irSLs- Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken, as?-. ,ss Het Gymnasium van Venray. Dit nummer bestaat uit TWEE bladen. BEKENDMAKING. Z H. de Paus en de mode De Kippenhouderij op het platteland Ingezonden, Het Gezantschap bij den Paus Zaterdag 14 November 1925 46e Jaargang No. 46. PEEL EN MAAS ABONNEMENTSPRIJS PER KWARTAAL: EÜHBKI IMIMIiH MB— awsw BSTTT?, VT WMtm MaaMM maiMi i ir m PRIJS DER ADVERTENTIEN ifzoXh'nu^m^s'sc- Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY Telefoon BI ment uroole reductie De Voorzitter van het Hoofdstem" bureau, aangewezen in artikel 34. tweede lid dor Kieswet, brengt ter al- gemeeno kennis, dat bij zijn besluit van 9 November 1925 is benoemd ver klaard tot lid van den Raad der Ge meertle Venray in de vacature, ont ataan dcor ontslagname van den Heer W. G. A. M. Winters, de lieer W. 14. Wijnhoven; dat genoemd besluit voor eenieder tpr socrelarie der gemeente ter inzage ia nedergelegd. Venray 9 November 1925. De Voorzitter voornoemd, 0. VAN DE L00. ïï- Limburg is hel land der scholen in de 17e en 18e eeuw. Met is zeer opval lend, dat dit feit standvastig door onze historieschrijvers wordt vergeten. En zo kon het gebeuren dat op een Katho liekendag, die de invloed van het Katholicisme op Nederlands beschaving behandelde, al de verdiensten van Brabant en Limburg ten opzichte van Holland voor het hoger onderwijs werden samengevat in deze niets zeggende algemeenheid In die stieken waren natuurlijk de plakkaten niet geldig, de uitoefening van den Room- 8chen eeredienst was er vrij, een kos telijke gelegenheid voor 'de geloovigen in de generaliteitslanden en ver daar buiten, om.... eenigszins te voorzien in het gemis van onderwijsinrichtin gen volgens hun eigen ideeën." Voila toutl. Limburg is het land der scholen in de 17e en 18e eeuw. Hel oude Bisdom Roermond had in die dagen totdat de Fransche ovorheersching er een eind aan maakte, Latijnsche scholen op elke plaats van betekenis. Zie hier hel lijstje Roermond, Venlo, Sittard, Weert, Bree (in België), Maaseijk (in België) Slraelen, Vierssen, Gelder, Boxmeer, Venray, Megen. En die scholen, wer den bezocht, niet slechts door jongens uit de buurt, doch uit geheel Nederland: werden ondersteund en in stand ge houden door de Katholieke gemeenten Zooals ik in het-eerste artikel heb laten uitkomen lag een in-katholieke gedachte ten grondslag aan de stichting te Venray, vooral om de onderdrukte Katholieken gelegenheid te geven een Katholieke opvoeding en ontwikkeling te ontvangen. Dit ideëel streven was er en bleef er, ook al zijn de overige redenen niet te ontkennen. Een Latijn sche school gaf aan een plaats het cachet van wetenschappelik milieu, gaf haar een naam in het land, bevor derde hel verkeer, was een bron van inkomsten voor de bewoners, wijl al de studenten inwoonden op het dorp En de Latijnsche scholen moeten zeer veel hebben bijgedragen voor hel wakker houden der Katholieke gedacht, juist wijl ze niet op de eerste plaats tot opleiding van priesters, doch tol ontwikkeling van leeken dienden Men begrijpt, dat iedere pfaats erop bedacht was zijn Kollege te bevoor- deelen en te versterke door privileges. In Roermond leidden de Paters Jesuilen sinds 1610 met groot sukses de Latijnsche Schooi. Aan dat Kollege had de stad veel geld ten koste gelegd om het tot een modelinrichting te maken. Ze meende dus dat Roermond een bevoorrechte plaats mnest innemen. Het schijnt nu, dat de stichting der scholen van Boxmeer, Weert en voorat ven Venray het studenten-aantal deed verminderen. Feit is, dat twee jaar na de stichting van Venray, de gemeente raad van Roermond heftig bij hot Hof van Gelder protesteerde en in een met redenen omkleed adres de onmiddelike opheffing der scholen van Boxmeer, Weert en Venray eischle Vooral, ja, bijna uilsluitend tegen het Gymnasium van Venray ging de aktie van het Roermondsche gemeentebestuur. Pastoor Verberckt wiens prachtige grafsteen nog bij de toreningang der kerk ligt en de Schepene van Ven ray waren niet, van plan hun stichting zoo maar op te geven. Zij beantwoord den de protesten met een zakelijke be schrijving van de noodtoestand waarin West-Brabant verkeerde, van de nood zakelijkheid der - school, van haar goedkeuring door Bisschop en Goever- neur-Generaal. Kort opgezet is hun argument: het Gymnasium van Venray bestaat wettig, heeft zijn nut reeds geloond in de twee eerste jaren van zijn bestaan door studenten aau d« j Universiteit van Leuven af te leveren die daar de eerste prijzen behaalden ja hel is noodzakelijk, wijl het bezoek van scholen der Paters Jesuilen door de Ilollandsche Staten werd vervolgd en daarom vroegen ze dat de school niet slechts geduld, maar beschermd en geholpen werd. Bij de lezing der stukken, die te Brussel nog bewaard worden, krijgt men uit de loon de overtuiging dut Venray een goed recht verdedigde en Roermond een schade post, met nauweliks verborgen afgunst verdroeg. De zaak kwam voor de Goeverneur- Generaal en na ingewonnen adviezen werd beslist 26 Oktober 1655, dat het Gymnasium van Venray mocht blijven bestaan, doch slechts drie klassen zou omvatten en de grondbeginselen van het Latijn onderrichten Dit alles tot nader order. Wanneer die beperking is opgeheven, is me onbekend. Niet alles had de wakkere Pastoor die in deze zaak duidelik de leider was bereikt. Maar het Gymnasium bleef: en eerst het Fransche dwang bestuur was na 150 jaren in staat het Kollege te doen verdwijnen. En tol eer zij het gezegd zonder eenige schuld van Venray. P. LUCIDIUS VERSCHUEREN, O.F.M. Z. H de Paus heeft naar de Romein- sche correspondent van de Residentie bode bericht, tot de dames-congressisten van de Intern. Unie der vrouwen eer rede gehouden Het verheugt ons, zei de H. Vader, dat gij volgens uw program met zoo veel praktisch gevoel het vraagstuk der mode hebt willen bespreken en den strijd hebt willen aanbinden tegen de onzedige mode, die een schande is voor een groot aantal vrouwen, die zich christinnen noemen en die den christelijken naam onteeren. Wij ver heugen ons, dat gij u in overstemming bevindt met iets, dat een voornaam punt van onze zorgen uitmaakt. Dit verwondert ons niet, maar het is altijd troostend uw gevoelens in accoord te vinden met de levendigste verlangens van ons hart, met een der onderwerpen over hetwelk wij gaarne spreken als de gelegenheid zich daartoe aanbiedt. Omtrent den strijd, door u aangebon den tegen de onzedige mode, willen wij voor u eenige bijzonderheden aan halen. Wij bemerkten, dat de afschuw tegen de onzedige mode dikwijls ontbreekt, daar waar men het 't minst zou ver wachten, in de gestichten van katho liek onderwijs. Dikwijls ontvangen wij kloosterzusters en dan vragen wij haar, of ze zich bezighouden met hel onder wijs. Meestal is het antwoord bevesti gend en dan laten wij niet na de zedigheid in de kleedij aan te bevelen als punt van het onderwijs, en dit te allen koste. Soms antwoordde men ons, dat, als men daar te veel aan zou dringen, de moeders haar kinderen uit het gesticht zouden wegnemen. En nochtans, 't doet er weinig toe, de christelijke zedigheid in de kleeding moet onderwezen worden met aandrang en kost wat kost. En wij willen dat het voorbeeld kome van de christelijke onderwijsgestichten. Men moet bij de jongsten en de kleinsten beginnen om in de harten den geesi der deugd en der eerbaarheid te doen wortelen, het gevoel van de onuitsprekelijke waarde der menschelijke ziel. Ook in naam der menschheid moet men strijden voor de eerbaarheid in de mode en vooral voor de waardig heid van den christelijken naam, daar wij allen in ons de sporen dragen van het Bloed van den Verlosser, kostbare getuigenis van de eeuwige beslemming, die ons wacht. Deze gevoelens openbaren wij u, hetgeen wij niet zouden doen vooreen andere bedevaart of vergadering. Maar wij welen dat deze onze gevoelens medegedeeld worden aan onze beste en ijverigste medewerksters tot het doel, hetwelk ons steeds voor oogen slaat: de glorie van God, de eer van Onzen Heer Jezus Christus en het heil der zielen, zoo besloot de H. Vader. Men weet, dat het Vrouwencongres een motie aannam om de mode te volgen, deze verbeterend in hetgeen ze onzedigs heeften dat de christelijke vrouwen den moed moeten hebben haar overtuiging te doen blijken ook in haar kleeding, waaruit alle onzede lijkheid moet verbannen worden. En deze congressisten, leidster van vrouwenbonden, predikten door het voorbeeld. Gedurende, eenige dagen volgden we de werken van het congres en ontmoetten deze dames op groote recepties,, o.a. bij jhr. Van Nispen tot Sevenaer. Haar kleeding .liet niet te wenschen over, èn op het gebied van voornaamheid, èn op zedelijk gebied. Hierin ging allen voor onze landge- algemeene presidente, wier waardige verschijning en aantrekkelijke eenvoud volledig herinnerden aan de sterke vrouw van de H. Schrift en die baar dan ook aller achting en vertrouwen hebben doen winnen. door JOS. BOSHOUWERS ic LENT Weinig winst. Wij hebben t|»t jaar eens opgeteekend, hoeveel eieren de kippen (W.L.) heb ben gelegd. En nu we aan het optellen zijn gegaan, is hel ons zeer tegenge vallen. We kwamen bijna aan 127 eieren per kip. Voor we optelden, dach ten wij, dat het veel meer was, want moeder de vrouw was in 't voorjaar en den zomer nog al goed tevreden. Zou er niet veel bluf verkocht wordeii met die reuzen cijfers? H. te G. Antwoord U raapte gemiddeld bijna 127 eieren van uwe, zeker op de boer derij losloopemle kippen. Dat is niet veel, doch ik kan U troosten met de mededeeling, dal er op vele boerderijen nog minder geraapt worden. Daar zijn heel veel oorzaken voor. De eerste is wel: de belabberde huis vesting. Welke kip kan nu in den winter toch behoorlijk blijven leggen, als ze bij regen, wind, sneeuw of vorst genoodzaakt is een schuilplaats te zoeken, waar het niet droog, en tocht vrij is? Dat bestaat gewoon niel. •Verder worden de hokken, wanneer ze d'r zijn, zoo goed als nooit schoon gemaakt. Alles is even vies, vunzig en benauwd Overdag weten de verschop pelingen ternauwernood waar zij het lijf moeten bergen en 's nachts zitten ze 16 uur en langer in een zeer onge zonde omgeving. Iedereen begrijpt, dat het kippenlichaam daardoor zoo ver zwakt, dat het geen eieren kan leggen voor de lente weer aanbreekt. De legtijd is zoodoende véél te kort, voor een behoorlijk jaarcijfer te be reiken. Over de voeding spreken we niel eens, ofschoon die vaak ook veel te wenschen overlaat. De hoofdoorzaak van de misère zit in de belabberde huisvesting en de miserabele verzorging. U vraagt nu, of er geen bluf in hel spel is bij de publiceering der hooge jaarcijfers. Wij antwoorden daarop dat zal zeer zeker hier en daar het geval wezen, maar waar de zaak be hartigt wordt zooals het behoort, daar kan een flink gemiddelde gehaald wor den. De fokstation8 en de legwedstrijden zijn daarom het langs officieelen weg te bewijzen. Die cijfers zijn de zuivere waarheid. Wij durven daarom gerust te ver klaren, dat menige boer nergens meer geld in laat zitten als in z'n kippen. Het gaat goed of hel gaat slecht. Een tusschenweg is er niet. Natuurlijk speelt de afstamming ook een zeer groote rol. Dat is duidelijk genoeg bewezen. Doch waardevolle dieren leveren ook geen winst op, als ze verwaarloosd worden op de een of andere manier. Wij willen alleen maar zeggen, dat heel slechte resultaten zoo goed als altijd te wijten zijn aan eigen schuld. Als er ten minste geen ziekten zijn voorgekomen. Ziekten zijn meestal echter ook te wijten aan de slechte huisvesting en de nonchalante verzorging. Niet altijd dat geef ik toe, doch in zeker 90 van de 100 gevallen wel. Wie boekhoudt, zooals u gedaan heeft en hopelijk zult blijven doen, die komt er ten siotte wel. Want boek houding brengt lot nadenken, zooals u zelf nu al ondervonden heeft. Ik durf er wat onder te verwedden, dat het volgend jaar uw resultaat al beter zal wezen. Ancona's. Vraag: Een buurman van mij heeft jonge Ancona's, die al druk aan den leg zijn, doch mijne poelen Witte Leg horns doen het nog niet. Zijn Ancona's beter dan Leghorns H. te G. Antwoord: Dat de Ancona's van uw buurman al druk aan den leg zijn, ligt zeer zeker mede hieraan, dat ze niet te Iaat uitgebroed zijn. Ancona's zijn wel beste eierlegsters men heeft er ten minste hier en daar heel wat tusschen maar dat ze beter of maar zoo goed zijn als WitLeghorns gaat er bij mij niet in. Ik weet wel, meenig een roept geweldig over de Ancona's, maar dat gebeurt gewoonlijk met een betrekkelijk nieuw ras. Nieuw in dien zin, dal het in deze streek nog pas vrij talrijk voorkomt. Vaak verkoopen die eigenaars ook gaarne een broedeitje er van, wat, omdat ze nog weinig voorkomen, wel eens beter gelukt dan van Leghorns b.v. En als je in 't voor jaar broedeieren wilt verkoopen, moet je nu al beginnen met de deugden der dieren op den voorgrond te schuiven. kan werkelijk reeds heel wat eieren van zijn toompje Ancona's rapen, doch meer in het algemeen. Waarom zouden de Ancona's nu toch al direct beter zijn dan de Leghorns, waar nog zoo weinig gedaan is aan productieverhooging bij deze dieren? Zoo weinig! En dat is zoo. De men- schen, die Ancona's houden, willen ze mooi fokken. En goed 't Kan zeer zeker samengaan, maar 't is toch een heele toer. Ik raad u daarom ernstig aan, bij het ras, dat je hebt te blijven. Mocht het zijn, dat ze bij goeden oppas en goede huisvesting, niet genoeg naar uw zin leggen, dan moet u in 't vol gend voorjaar maar eens afstammelin gen van Horst zien te krijgen. Of van eene andere goede inrichting, als u daar niet klaar kunt komen. Dit is in elk geval zeker: van W.L. hebben wij oneindig veel meer goede siammen, dan van Ancona's. Men springe niet van den eenen tak op den anderen Wat een boomgaard kan opbrengen.* In »De Boerderij" wordt melding ge maakt van de opbrengst van een goeden boomgaard op de Zuidhollandsche eilanden gedurende de laatste 8 jaren. De eigenaar is een zeer ervaren vak man, die een uitstekend stuk grond in gebruik heeft. Voorts heeft hij steeds selectie op de soorten uitgeoefend, de boomen oordeelkundig behandeld, ze bemest volgens de nieuwste methode en veel gedaan om ziekte te'voorkomen, zoodat de boomen naast voldoende vruchtbaarheid goede groeikracht ver toonden. Door dit alles is de opbrengst veel hooger en vooral ook regelmstiger over de jaren verdeeld, al ontsnapt hij ook niet geheel aan de z.g. beurtjaren Dê boomen zijn 25 tot 30 jaar oud. Van 1915 tot en met 1922 bracht deze 2.8 H.A. groote boomgaard een bedrag van f 55.750.64 op, of gemiddeld per jaar f6968.83. Voor de weide onder de boomen is een waarde van f 500 te berekenen, zoodat men op een jaar lijksche bruto winst van totaal f 7468.83 komt. De uitgaven bedroegen voor plukken en 8orteeren f 800. voor snoeien f200, voor mest en besproeiing f 4-00, voor lasten f100 en voor verderen arbeiden onderhoud f500, tezamen dus f 2000 Tenslotte wordt nog extra f300 afge trokken, waardoor men tot een netto bedrag komt van ruim f1840 per H.A. Dit bedrag is zeker hoog en zou zelfs in een intensief bedrijf (waarbij het gras verdwijnt, aardbeien en bessen op den voorgrond treden en de kroonhoom vaak wordt vervangen door den struik) geen slecht figuur maken. De keuze van de soorten is echter van het aller grootste belang. De boomen in bedoel den boomgaard hebben alle dezelfde goede zorgen genoten, maar toch zijn de uitkomsten zeer verschillend, zooals uit de onderstaande cijfers moge blij ken, welke de opbrengst aangeven in guldens per jaar en per boom. Peren: Oomskinderen 23.51. Zwijn drechtsche wijnpeer 34.02. Beurré Clairgeau 11.36. Winterbergamot 12 10 Saint Germain 10 26. Maagdepeer 27.71 Beurré de Mérode 21.93 Noord Hol- landsche suikerpeer 12 93. William Duchesse 11.38 AppelenGoudreinet 21.86, Arm- gaard 13.72, Codlin Keswick 18.65, Bellefleur 9.Zoete Campagner 9.85 en Tuinappel 3.88. Deze opbrengsten zullen echter op andere plaatsen weer anders kunnen zijn. Niet ver van dezen boomgaard bijv. had de goudreinet zwaar te lijden van bloedtuis en kanker en werd dan vaak door Armgaard en Keswick in de schaduw gesteld. Buiten verantwoordelijkheid der Redactie. Mijnheer de Redacteur verzoeke be leefd eenige ruimte in uw geacht blad en bij voorbaat mijn dank voor de plaatsing. Een les voor voerlieden. Nog vêrsch ligt ons de aanrijding te Venray in 't geheugen, waardoor zekere S. een ongeluk bekwam. Vorige week werd deze zaak voor het Kanton gerecht te Venjo behandeld. In deze zaak waren drie getuigen gedagvaard. Het Openbaar Ministerie vroeg be- klaagdes veroordeeling tol 2 geldboeten een van 5 en een van 20 gld. subs, tuchtschool straf. De Kantonrechter, in aanmerking nemende, dat beklaagde minderjarig was, veroordeelde hem tot 2 geldboeten, een van 5 en een van 10 gld. subs, tuchtschoolstraf, met toeken ning van een door benadeelde gevraag de schadeloosstelling van f 50. Dit geval zal dus den betreffende of wel zijne ouders minstens f 65 kosten ofwel tuchtschoolstraf Dit is een voorbeeld voor vele an dere voerlieden, die hun trekdieren leien en zich .niet steeds terzijde van hun paard bevinden. De titel als boven is bier dan ook niet misplaatst. OAM ERKER. Ingasoadtn Uuhiullagsn. Kom uw p^nlyke rug te hulp Voelt gij u ellendig door dolïe, slo- kende rugpijn? Wordt gij gemarteld door rheumatische pijnen, stijfheid ou harde zwellingen in uw gewrichten -u ledematen Hebt gij last van de hin derlijke steken van spit? Van onaan gename urinestoornissen Voelt gij u vermoeid, uitgeput en op, zenuwachtig, prikkelbaar eu leneergeslagen Pus dan op uw nieren. De nieren zijn de filters van het bloed, en zoodra zij haar taak niet meer behoorlijk vervullen, blijven ver giften in het bloed achter en raakt uw gestel van streék. Rugpijn en scherpe steken als van een mes beginnen li te kwellen, gij krijgt last van hoofdpijn, duizeligheid, blaassloorr.issen en slape loosheid. Wacht niet tot zich verdere verschijn selen van nierzwakle voordogn. Help uw verzwakte nieren voor het te laat is. Gebruik Foster's Rugpijn Nieren Pillen. Dit speciale niergeneesmiddel dient uitsluitend voor nier- en blaas- kwalen. Foster's Pillen hebben duizen den geholpen en kunnen u evenzeer helpen. Let op de verpakking in glazen flacons met geel etiket (alom verkrijg baar), waardoor gij zeker zijl geen verlegen buitenlandsch goed te ont vangen. Prijs f 1.75 per flacon. 34 Ds. Kersten heefi bij de behandeling van de begrooting van Buitenlandsc.he. Zaken Dinslagavond in de Tweede Kamer een amendement ingediend om den post betreffende het Gezantschap bij den H. Stoel te schrappen. Woensdagmiddag had dö stemming plaats over het amendement-Kersten. Het Amendement tot afschaffing van het Gezantschap bij der, II. Stoel werd aangenomen met 52 tegen'42 stemmen. De Kameroverzicht schrijver van de Msb. meldt: Er was groote drukte op hel Binnen hof: alle tribunes en ook de loges waren bezet, de meeste leden der Eerste Kamer waren daar aanwezig Er was uitzicht op een schouwspel, waarbij de R.K. Staatspartij zou wor den vernederd! Uit zuiver antipapisme was door Ds. Kersten een amendement ingediend, om het gezantschap bij den H. Stoel te schrappen. Alles wachlie nu op de verklaring van de vrijzinnig- democraten. In hun handen lag in zekeren zin het lot van deze regeering. Wat zouden zij doen? Niemand wist het en er was begrijpelijke belangstel ling, toen de heer Maichanl hetwoorl kreeg voor het afleggen van zijn ver klaring. Door het door (Je vrijzinnig-demo craten ingenomen standpunt was gegeven de huidige opkomst het lot van het amendement-Kersten beslist. Ds.'Kersten werd gepromoveerd lot een man, in staat een regeeringscrisis te verwekken. Ziehier het gevolg van uet opwekken van geesten in de Christelijk Historische partij, geesten, die niet meer te bezweren zijn. De heer Snoeck Henkemans mocht dien nacht wel verklaren, dat de ver antwoordelijkheid voor het conflict valt op degenen, die het zal uitlokken. Maar daarmee is de Chrislelijk-Histo- rische partij er niel af. Reeds bij de vorming van het ministerie was het bekend, dal er een gezantschap bij den H. Stoel was en dat zou worden voor gesteld dit te bestendigen. Wanneer deze post zoozeer strijdt met hun be ginselen, hadden zij niet deel moeten nemen aan de vorming van deze n«.- geering .en had men tal van moeilijk heden kunnen vootkomen. Wat het gevolg zal zijn van deze thans uitgebroken crisis, is niet niet zekerheid te zeggen. De direct op den uitslag van de. stemming gevolgde mededeeling va,, den Minister-President, dat de vier Roomsch-Katholieke Ministers ontslag zouden vragen aan H. M. de Koningin bewees den ernst van de genomen be slissing. Een gevolg heeft de aanneming var, het amendement ontegenzeggelijk en wel, dat de coalitie uiteen is geslagen. Het zal de groote vraag zijn of dit werk van Kuyper en Schaepinan weer hersteld zal kunnen worden. De Chris- telijk-Hi8torischen mogen de overtuiging hebben, dat de tegenwoordige partij verhouding de beste is: zij hebben deze verhouding onmogelijk gemaakt, want de Roomsch-Katholieken, met wie zij moeten samenwerken, hebben zij ten spijt van al hun woorden op de meest grievende wijze bejegend door te stem men voor hot amendement, na de vj,.u

Peel en Maas | 1925 | | pagina 1