MMj'
[oosterbalsa
Het ongeevenaarde middel
Tweede blad.
AbdusiroOP
Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
De zilveren bruiloft
ten Hove.
Boerentrots.
FEUILLETON.
Hoe moeten we eten
47e Jaargang No. 7.
ABONNEMENTSPRIJS
PER KWARTAAL:
voor VENRAY 65 c.
franco per posi 75 c.
voor het buitenland
(bij vooruitbetaling) f 1,30
afzonderl. nummers 5 c.
PEEL
AAS
Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY Telefoon 81.
PRIJS DER
ADVERTENTIEN
1 —8 regels 60 et
elke regel meer 7*/t ci
Advertentiën bij abonne
ment groote reductie.
In den intiemen kring der konink
lijke familie werd Zondag op het
Loo het zilveren huwelijksfeest ge
vierd van Koningin en Prins.
Het is nu vijf en twintig jaren ge
leden, dat de twintigjarige koninklijke
Bruid met haar jeugdigen Bruidegom
in de sprookjesachtige gouden koets
te midden van een schitterenden stoet
door Amsterdams straten ter bruiloft
reed, na Gods zegen te hebben
afgebeden over het gesloten huwe
lijk.
Nederland was gelukkig met zijn
Vorstin en verwelkomde den Prins
als haar doorluchtigen Gemaal.
De koninklijke jonkvrouwe had toen
twtee jaren den koninklijken schepter
gevoerd. Zij verheugde zich in de
vurige liefde van haar volk, dat van
zich zelf getuigen mocht, hoe geen
Vorst in eenig land ter wereld meer
bemind werd dan Nederland zijn
jeugdige Koningin vereerde en lief
had.
En heel deze kwarteeuw door is
het koninklijk gezin gedragen geweest
door de genegenheid van het volk.
Vreugde en leed in de Koninklijke
familie was vreugde en leed voor
Nederland, blijdschap en rouw van
het volk beteekenden blijdschap en
rouw ook voor het koninklijk echt
paar.
Het huwelijksleven van H. M. de
Koningin en Prins Hendrik is gedu
rende deze kwarteeuw omweven ge
weest met een krans van geluk, maar
tusschen. de liefelijke bloemen der
vreugde staken scherpe doornen
omhoog. Paleizen van koningen zijn
even min beveiligd voor zorg en leed
als de hut van den minste der onder
danen en ook een koningskroon is
vaak zwaar te dragen.
Vreugde, uitbundige blijdschap was
er vooral, toen na een achtjarige
echtverbintenis de hoop van het
vaderland eindelijk werd vervuld, en
op 30 April 1909 het koningskindje
werd neergelegd in het wiegje, dat
zoo lang ledig was gebleven.
Nederland jubelde bij de geboorte
van prinses Juliana, die eenmaal
God geve het, maar de ure zij nog
verre den troon der Oranje's zal
beklimmen en de roemrijke tradities
harer Vaderen zal voortzetten.
Vreugde was er in zoovele oogen
blikken. Herinneren wij nog slechts
aan het eeuwfeest van Nederlands
onafhankelijkheid, aan het zilveren
jubilé van de troonsbestijging der
Koningin, welke gebeurtenissen door
(Naar het Duitsch.)
De oude boerin zag haar dochter
dikwijls verschrikt aan, als ze hoorde,
hoe ruw en bitter zij legen haar man
sprak, die toch niets als goede woorden
voor haar had.
Stina, Stina, wat heeft je man je
toch misdaan. Maak hem toch z'n thuis
niet tegen.
Maar de jonge vrouw lachte slechts
kort en hard.
Ik heb het hem niet tegen ge
maakt, moeder. Hij doet het zelf. Maar
laat me maar met rust. Daar kan toch
geen mensch iels aan veranderen."
Stina had hBar eersten kerkgang ge
daan maar haar gezicht was zonder
vreugde, toen zij r.aast haar man in
haar Zondagsche kleeren over den
smalte weg tusschen de heggen liep,
en slechls hij het dankgebed van den
pastoor »voor de gave van een gezond
kindje in een familie van de parochie"
keek ze wat vriendelijker.
't Was kort na dien Zondag, dat
Stina en Daan samen naar den Beuken
hof liepen, waar ze tegenwoordig zoo
zelden kwamen.
Op de hoeve was alles in zwaren
rouw, de jonge beukenboer was aan
z'n verwondingen overleden.
Vorstin en Volk één van zin werden
gevierd.
Maar ook kommer en leed is het
deel geweest van onze geliefde vorstin
en haar gezin.
Angstige zorg kwam al sproedig
aankloppen aan de koninklijke woning
Hare Majesteit werd getroffen door
een kwaadaardige besmettelijke ziekte,
die haar leven in gevaar bracht.
En ademloos verbeidde het volk
dag aan dag d; berichten, die het
van den toestand zijner vorstin op
de hoogste stelden.
Gelukkig heeft God haar leven
gespaard tot vreugde van het volk.
Zorg drukte het koninklijk hoofd,
toen de oorlog uitbrak en bijna ge
heel Europa werd meegesleurd in
den rampzaligen krijg.
Maar groot was onze Koningin in
dien tijd van gevaar. Fier verdedigde
zij Nederlands rechten en handhaafde
krachtig met hare raadgevers de
Nederlandsche neutraliteit. En ons
land bleef een oase in de oorlogs
woestenij.
Zorg kwelde onze Koningin, toen
het revolutiegevaar dreigde.
Zorg overviel haar, toen pogingen
tot annexatie eenige deelen van Ne
derlands grondgebied dreigden af te
scheuren.
Hoezeer vorstin en volk toen één
waren, toonde de geestdrift van
Nederland en van Limburg en Zee
land, toen H. M. na de mislukte
revolutiepoging en tijdens de spontane
bewegihg tot afweer van het annexa
tiegevaar te midden van haar volk
verscheen.
Koningin en Prins deelden de
droefheid van het volk, toen de ver
schrikkelijke orkaan een deel des
lands trof en toen onlangs de nog
grootere ramp van den watersnood
duizenden in ellende bracht.
Een belangrijk feit uit het leven
van den Prins was zijn stoutmoedige
aanmoediging van de reddingspogin
gen, toen het wrak van de Berlin op
de pier te Hoek van Holland door
storm én golven werd gebeukt.
Waren het Koninklijk gezin in
Nederland één in het beleven van
vreugde en het dragen van rouw, de
Koningin was voor haar volk een
voorbeeld als christinne.
„Christ avant tout", Christus voor
alles, was de spreuk, waarmede zij
op een welgekozen oogenblik, toen
Christus' kruis ais het geschenk eener
Zuid-Amerikaanschè republiek was
neergehangen in het Vredespaleis
harer residentie, indruk maakte op de
volken en de diplomatie.
Diep hebben het Nederlandsche
volk de koninklijke aansporingen tot
gebed getroffen tijdens den oorlog,
bij zoovele gelegenheden en onlangs
nog, toen de watersnood Nederland
teisterde.
Vorstin en volk, een onverbreekbare
eenheid, verheugen zich ook thans
gezamenlijk op deze blijde bruiloft.
Op „de groole deel stond de kist tus
schen kaarsen wier slil brandende
vlammen op dien helderen zomerdag
zoo'n wonderlijk vreemden en plechli-
gen indiuk maakten.
Voor de wijdopen deur verdrongen
zich de menschen, toen Daan en Stina
kwamen, de vrouwen in hun sombere
zwart witte rouwkleeren, met in plaats
van paarlen aan hun muts slechts
smalle witte strookjes over het voor
hoofd.
De beukenboer ging hen beiden
tegemoet, toen hij hen aan zag komen
hij zag er oud en gebroken uit, een
verbitterde trek lag nu over z'n gezicht
in plaats van den welgedanen, gebie
denden boerentrots, die het anders
kenmerkte.
Goeden dag, Stina. Dag Daan,
zeide hij langzaam, hoe gaat het?
Hoe maakt het de kleine
Veel woorden aan verdriel en vreug
de verspilden zij niet.
Goejen dag. 't Gaai best. De jongen
wordt met den dag flinker.
Onwillekeurig koek zij door de open
deur, waar naast haar schoonzuster de
kleine erfgename van de hoeve stond.
De jongen keek mei verdwaasde oogen
in de kaarsenvlammen en wiegde lang
zaam met z'n mismaakt hoofdje heen
en weer.
De blik van den ouden man volgde
den hareneen bittere uitdrukking
kwam op z'n gezicht, hij wendde zich
plotseling om.
De mannen stonden ernstig en be
wegingloos, terwijl de oude pastoor
sprak, een paar vrouwen snikten. Zij
Wij vieren feest met Koningin en
Prins, met het gevierde Koningskind,
met de beminde Koningin-Moeder,
die in hhar ouderdom de weelde
mag smaken van het huiselijk geluk
van Kinderen en Kleinkind.
Ons volk wenscht zijn Koningin
en haar Gemaal geluk met dit blijde
feest en voegt er de bede aan toe,
dat God het dierbare leven van het
Koninklijx Echtpaar met nog vele
jarén moge verlengen tot eigen wel
zijn en tot heil van Nederland.
Wij verheugen ons over het geluk
en de feestvreugde der Koninklijke
Vrouwe, de draagster van het konink
lijk gezag bij de gratie van God, Die
ons gebiedt dat gezag te eerbiedigen,
een last ons zoo licht, omdat liefde
meer dan plicht ons drijft tot onder
werping aan Haar koninklijke macht.
De huldebetuigingen van het Ne
derlandsche volk op dezen dag zijn
een hernieuwing van de trouw aan
de Koningin en haar Huis, dat de
rechten van het volk en zijn onaf
hankelijkheid tot in lengte van dagen
moge blijven bevestigen.
Het beste geneesmiddel voor een trage
lever, schele hoofdpijn, verstopping en
slechle spijsvertering is een dosis
Poster's Maagpillen. Deze pillen rege
len de vloeiing der gal van de lever
naar de ingewanden. Nu en dan een
dosis Foster's Maagpillen verzekert
goede werking van lever en ingewan
den, en is het beste voorbehoedmiddel
tegen een slechte gezondheid. Prijs per
flacon van vijftig versuikerde pillen
f 065; in apotheken en drogistzaken.
12
Laat U een paar
Tinaal daags wrijven
met Akker's Kloosterbalsem, dat zal
Uw spieren weder spoedig lenig maken
en de pijn doen bedaren. Akker's
zet lot diep in de huid zijne weldadige ge
nezende werking voort en is een>ware
jKï.Ti „,inisn;trx'lji'!Ioms.1 bii .,beuma,,iclL j
['in porceleinen 'pollen g jicht, spit, stijven nek,
stramheid.
Vele menschen eten te haastig, ge
jaagd door het driftige rhvthme van
den huidigen tijd. liet is verkeerd ook
voor de voeding van het lichaam moet
men zich rust en duur gunnen. Indien
wij langzaam eten en het voedsel in
onzen mond tot fijn pap verwerken
zullen wij er veel meer voeding en nut
van hebben dan wanneer wij de spijzen
wisten allen wat dit verlies te beduiden
had. Niet slechts het persoonlijk ver
driet. De groote hofstede was nu zonder
erfgenaamde zwakzinnige jongen
telde toch niet mee.
Voor de deur stond de lage boeren
wagen, waarop, in witte falies gehuld,
de beide klaagvrouwen, een paar ver
wijderde bloedverwanten van de familie.
Toen de kist werd opgeheven, snikte
de jonge weduwe, die dichter erbij
stond, luidop.
Stina nam vol medelijden de hand
van haar schoonzuster in de hare, als
van zelf keek zij naar de mannen,
waar ]Daan stond, met den hoed in de
hand en met een gOddige ernslige uit
drukking op z'n gezicht. Dat ontroerde
haar. 't Had toch evengoed kunnen
zijn, dat hij daar in die gele kist lag
en zij.
Ineens was het Stina te moede alsof
zij alles kon vergeten, wat haar drukte,
wat zij Stegen hem had. Zij had haar
man toch nog, ze hielden toch nog van
elkaar I En wie weet hoelang ze nog
bij elkaar waren. Men kon onverwacht
uit het leven worden weggerukt. Als
nu haar broer.
Zij nam zich voor, goed voor hem te
zijn, van nu af aan. En zij gaf zich
ook moeite om haar voornemen te
volbrengen.
't Was Zondagmorgen, zij zaten
samen in de kleine kamer, zoo vreed
zaam als in langen tijd niet was ge
beurd, toen buiten oen zware stap over
tegen hoesten en aandoeningen der
luchtwegen is^de'bekende'en alom
geprezen Akker's Abdijsiroop. Haar
slijmo pïoéVénde^ en ziektekiem*
doodende werking„.dankt zij 'aan
de kruidenextracten s dieTëen deel
van 'de samenstellingvormen.
fcevat geen" vargiften of^verdoovende
«njddelen'en is'absoluut/onschadelijk.
Overal verkrijgbaar a f 1.S0.
f 2.75 en t 4.50 per flesch.
schrokkig en geheel tegen de christe"
lijke wel van zelfbeheersching, matig
heid en geduld naar binnen slokken*
Voor de afwisseling der voeding
dienen wij er op bedacht te zijn, dal,
wij behalve water en minerale zouten
in elk voedsel voldoende aanwezig
ook eiwit, vet en koolhydraten noodig
hebben. Eiwit zit voornamelijk in
vleesch, melk en peulvruchten, koolhy
draten in meelspijzen, granen en ge
deeltelijk ook in groenten.
Zij, die gelooven dat alcohol voedt,
verkeeren in een groote dwaling. In
bier is het gehalte aan voedingsstoffen
zeer gering, zoodat, wil het bier werke
lijk voeden, het in groote hoeveelheden
genoten moet worden, waarbij het dan
niet alleen veel vraagt van de spijsver
teringsorganen en het hart, maar het
ook zeer duur zou worden. Men zegt
dat alcohol tot den arbeid aanzet, wan
neer de krachten uitgeput zijn. Deze
bewering is slechts dan juist, wanneer
kleine hoeveelheden worden genoten
absoluut foutief en verderfelijk, wan
neer regelmatig groote kwantiteiten in
het lichaam opgenomen worden.
Wij geven thans eenige categorische
regelen, welke een ieder bij het eten
getrouw moge behartigen
le. Men moet de spijzen goed kau-|
wen. Goed gekauwd is half verteerd.
Is het kauwen door gebrek aan tanden
niet mogelijk, dan bereide men do
spijzen zoo toe, dal zij niet meer ge
kauwd behoeven te worden, of make
ze zoo fijn, dat het eten er gemakkelijker
door wordt.
2e. Eet niet te haastig, niet te warm
of te koud. Verzorg den mond voor,
gedurende en na den maaltijd. Slapen
na het eten is niet zoo goed als een
voudig uitrusten. De laatste maaltijd
gebruike men drie uren voor het naar
bed gaan.
3e. Zorg steeds voor een zuivere
iede atmosfeer in de eetkamer.
4e. Netheid en zindelijkheid moeten
voor, tijdens en na den maaltijd wor
den betracht. Men wassche voor en na
het eten de handen.
5e. Een hoofdmiddel om de eetlust
te behouden is een veelvuldig spoelen
van den mond en gorgelen, in het bij
zonder na braken, eventueel met een
soda oplossing.
6e. Nooit mag de eetlust van zieken
of zwakken met sterk gekruide spijzen
geprikkeld worden.
7e. De zieke moet bij het eten zoo
veel mogelijk rechtop zitten.
8e. Eet slechts met goeden appetijt.
Het is verkeerd zieken en gezonden
tot eten te dwingen.
9e. Is de eetlust slecht, gebruik dan
den tijd, dat hij er is, zonder u aan
regelmaat in het gebruik der maaltijden
te storen.
de deel klonk. Weldra werd de deur
zonder kloppen geopend, de oude
beukenboer kwam binnen.
Hij kwam maar zelden. Alleen bij
plechtige gelegenheden, zooals laatst
bij den doop van 't jongske.
Daan en Stina begrepen niet goed
wat dit bezoek had te beduiden.
Een beetje verlegen schoof Daan hem
den eenigen rieten stoel toe.
De oude man zei niet veel. Hij ging
eerst zitten, trok aan z'n pijp en keek
naar den kleine, die smakelijk dronk
en zoo nu en dan met een klokkend
geluid adem schepte.
Ineens nam de boer z'n pijp uit den
mond en schraapte z'n keel.
Ik moet je eens wat zeggen Stina.
Jou en je man, zeide hij dan langzaam,
ik heb er den laatsten tijd al dik
wijls over gedacht. Frits is nu dood....
Z'n stem stokte even, toen ging hij
weer bedaard voort.
Ik ben een ouwe man, het zal
met mij niet zoo lang meer duren en
Frils z'n zoon jullie weet wel dat
die jongen maar een onnoozele is Die
kan de boerderij niet krijgen. En. nu
dacht ik zoo, Stina, jij bent^m'n oudst
meisje en de kleine is gejond. Die zal
eens den hof krijgen.
Hij zweeg weer en zag beiden scherp
aan. Daan keek voor zich uit. Stina
had zich over het kind heengebogen.
Jouw jongen, Stina, sprak de boer
verder, maar daar zit nog wat aan
vast. Als hij den hof eenmaal moet
erven, dan kan hij nu geen daglooners-
kind meer blijven, hij moet als mijn
erfgenaam worden opgevoed, op de
10e. In het algemeen moeten de ge
zonden en de zieken op regelmaat in
hel nemen hunner maaltijden letten,
die bij gezonden ten getale van 34
bij zieken ten getale van 6—8 dagelijks
moeten gebruikt worden. Het liefst
gebruike men bij zieken de morgenuren
voor het eten, 's nachts late men de
spijsverteeringsorganen met rust, len-
miuste wanneer dat niet speciaal door
den geneesheer is voorgeschreven. Hoe
grooter de maaltijd is, des te langer
moeten de pauzen er tusschen duren.
Niemand neme binnen het uur den
eenen maaltijd na den andere.
Tot zoover de hygiënische voorschrif
ten. Zij stemmen overeen met die der
christelijke moraal. Een ieder volge de
gematigdheid, welke deze voorschrijft.
Ook houde hij zich, zoo hij gezond is,
aan de Vastenwet, welke de gezondheid
eer bevordert dan tegenwerkt. Men
onthoüde zich voorts van snoeperijen
buiten de gewone maaltijden. En onder
de goede manieren bevordere men
vooral het aandachtig tafelgebed voor
en na het eten. Dus niet den mond
vol water met het schrokkig oog op de
spijzen gericht, en niet al een tafelge
sprek begonnen of een opmerking over
het menu gemaakt, voordat het gebed
geëindigd is, noch een kruisteeken ge
slagen zoo slordig haastig of men een
vlieg wegjaagt
laginafoB ÜMeMiagsü.
Wat de nieren doen.
De nieren vereischen steeds onze
volle aandacht. Zoo lang zij gezond en
krachtig zijn, dragen deze organen zorg
voor de zuiverheid van het bloed en
verwijderen zij urinezuur en andere
schadelijke onzuiverheden uit het
lichaam. De nieren behoeden ons zoo
doende voor talrijke pijnlijke en onaan
gename kwalen.
Doch wat gebeurt, alsde nieren traag
'werken en zich vergiften in het bloed
ophoopen Het urinezuur kan zich dan
in zulke hoeveelheden afzetten, dat het
scherpe kristallen vormt, die rheumatiek
veroorzaken, of wel kan een onvoldoen
de hoeveelheid water aan het bloed
'onttrokken worden, waardoor waterzucht
ontstaat. Ook andere kwalen kunnen
optreden, zooals urine-stoornissen, blaas-
zwakte, nierzand en-steen, ischias, spit-
hoofdpijn, duizeligheid en zenuwachtig,
'heid.
Welke verschijnselen zich ook voor
doen, gij kunt niet gezond worden,
voordat uw nieren weder gezond zijn.
Laat Foster's Rugpijn Nieren Pillen u
bijstaan. Zij werken rechtstreeks op de
oorzaken van uw kwaal, reinigen de
nieren en wekken deze op, doch zij
werken niet op de lever, maag of inge
wanden. Vrouwen zoowel als mannen
kunnen op Foster's Rugpijn Nieren
Pillen vertrouwen.
Let op de verpakking in glazen
flacons met geel etiket (alom verkrijg
baar), waardoor gij zeker zijt geen ver
legen buitenlands^h goed te ontvangen.
Prijs f 1.75 per flacon. 39
boerderij. Je moet mij den jongen af
staan. Je kunt hem verder opzoeken
en te zien krijgen, zoo dikwijls als je
maar wilt.
't Bleef een oogenblik stil 'Toen stond
Daan ineens op.
Vader, zeide hij ernstig, ik
weet wel dal ge het goed meent, maar
dèt gaat niet. Mijn jongen is 'n dag-
loonerskind, en dat zal hij ook blijven.
Hij hoeft zich niet over z'n ouders te
schamen.
De oude man was ook opgestaan,
zijn gezicht was bruinrood, hij deed
een paar stevige halen san z'n pijp.
Stina, zeide hij, heb je 't ge
hoord Wat zeg jij ervan?
Stina antwoordde niet, ze zag met
bange oogen op het kind neer. Daan
ging naast haar staan.
Nee vader, zeide hij rustig, ge
bent wel bedankt. Maar onzen jongen
moeten wij houden. Zoo lang als Stina
en ik onze armen nog kunnen roeren
en ons werk kunnen doen, geven wij
dien niet af.
Nu dan goejen dag samen
Zonder verder iets te zeggen nam de
boer z'n pelsmuts van de tafel en ging
naar buiten.
Stina keek hem voor het venster na,
terwijl zij het kindje op haar arm
wiegde.