Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. Het vraagstuk der jeugdwerk loosheid. Buitenland. ASPIRIN 1 ^bayerJ Redlijnen bij brand. PUROL LEZING door Th. van Veen, Provinciaal Nieuws Zaterdag 15 Februari 1936 Zeven en vijftigste Jaargang No 7 Onze Karnemelk en Karnemelkspap een heerlijken voortref felijk voedsel voor jong en oud. Coöp. Zuivelfabriek „VENRAY" PEEL EN MAAS ADVERTENTIEPRIJS1 tot 8 regels 60 ct. per regel 77a ct. Bij contract groote reductie Uitgave FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY Telefoon 51 Giro 150652 ABONNEMENTSPRIJS p. kwartaal voor Venray 65 ct. Buiten Venray p. kwartaal 75 ct. Afz. nummers 5 cent. Voor het pasteuriseeren, het koelen, de betrachte hygiene enz. betaalt U bij afname van onze producten niets. Coöp. Zuivelfabriek „VENRAY" EEN OPLOSSING WELKE NEERKOMT OP JEUGD- EXPLOITATIE, IS ERGER DAN DE KWAAL. DE MOGELIJKHEDEN VAN MECHANISATIE UIT GEBUiT. Het drama van het half miilioen werkloozen is bijna onafzienbaar groot, maar ééns toch raakt men op de algemeene kanten er van, moe gekeken en ontstaat de interesse voor de détails. Een dier détails is het vraag stuk der jeugdwerkloosheid. We erkennen, dat de vooruitzichten van jongelieden in het algemeen en van de arbeiderskinderen in het bijzonder, angstwekkend zijn. Levenstragedies, die al in de prille jeugd beginnen, zijn uiterst droef en verdienen onze belang stelling te trekken en onze hulp vaardigheid te ontplooien. Tóch moeten we oppassen voor onpractische sentimentali- teitentegenover het leed van jeugdigen én van ouden van dagen, zijn we geneigd om het verstand geweid aan te doen en het hart te laten spreken. In onze zorg om de jeugd te helpen en aldus een détail van het werkloosheidsvraagstuk tot oplossing te brengen, zouden we den objectieven kijk op de alge meene lijnen van het drama van onzen tijd kunnen verliezen en daden stellen of aanvaarden, welke een oplossing voor de kern der moeilijkheden eer ver zwaren dan bevorderen. Primair moet onze zorg blijven om weer arbeidsgelegenheid te scheppea voor de volwassenen, die als regel vaders van gezin nen zijn. In den persoon van één volslagen arbeider is meestal heel een gezin geholpen, voor den persoon van een Jeugdigen werklooze geldt dat niet. Bovendien: wanneer we er in zouden slagen om de volwasse nen weer in het productieproces op te nemen, dan is het vraag stuk der jeugdwerkloosheid van zelf opgelost, zij het alleen, dat de arbeidsactiviteit past op een hoogere leeftijdsgrens dan vroe ger zou aanvangen. Op het oogenblik kan een ge forceerde opname van jeugdige werkloozen in het bedrijfsleven niet anders gaan dan ten koste van de arbeidsmogelijkheden voor volwassenen. In „De Maasbode" vonden we een artikel, geleekend v. D., dat ons op zeer concrete wijze de maatschappelijke gevolgen van de exploitatie van jeugdige ar beidskrachten voor oogen bracht. Voor de juistheid der gegevens werd borg gesproken. Het ging over twee bedrijven van gelijken aard, beide geves tigd in een der grootste steden van ons land. De oudste en grootste onder neming ondervond reeds gedu rende geruimen tijd .intensieve bestrijding van den concurrent, wiens prijzen met al hare calcu laties spotten. Bij den scherp- economischen opzet van het ge noemde bedrijf trokken de leiders de voor de hand liggende con clusie: dat de concurrent met verlies moest werken. Desondanks echter breidde de concurreerende firma zich steeds uit, terwijl men het eigen afzetgebied zag in krimpen. Een nader onderzoek werd nu ingesteld en een vergelijking van balansen en winst- en verlies rekeningen der beide onderne mingen toonde aan, dat het eerstgenoemde bedrijf over alle kostenrekeningen minstens zoo gunstig lag als zijn concurrent; slechts de post arbeidsloonen bedroeg bij den concurrent in procenten van den omzet de helft minder dan het eigen per centage. Op het eerste gezicht was dit min of meer onverklaarbaar. Een fractioneel ongunstiger cijfer voor een veel ouder bedrijf, dat ten gevolge van pensioneeringen e.d hoogere lasten heeft, is begrijpe lijk, maar een 'verschil van meer dan de helft moet andere factoren hebben. Deze factoren bleken niet heel moeilijk te ontdekken. In de eerste onderneming zijn werkzaam ongeveer 750 personen waarvan 400 mannelijke en 350 vrouwelijke. Van de mannelijke arbeiders zijn 85 pet. boven 20 jaar, 15 pet. beneden 20 jaar. De loonen voor jongens be dragen: met 15 jaar f 4.50 per week; met 17 jaar f 7.75 per week; met 18 jaar f 8.75 p. week; met 19 jaar f9.75 per week; met 20 jaar f 10.25 per week; met 21 jaar f 12.25 per week; met 22 jaar f 14.25 per week; met 23 jaar f 16.25 per week; met 24 jaar f 18.25 per week: met 25 jaar f 21.25 per week. 'Alles voor niet vakkundige personen. De loonen voor meisjes bedragen van f 6 tot f 10 per week. In de tweede onderneming zijn werkzaam ongeveer 520 personen waarvan de helft mannelijke en de helft vrouwelijke arbeiders. Van de mannelijke arbeiders zijn er iets meer dan 25 pet. boven 20 jaar, 45 pet. tusschen 17 en 20 jaar, 30 pet. beneden 17 jaar. De loonen bedragen, zegge en schrijve f 1 per werkdag voor degenen, die ouder zijn dan 17 jaar, hetzij mannen of vrouwen. Voor werkkrachten van 17 jaar en jonger varieeren de loonen van f 2.50 tot f 4.50 per week, naar gelang het werk. Zoodra de werkkrachten ouder worden dan 20 jaar of hoogere loonaanspraken krijgen dan f 1 per dag, worden zij ontslagen. Dit beteekent, dat in dit ééne bedrijf ongeveer aan 185 arbei ders het lot beschoren is met 21 jaar zonder eenige vakkennis werkloos te worden. Handelen de leiders van het hierboven bedoelde nieuwe bedrijf laakbaar We zouden het niet graag willen beweren. Ook de leiders van het oude bedrijf moesten toegeven, dat jeugdige arbeids krachten dank zij de mecha nisatie evenveel en even goed kunnen produceeren dan volwas senen. Welnu, wie neemt zoolang hij anders kan, onnoodig duur personeel aan Voor het sociale gevoel, dat de directie van het oude bedrijf blijkbaar nog bezit, geeft men op de handelsmarkt geen cent extra. Men wijte de schuld van der gelijke wantoestanden niet alleen aan de bedrijfsmechanisatie. Zeker, de techniek is vooruit gegaan, maar toch niet zoodanig in vijf of zes crisisjaren, dat de kunst van het produceeren, nu pas kinderwerk zou zijn gewor den. Ook voor de crisis waren de meeste productie-methoden reeds zeer eenvoudig, maar toch waren de loonen toen aanzienlijk hooger omdat men het met de jeugdige arbeidskrachten alléén, niet afkon en volwassenen eenvoudig als volwassenen moesten worden betaald, ook al deden ze tenslot te slechts kinder-of jongenswerk. Wat gebeurt er als men de zaken haar loop laat, welk thans is aangevangen Men make zich geen illusie; voor bedrijven, welke met jeugd- arbeid en lage loonen worden beconcurreerd, bestaat maar één keuze: hetzelfde systeem te gaan toepassen en de volwassen ar beiders de straat opsturen om er half opgeschoten jongens en meisjes voor in de plaats te nemen. Doen zij dat niet, dan gaan de bedrijven ten onder. Het nieuwe systeem werkt als een sneeuwbal, die tot 'n lawine groeit, in een paar jaar tijds kan voor vele duizenden vaders van gezinnen de werkgelegenheid verloren gaan. Alleen het vraagstuk der jeugd werkeloosheid zou dan zijn op gelost 1 De goede verhoudingen zouden zich pas herstellen, als er weer wei kgelegenheid kwam voor ons allen. De vraag of loon wordt bepaald naar prestatie, dan wel naar behoefte, is theorie. Practijk is, dat de werkgever, die een volwassene als werk kracht noodig heeft, dien vol wassene naar zijn behoeften zal moeten betalen bij een lage conjunctuur zullen dit minimum' behoeften zijn en bij een hooge conjunctuur maximum-behoeften. Het staat echter te bezien, dat het nog vele jar.en zal duren, eer we zoover zijn. Voorloópig ziet het er naar uit, dat het bedrijfs leven in gang zal kunnen wor den gehouden door bijna uit sluitend gebruik van Jeugdige arbeidskrachten. Hetgeen de vol komen maatschappelijke ont wrichting ten gevolge zou hebben. Slechts wanneer er in de di verse bedrijfstakken, waarvoor de omstandigheden dit eischen, een regeling wordt vastgesteld, hoeveel procent van het gezamen lijk personeel jongeren mogen zijn beneden een bepaalden leef tijd en welk werk al dan niet door vrouwelijke arbeidskrachten mag worden verricht, kan voor komen worden, dat onder het mom van jeugdwerkeloosheids- bestrijding een systeem zich baanbreekt, dat den gezinshoof den hun arbeid ontneemt en de jeugd geen toekomst biedt. Wat baat liet immers den jonge man om tot zijn twintigste jaar werk te vinden, als juist daar door de arbeid zich voor zijn verdere leven afsluit. Md. VEERTIEN JAREN VADER DER CHRISTENHEID. GELOOFSVERVOLGING IN DUITSCHL AN D. ARMOEDE BIJ OVERVLOED Woensdag was het 14 jaren ge leden, dat Z.H. Paus Pius XI werd gekroond tot Christus' Plaatsbe- kleeder op aarde. In deze 14 jaren van vruchtbaar en moeilijk Ponti ficaat werkte Z.H. aan het pro gram: Vrede van Christus in het Rijk van Christus. De Katholieken in Duitschland komen in een steeds moeilijker positie. Thans schijnt de groote slag tegen de katholieke jeugdbe weging begonnen en niets wordt nagelaten om deze beweging in het oog van het Duitsche volk verdacht te maken. In Amerika eischt de verkeers- moloch meer slachtoffers dan een oorlog Dat is zonder eenigen twijfel het groote feest van deze week: de 14de verjaardag van het Kroningsfeest van Z.H. den Paus, den Plaatsbe- kleeder van Christus op aarde. Woensdag hebben we dien ver jaardag gevierd, waarbij heel de Christenheid haar blik heeft gericht naar Rome, maar vooral ook ten hemel, om God te danken voor de zegeningen van dit vruchtbaar Pon tificaat en Gods zegen af te smeeken over den Vader der Christenheid. Het is een ziels verheugend feit, aldus merkt de Msb. bij deze ge legenheid heel terecht op, waar te kunnen nemen, hoezeer de liefde tot den Paus de geheele Katholieke wereld in één verheven gedachte vereenen kan. Dagelgks nemen we onder de 300 miilioen Katholieken der aarde zeer afwijkende, vaak scherp contras- teerende inzichten op politiek, so ciaal, economisch terrein, waar. De ideeën omtrent de groote problemen, welke in het openbare leven de aandacht trekken loopen vaak sterk uiteen. Politieke stelsels, regeerings- vormen, maatschappelijke systemen kunnen tegenstellingen scheppen. Maar zoodra het woord Paus weer klinkt, houden alle meeningsverschil- len op. Dan grijpt allen een gevoel aan, hetwelk veel hooger is dan ont zag en eerbied; dan komt de echte, ware liefde naar voren, in haar edelste vormen, zoo zuiver, zoo natuurlijk, zoo onuitroeibaar, als de liefde van het kind voor zijn ouders. Daarom spreken wij ook bij voor- kern van den H. Vader, van onzen H. Vader, in het zóó werkelijk vol leyende besef, dat de banden, welke de geloovigen met den Paus ver binden, van heel teeren, zeer intie- men aard zijn, ver boven het gewoon menschelijk gedoe van vriendschap pen en zelfs gezagsrelaties verheven. De Kerk van Christus, Goddelijke stichting, welke aan menschelijke handen is toevertrouwd, vindt haar verbinding tusschen hemel en aarde in den verheven persoon van den Paus. De Geest der Liefde inspireert Hem van boven af en op aarde is het de glorie van het algemeen va derschap, welke het contact met God tot in de uiterste en donkerste hoeken der aarde tot stand brengt. Veertien jaren van even roemrijk en vruchtbaar als moeilijk Pontifi caat heeft Pius XI achter den rug, in een periode, waarin de schijn welvaart en de vooze cultuur en be schaving met donderend geweld zijn ineengestort. Deze Paus heeft aan de wereld het eenige red- en geneesmiddel voorgehouden Vrede van Christus, dat wil zeggen den vrede van recht naastenliefde, toenadering, verzoe ning, in het Rijk van Christus, d. w.z. het njk, waarin de ware Vredesvorst zoowel in het open bare als in het particuliere leven in alle domeinen van de mensche lijke activiteit, in de door God gewilde orde, Zijn weldoenden, pacificeerenden, innerlijk gelukkig makenden invloed uitoefent. De tijd waarin wij nu leven, een tijd van economischen oorlog en ook van strijd met de wapenen, moet den Vader der Christenheid wel bijzonder pijnlijk treffen en we kun nen slechts bidden en hopen, dat Zijn werken voor den vrede tenslot- bekroond moge wórden, doordat regeerders en volken leeren inzien, dat zij met het negeeren van de hoogste zedelijke macht ter wereld op den verkeerden weg zijn, die vol komen ten ondergang voert. DE KATHOLIEKEN IN DUITSCHLAND. De Katholieken in Duitschland beleven steeds moeilijker tijden. Geleidelijk is Duitschland een echte dwangstaat geworden. De politieke, sociale en cultureele organisaties zijn na elkaar verboden, toen is de pers gemuilkorfd, waarna het katholiek onderwijs aan de beurt is, om gekraakt te worden. En het katholieke leven buiten de kerkgebouwen daarbinnen is ook al controlewordt er langzaam gewurgd. In dit program kan natuurlijk niet gemist worden een felle aan val op de katholieke jeugdorgani saties, die nog een bolwerk vormen voor de godsdienstige opvoeding van de jeugd. Ook op dit terrein wordt de eene stap gezet Da den anderen en steeds brutaler en immer onder geniepigere voorwendsels. Thans is Mgr. Wolker, de leider der katholieke jeugd in Duitschland, gearresteerd en met hem een 150-tal geestelijken en jongelieden. Zij worden van niets minder be schuldigd dan van samenzwering tegen den Staat, nog wel in samen werking met de communisten! De misleiding ligt er dik op Men zoeke ter wereld eens een voorbeeld, waar de katholieken samenspannen met de communisten. De katholieken, die de echte bestrij ders zijn van het communisme, niet met het zwaard, zooals de Nazi's, maar met geestelijke wapenen, door den socialen bodem zoo te bereiden, dat daarop het communisme geen wortel kan schieten. De groote slag tegen de katholieke jeugdbeweging schijnt thans begonnen. En het middel isin het oog van het Duitsche volk de Kath. jeugd beweging verdacht te maken als een werktuig in handen der communis ten. Geloof en Kerk worden in Duitsch land wel zwaar op de proef gesteld en wanneer ooit een gebed van alle katholieken ter wereld op zijn plaats was voor de vervolgde geloofs- genooten in Duitschland, dan is het zeker nu. FRANKRIJK EN BELGIE. Een groep Waalsche senatoren en Kamerleden heeft in een Waalsche vergadering verklaard, dat zij tegen het opzeggen van het Fransch- Belgisch militair verbond zijn en dat verdediging van België alleen maar mogelijk is in nauwe samen werking met Frankrijk. EEN AANKLACHT. De wereld heeft een geweldigen overvloed van alles, wat de mensch noodig heeft voor zijn onderhoud. En toch wordt er gebrek ge leden, vrijwel in elk land Scherper veroordeeling van het werk van den mensch bij de verdee ling van de goederen is wel niet denkbaar. Nu lezen we weer uit Griekenland het volgende Ernstige onlusten hebben plaats gehad, doordat duizenden uitgehon gerde werkloozen van het land naar de steden trokken en daar de bak kerswinkels en andere levensmidde lenzaken plunderden. Politie en militairen, die nog ern stiger ongeregeldheden vreesden, vuurden in de lucht. Na het uitdeelen van levensmiddelen is de rust terug gekeerd. DE VERKEERSMOLOCH. HIJ LIJKT EEN OORLOGJE I Zoo nu en dan krijgen we cijfers onder de oogen van de enorme ver woestingen, die op het slagveld van het verkeer worden aangericht. Thans hebben we de ontstellen de cijfers van de verkeersongeval len in de Vereenigde Staten in kan het komen als op Uw I i- chaam gegooid eerst hevige ril lingen, dan koorts. De weg tot herstel: C71JU/s iJUuïvistsdiy/ het product van vertrouwen r Uitsluitend verkrijgbaar in de oranje-bandbuisjes van J0 tabl. 70 ets. en oranjezakjes van 2 tabl. a 10 ets. /j het jaar 1935. In dat jaar zijn er 1.260.000 menschen ten gevolge van auto-ongelukken gewond, waaronder 36.400 dooden Deze cijfers wijzen op een record. Sinds 1920 zrjn in de U.S.A. door motorrijtuigen 388.000 personen ge dood, dit is een derde meer dan de vier groote oorlogen de Unie aan menschenlevens gekost hebben. Het sch|jnt een menschelijke eigen schap te zijn om méér bezorgdheid te betoonen over het bezit van anderen dan over eigen bezit. In het algemeen gesproken tenminste. Er zijn natuurlijk ook lieden, aan wie men beter doet, z'n portefeuille niet toe te vertrouwen. Ik heb in m'n jeugd mijn gym nasiale studiën genoten op een inter naat. Er waren daar 'n tweehonderd leerlingen, maar in het massale ging de zorg voor de individueele veiligheid geenszins verloren. We hadden er onze eigen brandspuiten en we oefenden er zeer geregeld mee. We hadden óók onze redlijnen op de slaapzalen. Aan den buitenkant van ieder raam was daar een zware ijzeren haak in den muur bevestigd en aan dien haak hing, opgerold, een stevig en lang touw, dat, naar buiten uitgeworpen, tot den grond reikte. De bedoeling was, dat we bij brand, wanneer de normale uitgangen zou den zijn versperd, ons langs die touwen in veiligheid zouden stellen. Simple comme bonjour. Ik geef de verzekering, dat iedereen zulken afgang aandurft, wanneer de vlammen om hem (haar) heenslaan en in zoo'n geval ook behouden be neden komt. Wij oefenden ons boven dien in het reddend gebruik van die touwen. In die dagen kon ik er langs naar boven klimmen, met het gemak, waarmee een kat in een boom schiet. Natuurlijk kan niet ieder gezin z'n eigen brandspuit hebben, al is een nab|j een kraan neergehangen tuinslang van behoorlijke lengte een „eerste hulp"-middel van onschatbare waarde bij brand te achten, een middel, dat binnen het bereik van de meesten ligt. Maar een redlijn aan de ramen van slaapkamers, welke op een bovenétage liggen, moest iedereen in bezit hebben, wien de zorg voor het eigen leven en dat van vrouw en kinderen werkelijk ter harte gaat. Het middel is zoo goedkoop als 'n premie voor levensverzekering maar kan z|jn en afdoende bij brand, wanneer de normale vluchtweg is afgesneden. Toch doen we het niet. Ook de lezer, die instemmend zit te knikken, als hij in dit artikeltje van het eenvoudige redmiddel bij brand leest, doet straks weer niets om zich van een of een paar redlijnen te voorzien. Hjj wacht af in goed vertrouwen, dat hém of den zijnen wel niets ge beuren zal. En als het dan tóch eens.... Dan staat h|j in wanhoop half vergane lakens aan mekaar te knoo- pen, lakens, die in den ure des ge- vaars te slecht of te kort blijken voor een afdaling. En hij vindt dan ook niets stevigs om den boel er aan vast te knoopen! In z'n ellende springt h|j uit een raam en werpt er misschien z'n kinderen uit, te pletter. 't Zal 'n jaar of 7 8 geleden z|jn, dat ik in de pers 'n campagne voor de aanschaffing van redlijnen begon, nadat ik een brand had gezien in het centrum van Rotterdam, waar een vrouw en haar drie kinderen op de slaapkamer omkwamen, nadat het publiek ze in wanhoop voor de ramen had zien staan te gebaren om hulp. Telkens als zich wéér een geval voor deed van 'n mensch, die op een bovenverdieping in de vlammen om kwam, herhaalde ik mijn aanwijzing. Ik had zoo graag bereikt, dat een voorschrift van redhaken en redlijnen (die in een raamkastje aan het ge zicht worden onttrokken) in bouw verordeningen e.d. zou worden opge nomen. Ik heb toen wel vele brieven gehad van particulieren, die mijn initiatief prezen en mijn aanwijzingen hadden opgevolgd, maar het uit vaardigen van algemeene voorschrif ten heb ik niet kunnen afdwingen. Ik herhaal thans nog eens mijn raad, nu in Amsterdam 8 menschen levend verbrandden, die langs een voudige redlijnen te behouden waren geweest. Mijn aanwijzingen zullen nochtans wel weer geen effect hebben. We hebben het te druk met dieren bescherming en zoo, op zichzelf óók goede zaken. We propageeren brandvrije stallen voor koeien, stallen waaruit na een eenvoudige hand beweging van een redder, middels een vernuftige installatie, alle dieren kunnen vrijkomen. Maar we willen niet de kosten dragen van een ijzeren haak en een touw om onze kinderen te behoeden voor den verbrandingsdood. Ijsvermaak geeft ruwe hufd verzacht - geneest Volksontwikkeling 10e en laatste avond Maandag 17 Febr. 8 uur Nijmegen, met demonstraties dansen, liederen, spelen. Entrée 10 cent. Gelegenheid tot reserveeren van plaatsen a 50 ets. tot Zondag 16 Febr. 12.30 uur bij G. W. Muskens, Schoolstraat 14, Telefoon 144. VENRAY, 15 Febr. 1936 GEVONDENTwee rijwielbelas- tingmerken en een lederen gordel. Een gr|jze handschoen. Inlichtingen marechaussee-kazerne LUXOR THEATER. Deze week zal wel eenieder een bezoek brengen aan de Luxor, want het is heusch niet overdreven, indien wij beweren, dat hetgene wat „daar" de bezoekers wordt geboden, groot- steedsche programma's z|jn. Week na week weet de Directie films te bieden die in één woord „af" zijn. Dit zelfde is het geval met het mooie buitengewoon programma van thans. „Don José Mojica", Amerika's beroemdste tenor, verafgood door alle vrouwen, bijgestaan door de eveneens zeer gevierde actrice „Ro- sita Moreno." Deze zijn de spil waar de heerlijke onsterfelijke verfilming van een „Mexicaansche Nacht" om d.aiit. Voortreffelijke vondsten zijn in deze film verwerkt, de zang van Don José Mojica is van dien aard, zooals U nog weinig gehoord zult hebben, prachtige natuuropnamen in het ongerepte Mexico verhoogen de stemming. Behalve deze omschreven film krijgt men nogJaloersche Vrouwen," waarin Janet Gaynor en James Dunn de hoofdrollen vertolken. Een film met een sterke climax veroorzaakt door Jaloersche Vrouwen, terwijl Uw aller „Hartedief Shirley Temple" ook in deze rolprent een rol te ver vullen heeft. Tevens in dit programma de spe ciale reportage van Polygoon met den Internationale Voetbalwedstrijd Frankrijk—Nederland 1—6. Wij kunnen U nu reeds melden, dat de Directie voor de Carnaval beslag heeft gelegd op de beste en groote succesfilm „De Kribbebijter", Hollandsch sprekende super film. Hierover schrijven wij de volgende week meer.

Peel en Maas | 1936 | | pagina 1