Tweed© Blad van „PEIL II MAAS" De Paradijskamer Snijwonden De samenstelling van den Gemeenteraad. FEUILLETON Bij Boodschappen doen, geen PU ROL vergeten- Het Henseniusplein. Onder roode „broeders" Nog steeds niet snugger. Het mes dat uitschiet. Kloosterbalsem ZATERDAG 6 OCTOBER 1928 Negen en veertigste Jaargang No. 40 N. P. De verkiezing voor den gemeenteraad is veel belangrijker dan menigeen beseft. Immers, de uitslag van deze verkiezing zal van groolen invloed zijn op de levensvoorwaar den, het levenspeil der gansche burgerij inde eerstvolgende vier jaren. Die uitslag zal beslissen over de inrichting der gemeentelijke huishou ding, over de vraag of de gemeente lijke huishouding zal blijven op het hooge peil, waarop zij in den loop der crisisjaren is gebracht, dan wel of zij zal worden verlaagd totdat zij meer in overeenstemming is gekomen met de volkomen gewijzigde omstan digheden, met de verminderde draag kracht der burgerij als geheel. Ziedaar in korte woorden, de be- teekenis der raadsverkiezingen. Om ons goed te doordringen van die beteekenis, dienen we even een terug blik te werpen. Voor den oorlog een zekere algemee/ie welvaart. In den oorlog een ontwrichting van het economisch leven als de geschiedenis nimmer heeft te zien gegeven. Een ontwrichting, die overal doorwerkte, Oude banden en betrekkingen op handelsgebied werden verbroken, nieuwe groepeeringen vormden zich. Alles onder den drang der dooreen- werkende economische krachten. Na den oorlog een herhaling van de economische worsteling, waarbij weer veel werd vernietigd, veel ook werd opgebouwd. Alle hoofden en handen, alle machinale en lichamelijke krach ten, jarenlang voor oorlogsdoeleinden gebruikt, gingen zich weer stellen in dienst van den vrede. De behoeften der menschheid konden weer ruimer worden bevredigd. En wie er nu maar het eerst bij was met de aan bieding van zijn waren, zoo lang ontbeerd, maakte goede zaken. Een welvaart groeide, ongekend, snel en onnatuurlijk. Het was een schijnwel vaart alleen ontstaan door te snelle bevrediging van de eerste nieuwe behoeften. De tijd moest komen, dat die eerste behoeftenbevredigmg voor bij zou zijn en dat handel en nijver heid zich door allerlei schokken en stooten zouden dienen aan te passen aan de werkelijke, normale behoeften van de menschheid. Die tijd is nu gekomen. Niet zoo snel als wij gedacht hadden, mis schien. Maar hij is er. Het tijdperk van schijnwelvaart is definitief afge sloten, een tijdperk van economische consolidatie is begonnen. Maar de slechte gevolgen vai het tijdperk van schijnwelvaart doen zich nog gevoelen. Ook en vooral- in de gemeentelijke huishouding. Rijks- en gemeentelijke besturen hebben in dat tijdperk hun huishoudingen opge voerd tot een hoogte die zij nooit hadden bereikt. Van die hoogte moeten zij nu weer worden terugge voerd. De inrichting der gemeentelijke huishouding moet dus worden terug gebracht tot een voor de burgerij dragelijk peil. En dit is de taak van den gemeen teraad de moeilijke en zeer gewich tige taak. De gemeentelijke huishou ding is er voor de gemeentenaren en niet omgekeerd. In en na de jaren van schijnwelvaart leeK het wel Ilistoriscli-ltomantiscli verhaal van het Kasteel Blyenheek by Afferden. Vrij naar hot Duitseh door B.B. of de gemeentenaren er waren voor de gemeentelijke huishouding. Zij konden maar betalen, steeds meer, naarmate de uitgaven zich gingen verzetten. Langzamerhand is er verbetering gekomen, heeft men weer leeren inzien, dat de gemeentelijke huishou ding zoodanig moet worden inge richt, dat zij niet drukt, maar dient. Op welk peil zij moet worden ge bracht, op welke voet de gemeente mag gaan leven, moet de gemeente raad uitmaken. In het tijdperk van economische consolidatie valt ook de consolidatie van inrichting der gemeentelijke huishouding. De ge meenteraad zal voor jaren vaststellen, onder welken druk de gemeentenaren leven, onder welken druk van be lastingen en van tarieven der bedrij ven. Uit het bovenstaande blijkt dus overduidelijk welk een groote betee kenis de verkiezing voor een nieuwen gemeenteraad heeft, en waar deze verkiezing eerst weder over driejaren zal plaats hebben, kan op deze be teekenis in het algemeen thans worden gewezen zonder dat van eenige politieke voorkeur of bijbedoeling sprake is. N.L. voor deze vaderlandsche stiefmoeder lijke behandeling, den naam van «Verrekea mert" als protest tegen over een vermoord patviotismus gesteld werd. Mais comme dans toules choses, les ext êmes se touchenl 1 In 1866 deed de weienschap hare rechten gelden en maakte aanspraak op de vereeuwiging van den naam van een harer glorierijke geleerden, den Bollandist Godefridus Ilenschenius, geboren te Venray den 11 September 1600, den verdienstelijken, grooten denker der Peelgouw, wiens naam, krachlens verdiensten, berechtigd was aan de vergetelheid zijner medeburgers te mogen worden ontrukt en zoo ontstond den naam van «Hensenius plein." Als ik de geograpbische ligging van 't Henseniusplein moest geven, zoo zoude eene stippalalie van liggende op zoo of zooveel graden noordelijke breedte of westelijke lengte overbodig zijnkorter en eenvoudiger zou hei klinken 1-Iet Henseniusplein ligt als eene kunstmatige oase in't middelpunt der gemeente Venray, grenst ten noor den, ten oosten, ten zuiden en ten westen aan herbergen, en wordt, om deazelfs ondergrond tegen uitdrooging te vrijwaren, en den weelderigen tier dar er omslaande linden te bevorderen, in de richting van zuid en oost naar west, met een slilkruipend open rioolij« omzoomd. U kunt het bekomen bij Apoth en Drogisten in doozen van 30 en 60 ct en in tuben van 80 ct. 8 38 SLOT. Denzelfden avond ontsliep de kleine Christoffel, zonder weer tot bewustzijn te zijn gekomen. Wij legden hem zacht en teer als een engeltje op een baar in de «Para dijskamer", juist onder den adelaar met het wapen en de spreuk »Coelum peto ik streef naar den hemel". De standbeelden van de vier jaarge tijden en de wanden van de zaal waren met zwart rouwfloers beKleed. Daar lag de knaap midden tusschen de donjkere kleuren van de anders zoo vroolijke zaal op een bed van bloemen, zelf de allerschoonste, maar helaas geknakte bloem, welke de stam van Nydeggen had voortgöbracht. Aan zijn voeten stond de wapentafel met alle titels en de zestien schilden van zijn voorouders van moederskant, rechts en links die \an vaderskant; dezelfden, die eens zoo vrooliik met guirlandes omkranst op het Slotplein hingen, bij zijn feestelijke ontvangst eenige jaren geleden. Hoe schoon en lief lag hij daar op De oude kronieken vermelden steeds den naam van «Verrekes mert", een naam, die met het oog op de in-massa geboren, nooit-dan als dood wordende geschoren vieze knordieren, vatbaar is voor twee afleidingen, maar hoogst waarschijnlijk duidt op de verkoop plaats dier spekdieren, vansf Venrsvsch bestaan. In de woelige dagen der Fransche revolutie droeg het den minder vrede- lievenden naam van «Revolulieplein", en eenige jaren later, van 1794 lot 1814;, toen we onder het juk van een Franschen huurling gebukt gingen, h9t Vrijheidsplein", om dezen nooit gfidealiseerden, holklinkenden naam in 1821 W8er verwisseld te zien met «Willemsplein", en wel in dankbare herinnering en diep gevoelde erkente lijkheid jegens onzen Landesvader Willem I, den doorluchligen telg uit ons geliefkoosd Oranjehuis, wiens zoon den t08nmaligen kroonprins, ons van bij QualreBra3 zoo heldhaftig weer had teruggevoerd in don maagdelijken Nederlandschen moederschoot 1 hm 1 Toen evenwel in den jare 1839 de hooge Nederlandsche Regeering ons ingevolge het traclaot van 15 Nov 1831, Is belooning voor den heldenmoed, bij Waterloo beloond, geene hoogere onderscheiding vermeende te moeten toekennen, dan ons gewest mst huid en haar aan den toemaals alleenzalig makenden Duitschen Bond cadeau te doen, en ons voor de heldhaftige roeping waardig in de wieg gelegd achtte, om bij gelegenheid vader- en broeder moordenaars te kunnen worden, ver wekte deze daad (slechts paria's waar dig) een algemeene wrok in de gemoederen der ingezetenen van ons gewest, zoodat het niemand verwonde ring zal baren, dat den schoonklinken- den naam van »Willemsplein" als ijdele spot in de ooren des volks klonk, het vaderlandsche vuur er tot op een minimum veiflauwde, en van lieverlede, zijn laatste ruslbedje Zijn moeder had zijn goudgele, krullende lokken over de wonde van zijn voorhoofdje gekamd en de laatste herfstrozen er in gevlochten. Ik probeerde hem nog eenmaal zoo uit te schilderen, maar het ging niet meer mijn hand begon te sidderen, en mijn oogon werden verduisterd door mijn tranen Zoo werd onze jonker begraven en het duurde nog lang, voordat de eerste hevige smart plaats maakte voor een mildere droefheid. Vrouw Catharina vond het eerst rust in God en over geving aan zijn H. Wil. Een liefdevolle, troostrijke brief van Angelina droeg daar veel toe bij Op aanraden van deze vrome kloosterlinge maakte zij met mij een bedevaart naar de Troosteres der bedrukten te Keve Iaer, waar zij ook deze koer wederom kracht en sterkte ontving. Toen wij over de heide huiswaarts reden, vatte ik moed en begon haar onder heele tranen te bidden en te' smeeken, dat zij mijn gsbrek aan waakzaamheid, die de schuld was ge weest van den dood van geliefd kind, omwille van Gods barmhartigheid zou vergeven en dat zij bij haar gemaal een goed woordje om vergiffenis zou doen. In haar goedheid liet zij mij eehter niet eens uitspreken. Zij trooslie mij zelfs heel minzaam en zeide«Dit was Gods wil en beschikking I Het gaat nu eenmaal niet, wanneer men op aarde een Paradijs wil stichten. De lieve God zorgt er wel voor, dat het verwoest [wordt, om den menachen goed te doen die weldra in zicht is, maar ook hier had de roode vlag niet de gewenschte uitwerking, want no. 2 gaf in plaats van broederliefde vol gas en verdween in de richting Heeze, evenals 3, 4, 5, en 7. Zoo stonden ze daar te genieten? in het «mooiste plekje var. Noord-Brabant," maar van «broederliefde," waarvan zo dien dag zoo hoog hadden opgegeven, was weinig meer te bespeuren. Wel kon men diverse li felijke ontboeze mingen hooren, welke hoogstwaarschijn lijk aan het adres der voorbijsnorrende «broeders" waren bedoeld. Lang, hoel lang, tot laat in den avond, stonden de «muzikale broeders" daar nog te «genieten"? en te prutsen aan den motor, maar de grootsle «broederliefde," zal in de kille avond lucht danig zijn afgekoeld. Aldus geschiedde den 16 September 1928. C V. Ze hadden een groote meeting op louw gezet en zouden dien dag de leuze, «Vrijheid, Gelijkheid en Broederschap" nog eens doen hoog'ij vieren. Met treinen en autobussen kwamen ze naar de «Lichtstad" om te betoogen. Met vaandels, banieren, opschriften en leuzen trokken ze door de stralen van Eind hoven. Vooral de leus «Broederschap" werd niet vergeten, en de muziekgezel schappen, »om er den mo6d in te houden" ontbraken evenmin. Maar de «broederliefde" is nietaltijd van langen duur, ook het egoïsme viert wel eens hoogtij. Toen de stoet weer was ontbonden zocht ieder z'n reis gelegenheid weer op om huiswaarts te keeren. Een 8 10 tal autobussen uil de Mijnstreek waren ook gekomen, om de «broederliefde" nog eens te demon- streeren. In een dezer bussen was een muziekcorps gezeten, en de wagen was opgetuigd en opgesmukt met bloemen en guirlandes, waarvan het felle rood den boventoon vierde. Het sein lot vertrek was gegeven. De bus met muzikanten, op een afstand gevolgd door de overigen, zetten zich iu beweging, om den kostbaren inhoud weer naar Heerlen en omgeving te brengen. Voort ging het over den Stralumschen Dijk, naar Geldrop Hier werd rechts afgeslagen en bussen rolden in de richting Heeze Schetterend klon ken de toonen der muziekmakende «broeders" nog over 't landschap Plotseling klonk een schok De fan fares zwegen en de motor stond stil, Halfweg Heeze bleef bleef de autobus met muzikanten staan, wegens een defect aan de motor. Maar geen nood, er waren nog een 7tal bussen met «broeders" achter en de inzittenden daarvan zouden wel zooveel «broederliefde" hebben en hel pen een handje. Een paar muzikanten springen uil de bus, gewapend met de «roode vlag" om de naderende bussen het sein tot stoppen te geven. Ha, daar in de vert« zien ze er reeds een naderen. De roode vlaggen worden gezwaaid, ten teekan van broederliefde en gevraagde hulp in nood. Maar hoe de seingevers ook zwaaien en roepen, de bus snorde voorbij- Dan maar uitgezien naar nummer 2 gevoelen, waar het dal van tranen en waar het eeuwige Paradijs is. In het vervolg legde Vrouw Catha rina zich nog meer toe op werken van naastenliefde en godvruchtige oefenin gen. Daarbij stelde zij alles in het werk om haar echtgenoot op te beuren in zijn diepe smart. Wekenlang zwierf hij eenzaam rond op de gare, winterachtige heide en tusschen de afgelegenste bosschen, zoogenaamd om te jagen, maar in werkelijkheid om zich ongestoord aan zijn hartzeer, dat hem geheel en al had overmeesterd, te kuuien overgeven. Toen hij vernam, dat de dood van zijn lief kind een wraakneming van die onzalige Dausque geweest was, schreef hij alle schuld aan zich zelf toe. »A1 dit onheil vloeit voort uit de vergiftigde bron van mijn jeugdige lichtzinnigheidzoo zeide hij eens toen ik hem wilde troosten. Het duurde lang voor zijn smart ook maar een beetje verminderde, zoo dat ik bang was, dat hij wederom in zijn vroegere menschenschuwheid en zwaarmoedigheid zou terugvallen. Ik hoopte echter, dat de liefde en zachtmoedigheid van zijne gemalin die duistere vijand tenslotte zou overwin nen. Maar tot heden gaat hij nog steeds als een schaduw langs de muur en ik twijfel, of hij dien verschrikke- lijken slag nog wel ooit zal te boven komen. «Meester Tijssen", zeide hij kort geleden, «bewaar de wapentafel, welke gij voor mijn lieven Christoffel hebt geschilderd, want de goede God zou het wel eens zoo kunnen beschikken, MIJNHARDT's Hoofdpijn-Tabletten 60 ct Laxeer-Tabletten,60ct Zenuw-Tabletten75 ct Staal-Tabletten 90 ct Maag-Tabletten 75 ct Bij Apoth. en Drogisten lagasrafea Mideiaeltegen. Een zegen voor de menschheid. Iedere lijder aan verzwakte nieren, die gaarne zijn gezondheid zou her krijgen, behoort Foster's Rugpijn Nieren Pillen te gebruiken, het middel, dat nieuwe kracht en energie aan tal van angstige nierlijders bracht Het 25jarig succes stempelt dit niermiddel tot een ware zegen voor de menschheid. Ook gij kunt daarvan profïteeren. Begin nog heden met het gebruik van Foster's Rugpijn Nieren Pillen. Merk op hoe uw gezondheid erdoor verbetert I Hoe de rugpijn afneemt, hoe de pijn in uw ledematen en spieren vermindert, hoe spoedig uw nier en blaasstoornis- sen verdwijnen. Door het versterken van uw zwakke nieren raakt gij bevrijd van urinekwalen, rugpijn, rheumatiek, blaasontsteking, waterzuchtige zwellin gen, ischias en spil. Stel 't niet uit. Laat de trage nier werking niet van kwaad tot erger worden. Begin dadelijk met Foster's Rugpijn Nieren Pillen. Kom de aange taste nieren te hulp, waardooT het bloed weder behoorlijk gezuiverd en verrijkt wordt en het geheele gestel bevrijd wordt van schadelijke onzuiver- hedon. Foster's Pillen worden vervaar digd in modern ingerichte laboratoria, worden ncch bij de vervaardiging, noch bij de verpakking door menschelijke handen aangeraakt, en bevatten geen schade ijke bestanddeelen. Verkrijgbaar (in glasverpakking met geel etiket let hier vooal op) bij apotheken en drogisten f 1,75 per flacon. 39 groote gezin, dat zonder twijfel in zijn wapen de spreuk der geallieerden heeft geschreven «wij zullen het nooit ver geten", de baas zal worden en het onrecht van jaren zal hersteld worden Zeker is dat men in ons parlement van den eenen kant zich niets aan het groote gezin laat gelegen liggen en van den anderen kant te bang is om radikaal in te grijpen. Wat men echter nog niet zal welen is, dat de spoorwegen in Nederland beheerd worden door menschen die of te weinig verstand of te veel eigendunk hebben. De Nationale Maatschappij der Bel gische spoorwegen verleent belangrijke reductie voor de leden van een groot gezin In Frankrijk bestaan ook gunstige bepalingen bij het vervoer op de spoor wegen. En in Nederland? Wij ont'eenen aan «Het Gezin" van 15 Juni 1.1. een mededeeling over een moeder die met zes kinderen beneden de 10 jaar eens een dagje uit zou gaan en aan de Maatschappij van den Maas- buurtspoorweg inplaals van zes halve kaartjes slechts twee halve kaartjes en vier volle plaatsbewijzen mocht betalen. De maatschappij staat niet toe dal voor meer dan twee kinderen uit een gezin de halve prijs wordt betaald. Hier in dit geval, dat wij zonder verder, trouwens geheel overbodig, commentaar geven, is kwestie van te weinig verstand. Van te weinig ver stand en te veel eigendunk geefi echter het antwoord blijk, dat het Hoofdbe stuur van den R K. Bond voor Groote Gezinnen indertijd moest ontvangen van de directie der Nederlandsche Spoorwegen, toen het op een reductie der tarieven voor groote gezinnen had aangedrongen. Het Hoofdbestuur mocht gerust wijzen op de veranderde houding, die langzamerhand in het buitenland tegenover het groote gezin valt waar te nemen. Men beseft daar reeds de Spoorwegen en groote gezinnen. M. H. schrijft in het R K. Artsen blad: Man en vrouw zijn één,*behalve in de spoor. Eet» ouwe grap, die men al jaren kent. Man en vrouw en tien kinderen zijn één, behalve bij dsn bakker, bij den schoenmaker, bij den. en bij den en bij den staat en bij de spoor Nog steeds zijn onze afgevaardigden zij het dan ook theoretici of ongetrouw de juffers niet snugger genoeg om te begrijpen wat een groot gezin betee kent voor de traalschappij, voor den staal, voor het katholicisme. Wanneer zsl de lijd komen, dat het dat hij binnenkort bij mijn lijk moei worden geplaatst. Ik ben de laatste van mijn stam, gij behoeft de namen slechts te veranderen". Toen ik hem zulke gedachten uil het hoofd wilde praten en hem wilde troosten met de hoop op een nieuwen stamhouder, schudde hij treurig het hoofd en zeide «Met mij is het gedaan. Ik hoop in den hemel gelukkig te worden, hier beneden verwacht ik niets meer. Het kaartenhuis, dat ik hier op aarde had willen opbouwen, is, zooals mijn vrouw heefi voorspeld, tot den grond toe heeft verwoest." In het voorjaar van 1704 liet hij, ofschoon dit vanwege de zware oor logslijden met groote onkosten en offers gepaard ging, de Slotkapel bouwen, waar zija gemalin hem vroeger om had gevraagd. Een groote steen met de beide wapens van den 8chenk en Hoensbroek, en het jaartal erin gegrift, werd aan den buitenkant ingemetseld. Zoodra de kalkbepleislering van het gewelf klaar was, zette ik mij aan het wetk, om er een fresco op te schil deren, n.l. een balustrade van marmer met tapijten en vruchtguirlandes ver sierd, op den 'achtergrond een rood gloeiende avondhemel en daarboven helder blauw met voorbijtrekkende zwarte onweerswolken, met gouden randen, waaruit engelen met bloemen en vruchtkransen naar beneden zweef den. Vlak bij het altaar schilderde ik den wondervogel, waarvan Christoffel in den nacht voor het ongeluk had gedroomd en dien hij bij zijn dood meende te zien. Wij zijn letterlijk omringd door snijdende werktuigen en de kans dat wij er ons aan zullen bezeeren is dus héél groot. Reden genoeg om tijdig een pot Akker's Kloosterbalsem in huis te nemen, het heelende, ver zachtende, antiseptische mid del bij uitnemendheid voor kleine en groote snijwonden. AKKERs Groote pot 60 ct. Zeer groote pot f 1.— „Geen Goud zoo goed" En toen ik hem zoo mooi mogelijk had geschilderd, wierp ik peDseel en palet in het vuur, pakte mijn wandel staf en verliet het mij zoo dierbare Slot Blyenheek, de goede edele vrouw Catharina en den zwaar getroffen Heer Arnold. Vol liefde wilden zij mij van dit doel terughouden, maar toen ik hen zeide, dat ik opname gevonden had bij de bekende Heilige Orde van den Berg Carmel, toen liete»i zij mij in vrede gaan en wenschten mij alle geluk voor tijd en eeuwigheid. Vrouw Catharina zeide zelfs nog glimlachend: «Meester Thijssen, nu gaat ge naar het ware aardsche paradijs.' «En in hemelsch Paradijs hopen we elkaar allen weer te zien", antwoordde ik. «Bid, goede Vrouwe, dat de won dervogel van Christoffel ons allen eens daarheen roept 1" En toen r.am ik afscheid. Het was in het jaar Onzes Heeren 1704, op den feestdag van den H. Paulus Lieve lezer, gij die de geschiedenis van het «Paradijs" hebt gelezen, bidt een »Ave Maria" voor den schrijver (en den vertaler 1) Tol zoover de vertelling van Meester Thijssen. We behoeven er slechts wei nige woorden bij te voegen. De harde slag welke den Markies heeft getroffen, schijnt hem werkelijk voor goed geknakt te hebben. Hij stierf te Blyenheek op den 31en Augustus 1709. De wapentafel, welke bij zijn doods-

Peel en Maas | 1928 | | pagina 5