Tweed© Blad van „FEBL EN MAAS"
WR86LEYS
Ruwe Huid
PÜROL
De Paradijskamer
Over de Schuttersgilden.
FEUILLETON,
Vergadering Eierver.
„St. Jozef' Heide.
'mBü
Sport on Spot
Vereeniging tot bescher
ming van dieren
Afd. Venray.
ZATERDAG 18 FEBRUARI 1928
Negen en veertigste Jaargang
No. 7
door A, F. VAN BEURDEN.
Tot lof en eer van God
den Heer
St. Joris Schutterij floreer
Gemertsch lied.
Wij weten allen, dat de schutters
gilden in geheel het Overkwartier
van Gelderland, dus van af het land
van Cuyk tot Susteren toe en van
de Peel tot de Niersstreek hun oor
sprong vinden in de onrustige tijden
der vroege middeleeuwen.
Zij bestaan over het algemeen reeds
500 jaren en menig gilde heeft dat
al met recht gevierd. Zij werden ge
sticht tot verdediging van huis en
haard, kerk en kapel, tot opluistering
der ommegangen en processies,ptot
bescherming van de dorps en heer
lijke rechten.
Ten einde op lijd gereed te zijn,
oefenden de gildebroeders zich in het
behandelen van den hand- en kruis
boog en later toen de vuurwapenen
ingevoerd waren in het gebruiken
van snaphaan, buks en schietgeweer.
Dat alles geschiedde onder de be
scherming van een patroon, waar
voor bij voorkeur gekozen werden
de St. Sebastianus met pijlen door
schoten, zooals te Casterle, Eind
hoven, Gemert, Gemonde, Haaren,
Hoogeloon, Lagemeerde, Middelburg,
Moergestel, Oischot, Oosterhout,
Weert, Westerloo, Udenhout, de St
Georg of Joris, den drakendooder,
zooals te Bergeyk, Gemert, Gemonde,
Haaren, Hapert, Heeze, Moergestel,
Oirschot, Reusel, Someren, Tilburg,
Woensel, Zesgehuchten, Zundert, St
Hubertus de jager, zooals te Bakel,
Beeringen, Gemert, Rijen, St. Hubert,
en meer andere heiligen, die met het
geweer of den krijg te maken had
den gehad.
Of men nam de patroonsheilige
der parochiekerk als Salvator Mundi
te Oeffelt. St. Catharina te Eindhoven
Strijp, Geldrop, Son, Haaren, Leende,
Moergestel, Tongelre, Oploo en zoo
verder.
Het bestuur bestond meestal uit de
twee dekens, de officieren en vendrig,
terwijl de koning belangrijke voor-
rechten bezat, in hel bestuur stem
had.
De inkomsten bestonden uit de
opbrengst van vaste goederen, die
aan het gilde vermaakt waren en uit
de contributies en boeten. Zij werden
gebruikt voor de jaarlijksche teer-
dagen, waarop het lustig toeging,
goed gegeten en gedronken werd
soms wel wat veel, heel veel getromd,
geschoten en met het vendel ge
zwaaid werd.
Het gilde trok dan op, ging eerst
naar de kerk, schoot den vogel bracht
de officieele bezoeken met vendel-
zwaai aan de geestelijke en wereld
lijke autoriteiten en legde zich dan
verder toe op het verorberen van
statige hoeveelheden eten, waarbij
roode en witte kool, ham en worst,
krentemik en rijstepap hoofdzaak
waren.
Telken jare schonk de nieuwe
koning, die den wortelhouten met
ijzer beslagen vogel van de stang
had doen tuimelen, een zilveren plaat,
die dan aan den zilveren vogel ge
hangen werd en door den koning
bij alle plechtige gelegenheden om
Historisch-romantisch verhaal van
het Kasteel Blyenbeek b(j Affcrden.
Vrij naar hat Duitach door B.B,
Het wapen van den Schenk nu is
een klimmende leeuw van goud, juist
hetzelfde ala het wapen van de her
togen van Brabant en daarom zijn de
Schenks ook van meening, dat zij een
zij-tak zijn van dit oer-oud hertogelijk
Huis.
Op het lint zette ik de wapenspreuk
van heer Arnold; Coelum peto (ik stijg
ten hemel) en het jaartal A 1694, juist
zooals hij hét wilde hebben. Eens
hoorde ik ook hoe de Slotheer aan zijn
Gemalin het wapen en de spreuk ver
klaaide. Het jaartal van hun huwelijk,
zeide hij, zal hem altijd doen nerinne
ren, dat hun verbinding hem als 't
ware uit de treurige wereld naar een
aardsch paradijs heeft overgebracht
De middelste zaal met de vier jaar
getijden was nog niet voltooid, toen het
pas gehuwde paar reeds hun intrek
hier kwam nemen. Ik had n.l. om een
model te hebben voor de vier jaar.
getijden vier levensgroots figuren ge
maakt, welke de bouwkunstenaars
Caryatiden noemen. Wel is waar had
ik ze eerst uit leem gevormd, maar
daarna heb ik ze in eikenhout gesneden,
de sehouders en borsl gedragen
werd.
Op den duur, als men b.v. eens
honderd jaar achtereen neemt, had
men een enorme hoeveelheid zilver
mede te dragen, maar in tijden van
nood en schraalte in de geldkist,
verkocht men ze jammer genoeg,
waardoor ook alle mooie opschriften
verloren gingen.
In de allerlaatste jaren is dat euvel
echter verbeterd en worden de gilde-
meesters en gilden op de wedstrijden
en samenkomsten er steeds in de
toespraken er steeds aan herinnerd,
om toch vooral geen zilver weg te
doen of te verkoopen en het vaandel
goed in eere te houden.
Waar ik zelf de laatste jaren vaak
als keurmeester voor het oudste en
merkwaardigste zilver ber opgetreden,
heb ik daar overal bijzonder op aan
gedrongen en is er veel verbetering
op dat punt bemerkbaar.
Men houdt, wat men heeft en voegt
er telken jare weer schilden aan toe,
waaraan de historiekenner Jhr. Mr.
A. van Sasse van Ysselt en anderen
veel bijdragen door goed gegraveer
de platen en geen medailles te
schenken, zoodat het handgraveer
werk weer in eere komt en de op
schriften weer getuigen van het
respect voor de oude instellingen, die
zooveel oorlogen, slechte tijden en
ellende overleefd hebben en nog
bestaan als resten van een voorvader
lijke wijze van leven.
De vogel of gaai is het middel
punt van het zilver. Zeer oude vogels
bezitten Aalst, Sint Anthonis, Bakel,
Beers, Gerwen en Holthees. Baarlo
bezit 80 platen, Gemert, St. Anthonius
en Sebastianus 60, Huizen 60, Gemon
de 50, evenzoo Gerwen en Haps,
Aarle-Rixtel O. L. Vr. 48 en het aan
tal groeit jaarlijks.
Het zilver van Huizen bevat een
aantal mooie, kunstvol gemaakte
schildjes. De Sint Catharina-schutterij
van Eindhoven heeft haar oorspron
kelijk middelbeeldje van de patroon
heilige verkocht voor veel geld, maar
een copie teruggekregen, die van de
oorspronkelijke niet te onderscheiden
is.
De schut van het dorp St. Hubert
bij Mill heeft een prachtig midden-
schild van St. Barbara, terwijl de
Sint Willebrord, schut van Bakel een
antiek beeldje bezit, naar men meent
van het jaar 1305
Het vendel is of moest zijn het
pronkstuk van het gilde. Dikwijls is
het echter een ruïne door vocht,
motten en verwaarloozing. Men vindt
echter antieke en goed bewaarde,
niet alleen in de musea maar ook bij
de gilden zelf.
Het vendel moet zijn van zware
zijde tot 180 c.M. vierkant, bevestigd
aan een koperen buis of houten stok
met zwaren onderknop voor het ge
makkelijk zwaaien. De oude vendels
geven de bijzonderheid te zien, dat
zij kruiselings doortrokken zijn van
een Sint Andrieskruis of Bourgondisch
kruis, van dezelfden vorm als bij het
Gulden Vlies, wat wel op hoogen
oudendom wijst. Midden in het hart
staat de patroonheilige geborduurd
of geschilderd.
Een vendel moet vlottend zijn, niet
van fluweel en in doorzichtige weer
vaste kleuren, zooals de schilder
Jozef Lommen Jr. te Roermond die
ontwerpt en uitvoert, 't Is te hopen,
dat de gilden, die een nieuw vendei
aanschaffen terugkeeren tot den
ouden vorm en het ingeslopen mis
bruik der zware fluweelen harmonie
vaandels, de zoogenaamde toten of
builen verwerpen. Dan doen zij een
goed werk.
(Wordt vervolgd).
hetgeen mij ontzaggelijk veel tijd kostte.
De schildering van het plafond kon ik
dus eerst het volgend jaar voltooien
maar zij is er daarom niet minder om
geworden, want zoowel de genadige
vrouw Catharina als ook de zuster van
den Slotheer hebben mij daarbij met
raad en daad bijgestaan. Vooral hebben
zij mij geholpen bij de groote vrucht
en bloemenkransen, welke in de vier
hoeken om het middenbeeld geschil
derd, moesten beantwoorden aan de
gaven en voortbrengsels van het jaar
getij, hetwelk door het beeld werd
voorgesteld.
Midden op het plafond moest een of
andere voorstelling komen uit het
Paradijs; de Slotheer wilde het nu
eenmaal zoo, ofschoon het nu juist niet
al te best past bij mijn plan van de
vier jaargetijden, daar het in het Para
dijs volgens mijn meening nooit winter
is geweest. Maar de meesterschilder
kon zeggen wat hij wilde, de Slotheer
zeide, dat hij daarmede een bepaalde
bedoeling had Hij wilde daarmede n.l.
aanduiden, da', hij Blyenbeek tot een
Paradijs wilde maken voor zijn vrouw
en daarbij bleef het De vier hemel
streken, waarvoor ik reeds vier land
schappen op carton geteekend had
werden dus niet geschilderd. In plaats
daarvan moest ik de derde kamer fijn
marmer schilderen, hoe ik cok tegen
stribbelde. Ik heb mijn best gedaan om
op de oude eikenhouten planken een
marmer-tintje te voorschijn te brengen
en het ging nog niet zoo heel slecht
Nu ben ik weer in mijn oude fout
gevallen en praat alechts over mij zelf
717-14
Ingszsniea lldtdnliBgn.
Een zegen voor de menschheid.
Iedere lijder aan verzwakte nieren,
die gaarne zijn gezondheid zou her
krijgen, behoort Foster's Rugpijn Nieren
Pillen te gebruiken, het middel, dat
nieuwe kracht en energie aan tal van
angstige nierlijders bracht. Ket 25 jarig
succes stempelt dit niermiddel tot een
ware zegen voor de menschheid.
Ook gij kunt daarvan profiteeren
Begin nog heden met het gebruik van
Foster's Rugpijn Nieren Pillen. Merk
op hoe uw gezondheid er door verbetert!
Hoe de rugpijn afneemt, hoe de pijn
in uw ledematen en spieren vermindert,
hoe spoedig uw nier- en blaasstoornis-
sen verdwijnen. Door het versterken
van uw zwakke nieren raakt gij bevrijd
van urinekwalen, rugpijn, rheumaliek,
blaasontsteking, waterzuchtige zwellin
gen, ischias en spit.
Stel 't niet uit Laat de trage nier-
werking niet van kwaad tot erger
worden. Begin dadelijk met Foster's
Rugpijn Nieren Pillen. Kom de aange
taste nieren te hulp, waardoor het
bloed weder behoorlijk gezuiverd en
verrijkt wordt en het geheele gestel
bevrijd wordt van schadelijke onzuiver
heden. Foster's Pillen worden vervaar
digd in modern ingerichte laboratoria,
worden noch bij de vervaardiging, noch
bij de verpakking door menschelijke
handen aangeraakt, en bevatten geen
schadelijke bestanddeelen.
Verkrijgbaar (in giasverpakking met
geel etiket let hier vooral op) bij
apotheken en drogisten 5 f 1.75 per
flacon. 39
Ingekomen en vertrokken personen
van 3 tol 10 Febr.
INGEKOMEN
G J. Nissen, zonder beroep, Oostrum
D. 27 van Vierlingsbeek.
VERTROKKEN
M. H Janssen en gezin, schoenmaker,
naar Reuter.
C. Dikke en echtgenoole, zonder be
roep, naar Reuver.
G. W. Janssen, dienstbode, naar
Vierlingsbeek
G. W. Gh. Camps, zonder beroep,
naar Tegelen Steyl.
P. A. Wilmsen, landbouwer, naar
Maashees-Overloon A 105.
P. A. Ph. Simons, kloosterbroeder,
naar Woerden.
J A. A Hesse, zonder beroep, naar
Amsterdam.
J. G. v. Rest, verpleegster, naar
's Gravenhage.
M. J. A. Stevens, zonder beroep, naar
Tegelen Steyl.
H. P. Baken, huishoudster, naar
Eindhoven.
en mijn geschilder, in plaats van over
de lieve Jonker Ghristoffel te vertellen
Al het andere zal ik nu op zij zetten
en terstond een begin maken met den
Jonker. De lieve jongen werd in het
jaar 1695 geboren, als ik mij niet ver
gis in dezelfde maand, waarin Christus
geboren werd. Met zekerheid kan ik
echter de dag niet meer vinden. Het
leek wel dat hij terstond de wapen
spreuk van zijn va ier ten uitvoer wilde
brengen en meteen naar den hemel
wilde vliegen, zoo zwak was het knaapje
bij zijn geboorte. Zoo kwam het dat
ik er bij geroepen werd en het kindje
het nooddoopsel toediende.
Weenend hield de oude Marghareta
het kind in haar armen«Spoedig,
want het sterft." Maar toen stierf het
kind niet, het is er integendeel flink
boven opgekomen en eenige maanden
later was het tot een sterk, gezond
kind opgegroeid.
Toen de winter nu voorbij was en
moeder en kind zich beide goed en
gezond gevoelden, besloot Heer Arnold
de wenschen van zijn schoonvader
tegemoet te komen en met vrouw en
kind naar Gelderland te rijden. Daar
zouden in de kapel np het slot «Haag"
de plechtige doopceremonies gehouden
worden en het knaapje tevens een naam
krijgen.
Einde Mei gingen zij dus op reis en
Jonkvrouw Angelina, die peettante van
het knaapje zou zijn, ging eveneens
met hen mede. Het doopsel werd op
genoemd slot in de maand Juni van
het jaar 1696 buitengewoon plechtig en
feestelijk gevierd.
De voorzitter opende de vergadering
met den gewonen groet, heette alle
aanwezigen welkom en sprak den
wensch uit, dat 1928 ook wederom een
gelukkig en voorspoedig jaar mocht
zijn voor de boeren ei. kippenhouders,
zoowel op geestelijk als op stoffelijk
gebied. Daarna gaf hij het woord aan
den secretaris, tot voorlezing der notulen
van de vorige vergadering, welke on
gewijzigd werden goedgekeurd.
De secretaris bracht rekening en
verantwoording uit over 't afgeloopen
jaar. Aan dit verslag ontleenen wij het
volgende
Door bovengenoemde vereeniging
werden geleverd in totaal 612100 stuks
kippeneieren, hiervan werden uitge
schouwd 4920 siuks. Zoodat aan de
C.V.V. te Venlo werden geleverd 607140
stuks, wegende 35950 15 IC.G. Hiervoor
werd aan de leden uitbetaald f37391 04
of gemiddeld f 1 054 per KG. of f 6 28
per 100 eieren.
Eendeneieren werden in totaal ge
leverd 22551 stuks, wegende 1512 50
KG Hiervoor werd uitbetaald f 1356 78
gemiddeld ruim f 6 per 100 en
f 0 89.5 per K.G.
Verder werden nog geleverd 98
kalkoeneieren, waarvoor werd uit
betaald f 6 81.
In totaal werd ontvangen f 40373.09.
De onkosten bedroegen in totaal
f 1035 57.
Uitbetaald werd in totaal f 39254 63
zoodat er een batig saldo was van
f 82 89
De schulden bedroegen op 1 Januari
1927 f 78,87.
Dus op 31 December 1927 was er
een kasgeld van f 4,02. Entréegelden
nieuwe leden bracht op f 7,30. De
brutowinst was f 82,89. De nettowinst
Ras f 63,39.
Met een woord van denk aan bestuur
n leden sloot de secretaris het ver
lag
De voorzitter vroeg of er iemand iets
op of aan te merken had omlrent het
verslag. Zoo niet dan wenschte hij wel
eens 't rapport te hooren van de com
missie van comptabiliteit. Jan Litjens,
als aftredend lid van de commissie,
bracht rapport uit en meende dat de
boeken goed nagezien en degelijk in
orde bevonden waren, waarvoor hij
namens de vergadering een woord van
dank bracht aan den secretaris
In de vacature J Litjens werd gekozen
G. Wismans.
Aan de rondvraag gekomen zijnde
vroeg een lid wat het verschil was met
Roermond.
H'erop werd geantwoord, dat het op
de hier geleverde kippeneieren zoo om
de f 1300 uitmaakte en op de eenden
eieren om de f 65. Gemiddeld verschil
was van de kippeneieren 3.8 cent per
Kg. en 19 cent per 100. Dat van de
eendeneieren 2,9 cent per 100, perK.g.
onbekend.
Verder niets meer aan de orde zijnde
en niemand meer het woord verlangende
dankte de voorzitter de vergadering
voor het prettig en aangenaam verloop
en sloot deze met den gewonen groet
van Handen en Gelaat verzacht
en geneest men zeer spoedig met
Doos 30, Tube 80 ct
Overwerkte Zenuwen
kalmeeren en worden gesterkt door
de Zenuwstillendeen Zenuwsterkende
IVijnhardt's Zenuwtabletten
Glazen Buisje 75 ct. Bij Apoth. en Drog
Daar ik nu met de oude Mathias, de
slotvoogd en bestuurder van het kasteel
en nog eenig ander dienstdoend perso
neel alleen op het slot achterbleef,
besteedde ik die rustige dagen om de
vrucht en bloemkransen in de hoeken
verder af te schilderen. Eveneens
meende ik daarmede de beide edele
vrouwen, die mij bij de teekening had
den geholpen, een kleine verrassing te
bezorgen, wanneer ze bij hun thuis
komst de bloem en vruchtkransen reeds
kant en klaar vonden natuurlijk hoopte
ik eveneens een weinig eer te behalen
bij de adellijke Heeren die mee zouden
komen.
Nu ik moet eerlijk bekennen, dat in
geheel mijn leven mij nooit iets zoo
goed gelukt is als deze kransen en
juist toen ik de laatste streken gaf aan
het dorre eikenloof, hetwelk de krans
van wintervruchten omslingert, kwam
de oude Mathias de zaal binnen en
riep«overmorgen kemen ze".
«Mij goed," zei ik, »de kransen zijn
klaor/'
»Ja, dat schilderwerk, hm" zeide hij
en duwde kalmpjes een snuifje in zijn
spitse neus, enfin ik moet zeggen, ge
hebt het er heel sierlijk en aardig
opgeplakt; ik wou echter maar, dat we
die sappige perziken, abrikozen, appe
len; pruimen en druiven, welke ge daar
aan het plafond hebt hangen, werkelijk
hadden voor het feest overmorgenavond
Jammer dat die dingen hier op de hei
slechts in hel brein van een schilde
groeien."
«Had ik die andere kransen maar
vast klaar, ik weet niet wat ik begin
zijnWRIGLEY's
P.K.-Kauwbon-
n, bons de aange
naamste versna
pering.
Bij voetbal en tennis,
op fiets- en wandel
tochten, bij motorsport
en athletiek, zullen zij U
heerlijk verfrisschen en
elk gevoel van ver
moeidheid verdrijven.
P.K.-Kauwbonbons
stalen de zenuwen, stil
len den dorst, houden
den mond gezond en
bevorderen de spijs
vertering. hh-32
De Voorzitter, Dr. Sala, opent de
vergadering, roept de aanwezigen, die
ondanks het slechte weder zijn opge
komen, en zoo blijk gaven van hunne
warme belangstelling in het schoone
doei der vereeniging, welkom toe.
Spreker verzoekt den Secretaris voor
lezing te doen der notulen van de
vorige vergadering, welke onveranderd
werden goedgekeurd, onder dank aan
den Secretaris voor diens keurig uit
gewerkt verslag.
Hierna deed de Penningmeester ver
slag, rekening en verantwoording over
1927. Onder dank voor de keurige
administratie, sprak de Voorzitter een
oord van hulde voor de geloonde
accuratesse.
Tevens bracht de heer De Brok ver
slag uit over de algemeens vergadering
gehouden te Maastricht
Bij acclamatie werden de heeren De
Brok en Pyls tot bestuursleden herbe
noemd, die onder dank voor het in
hen gestelde vertrouwen, de herbe
noeming verklaarden te aanvaarden.
Bij de rondvraag kwam ter sprake
de eerlang te bouwen stal voor de
paarden der woonwagens De heer
Timmermann meende, dat de Gemeente
daartoe wel wat materiaal zou ver
strekken, waarna de Voorzitter een
voorstel deed om ter dezer zake bij
den Gemeenteraad een verzoek in te
dienen.
De heer Pubben, Wethouder, vroeg
of het niet vanuit deze vergadering
kon gedöan worden, dat de aandacht
eens gevestigd werd op de moeilijk
heden, waarin de meeste boeren ge
komen zijn tengevolge der bepalingen
der nieuwe trekhondenwet. De meeste
honden zijn hier in Venray afgekeurd
en een hond, die aan de wettelijke
maten voldoet, heeft men zoo maar niet
bij de hand. Daar is veel tijd mede
gemoeid. Bovendien betreurt spreker
het ten zeerste, dat er bij het maken
dezer wet geen onderscheid is gemaakt
tusschen honden, die van den vroegen
morgen tot den laten avond voor de
kar gespannen zijn bij z g. opkoopers
en de honden bij de boeren in deze
nen moet, want ik had de Heeren nog
lang niet terug verwacht, daarbij heeft
Heer Arnold toen hij van hier vertrok
nog zoo tegen me gezegd, dat ik moest
zorgen dat bij zijn terugkomst het slot
vroolijk versierd was, daar hij bij deze
gelegenheid het feest nog eens dunnetjes
over wilde doen, omdat hij bij zijn
huwelijk daartoe geen gelegenheid had
gehad."
Toen ik die laatste woorden van den
ouden huisbewaarder hoorde, sprong
ik in een wip van de steiger waarop
ik stond te schilderen en verweet hem
niet onzacht, dat hij met zoo iets nu
eerst op het laatst voor den dag kwam.
Ik beloofde hem echter al 't mogelijke
te doen voor zoover het in 's menschen
macht lag en er voor te zullen zorgen,
dat alles naar wensch er fijn en sier
lijk uit zou zien. Tegelijk zeide ik hem
dat hij terstond de meiden en knechten
naar het bosch moest sturen om een
paar dozijn korven vol eikenloof en
boschbessen te halen voor de kransen
en dat ze ook ongeveer een vijftig stuks
mooie denneboompjes moesten mede
brengen.
Dan moest hij zelf naar Afferden
rijden en den Meester en de school
kinderen hier brengen om te helpen
bij het kransen vlechten. De geheele
schooi was n.l. door wijlen de moeder
van onzen Heer Arnold gesticht en
opgericht en de meester van Afferden
was eveneens door haar aangesteld
Het was dus niet meer dan billijk dat
ook zij bij zulk een Heerendienst een
handje meehielpen.
Wordt vervolgd.