Bij examens
=SsJ-: Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. a3^ -a
Uitslag
Tweede Kamer
verkiezingen
Dit nummer bestaat
uit TWEE bladen.
Invaliditeitswet.
De spaarpot voorheen
en thans.
De Kippenhouderij
op het platteland
Uit de Missiën.
Gemengd Nieuws.
Zaterdag 4 Juli 1925
46e Jaargang No. 27.
PEEL EN MAAS
ABONNEMENTSPRIJS
PER KWARTAAL: IMHH aHBi HBH ■HHCmB W w M PRIJS DER
ADVERTENTIKN
ifzind°'rLmfmnlerl5'c" Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY Telefoon 81.
ment groote reductie.
De Burgemeester van Venray vestigt
de aandacht op de groote voordeelen,
die de Invaliditeitswet biedt.
Men kan krijgen
1. Ouderdomsrente.
2. ÏMvaliditeilsrente.
3. Wed uwen ren te.
4. Weezen ren te.
5. Geneeskundige behandeling of
verpleging in bepaalde gevallen.
Recht op al deze voordeelen kan
men verkrijgen, als men voor het vol
gende zorgt
1. Men moet verzekerd zijn (rente-
kaart hebben.)
2. Men moet op de rentekaart door
zijn werkgever zegels laten plakken.
3. Als men geen werkgever heeft,
of een, die niet tot plakken van zegels
verplicht is, moet men zelf plakken.
4. Men moet zooveel zegels laten
plakken, of zelf plakken, als mogelijk
is en van zoo hoog mogelijke waarde,
want regel is hoe hooger de waarde
der zegels, hoe hooger ook de uil-
keeringen.
Indien een arbeider zelf baas wordt,
of zooveel verdient, dal zijn werkgever
niet verplicht is voor hem zegels te
plakken, blijft hij verzekerd, a's hij
zelf doorplakt. Hij behoudt dan alle
rechten voor zich zelve zijn vrouw en
kinderen.
Ook een vrouw, die in het huwelijk
treedt behoudt haar rechten. Zij kan
ook zelf zegels plakken. Het is dus
niet juist, zooals sommigen ten onrechte
schijnen te meenen, dat door het huwe
lijk de geplakte zegels waardeloos zijn
geworden. Het is verreweg het beste
en dit wordt ook door alle deskundigen
aanbevolen, dat men, in zijn eigen
belang nooit uit de verzekering moet
treden en derhalve zelf met plakken
moet doorgaan.
De agenten der Ouderdomsverzeke-
ring zijn steeds bereid kosteloos alle
gewenschte inlichtingen te geven.
Venray 30 Juni 1925.
De Burgemeester voornoemd,
O. VAN DE LOO.
Er zijn weinig dingen, waarover de
menschen het zoo absoluut eens zijn,
als de noodzakelijkheid om te sparen.
Het komt vrijwel niet voor, dat door
een ernstig man beweerd wordt»0ch,
al dat sparen, het geld moet rollen,
omdat het rond is." Alleen nu de
weeldebelasting een groote hoeveelheid
stof opjaagt en de gemoederen in be
weging brengt, wordt af en toe wel
eens de opmerking gehoord, dat het
publiek, indien die voorgestelde ver
teringsbelasting wet wordt, heelemaal
geen geld meer zal uitgeven en de
middenstanders hun winkels wel kun
nen sluiten. Deze opmerking getuigt
van een eenzijdig en onjuist economisch
inzicht.
Zij zou waar zijn, als de menschen
het geld, dat zij niet verleerden, oppot
ten in een kous of wel in den grond
stopten, maar die spaarmethode zal
tegenwoordig wel niet vaak meer voor
komen. Neen, hetgeen men bespaart,
.wordt naar de spaarbank gebracht en
die bank leent het weer uit aan staat
of gemeente, of aan handel of nijver
heid.
Er worden met behulp van die
spaarpenningen bruggen gebouwd, of
kanalen gegraven, terwijl de nijver
heid er wellicht nieuwe fabrieken voor
bouwt of machines voor koopt. Zoo
komt het geld weer terug in de handen
van de arbeiders en vindt daarna zijn
weg naar de winkeliers, tenzij ook
deze arbeiders een deel van hun loon
besparen. Het spelletje begint dan weer
van voren af aan.
Hieruit blijkt, dat het geld evengoed
rolt, ook als men spaart, alleen rolt het
dan in een andere en nuttiger richting
Nuttiger in de eerste plaats voor de
natie als geheel, omdat inkomen, dat
niet verteerd wordt, maar bespaard,
kapitaal wordt en kapitaalvorming
een nationaal belang van de eerste
orde is.
Maar ook beteekent sparen een groot
voordeel, speciaal voor de arbeiders
klasse, omdat zooals mijn voorbeeld
aanduidde hét gespaarde kapitaal
de bron is voor nieuwe ontwikkeling
en meerdere werkgelegenheid, want
de fabrieken, die gebouwd worden, de
machines en schepen, die aangeschaft
worden, geven tal van bedrijven weer
emplooi. Ook verbetering van het
wegennet te land en te water kan met
het gevormde kapitaal geschieden en
vraagt honderden arbeiders.
Ik merkte dan ook reeds op, dat
iedereen overtuigd is van de noodzake
lijkheid om te sparen, alleen verschilt
men nog over de wijze, waarop het
moet gebeuren en door wie het sparen
moet geschieden.
Er gaan stemmen op, die zeggen
De overheid moet de leiding nemen in
de kapitaalvorming. Zij moet niet de
belastingen verlagen en daardoor de
gelegenheid geven aan het Nederland-
sche volk om meer te sparen, maar
zij moet zelf een gedeelte van haar
inkomsten op zij leggen en voor pro
ductieve doeleinden aanwenden.
Ditzelfde geldt ook voor de gemeen
ten. Alleen als de overheid bepaalt, op
welke wijze hetnieuw gevormde
kapitaal zal worden aangewend, heeft
men zekerheid, dat zulks geschiedt in
het algemeen belang.
Maar anderen zijn daarentegen van
meening, dat het particulier initiatief
de beste waarborg is, om het gevorm
de kapitaal intact ie houden, want,
zeggen zij, het eigenbelang van den
spaarder brengt mee het alleen toe te
vertrouwen aan hem, die dat vertrou
wen waard is en er uitsluitend pro
ductieve doeleinden mee nastreeft.
Wij zullen ons in dezen strijd
«kapitaal vorming door de overheid"
of «kapitaalvorming door particulieren"
niet mengen, omdat veel belangrijker
dan de vraag, «wie spaart" het feit is
«dat er gespaard wordt."
Niet alleen in Nederland, moet de
spaarpot veel en veel meer verheerlijkt
worden, maar de heele wereld is enorm
verarmd en overal bestaat het streven,
den spaarzin van het volk te prikkelen.
De Engelsche regeering bewerkt de
massa met suggestieve reclame voor
Saving certificates. Op de meest aan
trekkelijke wijze vestigt zij voortdurend
de aandacht op haar spaar brieven, die
de merkwaardige eigenschap hebben
hoe langer hoe meer in waarde te
stijgen, al naar gelang je het papier
langer in het bezit hebt.
Ook de Vereenigde Staten van Noord-
Amerika, die dan toch in ieder geval
nog tot de minst verarmde landen mo
gen worden gerekend, zijn tot de con
clusie gekomen, dat zij een aanmer
kelijk deel van het nationaal vermogen
in de oorlogsjaren zijn kwijt geraakt.
Typeerend is, dat het daar vooral de
particulieren zijn, die de actie leiden
Een spaar-campagne kwam ons ter
oore, die te vernuftig en tesympathiek
is, om hier niet meegedeeld te worden.
De „General Motors Corporation" te
Detroit (Michigan) voerde een stelsel
in, dat ten doel heeft het sparen van
haar werknemers (hoofd- en handar
beiders) te bevorderen.
Elke werknemer met minstens drie
maanden dienst kan jaarlijks in de
spaarkas der werknemers een bedrag
storten, gelijk aan hoogstens 10 pCt.
van zijn salaris. De maatschappij heeft
daarnaast een speciaal fonds ingesteld,
waarin zij elk jaar een bedrag stort,
gelijk aan de helft der jaarlijksche in
lagen der spaarkas. Dit bedrag koinl
ten goede aan de werknemers, naar
verhouding van de som, die elk hunner
in de spaarkas gestort heeftover vijf
opeenvolgende jaren verdeeld, wordt
het n.l. in vijf gelijke deelen op zijn
individueel tegoed bijgeschreven. Zoo
wel over de inlagen der werknemers
als de door de maatschappij gestorte
bedragen, betaalt de laatste jaarlijks 6
pet. reDte.
Gedurende de vijfjaarlijksche periode
kan elke werknemer ten allen tijde
beschikken over hetgeen hij gestort
heeft, alsmede over het extra bedrag,
dat reeds o,p zijn individueel tegoed is
overgeschreven, alles vermeerdert met
6 pet. rente. Hij derft dan echter de
rest van de extra som, die anders op
zijn individueel tegoed zou worden ge
boekt. Het daardoor overschietende
bedrag wordt aan het einde der vijf
jaren verdeeld onder de werknemers,
die geen tusschenlijdsche terugbetaling
hebben verlangd en er tevens in toe
stemmen om hetgeheele hen toekomen
de bedrag te ontvangen, niet in con
tanten, doch in den vorm van aandeelen
der maatschappij.
Daar dit stelsel in 1919 werd inge
voerd, werd onlangs het totaal van de
in 1919 gedane inlagen met de daarbij
komende verhoogingen uitgekeerd. De
totale som, welke verdeeld moest wor
den, bedroeg 2.400.000 dollars, met
inbegrip van rente, de te verdeelen
aandeelen, genoteerd volgens de koers
waarde en 760 000 dollars aan oor
spronkelijk door de werknemers gestorte
spaargelden. Waar de gemiddelde inlage
per werknemer in 1919 97.60 dollar
had bedragen, beliep thans het gemid
delde uitbetaalde bedrag 282.70 dollar.
De eerste uitkeering leverde dus voor
de betrokkenen een voordeel op van
bijna 200 pet., terwijl door de maat
schappij bij de invoering van het
stelsel slechts een voordeel van 20 pCt.
jaarlijks gedurende een periode van
vijf jaar, d i. 100 pCt., gegarandeerd
was.
Door 55 pCt. van de 28 000 werk
nemers, in dienst der maatschappij in
38 steden van de Vereenigde Staten en
Canada, is thans een gedeelte van hun
spaargelden bij de spaarkas der onder
neming gedeponeerd. Tot dusver heb
ben reeds 5000 werknemers van de
voordeelen van hel spaarstelsel genoten.
Het komt ons voor, dat dit vernuftige
spaarsysteem menig kapitalist zal doen
watertanden, want een rendement van
200 pCt. maakt niet iedereen van z'n
geld.
Het ware te wenschen, dat ook één
der Nederlandsche grootindustrieën
eens een proef nam met deze wel heel
moderne spaarpot, die aanmerkelijk
voordeeliger is dan de «kous in de
bedstee" van honderd jaar geleden of
«het steenen varken", dat ook al weer
cuderwetsch ii gelvorden.
door
JOS. BOSHOUWERS te LENT
Pratten en met den kop tusschen
de veeren.
Vraag: Sinds eenige dagen hebben
wij de ziekte onder de kippen, de een
•volgt de ander na. De ziekte komt vlug
op, 's avonds zijn ze nog gezond en
's morgens zijn ze ziek. Ze eten weinig
of niets en staan maar te pratten, of
met den kop in de veeren. Om ze wat
bij te laten komen gaven wij ze ander
eten. Vleeschmeel is dat goed?
Welke ziekte zoude het zijn Wat
is daar tegen te doen Er zijn er nog
geen van dood. Ik lees Peel en Maas.
H. W. te V.
AntwoordOver de ontlasting
schrijft u niets. En die is toch vaak
eer» aanwijzing voor de ziekte. Ik raad
U aan, het voer zoo spoedig mogelijk
eens anders te nemen, want het kan
natuurlijk eene voedingskweslie wezen.
Wanneer het mij te doen stond kookte
ik eens wat rijst, stijf in melk en deed
daar een scheutje zoeten of raapolie
door. Sla-olie is ook al goed. Droog-
gekookle rijstebrij is gemakkelijk ver
teerbaar en door den olie, welke U er
in kleine hoeveelheid doorheen mengt,
krijgt het dier eene tijdelijke door
straling. Verder kunnen wij er niets
van zeggen, omdat Uwe beschrijving
te vaag is.
Pratten en. stil gaan zitten, dat doen
kippen bij iedere ziekte. Als'er dood
gaan, zou ik er direct eene naar de
Rijksseruminrichting te Rotterdam
zenden. Zoo is 't adres voldoende, 't
Onderzoek is daar kosteloos voor
iederen kippenhouder.
Om eventueele besmetting te voor
komen, moet U de zieke dieren apart
zetten.
Vorm der ren.
Vraag: Wij moeten onze kippen
vast houden en gaan nu eene nieuwe
ren maken op eene andere plaats.
Want waar ze nu loopen is het te
winderig. Wat is het beste, de ren
ongeveer vierkant of meer langwerping
te maken C. te H.
Antwoord Zooals u weten zult,
gaan de hennen niet graag ver van
het hok af. Heele lange, smalle rennen
zijn daarom niet aan te bevelen. Weinig
kippen zouden dan geregeld het einde
van de ren bezoeken. Overigens heeft
het niet veel om 't lijf. Ik voor mij
geef de voorkeur aan een ongeveer
vierkante ren of wel aan een recht
hoekige met flinke breedte. Het moet
niet den vorm van een gang worden.
Nier. groote rennen dient men eenige
malen per jaar om te spilten. Doet
men dit niet, dan zullen de kippen op
den duur niet gezond blijven. Onge
veer vierkante rennen kosten het minst
aan afrastering. Wij willen dat met
een voorbeeld toelichten
Wie een ren maakt van b.v. 100 M2
oppervlakte, kan de lengte nemen
10 M. en de breedte ook 10 M., dus
zuiver vierkant. Men heeft dan noodig
4 maal 10 M. lengte gaas.
Neemt hij de lengte 20 en de breedte
5 M., dan heeft hij dezelfde oppervlakte
ren, doch de afrastering heeft dan een
lengte van 2 maal 20 M en 2 maal
5 M. is 50 M, Dus is 10 M. gaas meer
noodig en ook meer paalwerk. Uiteen
oogpunt van bezuiniging is ongeveer
vierkant dus ook aan te bevelen.
Onze kuikens groeien niet best.
Vraag: IToe het komt, weet ik niet,
maar dit jaar groeien onze kuikens
lang zoo goed niet als andere jaren.
Aan het voer zal het wel niet liggen,
want dat was vroeger precies hetzelfde.
Ook loopen er niet meer dan gewoon
op hetzelfde terrein. Bij de groote kip
pen kunnen ze niet. De haantjes heb
ik al geslacht, 't Zijn Witte Leghorn,
maar ze zien er niet zoo proper uit als
andere jaren. Wat zoudt U mij aan
raden C. te H.
AntwoordWanneer kuikens niet
goed doorgroeien zien ze er altijd wat
groezelig uit De reden kunnen wij
van uit de verte niet vaststellen. Kijk
eens of ze soms luisjes op den kop
hebben In dit geval doopt u den
middelvinger eventjes in benzine en
strijkt dan lichtjes over 't kopje en 't
bovenhalsje heen.
Bespeurt u heelemaal geen ongedierte,
dan kan de oorzaak te zoeken zijn in
de afstamming. Van jonge hennen, die
véél in den winter gelegd hebben,
krijgt men vaak zwakke kuikens.
Ook als ze veel kou geleden hebben,
door 't nat liepen, of aanvankelijk veel
te warm zaten (in de kunstmoeder b.v.)
krijgt men later kuikens, die niet flink
doorgroeien.
Wat ik U aanraad
Haal in de drogisterij eens een
fleschje ongezuiverde levertraan, voor
een paar kwartjes heeft U genoeg. En
hiervan doet U telkens eene kleine
hoeveelheid onder het hard zaad.'B v.
een eetlepel op een halven Liter hard
voer. Wanneer U er met de hand door
gaat, zult U zien, dat alle korreltjes
direct glimmen.
Het is een kostelijk spul, niet duur
en gemakkelijk te verstrekken.
Zijn de kuikens wat zwak op de
pooten, dan knappen ze van levertraan
direct op. Ook voor andere zwakten
geeft het vaak baat. Wij geven hét aan
onze gezonde kuikens zelfs een paar
keer per week. En webevinden er ons
uitstekend bij.
Gemeente Venray.
Totaal uitgebracht 3889 stemmen,
van onwaarde 82.
District I Schoolstraat. Uitgebracht
1000 stemmen, geldig 965, onwaarde 35
waarvan 25 blanco. Hiervan bekwam
Nolens 859, Ruys 2, Bongaerts 2, Her
mans 4, Ament2, Rutlen 9, Waszink4
Lambooy 1, Schoonbrood 3, Cremers 2.
Totaal 888 stemmen. De overige lijsten
totaal 77 stemmen.
District II Maasheezer weg. Uiige
bracht 915 stemmen, geldig 892, on
waarde 23, waarvan 16 blanco Hiervan
bekwamen Nolens 763, R»iys 6, Bon
gaerts 1, Hermans 5, Ament 1, Rutten
12, Waszink 6, Lamboy 2, Schoon
brood 3, Cremers 1, totaal 800 stem
men. De overige lijsten totaal 92" stem
men.
District III Oostrum. Uitgebracht 363
stemmen, g°ldig 354, ongeldig 9, waar
van 6 blanco. Hiervan bekwamen No-
lens 331, Ruys 1, Rutlen 12, Schoon
brood 2, Cremers 1. Totaal 347. De
overige lijsten totaal 7 stemmen.
District IV Oirlo Castenray. Uitge
bracht 429 stemmen, geldig 425, on
geldig 4, waarvan 3 blanco. Hiervan
bekwamen Nolens 411, Rutten 8, Cre
mers 1, totaal 420. De overige lijsten
5 steramen.
District V Leunen. Uitgebracht 787,
geldig 781, ongeldig 6 waarvan 4 blan
co. Hiervan bekwamen Nolens 737,
Ruys 1, Hermans 4. Ament 1, Rutten
13, Waszink 1, Cremers 2, totaal 759.
De overige lijsten 22 stemmen.
District VI Merselo. Uitgebracht 395
stemmen, geldig 390, ongeldig 5 waar
van 2 blanco. Hiervan bekwamen No-
lens 374, Bongaerts 1, Hermans 1,
Rutlen 5, totaal 381 stemmen. De over
ige lijsten 9 stemmen.
De R K. Volkspartij bekwam in
deze gemeente 74 en de S.. D. A. P.
38 stemmen.
Een martelaar van 8 jaar.
Het jaartal 1900 is gemakkelijk te
onthouden. De missionarissenen chris
tenen in China zullen het vooral niet
licht vergeten. Want het was een ver
schrikkelijk jaar voor hen
Men had toen in China den grooten
opstand der Boksers. Boksers, dat was
de naam van een partij Chineezen, die
alle vreemdelingen wilden wegjagen
of vermoorden. Vooral op de missionaris
sen en hun christenen hadden zij 't
gemunt.
De kleine Georgius, een jongen van
8 jaar, zag met eigen oogen zijn groot
vader, zijn grootmoeder en zijn broer
sterven voor het geloof. Zijn vader was
al vroeger den marteldood gestorven
Nu trachtten de schurken het kind
te doen afvallen van het geloof. Zonder
een woord te zeggen, wees het met
zijn hand naar een dicht daarbijstaan
den afgodstempel, want ze dachten,
dat hij zeker aan de afgoden offeren
znu en dan hadden zij tenminste op
één christen de overwinning behaald,
als was het dan maar een kind. Maar
dat viel hun tegen.
Want zoo gauw ze in den tempel
kwamen, pakte Georgius een stok en
begon, zoo hard hij kon op een afgods
beeld te slaan. Onderwijl riep hij tot
de verblufte beulen «Ziezoo, nu moet
je me doodmaken. Doe het maar gauw,
want ik wil ook voor mijn geloofster
ven. Vader en moeder wachten op mij.
Jezus bemint de kinderen, en ik bemin
Jezus
Toen de booswichten dit hoorden,
werden ze zoo woedend, dat ze den
jongen aanpakten en hem handen en
voeten tegen de deur vastspijkerden in
den vorm van een kruis. Maar de
kleine Georgius kermde of schreide
niet. Hij deed niets dan bidden en stierf
kloekmoedig den marteldood. (Annalen
der H. Kindsheid.)
blijft men kalm en helder door gebruik
van Mfjiiluirdi'sZeiiuwtahletteii. Glazen
buisje 75 ct. Bij Apolh. en Drogisten.
Goudzand in Nederland.
Te Winschoten (Gron.) is in een
zandgraverij goudhoudend zand ge
vonden. Men meent, dat er een groote
hoeveelheid van dit erts aanwezig, is.
Beruchte winkeldieven gearresteerd.
Voor circa 8 a 9 niille gestolen.
De politie van het bureau Overtoom
te Amsteidam heeft een paar goede
vangsten gedaan, die in verband staan
met eenige inbraken, waarvan manufac-
lurenwinkeliers het slachtoffer zijn ge
worden. Onder het ressort van hel
genoemde bureau, namelijk in de Jan
Pieter Heijestraat en Kinkerstraat,
werd op en na 22 Mei in eenige maga
zijnen ingebroken. In beide gevallen
verschaften de inbrekers zich des
nachts toegang via het trapportaal van
het bovenhuis. Hier werd het luik dat
toegang geeft tot de hoofdkraan van
de waterleiding, verwijderd. Onderden
vloer gingen de daders verder en licht
ten zij een zelfde soort luik, dat in den
winkelvloer gemaakt was, op. Hetzelfde
gebeurde in de Dusartslraat en in de
Albert Cuypstraat.
Inspecteur Roos en eenige recher
cheurs van het bureau Overtoom, ont
dekten een spoor van de daders en het
gevolg was, dat Donderdagavond een
van de inbrekers gearresteerd werd.
Hij bevond zich met een aantal gestolen
goederen juist op weg naar een op-
kooper. Dec anderen werd dienzelfdeu
avond thuis aangehouden.
Nummer een heeft reeds meermalen
in relatie gestaan met de justitie en de
politie verschillende gevallen van in
braak en diefstal staan op zijn rekening
geboekt. De ander, wiens register even
min blanco is, was op het nippertje
den dans onlspiongen.
Van deze beide personen kwam de
politie op een opkooper. Hier werd een
gedeelte van het gestolen goed aange
troffen en natuurlijk in beslag genomen.
Er ontbrak echter hel een en ander
en dit werd per saldo in een onder
stuk gevonden, dat beide inbrekers in
de Kerkstraat hadden gehuurd. Groote
voorraden waren hier aanwezig en
alles werd met een vrachtauto naar
het bureau Overtoom gebracht. Daar
bevinden zich thans ongeveer 2700
paren kousen en sokken, twee kisten
met wollen dekens en een zeer groot
aantal damesmantels, overhemden,
jumpers, zijden- en tricot ondergoed,
lakens, enz. enz. Ruw geschat, ver
tegenwoordigt het geslolene een bedrag
van 8 a 9 mille. Verschillende artikelen
zijn al door de benadeelden herkend
een klein gedeelte is niet teruggevonden
en men vermoedt, dat dit op de markt
door andere opkoopers van de hand
is gedaan.
Een uitvinder die niet ryk werd.
Niet alle uitvinders worden rijk. In
een Engelsch blad lezen wij, dat de
89-jarige smid William Winterbourne
nog eiken dag in zijn smederij en
gieterij te Isleworlh (Middlesex) den
hamer voor het aanbeeld zwaait. Hij
is in alle opzichten het model van de
«Village Blacksmith" die 's Zondags
naar de kerk gaat.
Winterbourne zegt, dat hij de uit
vinder var het vrijwiel voor fietsen is
en voor zijn patient indertijd slechts
240 gulden ontvangen heeft. Hij heeft
het ontwerp gemaakt voor de eerste
drie stoombrandspuiten en was een
van de eerste constructeurs van een
stoomwagen voor den weg, die de voor-
looper is geweest van de auto.
Tragisch ongeval.
Dr. Van Sonnen te Echt, maakte
Maandag met zijn familie een auto
tochtje naar Maastricht, toen de band
sprong. De wagen werd aan den kant
van den weg gezet, om den band te
repareeren. Toen het circa 11-jarig
dochtertje uitstapte, werd zij plotseling
gegrepen door een passeerende autobus
en overreden. Het hoofdje werd voor
de oogen van de ouders nagenoeg van
de romp gescheiden.
De dood trad onmiddellijk in.
De man met de doodskist.
De Haagsche politie heeft aange
houden de 21-jarige S. v. M., timmerman