Tweed© Blad van „PEEL 11 MAAS" Pinkstergebruiken. De Paradijskamer Fietstochten PUROL FEUILLETON f'veest iftijnJuyidis XMuwAc&feibm Cennis, overleg en crediet De besmettelijke ziekte van den dans. v ZATERDAG 26 MEI 1928 Negen en veertigste Jaargang No. 21 door A. F. VAN BEURDEN. In de maand der bloemen, gewijd aan O. L. Vrouw valt ook het feest van de nederdaling van den H. Geest over de Apostelen en de stichting der H. Kerk. De parochianen kwamen dan in de kerk met bloemen tot opluistering van het feest. Op vele plaalsen in Limburg bestaan op dien dag nog eigenaardige volksgebruiken, die steeds stand gehouden hebben. Welters zegt in 1878, dus voor een halve eeuw, dat het gebruik nog bestond in Merkelbeek, Schinveld, Broekhuizen- vorst en Hom. De Pinksterbruid, in 't wit gekleed, met een krans om het hoofd werd door hare vriendinnetje gedragen of geleid naar de voornaam ste ingezetenen. Zij mocht daarbij zelf niet spreken. De meisjes kregen versna peringen en geschenken. Te Horn bij Roermond tooien zich de meisjes des namiddags van den Pinksterdag met bloemen en gekleurde papiersnippers en trekken dan door het dorp, zingende ^Pinksterbloem, slechte roem, waart ge vroeger opge staan, dan waart ge mijn kameraadje. De ki ideroptocht in Horn schijnt wel uit een oud gebruik voortgekomen te 2ijn, n aar veranderd. Het meisje dat vroeger op Pinksterdag het laatst de koeien op de gemeenschappelijke weide bracht werd met bloemen en linten bakransd en dan door het dorp gevoerd onder het zingen van het bovenstaands liedje. Te Blitter8wijck deed men het nog uitvoeriger. Da Pinksterbruid werd daar door twee leidsters rondgevoerd Men zong daarbijDaar komt die vurige Pinksterbloem aan, daar komt zij aan gegangen Met een schoon rozenhoedje op, al met twee bloeiende wangenDit zingen de vogeltjes jong en oud, zij dansen en zij springen, Alles, alles, als goudamathee, zoo fijn, zoo fijn als rozemarijn. De Pinksterbloem is opge slaan, Alleen, alleen naar bedde gegaan, al met twee bloeiende wangen, al met een gouden wagen, al met een gouden zweepstok, met een schoon rozenhoedje op, en al mijn geld en goed is op Men kreeg dan geld, waarvoor men koffie, mik, eierkoek en rijstepap maakte. In Siltard dragen de kinderen dan kransen van korenbloemen. Uit vroeger vervaardigd nog bestaande prenten kunnen wij zien, dat dit gebruik niet alleen in Limburg bestond, maar ook in Hollandsche plaatsen Zoo ziel men op een kopergravure van 1730 het Pinksterbruidje met een bloemkrans om het hoofd, gedragen door vier andere gekroonde meisjes door het dorp, terwijl zij overal gifien in ontvangst nemen. In Makkum (Fr.) zat het Pinkster bruidje order een kroon en werd ook rondgedragen Ook in Brabant werd de Pinksterbruid onder het zingen van liederen aan den volke vertoond. In Twenlhe zong men daarbij Daar komen wij met de Pinksterbroed an Maar eenmaal in 't jaar, En al wie ons niet geven wil, Die kan ons laten gaan Pinksterbroed, luie zoet, Waart ge eerder opgestaan, Dan had ge met de Pinksterbroed mee kunnen gaan. Oudtijds schreef men ook versierde Pinksterbrieven aan grootouders en naaste verwanten, die met een ganzen- verder in sierlijke trekletters geschreven waren. Dat deed men ook wel op de andere hooge feestdagen en met Nieuw jaar. Een soort dezer brieven had als omlijsting den levenstrap, die begin met het kind in de wieg en zoo opgaat tot den vollen wasdom en dan afdaalt tot den strompelenden grijsaard. Men verkocht dergelijke schilderijen vroeger op de Buxmeersche vaart. Historisch-Romantisch verhaal van het Kasteel Blyenboek by Afferden. Vrij naar bet Duitsch door B.B. 19 Hier wil ik nog even bijvoegen het geen ik later vernomen heb omtrent dit ongeluksmensch en hare zoowel even onverwachte als onheilspellende verschijning op het kasteel te Blyen beek. Wal zij mij verteld had omtrent die bedevaart naar O. L. Vrouw van Keve laer was natuurlijk niets dan ijdel ge zwets geweest. Hare ontmoeting te Geldern met onzen Heer Arnold en zijn adeüjk gevolg, was in zooverre waar, dat zij hem wél maar hij haar niet herkend had. Toen ter tijd ver toefde er n.l. te Geldern een troep comedianten, die stukken opvoerden van een zekeren Molière Emerentiana had zich bij zulk een rondreizend ge zelschap aangesloten; Heer Erfmaar- schalk had dus goed geraden. Met hen was zij uit het land van Arlois door België naar Geldern getrokken, waar schijnlijk ook in de stille hoop nog eens het een en ander van onzen Heer Arnold te vernemen. Het toeval wilde, dat zij hem juist aantrof, toen hij daar fier en trots in die schitterende optocht met adeüjk gevolg door Geldern reed. Bij het zien kalmeeren U en houden Uw geest helder Buisje75d Bij Apoth.en Drogisten. 682—15 Wie de geschiedenis van den land bouw in ons land de laatste 30 jaar heeft nagegaan, zal met mij verbaasd slaan over de geweldige veranderingen, die er in die periode hebben plaats gegrepen. Een beter inzicht in de leer der be mesting, in de voederingsleer, het toenemend gebruik van kunstmeststoffen en veevoederartikelen, het leeren kenner, van betere en nieuwere landbouwwerk tuigen en machines hebben de productie in hooge mate doen stijgen Voor den buitenstaander lijkt htt we of nu de gouden tijd voor den land bouw is aangebroken. En toch leeren de uitkomsten juist het tegendeel. De groote wereldoorlog heeft ook de goeds verhouding tusschen productie- en verkoopprijs verbroken De koop- en pachtprijzen zijn en blijven hoog, de prijzen der land- en tuinbouw p oduclen zijn niet in die mate gestegen wat vooral zijn oorzaak vindt in de hooge tariefmuren, die de ons omrin gende landen hebben gemeend te moeten optrekken, of wel in uitvoerverboden, waardoor onze buitenlandsche handel sterk belemmerd wordt, en waar wij als vrijhandelsland vrijwel machteloos tegenover staan. En menige boer, die na den oorlog door dsn nood gedwon gen een boerderij moest pachten of zelfs koopen, wilde hij niet op straat staan, zit nu met de gebakken peren te kijken. Wie de verslagen van de verschillen de landbouw boekhoud bureaux heefi nagegaan, zal moeten toegeven, dat de landbouw op 't oogenblik een geweldige crisis doormaakt Wil de boer het hoofd boven water houden, dan is vooral in dezen tijd absoluut noodig, dat hij heeft: le. Een degelijke kennis van zijn and, van zijn vee, ven bemesting en veevoeding, van het verkrijgen van goed zaaizaad en pootgoed en der land bouwwerktuigen. 2e. Het noodige overleg, hoe hij die kennis het best in de practijk kan toe passen. 3e. De geschikte gelegenheid, om zich de noodige kredieten te kunnen verschaffen voor zijn bedrijf. Men hseft den boer vaak voor lomp uitgescholden. Nu is 't waar, hoofsche manieren houdt hij er niet altijd op maar wie met den boerenstand vertrouwd is, vindt onder den ruwen bast een gezonde kern, een weldadige openhartigheid, een roerende eenvoudig heid, een diepen godsdienstzin eigenschappen, die een sieraad zijn voor de boerenstand en een voorbeeld voor de maatschappij Ook is het waar, dat in vroeger lijd de kennis onder de landbouwende be volking vaak veel te wenschen overliet \oor den lijd, dat de leerplichtwet de ouders niet dwong, hun kroost naa schooi te zenden, kwam er soms van het opdoen van kennis weinig terecht Vader moest den heelen dag naar werk, en als moeder niet streng genoeg optrad, was het voor menig kind in den zomer een leventje van plezier. Kousen werden niet veel versleten, en dan ging het Gods vrije natuur ir>, waar volop van de vrijheid genoten werd. Maar ook waren de oudere kinderen een welkome hulp in de zomermaan den en zsg men de rijen in de school banken sterk gedund. Ir. den winter kreeg meester wear bezoek van de winterga8len en ijsvogeltjes en sneeuw hoenders, die de schoolluchtontwend dikwijls meer een last dan een lust waren. Dan werd de winterpret wel eens zoo lang gerekt, dat een deel der lessen erbij inschoot, en de strenge vra8g van meester, waar ze geweest waren, in verbouwereerdheid het ant woord deed ontlokken »Ik heb aard- ppels moeten poten, meester." Dr. Schaepman zaliger gedachtenis had goed gezien, dat de leerplichtwet hoewel een last toch een zegen zou zijn voor de menschheid, vooral op het platteland. Sedert heeft de ontwik- ke'ing snelle vorderingen gemaakt. En met de zevenjarige leerverplichting in het verschiet is de veronderstelling ge wettigd, dat er jfa alle lagen der bevol king een degelijke wetenschappelijke ondergrond gevormd wordt, die vooral in dezen tijd noodzakelijk is. De hoogere standen hebben hun Pensionaten, Hoogere Burgerscholen en Gymnasia met als bovenbouw de Uni versiteit, de vakman heeft zijn ambachts school, waar hij zich voor de practijk kan bekwamen. En zoo is 't ook noodig, dat de jonge boer, na de lagere school doorloopen te hebben, mee dere weten schap in de richting van zijn bedrijf kan opdoen. De tijden zijn voorbij, datmena'leen met wat goeden wil en gezonde lede maten het boerenbedrijf op oordeel kundige manier kan uitoefenen. Hij heeft wel degelijke kennis noodig van het leven der plant, van de planten ziekten en de bestrijding ervan, kennis van den opfjk van zijn vee, van de veevoedermiddelen en de leer der vee voeding, kennis van de verschillende soorten meststoffen en hun gebruik, kennis van de eigenschappen en be hoeften der verfcchilende gewassen, van de wijze van bewerking van zijn akker, heldere begrippen over het verkrijgen van goed zaaizaad en pootgoed, en daarbij een inzicht in de leer der boek houding en der handelsgebruiken. Dit alles zijn zaken, die de prsctische boer moet kennen, wil hij den strijd om het bestaan met vrucht voeren De regeering heeft dat ingezien en steunt de instellingen, waar de boer en tuinder deze kennis kan opdoen Overal bestaat er gelegenheid, hetzij eigen dorp of in de omgeving te kunnen profiteeren van de lessen van landboü\vcurau8, waar in twee winterhalfjaren gedurende de avonduren een goede grondslag wordt gelegd voor het practische leven. Cursussen voor volwassenen geven in enkele lessen uitleg over een afzon derlijken tak "an het bedrijf, zooals bemesting, veevoeding, varkensfokkerij, pluimveeteelt, bijenteelt, groententeelt, fruitteelt of landbouw boekhouden. Lagere landbouwscholen, zooals te Venray en Weert, of een lagere tuin bouwschool, zooals te Venlo, bieden de gelegenheid, om over dag gedurend een of twee dagen in de week, en dal te doen. Voor de meer ontwikkelde jonge boeren biedt de RK Landbouwwinter cursus te Roermond een prachlgelegen heid, wat dieper op de landbouwzaken in te gaan. Landbouw-huishoudcursussen en cur sussen in varkensteelt en pluimveeteelt beoogen de meerdere ontwikkeling der jonge boerinnen, terwijl de R K. Boerinnenscholen te Posterholt en Lerop gedurende twee jaar de boerinnen een volledige opleiding bezorgen voor de laak, die haar wacht. Landbouw-, tuinbouw-, veeteelt- en zuivel consulent vinden geen moeite te veel, om den boer en tuinder van voor lichting te dienen. Wel mogen de belangstellenden er van profiteeren. Het Doorzitten bij Wielrijden, een door de zon verbrande Huid, Schrij nen en Smetten verzacht en geneest men met Doos 30,60 Tube 80 ct MIJNHARDT's Hoofdpijn-Tabletten 60 ct Laxeer-Tabletten60 ct Zenuw-Tabletten75 ct Staal-Tabletten 90 ct Maag-Tabletten ..75ct BijApoth. en Drogisten van dit schouwspel ontwaakte wederom plotseling in haar boezem de oude heftige neiging voor Heer Arnold. Naa men mij uit geloofwaardige bron ver zekerde brandde zij zoozeer van liefde tot onzen jongen Heer, dat zij hem_ kostte wat het kcs te, al was het ook door leugen en bedrog aan zich wilde verbinden. Zij was een en al vuur en vlam, spoorslags liep zij hem nu eens over de hei en door moerassen dan weer over de breede weg naar Kevelaer en Weeze achterna. Wat zij daarmede eigenlijk voorhad, dat weet de goede God alleen, want Hem alleen is hel gegeven de harten en nieren, zelfs der vrouwen, te doorgronden. Misschien wist zij het zelf ook niet, in alle geval wilde zij haar Arnold zien en om welke prijs ook met hem spreken. Wellicht meende zij zelfs, dat hij zijn heiligste plichten zou verzaken en zich wederom in hare netten zou laten vangen. Hoe of zij dit klaar moest spelen was voor haar op het oogenblik hetzelfde, al had zij daarbij de hulp van den helschen Satan zelf noodig gehad. Mathias houdt stokstijf vol, dat zij dit door middel van een sympathiek laagje poeier heeft willen bereiken. In het kort: zooals gezegd is, door mijne dwaasheid en door hare brutaliteit en onbeschaamdheid was zij in het Slot binnengedrongen, maar geheel buiten hare verwachting was zij er op de meest smadelijke wijze uitgezet en daarom vol haat en wraakzucht vandaar vertrokken. Nu moet ik helaas de jammerlijke gevolgen verhalen welke die ongeluks Voor Allan die Sukkelen met Verstopping of moeilijken, tragen en onregeimatigen Stoelgang zijn Mljnhardt's Laxeertableften onmisbaar. Werken vlug zonder kramp of pijn. Bij Apoth. en Drog. Doos 60 ct. lagsisadsa MiddnUagea. Versterk uw nieren Werp dat lustelooze, afgematte gevoel van u, en herwin uw gezondheid en energie door uw nieren le helpen om de schadelijke en kwaaddoende ver giften uit uw bloed te filtreeren. Maak uw leven weer tot een lust 1 Die pijn in de lendenen, die urinestoornissen, dat vermoeid, zenuwachtig, uitgeput gevoel, die hoofdpijn en duizeligheid lunnen alle te wijten zijn aan nier zwakte, en deze kan overwonnen worden. Piekeren helpt u niet. Word flink en gezond door het gebruik van Foster's Rugpijn Nieren Pillen. De tijd bewees, dat dit specifieke niergeneesmiddel aan de nieren juist die versterkende hulp geeft, die zij noodig hebben en deze organen bijstaat om het bloed volkomen en terdege te zuiveren. Door nieuwe kracht aan de verzwakte nieren te geven, kunnen Foster's Pillen kwellende nierverschijnselen als rheu- matiek, ischias, spit, waterzucht, nier steen, en blaasontsteking verlichten en voorkomen. Duizenden in Holland danken hun tegenwoordige goede gezondheid aan de genezende eigenschappen van dit nier- middel. Begin nog heden met het ge bruik en zie hoe snel gij een flinke gezondheid kunt herkrijgen. Verkrijgbaar (in glasverpakking met geel etiket let nier vooral op) bij apotheken en drogisten f 1,75 per flacon. En zijn de dansgrage 'kinderen" zich wel genoeg bewust van de ont zettende gevaren, waaraan zij zich naar ziel en lichaam in menige dans zaal blootstellen Neen en nogmaals Neen 1 Anders :-ch zouden geen eerlijke katholieke jongens en meisjes zich om te dan sen in een publieke danszaal wagen. En dan zouden vooral de ouders met meer energie en desnoods met krachtiger middelen verhinderen, dat hun kinderen zich in dergelijke ge legenheden begaven. 't Is wel eenigszins te begrijpen, dat ouders van heden het dansgevaar niet ten volle beseffen; immers in hun jonge jaren waren de toestanden ge heel anders toen was er over 't algemeen meer degelijke katholieke ondergrond, toen was er minder ruste looze genotzucht, toen bestonden er deze dancings niet, waar die heillooze dansen uitgevoerd werden. Een reden te meer voor de ouders, om de uiterste voorzichtigheid te be trachten; immers, hoe minder men het gevaar van nabij kent, des te meer moet men ervoor op zijn hoede zijnl De danswoede blijft nog steeds voort duren. Niet alleen in de wufte en ge kenmerkte 'gelegenheden" van de groot stad, maar ook 'in de 'dancings" der provincie sleden, zelfs ook in de her bergen ten plattelande De danswoede duurt voort. En naar mate zij voortduurt, wordt ons geslacht, en vooral ons toekomstig geslacht, steeds meer bedorven. Immers, van leeftijd op leeftijd wordt het kwaad als minder erg beschouwd door het voorbeeld, dat de ouderen geven en steeds vreet de kanker verder en woekert hij sneller voort, naarmate de jongere jeugd gemakke Ujker vatbaar is voor de besmettingen minder weerstandsvermogen heeft. Ons geslacht danst zienderoogen bergafwaarts, den afgrond van zede loosheid en heidendom tegémoet. Wordt deze groote waarheid door de ouderen van heden wel voldoende in gezien. vrouw veroorzaakt heeft in het hart van mijn geliefde adelvrouwe Catharina Hef overgroote leed van onze edel vrouw heb ik zelf maar al te goed kunnen zien en later heb ik van Jonk vrouw Angelina en van mijn genadige vrouw zelf genoeg gehoord om le be grijpen, hoe bitter de kelk moet geweest zijn die zij te drinken heeft gehad. Denzelfden ochtend nogzijn degssten juist op het geschikte uur weggereden en hebben niets van het treurige voor val vernomen. Angelina deed hen uit geleide en men zeide tegen „de vreemde gasten, dat onze genadige vrouw een weinig rust moest nemen, omdat de lange rit te paard van eergisteren en de feestelijkheden haar een weinig hadden vermoeid. Des namiddags lieten mijn genadige Heer en zijn schoonvader ook opzadelen en reden te samen naar Geldern. Beide verkeerden in de vaste overtuiging, dat vrouwe Catharina niet het minste ver moeden had van het bezoek, hetwelk in den vroegen morgen op het Slot had plaats gehad Zij waren beiden vast besloten om bij de strenge Geldersche overheid de noodige stappen te doen om die landloopster in een toren op te laten sluiten of haar voor goed uit het Geldersch gebied te verbannen. Later heb ik gehoord, dat zij ook werkelijk door de gerechtsdienaren gegrepen werd en over de grenzen is gezet, zoodra zij zich den volgenden morgen op Geldersch gebied vertoond had. Ik dacht dus, dat die heks wel nooit meer zou terug- keeren, omdat de landvoogd haar met stokslagen en pijnbank bedreigd had, Wanneer men het gevaar echter niet voldoende kent of den ernst van den toestand niet kan inzien, welnu, laat men dan tenminste geloof hechten aan de getuigenissen van hoogstaande en ervaren mannen, die 't weten kunnen. En nu spreken wij nog niet eens van de priesters biechtvaders, die ieder voor zich boekdoelen zouden kunnen volschrijven en avonden lang zouden kunnen spreken over de geestelijke en lichamelijke en materieele ellende, welke naar zij uit biechtbelijdenissen weten het gevolg is van het huidige dansen. Ook uit andere kringen hebben sinds jaar en dag de meest ernstige waar schuwingen geklonken 1 Burgemeesters en Raadsleden, die niet katholiek zijn, niet eens in een God gelooven, beramen middelen om de moderne Dans pest te bestrijden. V Aan verscheidene hoogstaande per sonen, inzonderheid geneesheeren, is onlangs hun oordeel gevraagd over den Modernen Dans. Ook aan den geneesheer-directeur van >St. Anna" te Venray. Ziehier zijn antwoord »De moderne dansen en alles wat daaraan vastzit bevorderen in hooge mate de teugellooze genotzucht van het tegenwoordige geslachthun onmis kenbaar sensueel, soms uitgesproken sexueel karakter leidt in zeer vele gevallen tot nog meerdere excitatie van de toch al overprikkelde zinnelijkheid der hedendaagsche jeugd, terwijl de zwoele atmospheer der danszaal bij uitstek geschikt is het natuurlijke schaamtegevoel te verdoezelen en de moreele remmen te verzwakken. Moge ook bij het dansen in het openbaar niet zoo vaak apart ongeoor loofde zedekwetsende dingen gebeuren, aan een ieder, die iets meer weet van het verborgen leven der menschen, is het voldoende bekend, dat de opwinding na een dansavond maar al te vaak voert lot het stellen van ongeoorloofde handelingen-hetzij met zich zelf, hetzij met anderen, zoodat men zeker van een demoraliseerenden invloed spreken kan. Bovendien wordt door het geregeld bezoek der dansgelegenheden de neiging bijgeval ze wedf rom lüst mocht gevoelen om terug te komen. Ge kunt U zelf indenken, dat nog de Heer Gemaal noch zijn schoonvader zou zijn weggereden, indien de oude Mathias en zijn vrouw hun al es open lijk verteld hadden. Toen zij afscheid wilden nemen van vrouw Catharina, zeide Margaretha hun, dat de Jonkvrouw juist was ingesluimerd; de Heeren bevalen toen dat zij haar maar met rust moest laten. Margaretha ging alleen even den kleinen Christof fel halen, vader en grootvader maakten een klein kruisteeken op zijn voor hoofdje en sprongen toen in den zadel, zonder ook maar in het minst te ver moeden dat die ongelukkige Emeren liana vrouw Catharina ontmoet had en welk groot harteleed zij haar had be rokkend. Intusschen vertoefde onze goede edel vrouw op haar kamer, alleen met haar kindje en haar smart. Toen de oude Margaretha haar wederom een weinig had bijgebracht en het bewustzijn weer was teruggekeerd, moest zij slechts even geweend hebben, maar daaren tegen bleef zij uren lang, bleek als de dood, nu eens op haar rustbed zitten en dan weer onrustig op en neer loopen. Ten slotte, zoo vertelde mij Marga retha, nam zij haar kind op den arm, kuste en liefkoosde het met tranen in de oogen en riep uit: Christoffel, mijn hartenbloed, gij tenminste zijt mij nog overgebleven. Iedereen begrijpt hoe dit korte ver haal van Margaretha mij door de ziel sneed. Maar al le goed begreep ik, dat haar zieleruat op de treurigste wijze voor altijd verstoord was. Wat en hoe veel onze goede edelvrouw van het verhaal van Emerentiana geloofde, weet ik niet, maar het was maar al te duide lijk, dat zij er het hare van dacht, en die vrouw niet geheel en al voor waanzinnig hield, zooals de oude Mathias mij wilde wijs make". Haar man stond niet meer vóór haar in die vlekkelooze krans van deugden, welke zij tot heden toe in hem gezien had. Haar fijn vrouwelijk gevoel zeide haar duidelijk dat er een vlek op zijn leven kleefde, een vlek die hij voor haar had verborgen en verzwegen. Niets is er, wat 88n hart, hetwelk van liefde en achting voor zijn even- mensch gloeide, zóó pijn doet, dan wanneer het plotseling bemerkt dat het voorwerp van zijn liefde zulke achting en vereering niet waardig ia; dat het in plaats van te schitteren in reinheid en waardigheid, ergens met een vlek be zoedeld is. Ja, er is niet eens een groote misstap voor noodig om die liefde in ktude onverschilligheid of zelfs onver holen afkeer te veranderen.... Vrouw Catharina mocht al niet gelooven aan een echtverbintenis tusschen Arnold en die vrouw, maar het toonen van die zegelring had haar toch achterdochtig gemaakt. In ieder geval had toch eens zijn hart, zooal niet zijn hand, toebehoord aan die onwaardige! En hij had het gewaagd, haar, onschuldig als zij was, zijn ontwijd hart aan te bieden 1 Hij had haar bedrogen I want zijn ridder lijkheid had hem toch moeten gebieden

Peel en Maas | 1928 | | pagina 5