Tweed© Blad van „FEBL EN MAAS" WR86LEYS Ruwe Huid PÜROL De Paradijskamer Over de Schuttersgilden. FEUILLETON, Vergadering Eierver. „St. Jozef' Heide. 'mBü Sport on Spot Vereeniging tot bescher ming van dieren Afd. Venray. ZATERDAG 18 FEBRUARI 1928 Negen en veertigste Jaargang No. 7 door A, F. VAN BEURDEN. Tot lof en eer van God den Heer St. Joris Schutterij floreer Gemertsch lied. Wij weten allen, dat de schutters gilden in geheel het Overkwartier van Gelderland, dus van af het land van Cuyk tot Susteren toe en van de Peel tot de Niersstreek hun oor sprong vinden in de onrustige tijden der vroege middeleeuwen. Zij bestaan over het algemeen reeds 500 jaren en menig gilde heeft dat al met recht gevierd. Zij werden ge sticht tot verdediging van huis en haard, kerk en kapel, tot opluistering der ommegangen en processies,ptot bescherming van de dorps en heer lijke rechten. Ten einde op lijd gereed te zijn, oefenden de gildebroeders zich in het behandelen van den hand- en kruis boog en later toen de vuurwapenen ingevoerd waren in het gebruiken van snaphaan, buks en schietgeweer. Dat alles geschiedde onder de be scherming van een patroon, waar voor bij voorkeur gekozen werden de St. Sebastianus met pijlen door schoten, zooals te Casterle, Eind hoven, Gemert, Gemonde, Haaren, Hoogeloon, Lagemeerde, Middelburg, Moergestel, Oischot, Oosterhout, Weert, Westerloo, Udenhout, de St Georg of Joris, den drakendooder, zooals te Bergeyk, Gemert, Gemonde, Haaren, Hapert, Heeze, Moergestel, Oirschot, Reusel, Someren, Tilburg, Woensel, Zesgehuchten, Zundert, St Hubertus de jager, zooals te Bakel, Beeringen, Gemert, Rijen, St. Hubert, en meer andere heiligen, die met het geweer of den krijg te maken had den gehad. Of men nam de patroonsheilige der parochiekerk als Salvator Mundi te Oeffelt. St. Catharina te Eindhoven Strijp, Geldrop, Son, Haaren, Leende, Moergestel, Tongelre, Oploo en zoo verder. Het bestuur bestond meestal uit de twee dekens, de officieren en vendrig, terwijl de koning belangrijke voor- rechten bezat, in hel bestuur stem had. De inkomsten bestonden uit de opbrengst van vaste goederen, die aan het gilde vermaakt waren en uit de contributies en boeten. Zij werden gebruikt voor de jaarlijksche teer- dagen, waarop het lustig toeging, goed gegeten en gedronken werd soms wel wat veel, heel veel getromd, geschoten en met het vendel ge zwaaid werd. Het gilde trok dan op, ging eerst naar de kerk, schoot den vogel bracht de officieele bezoeken met vendel- zwaai aan de geestelijke en wereld lijke autoriteiten en legde zich dan verder toe op het verorberen van statige hoeveelheden eten, waarbij roode en witte kool, ham en worst, krentemik en rijstepap hoofdzaak waren. Telken jare schonk de nieuwe koning, die den wortelhouten met ijzer beslagen vogel van de stang had doen tuimelen, een zilveren plaat, die dan aan den zilveren vogel ge hangen werd en door den koning bij alle plechtige gelegenheden om Historisch-romantisch verhaal van het Kasteel Blyenbeek b(j Affcrden. Vrij naar hat Duitach door B.B, Het wapen van den Schenk nu is een klimmende leeuw van goud, juist hetzelfde ala het wapen van de her togen van Brabant en daarom zijn de Schenks ook van meening, dat zij een zij-tak zijn van dit oer-oud hertogelijk Huis. Op het lint zette ik de wapenspreuk van heer Arnold; Coelum peto (ik stijg ten hemel) en het jaartal A 1694, juist zooals hij hét wilde hebben. Eens hoorde ik ook hoe de Slotheer aan zijn Gemalin het wapen en de spreuk ver klaaide. Het jaartal van hun huwelijk, zeide hij, zal hem altijd doen nerinne ren, dat hun verbinding hem als 't ware uit de treurige wereld naar een aardsch paradijs heeft overgebracht De middelste zaal met de vier jaar getijden was nog niet voltooid, toen het pas gehuwde paar reeds hun intrek hier kwam nemen. Ik had n.l. om een model te hebben voor de vier jaar. getijden vier levensgroots figuren ge maakt, welke de bouwkunstenaars Caryatiden noemen. Wel is waar had ik ze eerst uit leem gevormd, maar daarna heb ik ze in eikenhout gesneden, de sehouders en borsl gedragen werd. Op den duur, als men b.v. eens honderd jaar achtereen neemt, had men een enorme hoeveelheid zilver mede te dragen, maar in tijden van nood en schraalte in de geldkist, verkocht men ze jammer genoeg, waardoor ook alle mooie opschriften verloren gingen. In de allerlaatste jaren is dat euvel echter verbeterd en worden de gilde- meesters en gilden op de wedstrijden en samenkomsten er steeds in de toespraken er steeds aan herinnerd, om toch vooral geen zilver weg te doen of te verkoopen en het vaandel goed in eere te houden. Waar ik zelf de laatste jaren vaak als keurmeester voor het oudste en merkwaardigste zilver ber opgetreden, heb ik daar overal bijzonder op aan gedrongen en is er veel verbetering op dat punt bemerkbaar. Men houdt, wat men heeft en voegt er telken jare weer schilden aan toe, waaraan de historiekenner Jhr. Mr. A. van Sasse van Ysselt en anderen veel bijdragen door goed gegraveer de platen en geen medailles te schenken, zoodat het handgraveer werk weer in eere komt en de op schriften weer getuigen van het respect voor de oude instellingen, die zooveel oorlogen, slechte tijden en ellende overleefd hebben en nog bestaan als resten van een voorvader lijke wijze van leven. De vogel of gaai is het middel punt van het zilver. Zeer oude vogels bezitten Aalst, Sint Anthonis, Bakel, Beers, Gerwen en Holthees. Baarlo bezit 80 platen, Gemert, St. Anthonius en Sebastianus 60, Huizen 60, Gemon de 50, evenzoo Gerwen en Haps, Aarle-Rixtel O. L. Vr. 48 en het aan tal groeit jaarlijks. Het zilver van Huizen bevat een aantal mooie, kunstvol gemaakte schildjes. De Sint Catharina-schutterij van Eindhoven heeft haar oorspron kelijk middelbeeldje van de patroon heilige verkocht voor veel geld, maar een copie teruggekregen, die van de oorspronkelijke niet te onderscheiden is. De schut van het dorp St. Hubert bij Mill heeft een prachtig midden- schild van St. Barbara, terwijl de Sint Willebrord, schut van Bakel een antiek beeldje bezit, naar men meent van het jaar 1305 Het vendel is of moest zijn het pronkstuk van het gilde. Dikwijls is het echter een ruïne door vocht, motten en verwaarloozing. Men vindt echter antieke en goed bewaarde, niet alleen in de musea maar ook bij de gilden zelf. Het vendel moet zijn van zware zijde tot 180 c.M. vierkant, bevestigd aan een koperen buis of houten stok met zwaren onderknop voor het ge makkelijk zwaaien. De oude vendels geven de bijzonderheid te zien, dat zij kruiselings doortrokken zijn van een Sint Andrieskruis of Bourgondisch kruis, van dezelfden vorm als bij het Gulden Vlies, wat wel op hoogen oudendom wijst. Midden in het hart staat de patroonheilige geborduurd of geschilderd. Een vendel moet vlottend zijn, niet van fluweel en in doorzichtige weer vaste kleuren, zooals de schilder Jozef Lommen Jr. te Roermond die ontwerpt en uitvoert, 't Is te hopen, dat de gilden, die een nieuw vendei aanschaffen terugkeeren tot den ouden vorm en het ingeslopen mis bruik der zware fluweelen harmonie vaandels, de zoogenaamde toten of builen verwerpen. Dan doen zij een goed werk. (Wordt vervolgd). hetgeen mij ontzaggelijk veel tijd kostte. De schildering van het plafond kon ik dus eerst het volgend jaar voltooien maar zij is er daarom niet minder om geworden, want zoowel de genadige vrouw Catharina als ook de zuster van den Slotheer hebben mij daarbij met raad en daad bijgestaan. Vooral hebben zij mij geholpen bij de groote vrucht en bloemenkransen, welke in de vier hoeken om het middenbeeld geschil derd, moesten beantwoorden aan de gaven en voortbrengsels van het jaar getij, hetwelk door het beeld werd voorgesteld. Midden op het plafond moest een of andere voorstelling komen uit het Paradijs; de Slotheer wilde het nu eenmaal zoo, ofschoon het nu juist niet al te best past bij mijn plan van de vier jaargetijden, daar het in het Para dijs volgens mijn meening nooit winter is geweest. Maar de meesterschilder kon zeggen wat hij wilde, de Slotheer zeide, dat hij daarmede een bepaalde bedoeling had Hij wilde daarmede n.l. aanduiden, da', hij Blyenbeek tot een Paradijs wilde maken voor zijn vrouw en daarbij bleef het De vier hemel streken, waarvoor ik reeds vier land schappen op carton geteekend had werden dus niet geschilderd. In plaats daarvan moest ik de derde kamer fijn marmer schilderen, hoe ik cok tegen stribbelde. Ik heb mijn best gedaan om op de oude eikenhouten planken een marmer-tintje te voorschijn te brengen en het ging nog niet zoo heel slecht Nu ben ik weer in mijn oude fout gevallen en praat alechts over mij zelf 717-14 Ingszsniea lldtdnliBgn. Een zegen voor de menschheid. Iedere lijder aan verzwakte nieren, die gaarne zijn gezondheid zou her krijgen, behoort Foster's Rugpijn Nieren Pillen te gebruiken, het middel, dat nieuwe kracht en energie aan tal van angstige nierlijders bracht. Ket 25 jarig succes stempelt dit niermiddel tot een ware zegen voor de menschheid. Ook gij kunt daarvan profiteeren Begin nog heden met het gebruik van Foster's Rugpijn Nieren Pillen. Merk op hoe uw gezondheid er door verbetert! Hoe de rugpijn afneemt, hoe de pijn in uw ledematen en spieren vermindert, hoe spoedig uw nier- en blaasstoornis- sen verdwijnen. Door het versterken van uw zwakke nieren raakt gij bevrijd van urinekwalen, rugpijn, rheumaliek, blaasontsteking, waterzuchtige zwellin gen, ischias en spit. Stel 't niet uit Laat de trage nier- werking niet van kwaad tot erger worden. Begin dadelijk met Foster's Rugpijn Nieren Pillen. Kom de aange taste nieren te hulp, waardoor het bloed weder behoorlijk gezuiverd en verrijkt wordt en het geheele gestel bevrijd wordt van schadelijke onzuiver heden. Foster's Pillen worden vervaar digd in modern ingerichte laboratoria, worden noch bij de vervaardiging, noch bij de verpakking door menschelijke handen aangeraakt, en bevatten geen schadelijke bestanddeelen. Verkrijgbaar (in giasverpakking met geel etiket let hier vooral op) bij apotheken en drogisten 5 f 1.75 per flacon. 39 Ingekomen en vertrokken personen van 3 tol 10 Febr. INGEKOMEN G J. Nissen, zonder beroep, Oostrum D. 27 van Vierlingsbeek. VERTROKKEN M. H Janssen en gezin, schoenmaker, naar Reuter. C. Dikke en echtgenoole, zonder be roep, naar Reuver. G. W. Janssen, dienstbode, naar Vierlingsbeek G. W. Gh. Camps, zonder beroep, naar Tegelen Steyl. P. A. Wilmsen, landbouwer, naar Maashees-Overloon A 105. P. A. Ph. Simons, kloosterbroeder, naar Woerden. J A. A Hesse, zonder beroep, naar Amsterdam. J. G. v. Rest, verpleegster, naar 's Gravenhage. M. J. A. Stevens, zonder beroep, naar Tegelen Steyl. H. P. Baken, huishoudster, naar Eindhoven. en mijn geschilder, in plaats van over de lieve Jonker Ghristoffel te vertellen Al het andere zal ik nu op zij zetten en terstond een begin maken met den Jonker. De lieve jongen werd in het jaar 1695 geboren, als ik mij niet ver gis in dezelfde maand, waarin Christus geboren werd. Met zekerheid kan ik echter de dag niet meer vinden. Het leek wel dat hij terstond de wapen spreuk van zijn va ier ten uitvoer wilde brengen en meteen naar den hemel wilde vliegen, zoo zwak was het knaapje bij zijn geboorte. Zoo kwam het dat ik er bij geroepen werd en het kindje het nooddoopsel toediende. Weenend hield de oude Marghareta het kind in haar armen«Spoedig, want het sterft." Maar toen stierf het kind niet, het is er integendeel flink boven opgekomen en eenige maanden later was het tot een sterk, gezond kind opgegroeid. Toen de winter nu voorbij was en moeder en kind zich beide goed en gezond gevoelden, besloot Heer Arnold de wenschen van zijn schoonvader tegemoet te komen en met vrouw en kind naar Gelderland te rijden. Daar zouden in de kapel np het slot «Haag" de plechtige doopceremonies gehouden worden en het knaapje tevens een naam krijgen. Einde Mei gingen zij dus op reis en Jonkvrouw Angelina, die peettante van het knaapje zou zijn, ging eveneens met hen mede. Het doopsel werd op genoemd slot in de maand Juni van het jaar 1696 buitengewoon plechtig en feestelijk gevierd. De voorzitter opende de vergadering met den gewonen groet, heette alle aanwezigen welkom en sprak den wensch uit, dat 1928 ook wederom een gelukkig en voorspoedig jaar mocht zijn voor de boeren ei. kippenhouders, zoowel op geestelijk als op stoffelijk gebied. Daarna gaf hij het woord aan den secretaris, tot voorlezing der notulen van de vorige vergadering, welke on gewijzigd werden goedgekeurd. De secretaris bracht rekening en verantwoording uit over 't afgeloopen jaar. Aan dit verslag ontleenen wij het volgende Door bovengenoemde vereeniging werden geleverd in totaal 612100 stuks kippeneieren, hiervan werden uitge schouwd 4920 siuks. Zoodat aan de C.V.V. te Venlo werden geleverd 607140 stuks, wegende 35950 15 IC.G. Hiervoor werd aan de leden uitbetaald f37391 04 of gemiddeld f 1 054 per KG. of f 6 28 per 100 eieren. Eendeneieren werden in totaal ge leverd 22551 stuks, wegende 1512 50 KG Hiervoor werd uitbetaald f 1356 78 gemiddeld ruim f 6 per 100 en f 0 89.5 per K.G. Verder werden nog geleverd 98 kalkoeneieren, waarvoor werd uit betaald f 6 81. In totaal werd ontvangen f 40373.09. De onkosten bedroegen in totaal f 1035 57. Uitbetaald werd in totaal f 39254 63 zoodat er een batig saldo was van f 82 89 De schulden bedroegen op 1 Januari 1927 f 78,87. Dus op 31 December 1927 was er een kasgeld van f 4,02. Entréegelden nieuwe leden bracht op f 7,30. De brutowinst was f 82,89. De nettowinst Ras f 63,39. Met een woord van denk aan bestuur n leden sloot de secretaris het ver lag De voorzitter vroeg of er iemand iets op of aan te merken had omlrent het verslag. Zoo niet dan wenschte hij wel eens 't rapport te hooren van de com missie van comptabiliteit. Jan Litjens, als aftredend lid van de commissie, bracht rapport uit en meende dat de boeken goed nagezien en degelijk in orde bevonden waren, waarvoor hij namens de vergadering een woord van dank bracht aan den secretaris In de vacature J Litjens werd gekozen G. Wismans. Aan de rondvraag gekomen zijnde vroeg een lid wat het verschil was met Roermond. H'erop werd geantwoord, dat het op de hier geleverde kippeneieren zoo om de f 1300 uitmaakte en op de eenden eieren om de f 65. Gemiddeld verschil was van de kippeneieren 3.8 cent per Kg. en 19 cent per 100. Dat van de eendeneieren 2,9 cent per 100, perK.g. onbekend. Verder niets meer aan de orde zijnde en niemand meer het woord verlangende dankte de voorzitter de vergadering voor het prettig en aangenaam verloop en sloot deze met den gewonen groet van Handen en Gelaat verzacht en geneest men zeer spoedig met Doos 30, Tube 80 ct Overwerkte Zenuwen kalmeeren en worden gesterkt door de Zenuwstillendeen Zenuwsterkende IVijnhardt's Zenuwtabletten Glazen Buisje 75 ct. Bij Apoth. en Drog Daar ik nu met de oude Mathias, de slotvoogd en bestuurder van het kasteel en nog eenig ander dienstdoend perso neel alleen op het slot achterbleef, besteedde ik die rustige dagen om de vrucht en bloemkransen in de hoeken verder af te schilderen. Eveneens meende ik daarmede de beide edele vrouwen, die mij bij de teekening had den geholpen, een kleine verrassing te bezorgen, wanneer ze bij hun thuis komst de bloem en vruchtkransen reeds kant en klaar vonden natuurlijk hoopte ik eveneens een weinig eer te behalen bij de adellijke Heeren die mee zouden komen. Nu ik moet eerlijk bekennen, dat in geheel mijn leven mij nooit iets zoo goed gelukt is als deze kransen en juist toen ik de laatste streken gaf aan het dorre eikenloof, hetwelk de krans van wintervruchten omslingert, kwam de oude Mathias de zaal binnen en riep«overmorgen kemen ze". «Mij goed," zei ik, »de kransen zijn klaor/' »Ja, dat schilderwerk, hm" zeide hij en duwde kalmpjes een snuifje in zijn spitse neus, enfin ik moet zeggen, ge hebt het er heel sierlijk en aardig opgeplakt; ik wou echter maar, dat we die sappige perziken, abrikozen, appe len; pruimen en druiven, welke ge daar aan het plafond hebt hangen, werkelijk hadden voor het feest overmorgenavond Jammer dat die dingen hier op de hei slechts in hel brein van een schilde groeien." «Had ik die andere kransen maar vast klaar, ik weet niet wat ik begin zijnWRIGLEY's P.K.-Kauwbon- n, bons de aange naamste versna pering. Bij voetbal en tennis, op fiets- en wandel tochten, bij motorsport en athletiek, zullen zij U heerlijk verfrisschen en elk gevoel van ver moeidheid verdrijven. P.K.-Kauwbonbons stalen de zenuwen, stil len den dorst, houden den mond gezond en bevorderen de spijs vertering. hh-32 De Voorzitter, Dr. Sala, opent de vergadering, roept de aanwezigen, die ondanks het slechte weder zijn opge komen, en zoo blijk gaven van hunne warme belangstelling in het schoone doei der vereeniging, welkom toe. Spreker verzoekt den Secretaris voor lezing te doen der notulen van de vorige vergadering, welke onveranderd werden goedgekeurd, onder dank aan den Secretaris voor diens keurig uit gewerkt verslag. Hierna deed de Penningmeester ver slag, rekening en verantwoording over 1927. Onder dank voor de keurige administratie, sprak de Voorzitter een oord van hulde voor de geloonde accuratesse. Tevens bracht de heer De Brok ver slag uit over de algemeens vergadering gehouden te Maastricht Bij acclamatie werden de heeren De Brok en Pyls tot bestuursleden herbe noemd, die onder dank voor het in hen gestelde vertrouwen, de herbe noeming verklaarden te aanvaarden. Bij de rondvraag kwam ter sprake de eerlang te bouwen stal voor de paarden der woonwagens De heer Timmermann meende, dat de Gemeente daartoe wel wat materiaal zou ver strekken, waarna de Voorzitter een voorstel deed om ter dezer zake bij den Gemeenteraad een verzoek in te dienen. De heer Pubben, Wethouder, vroeg of het niet vanuit deze vergadering kon gedöan worden, dat de aandacht eens gevestigd werd op de moeilijk heden, waarin de meeste boeren ge komen zijn tengevolge der bepalingen der nieuwe trekhondenwet. De meeste honden zijn hier in Venray afgekeurd en een hond, die aan de wettelijke maten voldoet, heeft men zoo maar niet bij de hand. Daar is veel tijd mede gemoeid. Bovendien betreurt spreker het ten zeerste, dat er bij het maken dezer wet geen onderscheid is gemaakt tusschen honden, die van den vroegen morgen tot den laten avond voor de kar gespannen zijn bij z g. opkoopers en de honden bij de boeren in deze nen moet, want ik had de Heeren nog lang niet terug verwacht, daarbij heeft Heer Arnold toen hij van hier vertrok nog zoo tegen me gezegd, dat ik moest zorgen dat bij zijn terugkomst het slot vroolijk versierd was, daar hij bij deze gelegenheid het feest nog eens dunnetjes over wilde doen, omdat hij bij zijn huwelijk daartoe geen gelegenheid had gehad." Toen ik die laatste woorden van den ouden huisbewaarder hoorde, sprong ik in een wip van de steiger waarop ik stond te schilderen en verweet hem niet onzacht, dat hij met zoo iets nu eerst op het laatst voor den dag kwam. Ik beloofde hem echter al 't mogelijke te doen voor zoover het in 's menschen macht lag en er voor te zullen zorgen, dat alles naar wensch er fijn en sier lijk uit zou zien. Tegelijk zeide ik hem dat hij terstond de meiden en knechten naar het bosch moest sturen om een paar dozijn korven vol eikenloof en boschbessen te halen voor de kransen en dat ze ook ongeveer een vijftig stuks mooie denneboompjes moesten mede brengen. Dan moest hij zelf naar Afferden rijden en den Meester en de school kinderen hier brengen om te helpen bij het kransen vlechten. De geheele schooi was n.l. door wijlen de moeder van onzen Heer Arnold gesticht en opgericht en de meester van Afferden was eveneens door haar aangesteld Het was dus niet meer dan billijk dat ook zij bij zulk een Heerendienst een handje meehielpen. Wordt vervolgd.

Peel en Maas | 1928 | | pagina 5