Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. Roomijs »In denvergulden gulden." De politieke toestand. CRAT|S Buitenland. Op last van Mussert. Juist het kleine verschil Binnenland. Provinciaal Nieuws Zaterdag 8 Juni 1935 Zes en vijftigste Jaargang No 23 Wat de tong streelt ^Roomijs met de fijne Roomsmaan PEEL EN MAAS ADVERTENTIEPRIJS1 tot 8 regels 60 ct. per regel 7ct. Bij contract groote reductie Uitgave FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY Telefoon 51 Giro 150652 ABONNEMENTSPRIJS p. kwartaal voor Venray 65 ct. Buiten Venray p. kwartaal 75 ct. Afz. nummers 5 cent Hygiënisch verpakt Inderdaad iets bijzonders! Een derfirmantentraduit Moeilijke positie der R.K. Staatspartij. Opent minister Gelissen het Nationaal Herstel? Juist in de dagen toen buiten Iandsche en misschien ook binnenlandsche speculanten een heftigen aanval op den Fran schen franc en den Nederland schen gulden ondernamen, wat in Frankrijk een openlijke kabi- -netscrisis, gevolgd door een kabinetswisselingtengevolge had, is er ook in de gelederen van ons nationaal bewind een stille strijd gestreden over de vraag der opportuniteit der devaluatie óf de handhaving van onze munt waarde op goudbasis. En pas toen de debatten waren geëindigd en dé ministerraad zich met de „grootst mogelijke meerderheid" vóór den Colijnschen goud-gulden had uitgesproken, vernam het publiek iets van de gewekte ministrieele beroering en van de nederlaag van minister Steen- berghe, die ter redding zooals hij het zag van de Neder- landsche industrie en, overtuigd van de onmogelijkheid eener verdere „aanpassing" op de oude manier, tot behoud van de koop kracht van de Nederlandsche volksmassa, de devaluatie van den gulden had voorgestaan. Minister Steenberghe heeft als eenige de'valuist in het kabinet het politieke veld, waarop de vaderlandsche economie wordt beheerscht, moeten ruimen en de plaats van dezen jeugdigen Noord-Brabanter is ingenomen door een pas 40-jarigen Limburger lr. Dr. H. Gelissen. Ofschoon de nieuwe minister zich vroeger óók voor de deva luatie heeft uitgesproken, moet men aannemen, dat hij zich thans toch op het anti-devaluistisch regeeringsprogram van Colijn heeft moeten vastleggen. Door het gebeurde weten we, dat voorloopig geen waarde vermindering van den gulden zal zijn te verwachten, want dat we tot devaluatie kunnen worden gedwongen door buitenlandsche aanvallen en speculatie, is weinig waarschijnlijk. En devaluatie als economische tactiek blijkt van deze regeering, zooals thans is komen vast te staan, niet te ver wachten. Al is door het gebeurde de oogenblikkelijke positie van den gulden versterkt, het zelfde kan o.i. niet worden gezegd van de positie van het kabinet. In het heengaan van minister Steen berghe zien we een steeds verder gaande verwijdering tusschen deze regeering en de R.K. Staats partij. De R.K. Staatspartij heeft aan ditkabinet-Colijn van den beginne af aan steeds méér een (afge dwongen) steun verleend dan een hartelijke medewerking. Afgezien van Colijn's standpunt inzake de bescherming van den goud-gulden, „ligt" Colijn's eco- nomischepolitiek den Katholieken in het algemeen niet. Ze is hun té uitsluitend „aanpassend." Geheel in strijd met de ideeën, welke Colijn voor het meerendeels liberale industrieele leiders in de hoofdstad hield, hebben nog zeer onlangs de Katholieken in het bekende Haagsche congres der 4 groote Katholieke organisaties (van werkgevers, middenstanders, boeren en arbeiders), in aan wezigheid van minister Steen berghe, zich voor economische herordening uitgesproken, een constructieve welvaartspolitiek bepleit en daarbij de devaluatie als middel niet uitgesloten. In de Katholieke massa teekent zich inderdaad weerzin af tegen de economische-politiek van dit kabinet, tegen het niets-doen- dan-aanpassen, en het incident Steenberghe zien we als een uiting daarvan. De positie der R.K. Staatspartij is uiterst moeilijk. De econo mische inzichteh der katholieke massa zouden meer bevrediging kunnen vinden in de politiek van een rooinsch-rood verbond dan in die van het huidige kabinet, maar de katholieken zien zeer goed in, dat ze bij welk verbond politiek zouden verliezen en in Nederland geesten zouden oproepen als die, welke in Duitschland het Centrum ten ondergang doemden en de katho lieke kerk ernstig hebben ge schaad. Bovendien zou een roomsch- rood verbond onherroepelijk tot een politieke splitsing in katho lieke gelederen leiden, omdat de conservatieve katholieke minderheid zich bij zulk politiek samengaan nooit zou neerleggen. Toch heeft Colijn er rekening mee te houden, tot wat „uiterste consequenties" kunnen voeren. En in de benoeming van Ir. Dr. H. Gelissen tot minister van Economische Zaken is misschien te zien, dat hij er mee rekening houdt. Want de heer Gelissen is een stuwer van de industrialisee- ring niet alleen van Limburg, maar ook van een verdere industraliseering van Nederland. Hij is ook een groot voorstander van de oprichting van industrie- banken en vooral van de econo mische herordeningsgedachte in het algemeen. In politieken zin nochtans zullen de katholieken de vervan ging van Mr. Steenberghe door Ir. Dr. Gelissen geen vermeerde ring van hun invloed achten. We weten niet hoe de heer Gelissen zich momenteel verhoudt tot de R. K. Staatspartij, maar bij de jongste Kamerverkiezingen was hij nog candidaat van Nationaal Herstel. Het kan niet worden ontkend, dat het kabinet Colijn van de week door het heengaan van Mr, Steen berghe weer eea knauw heeft ge had; als regel beteekenen regeerlngs- mutaties een verzwakking van de bestuurskracht. Aan het tweejarige kabinet Colijn ontviel de heer Kalff door overlijden: minister Verschuur werd door ziekte gedwongen om zijn hooge ambt neer te leggen; Mr. Marchant trad uit, doordat hij politieke consequenties verbond, al- of niet gedwongen aan zijn overgang tot de katholieke kerk en minister Steenberghe ging heen en dat is waarlijk het ergst omdat hij geen heil meer zag in de financieele en economische politiek van deze regeeting, politiek, welke in engeren zin die van Colijn per soonlijk is. Het feit, dat de vacature Mar chant nog steeds niet is aangevuld, wijst er op, hoe broos in feite de politieke grondslag van dit extra parlementaire kabinet van nationale concentratie is. Het kabinet heet extra-parlemen tair, maar is niettemin zóó eng verbonden aan de parlementaire machtsverhoudingen, dat de „eerlijke opdeeliDg van ministersambten" tus schen vertegenwoordigers van par lementaire groepen reeds tot bijna onoverkomelijke bezwaren bij de toedeeling van den vacanten zetel leidt. Intusschen schijnt nu toch binnen kort de voorziening in de vacature te mogen worden verwacht waar schijnlijk door de benoeming van een Vrijz. Dem. Het is betrekkelijk gemakkelijk geweest om den afgetreden katho lieken Minister Steenberghe door een anderen katholiek van onbetwist bare capaciteiten te vervangen, maar in politieken zin en voor wat zijn sociaal program betreft, staat de nieuwe Minister. Ir. Dr. Gelissen den Katholieken niet zoo na als de heer Steenberghe. De heer Gelissen, die bij de jongste Kamerverkiezingen in Limburg op de candidatenlijst van Nationeel Herstel voorkwam, staat organisa torisch in verwijderd verband tot de meesten zijner geloofsgenooten En dat zoowel de georganiseerde katholieke arbeiders' als werkgevers vertrouwen hadden en hebben in Mr. Steenberghe, hebben ze bewezen door het scherpe adres, dat de R.K. Werkgeversvereniging na het af treden van den minister aan de Tweede Kamer zónd en door de vroegere geharnaste resolutie van het R.K. Werkliedenverbond, beide gericht tegen het groote bezuiniging plan van het Ministerie. In katholieke industrieele kringen wordt de steeds verder doorgevoerde „aanpassing", de uitgekïemde bezui nigingen, de doorloopende deuk op de loonen, van ruïneerenden invloed op den handel en op de arbeids markt geacht. Ofschoon het vaststaat, dat da positie van den gulden deze week versterkt werd, doordat door het aftreden van Mr. Steenberghe zoo nadrukkelijk de eensluitende wil van het kabinet om de goudbasis voor onze muntwaarde te handhaven, tot uitdrukking kwam, zien we voor wat het verder politiek verschiet betreft, slechts donkere wolken voor het kabinet Colijn opdoemen en de donder zou wel eens gevaarlijk kun nen doorkomen, wanneer straks het groote bezuinigingsontwerp in be handeling wordt genomen. Omtrent het tijdstip van dat laatste staat iDlusschen nog niets vast. Besluiten we tenslotte deze be schouwing over den binnenland- schen politieken toestand, met de vermelding van het feit, dat minister Slotemaker de Bruïae, wanneer de vacature Marchant zal zijn aange vuld, zich niet langer mei het beheer van de portefeuille van Economische Zaken zal belasten: maar het incas- seeren van de steunklachten zal overlaten aan den nieuwen minister, terwijl de heer Slotemaker „Onder wijs" zal blijven beheeren. ■ri I die zich met ingang van JLU 1 Juli a s. op „Peel en Maas" abonneeren, ontvangen de tot dien datum verschijnende Parlementaire chaos in Frankrijk. In Frankrijk zijn de democratieën het parlementaire stelsel bezig om haar laatste kans te verspelen. Terwijl het land in de hoogste economische nood verkeerde en de valuta gieren reeds aasden naar het lijk van den franc, bestond eea meer derheid van de Kamer het om aan de regeering, welke op een zoo breed mogeiijken nationalen grond slag was gebouwd, de volmachten te weigeren, welke ze voor eec doel matige verdediging van den franc meende te behoeven. Aldus kwam in de tweede helft van de vorige week het kabinet Flandin ten val. Nog in denzelfden nacht, waarin dit drama zich voltrok, offerde de Kamervoorzitter zich op om te trach ten alsnog het land, dei franc en het parlement zelve te redden door de formatie van een regeering, waar in nóg meer partijen waren vertegen woordigd, een regeering bovendien, welke nóg meer naar links was ge oriënteerd. Men twijfelde niet, of aan dit kabinet zouden in elk geval de volmachten worden verstrekt, welke ten behoeve van den franc, ten behoeve dus ook van het peil van het inkomen der arbeiders, van het behoud der spaarduitjes van de kleine burgerij, waren benoodigd. Maar een wreede teleurstelling volgde. Omdat de radicalen in meerderheid de kans schoon zagen om de regeering voor het kartel alléén op te eischen, d.i. voor het monsterverbond van burgerlijke radi calen met socialisten en communisten, daarom werden de volmachten wederom afgestemd, zij het thans met een kleine meerderheid, n.l. van 264 tegen 262 stemmen. Het kabinet van Kamervoorzitter Bouisson werd aldus reeds na drie dagen ten val gebracht 1 Arme franc, arm landl Het is natuurlijk uitgesloten, dat de franc kan worden behouden, wanneer de regeermacht zou worden overgedragen aan de combinatie van radicalen socialisten en communisten. Het Fransche parlement beeft bet land rijp gemaakt voor de dictatuur, voor het regime van den krachtigen bestuurder, die thaos zeker zijn kans zou hebben, alsFrankrijk zulke figuur rijk was. Met belangstelling volgt de wereld op het oogenblik de ontwikkeling der politieke en monetaire verhou ding ia Frankrijk. Zwitserscli crisis-initiatief verworpen. Het Zwltsersche volk heeft met een meerderheid van 130.000 stemmen het z.g. crisis initiatief bij referendum verworpen. Dit crisis-initiatief was een politiek plan der Zwitsersche sociaal democraten, neerkomende op een ver doorgevoerd staatssocialisme, waarvan andersdenkenden een groote belemmering vreesden van handel en industrie en een bedreiging van den Zwitserschen franc. Het referendum was aangevraagd in een petitie, waaronder 350.000 handteekeoiDgen waren verzameld. Dit aantal wekte de vrees, dat de stemming wellicht een meerderheid voor het plan zou opleveren, maar de uitkomst heeft bewezen, dat de sociaal democraten zoo goed als geheel hun aanhang reeds bij de refe rendum aanvrage hadden verzameld. Door dezen uitslag is de Zwitser sche franc voorloopig veilig gesteld Nieuw conflict in Abessinië Aan de Abesslnische grens heeft zich een nieuw conflict tusschen ge wapende Abessiniërs en Italiaansche onderdanen, Afrikaansche inboorlin gen, voorgedaan, waardoor 30 in boorlingen, die tot het Italiaansche leger zouden hebben behoord, werden gedood. Men weet hier natuurlijk Diet, wat men van dergelijke zaken, welke soms geprovoceerd worden, moet denken, maar vast staat wel, dat het uitbreken van een gewapen- den strijd tusschen Italië en het Afrikaansche keizerrijk binnenkort kan worden tegemoet gezien. Niet tegenstaande van de week de Itali» aansch-Abessinische verzoenings commissie te Milaan met haar arbeid is begonnen In Rome erkent men het openlijk, dat niets en niemand de Italianen van dezen nieuwen oorlog kan terug houden. Er is daar een bittere stem ming legen Engeland, dat van een heulen met- en beschermen van de Abessiniërs wordt beschuldigd. Japan's penetratie in China. Ondanks vredesbewegingen en Volkenbond is het hedendaagsche imperialisme erger dan ooit. Ook de Japanners storen zich aan Diets en niemand; met groote heppen slokken ze China op en niemand doet iets daadwerkelijks om de Chineezen tegen het onrecht te beschermen. In gevolge Japansche eischen heeft de Chineesche regeering Noord CbiDa moeten Jemilitairiseeren, d i. van troepen ontvolkeD, waardoor o m. PekiDg en Tientsin in de „neutrale", lees onder Japanschen invloed staande, zóne zijn komen te liggen. Zelfs wordt een Japaosche militaire bezetting van Noord-China verwacht. Aardbevingsramp in Britsch-Indië. Beloedsjistan, Britsch Indisch pro- tectoraatsgebied, is door een gewel dige aardbeving geteisterd, welke de hoofdstad Quetta met den groud gelijk maakte. Io heel de provlucie kwamen tesamen 56,000 menscben om het leven, w.o. circa 300 Engel- schen; alleen in Quetta kwamen 30.000 menschen om. Het is de geweldigste aardbevings- catastrophe uit de laatste jaren. „De Vrijheid" schrijft „Wat zeggen de fatsoenlijke leden en meeloopers van de N. S. B. van het volgende Op 10 Mei j.l. moest de slager H. Th. Roelofsen wederom voor de rechtbank te Zutphen verschijnen, verdacht de eer en den goedeu naam van oud-minister Verschuur in een openbare vergadering te Zutphen te hebben aangerand. De rechtbank had destijds den Officier van Justitie niet ontvankelijk verklaard, omdat de klacht niet bij den bevoegden ambtenaar was inge diend, waarna in hooger beroep het Hof te Arnhem de zaak had terug gewezen naar de rechtbank te Zut phen ter verdere berechting. De verdachte bekende de beleedi- gende woorden te hebben gezegd. Waarna wij in het verslag van de Zutph. Ct. het volgende lezen De officier: Gaat u nu nog voort met die actie De verdachte Nee mijoheer. Ik ben geen lid meer van de N. S. B. De officierDie vergaderingen gingen toch niet uit van de N.S.B. De verdachte Ja meneer, op last van den heer Mussert hadden deze vergaderingen plaats, al werden ze gehouden onder den naam van nationale slagersvereeniging. De officierDus u is geen lid meer van de N.S.B. De verdachte las een brief voor, waarin hij bevestigde zijn bedanken als lid van de N.S.B., omdat hij op dat lidmaatschap geen prijs meer stelde." tusschen „wel goed" en „uitstekend" onderscheidt onze MAATKLEEDING van vele andere. Voor een Dame of Heer, die eischen stelt aan Klee ding is „Het Huis met de trapjes" een goed adres. Waarom zoudt U de last en kosten op U nemen om elders te koopen, als U ook hier ter plaatse goed kunt slagen Eerste klas stoffen, fijne snif en bewerking, en zeker zoo voorrieelig. Probeert het gerust eens 1 Aiie risico voor joh. Jeuken-Pouwels Dames- en Heeren-Tailleur Langstraat la Telef. 162 Wijl verdachte met deze actie is opgehouden, verminderde de officier van justitie, die het feit ernstig achtte, zijn vorigen eisch van 5 maanden tot 2 maanden gevangenisstraf. Het is alweer precies als met de linker extremisten de leiding trekt aaa de touwtjes, maar blijft buiten schot, misleide slachtoffers eindigen in ziekenhuis, beklaagdenbank en gevangenis. Het merkwaardige is in dit ver band. dat de heer Mussert geen ont slagen vaa leden behoeft te aanvaar den. Bovengenoemde slager-redenaar zond derhalve op 3 Mei den vol genden brief aan het bestuur van de Musserl-parfij „Hierbij deel ik u mede, dat mijn bedanken als lid der Nationaal Socialistische Beweging, gedaan op Zaterdag 16 Maart j.l. als officieel moet worden beschouwd. Uil verschillende kringen bereikten mij de berichten, dat mijn bedanken niet door de leiding was aanvaard. Voor de goede gang van zaken deel ik u mede, dat die berichten in strijd zijn met de feiten. Derhalve stel ik er prijs op u nogmaals schrif telijk mede te deelen, dat mijn besluit vaststaat en ik geen prijs meer stel op het lidmaatschap uwer beweging." De arme kerel zit intusschen zijn leven lang met een strafregister, dat niet voor de poes is. Scliyn werpers op Oss. Roofoverval in Yorstenbosch opgehelderd. In het jaar 1933 werd in den nacht van 6 op 7 Mei in het gehucht Vorstenbosch bij veghel een 70-jarlge man, C. v.d. Burgt genaamd, van zijn spaarduitjes beroofd. Ia April te voren was een goed gekleede dame bij Van der Burgt gekomen, die zich uitgaf voor antiquaire en hem vroeg eenig antiek te verkoopen. Voor een paar waar- delooze bordjes bood zij hem zes gulden. Toen het op betalen aan kwam gaf zij den ouden man een biljet van 25 gulden. Terwijl hij het geld wisselde, heeft de „dame" kans gezien de kast na te snuffelen, waar in zij in kranten gewikkeld f 600 vond, die door haar werden buitge maakt. Hoewel de politie aanstonds nadat de bestolene het geld miste, pogingen in het werk stelde de dievegge op te sporen, slaagde zij er niet in haar te arresteeren. Den grijsaard, die alleen woonde, werd aangeraden, zijo spaarduitjes naar de spaarbank te brengen, doch hij sloeg ongelukkigerwijs dezen raad in den wind. In bovengenoemden Meinacht werd hij door gestommel in zijn huis uit zijn slaap gewekt en zag voor zich drie mannen, die zijn geld opeischten. Zij trokken den ouden man van zijn legerstede, bonden hem en beletten hem te schreeuwen door het bedde- goed over hem heen te werpen. De buit der roovers, die heel het huisje onderstboven zetten, bestond toen uit een zilveren horloge met ketting en 700 gulden. Het is de marechaussee uit Oss thaas gelukt ook in deze zaak licht te ontsteken. Dinsdag werd geares teerd de 35jarige F. v.d. W., bijge naamd de Brommert, die sedert enkele dagen uit de gevangenis was ODtslagen. Hij heeft een volledige bekentenis afgeleqd. Als zijn mededaders wees hij aan P. de B., die thans tot 15 jaar is veroordeeld, en ook den door dezen vermoorden G. de B. Onder water gestorven. Woensdagmiddag was de duiker J. de Beer met zijn collega E. Met tinga in den Lutinetoren bij Terschei ling bezig met het verrichten van werkzaamheden. Aan de sigaaallijn stond een derde duiker, Bijlsma, die op zijQ seinen naar de Beer op een gegeven moment geen antwoord kreeg. Hij stelde zich toen onmid dellijk in verbinding met Mettinga, die dadelijk bovenkwam. Nadat deze van het uitblijven van eenig antwoord van de Beer op de hoogte was gesteld, dook bij ijlings weer onder en vond de Beer be wegingloos op den bodem liggen. Hij bracht hem aan de oppervlakte, waar bleek, dat de levensgeesten waren geweken. Waaraan de doods oorzaak moet worden toegeschreven, staat nog niet vast. Het slachtoffer, dat veertig jaar oud was, laat een vrouw en een kind achter. De overval te Lutterade. Door de rijks- en gemeentepolitie te Nuth is aangehouden zekere L. C. uit Lutterade, verdacht van den overval op de alleen wonende be jaarde vrouw A. S„ in de Water straat te Lutterade, gepleegd in den nacht van Maandag op Dinsdag van de vorige week. Gelijk bekend, heeft de indringer na een worsteling, waarbij de vrouw zich dapper te weer stelde, de vlucht genomen met achterlating van een bijl en zijn schoenen. Daardoor was het mogelijk den dader met vrij groote waarschijnlijkheid aan te wijzen. Sindsdien heeft de rijksveldwacht het opsporingswerk onverdroten voort gezet. Bij zijn aanhouding bleek, volgens de „Limb. Koerier" dat de dader bij zijn zwerftochten kans gezien heeft zijn pak voor een ander te verwis selen, terwijl hij zich thuis nog van andere schoenen had voorzien. In zijn gezicht waren nog duidelijk schrammen zichtbaar, die van de worsteling waren achtergebleven. Na verhoor heeft hij bekend de inbraak gepleegd te hebben. Gedurende zijn omzwervingen heeft hij zich voornamelijk in de buurt van den Heksenberg opgehouden, terwijl hij 's nachts in de bosschen verblijf hield. Spellingwee. De „Gids" schrijft De voorstanders van de spelling- Marchant volharden in het negeeren van de moeiiijkhedjn, die de kunst matige afschaffiag van het woord geslacht io het leven heeft geroepen en schieten daarbij op Diet onver makelijke wijze hun doel voorbij. Jarenlang hebben de vereenvoudi - gers ons voorgehouden, hoe dwaas het toch was, te schrijven dat men op den en tegelijkertijd te zeggen, dat men op de stoel zat. Wat er nu echter van te denkea, waaneer men een hooggeleerden, vereeavou- digendea linguist, een door hem zelf opgesteld geschrift voorlezend, dui delijk „op den duur" hoort zeggea, terwijl hij „op de duur" geschreven heeft Geraken de vereenvoudigers nu zelf in de slavernij van den regel, dien zij altijd zoo hebben verfoeid Zij schrijven braaf „in de avond" en, als ze bij het onderwijs betrokken zijn, zullen ze in staat zija, het iemand als fout aaa te rekenen, wanneer hij „in den avond' heeft geschreven. Wanneer ze echter met beschaafde intonatie het woord voeren, zal men ze nooit anders dan „io den avond" hooren zeggen. Intusschen schrijven de leerlingea van onze middelbare scholen met steeds sterkere conse quentie over het middelpunt der cirkel en de hoogte der driehoeken nog geen vereenvoudiger heeft kunnen uitleggen, wat men hiertegen zou kunnen doen. Tenzij hij zich beriep op den dooddoener van het Algemeen Beschaafd. VENRAY. 8 Juni 1935. GEVONDEN: een zweep. Inlichtingen Gemeentepolitie. Op de Woensdag alhier ge houden veemarkt waren aangevoerd 326 stuks. t.w. dragend vee 33; gust vee 10; vet vee 14: biggen 268

Peel en Maas | 1935 | | pagina 1