ESJ=: Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. Mmeer .a Landbouwtentoon stelling Dit nummer bestaat uit TWEE bladen. De aanstaande 09 Landbouw- en Midden stands-Tentoonstelling. De Kippenhouderij op het platteland Belangrijke feilen uit Venray's Heden en Verleden ^ateraag zz auc UsPEEL EN MAAS PER KWARTAAL: ADVE^ENTIEN ISS 's? Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY - Telefoon SI. ^lT^V%t°cZe' Woensdag en Donderdag, 26 en 27 Augustus beloven belangrijke dagen te worden voor onze plaats, maar inzon derheid voor de landbouwers hier en in de omgeving. Op de dan te houden Landbouwten toonstelling zal veel te zien en veel te leeren zijn. Dit blijkt reeds uit de on derscheidene rubrieken, welke ver- tegenwooidigd zullen zijn en,uit het groote aantal inzendingen, da' is in geschreven in de afdeelingen paarden, vee, varkens, geiten, tuin- en land bouwproducten, allen inzendingen uit Noord-Limburg. Een Landbouwtentoonstelling, zooals die thans wordt gehouden, is geheel iets anders dan die in vroegere jaren; ze is, door wat ze omvat en doorhaal- karakter, van oneindig veel meer be lang. Ook vroeger werd daar weliswaar bijeengebracht veel goeds en veel moois, dat op zichzelf bezienswaardig was. Maar het was minder een af spiegeling van hetgeen op land- en tuinbouwgebied werd gefokt en geteeld, werd geproduceerd, dan wel wat toe vallig als het beste bij dezen en genen onder de veelokkers, land- en tuinbou wers werd aangetroffen. In de laatste jaren is daarin een heele ommekeer gekomen. Dank zij de voortschrijdende weten schap, de voortgaande ontwikkeling van den landbouwstand, dank zij de voorlichting, de organisatie en de sa menwerking op verschillend gebied, is ons tentoonstellingswezen in een geheel, nieuwe phase gekomen. Een goede Landbouwtentoonstelling, zooals wij op genoemde dagen mogen tegemoet zien, is niet meer een toe vallige verzameling «samenraapsel" was dikwijls een juister kwalificatie van het goede en minder goede, dat men uit den omtrek bijeenbracht, op hoop van een prijs of bekroning, maar is het resultaat van doelbewusten ar beid, van wetenschappelijk streven, van het in praktijk brengen van het geen onderzoek en ervaring hebben geleerd,kortom van een samengaan van theorie en praktijk. Zulk een Tentoonstelling heeft twee erlei doel. Zij wil ten eerste een aanschouwe lijk beeld geven van den vooruitgang op landbouwgebied, van hetgeen op 't gebied van veeteelt en fokkerij in 't algemeen, van de zuivelbereiding, van den akkerbouw, de bemesting, van organisatie enz. enz. is tot stand ge bracht. Anderzijds wil zij laten zien, waarin en in hoeverre men nog te kort schiet; wil zij opwekken om het door som migen of velen gegeven voorbeeld te volgen; 2e wil zij prikkelen tot meer dere inspanning, tot een hoogere krachts- en energie ontwikkeling. „Door niets kan men beter overtui gen, dan door te laten zien". Met deze woorden opende wijlen minister Talma in 1903 de Landbouwtentoon stelling te Apeldoorn. Zoo was 't toen, zoo is 't thans nog. Het houden van lezingen, het organiseeren van cursus sen, zijn uitnemende middelen om den landbouw vooruit te brengen. Onder wijs en voorlichting aan jongeren en ouderen, is de hefboom, die ook in de komende jaren Land- en Tuinbouw kan opvoeren Maar 't is niet gemak kelijk om de massa onzer landbouwers dit te doen inzien, hen er toe te bren gen daarvan een algemeen gebruik te maken. Tct dat inzicht kunnen zij ge bracht worden door proefvelden, door demonstralie's op den akker, door melkdemonstratie's en dan mede door goed georganiseerde tentoonstellingen. Deze zijn er dus niet om een bekro ning te doen wegdragen door enkelen of een genoeglijken uitgaansdag te ver schaffen aan velen dit zijn bijzaken natuurlijk niet zonder beteekenis, wel ke komen in de tweede plaats maar om aan allen leering te geven, welke bij toepassing ten goede kan komen aan het landbouwbedrijf van ieder in 't bijzonder en van landbouw, fokkerij enz. in onze streek in T algemeen. 'Daarom vertrouwen we, dat een krachtige opwekking tot het bezoeken der Tentoonstelling niet noodig zal zijn. Ouderen en jongeren zullen daarheen gaan; de boerinnen zoo goed als het mansvolk, meiden zoowel als knechts. Het is een gelukkig verschijnsel, dat ook de vrouwen en meisjes zich meer dan vroeger interesseeren voor deze zaken; dat ook zij kennis gaan nemen van de middelen, welke wetenschapen techniek te zien geven. Dit is daarom gelukkig, omdat alzoo in het boeren bedrijf de gewenschte samenwerking ontstaat, welke noodig is om de ren tabiliteit ervan in belangrijke mate op te voeren en onzen vaderlandschen landbouw door de moeilijke tijden, die' wellicht wachten, heen te helpen. Mogen 26 en 27 Augustus door aller samenwerking en beguustigd door goed weder, voor onze plaats en onze landbouwende bevolking, aangename en leerzame dagen zijn, die ons nog lang in blijde herinnering blijven Wanneer men thans in Venrayeens rondkijkt, bemerkt men, dat overal de aandacht wordt gevestigd op de Ten toonstelling, overal en in alle gesprek ken is dit het onderwerp. Ik stelde mij zelf de vraag«zou dat nou zoo grootsch worden of..... veel bombarie Nadat ik op informatie ben uit ge weest, durf ik gerust zeggendit wordt een Tentoonstelling Venray en Noordelijk Limburg waardig 1" Ik zal pogen een klein beeld te geven, van wat daar in voorbereiding is. Tienlallen medailles zijn reeds het hoofdbestuur aangeboden, waaronder een van H. M. de Koningin, de Ko ningin Moeder, oud minfster Ruvs, en van den Commissaris der Koningin in Limburg. Verscheidene dezer medailles zijn van massief goud en de geheele collectie heeft eene waarde van meer dan 1500 gulden. Nog steeds komen aanvragen binnen voor inschrijving. Ingeschreven zijn reeds 280 paarden, 300 runderen, 90 varkens, 100 schapen, 60 geiten, 90 toornen kippen en de afdeeling bijen blijft bij het andere niet achter. Ook de centrale boterkeuring wordt hier gehouden. Demonstratie wordt ge houden met een nieuwen tractor en een keur van de meest practische landbouwmachine's, motoren en andere landbouwwerktuigen worden hier ten toongesteld. De vereeniging Jonge Boeren" in hare afdeelingen zal niet de minste zijn, want ook hier wordt op het ge bied van vruchtenverbouw en zaad teelt veel gepresteerd. De kippenafdeeling is ondergebracht in en op het terrein van 't Patronaat, zoo ook de Middenstandstenloonstel- ling. De kippen-afdeeling belooft schit terend te worden. Zooals ik boven schreef, zijn 90 toornen aangegeven. Voeg hierbij de meest moderne broed- inrichtingen en levens de "erzorging van het ei lot en met de volwassen kip. Voor de Middenslandstentoonslelling is afgehuurd de groote zaal van het Patronaat en met 30 standen is deze tot in de uiterste hoeken volgebouwd. Het interieur volgens teekening ge bouwd, is een prachtig geheel. Eene korte opsomming van wat in de verschillende standen te zien zal zijn, lijkt mij niet ondienstig: goud, zilver, uurwerken, brandkasten, naai machines, rijwielen, sigaren, sigaretten, damesmode- en aanverwante artikelen, schoenmakerij, heerenkleeding, zadel makerij, huis- en decoratie-schilderwerk, verven, behangsel, radio, conserven en vischwaren in blik, bloemen, sierplan ten, galanteriën, huishoudelijke artike lenten, pijpen, rookstellen, drogisterij, verbandstoffen, instrumenten, kippen en opfokvoer, centrale verwarming, sanitaire artikelen, meubelmakerij, brood-, koek-, beschuit- en banketbak kerij. Hier zal de Venraysche Middenstand eens laten zien, dat men alles op elk gebied in Venray kan krijgen, dat er geen enkele reden bestast elders zijn inkoopen te doen, dat er voor de om liggende gemeenten in Venray nog een voordeel is te behalen. Deze tentoonstelling Venray en Noord- Limburg waardig, zal ongetwijfeld onder de bewoners dier steek de vriend schapsbanden nauwer en inniger doen worden, en Venray als Centraal punt zal hier zeer zeker de vruchten van plukken. Een «Strijkje" van naam zal op beide dagen voor het aangename zorgen, zoo ook de vier muziekcorpsen onzer ge meente. Op de beide marktpleinen is Ker- messe d'Eté. Aan de tentoonstelling is eene loterij verbonden, met voor 50 ct. per lot een zeer mooie winstkans. De entree gesteld op 50 cent voor het Tentoonstellingsterrein en het Patro naatsgebouw, waar alles is onderge bracht zal wel niemand te duur vinden. De ontwikkeling van de welvaart der landbouwen de bevolking in IV.Limburg in verband met hun a. s. Landbouwtentoonstelling. Willen wij voor ons een beeld krijgen, onder welke omstandigheden de Noord- Limburgsche bevolking in den iare vóór 1890 zwoegen en werken moest, om voor zich zelf het meest noodige bijeen te krijgen en aan een ander te kunnen geven wat hem toekwam; dan wil ik u allereerst wijzen op de alge- meene armoede, waardoor deze streek gekenmerkt was. Ik zeg armoede op velerlei gebied. Het allerzwaarste drukte wel op hen de groote schuldenlast, dien zij in den vorm van pacht of rente jaarlijks had den op te brengen en waarbij de grond- of geldbezitters zich niet ontzagen om, misbruik makende van het totaal afhankelijk zijn dezer armoedige bevol king, door hooge rente of pachtsom hun levensvoorwaarden onmogelijk te maken. Niet veel lichter was de druk die op deze bevolking lag, door de armoede van den grond. Het was im mers niet mogelijk van den zandgrond alleen een ruimen oogst te verwachten; een bodem, die zoo goed als niets van nature bevatte, wat noodig was voor den groei en de volle ontwikkeling van de aan hem toevertrouwde zaden. Met een zekere angstvalligheid verzorgden zij dan ook hun melkbeeslje, dat hun jaarlijks wat mest bezorgde in den potstal en waarmede zij spaarzaam den bodem in het voorjaar konden beleggen. Wie beschrijft de ellende en de zorg, waarmede zij te kampen kregen, zoo hun kostbaar kleinood door ziekte of door andere oorzaken kwam te vallen. Vergrooting van den schuldenlast of vermindering van de grondopbrengst waren hiervan het noodzakelijk gevolg. Armoedig was het ook gesteld met de ontwikkeling van den geest. Alles werkte trouwens ook mede om die ont wikkeling legen te houden. De dagelijks terugkeerende zorg van den vader van het gezin voor het »geef ons heden ons dagelijks brood" ontnam hem den moed en den zin, gewaagde experimen ten uit te voeren, terwijl de arbeids kracht der jonge boeren geheel noodig was, om zooveel mogelijk te winnen en zoo weinig mogelijk te verliezen. Onder dien druk der tijden hebben de Noord-Limburgsche boeren het vol gehouden tot circa 1890. Vanaf dien tijd begint er kentering te komen in hun triestig bestaan. Met de oprichting van onze Boerenbonden en Melk inrichtingen zien wij de boeren zich meer en meer aaneensluiten komt er leiding in hun bedrijf, ontvangen zij voorlichting van de besten onder hen. De coöperatieve zuivelfabrieken zorgen voor een hoogere opbrengst hunner melk, die zij voordien noodgedwongen alleen konden gebruiken ten eigen nutte of die van het vee. Als onder- afdeeling van de Boerenbonden zorgden de Boerenleenbanken voor goedkoop geld onder gemakkelijke voorwaarden, waardoor zij onder den druk van hun heeren uitkwamen en hun schuldenlast geleidelijk zagen verminderen. Vooral de opkomst van de kunstmest en het meer en meer bekend worden hiermee sedert 1895, is wel de krachtigste factor geweest, die de welvaart in deze stre ken heeft omhoog gewerkt. Nu hadden zij het geheel in handen, de opbrengst hunner landerijen te verhoogen naar eigen willekeur. Woeste grorfden, vroeger alleen ge schikt voor boschcultuur, worden ont gonnen en met behulp van kunstmest omgeschapen in groene weilanden of goudgele korenakkers. Zoo werden er in Venray alleen de laatste twintig jaren ruim 2500 IT A. heide- en bosch- grond ontgonnen. Er verrees de laatste vijf jaren een geheel Peeldorp met circa vijf en veertig boerderijen, omvattende pl.m. 1000 H.A. bouwgrond. Behalve dat deze ontginning van woeste gronden heeft medegeholpen tot verhooging van de welvaart, heeft zij nog eene andere goede zijde gehad. De sterk toenemende bevolking van Noord- Limburg, hoofdzakelijk door vermeer dering van het geboortecijfer, bracht vanzelf met zich mede, dat er uit breiding kwam van den voor productie geschikten bodem; wilde men tenminste zooveel mogelijk het emigreeren tegen houden en het vormen van huisgezin nen ter plaatse in de hand werken. Daarin gaf Venray met het stichten van zijn Peeldorp IJsselstein zoo'n schitterend voorbeeld. De bevolking nam dan ook in die plaats sedert 1880 merkbaar toe en steeg van 4000 lot 10.000 zielen (de vermeerdering door den bouw van twee groote kranzin- nigengestichten niet medegerekend). De verbetering der weilanden door kunstmest deed den boer uitzien naar beter melkgevend vee; er was nu gras genoeg voor hun koebeesten en de ruimere opbrengst van het bouwland zorgde ook, dat zij in den winter geen gebrek behoefden te lijden. Zoo kwam men tot de oprichting van stierhoude- rijen, die zich het beste fokmateriaal aanschaften, dat zij in andere streken konden bemachtigen. Men zag geleidelijk aan het eene uit het andere zich ontwikkelen. Wat heb ben de paarden associate's en speciaal die van den kring Horst Venray, niet medegewerkt, om het paardenras in deze streken te verbeteren en te ver edelen. Wie zou hel dertig jaren gelodfin hebben kunnen droomen, dat er uit het verre buitenland paardenfokkers naar deze streken zouden komen om zich van fokmateriaal te voorzien'? Wie hadden kunnen denken, dat dit vroeger zoo arme Noord-Limburg op dit gebied nog een wereldvermaardheid zou krijgen Ten slotte mag nog wel genoemd worden de verbetering van onzen kip- penstapel, die, sedert 1900 begonnen, ziph gestadig heeft ontwikkeld en uit gebreid. Veel heeft hiertoe bijgedragen de invloed, die is uitgegaan van het proeffokstation te Horst. Eendracht en vertrouwen waren de factoren, die dit alles mede hielpen tot stand brengen. Men wist hier te luisteren naar goeden raad van anderen, die, met hen opge groeid, zoo door en door hun nooden en belangen kenden en die, met ruimen blik begaafd, wisten in welke richting de banen voor de toekomst moesten worden geleid. Dat ook de geestelijke ontwikkeling van onze jonge boeren niet wordt ver waarloosd, kan bewijzen de nog niet zoo lang geopende Lagere Landbouw school te Venray, waar het toekomstige boerengeslacht wordt rijp gemaakt voor de uitgebreide taak, die hen straks wacht. Verdwenen zijn al sedert jaren de verkeerde ideeën, die den boer, als dom en conservatief, voor geen geeste lijke ontwikkeling geschikt achtten. Integendeel ik zou durven beweren, er is geen mensch leergieriger dan een boer, zoo hem maar de goéde gelegenheid wordt geboden. Aldus heeft zich dan de boerenstand van Noord-Limburg omhoog gewerkt tot een culminatiepunt. Trotsch op deze «resultaten van een gestatig «hooger op" willen, voelt Noord-Limburg de behoefte even stil te staan, om eens rustig te kunnen overzien, wat men heeft bereiktof de vooruitgang in alle andere deelen van het boerenbedrijf even groot is geweest, of er misschien in een of ander onder deel stilstand is te bespeuren, of wel licht in plaats van stilstand zelfs ach teruitgang is waar te nemen. Daarvoor houdt Noord-Limburg op 26 en 27 Augustus a.s. zijn groote Landbouwtentoonstelling. Hier zal men aan elkander en alle belangstellenden ook buiten de provin cie toonen het beste uit het beste, liet kampperk zullen hier binnengaan circa 250 van de beste paarden van Noord- Limburg, vooropgegaan door de beken de kampioenhengsten van de hengsten- assosialie te Horst-Venrav. Ruim 300 stuks rundvee zullen U doen zien de afstamming van de verschillende slier houderij in Noord-Limburg. Een kleine honderd stuks varkens in drie ver schillende rassen, geven blijk, dat ook dit onderdeel de volle belangstelling heeft van den Noord-Limburgschen boer. Een uitgebreide inzending van allerlei kleur en soort met een volledige inzending van het fokstation te Horst, wat betreft huisvesting en voeding van kippen, zal eenieders belangstelling zeker hebben. Een ruime plaats is verder ingeruimd voor de groote in zending schapen en geiten. Ook de afdeeling bijen gaan interessant wor den. Hier zal U in alle mogelijke vor men gedemonstreerd worden het leven en werken der bijen, terwijl een model- zemerjj U zal doen zien het winnen van den honing, gereed voor de com- sumplie. Ook de landbouwgewassen en landbouwwerktuigen beloven, afgaande op de talrijke inzenders, belangrijk te worden. Nog even mogen wij vermelden, dat de Venraysche Middenstand op dezelfde dagen eene groote tentoonstelling orga niseert en in 30 standen zijne verschil lende artikelen zal exposeeren. Al onze Limburgsche boeren en velen uit de omliggende provinciën zullen dan ook op 26 .en 27 Augustus opgaan naar Venray, om getuige te zijn van deze grootsche demonstratie, de eerste sedert tientallen van jaren. Dat de Noord-Limburgsche Land bouwtentoonstelling moge slagen en moge bezocht worden door U allen, dat wenschen wij het volijverig Uitvoerend Comité van harte toe!! door JOS. BOSHOUWERS te LENT Tentoonstelling te Venray. Wij beginnen vaodaag, met een enkei woordje te schrijven over de groote Land bouwtentoonstelling, welke Woensdag 2t> en Donderdag 27 Augustus dus a s. week te Venray gehouden zal worden. Het is 40 jaar ruim geleden, dat de Maatschappij van Landbouw hier eene Landbouwtentoonstelling hield. Sinds dien tijd zijn alle onderdeden van bet Land en Tuin-bouwbed:ijf enorm vooruitgegaan. Dit zal de volgende week duidelijk gede monstreerd wo den. Voor 40 of 25 jaren dacht men er niet aaD, eene pluimvee-afdeeling aan te ver bilden. De kippen waren destijds de ver schoppelingen op de boerderij Men was zich geheel niet bewust dat er eentg voor deel met hoender te behalen zou zijn. De op de boerderij aanwezige kippen liepen daar enkel en alleen omdat het huisgezin zoo nu en dan zelf een eitje zou kunnen gebruiken. Thans is dat gelukkig h el andera 1 We hoeven daar niet over uit te weiden. Ons doel is alleen, de lezers en lezeres sen dezer rubriek aan tc >poren, de ten toonstelling te gaan bezoeken, natuurlijk, maar ook de pluimvee-afdeeling. Want deze ziet er zéér interessant uit. Vooral de bedrijfsrassen zijn talrijk ver tegenwoordigd. De prachtige catalogus doet bovendien zien, dat ook de beste fokkers hun materiaal zullen inzenden. Op zoo'n tentoonstelling is veel te leeren, meer dan uit krantengeschrijf en boeken, men ziet de beesten in natura en wordt door onderlinge vergelijking wegwijs in dezen. Uit den wijden omtrek van Venray moet het vol loopen van serieuze kippenbouders. Zulk eene gelegenheid wordt niét vaak aangeboden. Liefhebbers van alle soorten hoenderrassen, krielen en watervogels vinden hier het mooiste en beste in bonte verscheidenheid naast elkaar. Tot Woensdag en Donderdag dus Wjj raken kuikens kwyt. VRAAG Zonder dat wij tot heden de juiste oorzaak kunnen opsporen, raken wij den laatsten tijd aanhoudend kuikens kwijt, zelfs van 2 a 3 maanden. Van weghalen door menschen is geen sprake, onze kat doet het ook niet- Zou het misschien een bunzing kunnen wezen Of welke andere dieren zijn op kuikens verzot C. te O. ANTWOORD: Bunzings halen zeer zeker kuikens weg, kraaien, eksters, sperwers eveneens, doch de gevaarlijkste dieren zijn o.i. wel de ratten. Misschien is dit voor u eene aanwijzing om de boos doeners op te sporen. In de gemeente Eist heeft laatst iemand niet minder dan 47 kuikens in twee nachten door de ralten verloren. Halfvolwassen dieren zijn er vaak nog niet veilig voor. Ook krielen halen ze veel weg, zelfs wel overjarige. Waar dus ratten huizen, mag men wel oppassen, dat de dieren 's nachts gevrij waard zitten tegen dit tuig. Want 's nachts wordeD ze meest weggehaald. Reeds aan den leg VraagWy hebben eenige W. Leghorns, stam Horst, die aan den leg zijn, ofschoon ze pas 5 maanden oud zijn. Is er een mid del, om te voorkomen, dat ze van den win'er in den rui vallen Men zegt mij, dat zulke kippen niet voordeelig zijn. W. te V. ANTWOORDIk raad u aan, deze kippen steeds te voorzien van ochtendvoer, want van het jonge lichaam wordt natuur lijk heel wat gevergd. U hadt den vroegen leg misschien beter kunren tegeohouden. Wanneer deze dieren nu eenige maanden door leggen, brengen ze nog heel wat geld op, omdat dc eieren thans duur zijn. Dat ze dan tegen den winter half in den rui vallen i Ze zouden anders ra.i. te zeer verzwakken. Krijgen ze nu nog eene rust periode, voor de broedtijd aanbreekt, dan kunt u daar gerust broedeieren van nemen, wat ik u niet zou aanraden te doen, als ze onafgebroken door leggen. Uwe W. L. zijn te vroeg gebroed, of het moet zijn. dat u dat gedaan heeft voor de Venraysche tentoonstelling. Vijf maanden oud, dan zijn ze geboren half Maart. Het had beter einde April of begin Mei kunnen wezen. Patrys Wyandottes. VRAAG Zijn P. W. ook goede kippen Ik vind ze wel mooi. Ze zullen wel opge sloten kunnen gehouden worden, denk ik, omdat het Wyandottes zijn. Kunt u ze aanbevelen? W. te V- ANTWOORD: Onder alle rassen en variëteiten vindt men goede legsters. 't Hangt veel af van de afstamming en den doorfok. De Patrijs Wyandottes maken daar geen uitzondering op. In de Betuwe treft men vele P. W. aan, in de kleine rennen. En ze voldoen er best, althans bij die kippenhcuders, die ze naar behooren verzorgen en ze bij broedschheid direct afzonderen, Dan gaan ze weer direct aan den leg. En als Wyandottes aan den leg zijn, ma'«en ze groote series. Ik vind ze zeer geschikt ook voor een boer, die Patrijs Leghorn houdt Niet om te kruisen, neen 1 Maar om elk voorjaar op tijd broedscbe kippen te hebben. Want broeden doen ze uitstekend en ze verzorgen de kuikens best. Witte of zwarte kippen tusschen Patrijs Leghorns vind ik een afschuwelijk gezicht Neen, dan voldoen P.W. daar tusschen, wat het oog betreft, beter, al is de patrijs- kleur Diet dezelfde. Van de meeste Wyandottes zijn de eieren maar middelmatig van grootte. Dat is natuurlijk ook een bezwaar. De eieren hebben eene lichtbruine kleur en zijn dus van de witte steeds te onderscheiden. Wie de broedsche hennen niet op tijd afzondert, moet geen zware rassen houden want dan wordt het niets. Voor de boer derij als bedrijfskip bevelen wij ze dus niet. Wel als broedkip en natuurlijk ook voor kleine kippenhouders, die de dieren in een kleine ren moeten vasthouden en tijd en lust hebben om ze naar behooren te verzorgen. Op de tentoonstelling 'e Venray is wel een mooi trie te bezich tigen. Allen op naar Yenray op 26 en 27 Augustus Men schreef Januari 1883. Venray sliep haar winterslaap of beter gezegd sleet het kalme dorpsleven, vreedzaam, ongestoord. En toch zou dit leventje

Peel en Maas | 1925 | | pagina 1