Tweede blad.
Akk«> Abdijsiroop
Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
Uit de Landbouwwereld
Uit en voor het leven.
FEUILLETON.
Het geheim van den
millionnair.
Ontstoken keel
js het begin
!Rfïmmatiek,yrtf(imvza^
ISatiahmn
Zaterdag 19 December 1925
46e Jaargang No. 51.
ABONNEMENTSPRIJS
PER KWARTAAL:
voor VENRAY 65 c.
franco per post 75 c.
voor het buitenland
(bij voor uitbetaling) f 1,30
afzonder!.nummers 5 c.
PEEL EN MAAS
Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY Telefoon 81.
PRIJS DER
AD V EKTENT1EN
1—8 regels 60 ct
elke regel meer 71/« ci
Advertentlën bij abonne-
ment groote reductie.
(Nadruk verboden.)
Het Vuilafvoer vraagstuk.
Sedert jaren is in de groote steden
zoowel van ons eigen land als van
het buitenland dit vraagstuk aan de
orde. Het kan bezien worden uit
verschillend oogpunt uit nationaal-
economisch, uit landbouwkundig en
uit hygiënisch oogpunt. Voor ons
land is de zaak opnieuw in studie
genomen en heeft men zich de vraag
gesteld van de zijde der steden, of
niet vuilverwijdering door middel van
landontginning de oplossing kan
geven, d.w.z. of men nief langs dien
weg op een zoo goedkoop mogelijke
wijze van het vuil af kan komen,
zonder in strijd te komen met de
eischen der Volksgezondheid. Vuil
verbranding is duur, en hier te lande
en elders hoorde men in de omge
ving der verbrandingsovens voort
durend ernstige klachten over stank.
Die slank is natuurlijk ook verbonden
aan de verspreiding der afvalstoffen
op de hei, maar volgens onderzoek
in België, te Sembst, waarheen de
stad Brussel haar vuil per schip ver
voert, zou de stank op de daar on
gedekte terreinen niet zoo groot zijn
als vroeger bij verbranding. Bij
afdekking door een dunne grondlaag,
welke afdekking ook om landbouw
kundige redenen wenschelijk is, zou
het geenszins een bezwaar zijn om
vuilontginning toe te passen nabij
spoorlijnen, kanalen en dorpen, hoe
wel het natuurlijk beter is, dit te
vermijden.
Er is of wordt in ons land een
groot opgezette maatschappij opge
richt „Avicultura", beoogende eener-
zijds contracten af te sluiten met
steden om het vuil tegen zekere
vergoeding geregeld af te voeren,
anderzijds om met dat vuil woeste
en verzuurde gronden te ontginnen.
Dit laatste voor rekening van platte
landsgemeenten, of in eigen beheer
of voor derden.
Wij moeten afwachten hoe het
rapport der Studie-commissie voor
Amsterdam en Den Haag zal luiden.
Gronden ter 'ontginning zijn er in
ons land te over ruim 400.000 H.A.
't Ware te wenschen, dat hier het
voordeel, het belang der steden,
parallel mocht loopen met het land
bouw- en het algemeen belang. Brus
sel, New-York, Wiesbaden, Zurich
en Westminster hebben hun vroeger
gebruikte ovens gesloten verschei
dene groote steden hebben tot dusver
niet kunnen besluiten om tot het
verbrandingssysteem over te gaan.
Het vuil van Londen komt grooten-
deels ten nutte van den Inadbouw.
Ook voor ons land zou dit niet
zonder beteekenis kunnen zijn. Per
jaar toch wordt in ons land door de
37.
Uwo diensten? Waartoe?
Om Leslrange te vervolgen.
Alex haalde glimlachend zijn schou
ders op. Ik koester hoegenaamd geen
verlangen, den man terug te zien.
Maar ik weet verscheidene dingen
van hem. Wanneer u mij een zekere
som gelds beloofl, toon ik u een brief
voor kapitein Leslrange bestemd, doch
aangekomen, nadat deze reeds vertrok
ken was. Ik nam hem aan en brak
hem open, om te zien, wat hi> in zijn
schild voerde.
Jelui bent een fraai- stelletje
schurken, riep Alex, terwijl hij de
plompe figuur van Cicero van kop tot
leen vol minachting monsterde. Door
andermans brieven open te breken
levert ge u over in handen van hel
gerecht.
Wat kan mij dat schelen her
nam Gramp met de grootste onver
schilligheid. Ik hen ten einde raad.
Wilt u mij betalen voor inzage van
den brief?
Ja, antwoordde de inspecteur in
de plaats van Torold, dat wil zeggen,
als de inhoud wat waard is. Geef hier
den brief?
steden boven de 10,000 zielen meer
dan een millioen ton vaste afvalstof
fen geproduceerd Deze hoeveelheid
is ruim voldoende om er 5000 H.A.
woesten grond mee te ontginnen.
Mond- cn kIaiiwzcerbo.jtr(jdmg.
Hel mond- en klauwzeer blijft
onzen veestapel teisteren. De bestrij
ding wordt in de laatste maanden in
een andere richting gezocht door
inspuiting der dieren met een zooge
naamd hoogimmuunserum. De Minis
ter van Landbouw heeft voor 1926
daarvoor gelden aangevraagd bij zijn
ambtgenoot van Financiën, ten einde
de Rijksseruminrichting te Rotterdam
in de gelegenheid te stellen dat
serum te vervaardigen. In Duitsch
land bestaat een afzonderlijk Staats
instituut ter bestrijding van het mond
en klauwzeer, gevestigd op het eiland
Riems. De Directeur-leider daarvan
Prof. Waldmann, laat zich over de
beschuttende enting aldus uit „Slechts
met betrekkelijk groote hoeveelheden
hoogimmuunserum kunnen wij voor
den duur van 8 tot 12 dagen, ge
middeld voor 10 dagen dus, een
passieve beschutting tegen mond- en
klauwzeer bereiken. De enting is dus
alleen gewettigd, indien dieren bloot
gesteld worden aan een besmettings
gevaar van enkele dagen (marktbe-
smetting). Hiermee wordt nadrukkelijk
vastgelegd, dat de wetenschap dezer
dagen niet in staat is, in het beloop
eener epizoötie, met behulp van
enting dieren te beschutten of te
vrijwaren voor de ziekte." Men ziet
ook ten aanzien van deze nieuwe
richting zal het goed zijn onze ver
wachtingen niet te hoog te spannen.
Toch blijve men ook voorzichtig, ja
argwanend, tegenover de verschillen
de geheimmiddelen, die geregeld
door met luidruchtige reclame wor
den aanbevolen. Tot dusver is geen
enkel dier middelen van werkelijke
beteekenis gebleken. Wel verkreeg
men soms verzachting van lijden en
bespoediging van het genezingspro
ces, maar datzelfde bereikt men, als
de voorschriften van den veearts om
trent opstalling, behandeling van bek,
klauwen enz., en overigens goede
verzorging, zorgvuldig worden in
acht genomen wat lang niet altoos
het geval is. Afwachten en hopen,
blijft voor de veehouders dus liet
parool. Misschien gelukt het eindelijk
de officieele wetenschap een genees
middel te vinden. Zoo wordt thans
melding gemaakt van een metaaizout
gevonden door Dr. Walbum, van de
Deensche Rijksseruminrichting, dat
in staat zou zijn om den verwekker
van het mond- en klauwzeer te
dooden. De veearts Westring op het
Deensche schiereiland Jutland, ram
er proeven mee bij ongeveer 700
koeien, en steeds zoo lezen we
met zeer mooie resultaten. Dat
wil zeggende sterkte der ziekte
werd naar het oordeel van Westring,
tot ongeveer een derde verminderd.
Hij behandelde ook, ter vergelijking,
kleine kalveren deels met serum, deels
met het zout. De met serum behan
te voorschijn, doch hield het kramp"
achlig vasl, terwijl hij omtrent den
prijs onderhandelde.
Hoeveel geeft u er voor, mijnheer
Torold
Naar gelang het mij van nut is,
hernam de jonge heer des kasteels, zal
ik je betalen. Laat het bedrag maar
aan mij over.
De landlooper aarzelde nog altijd.
Inspecteur Berger, dien dat veel Ie
lang duurde, rukte hem fluks het blad
uit de hand en begon den inhoud te
doorlezen.
De brief was kort en bevatte de
mededeeling, dat ais de schrijver van
den brief niet omgaande dat «om
gaande" was onderstreept die en
die som ontving, hij dan naar Heaton
zou komen om mejuffrouw Marlow
alles dit woord weer onderstreept
te vertellen. Die paar regels waren
onderleekend O. Barkham.
Barltham I riep Alex. Dat moet
dezelfde man zijn, die Beaufort voor
de komst van Lastrange waarschuwde.
Wat zou die kunnen weten?
Hm, bromde Berger, den brief in
zijn borstzak stekend. Misschien weet
hij zooveel, dat verdere onderhandelin
gen met mevrouw Warren overtollig
zijn. Ik heb namelijk volstrekt geen
lust, haar die tweeduizend pond toe te
duwen, en zoo te zeggen voor
niemendal.
Tweeduizend pond, veertig duizend
shilling, kermde Cicero, terwijl zijn
oogen hem bijna uit het hoofd puilden.
O, Clara Maria. Heeft zii dat van u
delde dieren stierven, van de andere,
die met het metaaizout behandeld
waren, stierf er niet een. Westring
zal de verkregen resultaten nader
publiceeren.
Egoïstische onrust bij Coöperatie.
De F. N. Z. (Ned. Zuivelbond)
jubileerde, herdacht in dit jaar zijn
25-jarig bestaan. De feestrede van
den voorzitter, Dr. Poslhuma, was.
in soberen toon gesteld, toch hoog
gestemd, want zij mocht terecht doen
uitkomen de groote beteekenis, welke
in de verloopeh kwarteeuw de Zuivel-
organisatie heeft gekregen. Wij slaan,
gelijk de heer Blink opmerkte, de
handen van verbazing ineen, wan
neer wij de toestanden voor 25 jaren
en terug vergelijken met wat thans
is tot stand gebracht. Waar ons land
toen nog slechts weinige, meest
kleine en gebrekkige bedrijven bezat,
zijn thans overal belangrijke, hoog
staande, technisch volledig geperfec-
tionneerde fabrieken verrezen. Die
fabrieken bouwden zich, hetzij indi
vidueel, hetzij in combinatie met
andere, uit tot machtige handelsor
ganisaties. die onze Nederlandsche
producten over de geheele wereld
verspreiden. Het feit, dat de Neder
landsche naam een wereldnaam is,
is met onze zuivelproducten ten nauw
ste verbonden.
Merkwaardig en belangrijk is het
doel, dat volgens Dr. Posthuma, de
Coöperatie zich moet stellen. Hij zei
dienaangaande o.m.„Slechts als de
coöperatie ook andere vruchten af
werpt dar geld, zal zij ons onver
woestbaar bezit zijn, dat we als een
goed erfdeel onzen kinderen en kinds
kinderen kunnen nalaten. Zoolang
het slechts gaat om geld alleen, en
altijd weer om meer centen, zal er
onrust blijven. Was deze onrust van
goede huize, onrust, die ons voort
drijft op ons levenspad, steeds naar
betere dingen zoekende, dan was zij
toe te juichen doch het is in dit
geval de meest naakte egoïstische
onrust, en zij zal onze beweging be-
nadeelen."
Goede bewaring van Gier.
Vroeger liet men veelal de zoo
kostbare gier (ier, aalt) wegvloeien,
thans doen dit nog alleen maar on
ontwikkelde, achterlijke veehouders.
De anderen kennen het groote voor
deel van een zorgvuldige gierbewaring
Een koe brengt per staltijd pl.m.
2500 K.G. gier voor, waarde f 24,
dus bij een stal van 30 stuks vee
f 720,—. Bij ondoelmatige bewaring,
b.v. in een giersloot, gaat deze
waarde grootendeels verloren. Wil
men gier in Maart aanwenden, wat
aan te bevelen is, dan rekene men op
minstens 2 kubieke meter per koe.
De vaste mest wordt doelmatig be-
waarJ op een betonnen plaat, liefst
met een afvoer naar den gierput.
Deze afvoer moet afgesloten kunnen
worden, opdat er anders te veel
regenwater in den put komt. Een
overdekte mestvaalt is niet noodig.
B-r.
eenige, innig geliefde zuster, griende
de oude vagebond. En toch had ik haar
aangeboden met mij te werken.
Van je zuster zal je wel geen
snars krijgen, merkte Alex aan. In
jouw familie schijnt de zucht tot af
zetten overerfelijk te zijn Niettemin
zal ik zien wanneer deze brief er
toe bij mocht dragen, al die geheimen
te onthullen wat ik voor je kan
doen.
Cicero Gramp, die wel inzag, dat hij
voorloopig niet meer kon bereiken,
schikte zich in zijn noodlot.
En wanneer krijg ik het geld
vroeg hij mopperend.
Wanneer het mij belieft, gaf
Torold kortaf ten antwoord. Ga naar
je logement terug en probeer het niet,
je zuster op te zoeken, anders leg ik
vuur aan je schenen. Na dat gezegd
te hebben, verwijderde hij zich, gevolgd
door uen inspecteur.
Cicero schudde zijn gebalde vuisten
achter hunne ruggen, daarna begaf hij
zich naar de herberg «De barmhartige
Samaritaan" terug en bracht het overige
van den dag door met erover na te
denken, hoeveel hij wel voor den brief
zou krijgen.
Wat nu, Berger? vroeg Torold
na een poos.
Ik zal mevrouw Warren betalen,
en mij de bekentenis doen ter hand
stellen. U kunt het naar mijnheer
Beaufort brengen en hem daarna uit
zijn folterende onrust verlossen.
En u wat gaat u doen
Ik ga met den trein van zes uur
Laat die niet verergeren en stel
U niet bloot aan 't gevaar het
slachtoffer te worden van een ver
waarloosde verkoudheid. Wordt
geen borst- of asthmalijder. Be
schermt U daarom dadelijk met
de slijmoplossende, verzachtende
De groote flacons
ïagssaaiaa EiSdisliagaa.
Rugpyn en rheumatiek.
Laat rugpijn en rheumatiek uw
leven niet vergallen. Zoek de oorzsak
op 1 Zeer waarschijnlijk schuilt deze
in uw nieren. Inspanning of gevatte
kou kan deze gevoelige organen ver
zwakt hebben en hen verhinderen in
hun werk om de schadelijke vergiften
uit uw bloed te filtreeren. Deze ver
giften veroorzaken rheumatische pijnen
en vele andere kwalen, en hoe langer
gij de nierzwakte verwaarloost, des te
erger worden uw kwalen.
Nierzwakfe maakt u ook zenuwachtig,
duizelig en afgemat zwak, teneer-
gestagen en vermoeid, en onderhevig
aan onaangename Jblaassloornissen. Let
op verschijnselen als bezinksel of zand
in de urine, opgeblazenheid onder de
oogen, waterzuchtige zwellingen in de
ledematen, stijfheid of ontsteking van
de gewrichten.
Versterk uw nieren zonder uitstel
en voorkom zoodoende de ontwikkeling
van ernstige nierkwalen. Gebruik Fos
ter's Rugpijn Nieren Pillen om de
nieren weder krachtig en gezond te
maken. Foster's Pillen hebben duizen
den over de geheele wereld baat ge
geven.
Let op de verpakking in glazen
flacons met geel etiket (alom verkrijg
baar), waardoor gij zeker zijt geen
verlegen buitenlandsch goed te ontvan
gen. Prijs f 1.75 per flacon. 35
Pijnen van allerlei aard
bestrijdt men met
Bij Apoth.en Drogisten
586-10
middellijk, aan het in dezen brief
hierbij klopte hij op zijn borst aan
gegeven adres. Waarschijnlijk tref ik
daar Barkham en Lestrange.
Dunkt u, dat laatstgenoemde zich
naar Barkham heeft begeven
Mij dunkt van wel. Leslrange
vertrok, alvorens hij dezen briefont-
ving, Het is derhalve zeer waarschijn
lijk dat hij naar Londen is gegaan, om
zijn kameraad op te zoeken.
Wanneer Barkham zijn kameraad
is, zou hij Marlow toch niet voor Le
strange gewaarschuwd hebben.
Juist daaromtrent wil ik mij zeker
heid verschaffen, gaf Berger ten ant
woord. Mij schijnt dat deze Barkham
een dubbel spel gespeeld heeft
't Is te hopen dat gij genoeg ont
dekt, om die afgrijselijke geheimen
eindelijk te onthullen, zeide Alex.
Nadat de chèque geschreven en in
Onze rijke taal is rijk ook aan
spreekwoorden. Wij hebben er vele
duizenden. Al vele jaren geleden zag
ik genoemd: meer dan 25000. En ge
regeld komen er bij, want de taal groeit.
Steeds toch worden er nieuwe woorden,
uitdrukkingen, zegswijzen eD spreek
woorden geboren. Vooral in tijden van
groei en bloei, van vooruitgang op het
gebied van kunsten en wetenschappen,
van nijverheid en verkeer; in tijdon
ook van maatschappelijke en politieke
beroering, ontslaan tal van nieuwe
woorden en uitdrukkingen Al wat in
de volksziel leeft, vindt zijn openbaring
in de taalnieuwe vindingen, nieuwe
gedachten en nieuwe begrippen worden
vertolkt in nieuwe vormen. De taal is
de ziel van gansch het volk. De oorlog
en de sport om slechts deze twee
te noemen hebben onze woorden
schat zeer verrijktal is deze verrijking
niet steeds een aanwinst te noemen.
De rijkdom onzer taal blijkt ook uit
het groote aantal synoniemen woorden
van gelijke of ongeveer gelijke beieeke-
nis. En wat al spreekwoorden zijn er,
die hetzelfde uitdrukken. Ga zelf b.v.
eens na, op hoe velerlei wijzen in onze
taal is uit te drukken, dat iemand te
veel aan Bacchus heeft geofferd. Als
ge lang zoekt, kunt ge het wel tot 80
of meer uitdrukkingen brengen. (Mis
schien is hieruit voor den vreemdeling
af te leiden, dat vele Hollanders tot de
natte gemeente behooren, ot liever:
eertijds behoorden). Ieder kent de spreek
woorden: hii heeft hem staan; een
stuk in den kraag; een graantje
gepikt; een snee in 't oor; hij
is teut; over zijn bier half zalig;
sikker; hij loopt met een nat zeil
hij laveert; hij ziet dubbel, e.a.
Minder bekend zijn de volgende: hij
heeft een laars aan; hij heeft een knip
weghij heeft een spat aan hij heeft
een bok aan 't touwlje hij heeft ekster-
oogen in de keel; hij is begoten, be
stoven, gepoeierd aangeladenhij is
nobis; hij is crimineel: hij is door den
wind gegaanhij slaat een dubbele
schaats; hij gaat zeven voet diep; hij
ziet den grooten toren voor een tanden-
peuter aan.
Zoo zien we, dat in den loop der
tijden ook vele woorden én uitdrukkin*
gen zoek raken, verloren gaan: aan
den eenen kant verrijking, aan den
anderen kant verarming. Dit laatste is
jammer. Want in de taal ligt immers
de geschiedenis van het volk zijn ver
leden. En in de oude spreekwoorden
is ons heel wat levenswijsheid bewaard
gebleven. Inderdaad voor ons eigen
persoonlijk leven ook is er heel wat
washeiff en profijt uit de schat onzer
spreekwoorden te putten. Zij zijn de
kinderen der ondervinding; de wijs
begeerte des volks; het zout der taal.
Wat zei vader Cats er van Dit
»De spreeckwoorden bevonden zijnde
te wesen van zoodanigen nuttigheyten
vermaeck, soo en is 'et niet te ver
wonderen, dat de besten wijste, oudste
en aansienelijckste van, alle volcken
en lijden, met de selve veel hebben op
gehad." Dit was terecht. Te weinig
neemt hel tegenwoordige geslacht ken
nis van wat onze voorouders ons in de
spreekwoorden hebben nagelaten. Naast
levenswijsheid vinden we er veel hu
mor in: droge en jolige humorflauwe
en geestige, vaak onbetaalbare humor;
en ook de galgenhumor ontbreekt niet.
Van dien volkshumor in vroeger dagen
voornemens den volgenden morgen,
zoodra de bank geopend werd, het geld
in te kasseeren. Ja, ja, deze vrouw be
zat een bijzonder talent voor zaken
doen zij kon rekenen.
Vermoeid en afgemat door al wat er
dezen dag was voorgevallen, keerde
Alex naar huis terug en was blij te
kunnen aanzitten aan den, door juf
frouw Hester bereiden maaltijd. Maar
de zorgen en de opwinding waren voor
hem nog niet ten einde.
Nauwelijks was de maaltijd genut
tigd, toen hem door een bode een brief
van Sophie gebracht werd
Lieve Alex. Wees zoo goed on
verwijld hiei te komen, schreef zij.
Lestrange is hier.
XXIII.
Na zijn gesprek met Alex Torold
- -- i— nx,.. iiju gesprot, mei Aiex ïoroia
de bneventasch van den inspecteur had Lestrange het 't verstandigste be
veilig opgeborgen was, begaven beide acht, voor den vijand te wijken. Torold
heeren zich op weg naar mevrouw wist veel, Joseph Brill nog meer. zii
arren, die, stralend van blijdschap met hun tweeën konden hoogst gevaar-
de aanwijzing tot uitbetaling van het lijk voor hem worden. Bovendien had
geld in ontvangst nam en daarvoor het het na zijn mislukte poging, zich voor
TW.M rV den vader van Sophie uit te geven,
Torold en Berger lazen het dadelijk ook geen doel meer voor hem, te Heaton
door en waren over den inhoud niet le blijven. Hij betaalde derhalve zijn
weinig verbaasd. Alsdan snelde de in rekening met het van Cicero geleende
specteur weg, om nog bijtijds den trein geld en maakte zich haastig uit de
b.30 te halen en Alex begaf zich voeten, nog vöór de dikke Gramp was
•ouw Martin, het kostbare opgestaan. Eerst toen hij zich aan het
station van het kruispunt bevond, over
legde hij, of hij wel verstandig deed
i V" uT""",a met weg te loopen. Het kwam eens-
leerd kon worden, stoomde met een klaps in hem op, dat hij nog best een
T rS-frT-rrt, -WTP 1 hnnt „,,0-
