Tweede blad.
Smetten
Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
JACJONClft
De morgenstond.
ÜYQQGDEÊUföT,
MANUFACTUREN
'YOüGDEELIóSm'
Cijfers, die wat te
zeggen hebben
FEUILLETON.
Het geheim van
Charing Cross.
Uit de Landbouwwereld
Gemengde Berichten.
Zaterdag 28 Augustu»"1926
47e Jaargang No. 35
TOCH HET
PEEL EN MAAS
I BLIJKEN
TOCH HET
PRIJS DER ADVERTENTIEN 1—8 regels 60 ct.. per regel 71/» ct.
bij abonnement lager tarief.
Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNCKHOF - VENRAY ABONNEMENTSPRIJS p. kwartaal: voor Venray 65 ct., p, p. 75 et-
Telefoon 51 voor het buitenland bij vooruitbetaling f 1.30, afz. nummers 5 ct.
lieke provincies dan ook een uitne-
Mr. dr. L. N. Deckers schrijft in
de Maasbode
Als bijvoegsel tot de Nederland-
sche Staatscourant van 13 en 14
dezer, verscheen het „Overzicht van
het betrekkelijk verzuim op de lagere
scholen in het jaar 1928."
Dertig bladzijden, vol cijfers, schier
ontbloot van elke toelichting.
Voor hem, die deze statistiek ern
stig wil beschouwen, is zij echter in
meer dan één opzicht leerzaam.
Allereerst leeren de cijfers, dat het
bijzonder onderwijs het in Nederland
van het openbaar onderwijs in be-
teekenis wint.
Het gezamenlijk aantal schooltijden
van alle lagere scholen in Nederland
bedroeg 458.896,630. Hiervan komen
er 249.404,712, dus ruim 54 pel. voor
de bijzondere scholen en 209,591,924
of bijna 46 pet. voor de openbare
scholen. Het aantal schooltijden der
katholieke scholen bedroeg
135,112,493.
Het aantal verzuimen voor alle
scholen tezamen bedroeg in 1925 per
10.000 schooltijden gemiddeld 527.
Dit betrekkelijk lage gemiddelde is
te danken aan het geringe verzuim
op de katholieke scholen. Immers
het verzuim op alle andere scholen
steekt ver boven het gemiddelde uit.
Ziehier de cijfers
Aard der school Aantal verzuimen
Openbare scholen
Protestantsche scholen
Katholieke scholen
Israëlitische scholen
Andere bijzondere scholen
Niemand kan ontkennen, dat het
gunstig verzuimcijfer voor de katho
lieke scholen, duidelijk aantoont, dat
door onze katholieke onderwijzers en
ouders ernstig gestreefd wordt naar
een zooveel mogelijk bevorderen van
getrouw schoolbezoek.
Economische factoren immers kun
nen hier geen invloed ten gunste
van het schoolbezoek der katholieke
jeugd doen gelden; het katholieke
volksdeel is niet het economisch
sterkste.
Merkwaardig zijn ook de cijfers
van het schoolverzuim aan de open
bare scholen in het overwegend
katholiek deel van ons land.
Per 10.000 schooltijden der open
bare scholen telde men in de
prov. Noord-Brabant 377 verzuimen
prov. Limburg 359 verzuimen
inspectie Nijmegen 407 verzuimen
In onderstaand lijstje, aangevend
het aantal verzuimen per 10.000
schooltijden, voor alle scholen, open
bare en bijzondere te zamen, in elke
provincie, maken onze tweekatho
mend figuur.
Zuid-Holland
616
Drenthe
613
Noord-Holland
589
Utrecht
550
Zeeland
523
Gelderland
521
Groningen
501
Friesland
491
Overijssel
476
Limburg]
380
Noord-Brabant
358
Leerzame cijfers.
Leerzaam voor allen en voor de
katholieken bevredigend bovendien.
573
570
417
585
641
21.
Dank voor uw complimentje
Maar daar was zooveel opmerkingsgave
niet voor noodig, antwoordde Rhona
met een lach. Het viel onmiddellijk op
Toch vroeg ik Mitchell, wat dr. Base'
verie wenschte. Mitchell antwoordde,
dat de gentleman om een onderhoud
met lady Riversreade verzocht.. Nu,
zooals ik reeds gezegd heb, doktoren
worden bij ons nooit geweigerd en zoo
zeide ik Mitchell dr. Baseverie bij mij
te brengen. Een oogenblik later trad
dr. Baseverie bij mij binnen. Ik wil
hem u in bijzonderheden beschrijven,
en gij moet zeer aandachtig luisteren
Het was een man van middelbare lengte
zooals gij, niet forsch en niet mager,
maar comfortabel gezel; ik schat hem
op ongeveer vijf en veertig jaar. Hij
was correct, zelfs elegant gekleed in
zwart jacquet, een donker gestreepte
broek, helder boord en overhemd, en
met een nieuwen zwarten hoogen hoed,
paarl-grijze handschoenen en een opge
rolde parapluie met gouden knop.
Verder droeg hij een dunnen gouden
horloge-ketting, witte souspieds
prachtig glanzende schoenen. Is dat
voldoende
Ik zie hem ten minste zijn
Schrijnen en Slukloopen der Huid,
Doorzitten bij Wielrijden, verzacht en
geneest men mei PUROL. Doos 30 ct
Bij Apoth. en Drogisten.
De kalktoestand van den bodem.
I Zal nu wel zoo zoetjes aan tot de
landbouwers doordringen, zoowel van
het zand als van de klei, dat een juiste
kalktoestand van hun gronden een
zaak van groot gewicht is: dat zij dus
zooveel mogelijk daarvoor hebben le
zorgen en daartoe grondmonstets lot
onderzoek aan het Proefstation moeten
laten onderzoeken.
De grond mag niet te veel, maar
ook niet te weinig kalk bevatten: de
gewenschte kalktoestand is voor de
verschillende gewassen ongelijk.
De boer is dus wel afhankelijk van
het laboratorium. Zal het goed zijn,
dan dient hij eigenlijk, volgens som
mige landbouwkundigen,geregeld door
al zijn akkers laten bemonsteren.
't Is echter nog niet zoo ver, dat
alle voormannen in deze overtuigd zijn;
sommigen (of velen?) zijn min of meer
sceptisch. Ieder weet, zeggen ze, uit de
ervaring van jaren, dat kalk een groote
rol in den landbouw speelt; dat de
oogst onvoldoende kan zijn door te
weinig kalk, maar ook, dat door een
rijke kalkbemesting, te lang doorge
voerd, de grond voor jaren bedorven
kan worden.
De volksmond zei vroeger reeds
«Kalk (of mergel) maakt rijke ouders
en arme kinderen." Wordt nu niet te
veel de nadruk gelegd op den z.g.
kalktoestand? Overschat men dat belang
niet eenigszins wordt gevraagd.
De heer P. J. Rutten schreef onlangs
in «Rust-Roest":
«Het is niet aan le nemen, dal kalk
gebrek altijd de eenige oorzaak is (van
de geringere vruchtbaarheid) Er is
duizenderlei grond, de vochtigheids
toestand is overal verschillend, bewer
king en bemesting hebben grooten
invloed. Het is niet enke! met een
bepaalde kalkgift ie verhelpen, wat er
mankeert, nog daargelaten dat hel
nemen van grondmonsters zeer moeilijk
is op vele akkers
In de «Deutsche Landwirtschaftliche
Presse" schreef onlangs Prof. Honcamp
«Zeer zure gronden en zeer alkalische
gronden schaden niet alleen de ver
bouwde gewassen, maar ook de aan
wezige lagere organismen (bacteriën,
enz.) De vraag der bodemzuurheid
staat nu meer dan ooit op den voor
grond, maar in een gansche reeks van
gevallen is het toch niet juist deze
ziekte, zooals veelvuldig geschiedt,
enkel toe te schrijven aan kalkgebrek
en het gebruik van zure meststoffen
Ze komt veel meer in bedrijven voor,
waar weinig kunstmest gebruikt wordt,
en ook bleek er ammoniak bij vele
kleeren en versierselen bedoel ik, stemde
Hetherwick toe. Een net man, uit den
middenstand, klaarblijkelijk. Maar hij
zelf?
Nu, zijn gelaat, ging Rhona voort.
Stel u een man voor met een absoluut
bloedloos voorkomen een gelaat met
een kleur van oud ivoor, waarin een
paar buitengewoon doordringende oogen
zwart als steenkool, schitteren, terwijl
de bleekheid van het gelaat nog geac
centueerd wordt door een zware zwarte
snor en even zwart, licht gekruld haar,
dat boven de ooren nog dicht genoeg
is, maar op den kruin reeds schaars
begint te worden Stel u verder voor
een paar volle, roode lippen boven
ronde maar vastberaden kin, een
geprononceerd gebogen neus en... ge
hebt den man, dien ik u beschrijf.
Hum 1 zeide Hetherwick naden
kend. Een jood, dat maak ik uit uw
beschrijving op,
Dat heb ik zelf ook gedacht, zeide
Rhona. Ik zeide zoo tot mij zelf: Wat
en wie ge overigens ook moogt zijn,
van het joodsche ras zijt ge in elk
geval. Maar de manieren van den man
en ook zijn taal waren Engelsch, zelfs
zuiver Engelsch. Overigens maakte hij
werkelijk volkomen den indruk van
een practiseerend geneesheer, terwijl
zijn manieren 'n man van de wereld
deden kennen. En ik zag ook dadelijk
dat iemand die den spot met hem zou
willen drijven, er allesbehalve genadig
zou afkomen. Zijn verklaring omtrent
zijn aanwezigheid was gewoon genoeg
en redelijk tevens: hij interesseerde
zich ten zeerste voor gevallen, als wij
proeven goed te werken.
Dientengevolge staat ook vast, dat
de ziekte niet zonder meer door pas
sende kalking kan bestreden worden.
Alle hierbij in aanmerking komende
zaken zijn nog veel te weinig opgehel
derd en wetenschappelijk onderzocht,
om nu op grond der onderzoekingen
en kalking soms in ongelooflijke
hoeveelheden aan te bevelen". Aldus
Prof. Honcamp Afwachten blijft o.i.
de boodschap. Wij meenen, dat ons
algemeen bemestingsadvies sedert jaren
gegeven, nog kan gelden, n.l.: laat stal
en kunstmest elkaar afwisselen, en
bemest niet eenzijdig noch met alkali
sche noch met zure meststoffen 1
Weet gy
dat volgens de ervaring van ooftbouw*
kundigen de meeste boomgaarden slecht
dragen door gebrek aan vocht dat
daardoor veel vruchten afvallen of te
klein blijven? dat het in vele gevallen
daarom aanbeveling verdient om een
tijdlang eiken avond eenige emmers
water bij den boom le gieten
WEET GIJ, dat een goede gierput
met een goede groep meer noodzakelijk
zijn dan een goede mestvaalt? dat bij
een gierput geen ammoniak (stikstof)
mag kunnen ontwijken: datomdiezelf
de reden het vervoer van groep naar
kelder niet door open buizen msg
plaats vinden? dat strooisel in de groep
wel nuttig is, maar toch nog kans
geeft op verlies, en dus een goede
gierkelder beter is? dat de waarde van
de gierstikstof wel 2 maal zoo hoog
berekend wordt dan die van den vasten
mest; dat dus door 't laten wegvloeien
of door ondoelmatige bewaring belang
rijke verliezen worden geleden
WEET GIJ, dat het goed is uw
aardappelgewas te inspecteeren, om
verschillende ziekten op le sporen, en
dat ge dit kunt doen met No. 6 van
de Mededoelingen v. d. Plantenziekten
kundigen Dienst, met teekeningen en
foto's in de hand; dat ge dat geschrift
bij voornoemden Dienst te Wageningen
kunt aanvragen
Korte wenken en mededoelingen.
Rechtskundige bureaux voor den
landbouwer vindt men nu al in vele
provincies. Landbouwers, hebt ge een
kwestie, begint dan geen procedure
aleer ge het Bureau om advies hebt
gevraagd 1 Het Bestuur uwer Afdeeling
weet u het adres wel te noemen. In
vele gevallen wordt dan een proces
voorkomen en worden kosten bespaard
Het advies kost weinig, in Gelderland
slechts f 1.
Een minnelijke schikking is beter
dan een lang en duur proces-
Onlangs las ik van een procedure
over een wegje, groot slechts 4 Are;
het kostte den boer f 3000 zegge drie
duizend gulden.
Het is gebleken, dat hooi en ook
ingekuild gras arm zijn aan vitamine
G, dat versch gras (Engelsch raigras
b.v.) daartegen zeer rijk aan is, zelfs
rijker dan de zoo gunstig bekende
sinaasappel.
Men weet: als mensch of dier te
weinig vitamine G opnemen, dat dan
scheurbuik (scorbut) ontstaat; daarom
noemt men V.C. de anti-scorbilische
stof.
Men neemt aan, dat groene planten-
massa's veel vitamine-C bevatten. Aan
de proefzuivelboerderij te Hoorn bleek
dal bij persvoerbereiding in ondiepe
kuilen, verreweg het grootste deel der
V. C. verloren gaat.
De Hollandsche koe.
«In één opzicht is 't met de koeien
treurig gesteld
Ze worden steeds nog door het mond
en klauwzeer gekweld,
Een ziekte, waar «middelen" genoeg
tegen bestaan,
Alleen het rechte middel, daar
mankeert het nog aan.
Wel vinden professoren,
Zooals je telkens kunt hooren
Na reusachtig veel moeite den
ziekteverwekker,
En maken de menschen met hun
«vindingen" lekker.
Maar geen van die heeren heeft
tot heden
Met resultaat
Waar 't toch omgaat 1
De heerschende ziekte bestreden."
Dat zich aan niets of niemand stoort!
Zijn staart tusschen zijn pooten
o
Heusch, 'k heb herhaaldelijk getracht
Mij 'l overtuigen van de pracht
Van 't allengs wijken van den-nacht.
Maar 'k heb het nooit zoover gebracht
Op zulk een prille stonde.
'k Bedank dus voortaan voor de pret
Die aan den mensch wordt voorgezet
Bij zonsopgang... ik blijf in bed
En maak pas na 't ontbijt toilet
En eerder geen seconde I
M. M.
MIJMHARDT's
Hoofdpijn-Tabletten 60 ct
Laxeer-Tabletten60 ct
Zenuw-Tabletten 75 ct
Staal-Tabletten 90 ct
Maag-Tabletten 75 ct
Bij Apoth. en Drogisten
in het home hadden en wenschte zich
op de hoogte te stellen van onze
methoden en gebruiken en zoo meer
Hij gebruikte daarbij een aantal tech
nische termen, welke boven mijn bereik
liggen, en ik bracht zijn kaartje aan
lady Riversresde. Zooals ik reeds zeide,
is lady Riversreade altijd buitengewoon
toegankelijk, als er dokters in het spel
zijn en binnen twee minuten had zij
dr. Baseverie in haar privé kantoor
ontvangen.
Hier eindigt het eerste hoofsluk,
vermoed ik, zeide Hetherwick. Interes
sant, uiterst belangwekkend. Het gordijn
valt nu. En de volgende acte?
De gebeurtenissen van het tweede
hoofdstuk hadden in lady Riversreade's
kamer plaats, zeide Rhona en ik kan
zelfs geen suppositie maken van welken
aard zij waren. Ik kan alleen vertellen,
wat ik weet. Maar dat is nog heel wat
Om dan te beginnen, dr. Baseverie had
mij gezegd, dat hij het home wenschte
te zien en dan is meestal het gevolg
daarvan, dat de persoon, die een derge-
lijken wensch uit, door lady Rivers
reade zelf, of door onzen huisdokter
rondgeleid wordt; en dr. Baseverie werd
niet rondgeleid. Hij verliet in het
geheel de kamer niet, van het oogen'
blik, dat hij heenging En hij bleef
een heel uur binnen.
Met lady Riversreade
Met lady Riversreade. Ook zij
heeft de kamer geen oogenblik verlaten
En ik ben er niet binnengegaan. Lady
Riversreade heeft er een geweldigen
hekel aan, als ik haar kom storen
wanneer zij met iemand spreekt Neen
De morgenstond, de morgenstond
Is schoon, weldadig en gezond
De dichters doen er ons van kon-I,
En blijde vogels vliegen rond
Luid zingend van verrukking.
Ook ik stond dus voor dag en dauw
Herhaaldelijk op, doch merkt' al gauw
Hoe somber't 's morgens is, hoe grauw;
Als ik ervan genieten wou
Was 't telkens een mislukking 1
o
Nooit zag ik wat 't oog verblijdt,
'k Noteerde in de gauwigheid
Een slaperige keukenmeid
Slecht aangekleed en norsch van spijt
Dat z' uit haar bed moest komen.
De zon rees nooit met pracht en praal
Boven de kim (want dit verhaal
Is puur verzinsel, leugentaal):
Steeds droop het nat op groote schaal
Van de verkleumde boomen 1
In leege straten, bleek en stil,
Tjilpten de gauwe musschen schril
(Of «blijde", zooals ge 't hebben wil 1):
Er was een nieuwe dag op til
Voor al wat is geschapen...
Een late dronkaard zwierf naar huis
Die had met ander zat gespuis
Zijn dorst gelescht, en per abuis
Legde hij zich, inplaats van thuis,
In een portiek te slapen 1
o
Een nachtwacht met een slaapgezicht
Liep langs de deuren, stevig dicht.
De man was moe en stram van jicht,
Maar deed op 't vreemde uur zijn plicht
En voelde aan de sloten.
Een melkboer sjokte nijnig voort
En spoorde met een driftig woord
Zijn trekhond aan een van het soort
de twee zijn voortdurend samen geweest
van tien minuten over twaalf tot vijf
minuten over een. En toch had de man
gezegd, dat hij het home in oogen
schouw wenschte te nemen.
Is er gee»1 andere uitgang, waar
door zij misschien de kamer hebben
verlaten suggereerde Hetherwick. Een
andere deur of een geheime afsluiting
Er is nidts van dien aard. De
deur in mijn kamer is da eenig moge
lijke toegang tot den uitgang tot die
van lady Riversreade. Neen zij zijn
daar al dien tijd geweest.
Hebt ge niets gehoord
Niets! Het huis waarin lady
Riversreade haar home gesticht heeft,
is een oud, solied, goed gebouwd huis,
niet van dat moderne haast-je-wal werk.
Het is een heel wat beter huis dan de
Court, al is dat ook veel magnifieker,
Alle deuren en vensters sluiten ik
heb geen geluid uit de kamer hooren
komen/
Goed, vroeg Hetherwick na eenig
diep nadenken. En na dat uur
Om vijf minuten over een werd
de deur plotseling geopend en dr
Baseverie verscheen met hoed, hand
schoenen en parapluie in de hand. Hij
stond ter zijde, terwijl hij naar buiten
trad en zeide nog een paar woorden
tot lady Riversreade. Ik hoorde ze. Hij
zeide: »Nu dan, lot Vrijdagmorgen van
de volgende week op denzelfden tijd
Hij groette, kwam mijn kamer binnen,
sloot de deur achter zich, maakte een
zeer beleefde, glimlachende buiging
naar mij, terwijl hij mijn bu-eau pas
seerde en vertrok. Een minuut later
Ook staking te Deurne.
Naar men uit Deurne aan de B. Ct-
mededeelt is op de Vrijdagavond ge
houden vergadering van het personeel
der firma Swinkels te Deurne met 88
tegen 1 stem besloten het werk te
staken.
Doodelyke ongelukken.
Zondag had nabij het Lustoord Mo
lenheide te Geldrop een doodelijk mo
torongeluk plaats
De motorrijder J. v. G. uit Maarheeze
reed daar met den heer J. v. K. uit
Leende, beiden aannemers en op de
duozitting. Plotseling springt een band
tengevolge waarvan de motor over den
kop slaat.
De bestuurder van G. bekwam nage
noeg geen letsel, doch de heer v. K.
liep een ernstig schedelfractuur op. Na
verbonden te zijn is v. K. per auto
huiswaarts gebracht, waar hij aan de
gevolgen is overleden. Hij laat een
vrouw met 4 kinderen achter.
o
Zaterdagmiddag werd de heer L.
d. Vleuten, 'wethouder te St Oeden-
rode, terwijl hij op de fiets reed tegen
over Huize de Kolte aldaar, door een
auto aangereden en van de fiets ge
slingerd.
Hij bekwam hierbij zoodanige ver
wondingen, dat hij terstond moest wor
de» voorzien van de laatste H.H. Sa
cramenten en vervoerd werd naar het
ziekenhuis te 's Hertogenbosch, waar
hij spoedig aan de gevolgen is over
leden.
o
Men meldt uit Bergen op Zoom:
Maandagmorgen kwam de vrachtauto
van de firma Havermans over den Ant-
werpschen weg gereden. Toen hij een
kar wilde passeeren, stak tegelijkertijd
mej, de Waal den straatweg over. De
chauffeur, die signalen gaf, trachtte
onmiddellijk zijn wagen tot stilstand
te brengen. Pogingen, om de vrouw te
ontwijken, gelukten niet, zoodat zij
met den auto in botsing kwam.
Na ongeveer een kwartier is de vrouw
aan de bekomen verwondingen over*
leden.
Volgens omstanders treft den chauf
feur geen schuld.
Kind uit den trein gevallen.
Even voor 't station Veenendaal ging
plotseling een portier los van den trein
die 6 uur 50 aldaar arriveert, waar
door een jongetje van ongeveer 5 jaar
hoorde ik de auto aanzetten; deze had
al dien tijd gewacht.
Ik vermoed, dat da' het eindë van
hoofdstuk twee is, zeide Hetherwick. Is
er nog meer?
Nog iets, antwoordde Rhona. Ge
durende het uur, dat dr. Baseverie met
lady Riversreade had doorgebracht,
was ik druk bezig geweest met brieven
typen. Toen hij vertrokken was, bracht
ik ze in haar kamer, zoodat zij ze kon
teekenen. Ik veronderstel, dat ik wat
nieuwsgierig was, naar hetgeen daar
even was voorgevallen en dat ik daar
om scherper oplette, dan ik anders
gewoon was te doen. In elk geval
scheen ik te bemerken, dat het bezoek
van den man, wie hij ook zij, lady
Riversreade in een opgewonden stem
ming gebracht had. Dat was ten minste
mijn indruk.
Zeide zij iets
Niets, geen woord. Zij was onge
woon stilzwijgend, werkelijk afgetrok
ken stil. Zij keek de brieven zwijgend
door en onderteekende ze zonder 'n
woord te zeggen. Als ik mij goed herin
nerd heeft zij, terwijl ik in de kamer
was, geen woord gesproken. Ik nam
de onderteekende brieven weer mee en
begon ze in de enveloppen te doen.
Kort daarop ging lady Riversreade door
mijn kamer en vertrok. Ik zag, hoe zij
door het park naar den Court ging.
Zij keerde niet voor den gewonen Iuch
in het home terug en ik heb haar dien
middag in het geheel niet meer gezien.
Eigenlijk gezegd, ik heb haar dien
geheelen dag niet meer gezien, want
toen ik om vijf uur voor het diner op
den Court arriveerde, deelde de dienst
bode daar nog mede, dat haar meesteres
naar de stad vertrokken was en eerst
zeer laat in den avond zou terugkeoren.
Ik ging Daar bed, voor zij thuis was.
Wordt vervolgd.