\Mmm
J. VERMEDLEN-RQELOFS
Uit Venray's Archieven.
Weekblad voor VENBAY, HOBST en Omstreken.
JACFOfKÜ5.
ST
E
R-TA
BA
K
(YQODDÉÊLIföTf
MANUFACTUREN
tYOORDÊELlöSFT)
CHAMPAGNE Vve. Puisard Cie.
Dit nummer bestaat
uit TWEE bladen.
Wat laat zich door de
S.D.A.P. voor den gek
houden? De domheid!
Accountantskantoor H. OKHUYSEN, VENLO
Provinciaal Nieuws
ZATERDAG 15 JUNI 1929
Vijftigste Jaargang No. 24
ImanufacturênI
BLIJKEN
TOCH HET
PEEL EN MAAS
c(i
J BLIJKEN
TOCH HET
PRIJS DER ADVERTENTIEN1—8 regels 60 cent, elke regel meer 7>/« ct.
bij abonnement lagere tarieven.
Uitgave van FIRMA VANDEN MUNCKHOF
Telefoon 51
YENRAY ABONNEMENTSPRIJS p. kwartaal voor Venray 65 ctper post 75 cent
voor het buitenland f 1.05 bij vooruitbetaling, afzonderl. nummers 5 cent
Wijnhandel
Venray, Gr. Markt 8
door A. F. VAN BEURDEN.
III
„BEHOUDENIS DER KRANKEN
OOSTRUM.
Het
i,logge lichaam" in geestdriftigen
opmarsch.
't Wordt druk in Limburg
We krijgen hoe langer hoe meer
bezoek.
Na den liberalen Vrijheidsbond heb
ben we de Sociaal democraten hier
gehad. Ze waren naar hun aard wat
luidruchtiger dan de eersten.
Die gretigheid om in den schoonen
zomer door Limburg te rijden, is be
grijpelijk I
Om de vier jaren hebben we iets
weg te geven onze s'em. Daar azen
ze op en ze gonzen om or.8 heen als
bromvliegen op een heeten dag.
Hebben de liberalen het verwaande
onverwoestbare geloof in eigen voor
treffelijkbeid als kenmerk, da socialist
heeft daar ook wat van beet Maar de
trek, die hem op zijn galaat te lezen
staat, is zijn brutaliteit 1
Aan het socialisme heeft Limburg
niets dan ergernis beleefdLimburg
werd gekrenkt in zijn heiligste gevoe
lens, gelasterd jaar in jaar uit, bespot
in zijn geloof, gescholden als een
achterlijke provincie
En toch komt de roode partij hier in
haar brutaliteit om de vier jaar trouw
alsof er niets gebeurd was, haar handen
ophouden om onze stem.
Hun zonden van vroeger en vandaag
trachten de socialisten onder te dompe
len in den kletlerenden woordenstroom
van hun lawaaierige verkiezingspropa
ganda, waarin allerlei oude afgetuigde
paarden van stal worden gehaald
waarmede de kiezer gevleid en verlakt
wordt, om er dan in vier jaren niets
meer van te hooren.
De heeren spreken hier over staats»
pensioen, alsof die er niet reeds was
en hoewel ze goed weten, dat die er
nooit komen zal, zooa's zij ze willen
ze bazelen over ontwapening, al wee
elk ingewijd socialist, dat zelfs een
rood ministerie ze nooit zou durven
voorstellen.
Maar hoe minder kans er is op
verwezenlijking van zulke punten, hoe
dringender een socialist er om durft
te roepen 't Kan immers geen kwaad
en de kiezers worden er lekker mee
gemaakt. Dat is politiek drijven!
Neen, lezer, zoo ie's moet ge van de
Katholieke Staatspartij niet verwachten
Deze schrijft alleen in haar program
wat ze denkt te kunnen verwezenlijken
Alle katholieken hebben aan de samen
stelling van dat program kunnen
medewerken. Velen hebben het gedaan
En vele hunner wijzigingsvoorstellen
zijn in het program opgenomen. En
r.u het gereed is, zeggen we tot alle
katholieke kiezers: »Zietdaar, dat
willen we 1"
Maar luid schreeuwen en lichte
hoofden op hol brengen met ze lucht-
kasteelen voor oogen te tooveren, is
ons werk niet I We houden de men
schen niet voor den gek. Daarvoor
hebben we te veel eerbied voor onze
geloofsgenooten. We gunnen den
socialist zijn brutaliteit 't zou bote:
tegen de galg kletsen zijn, hem daar
van te willen genezen en gaan er
niet voor uit den weg I
Aan den Limburgschen katholiek zit
weinig socialistisch hout. Het tierende
ontevreden socialisme ligt niet in zijn
karakter. Let maar eens op, wie hier
voor de roode partij als propagandisten
of atembusredeuaars optreden. Deze
worden bijna altijd van over den
Moerdijk gehaald Men boort er alle
tongvallen, van het Amsterdamsch
Jordaansch en het Rotterdamsch tot
het afgebeten Achterhoeksch toe, maar
zoo goed als nooit het Limburgsch
En zijn stem geven aan een sociaal
democraat doet geen katholiek Lim
burger, wiens hart klopt op de ware
plaats.
't Is toch iels onbegrijpelijks, dat
een katholiek op een socialist zou
stemmen. Er is maar één verklaring
voor domheid
Een mensch, die niet al te slim is,
houdt men gemakkelijk voor den gek
In ons dagelijksch leven hebhen we
de gevallen voor het grijpen 1 Zulke
men8chen kan men misschien een
oogenblik laten gelooven wat de
socialisten beweren, liegen en lasteren,
zooals ze dat zoo dikwijls hebben
gedaan tegen Limburgache priesters,
zooals ze op het oogenblik stelselmatig
doen tegen het katholieke zuiden, zelfs
onlangs tegen de katholieke Brabanische
vrouwen op de schandelijkste manier
Zeker, er kunnen omstandigheden
komen, dat een weinig ontwikkeld man
zich een rad voor de oogen laat
draaien: menschen, die teleurgesteld
zijn in hun sociale verwachtingen, die
ontevreden zijn gemaakt met hun lot,
die geloofd hebben aan socialistische
beloften, die gebeten zijn op werk
gevers, die voor de katholieke vak
vereenigingsleiders hun deuren sloten,
maar de rooden binnenlieten, waarvan
we niet zoo heel lang geleden te
Maastricht nog een treurig voorbeeld
hebben gezien
Wanneer zulke ontevreden menschen
geen ontwikkeling hebben, kunnen ze
er toe komen socialistisch te stemmen
Een ontwikkeld man weet heel goed,
dat de katholieke partij geen enkele
wanverhouding in het sociale leven
goedkeurt, dat doorvoering van haar
program de beste verbeteringen bren
gen zal, dat van onze op de katholieke
jeginselen berustende partij meer te
wachten is dan van de holle woorden
der socialistische propaganda.
En daarom, de Limburgsche katho
lieken, die er door de roode woorden
kramerij toe gebracht worden om te
stemmen op de S. D. A P, het zijn
de slimsten niet, maar menschen die
zich op hol laten brengen en geen
zelfstandig oordeel kunnen vormen
Gelukkig zijn er dat nooit zoo velen
wordt er steeds aan gewerkt om
de gedachten op te klareu. Wat
Limburg rood stemt, is voornamelijk
het geïmporteerde roode element.
Wat heeft hel socialisme ook asn
Limburg gegeven en wal zou het
kunnen geven
Da S. D A. P. heeft het in Limburg
op allerhande manieren geprobeerd. In
haar eersten overmoed heeft ze het
aanvankelijk openlijk aangelegd op het
geloof van den Limburger En we
kregen *oen de droevige dagen van het
opireden V8n den gevallen priester te
Maastricht, hierheen gezonden al
propagandist van de SDA.P.
We zullen ons in dien treurigen
tijd, waarin het socialisme zich voor
altijd blameerde,niet verdiepen. Weldra
zag men in, dat men met zulk een
rooden afgezant den Limburger tergde,
dat men slimmer te werk moest gaan
Tosn kwamen de bezoldigde propa
gandisten der roode vakvereenigingen
gouden bergen beloven en het hoonen
van het katholieke geloof werd grooten-
deels overgelaten aan de «Dageraad"
Maai»* die propagandisten kregen
onderlinge ruzie. Limburg werd zelfs
de bakermat van een nieuwe socialis
tische partij En in hun onderlinge
scheldpartijen hooren we als belang
stellende toeschouwers de socialisten
tegen elkaar zeggen, dat de Limburg
sche katholieken nog zoo kwaad niet
waren, maar dat de socialisten zelf
niet deugen. Dal verwijlen ze elkaar
tegenwoordig 't is vermakelijk
in de meest uitgezochte bewoordingen
En nu moeten er Amsterdammers
komen om ons te vertellen, dat wij
socialistisch stemmen moeten 1 Dan
waren we wel rijp voor Venray I Het
zij geconstateerd met allen eerbied
voor het mooie Peeldorp.
Het socialistische «Volk" schold de
Katb. Staatspartij dezer dagen
«logge klomp."
Limburgsche mannen en vrouwen,
wij zullen de S.D.A.P. op 3 Juli eens
wat anders laten zien. als het heel
katholieke Zuiden opmarcheert naar
de stembus tegen ongeloof en laster 1
'l Komt voor mekaar I
ROELYND.
Adres voor VENRAYPATERSLAAN 14
Inrichten, contröleeren van alle administraties. Belasting-adviezen.
P.S. Lesuur voor candidaten Rek. Crt. Boekh. Dinsdag 18 Juni, half 6.
De Venray sche scholen.
Da schoolmeesters, die de kleine
scholen bij de Parochiale Kerk bedien
den moesten »stiptelijk achtervolgen"
wat in 1778 in het reglement stond.
Dit zegt het volgende
De schooi begint smorgens om 8 uur
het geheele jaar door en des smiddags
om een uur en men sluit smorgens
om elf uur, smiddags om 4 uur. De
kinderen zullen tweemaal opzeggen enr
iedere les schrijven. Om vier uur
^aat de schoolmeester met de kinderen
net Lof zingen en bidt het avondgebed
voor. Om de week zingt de school
meester in de kerk en blijft de ander
meester in de school. Die in de school
blijft, regeert dan de twee scholen. Op
feesten trekken zij met de kinderen in
orde naar de kerk Zij zullen 1/4 jaars
voor het uurwerk zorgen en des
Zondags de kinderen naar de Hoogmis
geleiden en weder terugbrengen. Des
Zaterdags namiddag zullen de kinderen
den catechismus opzeggen. De kinderen
hebben speeldag Dinsdag en Donderdag
middag. Als er een heiligdag in de
week valt, dan is er maar één speeldag
De meesters moeten zelf hun ambt
waarnemen, wanneer zij dat niet doen,
krijgen zij eerst een vermaning of
worden ontslagen.
De schoolmeesters moeten de kinde-
n de metten, lessen, versen en het
Lof zonder bijzondere betaling, leeren
zingen. Omdat men in de laatste jaren
daarover dispuut gehad heef', krijgen
de schoolmeesters van ieder schoolkind
20 stuivers per jaar, voor het leeren
van de fundamenten van den zang 2
schellingen smaands, voor de funda
menten van het Latijn 7 stuivers, van
uitheemschen 14 stuivers. Voor het
leeren der armen krijgen zij 30 gulden
s jaars.
Willem Schots was als schoolmeester
overleden. Willem Zelen was in 1778
nog schoolmeester. Wilhelmus Schots
was schoolmeester geworden, in pleats
van zijn vader. Hij kreeg 2 malder
rogge minder als zijn collega en de
organist Pereyga. Toen Pereyga over
leden was, werd Schots organist en
kreeg die twee malder toegslegd en
had nu weer 2 malder meer dan Geurt
van Cuyk, schoolmeester
De opvolging dar schoolmeesters
was N. Nabben ook organist, Hendrik
Jacobs, ook koster te Gastelo (Castenray),
dan Schots vader Willen Schots zoon,
Peryga en Geurt van Guyk.
lltu lab a Mc.
noemd, Godfried Manders, Martin
Gabriel Janssen, adjuncten en Henri
Vermeulen lid installeerden 9 Maart
1808 bovengenoemde directeur en
leeraren.
Wordt vervolgd.
De Secondaire school.
In het jaar 1805 waren Leonard
Joseph Urlichs, maire van Venray,
Antoon van Douveren, vrederechter
van het kanton Horst, Jan Leiffers en
Henri Vermeulen, leden van den raad.
Deze vormden het bureau van toezicht
op de school opgericht bij decreet van
Keizer Napoleon I den 25 Germinal
an 13 (1805) waaraan leeraars verbon
den zouden worden volgens een vroeger
besluit V8n 1804 en wel recollecten.
Den len Fructidor an 13, hadden
zij den tuin en de verschillende gebou
wen der recollecten bezocht en bevon
den, dat alles zich in den besten staat
bevond en dat de gebouwen geschikt
waren voor het vestigen van een
pensionaat. Nu ging men in plechtige
vergadering op den 2en December 1807
over tot de benoemingen der leeraars.
Van 1 Januari 1808 werden benoemd
Joseph Kirchherten geboren 1 April
1769 als directeur Benedict Willmann,
geboren 8 Dec 1783 als leeraar van
net Gymnasium en Jan van Nuss,
geboren 4 October 1783 eveneens als
leeraar. Men bad geen geschikte per
sonen kunnen vinden, om een dubbel
tal op te maken. Zij zouden de vakken
doceeren bij dec eet van 11 Florial an
10 (1802) voorgeschreven en zouden
betaald worden volgens eene regeling
te treffen door den Prefect.
Hier volge eene nadere persoons
beschrijving van directeur en leeraren
en van hun werk:
Arnold Joseph van Kirchherten 28
jaar oud, doceert Fransch, Latijn,
Duitsch en Nederlandsch, aardrijks
kunde. geschiedenis en wiskunde, was
eerst leeraar aan het Gymnasium te
Emmerik der poësis, rhetorics en
phychologie. Directeur der instelling.
Benedictus Willmann, 24 jaar oud,
doceert Fransch, Latijn, Duitsch en
Grieksch, aardrijkskunde en geschiede
nis, was advocaat van de universiteit
van Goettingen, had les gegeven in
Keulen leeraar verschillende vakken.
Jan van Nuss, 24 jaar oud, doceert
Latijn, Duitsch, aardrijkskunde, natuur-
lijke historie, wiskundeheeft
Emmerik particuliere lessen gegeven
in verschillende vakkenleeraar
wiskunde.
Het gemeentebestuur van Venray ten
gemeentehuize, U lichs maire voor
VENRAY, 15 Juni 1929.
GEEFT ACHT I
Het Centraal Stembureau te Den
Haag heeft Dinsdag bij loting de num
mers aangewezen aan de candidaten-
lijsten voor de a.s. Tweede Kamerver
kiezingen.
Daarbij kregen de lijsten der R.K.
Staatspartij, dia zooals bekend over
het geheele land verbonden zijn, num«
mer ACHT in alle kieskringen.
Het parool voor de stembus is dus
duidelijk: Geeft achtl
V OKKSCON CERT.
Morgen Zondag om 8 uur zal Ven»
raysch Fanfarecorps een concert geven
op de Groote Markt.
BEKENDMAKING.
Burgemeester en Wethouders van
Venray brengen ter algemeene kennis,
dat het besluit van den Gemeenteraad,
genomen in zijne openbare vergadering
van 23 Februari 1929, om de door het
bestuur van de vereenigiDg tot oprich
ting en instandhouding van een
Roomsch-Kalholieke bijzondere school
te Venray gevraagde medewerking tot
stichting van een bijzondere lagere
school aan höt Veulen en het verstrek
ken der beaoodigde gelden hisrvoor uit
de gemeentekas, te weigaren, tegen
welke weigering door het bestuur dier
school beroep werd ingesteld, bij besluit
van heeren Gedeputeerde Staten van
Limburg d d 31 Mei 1929, ingekomen
8 Juni 1929, werd vernietigd en het
beroep gegrond verklaard
Eenieder die belang heeft bij de
vernietiging of verbetering van dit
door heeren Gedeputeerde Staten ge
nomen besluit kan daartegen bij de
Kroon in hooger beroep komen Dit
beroep moet worden ingesteld binnen
dertig vrije dag9n, te rekenen van den
dag, waarop het bes'uit openbaar ge
maakt of den belanghebbenden toege
zonden is.
Venray, 10 Juni 1929
De Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
O. VAN DE LOO.
De Secretaris,
VAN HAAREN.
Consultatiebureau van de Tuberculose
bestrijding te Venray.
De Consultatie-bureauzitting van de
tuberculosebestrijding zal te Venray
inplaats van Dinsdag 18 dezer verzet
worden op Vrijdag 21 Juni. des voorm
van half tien tot tien uur.
De Fruitveiling te Oostrum.
Dezer dagen vergaderde in het Hotel
»de Zwaan" alhier, het dagelijksch
bestuur der Coöperatieve Veiling te
Venlo, met de afgevaardigden der
rondom en boven Venray liggende
sfdeelir.gen der veiling, ter bespreking
van de maatregelen, die noodig zullen
zijn bij den verkoop in den herfst
van 1929.
De voorzitter opende de bijeenkomst
l deelde mede, dat het bestuur der
GV.V. besloten had in de fruitveiling
te doen plaatsen
1. een afmijntoestel;
2. eene groote sorteermachine.
De directeur vertelde daarna, hoe de
veiling zich voorstelt dit jaar het fruit
te verkoopen.
De fruittelers moeten het fruit ter
veiling brengen in kisten, ongesorteerd,
alléén de valappelen en wormstekige
moeten apart, om afzonderlijk te wor
den kunnen geveild.
De telers kunnen dus het fruit
ongesorteerd mede geven en hooren
later hoeveel eerste, tweede of derde
soort er bij was. De secretarissen der
afdeelingen komen bij het sorleeren
om te helpen en de noodige aanteeke-
ningen te maken.
Teneinde het werk goed te kunnen
doen, zal iedere afdeeling op een
vooraf te bepalen tijd komen om de
groote cuttler sorteermachine te gebrui
ken, waarbij van de veiling nog het
noodige personeel zal helpen en toe
zien, dat altijd alles precies in zijn
werk gaat. Want het is hoog lijd, dat
er bij de sorteering een anderen koers
wordt ingeslagen.
De uitvoerstatistieken zijn er om te
bewijzen, dat ons fruit meer en meer
op de buitenlandsche markten ver
drongen wordt. Ons product wordt,
wegens de slechte verpakking en sor-
seering, geen plaats bijna meer waard
geacht op toonbank of vensterbank.
Meer dan eens zagen we ons fruit
achter of onder een stand in een
winkel of markthal, terwijl h9t toch
voor de kwaliteit de allerbeste plaats
verdiende.
De Amerikaai)8che appelen, die
absoluut niet onze kwaliteit nabij
komen, hebben door de goede sorteer
ing en verpakking ons product op zeer
veel markten verdrongen.
Moeten wij dan niet leeren van onze
concurrenten en trachten het minstens
even goed te gaan doen.
De gelegenheid, die de veiling thans
biedt, moet derhalve worden aange
grepen, waarbij zeker geen bedenkin
gen of «maren" mogen worden gehoord.
Het eigenbelang van iederen fruitteler
moet in deze tot krachtdadig mede
helpen aanzetten.
De veiling doet het niet tot haar
gemak I Enkel en alleen het belang
der leden zet hier aan, deze diep
ingrijpende maatregelen te nemen.
De fruittelers moeten begrijpen, dat
hun eigenbelang medebrengt, den
handel de producten zoodanig te
leveren, als hij dat wenscht; dat dan
hei product het beste wordt belas ld.
Wanneer nu de handel vraagt
groote partijen, die goed zijn gesor
teerd en goed verpakt, moeten wij het
dan ook niet doen?
Wij willen hopen, dat de leden
hunne leiders, die toch slechts de
belangen der leden beoogen, stipt
volgen tot hun eigen voordeel.
Afdeelingen der C V V. te Venlo, nu
krachtig aan het werk om de zaak
vóór den herfst klaar te hebben, opdat
de fruitveiling te Oostrum door een
flink getal serieuse kooplieden kan
bezocht wórden, die hun kwantum
aldaar willen en blijven koopen 1
Handboogsport.
In Augustus zal te Weert het con
coursgehouden worden van den Midden.
Limburgschen, den Weerler Kanton-
nalen Bond en den Handboogschutters-
bond »De Vriendenkring" te Venray.
Wij laten hier volgen den uilslag
van het concurreeren voor het 10-tal
dat aan dit concours zal deelnemen
J Beckers van H Maria 184 punten
J. Claessens van Diana 175 punten;
P. Maessen van Diana 168 punten; A.'
Thijssen van St. Oda 168 punten; G.
Willems van De Eendracht 168 punten
P de Mulder van St. Joris 168 punten
Th. Siebers van St. O-ia 161 punten
S. Willems van St. Sebastianus 159
punten Jan Arts van St. Hubertus
157 punten; G Aarts van St. Antonius
156 punten P. J. van Arsen van St.
Antonius 154 punten H. Philipsen van
De Batavieren 151 punten M. Goumans
van Diana 150 punten J van Osch
van St. Hubertus 149 punten; H Lit-
jens van St. Anna 148 punten; H v8n
Ooi van St Hubertus 147 punten M.
van de Water van St. Anna 147 punten
W. Claessens van St. Anna 147 punten
P Janssen van Ons Genoegen 146
punten M. Keijsers van Ons Genoegen
141 punten.
Examen Krankzinnigenverpleging
St. Annagesticht Venray.
Examen Ziekenverpleging Diploma
B. (Krankzinnigenverpl.) 11 juni. 5
candidatengeslaagdG. P. M. van
den Berg; C. H AM By voet (Eerw
Zuster Caroline); E E M Keet;M.J.
Landsbergen; J. E. de Reus. Geen