Tweed© Blad van „FEIL EN MAAS ff Dwars door Canada Purol bij Ruwe en Schrale Huid Bij kleine Kinderen FEUILLETON De Jodenknaap van Praag. Uit de Landbouwwereld ZATERDAG 13 OCTOBER 1928 Negen en veertigste Jaargang No. 41 Verpachting Gemeentegronden te Venray-Vlakwater. Burgemeester en Wethouders zullen» behoudens goedkeuring van den Ge meenteraad, publiek verpachten ont ginningsgronden ter grootte van 2.58.90 H.A Sectie B no. 2245, tot dusverre beboscht, gelegen aan het Vlakwater. Perceel I groot circa 59 aren. Perceel II groot circa 56 aren. Perceel III groot circa 1.43.90 HA. voor een termijn aanvangende 1 Nov. 1928 en eindigende 31 October 1948. Inschrijvingsbiljelt&n worden inge wacht uiterlijk Vrijdag 19 October a.s. des voormiddags elf uur Alsdan zullen de biljetten in de vergadering van het College van Burgemeester en Wethou ders in het openbaar worden geopend. De verpachting geschiedt onder de gewone bekende voorwaarden, welke ter secretarie ter inzage liggen. Nadere inlichtingen verstrekt boschwachter N Min. De Burgemeester en Wethouders voornoemd, O. VAN DE LOO. Ü8 Secretaris, VAN HAAREN. l. Aankomst in de Nieuwe Wereld OTTAWA, 21 Sept. 1928 Na tien dagen van vredige nzzo- mervaart over de Atlantische Oceaan is de „Volendam" der Holland-Ame- rika-Lijn dan eindelijk de breede baai der hudson-rivier voor New York ingeloopen. Nog voor zonsopgang had heel de bevolking van het drijvende hotel paleis zich reeds op de dekken ver zameld om niets te m'ssen van die glorieuse entrée in de Nieuwe Wereld Want voor hen, die tien lange dagen en elf nog langere nachten geleefd hebben tusschen de monotone uit gestrektheid van niets anders dan de oneindige Horizonten van het water en de majestueuze luchten, is het eerste ontwaren der mysterieuze lichten van het vasteland een heele sensatie. Langzaam kwam de dag doorglo ren en in het middelpunt van den einder teekende spoedig hei ontzag lijke Vrijheids-standbeeld zich aftegen het impressioneerende decor der wolkenkrabbers. Langzaam voer de „Volendam" het Staten-eiland voorbij, die land tong, eenige eeuwen geleden voor een appel en een ei door de Indianen aan de eerste Hollandsche settlers verkocht en nu volgepropt met de als een gigantisch woud naast eikaar geplantte skyscrapers, het kostbaars te eiland der wereld. In den regel behoeft de tourist voor Canada niet eerst naar New- York te komen, want de meeste Holland-Amerika-Lijn booten landen hun Canadeesch contingent in de Canada's meest Oostelijke haven plaats Halifax. Doch voor wie via New-York komt, is het slechts een treinreis van twaalf uurtjes, welke U geriefelijk van New-fork naar Montreal brengt „Slechts" twaalf uurtjes. De reizi ger door Canada went er zich al heel spoedig aan een spoorreisje van twaalf uren als maar een onbeteeke nend akkefietje te beschouwen. Historiscli-Romantiscli verhaal. Vrij naar het Duitsch door B. B. 1. De volgende wonderbare, dieptrel fende gebeurtenissen hebben zicb wat de feiten betreft, werkelijkomtrent het jaar 1700 te Praag, (stad in Oostenrijk) afgespeeld. Alleen de inkleeding is romantisch. De stukken met onder eede verklaringen van ooggetuigen, liggen in de Engelsche Bibliotheek van Stonyhurst. Op het kerkhof te Praag vindt men heden ten dage nog op den grafsteen van den Jodenknaap de korte samenvat ting van het volgend verhaal goad leesbaar ingebeileid. Daarover meer in ons naschrift. Hoe de kleine Abol Christen worden wil. God, den Allerbarmhartigslen, zij lof eer en dank. Thans ia alles ten slotte tot een gelukkig einde gebracht, deels omdat Hij het van alle eeuwigheid zoo had voorbeschikt, deels omdat Hij besloten had het toe te laten Heden heb ik den lieven knaap nog eenmaal en wel voor het laatst gezien, en weder, om rolden er groote tranen in mijn Dit immers is het land der onbe grensde afstanden. Van de kusten der Atlantische tot aan die der Stille Oceaan strekt Canada zich uit en naar boven verliest het zich in de nog ongekende verten der Pool streken. Waarmede weer niet gezegd is, dat Canada een soort beschaafde Poolwereld zou zijn. Verre van daar, want het land is zoo ongelooflijk groot, zulk een werelddeel op zich zelf, dat er landstreken zijn van elk klimaat. Voor mij was mijn Canadeesch entrée zeer gedecideerd anti-Pool. Ofschoon reeds half September was het in Montreal snikheet. De neger bediende in onze treinwagen had de horren in de ramen gezet en het meerendeel der heeren, met die typisch Amerikaansche lak aan de formaliteiten hier eigen, kauwden hun kauwgon in hun hemdsmouwen. De binnenkomst in Canada was als in Holland, als lagen er geen duizenden zeemijlen en honderden kilometers land tusschen het vader land en de nieuwe wereld. Vredig graasden de zwart-witte koeien in de groene weiden, even frisch stroomde het water der vele rivierljes, vlak was het land en hier en daar boven de begrenzende boschages stak de spits van een dorpsche kerktoren uit. En boven heel dit tafereel hing een lucht zoo ais we die in Holland kennen, vol van lucht en kleur en zwijmelende wolken. Tot op een kromming der baan na een overtocht over de majesteite lijk breede St. Laurens-rivier Montre al opdoemde, de grootste stad van Canada van ver over het millioen inwoners, neergelegen aan de oevers van den stroom tegen de beschut tende Mount Royal heuvelflank aan Woud van huizen, met hier en daar de torenhooge paleizen van een machtig bank- ot handelsconcern, want Montpe?! is de commercieele metropolis van Canada en met een woud van kerktorens, want Montreal dat voor 2 derde Fransch is, is daar door ook de meest Katholieke stad van het overigens gemengde Canada. Boven op die Mount Royal over- heerscht een geweldig ijzeren kruis, dat met instemming van alle gezind ten 's avonds door de stad electrisch geïllumineerd is, het omliggende land ais een uiterlijk teeken der gods- dienstigen van een jonge natie. Op drie uren sporens afstand dezer handelsmetropolis ligt de hoofd stad van den Canadeesehen Staten bond Ottawa. Hier, moderne stad, breed uitgelegd met een oog voor de veelbelovende toekomst, zetelt het landsbestuur in monumentale regeeringspaleizen. Het parlementsgebouw met haar slanke overwinningstoren beheerscht de stad. Rondomme zijn de gebou wen der ministeries gegroepeerd, de onder-koninklijke woning van den Gouverneur-Generaal, kortom hoofd en hart des lands. Dwars door Canada zou dan fei lelijk van Halifax uit gewerkt moeten worden. Doch ik heb gemeend mij eerst in de hoofdstad des lands, hij de beste inlichtingsbronnen der hoogste autoriteiten, die noodzake kelijke voorbereiding te moeten op doen, welke alleen de persoonlijke ondervindingen van straks nuttig kunnen maken voor mijn lezers. Van hieruit voorbereid, gaat dan dezen avond eerst de reis naar het westen, de prairies van Canada, waar het binnenhalen van den oogst juist nu in vollen gang is. Zoo vruchtbaar en overvloedig is de oogst dit jaar, dat eenige weken tien duizend werkelooze Engelsche mijnwerkers tegelijk overgebracht zijn om een handje mee te helpen. Canana heeft ze geabsorbeerd, zoo onmerkbaar als de spons een drup water op zou zuigen. Eerst dus naar het verre Westen. Winnipeg, waar dit Westen eerst recht begint, is 50 uur per sneltrein van Ottawa uit. Tijd te over dus om in de comfortabele wagens der „Ca nadian National Railways", de Staats spoorwegen hier, de in de hoofdstad opgedane inlichtingen te verwerken. Slechts één detail moet ik U al vast vertellen. In het verfijnd luxueuse „Chateau Laurier" Hotel der Canadian National Railways, een hotelpaleis, zooals er in heel Nederland geen te vinden is, dat er in de verste verte mede ver geleken kan worden, was ik uitge- noodigd deel te nemen aan een lunch, welke de regeering een Brit- schen onderminister aanbood. En hier van mijn tafelbuur, een hooge regeeringsambtenaar van het Departement van Justitie, „U komt van Holland vroeg hij mij en in één adem voegde hij er aan toe: We moesten meer Hollanders hier hebben. Veel meer. Uitstekende lui. Hun karakter komt zoo volmaakt met het onze overeen. Ik ben direc teur van het geheele Canadeesche gevangeniswezen en Uw landgenoo- ten vormen een der geringste even redige percentage's onder de delin kwenten." En deze woorden, precies 200 ge uit, in korte, afgebeten zinnen onder de happen van zijn lunch, vormen wel zulk een vleiend testimonium over de Hollanders in Canada, dat ik niet kon nalaten er mijn eerste artikel over Canada mede te be sluiten. grijzen baard. Nu zal ik hem niet meer zien voordat da Heer ten oordeel komt Hoe zal hij dan atraien in hemelsche schoonheid aan de rechterhand van Christus. En wanneer ik dan, arme zondaar, in het aangezicht van hemel en aarde daar sta te beven en te sidderen, dan moge hij bij mijn hemelschen rechter een goedgunstig woordje voor mij ter. beate spreken... Ja, hij en de lieve Moeder Gods, die alles zoo goed bestuurd en ten goede heeft gewend. Haar ter eere wil ik daarom in de eenvoud mijns harten neerschrijven hetgeen hier de laatste weken is voorgevallen en de gebeurtenissen, welke zich hier in Praag hebben afgespeeld. Het ligt nu nog versch in mijn geheugen en mis schien moge hel in later tijden een weinig bijdragen tot vermeerdering van de eer en glorie van Maria. Moge de lieve Hemel-Vrouwe dit eenvoudig ge schrijf zegenen. Woorden, vooral geschreven woorden, zijn dikwijls gelijk aan zaadkorreitjes, welke door den wind naar alle kanten worden verspreid, veie jaren later bloeien er dikwijls nog vreemde bloemen op vreemde plaatsen... Zoo is in den laatsten-zomBr, ik weet niet waar van daan, in een van mijn tuinbedden een donkerrooden bloed- druppel (bloempje) ontsproten. Ik heb ze afgeplukt en er een klein ruikertje van gemaakt voor de Moeder van Smarte. Ja, dat bloeddruppeltje. Zou het werkelijk een geheime bBteakenis gehad hebben, zooals Broeder Cunibertua in Ir.gsz5r.isa MsiedscUsgsa. Het water waarschuwt u. Als gij last hebt van een brandende, smartelijke pijn bij de loozing, of de urine dik is en troebel, met een scher pen geur, zanderig of met bloedueelijes, bestaat er geen twijfel of uw nieren zijn verzwakt. Neem Foster's Rugpijn Nieren Pillen, want uw nieren hebben behoefte aan een specifiek niermiddel. Let ook op de hoeveelheid geloosde urine. Als gij zeer groote of zeer kleine hoeveelheden loost, als gij te vaak of te weinig aandrang krijgt, wijst dit vrij zeker op nierzwakte. En dat is ernstig genoeg er bestaat gevaar voor bloed vergiftiging en de schadelijke gevolgen op iedere zenuw, spier of weefsel van uw lichaam. Stel het niet uit neem Foster's Rugpijn Nieren Pillen. Verwaarloozing kan ernstige gevolgen met zich brengen Foster's Pillen worden in Holland sinds vele jaren gebruikt en zijn alom bekend om hun goede resultaten. Men kent geen beter middel tegen nierzwakte, blaas- en urnestoornissen, rugpijn, spit, waterzuchtige zwellingen, rheumali«k en andere gevolgen van schadelijke stoffen, dis bij trage werking der nieren in het bloed achterblijven. Laat Foster's Rugpijn Nieren Pillen u gezon 1 maken en houden. Verkrijgbaar (in glasverpakking met geel etiket let hier vooral op) bij apotheken en drogisten f 1 75 per flacon. 36 der tijd meende? Zuo vang ik, Pater Sebaldus O. C, (Ordinis Capuccinorum), dan aan in den naam van God en wil alles zoo opschrijven, zooais ik helzelf heb mee gemaakt of van geloofwaardige getuigen later gehoord heb. In het jaar onzes Heeren I70J, terwijl heel de Christenheid het groote jubileum viert, hetwelk jubileum de nu reeds in den Heer ontslapen Heilige Vader Innocentius XII heeff afgekondigd, terwijl zijn glorievolle opvolger Clemens, de elfde van dien naam, in plaats van Christus de Katholieke Kerk bestuurt, terwijl Leopold de eerste de Romein sche Keizerskroon draagt, terwijl Joan nes Joseph uit het gravengeslacht der Brenners, Aartsbisschop is van Praag, terwijl hier on3 arm Capucijnerkloos terlje op den Hradschin met zacht en strengheid bestuurd wordt door Pater Honorius, den Gardiaan hebben hier de volgende gebeurtenissen met den jongen Abel plaats gehad. Het was in den maand Maart en in den heiligen vastentijd den dag kan ik mij niet meer precies herinneren doch hel moet een weinig voor of een weinig na Oculi-Zondag (de derde Zondag in de Vasten) geweest zijn toen ik op een mooien namiddag een beetje ging wandelen in onzen klooster tuin. Blij en opgewekt liep ik den tuin in aangelokt door het heerlijk lente- zonnetje. Eerst ging ik eens naar mij bloemen kijken. De sneeuwklokjes waren reeds bijna uitgebloeid, maar de gouden sleutelbloemen stonden nog in volle bloei. Onder den ouden peren Kalibemesting en nachtvorstgevaar. Is het waar, wat men meermalen hoort beweren, dat een kalibemesting de aardappelplanten een grooten weer stand legen nachtvorsten geeft jr. G. Bolhuis te Wageningen heeft door een proef het antwoord op deze vraag willen geven. De beweerde invloed der kalibemes- ting werd hiorop teruggebracht, dat de kali den bodem dusdanig zou beïn vloeden, dat meer water werd vastge houden, en de afkoeling dus minder lug zou plaats hebben. Onder leiding van Prof. Aberson werd door den heer Bolhuis de vol gende proef aangezet: Een 18tal potten werden gevuld met grond uit de JVageningsctie Eng. Grondonderzoek bewees, dat de aarde praclisch geen opneembare kali (K3 O) bevatte. Elk van deze potten bevatte K g grond. Er werd bemest naar 500 kg chili en 800 kg. thomasslak per H A., terwijl ten opzichte der kalibe mesting de potten verdeeld werden in fracties: geen kali, 400 kg. kalizout 40 pet en 1200 dito per H A. Als proef werd gebruikt de Eigen heimer en gepoot werd op 3 Maart. Begin Mei toen de planten een vol doende hoogte hadden bereikt, werden de even nummers, dus van elke fractie stuks, bestemd om te worden bloot gesteld aan temperaturen beneden 0 graden Celsius, terwijl de andere moesten dienen als controle voor het bepalen der vriespuntsdaling in het ceisap. Telkens als één der even nummers den thermostant stond, werd een plant van dezelfde fractie van het loof ontdaan, dit loof uitgeperst en in het perssap de vriespuntsdaling bepaald. De planten stonden 6 uur in den thermostant. De waarnemingen aan de planten gaven resultaten, welke door den heer Bolhuis in tabellen zijn neer gelegd. De ruimte laat niet toe, ze hier weer te geven. Voldoende zij het te vermelden: dat uit deze proef wel is gebleken, dat een kalibemesting inder daad de aardappelplanten een grooteren wéSfSlaBd verleent tegen nachtvorsten De mogehom dit aan te too nen, bestond hier, ÖtïrdsLZnërïGVST grond beschikte, die gten opneembare kali bevatte. Dergelijke gronden zullen echter in die streken van ons land, waar aard appelbouw wordt uitgeoefend, niet of zeer weinig voorkomen. Toch welen we dan nu, zoo besluit Ir. Bolhuis dat we met een flinke kalibemesting onze aardappelplanten een ruggesteun Ijs tegen nachtvorsten geven. De Invloed van den Onderstam. De invloed van de onderstammen op de ontwikkeling en vruchtbaarheid van den boom is algemeen bekend. Een enkel voorbeeld uit den Centralen Proeftuin te Utrecht kan dit zeer duidelijk illustreeren 12 struiken Clapp8 Favorite op wild veredeld, gaven de jaren 1922'27 23 Kg. peren 12 struiken Cl. F. op kwee veredeld gaven in dezelfde jaren 502i/i peren I De heer R Lijster, die onlangs te Wageningen een inleiding hield over de rol, welke de onderstam speelt bij de rentabiliteit van onze fruitculluur, vond het terecht vreemd, dat door den teler aan dit vraagstuk zoo weinig aan dacht wordt geschonken. Onze vrucht boomen worden vegetatief, d.w.z. kunst matig vermenigvuldigd. Dit geschiedt door stekken, afleggen, worteluitloopen en enten Onze groote vruchtboomen als appels, peren, kersen, pruimen en perziken, worden vrijwel alle door middel van enting vermeerderd. Een enkele peer en enkele pruimen worden vermeerderd door worteluitloopers, doch dit zijn uitzonderingen. Voor de enting hebben wij noodig een ent en een onderstam, en wij mogen dus aanne men, dat en de ent en de onderstam bij de voornoemde vruchtsoorten een groote rol spelen, terwijl het welhaast zeker is, dat de rol van den onderstam de voornaamste is. In onze hedendaagsche leerboeken, zoowel in Nederlandsche als buiten- landsche werken, worden de navolgen de onderstammen aangegeven voor ppel zaailing appel, doucin en para dijs voor peer zaailing peer en kwee, soms nog hagedoorn voor kerszaai ling wilde kers; voor pruim: zaailing pruim, kroosjespruim en Sint Julien. Dit lijs'je dateert reeds van jaren her. Ondanks het feit, hetwelk alge meen bekend is, dat de eene boom uitstekend draagt, en de andere in de abijheid staande, van dezelfde variëteit, veel minder goede oogsten geeft, heeft de teler zich nooit de moeite getroost na te gaan, wat de oorzaak is van deze dikwijls zoo groote verschillen. Men plant ook nu nog boomen op zaailing, ppels op doucin, peren op kwee. De meeste telers laten de keuze van de onderstammen over aan den boom- kweeker. In den Proeftuin te Utrecht verkreeg men groote verschillen in de oogst cijfers. De slechtste drager gaf in 4 jaren 22 Kg. appels, de beste drager 73 Kg. Verband tusschen sterken groei hooge opbiengsten, of omgekeerd, bleek niet te bestaan. De Engelsche onderzoeker Hutton constateerde over 13 jaren een opbrengst verschil tusschen de slechtste van een 16-tal struiken en de beste van 420 pCt. Welk een invloed dergelijke verschil len kunnen hebben op de rentabiliteit van een bedrijf, is duidelijk. Volgens Poenicke kan slechts ongeveer 20 pCt. oogstverschil ontstaan door de keuze van het enlhout. Is dit juist, dan zou dit geval ten minste 400 pCt. ver schil veroorzaakt worden door het verschil in onderstam. Wenken en medgrjg Wees voorzichtig met het drenken der kalveren 1 Te koude melk veroor zaakt al bijzonder gauw diarrhee, aan welker gevolgen de jonge dieren, die nog maar weinig kunnen verdragen, niet zelden dood gaan. Het best is, aan de kalveren de melk zoo warm te geven als ze uit den uier komt, dus op een temperatuur van 36—38 graden C. Vooral 's winters wordt nog al eens gezondigd tegen dezen regel. Dat alleen versche en goede melk gebruikt mag worden, welke, zoo mogelijk, eerst ge kookt wordt, en dat de drinkkuipen steeds zorgvuldig schoon moeten zijn, spreekt van zelf. Bij mestvarkens zonder eetlust: Een ervarsn varkensfokker gaf zijn varkens in 't voeder dikwijls wat soda. Bij ge brek aan eetlust neemt hij op 2 K G. boom keken de eerste viooltjes, die lieve, geurige vastenbloempjes, hier en daar reeds schuchter door het groene gras. In den hoek van den tuin had ik n klein bedje Crocusboilen geplant en met bladeren bedekt. Ik wierp de bladeren op zij, en zie de eerste Crocus bloemen, sterK geel en zacht lila, kwamen reeds uit het zand te voorschijn zoodat ik niet weinig in mijn schik was Ik kon mijzelf niet inhouden van pleizier en riep broeder Cunibertusom ook eens te komen kijken, want ik had die bollen eerst den vorigen herfst van een geestelijken broeder gekregen uit Regensburg. Bij die gelegenheid hebben wij, oud gedienden, en nog wel in den heiligen vastentijd tegen de stilzwijgendheid gezondigd. Pater Gardiaan merkte het echter aanstonds, opende het venstertje van zija cel en legde ons een lang niet malsche penitentie op, welke wij dien zelfden avond nog in de refter hebben uitgeboet. Evenals twee stoute kinderen, die op heelerdaad betrapt waren, gingen wij nu met hangend hoofd ieder zijns weegs. Heel onder in den tuin loopt een pad langs den muur. Aan het einde daarvan staat een klein kappellelje mei een beeld van de Moeder van Smarte Ik droeg er de eerste Crocus bloemen en tevens nog een paar viooltjes naar toe om mijn lieve Moeder daarmede te eeren en ging toen een beetje op en neer loopen en de rozenkrans bidden voor de arme zielen in het vagevuurL totdat het klokje van gehoorzaamheid moet men de ontstoken of smettende deelen met Purol inwrijven en de huid plooien droog houden door ze te be poederen met Purol-poeder. Purol in doozen van 30 en 60 ct., tube 80 ct* Purol poeder in bussen van 60 ct. en 1 gld. Verkrijgbaar bij Apoth. en Drog. mij naar de Vespers zou roepen. Ik zal ongeveer twee tientjes gebeden hebben, toen broeder Cunibertus naar mij toekwam en tegen mij zeide Pater Sebaldus, daar slaat een jodenknaap aan de deur. Hij wil een Pater Capucyn spreken, zegt hij. Wilt u zoo goed zijn en even naar hem toegaan om te hooren wat hij wil.' Waarschijnlijk nog een beeije onder de indruk van de pas opgelegde peni tentie antwoordde ik hem een beetje korrelig: »Heefi Pater Gardiaan soms tegen u gezegd, dat gij mij moest roepen Ik heb nu geen tijd om mij met jodenkinderen op te houden. We hebben in dezen lijd van het jubileum waarachtig al werk genoeg met de Christenen." Nu, nu. Pater Sebaldus, ge be hoeft niet zoo op mij te grommen, meende de Portier. U hebt het toch op het oogenblik zoo druk niet, een jood is toch ook een mensch. Daarenboven moet u weten, dat Pater Gardiaan zoo juist naar de biechtstoel geroepen is, en Pater Operarius is naar een zieke. Vervolgens de rij af is u dus aan de beurt en moet ik u aan de poort roepen. In zooverre had hij nu wel gelijk, maar het was zoo heerlijk in den tuin en het lieve lentezonnetje deed mij zoo goed, dat ik niet veel zin had om naar die doakere, killa portierskamer te gaan. Daarom zeide ik tegen den broe der portier, dat hij dien jodenjongen maar hier moest brengen. Het zou toch wel niet zoo heel veel zijn wat hij mij t8 vertellen had, waarschijnlijk weer een bedelpartij. Wordt vervolgd.

Peel en Maas | 1928 | | pagina 5