Ui PIS HENDRIK f
JAtFONÖg.
Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
[JAlfOm
(manufacture»
YQQBDEüJGST/
manufacturen
YQORDEELIóST/
Dit nummer bestaat uit TWEE bladen.
In Memoriam
Buitenland.
Binnenland.
Ons weekpraatje.
Provinciaal Nieuws
Zaterdag T Juli 1934
Vijf en vijftigste Jaargang No 27
BLIJKEN
TOCH HET
PEEL EN MAAS
BLIJKEN
TOCH HET
PP11S DER ADVKRTENTIEN1—8 regels 60 cent, elke regel meer 7'/« ct,
rK1 bij abonnement lagere tarieven.
Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNCKHOF VENRAV
Telefoon 51 GIRO 150652
ABONNEMENTSPRIJS p. kwartaal voor Venray 65 ct., per post 75 cent
voor het buitenland f 1.05 bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent
„De Prins" is dood
Men riep het elkander toe op Dinsdagmiddag j.l., omdat
men niet over z'n verrassing kon henen komen, ja, alsof
men hoopte en verwachtte, dat het bericht, hetwelk men
doorgaf, zou kunnen worden tegengesproken door iemand,
die beter en juister zou zijn ingelicht.
Het leek zoo ongelooflijk 1
Zeker, de Prins was ongesteld in de laatste dagen. Een
flauwte.„Men" had eigenlijk verteld, dat het een beroerte
zou zijn geweest, maar och, „men" zegt zooveel. Wel had
de Koningin haar vacantie onderbroken, maar Prinses JuIiaDa
vertoefde nog in Engeland. De Prins was Dog betrekkelijk
jong, hij had een sterke constitutie, waarlijk, het geval
zou wel losloopen.
En nu tóch dit onverwachte, plotselinge einde ZeJfs
heeft de Koningin haar gemaal niet meer levend mogen
ontmoeten...
Er ,1s door dit verscbeideo iets gebroken in het hart van
het Nederlandiche volk. Zeker, we geven toe, dat de fijn
gesponnen weefselen van liefde, dankbaarheid en genegen
heid, welke ons volk hadden verbonden met wijlen H.M.
de -Koningin-Moeder, niet de banden waren tusschen Prins
Hendrik en óns. Zijn plaats in ons hart was een andere
dan die van Koningin Emma. Prins Hendrik was voor ons
de idieele Prins der Nederlanden.
Een, die voor Nederland in alle opzichten geweest is,
hetgeen redelijkerwijze van hem mocht worden verwacht.
Een prins-gemaal van onze Koningin had een intrigant
kunnen 2ijn, maar Prins Hendrik heeft zich altijd met tact
en bescheiden op het tweede plan geplaatst.
Een prins-gemaal had, ware bij slecht van karakter ge
weest, zoo gemakkelijk zijn positie kunnen misbruiken voor
sabotage, maar ónze Priüs vond gelegenheid, karakter en
moed om mede te bouwen.
Als er aan het volk voorbeelden moesten worden gegeven
van liefdadigheid of hulp in anderen vorm, dan liet de prins
dat aan ziju koninklijke gemalin of zijn dochter over, doch
waar moed moest worden betoond om anderen te inspireeren,
daai drong zich onze Prins naar voren,
We hebben daartoe slechts te herinneren aan de Berlin-
ramp van 22 Februari 1907, toen bij een noodlottige stran
ding op den Noorderpier aan den Hoek van Holland in
storm-, regen- en sneeuw weer 129 van de 144 opvarenden
in de kokende golven omkwamen.
Aan de redding van 10 passagiers en 5 leden der équipage
heeft Prins Hendrik toen een werkzaam aandeel genomen.
Met een sleepboot in zee gestoken, moedigde hij de beman
ning van de reddingsboot, de dappere Sperlings, voortdurend
aan; de geredden werden tenslotte aan boord van de sleep
boot overgenomen.
Deze gebeurtenij heeft den Prins bewogen om krachtdadig
steun te verleenen aan het Nederlandsche reddingswezen en
aan de Zuid-Hollandsche Reddingsmaatschappij in het bij
zonder.
Bekend is ook zijn belangrijke werkzaamheid voor 't
Roode Kruis, hetwelk hij 26 jaren lang in ons land heeft
geleid. Niet in Daam, maar metterdaad
We mogen vaststellen, dat onze overleden prins zich in
ons land groote verdiensten heeft verworven op alle terrein,
waar zijn werkzaamheid niet behoefde te schaden aan de
normen van tact en bescheidenheid.
En daarom is zijn heengaan, naar menschelijke berekening
veel te vroeg gekomen.
We verhopen en verbidden, dat God zijo ziel ontvangen
moge hebben in Zijn hemelsche glorie en dat aan de Konin
gin en Prinses Juliana alle genaden mogen geschonken wor
den, welke ze ongetwijfeld zullen behoeven om dezen
tweeden doodelijken slag. aan het Huis van Oranje in zoo
korten tijd toegebracht, met sterkte en vertrouwen op de
juiste bedoelingen der Voorzienigheid, zonder schade aan
lichaam en geest te boven te komen.
Straks gaan we onze priDS uit den vreemde, een der onzen
en een onzer besten geworden, in het graf der Oranjes
leggen, wier geest de zijue is geworden.
Zijn lichaam ruste daar in vrede.
En zijn geest bij God.
Het zij zoo I
Z.K.H. Hendrik, Prins der Nederlanden, werd op 19 April
1876 te Schwerin. geboren als zoon van Groothertog Frede-
rlk Frans II van Mecklenburg Schwerin en Groothertogin
Marie van Mecklenburg, geb. Prinses van Schwarzburg.
Van 1888 tot 1894 bezocht de joDge Prins het Gymnasium
te Dresden, terwijl hij in 1894 deelnam aan de ontdekkings
reis van Ebler naar Indie. In 1896 bezocht hij de Militaire
Academie te Metz, om het volgend jaar als Oberst Leutnant
te worden ingedeeld bij het Pruisische Bataljon Jagers.
In 1901 huwde Prins Hendrik H K.H. Wilhelmina, Konin
gin der Nederlanden, na bij de wet van 23 JaDuari 1901 te
zijn genaturaliseerd en hem bij de wet van 7 Februari d.a.v.
den titel van Z.K.H. Prins der Nedeflauden werd verleend.
Z.K.H. bekleedde de volgende militaire rangen Vice-
admiraal der Marine en Luit Gen. van het Nederlandsch-
Indisch leger. De Prins droeg o.m. de volgende onderschei
dingen Ridder in de Orde van den Zwarten Adelaar
Kidder in de orde der Serafijnen, Commandeur in de
johannesorde voor Nederland en nog vele andere binnen-
en buitenlandsche onderscheidingen.
Hoewel Z.K.H. lid van den Read van Staten was, be
hoorde zijn voorzitterschap van het Nederlandsch Roode
Kruis ongetwijfeld tot zijn belangrijkste functies.
—o— o—
Woensdagavond om kwart over tien werd officieel mee
gedeeld, dat -de begrafenis van het stoffelijk overschot van
£K.H. Prins Hendrik op Woensdag 11 Juli a.s. in de
Nieuwe Kerk te Delft zal plaats hebben.
De toestand in Duitschland.
De geweldmaatregelen zijn
achteraf gesanctioneerd. Zijn
er zestig personen terechtgesteld?
VonPapens positie. Naar
een Fransch Engelsch militair
verbond. Japansche kabinetscrisis
Opstand in Chili. Mevr.
Curie overleden.
Het schijnt, dat er Zaterdag en
Zondag j.l. in totaal circa zestig
vooraanstaande persoonlijkheden in
Duitschland zijn ter dood gebracht.
De regeering aarzelt nog om een lijst
van namen te publiceeren en zeer
zeker zal daaraan de reactie niet
vreemd zijn, welke de gemoeds
stemming der regeerders ondergaan.
De rust is min of meer terug
gekeerd en deze zal nu wel de oogen
hebben geopend voor het feit, dat
de publieke meening, de wereld
opinie, zeer slecht geoordeeld heeft
over het zinneloos, rechteloos en
onbarmhartig optreden tegen verraders
die misschien wel geen ander en
beter lot hebben verdiend, maar in
elk geval het recht op een behoor
lijke behandeling van hun zaak heb
ben gehad. De wereld is met afschuw
vervuld over de onderdrukking van
ia at ons als een poging tot hoog
verraad wordt voorgesteld en als
thans io Duitschland rust heerscht,
dan kan dat slechts de rust zijn,
welke door doodsangst wordt gewekt,
maar gemakkelijk in een laaiend vuur
van weerwraak kan omslaan.
Het is niet meer dan een schaam-
telooze vectooning te heeten, dat
een kabinetsraad, nu de slachtoffers
dood en begraven zijn, achteraf een
wettelijke sanctie aan het bloedig
optreden heeft gegeven door alsnog
wettelijk te verklaren
Von Papen schijnt als minister
geen nader contact met de kabinets
leden meer te wenschen. Hij heeft
zijn ontslag als vice-kanselier inge
diend, maar de kabinetsraad heeft dat
verzoek qog niet ingewilligd. Hitier
en von Hindenburg hebben intusschen
nog besprekingen met von Papen
gevoerd, maar deze had op Donder
dag van deze week zijn beslissing
nog niet herzien. Tusschen von Papen
en de regeering staan de schimmen
van von Papen's trouwste twee
medewerkers, aan den bloed-terreur
ten offer gevallen.
De Duitsche regeering blijft intus
schen het buitenland tarten. De
kabinetsraad besloot tot rigoureuse
economische maatregelen tegen de
landen, welke zich op eenigerlei
wijze pogen schadeloos te stellen
inzake de gevolgen van het trans
formoratorium.
Met dat al drijft de regeering van
Hitier de Europeesche tegenmachten
in eikaars armen. Berlijn heeft de
sympathie der Engelschen reeds
geheel verspeeld en daarom zijn de
berichten wel geloofwaardig, welke
aanduiden, dat tusschen Parijsche en
Londensche deskundigen onderhande
lingen zijn geopend over een te
sluiten militair verbond tusschen de
twee landen.
Het Duitsche gevaar voor den
vrede in Europa gaat serieus worden
opgenomen. Dat heeft het Hitier-
regime gewekt.
De groote politieke activiteit der
volkeren, in nieuwere banen geleid,
voert in verschillende landen tot
regeeriugscrisissen. In Japan is thans
ook het kabinet tot aftreden geDoopt
geworden. Aan den bekenden staats
man Saite is de opdracht verleend
geworden tot vorming van een
nieuwe regeering.
In Chili, de meest zuidelijke repu
bliek van Zuid-Amerika, is weer
eens een communistische opstand
uitgebroken, iDgezet door radelooze
boeren en arbeiders. De regeering is
de situatie meester kunnen blijven,
maar in eenige gevechten met de
regeeringstroepen. hebben vijftig op
standelingen het leven moeten laten.
Uit Frankrijk kwacq het bericht,
dat op 67-jarigen leeftijd Mevr. Curie
te Valence a. d. Rhone was ontslapen.
Met haar echtgenoot, die eenige
jaren geleden gestorven is, heeft zij
de geneeskrachtige werking van het
radium ontdekt en aan dit nobel en
wetenschappelijke echtpaar hebben
reeds duizenden zieken het behoud
van hun leven te danken gehad.
Dat verdient in onze dagen, welke
zoo weioig eerbied voor het leven
verraadt, oprechte waardeering.
De dood van Prins Hendrik.
Geen uiterlijk rouwbetoon.
Gemeenteraadsverkiezingen in
Enschede. Loonsverlaging
voor gemeentepersoneel in
Amsterdam.
Met een zekere verbijstering heeft
het volk op Dinsdagmiddag vernomen
van het overlijden van Z. K. H.
Prins Hendrik, omdat weinigen den
toestand zoo tragisch hadden in
gezien. Het sterven is dan ook
inderdaad geheel onverwacht ge
komen; een hartverlamming maakte
in enkele minuten tijds een einde
aan het leven van onzen prins
gemaal.
Al is Prins Hendrik nimmer een
figuur geworden, gedragen op de
algemeene volksgenegenheid, sym-
patiek is hij ons bij uitstek geweest.
Doot zijn eenvoud vooral en ook
door zijn tact. Hij vervulde de rol
der bescheidenheid, welke in ons
staatsbestel en in de gegeven om
standigheden benoodigd was, met
een fijn gevoel voor verhoudingen.
H. M. de Koningin heeft bij het
verscheiden niet tegenwoordig kunnen
zijn en ook Prinses Juliana heeft
haar vader niet meer levend mogen
aantreffen. Deze beide vorstinnen
lijden zeer onder het verlies, dat
temeer treft, nu ook de lieve
koninklijke grootmoeder niet meer is.
Bovendien is wel voldoende
gebleken nu, dat het familieleven
der koninklijke familie veel hartelijker
en ioniger is geweest dan de
spraakmakende gemeente wel eens
onderstelde.
Vertegenwoordigende overheids-
coleges hebben de gebruikelijke
rouwzittingen gehouden; overigeos
worden de openbare uitingen van
leedwezen tot het uiterste beperkt
Ook het economisch bestaan der
levenden stelt eischen en dat klemt
temeer in dezen crisis-vacantietijd.
De overledene was er ook wars
van, van uiterlijk betoon. Het is op
zijn nadrukkelijken wenscb, dat in
het openbaar van geen rouw zal
blijken. Rouw wordt ook geweerd
van de plechtige uitvaart in de
komende week. Op 's Prinsen
verlangen zal het sombere zwart
daarbij worden vervangen door het
lichtend wit, waarin, naar we
verhopen, ook zijn ziel moge zweven.
Prins Hendrik heeft slechts den
leeftijd van 58 jaren mogen bereiken.
Zijn treffende persoonlijk en zijn
gewaardeerd maatschappelijk werk
zal bij het nu levende geslacht on
getwijfeld in hoog aanzien blijven
voortleven.
o
Ia Enschede heeft men zich van
de week bijzonder druk gemaakt met
de gemeenteraadsverkiezingen, welke
benoodigd zijn geworden door de
vereeniging met de gemeente
Lonneker. Op den laatsten avond
voor den electoralen slag zijn
elementen van uiterst-rechts en
•links, N.S.B. -ers en communisten,
op enkele punten met elkaar slaags
geraakt en beliepen enkelen personen
ernstige verwondingen.
Het ging er bij deze verkiezingen
om, of al dan niet tot uiting zou
komen, dat de oude partijen, op
democratischen grondslag, te lijden
zouden hebben gehad van deD
nieuwen tijdsgeest. De uitslag geeft
geen aanwijzing in bevestigenden zin.
Voor den gedetailleerden uitslag
kunnen we misschien nog elders in
dit nummer plaats vinden.
o
In Amsterdam is een nieuwe
verlaging van loonen en salarissen
van gemeente-personeel in de maak,
welke gemiddeld 5 pet. zou be
dragen. De bedoeling heet het te
zijn om voor ongehuwden een aftrek
toe te passen van 10 pet. en voor
klnderloozen van 3 pet. Vaders van
kinderen worden niet gekort. Het
is blijkbaar de bedoeling van deze
regeling, dat een tegenwicht worde
gevonden voor den afgestemden
kindertoeslag.
Fraude in een Rechtsstaat.
Fraude en dictatuur.
Er zijn menschen. die zich onledig
plegen te houden met het doen van
onthullingen over de slechtheid van
hun medemenschen. Voor zoover dat
geschiedt door politioneele en jus-
titioneele ambtenaren, kan men daar
vrede mee hebbeD, want aldus doen
die menschen hun plicht en ze be
waren de geweenschap voor scha.
Voor zoover particuliere personen
aan het „onthullen" slaan, kan men
ze prijzen, wanneer ze door rechts-
gevoelens worden gedreven, maar
gewoonlijk zijn het politieke slimme-
lingen, die zich op deze wijze ver
dienstelijk plegen temaken. Zespeuren
naar de slechtheid van menschen om
te trachten het verderf aan te toonen
van een stelsel en de superieuriteit
te suggereeren van een ander stelsel.
Deze lieden handelen in schandalen,
zooals een ander in boter, kaas en
eierenze doen het om gewin, zij
het dan politiek gewin, waarmee ze
later hun boterham hopen te smereD.
Hoewel we eenig verband mogelijk
achten tusschen een geldend maat
schappelijk stelsel en de zedelijke
waarde der menschen, is dat verband
in elk geval maar zéér losjes. In elk
stelsel zal de mogelijkheid tot het
plegen van fraude blijven bestaan
de remmen daartegen zijn de straf
bedreiging maar bovenal de indivi-
dueele karaktersterkte.
Individueele karaktersterkte wordt
niet opgevoerd doordat we van
maatschappelijk stelsel veranderen.
Wie als anti-revolutionnair, als
katholiek of socialist in staat is om
de democratisch geregeerde gemeen
schap te begappen, zal dat, als hij
er de kans toe krijgt, als nationaal-
socialist onder een Mussert-regime
niet laten.
Fraude achterhalen is op zich ver
dienstelijk, maar men moet die
verdienste niet aan de politiek
koppelen.
Fraude wordt gepleegd, waar de
minste kans is, dat ze wordt achter
haald, gestraft en openbaar gemaakt.
De beste controle is publieke
controle.
In een rechtsstaat maakt men over
het algemeen geen geheim van
fraude-zaken. Men erkent ze, waar
ze gebleken zijn en deelt ter afschrik
king van anderen, ook de opgelegde
straffen mee.
In zijn memorie van antwoord aan
de Tweede Kamer ten aanzien van
het wetsontwerp tot nadere wijziging
van de Landbouwcrisiswet, deelde
minister Colijo dezer dagen nog
openlijk mede, dat een aantal bij de
crisisdiensten betrokken controleurs
ontslagen is wegens ongeschiktheid
of op grond van hun antecedenten
verschillende gevallen van fraude zijn
achterhaald en gestraft.
Bij ons gaan zulke dingen niet
de doofpot.
Waar een dictatuur heerscht. hoort
men in het algemeen niet van fraude.
Wie in Duitschland naar een boogen
Nazi-functionaris zou durven wijzen
en hem beschuldigen van oplichting
of dergelijke fraaiïgeheid, die wordt
opgepakt en opgesloten. Berichten
over fraude bij overheidsorganen
komen daar ook niet in de pers voor.
Bestaat er daarom geen bedrog
of uitspatting in Duitschland
Reken maar! Nu de dictatuur zich
genoodzaakt heeft gezien om een
aantal gevaarlijke medestanders
overhoop te schieten, nu het in de
dictoriale kraam te pas komt, worden
tneens vree.elijke staaltjes van
ambtelijke fraude, dwingelandij en
zedelooze uitspatting bekend gemaakt.
Hitier heeft persoonlijk geopenbaard
dat S.A. leiders, openbare gelden
plachten te besteden voor weelderige
drinkgelagen
dat stafkwartieren op schromelijk
luxueuze wijze waren ingericht
dat het stafkwartier te Berlijn
alléén reeds 30.000 Mark per maand
behoefde voor feestmaaltijden
dat S.A.-leiders zich te buiten
gingeD aan z,g. diplomatieke diners
dat S.A.-leiders in kostbare limou
sines of cabriolets rondreden
dat velen huuner zich dompelden
in poelen van de grofste en ergerlijk
ste zedeloosheid
dat de Duitsche moeders niet
zonder vrees haar zoons konden
afstaan voor de S.A., de partij of
Hitlerjeugd
dat de grofste willekeur werd
begaan
dat klachten geen enkel gevolg
hebben.
En zijn thans die schuldige S.A.-
leiders om de bovengenoemde mis
daden gevonnist
Neen Hitier beroemt er zich zelfs
op, dat hij ondanks alles wat hij
wist, zijn onderbevelhebbers herhaal
delijk de hand boven het hoofd
heeft gehouden. Alle zonden werden
hun regelmatig vergeven slechts de
zonde van intrige tegen den Leider
kon niet worden geduld en moest
met den dood worden gestraft.
Omdat ze naar de macht hadden
gegrepen, daarom alleen werd bekend
gemaakt, wat ze nog meer hadden
misdreven.
Anders zou men er nooit van
hebben gehoord.
Anders zouden ze nog hebben
zitten schransen en de zoons van de
Duitsche moeders hebben verpest.
Anders zouden sommige menschen
hier in ons land nóg „ach en wee"
hebben loopen roepen over eigen
verdorvenheid des volks en hebben
geroemd de zegeningen van een
dictatuur, van een Duitschland. waar
men van geen fraude meer... hóórde 1
Inderdaad.
Laat ons de openbaarheid en het
inzicht van onze verdorvenheid dan
maar behouden.
Die kunnen niet zoo erg zijn, daa
een in wezen verdorven schijn.
VENRAY. 7 Juli 1934
Hondenbelusting.
De Burgemeester van Venray
waarschuwt, dat tegen degenen, die
bij de in den loop der volgende
week te houden controle, blijken bun
hond niet te hebben aangegeven of
betaald, onmiddellijk proces-verbaal
wordt opgemaakt.
Venray 4 Juli 1934.
De Burgemeester van Venray,
O. VAN DE LOO
Jachtwet,
De Burgemeester van Venray
brengt ter algemeene kennis, dat
door den Heer Minister van Eco
nomische Zaken het navolgende is
bepaald
De jacht op grof wild zal in alle
provincies (behalve Groningen, Fries
land en Drenthe, waarvoor een
eenigszins afwijkende regeling is ge
troffen) geopend zijn als volgt
Edelherten en damherten van 1
October 1934 tot 7 October 1934
en van 15 December 1934 tot 27
JaDuari 1935.
Hinden van 29 December 1934
tot 27 Januari 1935.
Reebokken van 11 Juli 1934 tot
19 Augustus 1934 en van 13 October
tot 11 November 1934
Reegeiten van 13 October 1934
tot 11 November 1934.
Klein wild (alle provincies, behalve
Grooiogen en Overijsel)
Patrijzen van 8 September 193i
tot 1 Januari 1935.
Klein wild (alle provincies, behalve
Groningen)
Korhanen van 6 October 1934 tot
1 Januari 1935.
Korhennen van 6 October 1934
tot 11 November 1934.
Fazantenhanen van 6 October 1934
tot 27 Januari 1935.
Fazantenhennen van 6 October
1934 tot 1 Januari 1935.
Houtsnippen van 6 October 1934
tot 27 Januari 1935.
Hazen van 6 October 1934 tot 1
Januari 1935.
Waterwild (alle provincies, behalve
Groningen, Friesland en Drenthe)
Watersnippen van 23 Juli 1934
tot 10 April 1935.
Waterwild (alle provincies)
Ganzen van 23 Juli 1934 tot 10
April 1935.
Eenden, alle soorten behalve berg
eenden en eidereendeD, van 23 Juli
1934 tot 10 Februari 1935.
Meerkoeten van 1 September 1934
tot 10 Februari 1935.
Goudpluvieren van 1 September
1934 tot 10 Februari 1935.
Dat in het geheele Rijk de jacht
niet zal worden geopend op herten
kalveren, reekalveren (t.w. reeën, die
in den loop van het kalenderjaar
zijn geboren), benevens op zwanen,
bergeenden, eidereenden, duikers,
kemphanen, wulpen, scholeksters,
qrutto's, tureluurs en waterhoentjes.
Venray, 3 Juli 1934.
De Burgemeester voornoemd,
O. VAN DE LOO.
Verkoop van te velde staande
rogge.
De Gemeente Venray zal publiek
verkoopen onder de gewone betalings
voorwaarden ter plaats op Vrijdag
13 Juli a.s. des namiddags vijf uur
80 aren te velde staande rogge in
twee perceelen van 40 aren, gelegen
te Merselo-Peel bij den voorwerker
Manders.
De rogge is zeer geschikt voor
zaairogge.
Venray 28 Juni 1934.
Burgemeester en Wethouders van
Venray
O. VAN DE LOO.
De Secretaris,
VAN HAAREN.
Paardenrennen op 15 Juli a.s.
VENRAY.
Traditie getrouw organiseert de
Venraysche Ruiterclub Ons Genoegen
ook dit jaar wederom op de 3e
Zondag in Juli (dus 15 Juli a.s.)
wederom Groote Intern. Paarden
rennen op het groote Sportterrein
a. d. Leunscheweg.
Waai deze Paardenrennen steeds
overweldigende belangstelling trokken
kan het niet minder of dit jaar zal
voorgaande jaren nog in alles over
treffen.
De Venraysche Ruiterclub heeft
zich ia het afgeloopen jaar aange
sloten bij den Bond van Paarden-
