TWirani BLAD VAN PEEL EN MAAS
Qeld Jan.
FEUILLETON.
Spreekwoorden.
Binnenland.
Zaterdag 28 April 1934
Vijf en vijftigste Jaargang No 17
Het noodlot van de
wegen.
In den ouden tijd vertelden de
boomen sprookjes. Zij hadden het
over leven en liefde; zij spraken
over de meisjes, die onder hun kro
nen voor 't eerst Faust hadden
ontmoetzij verklapten de hartsge
heimen van de jongelieden die ge
duldig hadden gewacht op hun
aangebedeneen ook van andere
dingen praatten zij van vorsten,
die waren voorbijgegaan, van vor
stinnen, die in hun sehaduw hadden
geluisterd naar den zang der nach
tegalen, van feeën, die in den mane
schijn rondedansen uitvoerden rond
hun stammen.
Tegenwoordig vertellen de boomen
bloedige geschiedenissen. Soms
luister ik er Daar. Tusschen Zundert
en Nijmegen, langs Breda, Tilburg
en 's Hertogenbosch, tusschen Val-
kenswaard en de Brabantsche hoofd
stad langs Eindhoven hoorde ik in
mijn jeugd stemmen van het verleden.
De oude heirbanen wisten frag
menten te vertellen uit de episodes
van Napoleon, boeiende episodes
uit het bewegelijke leven van Willem
den Zwijger, kleurrijke historiën van
de Bourgondische vorsten, die met
hun voeten langs deze banen naar
het Noorden zijn gereisd. En thans
Thans laten de boomen hun won
den zien. Elke wonde in hun bast
is een klein of een groot drama, een
drama der snelheid.
Er staan eiken, die Napoleon
hebben gezien en beuken, die zijn
troepen hebben beschermd tegen de
brandende hitte. Zij dragen nu lit-
teekens van een halven meter, van
een meter en meer. Elk litteeken
zegt, dat een mensch het pleit tegen
hun kracht heeft verloren. Zij staan
onverwrikt. De mensch, die er
tegenaanbotste. ligt ergeDS op een
kerkhof of draagt een zware kneuzing
mee op zijn levensweg.
De boeren van de dorpen langs
de baan kennen de geschiedenis.
Tegen dezen boom is de dokter
doodgereden, zeggen ze. Tegen dien
boom is een pater doodgereden.
Daarginds tegen den beuk zijn twee
Amsterdammers doodgereden. En
een dorp verder staat een eik, waar
tegen een heel huishouden den dood
vond.
Er volgen bijzonderheden, want
de Brabantsche boer let goed op,
wauneer een ongeluk gebeurd is.
Hij weet precies hoever delichaams
deelen verspreid lagen, Hij weet
ook, hoe dronken de bestuurder
van den omgeslagen en verpletterden
wagen was. En waar het feest ge
vierd was, dat eindigde met de
doodelijke botsing.
Aan de zijde van de akkers zijn
de boombasten ongerept. Aan dien
kant vindt ge nauwelijks een gekerfde
letter, een gekerfd hartje. Geen
enkele wonde. De eg en de ploeg
wonden niet. Zelfs de melkkar, de
hooikar, de mestkar wonden niet.
Wonden doet enkel de mensch die
een machine in zijn handen maar
niet in zijn macht heeft.
't Zijn droevige geschiedenissen,
die onze boomen vertellen I
Wat een haast, wat een haast in
dezen tijd, zeggen zij.
En waarom
's Ochtends in de vroegte jagen
de wagens voorbij, alsof de dag
niet lang genoeg is. Onlengs gebeurde
het, dat een wagen vol ochtendbladen
ai vóór zonsopgang met berijder en
al in de binnenlanden van Brabant
over den gladden weg tuimelde en
zijn inhoud met verhalen over andere
auto-ongelukken uitstortte. Dan
komen de marktkooplieden, de han
delsreizigers, de inspecteurs. Haast,
haast 1 De vrachtwagens, waarvan
Een plattelandsgoschiedenis
yan de Belg,-Limbgrens.
10
Doch beiden wandelden hun
weg op, zonder zich aan iemand
of iets te storen.
Thuisgekomen werden snel de
besle kleederen afgelegd. Jan ging
de dienstboden op 't veld nakijken
en de huisvrouw nam toezicht
over het gepolter der meiden.
Op kasten, schoorsteenen en
rekken veegde zij over vazen,
beelden, schilderijen en kwam tot
besluit dat een dikke laag stof de
antikiteiten ontsierde. Alles moest
bij haar blinken als een spiegel.
Van huis uitwas zij gewoon alles
netjes in orde te hebben.
Maar zij wist bij ondervinding
dat de Belgen in zindelijkheid
van haar landgenooten veel te
leeren hadden.
Op Hollandsche koeslallen was
het vaak veel reiner dan in veel
boerenwoningen hier te lande. Zij
beval dat het koperwerk, de tin
nen schotels, hel heel keukenge-
rief 's avonds na hel eten moest
gepoetst worden. Vrouwenhanden
mochten nooit stil staan.
er vele al een halven nacht gerold
hebben, rennen naar de grensstreken.
Dat is het noodlot van de Brabant
sche wegen een deel der automo
bilisten jaagt en jakkert om tijdig bij
de tolkantoren te zijn, een ander deel
om niet te moeten wachten bij een
pont over een van de greote rivieren.
In den namiddag suist elke wagen,
die met een G of een H gemerkt
is, zoo snel mogelijk van Zuid naar
Noord of omgekeerd, De P-wagens
verraden bijna steeds het Limburgsch
temperament van hun bestuurders.
En de Belgische automobielen
Och, laat ons vriendelijk blijven
tegenover onze buren die hun vreugde
over de volmaaktheid van onze
Rijkswegen willen toonen met eigen
levensgevaar.
Haast, haast en vaak om niets.
Allen zijn aangetast door de
haastbaccil. Sommigen rijden in
dien men deze beweging zoo noemen
mag pardoes deor afsluitboomen
van spoorbanen heen. Anderen vegen
medemenschen van straat of fietspad.
De boomen moeten zich schamen
over onze onmenschelijke gehaastheid.
Let eens op de gezichten van de
bestuurders Het gevaarlijkste type
is de woeste rijder, die een knuppel
van een sigaar tusschen de tanden
geklemd houdt. De pijprooker is
minder gevaarlijk. Voor den bestuur
der, die zijn stuur loslaat om een
sigaret aan te steken, moet ge ver
op zij gaan zijn aard is bloeddorstig.
Maar ook de wijsgeer met peinzende
oogen bedreigt uw leven hij is de
man, die zich telkens vergist en gas
pedaal met rempedaal verwart.
De vrouw aan het stuur is lang
gehoond durft gij dat nog doen
Een vrouw is nooit zoo brutaal als
een manzij heeft bovendien als
vrouw het recht ergens te laat te
komen zij zal in moeilijke oogen-
blikken niet de behoefte gevoelen
een bravourstuk uit te halen.
Er zijn gezichten, die verraden,
dat hun eigenaar veel beter achter
een toonbank dan achter een stuur
wiel tot zijn recht komen zal. En
vinnige, die wel in een gevangenis
of dergelijke inrichting maar niet bij
een vehikel met een motor van 30
en meer paardekrachten behooren.
Wat zouden er minder boomen
geschonden worden, indien iedereen
na zijn rijvaardigheidsproef ook een
karakteiproef en een fatsoenproef af
te leggen kreeg...
Wij zijn nu met onze haast zóó
ver in het automobielmisbruik ge
vorderd, dat elke dag reekseh offers
brengt. Men noemt hen slachtoffers,
maar heel vaak zijn deze rijd- en
haastoffers niets anders dan zelf
moordenaars.
De machine is duizenden de baas.
En het ongeluk is dat de machine
dit niet laat merken voordat het te
laat is.
Een paard waarschuwt. Een paard
werpt den berijder af. Gij kunt mij
niet baas, wèg er mee 1 zegt het.
Het paard herhaaltgij leert het
niet, gij leert het niet.
De motor met zijn dertig, veertig
paardekrachten waarschuwt enkel den
schuchteren gebruiker. Hij slaat af,
wanneer de gasaanvoer te gering
is. Hij moedigt de dom men en de
brutalen aanhoe méér gas, hoe
sneller zijn gang. Geef gas en hij
laat u voortsuizen over den weg
nog méér gas en hij zal dansen als
een aap, totdat de wagen zich om
een van de oude boomen kiemt.
In onze binnenlanden vindt ge
nog menschen, die gaan kunnen.
Veel boeren en boerinnen. Ook be
woners van kloosters en abdijen. Zij
weten wat wandelen zonder haast
is. Nu en dan komen zij langs de
boomen van den grooten weg. Zij
tellen de wonden, de litteekens. Dan
weten zij genoeg. Elke week komen
er bij.
Zij maakte heel wat opmerkin
gen, nam zich zooveel huisveran
deringen voor, dat het de meiden
kriegelig om 't lijf werd.
Gelukkig kwam er afleiding in
dit akelig vervelend gezeur. De
suikeroom kwam kuchend goeden
morgen zeggen en vernemen hoe
't jonge nichtje het maakte. Dit
was wel gedaan. En weer begon
haar losse tong te roeren over
haar nieuwe vorderingen, over
het gedane onderzoek, over pan
netjes. en keteltjes, over de slor
dige meiden.
In een huishouden moet op
alles gelet worden, d'r mag geen
kruimel van tafel verloren gaan,
was het amen van haar lang
oremus, dat oom best beviel.
Daar steekt het hem juist in
't bijeenhouden kind. Een cent
moet men tien keer in de vingers
ronddraaien eer men hem laat
rollen.
Zoo denk ik er ook over,
maar dit is de meeste lui en bij
zonder het dienstvolk niet in te
prenten.
Intusschen kwam Jan uit het
veld terug, verwelkomde den
goeden nonkel. Zij moesten beiden
maar wat de kamer ingaan, ter
wijl zij voor het middageten
zorgde.
Oom vond hel uitstekend en
verzocht na gedaan werk hem wat
gezelschap te houden. Hij hoorde
haar zoo gaarne praten,
i Jan werd door oom Dorus ge
Is 't wonder dat de feeëa gevlucht
zijn
Zouden zij ooit terugkeeren?
Misschien, misschien. Maar dan
zullen de menschen eerst moeten
leeren, volkomen meester te worden
over de machine en de boomen
langs de heirbanen wederom met
rust te laten...
Als in een bliksemlicht
Wanneer in den zomer een onweer
opkomt, krijgt de lucht een donker
dreigend aanzien. Als een pikzwarte
nacht, waarin geen sterreschittering
te zien is, zoo kan een noodweer
over een landstreek hangen. En als
dan plotseling een haastig bliksem
licht uitschiet en een lichtende kron-
kelstreep trekt over het uitspansel,
zien we, enkele oogenblikken maar,
heel helder de omgeving of het wijde
landschap voor ons.
Zoo kunnen soms frappante ge
zegden. scherpe uitdrukkingen, mooie
gedachten een dieperen doorkijk
geven op het leven- en wereldge
beuren roniom ons. Zoo lazen we
dezer dagen de volgende uitspraak
van een eenvoudigen politieman, in
een onzer grootste zuidelijke steden,
bij gelegenheid van een kermis al
daar „Nog één jaar crisis, en we
komen door de kermisdrukte niet
meer heen
M.a.w. hoe erger de crisis en de
malaise toenemen, hoe meer ook het
uiterlijke, wereldsche genot en plezier
en uitgaansleven toenemen een
verschijnsel, dat werkelijk op meer
plaatsen geconstateerd wordt.
Wat is de diepere oorzaak daar
van Dat de menschen niet meer
de goede karakterhouding weten aan
te nemen tegenover de veelsoortige
kruisen en moeilijkbeden en weder
waardigheden, waar zij tegenover
staan.
Dit tijdsbeeld is hetzelfde als van
een huisvader, wiens zaken slecht
gaan en die dan zijn tegenspoed
gaat verdrinken in de herberg. In de
plaats dat de tegenspoed hem staalt,
zijn activiteit en energie prikkelen,
in de plaats dat hij gods lienstiger
gaat worden en in een verhoogd
christelijk offerleven de eenige kracht
zoekt, welke hem nog redden kan
en die hem de ware levensvreugde
ook in de miseries van het leven,
kan blijven schenken, drijft de
vreugdeloosheid hem tot uitspattin
gen wat natuurlijk niets anders
is dan den duivel door.... den duivel
uitdrijven.
Zóó bezien is het werken voor
meer christelijke levensernst, voor
een inperking van het walgelijke,
wereldsche publieke genotsleven óók
zuiver economisch gesproken, een
absolute noodzakelijkheid. En blijkt
dat andere diepe woord van den
Zaligmaker weer eens te meer waar;
„Zoek eerst het Rijk Gods en Zijne
gerechtigheid en al het andere zal
U worden toegeworpen".
„Omdat men om het eeuwig leven
niets meer geeft, geeft men ook niets
meer om het (aardsche, natuurlijke)
leven" zoo lazen we onlangs in een
artikel van Dr. Jos. de Boer, met
speciale toepassing bedoeld op de
buwelijkszonde. Het een hangt met
het andere samen.
Het aardsche, natuurlijke men
scheoleven krijgt pas volle waarde
en beteekenis door het hemelsche,
bovennatuurlijke leven en wanneer
meD in zijn berekeningen alleen een
aardsche, wereldsche maatstaf aan
legt, dan kijkt men niet aan gene
zijde van het graf, dan schakelt men
God en Zijne geboden uit zijne
plannen uit dan viert de lage
zelfzucht hoogtij en het is gedaan
met de onsterfelijke kinderzielen.
Den hemel bevolken wat kan
luk gewenscht. Beter keuze kon
hij nooit gedaan hebben. D'r zat
werk, overleg en spaarzaamheid
in. Jan's oogen straalden van dar
tele blijheid.
Ook de eigen pastoor kwam nu
kennis maken met de nieuwe
parochiaan. Een bittertje werd
gedronken, een sigaar opgestoken
op de gezondheid en het geluk
van de twee jonge vereenigde
levens.
Toen de dorpsherder onder wat
opgewekt gekout zijn druppeltje
opslurpte, beierde de kerkklok
twaalf uur. Zijn tijd wasgekomen
Jan wilde nog eens inschenken,
maar de geestelijke weigerde. Het
was goed geweest. Hij klopte de
jonge vrouw op de schouders
Kind, veel geluk en tot later.
Goeden dag samen.
Dag, heer pastoor.
Nu ijlde de vrouw naar het
haardvuur, onldekselde een paar
ketels, proefde met den potlepel
aan de ziedende soep, slak dan
met een vork in de rookende
aardappelen.
Knechts en meiden kwamen
zonder roepen binnen. Hel klok
gelui en hun hongerige magen
zeiden hun dat er thans gelepeld
en gevorkt moest worden, Jan
vroeg inlichtingen over het ver
richte werk en schreef hun voor
wat er 's namiddags moest ver
richt worden.
De meiden kwamen van den
stal, stelden het etensgerief ter
hun dat schelen en..., men ontvolkt
de aarde. Men wil niet meer met
God samenwerken die toch de
onsterfelijke zielen schept welke
heerlijke samenwerking I en alle
schoon menschenwerk wordt ook
vernietigd. Wanneer men den band
met de bovennatuur doorsnijdt, moet
tenslotte ook de natuur reddeloos
verloren gaan.
Het christelijke groote gezin is
natuurlijke en bovennatuurlijke
vruchtbaarheid. Gezin, maatschappij
en Kerk vinden daar hun gezond
voortbestaan.
Is een Nederlandsch
fascisme bestaanbaar?
Een poosje geleden schreven we,
dat het ons toescheen, dat de was
dom van het Nederlandsche fascisme,
zooals zich dat openbaart in N.S.B.
af Fascistenbonden, tot staan was
gekomen.
Wanneer we als onze meening
uitspreken, dat het Nederlandsche
fascisme reeds over haar hoogtepunt
heen is, dan zeggen we dat toch
waarlijk niet om den een of ander te
ergeren dat zou toch waarlijk te
kinderachtig zijn maar om naar
eerlijke overtuiging een antwoord te
zoeken op een vraag, welke bijna
iedereen interesseert en voor de
maatschappij van groot belang is.
We respecteeren volkomen ook de
zienswijze van de menschen, die ons
gevoelen, voor wat de beantwoor
ding der vraag betreft, niet deelen,
maar toch willen we er op wijzen,
dat naar onze meening de feiten in
de afgeloopen maanden ons oordeel
hebben bevestigd dan afbreuk gedaan.
In den Alg. Fascistenbond zit geen
groei meer. De kopstukken van die
partij meenden, dat het 'm zat inde
opperleiding en daarom werd Baars
van zijn taak ontheven en Baars op
zijn beurt was er van overtuigd, dat
de partij niet militant genoeg optrad
en daarom stichtte bij een nieuwe
fascistische fractie, welke haar begin
selen met de knuppel-methode zal
trachten te verbreiden.
Ir. Mussert hield in Volk en Vader
land een oratio pro domo om te
verklaren, hoe het komt, dat ook de
N.S.B. niet meer groeit als de spreek
woordelijke kool. Dat zat 'm in de
regeerings-vervolging van fascistische
ambtenaren en in het Vasienmande-
ment van de Nederlandsche bisschop
pen. Maar.... het verlies was nu bijna
weer ingehaald.
We kunnen bovendien bij voort
during constateeren, dat voor fascis
tische bijeenkomsten steeds geringer
belangstelling wordt betoond. Een
enkelen keer, wanneer hier of daar
op een herrie-vergadering wordt ge
rekend, mag een zaal al eens volloopen,
meestal gaat een protesteerende drie
kwart menigte dan vóór het einde
heen.
Wij voor ons, we gelooven niet
aan een toekomst van een Neder
landsch fascisme, tenzij deze bewe
ging dooreen hernieuwde economische
inzinking den chaos als bondgenoot
zou meekrijgen.
Als we nu voorts een antwoord
moeten geven op de vraag, waarom
het Nederlandsche fascisme blijkbaar
zal falen, dan constateeren we aller
eerst, dat het fascisme, geboren uit
de gesteldheid van de economische
conjunctuur, voor ons land, waar
de fascistische invloed nog niet zoo
overwegend was, aan belangstelling
inboette, doordat veler aandacht
werd getrokken door de overweging,
hoe ze zouden kunnen profiteeren
van de langzame, maar onmiskenbare
economische opleving. De wanhoops-
stemming maakte geleidelijk plaats
tafel, schepten op. Boer en boerin
tafelden in de kamer.
Onder weinig gepraat, veel bla-
zens, werd de soep bij veel tus
schen poozen ter kele gejaagd. Ze
leek aangebrand en te weinig
gezouten.
Aardappelen kwamen dampend
ter tafel, die met wal ajuinsaus
opgestoofd waren.
Trien keek naar een pannetje
met wat vleesch maar bespeurde
nergens iets. Pier smeet met drif
tige hand zijn eetgetuig neer. De
anderen rinkelden op hun borden.
Die meent wel dat we in
den vasten leven merkte Ties op.
Best mogelijk, zei Trien.
Schrale jammer gaat hier
voor goed beginnen 1
Doch als wij geen vleesch
krijgen, dan verdom ik heden een
steek te werken.
Laat ons maar met eten en
arbeiden staken I
Zoe gezegd, zoo gedaan I
Met vorken en lepels werd er
fel op borden en tafel geslagen
't ls hier een magere proviand,
op hand
o jerimimi, o jerimimi
zong Ties op eens luid.
O jerimimi, o jerimimi, zon
gen de anderen in refrein.
Wat is hier gaande riep
driftig de bazin.
Wij wachten op vleesch 1
donderde Pier.
Gij zult er ook wel voor een
dag zonder kunnen, sprak de jonge
voor berekenende overwegingen.
In het bijzonder echter heeft de
jongste geschiedenis van het fascisme
in het buitenland ons afgeschrikt.
We gelooven niet meer aan de
mogelijkheid van een speciaal Neder
landsch fascisme, dat ons werd voor
gespiegeld, omdat de fascistische
propagandisten wel voelden, dat een
volstrekte dictatuur en willekeurige
beknotting van de geestelijke vrij
heid met onzen volksaard in strijd
zou wezen. Het Duitsche fascisme
zou anders wezen dan het Italiaan-
sche, maar de methoden van wille
keur en onderdrukking zijn niet anders
en niet beter gebleken dan de Itali-
aansche. En danOostenrijk 1 Oos
tenrijk zou een zéér bijzonder soort
fascisme te zien geven. Een corpora
tieve maatschappij zou er worden
opgebouwd naar de beginselen van
Quadragesimo Anno 1 De verschil
lende belangenorganisaties zouden
hun eigen zaakjes te bedisselen
krijgen in zelf gekozen raden. De
persoonlijke en geestelijke vrijheid
zou er worden gegarandeerd. Jawel 1
Dollfuss heeft het misschien heel
goed en schoon bedoeld, maar de
dictatuur en de fascistische beginse
len drijven nu eeomaal naar nood
lottige consequenties. Fascisme kan
niet bestaan zonder geweldmethoden,
zonder aantasting van de persoon
lijke en geestelijke vrijheid. Politiek
worden de Oostenrijkers tot een
éénheidsorganisatie samengedrongen
en in de vakbeweging dito. In.
Duitschland zien we, hoe zelfs het
kerkelijk leven aanpolitiek-fascistische
banden wordt vastgelegd.
We hebben het vertrouwen in de
mogelijkheid van een speciaal Neder
landsch fascisme verloren en daarmee
is voor de massa voor goed elke
aantrekkelijkheid van het fascisme in
het algemeen, vergaan
Wat alles bijeen echter niet weg
neemt, dat het fascisme ook ten
onzent haar invloed heeft laten gelden
en dat nog doet. Voor onze staats
structuur kan het fascisme later
blijken van een te loven beteekenis
te zijn geweest. Met onze democratie
en vlotte vrijheidszin zijn sinds jaar
en dag voortgehold, op het hellend
vlak des tijds en de vaart werd zoo
angstwekkend, dat een catastrophe
niet ware uitgebleven, wanneer de
remmen niet tijdig waren aangezet.
Dat zulks gebeurde, danken we in
zekeren zin aan het fascisme.
Door bezinning komt de democratie
thans tot rede.
Origineele aanvullingen.
Spreekwoorden en zegswijzen
vormen een kostbaar stuk van onzen
taalschat. Het onderwijs dient de
jeudige Nederlanders ook aan dien
rijkdom deelachtig te doen worden.
Maar de jeugdige Nederlanders zijn
niet allen even goedleersch. Het
komt voor, dat ze beter het voetbal
film- en Schlagerjargon kennen dan
wat vernuftige voorvaderen voor hen
verzonnen.
In het Onderwijsverslag over 1931
klaagt de Inspecteur te Arnhem
erover, dat op de lagere scholen de
spreekwoorden over 't algemeen
slecht werden gekend. Die klacht
wordt echter getemperd door de
mededeeliog, dat er ook vinding
rijken waren, die zelf den spreek-
woordenschat aanvulden.
De Iaspecteur hield zijn onderzoek
namelijk zóó, dat hij de eerste helft
van spreekwoorden op het bord
schreef en den kinderen om de aan
vulling vroeg.
De volgende Dieuwe vondsten
kwamen daarbij o.m. voor den dag
Een kat in den zak... is niet op
zijn gemak.
Met den hoed in de hand...
staat de bedelaar aan den kant.
Waai liefde woont... is haat
onttroond.
Wat gij niet wilt, dat li ge
schiedt... doet ook een ander veel
verdriet.
Wie een kuil graaft voor een
ander... is niet erg schrander.
Wie de schoen past.., zet ze
niet in de kast.
Op groote voet... geeft trage
spoed.
Op groote voet... stappen.
Op groote voet... is nimmer
goed.
Hij knijpt de kat... en wordt
gekrabd, (meisjes).
Hij knijpt de kat... in de staart
(jongens)
Al is de leugen nog zoo snel...
je gaat er soms voor naar de hel.
Ons dunkt, dat de uitvinders van
zulke oorspronkelijke aanvullingen
nog beter cijfer verdienden dan
degenen, die precies wisten, welke
wijsheden vroeger werden uitgedacht.
Zij beschamen de eens door een
autoriteit geleverde uitspraak, dat we
een fantasieloos volk zijn geworden.
vrouw.
Zoo zijn we het niet gewoon.
En als wij geen vleesch krijgen,
dan ziet ge maar naar ander volk
uit, dreigde Pier, die vuurrood
van woede werd. Zoo zij meende
dat ze op »'n smoutbiegel«, wat
aardappelen en flauwe soep kon
den werken, dan was haar naam
van den eersten dag gemaakt.
Van heftige woorden, van lee-
lijke verwijten kwam het tol daden.
Met een zwierenden zwaaienden
arm smeet Pier de borden op den
grond rinkelend stuk en wilde hij
Jan en de vrouw te lijve, die snel
de deur voor zijn neus toesmeten
en grendelden. Met vuisten sloe-
§en en beukten nu de dienatmei-
en en knechten op de deur, ver-
wenschten de saamgekoppelde
twee, dansten, sprongen en zon
gen door de breede keuken. En
als ze hijgend met hun lawaai
ophielden, riepen ze Nog heden
vertrekken wij.
Zingend trok nu het verbitterde
volk de straat op, vertellend zijn
wedervaren aan allen, die het
wilden hooren verder ging het
herberg in, herberg uit.
Intusschen kwamen de jonge
gehuwden samen aan 'l preutelen
en aan 't kijven. Lisebeth wilde
niet toegeven. Dat was nergens
dat het dienstvolk 's morgens en
'smiddags vleesch kreeg. De loonen
waren zoo al hoog genoeg. En
men mag de lui zeker niet ver
wennen. AU zij over het huishou
ÏHQBZOHDEEr IfEDBDEEUHSE*
PIJN IN DE GEWRICHTEN.
Gewrichtspijnen worden veroor
zaakt door urinezuur dat zich heeft
kunnen afzetten in de gewrichten
tengevolge van onvoldoende zuivering
van het bloed door verzwakte werking
der daarvoor zorg dragende organen.
Verkeeren deze organen in gezonden
toestand, dan wordt het urinezuur
geregeld met de urine uit het lichaam
afgevoerd. Zijn zij verzwakt, dan
raakt het bloed overzadigd ermede,
het urinezuur kristalliseert en zet zich
af in de spieren, gewrichten eDZ. De
scherpe kanten der kristallen veroor
zaken de ondragelijke pijnen, waaraan
rheumatiek patiënten Jijden.
Meer dan ooit is het in zulke ge
vallen noodzakelijk de oorzaak van
het kwaad weg te nemen. Tijdelijke
verlichting mag aangenaam zijn, doch
de pijn herhaalt zich daarna slechts
erger. Door echter de afvoerorganen
tot gezonde werking te brengen,
wordt het urinezuur ook geregeld
afgevoerd, en hiervoor kunt gij niets
beters gebruiken dan het_middel.dat
reeds jarenlang zijn deugdelijkheid
bewezen heeft en waarvan duizenden
verklaarden, dat het hun uitstekend
geholpen heeftFoster's Rugpijn
Nieren P.llen. Deze werken uitsluitend
op de bovengenoemde organen, zij
doen slechts één ding, doch doen
dit dan ook uitermate goed. Neem
nog heden een proef en ook gij zult
overtuigd worden van de uitstekende
hoedanighedeu van dit probate mid
del. 50
Verkrijgbaar bij apothekers en
drogisten a f 1.— f 1 75 en f 3.—
per doos, omzetbelasting-inbegrepen.
Let vooral op den juisten naam.
Bollenzondag. Het rapport-
Abrahams. Naar algemeene
steunverlaging. Colijn verde
digt geen uitbreiding van den
Zondag-verkoop. Vereenvou
digde spelling, Licht in het
drama van de bosschen te Put-
broek.
den niet meester was, dan trok
zij onmiddellijk de grens over.
D'r woonden heel wat beter ar
beidskrachten.
Dit dreigement pijnigde Jan ge-
weldig, die 't gebeurde erg be
treurde en schrik had voor het
opgewonden volkje, dat tot alles
in staat was.
Haar kon het nietschelen, maar
zoo'n bocht, zoo'n schoeiies in het
huis wilde zij volstrekt niet meer.
En toen eenige uren later de
half bedronken dienstboden alles
kwamen verzakken en verpakken,
verborg zich de jonge vrouw in
een kleerkast. Jan wilde het volk
overreden. Doch tevergeefs.
Overal en beter dan hier
waren brood en loon te vinden,
klonk hun laatste afscheidswoord.
Jan bleef alleen en zuchtte,
boven hoorde hij zijn jonge vrouw
razen en tieren.
III.
ZIJN OOM.
Het vertrek van het dienstvolk
baarde groot opzien in het dorp
en ruzie in het huis van Geldjan,
waardoor de lachend blauwe hu-
welijkshemel verduisterde.
Voor den Loer was het vertrek
der dienstboden uiterst pijnlijk.
Zijn levensideaal lag nu op een
maal in scherven. Wat gedaan
hoe verder gehuisd en geboerd
Wordt vervolgd.