Tweed© Blad van «PEEL EN MAAS" Twee helden. Het Wiegekind. De weidestreek op den linker Maasoever Uit de Landbouwwereld f/tynfiewtts Eerst alleen VERK0UDEM AKKER'5 ABDÜ5IR00P Voorde Borst ZATERDAG 21 JANUARI 1928 Negenden veertigste Jaargang No. 3 door A. F. VAN BEURDEN. Blitterswijck zit beter in zijn bouw land, alhoewel vlak bij het dorp nog strooken heide en zand liggen De oude Blitterswijckers hebben van slechten grond door aanhoudend mesten en ploegen beter bouwland weten te maken. Het moet echter geen verwondering baren, dat men daar hier en daar een groot gewor den denneboom vlak bij het dorp ziet staan. Het gehalte van den grond tusschen kasteel en Maas is van veel betere kwaliteit. In vroegere dagen, toen de scheepvaart op de Maas nog sterker was, bouwde men op den oever groote, stevige boerderijen, die tevens dienst deden als los en laad plaatsen voor booten en schepen Omdat de Maas hier in een sierlijke, groote bocht op Well aanzwaait, wordt het weidegebied daar weer veel breeder tot 1200 meter toe. Vreemd is het, dat dit gebied weer zoo in een krimpt juist tegenover Well tot een paar honderd meter en daar weer begrensd is door een stuk zand en duinengrond. Dat kan men van de Maas ver wachten, in eens tè veel geven en dan weer alles in zand laten ver loopen. De Kooi, herberg, veerhuis en landbouwwoning, juist legen over Well is niet het oude veerhuisdat moet men wat verder aan de Molen beek zoeken. Het is nu een groote hoeve. Maar draagt nog den naam van Staaij, dat hetzelfde als Stade, Steyl of Stee! beteekend, eigenlijk overgang in de oude taal. Het veer was vroeger eigendom van de Heeren van Well, die er ook de „mergelmaat" bezaten of het recht van een klein bedrag te heffen van elk mud mergel, dat van het Zuiden per schip aangevoerd werd. Dit is tevens een bewijs, dat voor vele honderden jaren de mergel al als meststof gewaardeerd en gebruikt werd. Well ligt vlak op den v rij hoogen oever der Maas, maar toch niet zoo hoog, dat het bij wate rsnood vrij blijft, integendeel is het dikwijls ge teisterd, zelfs zoodanig dat de lijk' kisten in den grafelijken grafkelder bij de kerk gingen drijven. Wanssum is ontstaan, aan de twee zijden der Molenbeek waa.r men enkele goede weiden vond en men veel heide ontgon. Van de drie namen der- plaatsen Blitterswijck, Wanssum en, Meerlo is alleen de laatste vrij gaed verklaar baar als loo bij de Ma ar of hooge plaats bij het moeras, v /at ook met de plaatselijke gesteldh eid overeen komt. Blitterswijck is voor mij onver klaarbaar, het vicus ad littoram, of littersvick is aardiger g' svonden dan Waar en Wanssum k an evengoed Wadensheim of huis bi; j de wade of overgang als Wodansh'aim, huis van den Noordscb,en God Wodan. Want, alhoewel rjnze voorouders heidenen waren, nr.een ik niet dat zij met Wodan, "Vhor, Treija e.n hoe de andere Noordscf ie Goden ook tgeheeten heb ben, vee.l hebben uit te s'tsan gehad. Het w aren arme jagers, visschers landbouwers, veehouders, die weinig ontwikkeling hadden en daarbij waar schijnlijk een vaag Godsbegrip; Al wat men er van vindt is ruw bewerkt, de werktuigen zijn van steen of hertshoorn en van schrift of ont wikkeling is geen spoor te vinden. Wel komt er door de opgravingen van Dr. Holwerda en andere geleer den meer licht. Maar overigens heeft men in de geschiedenisboekjes van vroeger de oude schrijvers precies nageschreven. Zooals dat bij zeer vele dorpen in Limburg het geval is, hadden Blit terswijck, Well en Meerlo ieder een kasteel, in de oorlogstijden vroeger belegerd, ingenomen, verbrand en met meer of minder pracht weer binnen de grachten herbouwd^ naar gelang de heeren meer of minder inkomsten kadden. Dat van Well was in ieder geval op een breeden grondslag aangelegd. Meerlo is afgebroken, alhoewel er van de grachten nog een en ander te zien is. Op de Molenbeek bij Meerlo en bij Wanssum lagen watermolens, toekomende aan den heer. Een der twee molens, onder Wanssum be stond nog tot voor enkele jaren, maar is toen afgebroken, zeer ten spijt van de schilders, die hem dik wijls op het doek vereeuwigd hebben. Sic transit gloria mundi, zoo vergaat de roem der wereld (Wordt vervolgd) [ogekomeuen vertrokken personen van 30 Dec. tol 13 Jan. INGEKOMEN A. G. v. Yzendoorn, dienstbode, L 81 van Meerlo A. Kuunders, dienstknecht, I 47 van Deurne M. J. A. Stevens, z.b., Overloonsche weg 2 van Alphen a d. Rijn M. C. B. Thieien, z.b., Marktstraat van Tegelen G. G. Gh. Lens, kloosterzuster, St. Annalaan 5 van Bergen (B.) P. M. E. Haars, onderwijzer, Paters- laan la van Weert J. Nent, dienstknecht, H 40 van Horst Th. F. Teeuwsen, chauffeur, Hense« niusplein 9 van Wissen (D.) H. Eschenbrücker, kleermaker, Sta tionsweg 8 van Xanten G. J. Hoefnagels, onderwijzeres, I 53a van Deurne L. Th. J. Koppers, onderwijzer, Groote straal 13 van Bergen (L.) J. G. W. Baltesen, dienstbode, Leun- sche weg 15 van Maasbree H J. H. Linders, z.b, Veltum L 11 van Eindhoven J. Bauer, kloosterzuster, Overloonsche weg 2 van Culemborg. VERTROKKEN A. Kuunders, dienstknecht, naar Deurne B 264 F. Verstraaten en echtgen., chauffeur, naar Venlo, Jodenstraat D H. H M. van Kollenburg, winkel juffrouw, naar Eindhoven L. VV. Wilmsen, dienstbode, naar Arcen, Rijksweg W. A. Berg, kloosterzuster, naar Renkum P. M. W. A. Bonanls, dienstbode naar Boxmeer A.. Schurmann, kloosterzuster, naar Blerick W. Jaspers, kloosterzuster, naar Kessel J. H. J. Horstermans, verpleegster, naar Venlo J. H. G. Jeuken, dienstbode, naar WanssumGeysteren W. B. Krüger, dienstknecht, naar Sterkrade, Munsterstraat 13. Zorg voor een genotvollen ouden dag j Ouderdom is niet enkel een kwestie van jaren. Velen voelen zich jonger op 70-jarigen leeftijd dan anderen van 60 of zelfs 50 jaar. Dit is een ontegen zeggelijk feit, en men kan er verschil lende oorzaken voor aangeven. Gewoon lijk hebben ouden van dagen met een jong gemoed behoorlijk zorg gedragen voor hun nieren. Een oude spreekwijze zogt: »Als gij uw nieren gezond houdt, houden deze u gezond." En ouden van dagen kan zooveel leed bespaard worden, want veel rug pijn, urinestoernissen, ischias, spit, rheumatische pijnen en graveel worden dikwijls noodeloos geleden. Den nieren ontbreekt het vaak aan hulp. Zij be hoeven de bijzondere versterkende hulp van Foster's Rugpijn Nieren Pillen. Door de opwekkende kracht van dit niermiddel wordt de werkzaamheid der nieren hersteld het versterkt de nieren en helpt deze om het bloed te fillreeren, terwijl de afmatlende ziekteverschijn selen der nieraandoening verdwijnen Waarom zouden ouden van dagen nog langer lijden, als zij de benoodigde hulp onder hun bereik hebben Verkrijgbaar (in glasverpakking met geel etiket let hier vooral op) bij apotheken en drogisten a f 1.75 per flacon. 33 Nauwelijks was het woord gevi xllen, of korporaal Murat bemerkte, dat all© officieren haastig opsprongen en ?oor een kleinen officier salueerden, (die eensklaps uit 't duister het wachtvu n r genaderd was. Op het hoofd droeg >bij een kleinen hoed en het eenigszins tengere lichaam was in een eenvoudi- gen, donkergrijzen mantel gestoken. Overste Saint-Pré I riep hij met scherpe stem. Generaal 1 Nu herkende Murat opeens den kleinen luitenant Bonaparte. Hij zag de doordringende oogen, 't ernstige voor hoofd, het marmeren gezicht, als voor acht jaar en wist onmiddellijk, dat hij den bevelvoerenden generaal voor zich had. Generaal Bonaparte mat overste Saint-Pré van het hoofd tot de voeten en zeide toen, terwijl hij op elke letter greep nadruk legde Het is waar, overste, gij zijt een hoofd grooter dan ik 1 Nog een daad van ongehoorzaam heid en het verschil vervalt I Overste Sa>nt-Pré werd bleek en stotterde verlegen Generaal, alleen de total8 onmoge lijkheid der verpleging noopte mij Stil I Binnen een uur staat uw regiment in het bosoh van Casa Reccia 1 Overste Saint Pré verdween in de duisternis. Mijne heeren, ging generaal Bona parte voort, morgen zal het weer een roemrijke dag worden in de geschiedenis van Frankrijk. Gij kent uw lot als soldaat. Gij zult eer en leven op het gpel zetten om een blad bij te dragen tot den lauwerkrans die de bestorming op Lodi om ons hoofd windt. Leve de generaal 1 klonk het geestdriftig in het rond. Leve Frankrijk 1 antwoordde Bonaparte en was direct daarna in de ^L'isternis verdwenen. j) sn jongen korporaal bij de veld wacht* ging een rilling door de leden, echter i van vrees- Morgen dus, zou Lodi bestormd worden I Dat was het, wat hem m>et Seesldrift vervulde. Er op Oier onder l Hij wilde zich bij Bonaparte in herinnering brengen, 't Voor 'beeld v.°" hem was er, hij had hel slecht. na te koB>e?- Den volgenden da ?et.het krlek,e,n van den morgen, dc berden van alle hoogten het geschutv UUI> dat d0 b® storming van Lodi zou 'n|e>den. Het urenlange, onafgebroken rollen en donderen der kanonnen was V?rsva"j kelijk, overal steeg de opgewon denneia van beide zijden verwachte .nien de bestorming. Eindelijk rukte de Fransche infa ö*:e rie naar de tactiek van dien tijd, reusachtige kolonnes tegen de Oosten rijksche versterkingen optelkens ver schenen nieuwe regimenten, als het ware uit den grond opschietend, op het slagveld'. De strijd bleef langen tijd onbeslist, deFranschen wonnen terrein, maar aan een overwinning was niet te denken, en reeds in den namiddag was het een uitgemaakte zaak, dat 717—14 lagsssaSea Hidedssliagea. Zoo lang een kind nog in de wieg ligt, zal de huid van de kleine op sommige plaatsen vaak rooden bran derig zijn en zelfs stuk gaan. Dit verzacht en geneest men met PUROL Wat de Landbouwboek- houdbureaux ons leerden Reeds in 8 van de 11 provincies van ons Jandzijn landb/iuwboekhoudbureaux gevestigd, die 'de boekhouding van een kleiner of grooter aantal landbouw bedrijven controleerden. In 1925 (over '26 hebben we de volledige cijfers nog niet) werden gecontroleerd in Gronin gen 309, Friesland 709, Drente 12. Óverijsel 159, Noordholland 71, Zuid holland 15, Zeeland 33 en in Brabant 107 bedrijven. In 't Noorden en Zuiden van ons land (Gr., Fr. en Br., is de deelname dus 't grootst. De uit komsten zijn uiteraard zeer verschillend) omdat de omstandigheden zeer uiteen loopen, niet alleen in de onderscheiden landbouwgebieden, maar zelfs bijna in elk bedrijf Die verschillen in cijfers uit te drukken, is niet mogelijk. Volgt hieruit, dat men zeer voorzichtig moet zijn met het trekken van conclusies uit de verkregen resultaten, toch geven deze belangrijke aanwijzingen over verschillende vraagstukken, en die aanwijzingen krijgen gaandeweg méér waarde naarmate het aantal gecontro leerde bedrijven toeneemt. Voor ditmaal wijzen we op het vol gende: De pacht of pachtwaarde per Hectare, welke over 1924 aanmerke lijk gestegen was in de prov. Gronin gen, onderging daar geen verandering men zich het hoofd zou verpletteren tegen de vijandelijke wallen. Generaal Bonaparte schuimde van woede. Hij reed van het eene punt van den slag naar het andere, hij voerde de regimenten persoonlijk tot den aan val aan, ontzag geen gevaar, integen deel, hij zocht het alles tevergeefs Alls stuitte af op het moorddadige vuur van den vijand en zijn vaste stelling Het heetst was de strijd om een brug die over de vestinggracht naar Lodi voerde. Als het gelukte, deze stormen derhand te nemen, was men bij de bres en de vesting was verloren. Doch alle bestormingen van die brug werden afgeslagen. Juist hier concen treerde zich het vijandelijk vuur op een wijze, die de bataljons telkens noodzaakte terug te wijken. Met den blik van den echten veld heer zag Bonaparte waar het haperde. Koelbloedig reed hij in den kogel regen tot dicht bij de brug, sprong van het paard en liep met opgeheven degen de brug op. Voorwaarts, mijn dapperen 1 riep hij met de schrille, electriseerende stem, die hem op zulke oogenblikken eigen was. En zoo, in de eene hand de vlag van; het een en-dertigste regiment, in de andere den blooten degen, liep hij a/leen tegen den vijand in, naar de bre& En alsof men slechts op het voor beeld gewacht had, stormde nu alles, wat in de nabijheid was, naar de brug. Deze doodsverachtende dapperheid ontvlamde manschappen, zoowel als officieren. Niemand wilde den generaal In Friesland werden eenigszins hoogere cijfers genoteerd. Het totaal der uitgaven per H A onderging door het een en ander eenige veranderingen. In enkele landbouw gebieden van Groningen is bet een paar gulden gestegen, doch in de meeste daalde het eenigermate. De bruto-opbrengst per H.A. in guldens is echter aanmerkelijk gedaald. De gemiddelde daling bedraagt in de prov. Groningen ongeveer f 60, en in Fries land f 25. De landbouwgebieden, waar veeteelt de voornaamste plaats in het bedrijf inneemt, hebben het minste van deze algemeene daling te lijden. De vermindering der bruto-opbrengst is het grootst in die streken, waar de akkerbouw de grootste uitbreiding heeft. De netto opbrengst per H.A. in gul dens is vanzelfsprekend aanmerkelijk gedaald, door de sterk verminderde bruto opbrengst, terwijl de totaaluit gaven per H.A. geen groote verschillen vertoonen met het voorgaande jaar. Overzien we de uitkomsten in een 13 tal landbouwgebieden in verschil lende provinciën, waar 25 of meer gecontroleerde bedrijven voorkomen, dan zien we daaronder 4 gebieden, waar gemiddeld een verlies werd geleden van ruim 12 tot ruim f43 per Hectare. In de andere 9 gebieden was gemiddeld een netto-opbrengst, variëerend van f 569 tot f 67 4/ per Hectare. Nadrukkelijke vermelding verdient, dat de arbeid, welke door den bedrijfsvoerder zelf is verricht, niet afzonderlijk onder de uitgaven is ge rekend, zoodat deze in de netto-opbrengst is begrepen. D* Afzet van kleinere houtsorteeringen. Ieder jaar staat menige boschbezitter voor de moeilijke vraagWaar blijf ik met mijn verschillende dunnings- producten Op deze vraag tracht de heer G. Houtzagers, hoofdambtenaar bij de Ned. HeideMij. een antwoord te geven in het Jaarboek 1927 der Nederl Boschbouwvereeniging. In een breed opgezet artikel geeft hij aan de hand van verschillende voorbeelden uit de practijk zijn meening, die ons van groot belang toeschijnt en, in 't kort, hierop neerkomt. In de meer boschrijke gebieden, vooral die met veel jonge bosschen, levert de afzet der producten der eerste dunningen vaak groote moeilijkheden op. Raakt men het hout al kwijt, de prijzen zijn minimaal en niet loonend. De eenige weg om hierin verbetering te brengen, is: het zelf verwerken van het hout tot diverse sorteeringen, en dit dus pasklaar te maken voor den consument, en daarna rechtstreeks afleveren naar die streken, waar een tekort aan dit hout bestaat Dit zal het meest loonend zijn door hierbij alge meen gebruik te maken van één Cen- tralen Verkoopdienst, zooals deze in ons land sedert 1907 door de Ned. Heide Mij is ingesteld. Er moet voorts een algemeene actie gevoerd worden tot verlaging der vruchttarieven voor lichtere hout sorteeringen, afkomstig uit Neder landsche bosschen. De vele klachten kalmeeren en worden gesierkl door Buisde 75ct Bij Apoth en Drogisten 685—16 ]uist omdat verkoudheid zich zoo onschuldig voordoet, is zij zoo gevaar lijk. Vergeten wij toch nooit, dat zij een ontsteking der slijmvliezen is en dat reeds een simpele verplaatsing dier ontsteking b.v. naar de stem banden. de bronches of naar het slijm vlies van de longen - en hoe gauw gebeurt dat niet - haar veel ernstiger maakt. Acute en chronische bronchi tis, asthma, borstbenauwdheid zijn de terecht gevreesde gevolgen van een verwaarloosde verkoudheid. Maak de genezing, niet moeilijker en duurder door met de juiste behandeling te wachten. Begin bij het begin en verzorg een eenvoudige verkoudheid dadelijk met de versterkende, onschadelijke, maar krachtig slijmoplossende in den steek laten. Nummer twee in de bres was korporaal Murat. Een oogenblik lang was het, alsof de oogen der beide dappere mannen elkander ontmoet hadden. Toen echter scheidde hen het gewoel van den strijd. Lodi viel dienzelfden nacht in han den van generaal Bonaparte, voor wien de brug van Lodi de weg naar de onsterfelijkheid werd. Des morgens na den slag was in de veroverde stad parade der Fransche troepen, waarbij generaal Bonaparte niet verzuimde, vele zijner soldaten persoonlijk aan te spreken, te prijzen, te onderscheiden. Zoo reed hij met zijn staf ook langs het front der kurassiers. bij wie korporaal Murat stond. Hij stond in het eerste gelid, met verbon den voorhoofd, daar hij later, in het gevecht een sabelhouw gekregen had Hij zag den grooten generaal naderen, ernstig en voornaam als altijd, de marmeren trekken door trotsch ver trouwen verhelderd. Nu komt mijn dag, nu 1 prevelde de korporaal en zijn hart klopte hoor baar. Doch de generaal, nadat hij een oogenblik peizend voor hem stilgestaan had reed langzaam voorbij zonder iets te zeggen. Hij kent mij niet meer, hij kent mij niet meerl dacht Murat hij zich zeiven en een traan rolde over zijn gebruind gelaat. Eensklaps keerde Bonaparte zich om en wenkte hem. »Korporaal 1" Per koker: f 1.50, f 2.75, f 4.50 over de te hooge kosten van het zelf opwerken van dit hout zijn uitsluitend een gevolg van de onbedrevenheid van het personeel. Overal, waar de plaatselijke markt overvoerd is, kan deze methode met succes worden toegepast. Door een nauwkeurige bestudeering van de verschillende arbeidsverrichtin- gen, en van de in gebruik zijnde hulp middelen, zal het mogelijk zijn, de bedrijfsresultaten ook verder nog be langrijk op te voeren. Het is, oordeelt de heer Houtzagers ten slotte, dat er meer eenheid komt in de benamingen en afmetingen ook bij de kleinere sorteeringen, en dat gemeenschappelijk gestreefd wordt naar een algemeene standaardeering der houtmaten. De gemeenschappelijke afzet zal hier door zeer worden vergemakkelijkt. Bij den heer Houtzagers staat vast, dal niet alleen een deskundig gevoerde dunning juist in de eerste 2, 3 of 4 dunningen, dus uit de bosschen van 18- tot 30 A 35jarigen leeftijd, al heel wat hout brengt, maar dat de combinatie sterker dunnen, takbemesting en zelf opwerken van het dunsel, de weg is om onze bosschen tot een beduidend hoogere rentabiliteit te brengen het hiervoor uit te geven geld komt in veelvouden terug. Wij raden boschbezitters, die op eenigszins groolere schaal dunningen in jonge naaldhoutbosschen moeien uitvoeren, aan, om hierover vooraf bij de Heide Mij advies in ie winnen. Wenken en mededeelingen. De directie van den Landbouw pu bliceerde de resultaten van monster nemingen ter bepaling van gewichten gehalte der suikerbieten. Er kwamen 221 berichten daarover bij haar in. De monsters zijn genomen in alle deelen des lands. Opmerking verdient, dat de uitkomsten op verschillende tijd stippen verschillend waren. Zoo steeg het gewicht der bieten tusschen 15 Aug en 7 Sept. van ge middeld 360 tot 545 gram en het Inwendig jubelde hij nu Hij kent mij toch 1 Hij heeft mij niet vergeten 1 Heet je Gioachimo Murat vroeg Bonaparte. Ja, generaal. Ben je uit Mont Pellier? Neen, generaal. Ik ben te Cahors geboren, maar ik was voor eenige jaren te Mont Pellier, waar ik het geluk had, u te zien. En ben je mij gisteravond op de brug voorbijgereden Ja, generaal. Rijd voor het front Murat gehoorzaamde. Ik benoem bij dezen korporaal Murat tot luitenant bij zijn regiment, zeide Bonaparte... Luitenant Murat, ik verwacht u altijd onder de dappere te vinden I Daarmede reed hij heen. Zooals men uit de geschiedenis weet, klom Murat door zijn militaire be kwaamheden en den steun van Napo- leun snel in het leger op. In 1800 trouwde hij met de zuster van den eersten consul, hetzelfde meisje, dat hij te Mont Pellier uit den bijna verongelukten reiswagen had zien stappen. Later bij de troonsbeklimming van Napoleon verhief de keizer hem tot prins van Frankrijk, in 1806 tot regeerend [hertog van Berg en in 1808 tot koning van Napels. Het helglanzende gesternte der Napo- leonieden was echter een meteoor, die snel verbleekte. In het jaar 1815 werd koning Murat als overweldiger op het slot Pizzo in

Peel en Maas | 1928 | | pagina 5