Tweed© Blad van ttFEEL BW MAASW
De Paradijskamer
Tuberculosebestrijding.
Vergadering Verkoop-
vereeniging St. Antonius|
ZATERDAG 10 MAART 1928
Negen en veertigste Jaargang No. 10
Als algemeen geluisterd wordt naar
vorstandigen raad dan ligt. er een toe
komst in het verschiet, waarin de
tuberculose een ovorwonnen ziekte mag
worden geheeten.
De tijd ligt nog niet zoover achter
ons, 't is pas 20 a 25 jaar geleden,
dat men zich ten onzent ernstig
ongerust maakte over het groote
aantal slachtoffers, dat de Witte Dood,
waarmee men de tering betitelde, tot
zich trok. Eigenlijk was het in die
jaren niet erger dan anders, maar 't
was vooral de statische wetenschap
die onze oogen toen voor de wer
kelijkheid opende en met de koude,
doch onaantastbare cijfers den om
vang der verschrikkelijke volksziekte
blootlegde. We werden wakker ge
schud uit onzen dommel en met
fiksche energie, die we dankten aan
het sociaal ontwaken der massa in
het begin dezer eeuw zijn we aan
het werk getogen om de ziekte te
bestrijden, minder door methoden
van genezing, die eigenlijk onbekend
waren en nog zijn, dan wel door een
wijziging te brengen in de sociale
omstandigheden, waarin de tuber
culose haar bestaans- en ontwikke.
lingsmogelijkheden vond. Speciale
vereenigingen tot bestrijding der
tuberculose werden opgericht die
in Amsterdam bestaat nu 23 jaar, te
Rotterdam 24, te 's-Hage 22 jaar
hoewel aanvankelijk veel vooroordeel
bekampt moest worden, zijr lang
zamerhand tastbare resultaten ver
kregen. De menschen hebben geleerd
om het kwaad onder de oogen te
zien; ze laten zich tijdig onderzoeken
en behandelen, ze hebben respect
gekregen voor begrippen van hygiëne
ze hebben aanvaard de lee'ringen
omtrent doelmatigevoedingsmethoden
en weten hun voordeel te trekken
uit de betere maatschappelijke om
standigheden door een ruimere
huisvesting.
't Gevolg van deze actie is, dat
aantal sterfgevallen, aan tuberculose,
dat voor ons land in 1900 nog 20
per 10,000 inwoners bedroeg, in 1926
tot ongeveer 7 was gedaald en dat
uit die geleidelijke daling geconclu
deerd mag worden, dat er een toe
komst in het verschiet ligt, waarin de
tuberculose een overwonnen ziekte
mag worden geheeten.
„Laat licht, lucht en zon in uwe
woningen treden!" hebbende propa
gandisten van de vereenigingen tot
bestrijding der tuberculose ons jaar
op jaar en, zooals de feiten uit
wijzen niet zonder succes toege
roepen. En als de lijders aan de
verschrikkelijke ziekte, onder ongun
stige sociale omstandigheden bij zich
thuis, geen genezing konden vinden,
dan werden ze naar sanatoria ver
voerd, die op verschillende plaatsen
aan zee of te midden der bosschen
waren opgericht, en meestal vonden
ze daar herstel.
Die frissche en reine buitenlucht
moet dus wel gezond zijn. En toch,
wijzen de statistieken uit, dat de
sterfte aan tuberculose op het platte-
land niet in dezelfde gunstige mate
verminderd is, als in de steden
Maar toch is deze tegenstelling slechts
schijnbaar.
Jaren geleden,
we eens 'n „mop":
Zeg, zoo was de vraag, weet
waarom het op het platteland
zoo gezond is
Omdat de boeren hun deur
altijd dicht houdenluidde 't ant
woord.
hoorden of lazen
lagisasfcs Hddniiagsa.
en iedere vereeniging zijn eigen rayon
is aangewezen.
Hierna brengt de Secrets ris verslag
uit omtrent de gedane zaken in 1927
en den toestand der vereeniging.
Het ledental bedraagt thans 820 leden,
dus 95 meer dan een jaar terug
Er werden verhandeld 14304 stuks
die afkomstig waren van de na-
O—
c C3CO^-JOf*[t»»JOCD_0)
Toor vrouwen.
Vrouwen vooral, hebben nu en dan
behoefte aan de hulp van Foster's
Rugpijn Nie eu Pillen. Vanaf de vor
ming tot voorbij den middelbaren leef-
tijd treden in het vrouwelijk organisme I veej
voortdurend veranderingen op, die veel volgende afdeelingen
inspanning van de nieren vorderen
Eveneens in het kritieke tijdperk en in
,de maanden voor en na de geboorte
Daarin ligt een kern van waarheid. van kinderen, krijgen de nieren veel
De onmetelijke luchtmassa's die over extra werk te doen Het is daarom
onze heiden en weiden rust, zal niet geen wonder, dat vrouwen zoo vaak
noemenswaard verontreinigd worden lijden aan rugpijn, afmattende pijnen
als de boeren hun deuren openzetten waterzuchtige zwellingen, hoofdpijn,
maar wel is het juist, dat de boeren, duizeligheid, zenuwaentigheid en urine-
die toch eigeniijk onto zuike gunstige behooren te weten_ dat de
omstandigheden leven, hun eige I njeren gewichtige levenstaak hebben
gezondheid dikwijls ernstig te kort|om onzuivere stoffen uit het bloed
doen door de hygiënische eischen af t0 fiitreeren. Als de nieren verzwakt of
te wijzen, die de huidige medische overspannen zijn, wordt de bloedsorn
wetenschap aan het leven stelt. loop geïnfecteerd en het geheele gestel
De buitenman vindt dit alles te aangedaan, waardoor spit, blaasont
steking, rheumatiek, iendezwakie enz.
kunnen ontstaan.
Foster's Rugpijn Nieren Pillen zullen
voor vrouwen in tijd van nood een
zegen blijken. Zij worden aanbevolen
door veiedankbare, verstandigs vrouwen,
2
3-c
E.
P v>
(0
oq 3
O
II
o O
gauw „moderne of stadsche mallig
heid," hij houdt ramen en deuren I
nog te veel „lekkerwarm" dicht, hij
doet alles nog graag in één kamer
eten, slapen, koken, wasschen
M M h* H I-* CO Ki P ré" ST
'--■Cn^COCDlsStOtOCOH^'-;^] C
CD33CiO'>Jt-CJ^^WOCC 2 P.
ook al heeft hij meerdere vertrekken die haar herstel en welzijn aan hei
tot zijn beschikking. tijdig gebruik van dit versterkend nier.
Op sommige plaatsen bestaat nog middel te danken hebben
een onberedeneerd verzet tegen
bacterie-vrij leidingswater, „omdat het
putwater altijd goed geweest" is; de
huidverzorging is vaak nog uiterst
primitief. Dat alles is oorzaak dat,
verhoudingsgewijze, op het platteland
meer menschen aan tuberculose
sterven dan in de steden.
Het verslag, dat we dezer dagen
van de Amsterdamsche vereeniging
tot bestrijding der tuberculose ont
vingen, wijst nog eens duidelijk op
die verschillen
Verkrijgbaar (in glasverpakking met
geel etiket let hier vooral op) bij
apotheken en drogisten f 1.75 per
flacon. 37I
CJ5»-*CDrf»»O'CDlt>«O3a5O5Q0-J
tCHO-qWCDCJ^WtOCOOJO»
©CJDCï<0>rt*GOa'C5CCO*^-CO
b*CDa>tC^CDO©©C7ii-Q
5.3
O
'CfQ
op Zondag 4 Maart 1928.
P? cc
5. cc
»<ias-3«-»l>0>-tW<3CDCT>i— 2 2 2.
CD Q. p
Po
M. H-v "ct"®.
yf» Cö W »f»« CJ* IÊ- CU Ctf <35 OS CC 2
0iO®O-©OW0"-03 E CC
OÜ*«OW**JWÜ*©GDOCGO O 3
oioic'i *1 cn
o o o 1 1 o
I SI st
Elf stuks groot vee met een opbrengst
van f 1589-29.
Totale netto opbrengst f 871054 35,
Exploitatie onkosten bedroegen per
stuk 58,9 cent, in 1926 64.1 ct.
Vereenigingsonkosten bedroegen per
FrTtnrh hPt cypmiHHpIHe sterfte-1 vreugde de groote belangstelling, waarin atuk 54.9 cent, in 1926 52 4 ct.
En t°ch, was het gemiddelde s de vereeniging zich mag verheugen. De voor de vereeniging gemaakte
cijfer aan .uberculose in de jaren j8 varkenshouderij den laatèlen winst bedroeg ongeveer 1/2 ct, p Kg.
19221926 per 10.000 inwoners, ge- tijd nu niet zoo loonend geweest voor Diverse inkomsten der Vereeniging
middeld den boer, zoo kunnen wij toch op eene warenj:
De Voorzitter, de Heer M. Wismans,
Inzoo'd groote, dicht I opent de vergadering met den Christe
bevolkte stad, moeten de levensom-M»jken groet, roept de aanwezigen, die
slandigheden toch wel veel ongun- "1 gmolen getale opgekomen zijn een
stiger zijn dan buiten, op het land. hartelijk wqlkum toe en constateert met
Entreegelden
Boete
Weeggel den
Totaal
Waaruit voldaan werden
I Subsidie Fokbeeren f 250
Sub. kerk Ysselsleyn f 100
f 794 64
FBÜILLHTON
Historisch-Romantisch verhaal van
het Kasteel Blyenbeek by Afferden.
Vrij naar net Duitsch door B.B.
Totaal
f 536.01
Batig Saldo f 258 63
Het bezit der vereeniging bestaat uit
Saldo per 1 Januari 1926 f 7682 42
Winst 1927 en inventaris f 7863 36
f 15545.78
gaf aan de
Amsterdam nog niet ten volle betere toekomst hopen Na regen koiutl Entreegelden f 509
10 per jaarzonneschijn. Boete f 69.—
in de Zaanstreek, waar wel indus- De vereeniging is in het afgeioopen Weeggelden f 216.64
trie, maar weinig landbouw is, U?" raet fe» honderdtal leden vermeer-
'f de,,cl en thans een 800 leden. Een
bleef het cijfer nog iets beneden Lijs> dat algemeen hel beslaansr9cht
dat getal, maar van den Bond gevoeld wordt. Nooit is
in de landbouwgemeenten, Marken, Le vereeniging dan ook noodiger ge ,j._
Broek in Waterland, Ouder-Ams weest dan ;in dezen tijd van malaise, I Verl.FokveedagVenray f 186 01
tel, Diemen, Landsmeer, Monni- waarin de handel slecht gaat en men
kendam en Nieuwer-Amstel,waren anders bet slachtoffer wordt van den
die cijfers respectieveiijk 25, 17, Lg- vrijen handel, die in zulke tijden
17 14 14 en 13 I het meest van de gelegenheid profiteert.
De 'plattelanders 'behoorden niet ge^eean^g[t van °10,000 "op'll.SOO stu'ks
zoo cynisch en laatdunkend over de «erhandeld
vee. Spreker vraag t zich af,
medische theoriën omtrent een ny* hoe een dergelijk kwantum verhandeld
giënische levenswijze te oordeelen. had kunonen worden, als er geen ver I Totaal
De wetenschap verhoedde ons voor Leniging bestond Wat zou men soms De heer Peters. Oirlo,
pest, die hier vroeger geregeld epide- lang hebben moeten wachten om zijn hand van het rapport van den accoun
misch voorkwamen; als we verstandig waar kwijt te worden en dan nog tegen tan t van den L L.T.B., eene nadere
luisteren naar goeden raad kunnen welken prijs. detailleering van deze cijfers,
we ook van den Witten Dood ver- Hierna verzoekt hij den Secretaris Hij wees vooral op de opmerking
lost worden voorlezing te duen der notulen der van dezen accountant, dat hij de ad mi
Llgemeene vergadering, welke onver- nistratie in keurigen correcten staal
anderd worden goedgekeurd. had bevonden, en bracht dan ook gaarne
De Voorzitter herinnert er aan, dal een woord van hulde aan den Secre-
o als juist uit de notulen is voorge taris voor diens werk
ezen, er het vorige jaar eene H. Mis Omtrent de gemaakte winst deelde
is opgedragen, om God te danken voor spreker mede, dat men nu niet moet
de ontvangen gunsten en Hem verdere I meenen het kassaldo te kunnen ver
groei en bloei der vereeniging af te deelen. Dit zou verkeerd zijn. Ten
smeeken. A s Maandag ter gelegenheid naasten bij kan de vereeniging nu den
van de markt zal weder eene H. Mis draai krijgen op de Bank met haar
voor dit schoone doel worden opgedra eigen kapitaal. En dit is noodig. Dan
gen, en Spreker hoopt, dat vele om 8 behoeft er zooals in het verleden geen
uur in de Parochiekerk zullen tegen rente betaald te worden en kan men,
woordig zijn. nu men meer op den Buitenlandschen
Verder deelt de Voorzitter mede, dat handel is aangewezen, zich beter helpen
er met de zustervereeniging te Horst als het geld wat lang weg blijft uit het
eene grensregeling is to'. stand gekomen Buitenland
Prikkelbaarheid
Fester's
Alom verkrijgbaar
komt vaak voort uit
slechte spijsvertering,
Alle spijsverterings
stoornissen moeten
spoedig zwichten voor
Foster's Maagpillcn.
het laxeermiddel bij
uitnemendheid.
Maagpillen
a f 0.65 per flacon.
Hoe het kwam, dat ik in 't Paradijs
tegelijk met graven en gravinnen
aan den feestdisch mocht zitten en
wat de oude Mathias mij nader
hand allemaal voor bedenkelijks
vertelde.
In de middelste zaal van het Para
dijs had de oude Malhias de feesttafel
laten dekken. Rijk en feestelijk versierd
stond zij daar als een pronkstuk tus-
schen de vier standbeelden, welke de
vier jaargetijden moesten voorstellen.
Nu wilde het geval, zooals ik laler
van onzen huisknecht Gradus hoorde,
dat menig hoogadelijk heer en dame
niet weinig verbaasd stond over de
mooie versiering van de zaal.
De meesten kenden haar wel van
vroeger, maar zagen nu de schilderin
gen pas voor het eerst.
Zooveel moois en pracht hadden zij
hier op dit eenzame Slot op de heide
niet verwacht.
De Erfmaarschalk prees zoowel de
opzet als de uitvoering van het plan,
de in hout gesneden figuren en cary-
atiden, droegen vooral zijne bewon
dering weg.
Volgens Gradus waren de genadige
Slotvrouw en de edele Jonkvrouw An
gelina erg in hun schik met de vrucht
en bloemkransen, die daar zoo vroolijk
en lustig uit de hoeken van hét-plafond
naar beneden keken.
Ook zij zouden den Markies hebben
ingegeven om mij aan den feestdisch
te laten verschijnen....
De Slotheer liet dan voor den ouden
Mathias en voor mij een tafeltje dek
ken in de nevenzaal, niet in de zaal
van de vier werelddeelen, maar in de
andere, de marmer-geschilderde.
In eerstgenoemde zijkamer stond
namelijk de kostbare pronkwieg, welke
ik in 't geheim gesneden, geschilderd
en verguld had.
Ik had haar juist onder den adelaar
geplaatst, welke met het wapen van
den Schenk en de spreuk »Coelum
p°to" naar den hemel vliegt.
Daar hebben ze,^en lieven Jonker
in neergelegd, toéi ze hem op het
einde van het fee&rtnaal aan de gasten
lieten zien, zooals ik aanstonds ver*
tellen zal.
Aangezien onze Gradus nu juist niet
van de slimste en vindingrijkste was,
duurde het lang voordat bij mij ge
vonden had, om mij de blijde bood
schap over te brengen.
Hij had anders toch wel kunnen
begrijpen, dat ik bij het vroolijke en
dansende volkje op den deel was
Toen ik in de zaal binnenkwam,
waren de Heeren reeds met de ree-
braad bezig.
Ik zag er op z'n paaschbest uit in
mijn roodbruine kolder met kraag van
fijn Vlaamsch kant, welke ik met Sint
Nicolaas van de genadige Slotvrouw
cadeau had gekregen. Ik maakte een
diepe buiging, zooals het behoorde en
vleide mij neer naast den ouden
Mathias.
Het ging er vroolijk en deftig toe
aan den feestdisch. Er werd van louter
zilver gegeten, een weelde, welke toen
ter tijd voorzeker menig adelijk huis
van Gelderland zich niet kon veroor
loven. Door de verschrikkelijke oor
logen en vele zware brandschattingen
was het zilver zeer zeldzaam gewor
den.
Natuurlijk werd ook over den oorlog
gesproken. Later heb ik meermalen
de verstandige en weloverwogen woor
den bewonderd van den Erfmaarschalk.
Bijna alles wat hij toen zeide, is
naderhand bewaarheid geworden.
Toen de Heeren de wijnkan wat
beter hadden aangesproken en het
dessert werd opgediend, ging het er
heel wat vroolijker en lustiger aan
toe
De oude Heer van Löe begon zelfa
onze gensdi^e gastvrouw heel lieftal
lig te plagen, dat zij de schoonste
abrikozen, perziken en druiven, die hij
ooit in zijn leven gezien had, aan hel
plafond liet hangen, in plaats van op
tafel op te dienen.
Dat was een ware Tantalus kwelling,
zeide hij, want hij kon maar niet ge
looven, dat die dingen daarboven niet
echt, maar geschilderd waren.
De edele vrouw Catharina gaf hem
echter heel geestig ten antwoord, dat
de oude Tantalus bij haar weten aldus
gestraft was, omdat hij wat al te los
lippig was geweest, toen hij aanzat
aan het godenmaal.
Aangezien de Heer graaf nu dezelfde
straf schijnt te gevoelen, moet hij zich
bepaald ook wel aan een of ander
vergrijp in dien zien hebben schuldig
gemaakt.
Maar, zoo zeide zij, barmhartigheid
is een schoone deugd en daarom wilde
zij hem gaarne uit den nood helpen
Hierop nam zij de zilveren kan e
goot zijn beker vol parelenden Rij
wijn. Onder luid gelach betuigden
allen, dat ze ook wel zoo getroost
zouden willen worden.
Toen werd de pronkschotel opge
dragen, dien ik de laatste nacht nog
met veel moeite had klaargemaakt.
Die schotel moest een wieg voorstel
len en was was buiten mooi beschil
derd en met het wapen van den Schenk
en van Hoensbroek versierd, van
binnen zat zij vol suikergoed, wafelen
en marsepain.
Op het kussentje in de wieg lag de
god »Amor" (de god der liefde) rustig
ie slapen, geheel van suiker; zijn
wangetjes en mondje had ik met roode
bessensap fijn rood gemaakt; zijn
wapens, pijl, boog en koker, alles uit
goudgeel suikercandij, lagen naast
hem....
Lieve hemel, dal was in eens een
vreugde en een prei!
Daar het in die dagen mode was om
goed thuis te zijn in de Mythologie
(geschiedenis der goden) kwamen de
Jonkers met allerlei mooie en sierlijke
i Apoth en Drogisten. Prijs 75,40en 25cC]
730—12
Per stuk is ingehouden f 164 7, te
verdoelen als volgt: Handelsonkoslen
Vereenigingsonkosten 54.9 en
kasreBerve 50,9.
Onder applaus ging de vergadering
met deze uiteenzetting accoord en gaf
Secretaris decharge voor diens
gehouden administratie
Het lid Thijssen meent, dat er ter
'oorkoming van boete meer reglemen
ten uitgegeven moesten worden, waarop
Directeur en de Onder-Voorzitter
Arts antwoorden, dat deze reglementen
steeds op aanvrage verkrijgbaar zijn.
Verder zegt de Directeur, dat 1927
gunstig is geweest voor de vereeniging,
kwamen geen dooden tijdens het
vervoer en wij hadden geen wanbe
talingen, heide gunstige factoren voor
de reserve.
Geld moet er nu eenmaal zijn in
eene vereeniging en een kassaldo ad
10 000 kan de Directeur niet hoog
vinden voor een vereeniging, die bijna
een millioen omzet.
Hei uitkeeringsbedrag voor vertrek
kende leden huiten den kring der
vereeniging stelde de vergadering voor
1927 op voorstel van het bestuur vast
op nihil, waar de Voorzitter bijvoegde,
dat eventueel naar den kring Horst
vertrekkende leden, daar geen inleg
behoeven te betalen.
De heer Peters wees er op, dat de
vertrekkende leden de diensten der
vereeniging hebben genoten en daarom
andere leden het bestaan der ver
eeniging niet moeilijk moeten maken,
door hun aandeeltje mee te nemen en
kas te verzwakken, door ze te be-
rooven van het nu zoo noodige bedrijfs
kapitaal. Beter is b.v. het volgende
jaar een andere reserve-berekening in te
voeren en dan de leden uit eene even-
tueele grootere winst een zeker bedrag
te goed te schrijven in mindering van
hunne f 50, waarvoor ieder lid aan
sprakelijk is, of wel het vertrekkende
lid zijn te goed geschrevene mede te
geven.
De heer Glephas meent, dat de ver
trekkende leden hel saldo mede ge
vormd hebben en zoodoende gerechtigd
zijn, het van hun ingehoudene mede
nemen, wijl zij ook voor verlies
aansprakelijk geweest zijn.
Deze aangelegenheid werd alsnu
door den Voorzitter in stemming ge
bracht en vereenigde zich de vergade
ring met het bestuursvoorstel, bedoelde
uitkeering voor dit jaar op nihil te
bepalen.
Het bestuur stelde voor de entree
gelden voor kleinere bedrijven nog een
maand te handhaven op f3 mits
deze zich binnen eene maand na heden
aangeven. Na dien is voor allen het
entreegeld op f 10bepaald, behalve
voor in de toekomst te vestigen kleinere
bedrijven, die zich echter in den kort-
sten tijd moeten opgeven.
Omtrent subsidie voor Fokbeeren
ontstond een lange discussie en hakte
de heer Peters den knoop door met het
voorstel, deze aangelegenheid het
bestuur in handen te geven.
Met beide voorstellen ging de ver
gadering accoord.
Het bestuur stelde voor, onder eene
garandeering tot een bedrag van f115,
deel te nemen aan den Fokdag, welke
5 Juni 1928 te Horst gehouden zal
worden, waarmede de vergadering
accoord ging.
Verder deelde de Voorzitter mede, dat
in overleg met den kring Horst is
spreuken voor den dag op den ouden
god Amor,
Sommige van die Heeren predikan
ten hadden van die mooie geschiede-
nisjes, dat de Erfmaarschalk wel eens
zijn wenkbrauwen fronste. Een van de
Jonkheeren van Geysteren, die reeds
lang maar vergeefs* het hof maakte
aan de schoone zuster van den Slot
heer, was zelfs van meening, dat
indien hem, evenals die god Amor
hier in de wieg, zulke zoete suiker
pijlen ter beschikkjng stonden, dat dan
de schoone en edele Angelina misschien
wel wat minder wreed voor hem zou
zijn.
Maar de schoone Jonkvrouw liet
zich daardoor niet uit het veld slaan.
«Neemt ze maar allemaal, antwoordde
zij lachend, gij moogt den koker en
den boog er nog bij nemen, misschien
dat die de bitterheid van uw hartzeer
een beetje kunnen verzoeten, ofschoon
hoogstwaarschijnlijk niemand erg
medelijden heeft met uw hartzeer."
Dit geestige antwoord voud iuide
bijval en de Jonkheer liet voorloopig
alle huwelijksplannen varen.
Wordt vervolgd.
Voor Allen die Sukkelen
met Verstopping of moeilijken, tragen
en onregelmatigen Stoelgang zijn
Mijnhardt's Laxeertabletten
onmisbaar. Werken vlug zonderkramp
of pijn. Bij Apoth. en Drogisten. Doos 60 ct