan
duidde, t dat kon nog een eisch
van hun rechtzinnigheid wezen,
welke anderen, ook als ze zulke
zienswijze niet kunnen deelen, hebben
te respecteeren.
Maar den Zondag uit te sluiten
van goed humeur, het komt me
haast ónchristelijk voor.
Het „Gaudeamus in Domino"
d i. het „Verheugen we ons in den
Heere" kan toch nooit voor een
sombere en humeurige gemoeds
gesteldheid zijn weggelegd.
Niet een volle week dus, maar zes
achtereenvolgende werkdagen noch
tans willen de Harderwijkers ons dit
jaar van hun zonnige zijde doen zien.
Het is waarlijk de moeite waard
voor iets zóó exceptioneels om er
een reis voor naar de Boven-Veluwe
te ondernemen.
Een druk bezoek, waartoe we onze
lezers opwekken, kan den burgers
aldaar moed geven en ze tot uit
breiding van hun goed-gehumejrd-
heid in andere jaren bewegen.
Het schijnt, dat de speciaaldagen,
welke de laatste jaren zijn inge
voerd moedersdag, dierendag,
vredesdag, wereldspaardag, enz.
thans weer opgevolgd dan wel aan
gevuld gaan worden met speciaal-
weken. Immers, de „Week van Goed
Humeur" in Harderwgk staat niet
op zich zelf.
Op het oogenblik zitten we midden
in de Haringweek, welke wordt ge
bruikt ter speciale aanbeveling en
introductie van ons Hollandsch Zee
banket. Nu had ik het organisa
torisch juister gevonden, als ter
opvolging van de Haringweek een
Bierweek in het leven ware geroepen,
maar mogelgk is ook de Harder-
wijksche „Week van Goed Humeur"
in staat om uit den mond den
kinderachtigen smaak kwijt te raken,
welke daar als regel na een haring-
maaltijd achter blijft.
Het is te probeeren.
HET NIEUWE KANON.
Zaterdag j.I. was het twintig jaar
geleden dat de hel van Verdun open
ging-
Acht maal honderd duizend jonge
mannen, liggen begraven bij deze
Noord-Fransche stad welke zelve nog
geen dertig duizend inwoners telt.
Om een vestingstadje in bezit te krij
gen, zoo groot als Alkmaar, zijn een
aantal menschenlevens geofferd als
het inwonertal van Amsterdam.
De krankzinnigheid van den oorlog.
Ik zei: acht maal honderdduizend
jonge mannen liggen daar „begraven".
Vraag niet hoeEr was geen tijd in
die dagen om zóóveel lijken ineens
behoorlijk kwijt te raken, trouwens
het al-moordend vuur dreigde en
hield de overlevenden van het ver
richten van hun doodenplicht af. In
14.000 kuilen zijn de 800.000 gevalle
nen tesamen „ter aarde besteld".
Soms was dat niet eens noodig.
Daar bij Verdun b.v. de „Tranché
des bajonettes".
Twintig jaar geleden stond hier
een compagnie gereed tot den aanval,
de bajonet op het geweer, een
granaat ontplofte in hun nabijheid,
stukken rots werden losgeslagen,
zand werd omgewoeld, de compagnie
werd bedolven.
Levend begraven oDder het zand;
slechts de bajonetten staken er nog
boven de aarde uit. En zóó is dat
gebleven. Nog staan daar de solda
ten als voor twintig jaar, gereed tot
den aanval. Zij zelf zijn tot geraam
ten geworden, de bajonetten zijn ver
weerd. Maar zij staan daar nog,
plichtsgetrouw en gereed om te stor
men: twintig lange Jaren. En zoo
zullen zij er ten eeuwigen dage, be
reid tot den aanval staan.
Rozenkransen zijn door pelgrims
om de bajonetten gelegd, bloemen
worden er nog telkens gestrooid
Stram in het gelid staan ze de bajo
netten.
Veertienduizend oud-strgders, stil
en in het hart gegrepen, hebben
Zondagnacht geknield op de graven
van Verdun, om hun gevallen kame
raden te herdenken, wier bloed vóór
20 jaar dezen grond doordrenkte.
Franschen, Duitschers, Engelschen
Belgen en Italianen hebben er ge
zworen den vrede te zullen bewaren.
Geknield lagen ze voor 't machtige
dooden-monument van Verdun. In
den nacht zegt een stem
„Omdat zij, die hier en elders
rusten den vrede van den dood
zijn ingegaan, om den vrede van
de levenden te verzekeren, zweren
wij den vrede te bewaren en den
vrede te willen. Wij zweren
Duizende stemmen herhalen het,
de hand opgeheven en de oogen op
het graf gericht: „Ik zwéér het...!"
Een zwaar kanonschot weerklinkt.
Dén zijn het de Duitschers, die den
eed afleggen, dén de Engelschen, dén
de Italianen...
Drie dagen tevoren heeft de afge
vaardigde De Kerellis de regeering
in de Fransche Kamer geïnterpel
leerd over het feit, dat den minister
van luchtvaart, Pierre Cot, opdracht
heeft gegeven, de ontwerpen van
een nieuw vliegtuigkanon aan Sovjet
Rusland uit te leveren
De minister gaf het toe. Het
nieuwe vliegtuigkanon was volmaakt
zei hg het levert 800 in plaats
van anders maximum 400 schoten
per minuut. Frankrgk, zei de minis
ter, wisselt technische bijzonderhe
den op militair gebied uit aan landen
op wie in tgd van oorlog gerekend
wordt.
Het luchtvaartkanon, zoo deelde
hij voorts mede, dat eenige jaren
geleden werd uitgevonden, is toch
ook uitgeleverd door een van
's ministers voorgangers „aan de
bevriende naties, die zulks vroegen?"
Is deze voor-oorlogsche samenwer
king van „bevriende naties" om el
kaar de vreeselijkste moordwerktui
gen uit te leveren, niet barbaarsch?
Het denken van de vrienden onder
elkaar is er slechts op geconcen
treerd om de vijanden van morgen
zoo afdoende mogelgk te vernietigen.
En wie zullen de vijanden van
morgen zgn Ze schuilen wellicht
onder de vrienden van heden.
Wie zal den Franschen garan
deeren, dat de Russen niet eens hun
zonen met de kanonnen zullen ver
delgen, die thans vriendschappelgk
worden uitgeleverd
Er bestaat helaas geen
vriendschap tusschen de volkeren,
althans niet tusschen de volkeren-
machten. Wie vandaag vriend is,
omdat men hem noodig heeft, kan
morgen vijand zijn, omdat de vriend
intusschen zgn belang elders beter
wist te beveiligen.
In Augustus 1914 was Italië lid
van den Driebond: dus vereenigd met
Duitschland en Oostenrijk. De offi-
cieele vriendschap heeft den Italianen
niet belet om hun kanonnen en mi-
PROGRAMMA 18 tot en met 25 Juli
Wijzigingen worden per microfoon bekend gemaakt.
Zondag
BRUSSEL (Vlaams)
8,Gesproken dagblad
8.20 Tijdsein.Postduivenberiehten
Gramofoon
8.45 Gesproken dagblad
KEULEN
10.20 Gramofoon
BRUSSEL Vlaams
11.25 André Fellenrau's-orkest
12.25 Fud Candrix Orkest
DEUTSCHLANDSENDER.
2.50 Melodie und rythmus populair
concert
LUXEMBURG
4.05 Gevarieerd concert
MUNCHEN
5.50 Uit Bayreuth; Lohengrin opera
van Wagner
REGIONAL PROGRAMMA
7.20 BBC-orkest olv A. Buest
BOEDAPEST
8.15 Uit Bayreuth 3e acte v. Lohengr
LUXEMBURG
».20 Gevarieerd concert
TOULOUSE
11.00 Salon-orkest
11.20 Dansmuziek
11.35 Liederen-voordracht
Maandag
BRUSSEI. (Vlaams)
8.Gespr. Dagblad. Gramofoon
8.20 Tijdsein. Berichten Gramofoon
LUXEMBURG
9.20 Gramofoon.
DEUTSCHLANDSENDER
10.20 Hans Bund's orkest
DROITWICH
11.20 Gramofoon
12.05 De Karl Caylus orkest
BRUSSEL Vlaamsch
12.50 Het Salon-orkest
I.20 Gespr. dagbl. Omroep-dansork.
DEUTSCHLANDSENDER
2.20 Gevarieerd concert
KALUNDBORG
3.40 L. Preils instrum. ensemble
REGIONAL PROGRAMMA.
4.20 BBC-Midland-orkest
DEUTSCHLANDSENDER
5.20 lm Zwei und Dreivierteltakt
6.50 Piano-rectal
7.00—8.00 EIGEN UITZENDING
Gramofoon muziek.
TOULOUSE
8.00 Dansmuziek
DEUTSCHLANDSENDER
8.30 Musik musz Freude sein
WEENEN
10.20 Populair concert
Dinsdag
BRUSSEL (Vlaams)
8.00 Gymnastiek. Gramofoon
20 Tijdsein, berichten, gramofoon
LUXEMBURG
9.20 Gramofoon
DEUTSCHLANDSENDER
10.20 Ferdy Kauffman orkest
Radio PARIS
II.20 Het Parijsche Symph. orkest
BRUSSEL (Vlaams)
12.17 Weerbericht. Concert
1.20 Gespr. dagblad. Omr. kl orkest
DROITWICH
I.50 Het. Frank Walter Orkest
BRUSSEL (Vlaams)
3.50 Paul Godwin's Orkest
DEUTSCHLANDSENDER
.20 Gramofoon
5.20 Populair concert
6.50 Piano-recital
7.00—8.00 EIGEN UITZENDING
Gramofoonplaten
DEUTSCHLANDSENDER
8.00 Arth. Janders blaasorkest
REGIONAL PROGRAMMA
9.20 BBC Theater-orkest
TOULOUSE
10.20 Music Hall programma
II.00 Militaire marschen
LUXEMBURG
11.20 Dansmuziek
Woensdag
BRUSSEL (Vlaams)
8.Berichten, gymnastiek
8.20 Tgdsein, gespr. dagbl. Gramof.
LUXEMBURG
9.20 Gramofoon
DEUTSCHLANDSENDER
10.20 De Kapel Erma Hohberg
11.20 Populair concert
DROITWICH
11.50 F. Lionel John's orkest
BRUSSEL Vlaams
12.17 Weerbericht. Gramofoon
12.50 Het Omroepdansorkest
1.20 Gesproken dagblad, omroepork.
REGIONAL PROGRAMMA
2.20 BBC Northern Ireland-orkest
KALOUNDBORG
3.40 Het Omroeporkest
PARIJS (Radio Paris)
4.20 Gramofoon
DROITWICH
5.10 Het Theater sextet
5.35 BBC dansorkest olv H. Hall
LUXEMBURG
6.20 Gramofoon
7.00—8.00 EIGEN UITZENDING
Gramofoonplaten
DEUTSCHLANDSENDER
8.00 Blaasorkest
8.30 Operetteconcert
PARIJS Radio-Paris
10.20 Populair concert
10.50 Gramofoon
WEENEN
11.00 Dansmuziek
11.50 Populair concert
Donderdag
BRUSSEL Vlaams
8.00 Gesproken dagbl. Gymnastiek.
8.20 Tijdsein. Berichten. Gramofoon
LUXEMBURG.
9.20 Gramofoon
RADIO PARIS
9.50 Orgelconcert
REGIONAL PROGRAMMA
11,05 BBC Schotsch Orkest
DROITWICH
12.20 BBC Theater Orkest
BRUSSEL Vlaams
I.20 Gesproken dagblad,
Omroepdansorkest
DEUTSCHLANDSENDER
2.20 Gev. programma
KALUNDBORG
3.40 Orkest werklooze musici
PARIJS Radio-Paris
4.20 Gramofoon
BRUSSEL (Vlaams)
5.15 Lehar-Concert
6.50 Gramofoon
7—8 EIGEN UITZENDING
Gramofoonmuziek
DROITWICH
8.00 BBC Northern Orkest
8.20 Romance in Rhytme
MILAAN
9.20 Orkest olv Tito Petralia
TOULOUSE
10.20 Revue concert
II.00 Argentijnsche muziek
11.20 Verzoekprogramma
11,35 Salonorkest
Vrijdag j
BRUSSEL (Vlaams)
8.00 Berichten. Gymnastiek
8.20 Tijdsein. Gespr. dagbl. Gramof.
LUXEMBURG
9.20 Gramofoon
DEUTSCHLANDSENDER
10.20 Populair Concert H. Bund's
Orkest
DROITWICH.
11.50 Stafmuziek 2e Bataljon
12.50 BBC Dansorkest olv H. Hall
BRUSSEL Vlaams
1.20 Gespr. dagblad.
REGIONAL PROGRAMMA
2.20 Gramofoon
DEUTSCHLANDSENDER
3.20 Zwabische dorpsmuzikanten
3.50 Emmy Goedels Kinderkoor
DROITWICH
4.20 Emilio Colombo's Orkest uit
Hotel Victoria
BRUSSEL Vlaams
5.15 Diverse berichten. Dansmuziek
uit het Casino te Knocke.
7.-8. EIGEN UITZENDING
Gramofoonplaten.
DROITWICH
8.00 BBC Schotsch Orkest
8.20 BBC Dansorkest
TOULOUSE
9.Militair Concert
9.30 Radio Fantasie
10.00 Jachthoornmuziek
BERLIJN
10.50 Omroep Kleinorkest
Zaterdag
BRUSSEL Vlaams
8.00 Gymnastiek Gramofoon
°.20 Tgdsein Gesproken dagblad
LUXEMBURG
9,20 Gramofoon
KEULEN
9.20 Concert Charlotte Tupfer en
Marg. Humbrecht sopraan en alt.
DEUTSCHLANDSENDER
10.20 Zwabische Dorpsmuzikanten
BRUSSEL (Vlaams)
12.17 Weerbericht. Omroepdansorkest
olv Stan Brenders
1.20 Gespr. dagblad.
2.22 Salonorkest olv W. Feron
LONDEN Regional
3.50 BBC Militair Orkest O'Donnell
DEUTSCHLANDSENDER.
4.40 Franz Hauks Kapel met het
Munster Omroep-dansorkest
6.20 Erich-Rummel trio
6.50 Fakkel-Estafette Olympiade
Berlijn.
7.00—8.00 EIGEN UITZENDING
Gramof oonplateD
DROITWICH
8.00 Scot's Militair Ex-Guardsmen
Orkest
8.20 Briam Lawrence met zgn dans
orkest
DEUTSCHLANDSENDER
8.30 Wir schlagen die Brücke
gevarieerd programma
WEENEN
10.30 Omroeporkest olv Hans
Schönherr
trailleurs op de verbondenen te
richten.
Acht maal honderd duizend solda
ten liggen begraven rond een stadje
van dertig duizend zielen.
En terwijl de overlevenden bidden
en zweren, dat de vrede thans duur
genoeg is gekocht, wisselen regee-
ringsautoriteiten nieuwe en „betere"
kanonnen aan elkaar uit voor den
volgenden oorlog.
Gifgassen produceert men in fa
brieken....
Bacteriën kweekt men in de labo
ratoria...
En als de menschen zich nieuwe
vriendschap maken, dan uit deze
zich door het geven van cadeaux:
dubbel snelvurende kanonnen, het
ergste stikgas, kolven met bacteriën,
misschien met pest- en cholera-
baccillen.
Ik heb geen vertrouwen meer in
de menschheid.
De wereld zal zich slechts kunnen
redden, als ze teruggaat.., op de
de knieën, God biddende en smee-
kende, dat Hg ons zal helpen.
Dona nobis pacem
Slechts als de wereld leert bidden
om den vrede, zal de gesteldheid des
menschen, de ziel der volkeren, zoo
worden, dat de oorlog kan worden
uitgebannen.
VENRAY, 18 Juli 1936.
SCHOUW DER WATER
LOSSINGEN.
Op 17 Augustus a.s. en volgende
dagen zal wederom de jaarlijksche
schouw der waterlossingen worden