Weekblad voor VENBAY, HOEST en Omstreken. ontwikkeling. j MANUFACTUREN L YQORimiGStf ANUFACTURÊNi tVOORDEEUGSi Dit nummer bestaat uit TWEE bladen. Ze beseffen het niet. Jongveekeuring te IVlerselo. Provinciaal Nieuws ZATERDAG 25 OCTOBER 1930 Een en vijftigste Jaargang No. 41 BLIJKEN TOCH HET PEEL EN MAAS BLIJKEN TOCH HET PRIJS DER ADVERTENT1EN18 regels 60 cent, elke regel meer 71;* ct. bij abonnement lagere tarieven. Uitgave vim FIRMA VAN DEN MUNOKHOF VENRAY Telefoon 51 GIRO 150652 ABONNEMENTSPRIJS p. kwartaal voor Venray 65 ctper post 75 cent voor het buitenland f 1.05 bij vooruitbetaling, afzondert, nummers 5 cent Politieke Een strijdbare katholiek in (lo Kamer. Een Koninklijke Rood» schap. Regeeringstaak. Deindruk in België. Eindelijk de scheiding. Den vorigen keer hebben we de ministers van Willem I en hun agenten in Noord-Brahant de Kamer- en Statenverkiezingen van 1829 achter de schermen zien beïnvloeden tijdens de tweede petitiebeweging der Nederlandsche katholieken. Ze hadden slechts een gedeeltelijk succes. In de Tweede Kamer werden twee oppositie-candidaten gekozen, ]hr. Leop. van Sasse van IJsselt en mr. J. L. A. Luyben, tegenover een regeeringsgezinde. Het nieuwe Kamerlid mr. Luyben heeft in de Tweede Kamer dertig jaren lang een groote belangstelling getoond voor de parlementaire werk zaamheden. Met ijver en nauwgezet heid beschouwde hij 's lands zaken en toonde steeds een hoog recht vaardigheidsgevoel. Werd de onguait der regeering van Willem I tegen over hem steeds groorer, Willem II onderscheidde hem later op allerlei wijze. Bij de discussies over de begroo ting voor 1829 kwam mr. Luyben los. De regeering vreesde de verwer ping der tien-jaarlijksche begrooting Alleen door een krachtige houding, vooral tegen de petitiebeweging, meende zij de aanneming te kunnen verzekeren. Zelfs liet ze tevoren den koning zelf tot de natie spreken in een Koninklijke Boodschap en tegelijk met deze kreeg ons land een ontwerp voor een strenge drukperswet. Hoe zeer de volkspetities de regeering dwars zaten, blijkt uit de in de pers wet opgenomen bepaling tegen „petitieloopen en publieke teekeniag" De Koninklijke Boodschap ver scheen op 11 December 1829. Zij stelde een spoedige voorziening der nog openstaande bisschopszetels in uitzicht, zooals de pauselijke inter nuntius Capaccini had gewenscht, terwijl de door dezen verlangde af zonderlijke directie voor den katho lieken eeredienst reeds tevoren was ingevoerd. Maar de koning klaagde over de houding van katholieken en geeste lijken in de petitiebeweging. En aan het onderwijs kon niet de gevraagde vrijheid worden verleend. De ministerieele verantwoordelijk heid werd afgewezen, maar de onaf zetbaarheid der rechters toegezegd, evenals grootere vrijheid bij het gebruik der Fransche taal. De drukperswet werd genoemd „een treurig maar noodzakelijk uit vloeisel der in sommige gewesten des rijks bestaande omstandigheden," hetgeen vooral op Noord-Brabant duidde. De katholieken waren met bood schap en perswet allesbehalve inge nomen. Le Sage ten Broek schreef over „de beruchte Koninklijke Bood schappen" en vergeleek de drukpers wet bij de inquisitie. Op 16 December hield mr. Luyben zijn begrootingsrede. Hij erkende, dat de Boodschap uitzicht geeft op verder herstel van grieven. Maar er bleven redenen te over voor verwer ping der begrooting. Toen kwam hij met een aantal klachten der Nederlandsche katho lieken.: het onderwijs onvrij en slecht wegens het regeeringsmonopolie zonder concurrentie, in de staats- toelagen de katholieke priesters achtergesteld bij de predikanten, protestantsche behoeftigen van rijks wege gesteund, katholieke nergens hij bestrijdt de uitgaven voor het Collegium Philosophicum, „dat wan gedrocht dat vanzelf teniet zal gaan,' zooals hij zegt. De regeering kreeg de begrootings- ontwerpen er met moeite door. Zij nam wraak op Luyben door hem veertien dagen later als districts commissaris te ontslaan. In het besluit werd uitdrukkelijk gezegd dat de reden lag in de begrootingsdebatten. Met mr. Luyben waren ook anderen van hun ambt beroofd. Zelfs waren er die zich hun pensioen ontnomen zagen. Vooral ten opzichte van Belgen was dit een waanzinnig' en dom besluit. Hier werd de Stassart van een pensioen van 4000 francs be roofd. Een storm stak op. Er werden allerwegen inschrijvingen geopend om de slachtoffers schadeloos te stéllen en men beraamde zelfs de oprichting van organisaties om aan alle ambtenaren die hetzelfde lot zou treffen, het dubbele van hun tracte- ment te verzekeren. Bij de slachtoffers kon zoon op treden, wanneer het mannen van karakter waren als Luyben, slechts een verbitterde vastberaden wekken, schrijft dr. Witlox in zijn geschiede nis der Kath. Staatspartij. Op 9 Maart 1830 hield hij in de Kamer een groote rede over de petities en verdedigde met kracht de 300.000 Nederlanders, die van dit grondwettig recht hadden gebriiik gemaakt. Hij hekelde de manier, waarop de regeering den stroom van verzoekschriften te keer had willen gaan en betoogde, dat het noodig was, verzoekschriften in te dienen anders zeggen de ministers niemand klaagt, dus niemand lijdt, zooals men bij de eerste petitiebe weging de klachten der katholieken ongegrond noemde, omdat de gees telijkheid zweeg. Zóó handelt ons ministerie„klaagt men veel. dan is woelgeest en oproerlustklaagt men weinig, dan zijn de bezwaren her senschimmen". Dan verdedigde hij de verschilende wenschen in de petities vervat, en zeide bitter, dat men zijn medelid Ingenhousz en hem, tot belooning van hun onafhankelijk gedrag, heeft weten op zij te schuiven. Eenige maanden later kwam Luy ben in een geharnaste rede op tegen de wet op de drukpers. „Helaas wij hebben reeds lang knnnen vooruit.ien", zoo riep hij daarbij uit, "dat men de vrijheid van den ken overal wil onderdi ukken, zelfs in den schoot dezer Kamer. Al wie het ongeluk heeft tot de oppositie te behooren, is verplicht vóór hij gaat spreken, zich af te vragen, of hij nog iets te verliezen heeft, of hij tevoren alle opofferingen heeft gedaan." Het einde was. dat de wet aan zienlijk werd verzwakt. De bestreden onderwijswet werd door de regeering ingetrokken, het onderwijs werd vervolgens bij Ko ninklijk Besluit geregeld op een wijze die de macht grootendeels legde in de handen van de stedelijke besturen, van Gedeputeerde Staten en den minister van Binnenlandsche Zaken, zoodat daar, waar de ge westelijke autoriteiten protestantsch waren, voor de katholieken niet veel te bereiken zou zijn. De oprichting eener school had de goedkeuring noodig van het plaatselijk bestuur en van Ged, Staten. Eenige goede bepalingen der wet werden door de katholieken als gedeeltelijke tegemoetkoming aan vaard. Intusschen was ook het Collegium Philosophicum opgeheven, het con tact tusschen Ministers en Kamer leden vergemakkelijkt, waarmede een oude grief verdween, op taalgebied werd den Belgen toegegeven. Maar alles kwam te laat. om het volk nog te kunnen bevredigen, De Belgische generaal Janssens schreef in die dagen aan den Noord-Neder- landschen politicus Roëll„Was er tijdig een derde gegeven van het geen gevorderd werd, meer was behouden en meer tevredenheid zou gegeven zijo; men heeft geen ver plichting voor hetgeen men afperst. „Wat baat dat alles, riep Le Sage, zoolang als het onderwijs niet volkomen vrij is, de vrijheid der drukpers bedreigd wordt en beslui ten de plaats van wetten bekleeden. Een der gevolgen was dat de band tusschen Noord en Zuid sprong. De scheiding was een feit. Welke terugslag deze had op de katholieken van ons land, daarover een volgenden keer. ROELAND. meneer, daar is u de schuld van Ik? Ja U staat er verbaasd over en zegt misschien, dat u overtuigd is door uw liefdadigheid nogal wat goeds te doen. Dat zal wel waar zijn, zekeren uw goede werken mogen in het Gouden Boek staan opgeteekend. En toch is u werkelijk de oorzaak van zeer veel kommer en zorg. U ziet het niet in, u denkt er niet aan en daarom zal het u niet ten kwade worden aangerekend maar ach, zie het voorcaan wel in en denk er voortaan wel aan. We willen zeggenbetaal op tijd uw rekeningen, betaal zooveel moge lijk contant. De menschen, die aan u geleverd hebben, moeten den koopman vol doen, hun personeel uitbetalen enz. Dat wacht niet En, die leveranciers durven u niet manen bang misschien, dat u boos zal worden en mogelijk zeggen „we gaan naar een ander." Zoo gebeurt het vaak, en dat is wel bedroevend. Welnu, heeft bovenstaand stukje iets aan actualiteit verloren Jammer genoeg neen I Kom, laat nu iedereen, die het goed meent, vandaag nog nagaan bij wien sta ik nog in 't krijt 1 ik wil het terstond in orde maken. Zegt de winkelier„och, dat hééft geen haast dat komt wel terecht", dan handelt hij niet zeer verstandig Laat het zijn dat hij het geld niet direct van noode heeft, dan moet hij nog anders spreken ter wille van zijn standgenooten. Och, hoogst waarschijnlijk zegt hij het maar, omdat hij meent aldus u tot vriend en klant te houden, spreekt hij tegen zijn gemoed in. Dan moet men hem tegen zichzelf beschermen. Er zijn natuurlijk ook klanten van kwaden wil. Die zijn niet veel beter dan dieven. Het is groote schande zoools velen doenHet is onbegrij pelijk dat zulke lieden de Sacra menten durven ontvangen. Menschen die inderdaad niet kunnen betalen, kan men met rust laten. Stroppen zijn niet steeds te vermijden. Doch wél ware het te wenschen, dat men de handen ineen sloeg en, zonder kleingeestig wan trouwen, zonder enghartigen brood nijd, een algemeene flinke actie begon tegen kwaadwillige wanbe talers. De tijden zijn er slecht genoeg voor Middenstandsvriend. Neen, ze beseffen het niet. Anders zouden ze zoo niet doen. Over wie hebben we het Behoe ven we niet te zeggen. Wordt direct vanzelf duidelijk. Men beseft 't niet genoeg, dat de Middenstand een zwaren tijd mee maakt. Dat het een verschrikkelijke pest voor de Maatschappij zou zijn, als de Middenstand moest verdwijnen. Dat alle weidenkenden den Midden standswinkelier moeten steunen. Hoe steunen Laten we slechts één ding noemen. Het is een ding van groot gewicht. We halen hier een stukje aan, dat vier jaar geleden in „Peel en Maas" stond, getiteld „Aanklacht tegen Wantoestand". Hier is het. Menig Venraysch gezin, van win kelier. van patroon enz. wordt ge kweld door angstige zorgen. Geachte mevrouw, mejnffrouw, Donderdag 16 Oct. had alhier een jongveekeuring plaats. Ruim 60 stuks jongvee werd ter keuring aan geboden, waaronder vele van goede kwaliteit. Onder de vele bezoekers, op het terrein aanwezig, merkten we ook op de Heer Wijnhoven, hoofd der landbouwschool te Venray, met zijn leerlingen. De uitspraak der Jury was als volgt Rubriek 1. Stieren, le prijs Kees van G. Pubben 2e Paul I van P. Pubben Rubriek 2. Vaarskalveren geb. na 1 Jan. 1930. le prijs Liza van M. Tijsen 2e Martha van M. v. Stiphout 3e Dina van Jac. van Vechel 4e Josephina v. A. v. Stiphout Rubriek 3. Vaarskalveren geb. na 1 Jan. 1930. le prijs Nella van P. J. Marcellis 2e Betsie van Jac. Gielen 3e Dora I van P.J.Poels-Poels 4e Juliana van Ant. Poels Rubriek 4. Vaarskalveren geb. na 1 Jan. 1930 le prijs Mina van Kind. Verhoeven 2e Lieske van L. Arts-Poels 3e Dora van Th. Verheijen 3e Hendrina van P. Pubben Rubriek 5. Pinken geb. na 1 Jan, 1929. le prijs Maria van G. Arts 2e Hendrika v. Gebr. v Helden 3e Frida van Ant. Poels Rubriek 6. Pinken geb. na 1 Juli 1929. le prijs Toosje van Jan van Osch Rubriek 7. Pinken geb. na 1 Jan. 1929. le prijs Nella van P. Kleven 2e Martha van G. Emonds 3e Nella van L. Poels 4e Hendrina van Jan v. Osch 5e Emma van Joh. Claes 5e Johanna van Rubriek 8. Vaarzen geb. na 1 Jan. 1928. le prijs Grada van G. Pubben 2e Cato I van W. van Mil 3e Maria van H, Arts—Arts 4e Maria van Jan van Osch Rubriek 9. Vaarzen geb. na 1 Jan. 1928. le prijs Betsie van Joh. Claes 2e Mientjevan A. Verstraaten 3e Nelly van M. Tijsen 4e Klara van G. Pubben. hoogen. Of dit zal helpen weet hij niet, maar de Raad heeft dan toch zijn gevoelen gezegd. Met algemeene stemmen wordt besloten aan Gedeputeerde Staten te berichten, dat de Raad van meening is, dat de tijdsomstandighe den er niet naar zijn om de salarissen te verhoogen. Hierna sluit de voorziiter de 'ergadering met gebed en gaat de Raad in geheime zitting over. Openbare Vergadering van den Gemeenteraad te Maas hees c.a. Tegenwoordig alle leden met uit zondering van den heer Geurts. Voorzitter H. Rieter. Secretaris P. L. Stevens. De Voorzitter opent de vergade ring met den Christelijken groet, waarna de Secretaris de notulen der vorige vergadering voorleest, welke onveranderd worden vastgesteld. Aan de orde is 1. Aanbieding gemeentebegroo- ting. )e gemeentebegrooting voor het dienstjaar 1931, opgemaakt door Burgemeester en Wethouders, wordt den Raad aangeboden. Deze begrooting zal met de daarbij behoorende bescheiden ter visie worden gelegd ter gemeente-secreta rie en algemeen verkrijgbaar worden gesteld. 2. Wijziging schoolgeldheffing. In verband met de gunstige re sultaten, welke de nieuwe regeling der financieele verhouding tusschen het Rijk en de Gemeenten voor deze gemeente oplevert, wordt door Burgemeester en Wethouders voor gesteld de heffing van schoolgeld te bepalen naar het ^belastbaar inkomen der schoolgeldplichtigen. In de thans bestaande verordening gold het zuiver inkomen van den belastingplichtige als grondslag voor de schoolgeldheffing. In de nieuwe verordening wordt overgenomen de reductie van 20, 40, 60 en 80 pCt. voor respectieve lijk het 2e. 3e. 4e of 5e kind uit één gezin, hetwelk de school bezoekt, terwijl voor de volgende kinderen geen schoolgeld verschuldigd is. Tevens wordt bepaald, dat geen schoolgeld verschuldigd is gedurende de weken dat een kind de school wegens ziekte niet heeft kunnen bezoeken. De wijziging, welke op 1 Jan. a.s. in werking treedt, wordt met algemeene steramen goedgekeurd. Door deze wijziging zal de op brengst, welke thans ongeveer f 1500 bedraagt, worden teruggebracht op circa f 500 per jaar. Ingekomen stukken. a. Wordt gunstig beschikt op een verzoek van A. Ermers te Overloon om overgave van pacht van ge meentegrond van P. J. Wienen, onder bepaling dat de oorspronkelijke pachter aansprakelijk blijft voor de pachtpenningen. b. Een verzoek van de R. K. Lagere Landbouwschool te Venray om subsidie voor 1931, wordt voor kennisgeving aangenomen, omdat reeds op de begrooting een post daarvoor is uitgetrokken. c. Mededeeling wordt gedaan dat zijn goedgekeurd 1. door de Kroon de besluiten tot classificatie der gemeente voor de heffing van de gemeentefonds en personeele belasting en het besluit tot afschaffing van de heffing van opcenten op de hoofdsom der grondbelasting. 2. door Gedeputeerde Staten de besluiten tot wijziging der begroo ting 1930. d. Wordt voorlezing gedaan van een schrijven van Gedeputeerde Staten, waarbij de Raad gehoord wordt over een ontwerp-regeling tot herziening van de jaarwedden van Burgemeesters, Secretarissen en Ont vangers in de provincie Noordbra bant. Deze regeling beoogt voor deze gemeente een verhooging van de maximum jaarwedde van den Burge meester tot f 2850, en van den Secretaris tot f 2800. De Voorzitter vraagt hierover het gevoelen van den Raad. Wethouder Crooymans vindt het geen tijd om de salarissen te ver hoogen. Weth. v.d. Heuvel is van hetzelf de gevoelen. Poels zegt, dat hij eer aan ver laging zou hebben gedacht ook in verband met den thans geldenden levensstandaard. Hij meent, dat het heel verkeerd is thans te verhoogen. Weth. Crooymans zegt, dat we kunnen adviseeren om niet te ver- Vraagt prijzen bij Firma van den Munckhof Groote straat 28 VENRAY VENRAY. 25 October 1930 De Burgemeester en Wethouders van Venray doen te weten, dat door den Raad dier Gemeente in zijne vergadering van 13 Augustus 1930 is vastgesteld de navolgende veror dening Verordening betreffende de clas sificatie der Gemeente Venray voor de heffing der personeele belasting. Artikel 1. De gemeente wordt voor de hef fing der Personeele belasting naar de twee eerste grondslagen ingedeeld: het gedeelte der Gemeente omvat tende de kadastrale Sectie C. met uitzondering van het noordelijk ge deelte, ten zuiden begrensd door den Buitenweg, den Overloonscheweg tot aan het noordelijk eindpunt van het terrein van het St. Annagesticht voor vrouwelijke krankzinnigen en van daar door eene rechte lijn loopend in oostelijke richting tot het punt waar de Akkerweg kadas trale sectie C verlaat en met dien verstande, dat het gedeelte van sec tie C, gelegen ten Oosten van den St. Servatiusweg er buiten valt en voorts onder bepaling, dat de wo ningen aan de het omschreven ge deelte van Sectie C begrenzende wegen gelegen, er in vallen, in de achtste klasse, het overige gedeelte der gemeente in de negende klasse. Artikel 2. Deze verordening treedt in wer king met ingang van het belasting jaar 1931. Zijnde deze verordening goedge keurd bij Koninklijk Besluit van 22 September 1930 No. 8. En is hiervan afkondiging ge schied waar het behoort, den 20 October 1930. De Burgemeester en Wethouders voornoemd, O. VAN DE LOO. De Secretaris, VAN HAAREN. De Burgemeester en Wethouders van Venray doen te weten, dat door den Raad dier Gemeente in zijne vergadering van 13 Augustus 1930 is vastgesteld de navolgende veror dening Verordening betreffende de clas sificatie van de gemeente voor de heffing der gemeentefonds belasting. Artikel 1. De gemeente wordt voor de toe passing van het bepaalde in het tweede lid van artikel 14 der Wet van 15 Juli 1929 (Staatsblad no. 388) gerangschikt in de derde klasse. Artikel 2. Deze verordening treedt in wer king met 1 Mei 1931. Zijnde deze verordening goedge keurd bij Koninklijk Besluit van 22 September 1930 No. 8. En is hiervan afkondiging geschied waar het behoort den 20en October 1930. Burgemeester en Wethouders vrnd. O. VAN DE LOO. De Secretaris. VAN HAAREN. Heden Zaterdagmiddag om 2 uur zal de Luchtvaartafdeeling Venray wederom eene oefening hojden. Naar we vernemen, bestaan er ernstige plannen om hier weer eene Burgerwacht op te richten. In de Zondag gehouden ver- gagering der Hengsten-Associatie alhier werd medegedeeld, dat de pas aangekochte hengst „Audadieux du Chateau" in aankoop kost 125.000 francs (zonder onkosten). Het dekgeld werd voorloopig vast gesteld op f 60, voor paarden van niet leden op f 75. Vrijstelling wegens kostwinnerschap. Aan den Dienstplichtige P. J. Th. de Bruyn, der lichting 1930 en be hoorende tot deze gemeente is bij beslissing van den Minister van Defensie vrijstelling voorgoed van den dienstplicht verleend wegens kostwinnerschap. Vergunningen. Door B. en W. is vergunning verleend tot het bouwen van een woonhuis aan J. van de Zandt aan den Stationsweg, aan mej. J. Geurts op de Smakt, en aan J. en W. Linders aan het Steegsbroek. Door B. en W. is aan J. L. Michels te Merselo vergunning ver leend ingevolge de Hinderwet voor het plaatsen van een hoogdruk ruwoliemotor in zijn graanmalerij. Verkoopdag van Stamboek varkens. Maandag had te Oostrum de eerste N.-Limburgsche verkoopdag plaats van stamboekvarkens ras V.D.L. Een heel nieuwe instelling, georganiseerd door de verschillende verkoopvereenigingen die in 't Noorden der provincie werkzaam zijn in samenwerking met Fokkers Belang. In 63 hokken waren ruim twee honderd vijftig dieren geplaatst van verschillende leeftijden. Ruim drie honderd bezoekers waaronder hoofd bestuursleden van den L.L.T.B. waren aanwezig in gezelschap van den voorzitter van „Fokkers Belang" dhr. M. Galiart. Het resultaat van dezen verkoop dag is 'n waar succes geweest. De volgende verkoopdag wordt op 10 November te Weert gehouden. De heer Schilte, Johanna- hoeve, in de Kraayenhut, alhier, had het ongeluk, bij zijn werkzaamheden op stal, zijn arm te breken. Dr. Verhaegen verleende geneeskundige hulp. Propagandttvergadering der U.K. Limb. Blinden organisatie te Venray. Maandagavond werd in het St. Antoniuspatronaat alhier eene propa ganda vergadering voorde R.K. Limb. Blinden-organisatie gehouden. Tegen zeven uur was de ruime zaal iot in de uiterste hoeken gevuld. Na een opgewekte openingsmarsch van het strijkorkest der blinden van Maeseyck, heette de Zeereerw. heer Thielen, pastoor te Venray, in een keurig verzorgd speechje alle aan wezigen welkom, en zette het doel dezer vergadering uiteen. Afgewisseld door een viertal num mers voor symphonie, uitgevoerd door de blinden van Maeseyck en een tweetal nummers voor piano, uitgevoerd door den blinden organist van St. Servatius, welke allen een donderend applaus mochten oogsten, spraken twee blinde priesters, de Zeereerw. Paters Lucianusen Andreas resp. Adviseurs der Limburgsche en Noord-Brabantsche blindenorganisa- ties, over de blindenbeweging en wat daarmede in verband staat. De eerste spreker schilderde in felle kleuren het droevige lot der blinden in vroegere eeuwen en wees erop hoe door de Christelijke Charitas daarin verbetering werd gebracht. Spreker toonde aan, hoe ook voor de blinden het vereenigingsleven nuttig en noodzakelijk was geworden, en hoe de R.K. Limburgsche Blinden- organisatie op last en onder de be scherming van Roermondsch Door luchtige Kerkvorst tot stand kwam. Naast de godsdienstige belangen der blinden en slechtzienden, behartigt deze vereeniging ook haar stoffelijk welzijn en wel door het verschaffen van vakopleiding dien productieven arbeid aan hare leden. Pater Andreas sprak in roerende bewoordingen, die aan menig oog een traan ontlokten, over het ongeluk en de smart van het blind zijn, maar tevens ook over den grooten troost en de kracht, welke onze Katholieke blinden uit hun geloof putten. Na eene krachtige aansporing van den Z. E. Heer Pastoor Thielen om de blindenorganisatie daadwerkelijk te steunen, en een dankwoord van Pater Ludanus, werd deze hoogst genotvolle en interessante vergade ring, welke de aanwezigen een beteren kijk gaf in het leven en werken der blinden, met een marsch van het orkest besloten. De opbrengst der schaalcollecte welke in de zaal gehouden werd. bedroeg ruim honderd gulden, terwijl

Peel en Maas | 1930 | | pagina 1