Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
UlFONtlft
J. VERMEULEN-ROELOFS Venray! Gr. Markt 6
WINTERHANDEN
MANUFACTUREN j
ÏYOORDEELIGSTf
MANUFACTURED
(YOODD^Li™
CHAMPAGNE Vve. Puisard Cie. Huis opgericht 1843
Dit nummer bestaat
uit TWEE bladen.
Consultatiebureau
Tuberculose - bestrijding
te Venray
Het Maasvraagstuk
De Kippenhouderij op
het platteland
Uit de Landbouwwereld.
Buitenlandsch Overzicht
ZATERDAG PDECEMBER 1928
i
Negen en veertigste Jaargang
No. 48
BLIJKEN
TOCH HET
PEEL EN MAAS
BLIJKEN l
TOCH HET Jj
PRIJS DER ADVERTENTIENl8 regels 60 cent, elke regel meer 7l/i ct.
bij abonnement lagere tarieven.
Uitgave van FIRMA VANDEN MUNCKHOF
Telefoon 51
VENRAY ABONNEMENTSPRIJS p. kwartaal voor Venray 65 ctper r°st '5 cent
voor het buitenland f 1.05 bij vooruitbetaling, afzonder!, nummers 5 cent
Rijn- en Moesel- I
WIJNEN
Alleenverkoop v. Nederland
voor de
Op Dinsdag 4 December zal alhier
een consultatiebureau voor de bestrij
ding van de tuberculose worden ge
V08tigd.
Het bureau zal worden ondergebracht
ten huize van den Heer M. Custers,
Palerssiraat 23.
Iedere eerste en derde Dinsdag van
de maand zal de voor Noord Limburg
aangestelde luberculose-arts van half
een tol half twee aldaarzitting houden
Het bureau staat voor iedereen
kosteloos open, zoowel voor personen
uit Venray als uit de omgeving.
De bedoeling van het consultaliebu
reau is, op de eerste plaats en, indien
dit i»og noodig mocht zijn, door den
tuberculose specialist te laten uitmaken
of iemand aan tuberculose lijdt, en,
wanneer dit zoo is, hoever de ziekte
bij die patiënt gevorderd is Dit is van
zeer groot belang.
Want we welen, dat de tuberculose
in zeer veel gevallen te genezen is,
wanneer de zieke maar spoedig na het
uitbreken van de ziekte bij den dokter
komt om behandeld te worden en zich
dan ook aan de gegeven voorschriften
houdt
Als ergens het spreekwoord s>tijd
verloren, veel verloren" op zijn plaats
is, dan is dat zeker wel het geval bij
den luberculoselijder, die pas naar den
dokter is gegaan, of zich pas aan
diens al veel vroeger gegeven raad is
gaan houden, toen er geen uitzicht op
herstel meer was
En nu is het juist het verraderlijke
van daze ziekte, dat het lijden vaak
zoo heel stilletjes aan en bijna onge
merkt, begint
Naar den dokter gaan, doet men dan
ook zoo gauw niet en wanneer men
het al doet, dan vindt men het zelf
lang zoo erg niet als de dokter, en
volgt diens raadgevingen niet met
voldoende ernst op.
Gelukkig is in de latere jaren de
juistere opvatting meer en meer tot
alle men8chen doorgedrongen, maar
het te laat in behandeling komen, ge
beurt toch nog altijd vaak genoeg. En
ieder geval dat verloren gaat, en dal
bij tijdige behandeling wellicht gered
had kunnen worden, is tenslotte één
te veel,
Er sterven elk jaar in ons land nog
zóóveel menschen aan deze ziekte, dat
men kan zeggen, dat in Nederland ieder
uur van den dag een tuberculose-patient
overlijdt.
Bij een tijdiger herkennen van de
ziekie en daardoor ook tijdiger in be
handeling komen, zouden velen van dat
groote aantal gered kunnen worden.
Om dat doel te bereiken heeft men,
met de steun van de Overheid, die daar
jaarlijks kapitalen voor besteedt, een
over stad en land werkzame organisatie
in het leven geroepen, speciaal voor de
bestrijding van de tuberculose
In onze provincie heeft destijds het
R.K. Limburgsch Groene Kruis deze
taak op zich genomen, die daartoe een
speciale commissie instelde, de «Provin
ciale Commissie tot bestrijding der
tuberculose", welke uitsluitend daar
voor, in nauwe samenwerking met de
plaatselijke afdeelingen van het Groene
Kruis, werkzaam is.
Evenals overal 'elders in ons land
ook gebeurt, richtte zij daartoe op de
grootere plaatsen, voor zoover deze daar
nog niet bestonden, consultatiebureaux
op, onder leiding van een speciaal
daarvoor aangestelde tuberculose-arts.
In iedere gemeente werden verder
door de plaatselijke afdeelingen een of
meer zusters aangesteld, z g huisbe
zoeksters, om de tuberculose-patiënten
in hun huizen te bezoeken en ze
noodige aanwijzigingen te geven. Op
vele kleinere plaatsen is de wijkver
pleegster tevens huisbezoekster.
Zooals boven uiteengezet werd, dient
het consultatiebureau dus op de eerste
plaats om, indien dit noodig mocht zijn,
door den tuberculose arts te laten uit
maken, of iemand aan tuberculose
lijdt, en, wanneer dit zoo is, hoever de
ziekte bij dien patiënt gevorderd is.
Daartoe worden de patiënten door
den dokter op het consultatiebureau
onderzocht. Alle hulpmiddelen staan
hem daarvoor ten dienste, ook, als hij
noodig oordeelt, het maken van een
■femet Xstralen.
Indien iemand aan tuberculose blijkt
te lijden, wordt hem, dan, al naar ge
lang de ernst van de ziekte, de noodige
raad gegeven. Verder verstrekt het
consultatiebureau de voor ieder bepaald
geval aangewezen voorschriften, die
noodig zijn, omtrent de inrichting van
de woning en alle andere zaken, die
voor het herstel van den patiënt van
belang zijn, en het besmettingsgevaar
van diens huisgenooten moeten voor
komen. Een en ander geschiedt steeds
overleg en in samenwerking met
den huisdokter, die den patiënt geregeld
behandelt, en uit de aard van de zaak
het best op de hoogte is van vele om
standigheden, waarvan de kennis van
groot belang is om het gestelde doel te
bereiken.
Katholieke Staatspartij te steunen en
op deze wijze bij te dragen aan de
verwezenlijking van een plan, dat
Limburg en geheel Nederland tot
zegen zal strekken, besloot spr.
Lezing oud-minister Bongaerts.
Te Gennep heett da heer ir. M
Bongaerts, oud minister van Waterstaat,
Zaterdagavond een voordracht gehouden
over het probleem der Maaskanalisatie.
De burgemeesters van Gennep, Mook
en Bergen waren hierbij aanwezig en
verder talrijke autoriteiten uit den
kieskring Horst.
De avond stond onder leiding van
den heer J. M II. Baron Weichs de
Wenne.
In groote trekken heefi ir. Bongaerts
de kwestie der Maaskanalisatie en der
watei wegen in Limburg in het alge
meen reeds besproken op 8 Dsc. van
het vorig jaar in de zaal der G. S.
alhier. In de thans gehouden voordracht
bracht hij echter meer de bóteekenis
van het plan Lel.y voor onze provincie
naar voren.
Met de uitvoering daarvan zal reeds
het volgende jaar worden begonnen.
Thans is op dit plan overeenstemming
bereikt, tusschen de regeering en de
provinciën Noord Brabant en Gelderland
terwijl Limburg te zijner tijd zijn
financieele deelname zal bepalen. Als
gevolg hiervan zal reeds de volgende
week de eerste post op de Staatsbegroo
ting voor dit millioenenwerk worden
uitgetrokken.
Begonnen zal worden met de ver
grooting van het doorstroomingsprofïel
te Mook, door verdieping en verruiming
van het rivierbed. Zooals men weet,
ir. Dr. C W. Lely in verband met de
voorbereidende werkzaamheden hel
vorig jaar naar Nijmegen overgeplaatst
Deze zal ook de leiding van de werk
zaamheden op zich nemen.
Bij de plannen van ir. de Lely is
ook rekening gehouden met het over-
stroomirigsgevaar Dit acht spreker
tengevolge der stuwen niet vergroot
Als uitgangspunt is genomen, dat bij
de allergrootste afvoer geen hooger
peil bij Grave mag worden bereikt dan
10 80 M. A. P., zoodat het water niet
meer over de overlaatkad8 van de
Beersche Maas zal stroomen.
De allerhoogste waterstand te Venlo
en Roermond zal dan met 1,20 M
dalen. Na voltooiing der werken zal
voor N Limburg de wintertoestand
gelijk zijn aan den huidigen zomer-
toestand bij hoogsten waterstand. De
stuwen zijn zoodanig gebouwd, dat hun
doorstroomingsprofïel g9lijk kan worden
gemaakt aan dat van de vrije rivier,
zoodat in geval van hoog water geeD
meerdere opstuwing op deze plaatsen
behoeft te worden gevreesd.
Voor N.Limburg, zullen de werken,
waarvan de kosten op circa 20 millioen
zijn geraamd, in hoofdzaak bestaan in
bagger- en grsafwerk ter verruiming
van de rivier.
Wat de overlaadkwestie betreft, daar-
tor is een commissie benoemd Spr.
noemde als zoodanig te ontwerpen
overlaadhavens o m. bij Gennep en
Roermond, in verband met het doorvoer
verkeer vanuit het Rijnlandsche
industriegebied.
Sprekende over de toekomst meent
ir. Bongaerts, dst we het nog eens
zullen beleven, dat er te Swalmen een
mijn ligt, welke zijn onderaardsche
gangen uitstrekt onder de Maas tot
Helden en Kessel, aldus spr. Er is een
opleving in WestEuropa, er komt
kapitaal vrij, dat emplooi zoekt; de
gekanaliseerde Maas, berekend voor
schepen tot 2000 ton, terwijl de andere
kanalen in WestEuropa behalve
de Nederlandsche slechts berekend
zijn voor maxima van 1000 tot 1300
ton, zal, zich voegend fn het interna»
tionaal scheepvaartnet, deze oplevende
nijverheid tot Limburg trekken en
daardoor een welvaartsbron worden
voor het gewest.
Met een opwekking tot de kiezers de
door
JOS. BOSHOUWERS te LENT.
Eendaagskuikens bestellen.
Op het oogenblik worden er weer
heel wat eieren van jonge hennen
(pullen) geraapt.
Echter niet overal.
Dat kan liggen aan de huisvesting,
aan de verzorging, aan de voeding,
maar vooral aan den geboortetijd der
kuikens.
Wie op tijd kuikens kreeg, die raapt
nu eieren, of het is z n eigen schuld
Wie ze niet op tijd had, raapt er géén.
Het gevolg daarvan is, dat je den
een hoort kankeren op de kippen,
terwijl den ander er niks dan plezier
van heeft.
Eerst de vraag wanneer is de beste
geboortetijd der kuikens?
Antwoord: Voor de middelzware ras
sen (Barnevelders, Welsummers, Reds,
Wyandottes, Orpingtons, Plymouth-
Rocks enz) van 15 Maart tot 15 April.
Ik voor mij heb ze het liefst in het
laatst van April.
Voor de lichte rassen (Leghorns,
Ancona's) een maand later, dus van 15
April tot half Mei: Met voorkeur rond
1 Mei.
Velen onzer lezers moeten hun een
daagskuikens betrekken van een ander
voor die mer.schen is het aan te
raden, reeds nu te bestellen en dan
overeen te komen op weiken datum
geleverd zal worden.
Nu al bestellen? hoor ik verwonderd
vragen.
Ja, nu al 1 Of ge komt Iweedens,
misschien wel de-dens, vie.dens cf
heelemaal achteraan I Dat heeft van 't
jaar weer menigeen ondervonden.
Als men wacht tol het voorjaar, dan
krijgt men geer. kans meer voor levering
op gewenschten termijn.
U zult misschien verwonderd opkijken
als ik u zeg, dat er nu reeds broedin-
richtingen totaal uitverkocht zijn voor
die kuikens.
E'k jaar komen er meer kippenhou
ders, die teleurgesteld werden, m a.w.
die niet meer konden krijgen op het
tijdstip, dat hun het meest gewenschl
voorkwam.
En daarom wordt het getal dergenen,
die om dezen tijd ven 't jaar reeds
bestellen, telkens g ooier.
Mogelijk geef je een paar centen
meer voor de op juisten tijd geboren
kuikens, maar dat beteekent niks.
Alleen wanneer je ze te laat (of veel
te vroeg) hebt, dan pas ben jegesjoch
ten.
Ik wed, dat menigeen, die dit leest,
uitroept: Hij slaat den spijker op den
kop.
Legt nu niet aan met een prutser,
doch wendt u tot de vertrouwde adres
sen, nl. de fokstations, de vermeerde
ringsstations, de erkende fokloomhou
ders, de fokkers, die op den legwedstrijd
goede papieren" krégen.
Voor de lezers van dit blad is er
heelemaal geen reden, om buiten de
streek te gaan Hier zijn genoeg goede
adressen, althans zeker voor degenen
die reeds nu bestellen.
Denkt nu toch niet, dat alles wat
van verre komt, beter is. Doorgaans is
hel juist andersom. Broedeieren en ook
eendaagskuikens lijden door het lange
transport.
Pullorum b.v. komt meer voor bij
kuikens, die van verre komen, dan bij
gelijkwaardige uit de naaste omgeving.
Nog eens, niet bij een prutser bestel
len, want ten eerste krijgt ge hoogst
waarschijnlijk prulgoed, maar boven
dien loopt ge groot gevaar, al bestel je
nu, achter het net te visschen.
Een prutser toch neemtdoorgaans
veel meer bestellingen aan, dan hij
richtig kan uitvoeren en dat doen de
bekende, vertrouwde fokkers niet zoo
Zeker, de broedresultaten kunnen
overal tegenvallen, maar bij de prutsers
toch wel het meest, omdat die niet
letten op de kwaliteit der broedeieren
Dat stopt de machines maar vol, ook
van jonge hennen, die met kunstlicht
gevoerd zijn, en daardoor tijdens den
winter verzwakten.
Hebt u er wel eens over nagedacht,
dat een goed kuiken, geen «ent meer
aan groot brengen kost, dan een waar
van men niets weet? Feitelijk nog
minder, doordat het eerste vroeger aan
den leg gaat.
Wat 'n dwaas is hij, die om 'n paar
centen de goede kuikens naar 'v ander
laat gaan.
Wie het kind heeft (in de opvoeding)
die heeft ook de toekomst der Maat
schappij
Maar wie een goed kuiken naar
behooren opfokt, die mag daar ook
later daden van verwachten.
De prutsers liggen toch eeuwig en
altijd te pingelen op 'n paar centen en
met dat al blijven hel prutsers
Houdt de boerkes maar eens in de
gaten, die op de markt altijd de goed
koopste köusjes, kuuskes en veulentjes
koopen. Je blijft medelijden met die
menschen hebben, omdat ze op deze
manier nooit vooruitkomen.
Niet iedereen beschikt over 'n royale
beurs, ik weet het. Maar als het er
niet aanzit, dan koop je liever wat
minder stuks, doch wat je koopt moet
goed zijn.
't Zit 'm niet in het getal, maar wel
de kwaliteit. En deze laatste wordt
ook bepaald door den geboortetijd van
het kuiken.
Daarom
le. een goed adres uitzoeken en niet
pingelen
2e. zoo mogelijk bestellen in eiger.
streek, vooral daar de legwedstrijd van
Horst zoo overduidelijk bewezen heeft,
dat deze streek wel de beste leghorns
heeft van het gansche land
3e. reeds nu bestellen, met conditie
te leveren op vastgeslelden termijn,
zooals wij hiervoor aangaven.
en voeten gebruik
Lagere Landbouwschool Venray.
Vergadering 7 November 1928.
De Voorzitter opende de vergadering
met den Christelijken groet, heette
allen hartelijk welkom, in 't bijzonder
het schoolbestuur, de Voorzitters der
Boerenbonden en de WeledGestr. Heer
Di. Verhoeven uit Wageniogen.
Nadat door den Secretaris het verslag
van het sfgeloopen jaar was voorgele
zen, gaf de Voorzitter het woord aan
Dr. Verhoeven. Deze sprak duidelijk en
breedvoerig over het selecteeren van
aardappelen en wees vooral op de twee
voornaamste ziekten Topbonten Blad-
rol en verder op drie punten le. dat
de ziekte met de knol overgaat2e.
dat de ziekte besmettelijk is 3e. dat
door vroeg rooien veel ziekten kunnen
worden voorkomen. Nadat de geachte
spreker alle vragen duidelijk had be
antwoord, bedankte de Voorzitter hem
voor zijne prachtige en nuttige lezing
en bedankte ook de leden voor hun
trouwe opkomst en sloot de vergadering
met gebed.
Vergadering 14 November 1928.
De Voorzitter opende de vergadering
met gebed en bedankte de leden voor
hun trouwe opkomst. Daarna las de
secre'aris de notulen der vorige verga
dering voor, welke werden goedgekeurd.
De Voorzitter bedankie hel aftredend
bestuur voor de aangename en gezellige
samenwerking in het afgeloopen jaar
ondervonden en hoopt, dat het nieuwe
bestuur een ijverig bestuur zal iijn,
lot steeds grooteren bloei der Vereeni
ging van OudLeerlingen en Jonge
Boeren.
Als Voorzitter werd gekozen P. Poels,
Oostrumals Secretaris Ant. Camps,
Heide; als bestuursleden W Jeuken,
Ooslrum en J. Kuipers, Blitterswijk.
Daarna gaf de Voorzitter het woord
aan den heer Van Venetië, die een
cursus zal geven in electriciteitsleer.
De geachte spreker zette duidelijk uit
een, de mechanische kracht in de
huishouding en op het bedrijf
Nadat de spreker dit met enkele
platen had aangetoond, bedankte de
Voorzitter hem voor zijn nuttig en
leerzaam onderhoud en sloot de verga
dering met gebed.
De Secretaris
A CAMPS.
Het oude wordt weggevaagd.
Het heengaan van persoonlijkheden
uit den grooten oorlog.
Het noodweer, dat Europa teistert,
en dat ontijdig den levensdraad van
velen afsnijdt, toont, dat de natuur
weer op een keerpunt is de naderende
winter vaagt met nietsontziende kracht
het oude weg, om voor het nieuwe
plaats te maken.
Merkwaardig, dat juist in deze dagen
drie bekende personen uit den
wereldoorlog
voor altijd heengegaan zijn aanvoer
ders, die een groote rol gespeeld heb
ben in de geweldige worsteling.
In Duit8chland is admiraal Von Scheer
opperbevelhebber der Duitsche vioot,
plotseling" overleden.
In Brussel is generaal Baron Jacques
van Dixmuiden heengegaan.
In Parijs heeft generaal De Sticker,
chef van den staf van maarschalk
Foch den laatsten adem uitgeblazen.
Drie dappere mannen, wier namen
in de historie voor altijd gegrift zullen
staan.
Admiraal von Scheer
was de bekwame aanvoerder der Duit
sche slagvloot, die het op 31 Mei 1916
waagde, de veilige baai van Helgoland
te verlaten en de Noordzee op te varen,
teneinde de Eugelsche vloot te bevech
ten. Von Scheer's doel was onder de
Engelsche kust een verrassenden over
val te doen en daarbij
de Engelsclie kruiservloot te vernietigen
Hij gebruikte daarbij de taktiek, door
zijn eigen kruiser- en torpedoboot-
eskaders onder Von Hipper vooruit te
zenden en die als lokvogels te doen
optreden. Zijn eigen slagvloot zou dan
onverwachts komen opdoemen en den
genadeslag toebrengen.
Deze handige opzet mislukte echter,
want vermoedelijk hadden de Engel-
schen er de lucht van gekregen en ook
de Britsche slagvloot was op zee,
in het Skagerrak,
tusschen Jutland en Noorwegen. Van
daar, dat alleen het eerste gedeelte van
Von Scheer's plan gelukte. Zijn kruiser
eskaders overvielen de Engelsche
kruisers en torpedobooten en admiraal
Beatty leed ernstige verliezen, veel
zwaarder dan Von Hipper.
Toen echter admiraal Jellieve met
zijn overmacht op het gevechtsterrein
verscheen, gelastte Von Scheer den
terugtocht en deze werd zoo voortref
felijk uitgevoerd, dat ze zelfs beroemd
is geworden en den Engelschen belet
werd de doodelijke omsingeling te
voltrekken.
Wie den slag bij Jutland, den
grootsten zeeslag, die ooit geleverd is,
gewonnen heeft, is niet uit te maken.
Beide partijen rekenen de zege aan
hun kant en beide hebben volgens
hun zienswijze gelijk.
Maar de Duileche vloot voer niet
meer uit en Von Scheer bleef werke
loos.
Totdat de laatste maand van den
oorlog kwam en de Duitsche keizer
een laatste wanhoopspoging
wilde doen om de Engelsche ter zee ie
verslaan. De vloot kreeg bevel om ge
vecht8klaar te zijn en de vertrekdatum
was al bepaald in October 1918.
Maar.. Von Scheer eischte, dat Wil
helm zelf meeging!
In de kiem der zaak was dit een
gedurfde eischl
Het zou blijken
de kiem te zyn van de revolutie, die
Wilhelm den troon kostte?
De keizer beloofde met een theatraal
gebaar, dat hij zou meegaan, daar nij
zich geen edeler dood kon denken, dan
te sterven als leider der vloot, in de
laatste roemrijke poging ter verdediging
van vrijheid en eer!"
Maar toen het er op san kwam,
seinde Wilhelm, dat hij niet meeging 1
Hij durfde niet!
De ontstemming over
deze laffe houding
veroorzaakte onder de matrozen der
vloot een revolutionaire stemming, Von
Scheer weigerde uit te varen, Kiel werd
door de marine bezet, de opstand was
uilgebroken
Zij waaide drie dagen later over naar
Berlijn, waar men Wilhelm dwong
afstand te doen.
Von Scheer gaf daarop zonder slag
of 8loot de vloot aan de nieuwe regee
ring over, die daardoor niet weinig in
haar gezag werd versterkt.
Dal is Von Scheer's beteekenis voor
de historische dagen, die nu 10 jaar
achter ons liggen.
De Belgische opperbevelhebber gene
raal Jacques heeft zijn landonschalbare
diensten bewezen door
zijn moedig stand houden aan den Yser.
Zoo fel konden de Duitschers niet
storm loopen, zóó hevig konden de
kanonDen hun granaten niet uitbraken,
of generaal Jacques hield er onderzijn
mannen bij Dixmuiden den moed in.
Voor ieder, die weet, welk een ge
wichtige stelling de Yserlinie, als
beveiliging van de Kanaalhavens voor
de verbinding met Engeland en als
belemmering voor het oprollen der
Engelsch-Franschefrontlijn, die begrijpt,
hoe geheel anders wellicht het verloop
van den oorlog geweest zou zijn, als
generaal Jacques zijn heldenrol niet
zoo voortreffelijk gespeeld had.
Zijn verheffing in den adelstand als
baron van Dixmuiden zegt voldoende,
welke gewichtige diensten hij zijn land
bewezen heeft.