SSSJte Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. a3?_ »s
KERKELIJK LEVEN.
Het goede der aarde
Provinciaal Nieuws.
Dit nummer bestaat
uit TWEE bladen.
Openstelling Bureaux
Secretarie Burgerl. Stand en
Gemeente-Ontvanger.
17\
Zaterdag 12 September 1928
46e Jaargang No. 87.
PEEL EN MAAS
KWAK i'A AL: "i ADVEKTKNTIKN
ifinderLmfm^'s'c! Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY - Telefoon 61. AnlTwlVl!eT"™'
De Secretarie is voor het publick
geopend
iederen dag van 9 tot 12 voormiddag
en van 2 tol 4 namiddags.
Zaterdags alléén van 9 tot 12 voor
middag.
Het Kantoor van den Gemeente-
Ontvanger is voor het publiek geopend,
met uitzondering van den laatsten dag
van elke maand
van 9 tot 12 voormiddag en van 2
tot 3 namiddag.
Zaterdags alleen van 9 tot 12 voor
middag.
Na drie uur is dus het Kantoor van
den Gemeente-Ontvanger en na vier
uur de Secretarie voor het publiek
GESLOTEN.
S.v.p. uitknippen en goed bewaren.
Wij allen kennen hem, den welvol-
danen, met zich zeiven en zijn levens
opvattingen ingenomen genieter van
het goede, dat de aarde hem biedt.
Wij kennen hem en laten wij
eerlijk zijn wij benijden hem.
Wie van ons zou het niet gaarne
»goed" willen hebben, d.w z. zou niet
willen beschikken over alles wat het
leven veraangenamen kan
Welnu, de natuur biedt ons in rijke
mate de middelen om onze verlangens
te bevredigen. Maar tegelijk met deze
schier onuitputtelijke voorraden, die
de natuur ons ter beschikking heeft
gesteld, is in ons, ook door de natuur,
het zaad der begeerte gezaaid, dat,
gelijk onkruid, welig tierend, geen
grenzen van zijn bodem kent.
Onze groote wijsgeer Spinoza heeft
het groeien van dat begeerte-kruid zoo
duidelijk geleekend in dezen eenen zin
in een zijner geschriften «Het is niet
de begeerte, die den mensch bezielt,
maar de begeerte naar meer". Dit is
het, wat een noodlot op den mensch
rust. Wij begeeren en wij begeeren
steeds meer van het goede der
aarde.
De duizenden machines, die dag in
dag uit, over heel het aardoppervlak
haar werk verrichten, zouden voor het
grootste deel onmiddellijk tot stilstand
moeten worden gebracht, wanneer de
mensch tevreden was met een gevulde
maag, een voldoende bekleed lichaam
en een behoorlijke beschutting tegen
koude en regen.
Ja, het ideaal van sommige maat
schappij-hervormers, den tweeurigen
arbeidsdag, zou onmiddellijk verwezen
lijkt kunnen worden, wanneer de
mensch het op den bodem van zijn
ziel groeiende begeertekruid had uit
geroeid. Zoo lang dit niet geschied is
en het zal ook wel nooit zoo ver
komen blijven de machines draaien
om het goede der aarde de gewenschte
vormen te geven en al de voorwerpen
te brengen daar, waar zij gevraagd
worden.
En omdat steeds meer gevraagd wordt
zal het goede, dat de aarde op een ge
geven oogenblik te onzer beschikking
stelt, nooit voldoende zijn om ons aller
verlangens volledig te bevredigen.
En nu komt hierbij nog iets. Behal
ve, dat wij onze begeerte niet alle vol
ledig bevredigen kunnen, komen er
steeds meer menschen, die een deel
van het goede der aarde opeischen.
Nemen wij bijvoorbeeld ons eigen volk
In een periode van vijftig jaren ver
dubbelt het aantal menschen. Over
honderd jaren zal het Nederlandsche
volk 27.5 millioen zielen lellen, wan
neer allhans de loename gelijken tred
houdt.
Wat wil dat zeggen?
Dat de machines, die over een eeuw
op de aarde draaien, zooveel goederen
moeten afleveren, dat niet 7 millioen,
maar 27 millioen Nederlanders hun
aandeel krijgen.
Op ons rust bijgevolg de plicht te
zorgen, dat wij het goede der aarde
niet op maken, dat wij voortdurend
wat terzijde leggen, om zoodra het
voldoende is, er nieuwe machines, fa
brieken enz. van te bouwen om het
toekomstige geslacht niet voor minder
groote voorraden te stellen, dan die
welke wij thans te verdeelen hebben.
Er moet, de lezer heeft zeker be
grepen wat wij bedoelen, gespaard wor
den. En dan niet, zooals oom Stastok
het deed! Wij begrijpen zijn ontstem
ming over den ondergang van zijn
handweverij door de stoomweverijen,
maar wij kunnen niet zijn gedrag ver
goelijken. Hij potte zijn rente op, ge
noot van het goede der aarde, maar....
van zijn geld zou geen machine ge
bouwd worden I
Sparen, ja, maar: sparen om weer
uit te geven. Van de gespaarde gelden
van eiken burger moeten die goederen
gemaakt worden, welke niet dienen
om verbruikt te worden, maar die goe
deren, waarmede men de voorraad ver-
bruiksgoederen kan vergrooten, ten
eerste om onze begeerte naar steeds
meer te bevredigen en om de »nieu\v-
komers" in de gelegenheid te stellen
van het goede der aarde te genieten.
Dit en niets anders, is sparen.
Voor ons land willen, wij de nood
zakelijkheid van sparen met een enkel
cijfer aantoonen.
Ons volk moet zoo sparen, dat jaar
lijks niet minder dan 500 millioen
gulden kapitaal gevormd wordt. Dit
bedrag is noodig om verarming van
ons volk te voorkomen.
Nog een cijfer I
De mannelijke, arbeidende bevolking
van een land neemt jaarlijks met een
zeker kwantum toe. De bekende Engel-
sche economist Keynes, heeft uitgere
kend, dat voor eiken arbeider, die zich
als nieuweling aanmeldt, 12000 gulden
kapitaal beschikbaar moet zijn. Uit die
12000 moet zijn loon betaald worden
en een deel van de werktuigen, waar
mee hij werkt en e#en deel van die,
waarmede anderen werken om zijn
verlangen naar het goede der aarde
te bevredigen.
Hoe nu ook de maatschappij is in
gericht, of Verkade, Patria en Linde
boom voor onze biscuits zorgt, dan wel
dal de slaat biscuilsfabrikanl is, ge
spaard moet worden om steeds groolere
hoeveelheden biscuits te kunnen bak
ken.
Waren wij allen «spaarzaam", bere
kenend van aard, en dachten wij
allen voortdurend aan de noodzakelijk
heid van sparen, dan zou hel in de
wereld gansch anders uitzien.
Ook is er een breede schare van
lieden, wien het goede der aarde niet
in zulk een male toevloeit, dat zij
sparen kunnen. Maar het is juist deze
breede groep, die zich veilig kan ge
voelen, wanneer anderen sparen en er
voor zorgen, dat er steeds meer gepro
duceerd wordt ook ten bate van hen, die
niet sparen kunnen.
Want, naarmate er meer goederen
worden voortgebracht, krijgt ook de
niet-spaarder een g,rooter kwantum als
zijn deel. Wij weten immers allen, dat
op een rijke goederenmarkt lage prijzen
gelden
0—
Sparen is noodzakelijk en het komt
er minder op aan, wie spaart, als het
maar gebeurt.
Er wordt na den oorlog te weinig
gespaard. En er zijn te veel »oom Sla-
stoks", d.w.z. lieden, die wel geld ach
terhouden, maar het niet afgeven aan
hen, die het benutten voor de goe-
derenproduclie. Welke omstandigheden
hiertoe geleid hebben; doet thans niet
ter zake. Het feit zij alleen geconsta
teerd.
De verarming van ons volk zal eerst
gestuit worden, wanneer weer zooveel
gespaard wordt, dat iedere ondernemer
voor de werkers onder ons een plaats
open heeft in zijn bedrijf en geld in
zijn brandkast om het loon uit te be
talen.
13 September. Vijftiende Zondag na
Pinksteren. GROEN. Tweede gebed a
cunctis (om de voorspraak der heiligen)
Derde naar keuze van den priester.
Vierde a Domo. Gloria; Credo Prefatie
der Allerh. Drievuldigheid.
De gezangen dezer H. Mis verheer
lijken God om zijn Bijstand. De
Epistel geeft verschillende vermaningen
Het Evangelie eindelijk verhaalt de
opwekking van den Jongeling van de
weduwe van Naïm (daarom heet deze
Zondag Zondag van de weduwe van
Naïm) Hoevelen wekt Christus dage
lijks niet ten geestelijken leven op, en
schenkt ze terug aan de Kerk, die als
een teedere moeder hun geestelijken
dood betreurde?
0—
14 September. Maandag. Kruis
verheffing. ROOD. Tweede gebed a
Domo. Gloria Credo Prefatie van het
H. Kruis.
De H. Helena, moeder van Constan-
tijn de Groote, vond in 320 het Kruis
onzes Heeren terug, tegelijk met de
kruisen der twee moordenaars. Om te
weten, welke van deze 3 kruizen dat
des Heeren was, beval bisschop
Macharius ze achtereenvolgens opeen
zieke vrouw te leggen, en toen het
ware kruis de zieke had aangeraakt,
was ze genezen. Deze gebeurtenis had
plaats 14 September, werd te Jerusalem
en in het Oosten jaarlijks gevierd als
verheffing des Kruises.
In het jaar 614 nam de Perzische
veldheer Salbaras, Jerusalem in en
voerde de relikwie van het H. Kruis
mee. Keizer ITeraclius versloeg later
de Perzen en bracht 3 Mei 629 het TL
Kruis weer mee naar Jerusalem terug.
Zoo groot als de droefheid van de ge-
heele christenwereld geweest was over
de ontvoering der kostbare relikwie,
zoo uitbundig was ook de vreugde over
de herovering. Een feest ter eere van
het TI. Kruis werd in het Westen in
gevoerd, dat later als het feest der
Kruisvinding ip de liturgische boeken
vermeld werd. Ook het Oostersche feest
van Kruisverheffing van 14 September
werd overgenomen; en zoo deed de
benaming dier feesten op 3 Mei de
vinding, op 14 September de terug
brenging des Kruises vieren, alhoewel
de vinding op 14 September, de terug
brenging op 3 Mei plaats had.
De Liturgie dezer TI. Mis viert de
verheffing van dat Kruis, waarop
Christus moest verheven worden, om
de wereld lot zich te trekken, en de
hoogste verlijking te bereiken. Mogen
ook wij onze roem stellen in het kruis
van Christus waardoor ons heil en
bescherming in dit leven en de zalig
heid in het toekomende verzekerd is.
0—
15 September Dinsdag. Feest van
0. L. Trouw van 7 Smarten. Tweede
gebed ter eere van den H. Nicomedes.
Gloria; Credo; Prefatie van O. L.
Vrouw. WIT.
Twee dagen van het Kerkelijke Jaar
zijn bijzonder aan de vereering van
Maria's smarten toegewijd: de Vrijdag
na Passie-Zondag en de 15de September,
welke laatste dag valt daags na het
feest van Kruisverheffing (14 Septem
ber); de Kerk wil immers de Smarten
der Moeder niet scheiden van het
lijden van den Zoon; zij wil naast het
Kruis ook Haar vereeren, Jdie daar
tegenwoordig was om met Christus
aan het verlossingswerk deel te nemen
en die ook nu nog voor het aanschijn
des Heeren voor ons ten beste spreekt.
Mogen wij door een liefdevol medelijden
met Maria's smarten de vruchten in
haar en van Christus' lijden bekomen.
De H. Nicomedes, priester van Rome,
waarvan wij heden de gedachtenis
vieren, weigerde aan de goden te offe
ren. »Ik otfer alleen aan den almach
tige» God, die in do hemelen troont",
zeide hij. Hij werd ten doode toe ge-
geeseld. (IV de eeuw).
0—
16 September. Woensdag. H. Cor-
nelus en Cyprianus. Bisschoppon en
Martelaren. ROOD. (Heden de Quater
temperdagen Vasten- en*Onthoudings
dag). Tweede gebed van den Quater
temper WoensdagDerde gebed ter
eere van de H. Euphemia en gezellen
Vieide a Domo. Gloria; geen Credo;
gewone Prefatie.
De TI. Paus Cornel us werd eerst
verbannen en later onthoofd onder de
vervolging van Decius. De TI. Cypria
nus,, Bisschop van Carthago, onder
ging in Africa hetzelfde lot (lilde eeuw)
De H. Euphemia, lucia en Geminianus
ondergingen den marteldood in de 4de
eeuw.
0—
17 September. Donderdag. II. Lain-
bertus. Bisschop en Martelaar. Tweede
gebed uit de TI. Mis Indrukking der
tl. Wonde leekenen in het lichaam
van den Tl. Franciscus. Derde a Domo;
Gloria; geen Credo; gewone Prefatie.
De H. Lambertus, omstreeks het
midden der Vilde eeuw uit adellijke
en vrome ouders geboren, ontving zijn
christelijke opleiding van den II.
Theodardus, bisschop van Maastricht.
Na den dood van dezen heilige werd
hij op eenparig verzoek van koning en
volk tot zijn opvolger aangewezen. Ten
gevolge van politieke kuiperijen zag
hij zich genoodzaakt 7 jaren van zijn
bisschoppelijke zetel verwijderd televen
in het klooster van Staveldt. Maar
Pepijn van Herstal herstelde hem in
zijne rechten. Alsdan arbeidde hij on
vermoeid aan de bekeering der heide
nen in Taxandrie, Kempenland en
Brabant. Door zijn moedige terecht
wijzingen haalde hij zich don haat der
boozen op den hals en werd door zijn
vijanden te Luik om het leven gebracht.
In wonderbare verschijning werden
den TI. Franciscus de wondeteekenen
van den goddelijken Zaligmaker inge
drukt (1224). Deze gebeurtenis, waar
door Franciscus zoozeer aan den ge
kruisigden Zaligmaker gelijkvormig
werd, wordt vandaag in de Liturgie
herdacht
0—
18 September. Vrijdag. H. Jozef
van Cupertino. Belijder. (Vrijdag der
Quatertemperdagen. Tasten- en Ont-
houdingsdag.) WIT. Tweede gebed van
den Quatertemperdag; Derde a Domo;
Gloria geen Credo Laatste Evangelie
van den Quatertemperdag. Gewone
Prefatie.
Do H. Jozef, te Cuperlino, in Italië
uit een nederige vrouw geboien, gaf
reeds van zijn vroegste jeugd af blijken
van een heilig en verstorven leven.
Op 18-jarigen leeftijd wilde hij in de
orde der Minderbroeders treden, maar
daar hij ongeletterd was en onbekwaam
werd geacht om tot het Priesterschap
op te klimmen, werd zijn verzoek af
gewezen. Hij gaf den moed echter niet
op, en werd eindelijk als leekebroeder
door de Capucijnen opgenomen, maar
reeds na 8 maanden als ongeschikt
weggezonden. Nog liet hij zijn voor
nemen niet varen, en vond eindelijk
een plaats onder de leekebroeders van
een Minderbroederklooster niet ver van
Cupertino. Om zijn groote deugden
werd hij later tot het priesterschap
bestemd, en niettegenstaande zijn ge
ringe talenien kon hij tot die hooge
waardigheid opstijgen Hij leefde nu
in strenge afzondering en boetvaardig
heid. Later moest hij zijn provinciaal
op diens tochten vergezellen, en van
alle kanten stroomde de menigte nu
samen om hem te zien, zijn vermanin
gen te hooren en zijne gebeden te ver
zoeken. Hij werd echter als huichelaar
aangeklaagd en in verschillende kloos
ters van de wereld afgescheiden. God
verheerlijkte echter zijnen trouwen
dienaar en schonk hem een hemelsche
wijsheid, zoodat vele aanzienlijke man
nen hem kwamen bezoeken, om zijne
raad in te winnen, en zich aan zijne
gebeden aan te bevelen, f 1664.
0—
19 September. Zaterdag H. Janu
arus en Gezellen. Martelaren. ROOD.
(Quatertemper Zaterdag. Vasten- en
Óntlioudingsdag.) Tweede gebed van
den Quatertemper Zaterdag derde van
de Vigilie van Sint Mattheus. Vierde
a Domo Gloria geen Credo gewone
Prefatie. Laatste Evangelie van de
Quatertemper Zaterdag.
De H. Januarus, bisschop van Bene
ven turn, werd met zes gezellen te
Puteoli, in Italië, in het amphiteater
gevoerd, om door de wilde dieren ver
scheurd te worden de dieren deden
echter de moedige belijders geen leed,
maar vlijden zich aan Januarus voeten
neer. Zij werden daarop allen onthoofd
•j* 305. De stad Napels vereert den TI.
Januarus als haren bijzonderen patroon
Ieder jaar nu nog begint het bloed
van den TL Januarus, dat in een glazen
buis bewaard wordt, opnieuw te vloeien.
0—
Het „Stabat Mater".
Tiet »Stabat Maler" behoort tot de 5
zoogenaamde »sequentia" of lofgebeden
welke gezongen of gebeden worden in
sommige II. Missen na het Tractus of
Alleluja. Aanvankelijk gaf men den
naam aan den langen sleep van noten
waarop het laatste vers of de laatste
a van alleluja werd doorgezongen, de
zoogenaamde «jubilus", het vreugde
gezang zonder woorden Men schreef
dan, in plaats van al die a's, eenvou
dig: et sequentia, zooals wij zeggen, et
cetera en zoovoorts. Maar het werd
voor de zangers moeilijk om dien
notensleep gezamenlijk juist uit te
voeren; daaróm ging men onder de
noten woorden zetten, die nu, na ver
loop van lijd, zelf sequentia werden
genoemd.
Oudtijds bevatte de Misboeken een
zeer groot aantal «sequentia": het aan
tal beliep zelfs in de honderden. Pius
V deed in 1570 de 4 schoonste in
melodie en woorden behouden blijven
in het Missaal, n.l. voor Paschen (Vic-
timae Paschali); voor Pinksteren (Veni
Sancte Spiritus): voor Sacramentsdag
(Lauda Sion) hetgeen we vroeger reeds
gaven; voor de Requiem Missen (Dies
ireae); voor het feest van O. L Vrouw
van 7 Smarten (Stabat Mater) kwam
er later in 1727 pas in.
Het »Stabat Mater" (zijn de begin
woorden) werd gedicht door een Pater
Franciscaan, nl. Jacopone da Todi f
1306. Deze was van adellijke afkomst
hij studeerde aan de Universiteit in
Bologna en werd doctor in het Kerke
lijk en burgerlijk recht. Als advocaat
had hij een slechten naam; hij bekeer
de zich echter geheel en al na den
dood zijner vrouw, toen hij had gezien
dat deze tijdens haar lever, een haren
boetekleed had gedragen. Hij werd
later als heilige vereerd.
Wij laten nu de Nederlandsche ver
taling volgen van hèt Stabat Mater
zooals het ook bij de geloovigen wel
bekend is, omdat het altijd gezongen
wordt tijdens de oefening van den TI.
Kruisweg
1.
Naast het Kruis, met schreiend' oogen
Stond de Moeder diep bewogen
Daar haar Zoon te sterven hing.
2.
En haar door het zuchtend harte
Overstelpt van wee en smarten
't Zevenvoudig slagzwaard ging.
3.
O, hoe droef, hoe vol van rouwe
Was die zegenrijksle vrouwe
Om Gods eengeboren Zoon.
4.
Ach, hoe streed zij, ach hoe kreet zij
En wat folteringen leed zij
Bij 't aanschouwen van dien hoon.
5.
Wie, die hier niet schreien zoude
Die het grievend leed aanschouwde
Dat Maria's ziel verscheurt.
6.
Wie kan zonder mee te weenen,
Christus Moeder hooren stoenen
(=- klagen)
Dat zij met haar Zoon hier treurt.
7.
Voor de zonden van de zijnen
Zag zij Jezus zoo in pijnen
En in wreede geeselstraf.
8.
Zag haar lieven Zoon zoo lijden
Heel alleen den doodkamp strijden
Tot Hij Zijnen Geest hergaf.
9.
Geef, o Moeder, bron van liefde
Dat ik voele, wat U griefde
Dat ik met U medeklaag'.
10.
Dat mijn hart ontgloei van binnen
In mijn Heer en God te minnen
Dat ik TIem alleen beklaag.
11.
Heil'ge Moeder, wil mij hooren
Met de wonden mij doorboren
Die Hij aan het Kruishout leed.
12.
Ach, dat ik de pijn gevoelde
Die Uw lieven Zoon doorwoelde
Toen Hij stervend voor mij streed.
13.
Mocht ik klagen, al mijn dagen
En zijn plagen waarlijk dragen
Tot mijn jongste stervenssmart'.
14.
Met U onder 't kruis te weenen
Met Uw rouwe mij vereenen
Dat verlangt mijn zuchtend hart.
15.
Maagd der Maagden, nooit volprezen
Wil voor mij niet bitter wezen
Laat mij treuren aan Uw zij.
16.
Laat mij al de wreede plagen
En den dood van Christus dragen
Laat mij sterven zooals Hij.
Laat zijn wonden mij doorwonden
Worde ik bij zijn kruis verslonden
In het bloed van Uwen Zoon.
18.
Moge ik in het vuur niet branden
Neem, o Maagd, mijn zaak in handen
In bet oordeel voor Gods troon.
19.
Christus, moge ik eens behalen
Als mijn levenszon gaat dalen
Door Uw Moeder palm en prijs.
20.
En als 't lichaam dan zal sterven
Doe mijn ziel de glorie erven
Van het hemelsche paradijs, Amen.
VENRAY, 12 September 1925.
Zaterdagmiddag vergaderde in
hotel »De Zwaan", alhier, de Directeur
der Coöperatieve Veiling te Venlo met
de voorzitters en secretarissen der
Tuinbouwvereenigingen rondom Venray
Besloten werd de fruitveiling te
Oostrum te beginnen op Woensdag 16
September a.s. te 10 uur voormiddag.
Het fruit moet uiterlijk te 9 uur op
de veiling aanwezig zijn.
Alle fruit wordt verpakt in kisten
van 25 K G. of in zakken van 50K.G.
Op de vergaderingen der afdeelingen
zal den leden worden verzocht toch
zeker op de eerste veiling flink aan te
voeren, opdat de kooplui een goeden
indruk van de veiling krijgen.
Men verwacht dezen herfst hooge
prijzen van de Duitschers.
Zondag 6 Sept. had alhier op de
doelen der Handboogschutterij Diana
het laatste bondsconcours in 1925 plaats.
Ondanks het minder gunstig weer was
er veel belangstelling, en had het
concours een gezellig verloop.
Op dit concours trad voor den eersten
keer de nog slechts veertien dagen ge
leden opgerichte Handboogschullerij
St. Antonius te Oostrum in het strijd
perk en hebben getoond goede schutters
met boog en pijl te zullen worden.
Ook trad voor den eersten keer als
voorzitter van den Bond op den heer
A. Poels uit Oostrum, die in welgeko
zen woorden de prijzen aan de win
naars uitreikten, die behaald zijn als
volgt:
Eerste Zestallen.
Ie pr. Sl. Hubertus, Merselo 184 p.
2e pr. St. Anna, Venray 173 p.
3e pr. Diana, Venray 172 p.
4e pr. St. Sebastiaan, Oploo 158 p.
5e pr. St. Joris, Leunen 155 p.
6e pr. St. Sebastianus Nachtegaal 144 p.
7e pr. Batavieren, Castenray 130 p.
8e pr. St. Antonius, Oostrum 68 p.
Tweede Zestallen.
Ie pr. St. Anna, Venray 145 punten.
2e pr. St. Hubertus, Merselo 132 punten
3e pr. Diana, Venray 128 punten.
4e pr. St. Joris, Leunen 114 punten.
5e pr. Batavieren, Castenray 95 punten
Alles in 10 pijlen. De eereprijs zes
lallen werd beh8ald door St. Hubertus
Merselo met 533 punten in drie con
coursen. De eereprijs korpsschulter
werd behaald door J. Arts, Merselo ine^
