Tweede Blad van „PEIL MM MAAS
Rond de boerderij
FEUILLETON.
De ondergang
der Bokruiters.
Gemeenteraad
van Maashees.
Voor de Vrouwen
Zaterdag 4 November 1933
Vier en vijftigste Jaargang No. 44
De dreigende kypotheekkwestie
onder do boeren.
De pachtprijzen veel te hoog
opgevoerd door concurrentie,
landhonger en gemis aan een
Pachtwet. Algemeene executie
moet voorkomen worden.
Io den landbouw dreigt een alge
meen doorgevoerde executie met
alle heillooze gevolgen van dien.
Daartegen moeten maatregelen
genomen worden.
Noodzakelijk is het hierbij onder
scheid te maken tusschen het parti
culier en het algemeen belang.
Geen redelijk mensch zal onbe
wogen staan tegenover den financi
eelen ondergang van een oppassend
persoon. Hij zal het betreuren en
zoo mogelijk gaarne helpen. Maar
dit particuliere feit rechtvaardigt
geenszins het ingrijpen van de over
heid. Het zit immers onafscheidelijk
verbonden aan de daad van den
koop zelf en het op zich nemen van
schulden.
Het is de natuurlijke rem voor de
grootte van de koopsom en de vast
stelling van de hypotheeksom. Ware
de executiedreiging er niet, dan zou
iedereen het aandurven booge en
steeds hoogere prijzen te bieden voor
het bezit van vaste goederen.
Er moet dus zijn, absoluut een
rem voor de prijsbepaling. En deze
kan niet anders zijn, dan in het
uiterste geval: de executie.
Wanneer een oppassend landbou
wer door een te riskante koopdaad
niet aan zija verplichtingen kan vol
doen, dan volgt er logisch een exe
cutie. Daarin is veel leed, maar niets
onrechtvaardigs.
De vraag, wat een te riskante
koopdaad is, is in bet algemeen niet
te beantwoorden.
Zeker is het, dat koopen niet ge
rechtvaardigd wordt, door den toe
stand van het oogenblik. Koopen,
in bezitnemen, veronderstelt redelij
kerwijze, dat men een zekere reserve
en credietwaardigheid bezit.
Immers, zoolang de wereld draait,
heeft men stijgende en dalende prij
zen gehad en ondanks alie stabilisa
tiepogingen zal dit nog wel een
poosje zoo blijven.
Wie dus het normale risico van
het koopen eeoer boerderij als een
peulschilletje heeft opgevat, en daar
door zijn centraal lichaamsdeel heeft
gebrand, moet op de blaren zitten.
Wanneer men nu echter meent,
dat daarmee de kwestie is opgelost,
heeft men de zaak niet voldoende
bekeken.
Er zijn twee feiten, welke niet te
bestrijden zijn, die maken, dat de
zaak veelal er anders voorstaat.
Op de eerste plaats is het een
feit, wat door niemand wordt ont
kend, dat de pachtprijzen door de
ongebreidelde concurrentie, door den
landhonger en het ontbreken van een
Pachtwet, 3inds tientallen jaren veel
te hoog zijn bepaald.
Door dezen socialen misstand,
rechtstreeksch gevolg van 't libera
lisme, was de aandrang om (schijn)
eigenaar te worden, abnormaal groot.
Behalve het kleine voordeel, dat
in de omwisseling van pacht in hy
potheekrente meestal te vinden was,
woog voor den boer zwaar, dat hij
nu vaste gebruiker van den grond
kon worden en niet alle vijf of zes
jaren voor de keus stond oftehooge
huur pacht te betalen of naar een
andere boerderij omzien.
De onhoudbare en onrechtvaar
dige pachttoestand hebben den boer
gedreven Daar niet volkomen verant
woorde koopdaden.
Soms was dit speculatie, veelal
was het sociale noodzaak. Hierbij
Een zonderlinge Historie.
Naar het Duitsch.
31
Waar moet ik kloppen, als
ik soms toch de deur gesloten
mocht vinden informeerde de
kapitein verder.
Klop maar aan het raam van
de gelagkamer, daar slaap ik.
Maar vandaag zal het wel niet
noodig zijn.
Festenrath brgaf zich in de
duisternis in de richting van de
poort. Hij had er behoefte aan,
de koele avondlucht in te ademen
en een wandeling te maken.
Hij wist feitelijk niet, waarheen
hij wilde. Maar onwillekeurig
richtte hij zijn schreden naar de
straat, waar de rentmeester woonde.
Hij kwam voorbij het huis.
De vensterluiken waren gesloten
maar toch hoorde hij binnen luid
spreken, alsof er veel bezoek was
Hij voelde zijn hart ineenkruipen
net was hem te moede, alsof hij
naar binnen moest gaan en zijn
arm beschermend om Annette
heenleggen en allen, allen die
daar waren, luide toeroepen, dat
zij zijn bruid was en nooit de
hebben de hypotheekbanken en
-gevers ook aandeel in de schuld.
Zij hebben ook in die hooge jaren
dikwijls maar al te bereidwillig zeer
hooge hypotheeksommen verstrekt.
De geldbelegging in land met het
risico voor den boer en de baten
voor den grondbezitter heeft in de
onzekere tijden, die wij sinds 1914
doormaken, ook aandeel in het hy
potheek-vraagstuk gehad.
Ten tweede is er thans geen spra
ke meer van een redelijk risico.
Men moet meer dan honderd
jaren teruggaan, om de prijzen te
vinden, die thans voor de landbouw
producten zouden gelden, indien er
geen Steunwetten bestonden.
En wie dat in 1919-1920 zou
hebben voorspeld, zouden ze regel
recht met een enkele reis naar Ven-
ray hebben gezonden.
De menschen, die nu beweren, dat
dit wel hadden zien aankomen,
zijn als de weerprofeten. die in den
stroomenden regen beweren, dat ze
dit de vorige week al voelden, toen
hun de likdoorns zoo staken
Neen, dat is geen eerlijk spel.
Deze wereldcrisis, deze ontzaglijke
ontwrichting van alles, wat in hon
derden jaren was opgebouwd, kon
een bypotheekboer onmogelijk voor
dien. Daarop kon hij niet rekenen.
Hieruit volgt, dat men de execu
tie-dreiging in ieder apart geval,
apart dient te beoordeelen. Zonder
twijfel zullen er slachtoffers vallen.
De vraag is echter: Moet dit
hkwidatie-verschijnsel als een alge-
meene ramp de boerenstand onterven
of moet een instantie onderzoeken,
wat er kaf en wat er koren is bij
de duizende gevallen.
Om de gevolgen, die aan een
algemeene executie verbonden zijn
voor den boerenstand en voor het
algemeen belang, zijn wij daar posi
tief tegen. Het is nu geen tijd om
op het laagste punt de vorderingen
te incasseeren.
Onder de vele gevallen zijn hon
derden, wier bedrijf met uitstel en
redelijke maatregelen te behouden
En deze moeten behouden blij
ven.
Gebeurt er echter niets, dan zullen
juist deze menschen de dupe worden,
'mmers bij hen is er nog groote
kans om door executie den hypo
theekgever zijn vordering geheel
terug te betalen. Zij, die ver onder
nul zitten, loopen op het oogenblik
de minste risico.
Een belangrijk middel ten goede
zien wij in het ingrijpen van Re-
geeringswege, wanneer deze kon be
sluiten tot het instellen van een
soort bemiddelingsiDstituut, dat te
beoordeelen krijgt of een executie
al dan niet gerechtvaardigd is.
Daarbij zou dit lichaam de beschik
king moeten hebben over de gelden
van een Rijksvoorscbotbank, waar
mede in geval van noodzakelijk
gebleken verkoopingen, een zeker
gedeelte van de hypotheek kon
worden overgenomen.
Dit geld zou niet de minste risico
loopen, omdat door de gedeeltelijke
overname van de le hypotheek met
preferentie op dit deel, de risico zou
blijven voor de aanvankelijke credi
teur.
Mr. Dubois is van meening, dat
de vele millioenen, waarvoor hel
Rijk belegging moet zoeken door
de Pensioen- en Verzekeringsfondsen
nergens beter en veiliger belegd
zouden zijn.
Om deze bemiddeling regelmatig
te kunnen verleeneD, zou dan aller
eerst een opschorting van de exe
cuties moeten worden bevolen.
Dit lijkt ons wel het minimum
wat in de dreigende hypotheek
kwestie kan worden gedaan.
Waar deze kwestie geheel eigen
rechtsgronden, eigen gevolgen en
eigen oorzaken heeft, zal men ver
standig doen ze niet te vereenzel
vigen met de algemeene crediet-
kwestie bij andere standen.
Het is onze vaste overtuiging, dat
men de zaak daarmee op een ver
keerd spoor en op een dood spoor
brengt. Dit vraagstuk is op zichzelf
al moeilijk genoeg.
vrouw van een ander mocht
worden. Zijn hoofd bonsde.
Hij dacht eraan, dal Kirchhoff
misschien nu reeds de ringen
met haar had gewisseld; dat hij
haar omhelsde, kuste., als Annette
hem toch eens bedroog, als zij
toch de voorkeur gaf aan den
chirurg boven hem
Maar neen 1 Er drukten toch al
genoeg lasten op zijn ziel. Deze
gedachte mocht hem niet terneer
drukken! Zij was misschien op
dit oogenblik veel ongelukkiger
dan hij. Hij ging hier tenminste
als vrij man door de straat, maar
zij moest huichelen, haar tranen
bedwingen... verschrikkelijk nood
lot!
Ik wil hopen, dat ik haar
dit vreeselijke uur door de trouwste
liefde kan vergelden fluisterde
hij bevend. Wat moet zij wel
niet verdragen Welk een groote
aanspraak heeft zij op mijn dank
baarheid, op de algeheele op
offerende liefde van een trouw
hart 1
Hij was onder het raam blijven
staan, want hij wilde zoo graag
de klank van haar stem tenminste
hooren. Daar hoorde hij geruisch
bij de huisdeur. Haastig trok hij
zich in een donkeren hoek terug.
Het dienstmeisje van den rent
meester trad naar builen.
Festenralh volgde haar langzaam
daarna sneller. Toen hij haar
voorbijliep, deed hij, alsof hij haar
toevallig herkende en sprak haar
23 October 1933.
Tegenwoordig alle leden.
Voorzitter H. Rieter.
Secretaris P. L. Stevens.
De Voorzitter opent de vergade
ring met den Cbristelijken groet,
waarna de secretaii? de notulen der
vorige vergadering voorleest, welke
onveranderd worden vastgesteld.
1. Ingekomen stukken.
Voor kennisgeving worden aange
nomen de door Gedeputeerde Staten
goedgekeurde raadsbesluiten betref
fende onderhandsche verpachting van
gemeentegrond aan Nabuurs. Wed.
Veldpaus en Van Keysteren, wijzi
ging van het contract in verband met
bebossching met renteloos voorschot;
verder een schrijven van Ged. Staten,
dat bij den Minister noch bij hun
college bezwaar bestaat tegen het
raadsbesluit d.d. 17 Aug. 1933 tot
wijziging der gemeentebegrooting
voor 1933 en dat de goedkeuring bij
de goedkeuring der begrooting zal
worden verleend.
Voorgelezen worJt een schrijven
van den Minister van Sociale Zaken,
waarbij wordt medegedeeld, dat, nu
de provincie Noordbrabant in de
kosten van de verbetering c.q. ver
ruiming van de Vierlingsbeek een
provinciale bijdrage verleent van 5/18
deel der geraamde kosten ad f15800,
de Minister bereid is aan deze ge
meente een nader te bepalen subsidie
te verleenen in de overblijvende
kosten d.i. 13/18 deel van f 15800,
is f 11411.
De Voorzitter zegt, dat de Minister
het subsidie niet heeft vastgesteld
spreker heeft zich in verbinding ge
steld met de provinciale griffie en
den Inspecteur der werkverschaffing.
Deze adviseerden om met bet werk
toch te beginnen. Zoodoende is de
gemeente begonnen om niet te laat
te komen, in het vertrouwen dat de
Minister zijn gedane toezegging nog
zal wijzigen.
De Minister van Sociale Zaken
adviseert c.m, nu de verordening op
de winkelsluiting toch opnieuw vast
gesteld moet worden, daarin een
bepaliDg op te nemen, waaruit de
bedoeling van den wetgever duidelijk
cot uiting komt ten aanzien van de
z g brood- en banketwinkels. Deze
winkels hebben 's Zondags de keuze
tusschen de regeling der wet en de
afwijkende regeling der verordening.
Zij mogen deze beide regelingen
evenwel niet naast elkaar toepassen.
Besloten wordt de voorgestelde wijzi
gingen in de verordening aan te
brengen.
Gedeputeerde Staten hebben enkele
kleine aanmerkingen op de vast
gestelde bouwverordening.
Wethouder Crooymans zegt, dat
er veel te veel staat in de nieuwe
verordening. Ze kan hier niet nage
leefd worden. Als elke politieman
bevoegd is om tegen overtreding
proces-verbaal op te maken, dan staan
de inwoners aan groote gevaren
bloot.
Besloten wordt de verordening
overeenkomstig de bemerkingen van
Ged. Staten te wijzigen.
Voorgelezen wordt een schrijven
van het Comité van voorbereiding
voor JeugdwerkeloozeDzorg in het
aan. Ook het meisje herkende
hem dadelijk en was dadelijk
bereid zijn vragen le beantwoorden.
Ik ga naar de apotheek,
ntwoordde zij op een desbetref
fende vraag van Festenralh.
Onze juffrouw is ongesteld.
Vandaag, juist op den verjaardag
van mijnheer den rentmeester,
brengt dat ontsteltenis teweeg in
de heele familie. Maar de
juffrouw tnoet zich ontzien, want
overmorgen zal immers de ver
loving plaats hebben, al is het
dan ook in alle stilte.
De juffrouw zag er toch zoo
goed uit, toen ik baar den laatsten
keer ontmoette, hernam de kapitein
zoo kalm mogelijk.
Ja, maar sedert gisteren en
vandaag bevalL zij mij heelemaal
niet, antwoordde het meisje met
groote beslistheid. Er moet
haar van binnen iels mankeeren.
Ik weet heelemaal niet, waaraan
dat kan liggen mijnheer de
chirurg is toch, zoolang ik er in
huis ben, altijd een door allen
graag geziene gast geweest en nu
lijkt het mij toch bijna toe, alsof
de juffrouw hem toch niet zoo
graag mag lijden, als ik gedacht
had. Ondertusschen kan het ook
wel een lichte verkoudheid of zoo
iels zijn. Zij is naar haar eigen
kamer gegaan en ik moet ver
koelende medicijnen halen om met
water te mengen.
Maak dan maar vlug voort
juffer l zeide Festenrath. En
fOSrERsMAAGP/UM
Land van Cuyk, om een subaidie uit
de gemeentekas van f 3.50 per ge
middelde werkelooze ingeschreven in
de tweede helft van 1932, ter be
strijding van de kosten van cursussen
voor de werklooze jeugd te geven
Id Boxmeer. In deze kosten draagt
het Rijk bij tot eenzelfde percentage
als in de kosten van werkverschaffing.
De Voorzitter zegt, dat hij naar
de vergadering in Boxmeer is geweest
en dat hij daar gezegd heeft, dat de
gemeente geen subsidie hiervoor zal
kunnen geven, omdat de Minister dit
niet zal goedkeuren in verband met
de noodlijdende positie der gemeente.
Bovendien is de regeling niet goed.
We zitten ver van Boxmeer af, zoo
dat er heel weinig gebruik van zal
worden gemaakt, terwijl betaald moet
worden naar het gemiddeld aantal
werkloozen. Indien betaald moest
worden naar het getal deelnemers
aan den cursus was de regeling veel
billijker. Boxmeer en de plaatsen,
die daar kort bij liggen, kunnen daar
van profiteeren.
Fransen meent ook, dat er weinig
gebruik van zal worden gemaakt.
De Raad beschikt afwijzend op
het verzoek.
Voor kennisgeving wordt aange
nomen een ingekomen adres vaD
verschillende R.K. organisatie's in het
Bisdom 's-Hertogenbosch betreffende
zedelijke verwording en verwildering.
Aangedrongen wordt tot het nemen
van scherper maatregelen tegen het
dansen.
Deze aangelegenheid wordt over
gelaten aan de commissie voor de
nieuwe politieverordening uit de
administratieve vereeniging het Land
van Cuyk.
Bij de behandeling dezer verorde
ning kan t.a.v. deze aangelegenheid
het adres zoo noodig nog in behan
deling genomen worden.
2. Vaststelling pacht losse per-
ceelen voor 1933.
Een commissie bestaande uit Bur
gemeester en Wethouders, waaraaD
toegevoegd het lid Goemans, heeft
een schatting gemaakt van elk perceel
afzonderlijk, omdat een algemeene
percentsgewijze reductie van pacht
oog altijd onbillijkheden met zich
brengt, in verband met de verschei
denheid van ligging en aard van den
grond.
De Raad gaat deze schatting,
ongeveer 250 perceelen, na en hand
haaft die behoudens een enkele
wijziging.
3. Id. boerderijen 2e termijn 1933
De Voorzitter zegt, dat de eerste
termijn, Mei 1933, voor de boerde
rijen is gesteld op f 27 50 per H.A
Hij stelt voor, om ook deu Novem-
bertermijn 1933 te bepalen op het
zelfde bedrag.
Aldus wordt besloten.
De Voorzitter zegt, dat deze lage
pachttermijnen ook beslist moeten
worden betaald door de pachters.
Indien de een of ander nalatig blijft,
moeten de noodige maatregelen ge
nomen worden om tot inning te
geraken, al is het dan ook dat de
pachter zou moeten vertrekken.
4. Verpachting gemeentegrond.
Op voorstel van B. en W. wordt
besloten tot onderhandsche verpach-
daar ik je toch nog wat schuldig
hen, van laatst.
Hij drukte haar een geldstuk in
de hand, dal het meisje natuurlijk
niet wilde aannemen, maar ten
slotte wel moest behouden, daa;
Festenralh hear reeds met een
korten groet snel verlaten had.
Dus was het toch, zooals hij
het zich gedacht had.
De schijn bedroog en in de
vreugde, die in het huis van den
rentmeester scheen le heerschen,
werd door Annette niet gedeeld.
Overmorgen zou de verloving zijn
O, als het geluk hem nu toch
eens gunstig was, als hij dien
dag zijn doel eens bereikt mocht
hebben Ieder oogenblik van
aarzeling kon noodlottig zijn.
Hij liep haastig door de reeds
stille straten en bereikte spoedig
de poort. Het was een zeer don
kere nacht en Festenrath moesl
bij de poort even stilhouden, om
zich te bekennen en de richting
naar Vlieis huis te ontdekken.
Toen hij zich overtuigd had,
dat hij op den goeden weg was,
ging hij verder.
Het scheen hem toe, alsof hij
iemand voor zich uil hoorde
loopen en aangezien zijn oogen
aan de duisternis gewoon waren
geraakt, herkende hij al gauw de
gedaante van een, naar 't scheen
zwaargebouwden man.
Festenrath greep in zijn borst
zak en maakte een zijner pistolen
schietvaardig, want het kwam hem
ting voor den tijd van 3 jaar, van
een perceel grond aan F. Jenniskens
te VierliDgsbeek-Twist, voor f37.50
per H.A. en aan A. Kerkhof te
Vierlingsbeek-Twist voor f 26 per
H.A. en per jaar
In verband met een ingediende
aanvraag van Appelhof te Overloon
ingevolge de landarbeiderswet, moet
een plaatsje worden aangewezen,
omdat aanvrager dit Diet kan.
Weth. Crooymans spreekt over
een perceeltje aan den Venraysche
weg bij Hendriks.
De Voorzitter zegt, dat daarop
oog hout staat, zoodat vergunning
gevraagd moet worden tot kappen,
hetgeen nogal vertraging meebrengt;
we zouden er dus mee den winter
io raken. Appelhof kan zoo ook niet
blijven zitten.
Verder wordt gesproken over een
perceel in den Rouw, achter de
kerk en in het Vlak.
Tenslotte wordt besloten een per
ceeltje in de Rouw aan den grint
weg naar Vierlingsbeek fe verkoopen
tegen den prijs van f 200. per H.A.
Hierna sluit de Voorzitter de
ergaderiDg met gebed.
Ingtio&fon UililsaUagia.
PIJN IN DE DEW RICHTEN.
Gewrichtspijnen worden veroor
zaakt door urinezuur dat zich heeft
kunnen afzetten in de gewrichten
tengevolge van onvoldoende zuivering
van het bloed door verzwakte wer
king der daarvoor zorg dragende
organen. Verkeeren deze organen in
gezonden toestand, dan wordt het
urinezuur geregeld met de urine uit
het lichaam afgevoerd. Zijn zij ver
zwakt. dan raakt het bloed over-
zadigd ermede, het uiinezuur kristal
liseert en zet zich af in de spieren,
gewrichten enz. De scherpe kanten
der kristallen veroorzaken de ondra
gelijke pijnen, waaraan rheumatiek-
patiënten lijden.
Meer dan ooit is het in zulke ge
vallen noodzakelijk de oorzaak van
het kwaad weg te nemen.
Tijdelijke verlichting mag aange
naam zijn, doch de pijn herhaalt zich
daarna slechts erger. Door echter de
afvoerorganen tot gezonde werking
te brengen, wordt het urinezuur ook
geregeld afgevoerd, en hiervoor kunt
gij niets beters gebruiken dan het
middel, dat reeds jarenlang zijn
deugdelijkheid bewezen heeft en
waarvan duizenden verklaarden, dat
het hun uitstekend geholpen heeft
Foster's Rugpijn Nieren Pillen. Deze
werken uitsluitend op de bovenge
noemde organen, zij doen slechts
één ding, doch doen dit dan ook
uitermate goed. Neem nog heden
een proef en ook gij zult overtuigd
worden van de uitstekende hoedanig
heden van dit probate middel.
Verkrijgbaar bij apothekers en
drogisten a f 1.— f 1.75 en f 3.
per doos. Let vooral op den juisteD
Daam. 51
Ingekomen en vertrokken
personen
van 20 tot 27 October.
INGEKOMEN
J. H. Heijnen, dienstbode, Stations
weg 15 van Bergen (L
H. Birnhoh, schoenfabrikant, Hen-
seDlusstr. 15 van Gennep
A. de Jong, verpleegster, Merselo-
scheweg 6 van Tilburg
C. Erkens, kloosterzuster, Over-
loonscheweg 2 van Tegelen
A. M. A. Kafoe, verpleegster,
St. Annalaan 5 van Tilburg
C. J. Schrander, verpleegster, id.,
van Gent (B.)
A. M. Raassens, z.b., Castenray
G 12 van Horst
H. C. Th. Jansen, leerares. Eind-
straat 8 van Nijmegen.
VERTROKKEN
J. H. M. Rutten, z b.. naar Weert
M. C. Denissen, dienstbode, naar
Vierlingsbeek A 202
A. Ch. Custers, schilder, n. Haps
A. A. van Kessel, z.b., n. Waalre
Kerkstraat 16
H. P. H. Camps, id., n. Ubbergen
Beek
Ch. P. M. Janssen, dienstbode, n.
Arnhem Bankenbergscheweg 59
A. G. A. Janssen, id., n. Deurne
voor, le oordeelen naar de wijze
van loopen en de grootte der ge
stalte, dat de persoon, die voor
hem uitging, niemand anders dan
de slotenmaker Carslen was.
Doch intusschen kon Festen
rath zich vergissen en er bestond
een zeer eenvoudig middel om
zich le overtuigen, of de sloten
maker zich soms om zijnentwille
hier bij de poort had bevonden.
De weg splitste zich; de straat,
die naar rechts afboog, leidde
langs Tils huis naar het klooster,
de breedste weg liep recht door
langs het huis van Vliet. Toen
de kapitein bemerkte, dat zijn
voorman het punt reeds gepasseerd
was, waar de weg naar het kloos
ter rechts afboog, sloeg hij juist
dezen laatsten weg in.
Inderdaad bleef de man voor
hem een oogenblik stilstaan, alsof
hij ten zeerste verrast was door
deze manoeuvre Maar dat duurde
slechts enkele seconden, toen ver
volgde hij zijn weg, hoewel lang
zamer.
Festenrath liep gedurende eenige
minuten in dezelfde richting voort
toen bleef ook hij stilstaan. Hij
hoorde den voetstap van den man
dien hij voor Carsten hield.
Maar plotseling hoorde hij niets
meer en Carsten scheen eveneens
stil te staan en te wachten. Dat
was zeer verdacht en Festenrath
wenschle zich zelf geluk met zijn
voorzichtigheid.
Hij was er van overiuigd, dat
GENEESKRACHT IN GROENTEN
EN VRUCHTEN.
De keuken als dokter.
Wanneer allen zich wat de berei
ding der spijzen betreft aanpassen
aan de morderne begrippen die thans
heerschen op het gebied der voe
dingsleer, zou er heel wat minder
daartegen gezondigd worden.
Kennis, overleg en goede wil zijn
drie factoren, die met elkander won
deren kunnen verrichten op dit
terrein.
Hieronder volgen enkele soorten
groenten en fruit, die buitengewoon
gezond ziju
SPINAZIE. Bevat ijzer, kale en
natrium en is daarom uitstekend
voor groeiende kinderen en bloed-
arme menschen. Rauw smaakt het
uitstekend als salade toebereid met
olie, citroensap en een fijn gebakt
uitje.
KROP- EN ANDIJVIE-SLA. Rijk
aan organisch ijzer, calcium en kalk
mag geen dag aan koffie- of avond
tafel ontbreken 1
BLOEMKOOL. Rijk aan natrium
scheidt bepaalde zuren af. Is rauw
gegeten met fijn verdeelde bloem
zeer smakelijk, b.v. wordt het boven
deel geraspt.
KOOLRABI. Is uitstekend ge
schikt voor het bloed en bevordert
bij opgroeiende kinderen den op
bouw van het lichaam. Kan als
salade genuttigd worden, wordt dun
geschild en met den rauw-kost rasp
fijn verdeeld. Opgediend met een
sla-sausje, waarbij uien niet vergeten
worden en selderij en zout de smaak
verhoogt.
WORTELTJES. (Peentjes). Zijn
uitstekend voor maag en ingewanden;
licht verteerbaar. Kinderen moeten
zoo mogelijk 1 a 2 versche wortel
tjes per dag eten (rauw). Geraspte
worteltjes vermengd met azijn of
kummel is een goed middel tegen
wurmen. Als salade worden groote
wortels geraspt en vermengd met
fijn geraspte appel en gehakte uieD,
peterselie, olie en citroensap.
TOMATEN. Zijn buitengewoon
aan te bevelen; bevatten veel vita
minen zelfs gebakken, gekookt of
geconserveerd. Moeten zooveel
mogelijk in allerlei vormen worden
opgediend.
KOMKOMMERS. Worden bet
meest als salade genuttigd, doch ook
gestoofd of gevuld. Voedingszouten
bevinden zich onmiddellijk onder de
schil, zoodat deze slechts zeer dun
mag zijn. Aan te bevelen de kom
kommersla als regel met citroen-sap
aan te maken, daar deze dan veel
beter verdragen wordt. Komkommer-
sap wordt als schoonheidsmiddel
gebruikt, dat de huid blank en soepel
maakt.
UIEN. Geven een aangename
smaak aan menig gerecht, zoowel in
rauwen toestand als gekookt, of ge-
Carsten hem zou volgen en hij
keek daarom naar een schuilplaats
om. De nacht was, zooals reeds
gezegd, zeer donker en een diepe
stil le heerschte in deu ganschen
omtrek, zoodat het minste geruisch
tot op verren afstand waarneem
baar was.
Festenrath sloop naar een ge
deelte van den weg, dat door een
heg begrensd werd. Achter deze
heg verborg hij zich, want het
scheen hem nu loe, alsof hij ook
in een andere richting, n.l. uit
de richting van Tils huis, voet
stappen en stemmen meende te
hooren en nog wel twee bekende
stemmen.
Hier, op dezen stikdon keren
avond, temidden der grootste een
zaamheid, openlijk verscheidene
personen het hoofd le bieden,
wier bedoelingen ten opzichte van
hem zeker niet lot de vriendelijk
ste behoorden, zou meer dan
roekeloos geweest zijn. Hij mocht
zijn leven pas op hel allerlaatste
cogenblik in de waagschaal stel
len, indien alles op het spal
slond
Van den linkerkant, waar Fes
tenralh den slotenmaker vermoed
de, hoorde hij niets. Van rechts
echter naderden de stemmen steeds
meer en meer en het waren in
derdaad Til en Vliet, die met
elkaar spraken.
In hun gesprek was er telkens
sprake van een »bij" en hij twij
felde er niet aan, dal hij daarmee
