Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. Organisatie en arbeidsloon. uit TWEE bladen. De Kippenhouderij op het platteland Zaterdag 25 Juli 1925 46e Jaargang No. 30. abonnementsprijs per kwartaal voor VENRAY 65 c. franco per post 75 c. voor het buitenland (bij vooruitbetaling) f 1,30 afzondert, nummers 5 c. PEEL EN MAAS Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY Telefoon BI. PRIJS DER ADVERTENT1EN 1—8 regels 60 ct elke regel meer 71/» ct Advertentiën bij abönne- ment groote reductie. nit nnmmpr hpcfnnt wi)'' indien ziJ slechls weinig uitgaan Uil numnitr UCSlad.llhoven den nriis. die gemaakt zou Om maar dadelijk met de deur in huis te vallen: ts er verband tusschen het arbeidsloon en de organisaties der arbeiders? En zoo ja, welk verband bestaat er danBepalen de arbeidsorganisa ties het loon of liever gezegd, kunnen deze organisaties het loon vaststellen indien zij krachtig genoeg zijn, of kunnen zij er slechts invloed op uit oefenen De beantwoording van deze vragen is niet alleen van belang voor den theoreticus, voor den professor, maar ook voor hen, die lid zijn van een organisatie van werknemers, want het spreekt wel van zelf, dat de waarde van het zich aaneensluiten met zijn mede-arbeiders in hooge mate zou toenemen, wanneer men op die wijze het loon eenzijdig kon vaststellen. En men hoort ook geregeld de bewering, dat inderdaad de bepaling ,van het loon een machtskwestie is, zoodat ingevolge het „Eendracht maakt Macht" een krachtig, een drachtig optreden der arbeiders hen in staat zal stellen tot het opleggen der arbeidsvoorwaarden aan de werk gevers. En inderdaad bewijzen de feiten, dat in vele gevallen de organisaties van de arbeiders de vakvereni gingen gunstige resultaten hebben bereikt na een actie ten gunste der arbeidsvoorwaarden. Dus in ieder geval kunnen de or ganisaties der arbeiders het loon be ïnvloeden; de vraag is slechts tot hoever gaat deze invloed. Wij kunnen misschien het best deze kwestie, die heel ingewikkeld lijkt, maar vrij eenvoudig is, uiteen zetten aan de hand van een voor beeld. Op een eierenmarkt in een wille keurige stad, wordt een zekere hoe veelheid eieren door verschillende boeren aangeboden. Er zijn veel liefhebbers en de eieren worden goed verkocht. De volgende week worden er pre cies evenveel eieren aan de markt gebracht, maar door verschillende omstandigheden zijn een groot aan tal vaste klanten weggebleven, zoo dat de vraag minder is dan de vorige week. De boeren, die even goed hun voorraad geheel willen verkoopen, laten nu de prijs wat zakken, waar door de koopers wat meer eieren mee naar huis nemen, dan ze van plan waren en de geheele voorraad gaai van de hand, maar de prijs- per ei is lager dan de vorige week. Om een herhaling van dergelijke lage prijzen te voorkomen, spreken de boeren af in het vervolg niet be neden een bepaalde prijs per stuk te gaan, m.a.w. ze organiseeren zich, in plaats van te concurreeren en brengen de geheele aanvoer op de markt, als het ware in één hand. De koopers bemerken, dat de eieren vrij duur zijn en een gedeelte be sluit niet te koopen. De ziekenhuizen koopen de be- noodigde eieren evengoed in, ook de groote winkeliers hebben een bepaal de hoeveelheid noodig, maar ver schillende particulieren, die de eieren als versnapering wilden koopen, ne men nu minder of in het geheel niet. Een gedeelte der eieren blijft on verkocht en gaat weer mee terug na afloop der markt. Zoo zien wij, dat de eierboeren wel een bepaalden prijs voor hun eieren kunnen eischen en ook zon der twijtel een gedeelte van hun voorraad tegen dien prijs kunnen afzetten, omdat zieken, hotels, ban ketbakkers in ieder geval eieren noodig hebben, maar dat er ook verschillende gebruikers van eieren zijn, die voor den hoogeren prijs terugdeinzen en hun aankoop tot een minimum zullen beperken. Hoe groot het gedeelte van den aanvoer is, dat onverkocht blijft, hangt af van den prijs, dien de ge organiseerde eierboeren voor hun artikel vragenhoe hooger deze zal zijn, des ie meer blijtt er over, ter- worden, wanneer vrije concurrentie heerschte, slechts enkele koopers zullen afgeschrikt worden. Hieruit kunnen wij leeren, dat het ten slotte de verhouding is tusschen de vraag naar en het aanbod van eieren, die den prijs per stuk bepa len, maar dat, door het aanbod in één hand te brengen, d.w.z. een ge- meenschappelijken prijs vast te stel len, deze prijs wel betaald zal moe ten worden door een gedeelte der Ikoopers, die het bezit van het artikel in zoo hooge mate waardeeren, dat zij dien prijs willen betalen. Wat nu voor de eieren geldt en natuurlijk ook voor alle andere ar tikelen, gaat ook op voor de bepa ling van den prijs van arbeid, welke prijs gewoonlijk „loon" of „salaris" genoemd wordt. De sprong van „eieren" op „arbeid" vereischt echter nadere toelichting, omdat wij weten, dat wij anders verkeerd begrepen worden en de opmerking te hooren krijgen: „De arbeider wordt dus gelijk gesteld met alle mogelijke soorten koopwaar" Deze conclusie zou absoluut onjuist zijn en daarom willen wij er bij voorbaat tegen waarschuwen. De arbeider is nooit koopwaar. Hij was liet wel in het tijdperk der slavernij en lijfeigenschap, maar ook toen alleen. Maar wat wel koopwaar is, dat is de arbeidskracht, waarover de arbeider zelf de beschikking heeft, waarover hij zelf heer en m tes ter is, en die hij in dienst kan stel len, wanneer hij dat wil, van een of andere fabrikant, die die arbeids kracht noodig heeft voor het bedie nen van zijn machines. Zoo is het ook met den ingenieur, wiens kennis koopwaar is, die wordt aangeboden aan de ondernemers, die dergelijke kennis noodig hebben voor leidende functies in hun bedrijven Dat tegenwoordig de prijs voor der gelijke technische kennis zoo laag is, vindt zijn oorzaak hierin, dat er weinig vraag is naar die kennis in verhouding tot het aantal ingenieurs, die hun intellect aan de „markt" brengen. Het klinkt voor velen misschien eenigszins eigenaardig, misschien zelfs wat stuitend m. i. ten on rechte maar uit economisch oog punt bekeken, gaat de vergelijking tusschen bepaalde producten in het algemeen en arbeidskracht zeer zui ver op. Hieruit volgt, dat het ook de vraag is naar arbeid en het aanbod daar van, welke beide factoren samen de waarde ervan bepalen, die op haar beurt wordt uitgedrukt in het loon. i Gaan nu de arbeiders zich orga niseeren, en brengen zij dus het aan bod van arbeid in een hand, dan zullen zij zonder twijfel zeker loon kunnen afdwingen, want er is steeds vraag naar arbeid, hoe duur deze 'ook moge zijn. Alleen, en dit is belangrijk, hoe duurder de arbeid wordt, met andere woorden hoe hooger het loon is, hoe geringer de vraag naar arbeid zal worden. Niet alle arbeiders zullen dus bij het hoogere loon, dat door een gecombineerd aanbod is afgedwon gen, emplooi vinden. Een gedeelte zal werkloos worden en ondersteund moeten worden. Men zegt dan wel, dat er geen werkgelegenheid is, maar geheel juist 'is dat niet. Er is geen werk bij het hoogere loonpeil, maar indien de prijs van den arbeid lager zou zijn, zou de vraag naar arbeid zoo hoog Wijken te zijn, dat aan het geheele aanbod -kon worden tegemoet gekomen en i,elke arbeider dus gelegenheid had Zijn arbeidskracht productief te ma ken. Hetzelfde zouden we ook bij de eieren zienindien men den prijs ervan maar laag genoeg stelt, spreekt het van zelf dat er nooit één ei over zou blijven, want dan zouden men schen, die er nu niet over zouden denken om eieren te eten, zich zelf ook eens een dergelijke tractatie gunnen. Er is echter één belangrijk verschil tusschen arbeid en artikelen als eieren en dergelijke en dat is het volgende' Kan de prijs van een ei practisch op bijna nul dalen, het arbeidsloon ,kan dat niet. De verkooper van den arbeid is gebonden aan een mini gaan, op straffe van ondergang het bestaansminimum voor den arbeider en zijn gezin vormt de laagste loon grens en dan moeten we onder be staansminimum een zoodanig loon verslaan, waarbij het gezin behoorlijk kan leven en voldoende gelegenheid is voor ontwikkeling en ontspanning. Tusschen een dergelijk bestaans minimum en het loon wat de arbeider ontvangt, werkt echter de wet van vraag en aanbod op volle kracht. Indien de loonen dan ook door de organisaties der arbeiders worden opgezet, zal dit noodzakelijk tot ge volg hebben, dat tal van onderne mers, die dergelijke arbeid zouden kunnen gebruiken, deze thans te duur vinden en met minder arbeiders ge noegen nemen. Het komt ons voor, dat het goed op de werking van deze wet van is, vraag en aanbod te hebben gewezen. Te vaak hoort men verkondigen, dat het geheele loonvraagstuk een kwes tie is van macht. En ongetwijfeld kunnen met de „macht" resultaten worden bereikt, maar achter de macht boven de macht staan de econo mische wetten en zij leeren ons, dat al mogen door de macht der orga nisaties voordeelen worden behaald voor de betrokken leden, de geheele arbeidsstand als zoodanig den terug slag ervan ondervindt, omdat de werkloosheid zal toenemen. door JOS. BOSHOUWERS te LENT Onweer en broedrcsultaten. Vraag Is het waar, dat door onweer de kiem in het bebroed wordende ei kan worden gedood en hoe komt dat dan L. te H. Antwoord Dal de kiemen door het onweer afsterven is niet juist. Wel gebeurt het bij het natuurlijk broeden, dat de hen schrikt van het licht, vooral de voor haar gewoonlijk vreemde omgeving en dat ze dan het nest ver laat. Later ziet de eigenaar haar weer op het nest zitten, denkt er niet aan, dat de hen er al lang af heeft kunnen zijn en schuift de schuld op het onweer. Bij machinaal broeden moet men vooral dikwijls op de temperatuurs- schommelingen bedacht zijn. 15 uurpraat. Frans U zei laatst, dat vischmeel zoo goed voor kuikens was, omdat er veel fosfor en eiwit in zit. Daar moest u me nog eens wat van vertellen. PietDat wil ik met pleizier doen, jongen, ik meen zelfs, dat we al nader over deze kwestie gesproken hebben. Of heb ik dat mis Frans: Ja, we hebben er zeker over gesproken. Maar u hadt toen haast geen lijd, u zou er me later wel meer van vertellen, zei u toen Piet: O, zoo! Ja nu herinner ik het me nog wel. Ja, die eiwit-kwestie is voor een hoenderhouder zeer belang rijk. Ze staal in nauw verband met de eiers, die de kippen leggen en waar de kippenhouder zijn duiten van moet krijgen. Frans: Maar u zei, naar ik meen. dat kuikens ook behoefte aan eiwii hebben. En nu spreekt u over kippen en eieren. Piet: Dat hebben ze ook, vent. Ik wil je vertellen waarom. Je begrijpt dat een timmerman geen huis kan bouwen, als hij geen hout heeft, Frans Dat is nogal logisch, dunkt me. Hoe zou hij Piet: Maar waarom niet? Omdat verschillende deelen van het huis uit hout bestaan kozijnen, ramen, deuren balken, zolder enz. Ze kunnen ook zeer moeilijk door andere vervangen worden. Welnu, zoo is het ook met het kippenlichaam. Beenderen, spieren ingewanden, huid, veeren enz. bestaan ook allemaal voor een deel uit eiwit en fosfor en deze stoffen kunnen on mogelijk door andere vervangen worden. Frans: Wat zijn eigenlijk spieren? Zijn dat misschien die harde draden die zoo in onzen pols liggen. Piet: Neen, jongen. Dat zijn pezen, Spieren zijn, wat wij gewoonlijk vleesch noemen. Je hebt misschien wel eens gezien, als je een konijn slachtte, dal het achterboutje uit verschillende vleeschbundeltjes bestaat, die allemaal in verschillende richtingen loopen. Bij een pasgeslacht dier kun je dat mooi zien. Welnu, dat zijn spieren. Frans: En zit er veel eiwit in zulke spieren. PietDat is ook al weer niet altijd gelijk. Het vleesch van een oude j magere koe, is rijker aan eiwit, dan ,a, ov.c dat van een jong malsch stiertje. In jmumprijs, waar beneden hij niet kan 11 kilo vleesch kan zoo ongeveer 200 gram eiwit aanwezig zijn. En als je nu bedenkt, dat dit eilwit ook alleen uit eiwit gemaakt kan worden, dan begrijpt je, dunkt me, ook, dat kuikens veel eiwit noodig hebben, om zooveel lichaam te maken tot ze zoo groot als een kip zijn. Frans: En kunnen nu alle voeder middelen, die eiwi' bevatten, ook dienen om vleesch, huid, enz. te maken PietDat zulks niet kan, wil ik niet zeggen, maar het gaat er mee als met hout. Als een rijtuigmaker een wiel moet maken, dat heeft hij daar voor 2 soorten hout noodig. De bus, waar de spaken in zitten is b.v. iepen hout en de spaken met de velgen zijn an eiken hout. Frans: Maar die kunnen toch zeker even goed uit andere houtsoorten ge maakt worden PietNeen, dat kan niet. Een rad zou lang niet zoo sterk zijn. Soms aakt men de volgen wel eens van iepen, maar dat is lang zoo goed niet. Voor de ramen heeft de timmerman grenenhout, voor de stoelen beuken, eiken of iepen enz. Frans U kan, geloof ik, ook wel voor timmerman spelen PietEn zoo is het met een kuiken ook. Stel, dat hel kuiken de timmerman is, die een kip moet maken, dan heeft het kalk, fosfor en eiwit noodig, om de beenderen te maken, eiwit, vet water en enkele andere stoffen om de spieren te maken. Frans Een kuiken een timmerman, hoe verzint u het? Piet: Ja, jongen, ik wou het je maar duidelijk maken. En nu heeft zoo'n kuiken voor de spieren enz. eiwit en fosfor noodig, zooals dat voor komt in spieren of beenderen. Dan behoeft er niet veel aan veranderd te worden, zie jeEiwit van grondnolen- meel is bijv. net zoo goed om 8 spieren van te maken als vurenhout voor ramen of grenen voor de spaken van een wiel. Het kan, maar het is niet goed. Zoo zit het ook met het eilwit. Het eiwit moet bij voorkeur dierlijk eiwit zijn. Daarom vischmeel, vleesch- meel, ongedierte, gedroogde garnalen enz. zoo goed voor kuikens. Beiden af, er kwam een geweldige donderslag N. B. Denken onze lezers en leze ressen er wel aan, dat ze de afdeel ing pluimvee van de Venraysche tentoon stelling mee moeten doen schitteren Venray vormt met Horst en omgeving zoo'n mooi kippencenlrum Jullie moet nu allen je beste beentje eens voor zetten. Ik heb mijn Vrouw beloofd dat ze met me mee mag komen kijken. En hel nu legevalt, dan zegt ze Nou je kunt ook opscheppen met je Venray! En dat zou me spijten... voor jullie VENRAY, 25 Juli 1925, Openstelling Raadhuis. De Burgemeester van Venray brengt ter algemeene kennis dat het nieuwe Raadhuis voor belangstellenden ter bezichtiging zal worden gesteld op Maandag 27 Juli a.s. des namiddags van vier tol zes uur. Venray 20 Juli 1925 De Burgemeester voornoemd O. VAN DE LOO. Kermis Venray. Orgeldraaiers, liedjeszangers, harmo r.icaspelers en dergelijken worden op de kermis te Venray niet toegelaten. Venray 23 Juli 1925. De Burgemeester van Venray, O VAN DE LOO. Loting Lichting 1926. De loting voor de lichting 1926 zal alhier plaats hebben in een lokaal van het schoolgebouw, Schoolstraat, op 26 Augustus a.s. en wel voor de gemeente Venray om 9 uur, voor Wanssum om 10 uur en voor Meerlo om lOl/t uur v.m..^ Landbouwtentoonstelling. Naar wij vernemen zal Zijne Excel lenlie den beer Minister van Binnen landsche Zaken aan de te houden N L Landbouwtentoonstelling op 26 en 27 Augustus a.s. zonder buitengewone omstandigheden een bezoek brengen. Door Zijne Excellentie de Gommis saris der Koningin in Limburg werd voor de te houden N. L. Landbouw tentoonstelling een medaille geschon ken. Door Zijne Excellentie den heer Minister van Binnenlandsche Zaken werd voor de te houden N. L. Land bouwtentoonstelling, welke op 26 en 27 Augustus a.s. gehouden zal worden een medaille geschonken. Grcgoriüsdag tc Venray. Onze Gregoriusdag van verleden Zon dag heeft bewezen, dal door onze Kei k koren met ernst en ijver en ook met succes gewerkt wordt aan de verbetering van den kerkzang. De zes aanwezige koren, n.l. Swol gen, Meerloo, Venray, Casten ray, Wans sum en Oostrum hebben het bewijs geleverd, dat allen zonder uitzondering in de twee jaren na den eersten Gre goriusdag hun zang veel hebben ver beterd en beschaafd, terwijl het feit, dat er reeds drie jongenskoren aan wezig waren, nog meer hoop geeft voor de toekomst. Mogen allen op den ingeslagen weg blijven voortgaan en de kerkelijke plechtigheden steeds met hun heerlijk ste gezangen blijven opluisteren 1 Morgen Zoridag *om zeven uur am. zal Venrav's f anfarecorps een concert geven op "de Groote Markt. Keuringsdienst voor Waren. Aan het verslag van den Keurings dienst voor Waren voor het gebied Eindhoven, over het jaar 1924, ont- leenen wij het volgende Uit Venray werden op het laborato rium te Eindhoven 119 monsters van de volgende waren onderzocht77 van melk en melkproducten, 2 van boteren margarine, 1 van worst en vleesch-' waren, 2 van vetten en oliën, 7 van granen en meel, 4 van brood en be schuit, 7 van koek en gebak, 1 van puddingpoeder, 3 van suikerwerk en chocolade, 3 van siroop en honing, 4 van limonade, 1 van alcoholische dran ken, 3 van azijn, 3. van specerijen en 1 van verdelgingsmiddelen. Te Venray werden de volgende par tijen ter plaatse afgekeurd: 1 van boonen en erwten, 5 van granen en meel, 1 van koek en gebak, 2 van suikerwerken en chocolade, 2 van ca cao, 4 van gedroogde" en ingemaakte groenten en vruchten. Totaal 15 partijen Alhier werden in 1924 de volgende nspecties verricht: 85 in winkels, 26 bakkerijen, 13 in magazijnen, 1 venterskar, 3 op markten. Totaal 128 nspecties. Te Venray werden onderzocht 69 monsters volle melk, waarvan ondeug delijk van samenstelling 11, vetgehalte beneden 2,8 pet. 9, en of een vetvrije droogresl beneden 8 pet. 2, en of we gens vermenging met water 2, onvol doende rein 3. Tevens werden 8 stalmonsters van melk genomen, uitsluitend voor het opsporen van ziek vee. Verder werden hier nog onderzocht 't monsters van brood, waarvan 2 vol deden aan alle gestelde eischen; 3 monsters van wittemelk- en water brood, waarvan 1 niet met voldoende drooggewicht. Processen-verbaal werden door den Keuringsdienst in 1924 de Venray niet opgemaakt. Als volontair is aan O.L. School No. 1 alhier geplaatst de onderwijzer den heer Peelers, te Leunen. De diefstal te Venray. J. W. H. W., schilder te Venlo, ge detineerd, had zich te verantwoor den in hooger beroep. klaagde had voor de Rechtbank te Roermond terecht gestaan ter zake, dat hij in den nacht van 21 op 22 April te Venray in het Seminarie der Paters Franciscanen, heeft weggenomen handdoeken, enz., toebehoorende aan genoemd Seminarie met net oogmerk zich die voorwerpen wederrechtelijk toe te eigenen. Beklaagde werd te dier zake veroor deeld tot acht maanden gevangenisstraf, terwijl het O.M. een jaar hadgeëischt. De Adv. Gen. eischle bevestiging van het vonnis. Kennis te Venray' Wij laten hier volgen eene lijst der inrichtingen, welke eene standplaats hebben op de kermis alhier op Zondag Aug. a.s. Stoo'mcarousel van J. Peelers, Bergen op Zoom. Bioscoop van A. Riozzi, Breda. Schouwburg P. Vink, Venlo. Lucht8chommel van A. Henraat, Uden Carousel van B. M. Giezen, 's Bosch Schiettent van H. Jaeger, Gorinchem; Sigaren- en sigarettenkraam van L. H. v. d. Wielen, Venlo: Gebakkraam en ijswagen van H. v.d. LindenSmits, Valkenswaard; Gebakkraam van W. de Poorter, 'sHer- togenbosch: Galanteriekraam van H. Theunisz.- Sanders, Uden; Suikerkraam van J. M. Huijs, Horst Speelgoedkraam van G. Siebert, Breda 2 Suikerkramen van M. Kuipers, Tienray; Lijntrektenl van W. Janssen, Maas- niel; Suikerkraam van H. Janssen-v. Kuijk Venlo; Palingkraam van J. H. van Boven, Venray; Paling- en zuurkraam van B. A. Gerritsen, Nijmegen; 2 Suikerkramen van L. Gamps, Horst; Nogatkraam van Kroon: Suikerkraam van M. Hendriks, Ven ray Vlakwalerweg; Suikerkraam van M. Hendriks, Ven ray, Broekweg. Uitslag der Zondn *12 uden

Peel en Maas | 1925 | | pagina 1