£-ïx-S; Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. ;ri.;r_
Tevreden maar niet
voldaan
Het Politiek Advies 1925
Dij nummer
bestaat uit twee bladen
Rioleering en Waterleiding
in Venray.
De Kippenhouderij
op het platteland
Zaterdag 28 Maart 1929
46e Jaargang No. 13.
PEEL EN MAAS
ahonnf.mentsprijs
PER KWARTAAL: ■■m mS—B W&ZMM BBaBHa W PRIJS DER
ADVERTENTIEN
SluüS'sï Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY - Telefoon 81.
TEVREDEN, dat onze R.K.K. afd.
Dorp, Heide en Smakt nog samen
767 leden teit, ofschoon de Alge-
meene Vergadering van 1.1. door
33 personen bezocht werd
NIET VOLDAAN daar er nog
zoovele gegoede ingezetenen, zoowel
mannen als vrouwen, buiten de R.
K. K. staan, eensdeels onder voor
wendsel: „Waarom zou ik lid wor
den, ik stem immers toch Roomsch
maar in werkelijkheid voelen zij niets
voor deze organisatie; anderdeels
onder de schampere opmerking
„Moeten gaan stemmen en dan ook
nog betalen 1 hebben zij echter
geen 25 koperen centen voor 't lid
maatschap overtreurig maar waar 1
Zij allen (niet-leden) zijn nu uitge
sloten om straks mede te werken
aan, en invloed uit te oefenen op de
samenstelling der officieeie candida-
tenlijst van de Katholieke Staatspartij,
want zij zullen aan de stemming
in de organisatie niet kunnen deel
nemen De ledenlijsten zijn afgesloten
en aan het Hoofdbestuur opgezonden.
Nakaarten en mopperen„Waarom
mag ik niet meestemmen 1?" helpt
niet meer.
Wanneer Roeland dan nog eens
zijn klaroen over Limburg's gouwen
doet schallen om alle aangesloten
kiezers op te roepen Zondag 26
Apri! trouw ter stembus te komen,
entegen 13 Juli „verzamelen" blaast
om allen stemgerechtigden op 't hart
te drukken bij de officieeie stemming
zich niet enkel hun Katholieke Plicht
bewust te zijn, maar dezen ook
trouw té vervullen dan hopen we,
gezien den einduitslag dezer stemming
te kunnen getuigen TEVREDEN
EN VOLDAAN
gegeven door liet Adviseerend College
der R. K. Staatsparty.
Het Adviseerend College heeft in zijn
vergadering, gehouden op Vrijdag 20
en Zaterdag 21 Maart j.l volgens art.
12 lid 1—5 van het Algemeen Kiesre
glement het navolgende Politiek Advies
vastgesteld
I. Kieskring 's Hertogenboscli.
1. Jhr. mr. A. F. O. van Sasse v Ysselt,
's Hertogenbosch.
2. A. N. Fleskens, Geldrop.
3. Dr. L. Deckers, 's-Gravenhage.
4. J. J Winceripans, Eindhoven.
5. dr. H. W. E. Moller, Tilburg.
6. mr. F. G. C. J. M. Teulings,'s-Her-
togenbosch.
7. M. Krijgsman, 's-Hertogenbosch.
8. W. A. Brouns v. Besouw. 's-Herto
genbosch.
9. mr. G. M. J. Kolfschoten, 's-Herto
genbosch.
10. mr. H. J. M. Loeff, Drunen.
II. Kieskring Tilburg.
1. mr. A. B. G. M. van Rijckevorsel,
's-Hertogenbosch.
2. J. van Rijzewijk, Tilburg.
3. ir. L. J. M. Feber, Tilburg.
4. R. B. A. N. de Quay, Ulvenhout
(gem. Ginneken).
5. H. F. J. Weyers, Tilburg.
6. C. A. Valkenburg, Roosendaal.
7. ir. A. i. L. Juten, Bergen op Zoom.
8. J. J. M. Rubert, Hoogerheide (gem.
Woensd recht).
in, IV en Xin Kieskringen Arnhem,
Nijmegen, Utrecht.
1. mr. A. J. M. J. baron van Wijn
bergen, Utrecht.
2. mr. J. R. H. van Schaik, 's-Graven
hage.
3. J. G. Suring, Maarssen.
4. L. F.' J. M. baron van Voorst tot
Voorst, Twello.
5. G. Bulten, Voorhout.
6. J. H. A. L. von Frijtag Drabbe,
Amsterdam.
7. J. M. H. van der Grinten, Velp
(Geld.)
8. dr. J. F. J. ten Berge, Utrecht.
9. J. VV. H. M. Meyer, Arnhem.
10. P. H. J. Steenhoff, Baarn.
V, VI, VII en vm Kieskringen
Rotterdam 's-Gravenhage, Leiden en
Dordrecht.
1. mr. dr. D. A. P. N. Kooien, Utrecht.
2. C J. Kuiper, Utrecht.
3. J. M. J. A. Meyer, Rotterdam.
4. prof. dr. J. A. Veraart, 's-Gravenhage.
5. dr. L. G. Korten horst, Heemslede.
6. prof. dr. A. M. A. A. Steger, 's-Gra
venhage.
7. A. J. Loerakker, Schoten.
8. H. E. van der Brule, Rotterdam.
9. J. M. J. H. Lambooy,'s-Gravenhage.
10. G. W. Kampschöen, Monster.
IX Kieskring Amsterdam.
1. J. B. van Dijk, Amsterdam.
2. S. C. C. Bron8veld-Vitringa, Hoorn.
3. mr. G. C. J. D. Kropman, Amsterdam.
4. mr. G. M. G. H. Russel, Amsterdam
X en XI, Kieskringen den Helder
en Haarlem.
1 mr. J. B. Bomans, Haarlem.
2. Ch. L. van de Bilt, den Helder.
3. Chr. M. Janssen, Amsterdam.
4. mr. A, J. M. Leesberg, Alkmaar.
5. A. J. Loerakker, Schoten.
6. H. E. Everard, Heemstede.
XII. Kieskring Middelburg.
1. ir. L. A. Fruylier, Scheveningen.
2. J. W. Vienings, Goes.
XIV en XVI. Kieskringen Leeuwarden
en Groningen.
1. A. C. A. van Vuuren,'s Gravenhage
2. dr. H. W Takkenberg, Groningen
XV en XVn. Kieskringen Zwolle en
Drenthe.
1. A. H. J. Engels, Leiden.
2. mr. P. J. M. Aalberse, Den Haag
3. Ant. J Schoemaker, Deventer.
4. H. Ruyter, Arnhem.
XVIII. Kieskring Limburg.
1. Mgr. dr. W H. Nolens, Den Haag.
2. jhr. mr. Ch. J. M. Ruijs de Beeren-
brouck, 's-Gravenhage.
3. ir. M. C. E. Bongaerts, Den Haag.
4. II. G. M. Hermans, 's Gravenhage.
5 J. J. C. Ament, Roermond.
6. P. J. Rutten, Wanssum.
7. mr. M A. M. Waszink, Heerlen.
8. P. L H. Cremers, Nulh.
9. J. M. J. H. Lambooy, Den Haag.-"*
10. J. M. H. Schoonbrood, Maastricht.
Ingevolge lid 6 van art. 12 van het
Algemeen Kiesreglement wordt het
politiek advies hiermede in de Katho
lieke pers openbaar gemaakt
Hierbij wordt tevens herinnerd aan
lid 7 van het artikel luidende»Ge-
durende acht dagen wordt aan de op
het politiek advies geplaatst candidaten,
die eventueel nader de voorkeur er
aan mochten geven niet op het politiek
advies voor te komen, gelegenheid ge
geven, dit ter kennis van 't bondsbe
stuur te brengen. Dit geeft dan aan
dien wensch gevolg en brengt dat on
verwijld ter openbare kennis."
Zoodanige verklaringen worden inge
wacht bij den Bondssecrelaris, mr.
Frans Teulings te 's Hertogenbosch, tot
uiterlijk op 1 April a.s.
Het Adviseerend College vertrouwt,
dat het gegeven politiek advies, dat na
langdurige en ernstige beraadslaging
naar beste weten is saamgesteld, en
dat in de vergadering van het Advi
seerend College in zijn geheel met 44
tegen 3 stemmen (die van de hoeren
W. Hoefnagel en J IJsselmuiden,
beiden afgevaardigden van Gelderland,
en P. J. M. Meyer, afgevaardigde van
Zeeland) is goedgekeurd en aangenomen,
door de georganiseerde R K. Kiezers
zal worden aanvaard als een welover
wogen advies van verantwoordelijke
personen en als zoodanig zal worden
opgevolgd.
Namens het Adviseerend College,
De Adjunct-Secretaris
A. C. E. M. DE GROOT'
In het dorp Venray, voornamelijk in
het gedeelte, dat men aanduidt met den
naam kom, is iedere woning voorzien
van een eigen afvoer voor het huis-
en afwalwater.
Meestal voert een leiding naar een
zoogenaamden zinkput, waarin alle
ongerechtigheden als spoelwater, wasch-
water, vloeibaar vuil van plantaardige
en dierlijke herkomst worden geleid
om daar in den bodem te verzinken.
Vroeger of later geraakt zoo'n zinkput
verzadigd, verstopt en moet een nieuwe
worden aangelegd.
Bij zeer vele woningen is het terrein
zoo beknopt, dat men zelfs niet meer
weet, waarheen men het afvalwater
moet voeren. Daar kan men dan ook
aan den achteruitgang vinden een
vuile, vieze goot of een stinkenden
poel, die in den zomer een schitteren
de kweekplaats vormt van vliegen en
muggen, diertjes, die allerlei gevaar
lijke ziektekiemen op mensch en dier
kunnen overdragen. (Men denke in
dit verband aan tuberculose, etterige
ontstekingen, zuigelingensterfte e. a.)
De bodem, waarin die vuiligheid in
den loop der jaren bezinkt, wordt dan
ook in verren omtrek verontreinigd en
de producten van allerlei rottende
sloffen trekken met het neerslagwater
meters diep in den grond.
Geen wonder dat zeer vele,1 zoo niet
de meeste, drinkwaterputten vervuild
zijn en water leveren, dat voor drink
water moet worden afgekeurd.
Ofschoon smaak, reuk en kleur er
niet op wijzen, toont het scheikundig
en bacteriologisch onderzoek aan, dat
in zulk water voorkomen scheikundige
stoffen en bacteriën, die het ongeschikt,
nadeelig, zelfs onder omstandigheden
gevaarlijk maken voor de gezondheid.
Talrijke onderzoekingen door de ge
zondheidscommissie ingesteld hebben
dit aangeloond. Daarbij is tevens ge
bleken, dat sommige putten voordrink-
water verontreinigd worden door in
houd van den te kort bij gelegen
beerput, hetgeen gevaarlijk en vies
tevens is.
Besmettelijke ziekten, waaronder op
de eerste plaats de buiktyphus genoemd
moet worden, zijn tot hiertoe gelukkig
zeldzaam in Venray.
De hemel behoede ons echter, want
de mogelijkheid, dat deze ziekten van
elders worden ingevoerd, bestaat voort
durend en dan wordt het gevaar voor
besmetting van het drinkwater zeer
groot tengevolge der bodemverontrei
niging. Behalve onsmakelijk en voor
de gezondheid nadeelig is dan het
drinkwater uitermate gevaarlijk.
Zooals de ervaring op andere plaat
sen geleerd heeft, kan gedurende vele
jaren lang een aldus besmette drink
waterput telkens op nieuw de bewoners
van het huis of daar logeerende gasten
met typhus besmetten.
Door den Hoofdinspecteur der Volks
gezondheid (voor besmettelijke ziekten)
Dr. Terburgh in den Haag, zijn dan
ook in deze maand aan de geneeskun
digen toegezonden wenken ter voor
koming en bestrijding van Buiktyphus.
Daarin lezen wij o.a.
Eenieder kan zich tegen typhus be
schermen door het in acht nemen van
groote zindelijkheid en door groote
zorg te besteden aan de te gebruiken
spijzen en dranken. Aan de overheid
komt echter de taak toe om door het
verstrekken van onverdacht leiding
water, door ongevaarlijke verwijdering
der mensclielyke afvalstoffen, hetzy
door rioleering, of op andere wijze en
door streng toezicht op ten verkoop
aangeboden waren door een keurings
dienst, het gevaar voor typhusbesmet-
ting tot de geringst mogelijke afmetin
gen te beperken.
Het is dus goed gezien door het
Gemeentebestuur, dat in Venray rio
leering en waterleiding niet slechts
een wenschelijkheid, maar een nood
zakelijkheid zijn geworden, met het
oog op de volksgezondheid.
De Gezondheidscommissie
te Venray,
A. JANSSEN, Voorzitter,
H. SALA, Lid,
J. STOOT, Secretaris.
De ondergeteekenden, geneeskun
digen te Venray, betuigen hunne volle
instemming met bovenstaand stuk van
de Venraysche leden en secretaris der
Gezondheidscommissie en oordeelen,
dat een rioleering en drinkwaterleiding
voor Venray in de naaste toekomst
zeer noodzakelijk zijn.
J. A. J. BARNHOORN, Arts,
R. HAVERBEKE, Arts,
J. HOOTSMANS, Arts,
Dr. J. DE JONGH, Arts,
Dr. E. D. STRUBEN, Arts,
H. J. SCHIM VAN DER
LOEFF, Arts,
C. E. VERSÉLEWEL DE
WITT HAMER, Arts.
door
JOS. BOSHOUWERS tc LENT
Het broeden.
Men kan op driëerlei wijze kuikens
fokken le langs den geheel natuur
lijken weg, dus met de kip als broed-
ster en als opkweekster2e langs half
natuurlijken weg, nl. met de broed
machine en de kuikens daaruit later
bij de kloek; 3e langs geheel kunst-
matigen weg, met broedmachine en
kunstmoeder.
Er staan dus 3 wegen open om met
succes kuikens te krijgen. Dikwijls, en
niet zonder reden, wordt er geklaagd
over den slechten uitslag. De schuld
werpt men dan op de eieren, de hen
of het materiaal en men vergeet daar
bij, dat men meestal zelf de grootste
oorzaak der mislukking kan zijn. Daar
om wil ik in korte regelen aangeven,
wat men heeft te doen, om tot een
goeden uitslag te geraken.
Nemen wij het eerste geval, met de
hen als broedster en als moeder, dus
alles overeenkomstig de natuur.
Kies een gezonde en goed broedsche
hen uit en ga een paar dagen na, of
zij de hoedanigheden van een goede
broedster bezit. Stel de hen eenige
dagen op proef met sleenen nesteieren.
Zie wel toe, of zij het nest niet te
dikwijls verlaat en of zij van zin is te
blijven zitten.
In 't algemeen is de broedschheid
der zwaardere rassen voortreffelijker
dan die van de lichte, do*h de goede
waarborg der broedschheid hangt toch
inzonderheid af van het individu zelf.
Heeft de hen eene ongeschikte plaats
of een nest tegen uw wil gekozen,
verander haar dan 's avonds van broed
plaats en vervang dan eventueel de
nesteieren door natuurlijke.
Wie de meest mogelijke zekerheid
op succes wil hebben, wassche de
pooten der kip met eene oplossing van
2 pet. creoline in lauw water en be-
strooie haar met insectenpoeder den
hals, het lijf onder de vleugels en
boven den aars.
In de drogisterijen en apotheken is
dat goedje voor luttel centen verkrijg
baar en voor wie het eenmaal bij de
hand heeft, is het een kleinigheid.
Vooral hij, die dure eieren ter bebroe
ding geeft, doet verstanding, deze voor
zorgsmaatregelen te nemen.
Geeft verder nooit meer eieren, dan
welke de kip met gemak kan overzitten,
anders ortvangt slechts een gedeelte
der eieren de volle warmte der broed
sche kip.
Zet de hen dagelijks op een vastge
steld uur buiten het nest, doch handel
hierbij met voorzichtigheid en kalmte.
Spreek de hen zachtjes aanschuif
omzichtig de hand onder de borst en
neem haar met twee handen van het
nest, wel toeziende geen eieren te
breken of uit het nest te stoolen.
Geef de kloekhen de gelegenheid een
bad te kunnen nemen in zandofasch,
dat men in de nabijheid van het nest
neerstrooid en zie toe of ze, na hare
natuurlijke behoeften gedaan te hebben
en het noodige graan (mais, tarwe e.d.)
benevens zuiver drinkwater opgenomen
te hebben, haar nest niet te lang ver
laat. Dit mag de eerste week 10 min.,
de tweede 15 en de derde 20 minuten
duren, als het warm weer is schaadt
dal niet zoo gauw als men denkt. Doch
bij koude wel. Eer. goed broedsche kip
gaat uit instinct dan echter wel gauw
naar het nest terug.
Hebt gij meer dan eene kloekhen,
neem ze dsn beurtelings van het nest
en zorg, dat ze elkaar niet kunnen
zien, laat staan met elkaar in aanra
king kunnen komen.
Hieruit ziet men dus, dat een nauw
keurig toezicht noodzakelijk is en dat
men verkeerd doet, met de natuur zijn
onbeteugelden loop te geven.
Velen hebben de verkeerde gewoonte,
het voedsel en het drinken zoo dicht
onder het bereik der broedende kip te
plaatsen, dat deze er van kan gebrui
ken, zonder het nest te verlaten. Zij
zal dan hare behoeften in het nest
misschien doen. In elk geval komt ze
alsdan niet dagelijks van de eieren
af en dit is toch noodig voor den aan
voer van versche lucht en om de
eieren te koelen.
Verder moet men de noodige aan
dacht schenken aan den vorm van het
nest. Is dit te groot, [dan rollen de
eieren weg, is het te diep, dan komen
ze boven elkaar te liggen en krijgen
de onderste geen voldoende warmte.
Een goede manier is dezemen
neemt een vierkant of langwerpig, niet
te hoog kistje, legt daar een flinke
graszode, met het gras omlaag in, en
drukt daarna het geheel in het midden
naar beneden en vult de hoeken zorg
vuldig aan, zoodat het aan de kanten
en hoeken wat hooger is dan in het
centrum. Zoo'n zode kan men fatsoe
neeren naar believen en hij blijft vol
doende vocht afgeven tot den 21en
dag toe.
Op de aarde van den graszode bren-
ge men een beetje stroohaksel, machine-
schaafsel of wat versch hooi. Echter
niet te veel, met het oog op den vocht-
toevoer.
Met deze methode hebben wij altijd
sncces gehad. Natuurlijk moet men
goed bevruchte eieren nemen, anders
haalt het allemaal nog niets uil.
Ja, lach maar niet, want nog lang
niet alle menschen zijn daarvan over
tuigd, wat blijkt uit het volgende
Voor een week of vier waren wij hie
in Lent iemand bij het schouwen der
eieren behulpzaam, omdat die man
voor het eerst broedde met de machine.
Er lagen eieren in van zwaar ras
en deze zijn, vooral zoo vroeg in 't
seizoen, niet zelden weinig bevrucht.
Van de 90 eieren schouwde ik er
den 7den dag niet minder dan 40 uit.
Ze lagen naast mekaar op een tafel in
een wollen doek. De vrouw des huizes
stond er natuurlijk bij. Deze gebeurte
nis was voor die menschen een wereld
gebeuren, dat nog meer belangstelling
trok dan het politiek advies voor de
verkiezingen 1
Maar mijnheer 1 zouen er uit die
40 eieren nu heusch geen kuikens
komen Er heeft toch een haan bij de
kippen geloopen klonk het nieuws
gierig vragend uit den mond der goe
de vrouw
Wel nee, was mijn bescheid.
Maar de vrouw trok de schouders
op en repliceerde alsdan
Wanneer ik 'n paar broedsche
kippen had, wou ik het toch wel eens
probeeren
Het speet me zelf, dat ze daartoe
niet in de gelegenheid was. Ik had
hare nieuwsgierigheid graag eens 3
weken geprikkeld, doch krijg daartoe
mtsschien nog wel eens kans.
Mijn prestige was gering, nietwaar.
Een profeet is niet geëerd in zijn
eigen land, troostte ik me, die moet
eerst wonderen kunnen doen.
Ik vertrouw echter, dat de lezers en
lezeressen van »Peel en Maas" me in
dit opzicht zullen gelooven.
De beste broedeieren raapt men van
uit een toom overjarige hennen, die
het le jaar vlot gelegd hebben, van den
winter niet geforceerd zijn gemest en
loopen op een terrein met veel groen.
Ouder dan een dag of tien moet men
de broedeieren liefst niet laten worden.
J. te O. en P. te V. mogen in het
bovenstaande de beantwoording zien
van de door hen ingezonden vragen.
Ik meende goed te doen, het antwoord
te geven in een artikeltje, dat m. i.
ook anderen van dienst kan zijn.
VENRAY, 28 Maart 1925.
Begrafenis Pastoor Schoolmeesters.
Onder groote belangstelling had
Zaterdag te Roosteren de plechtige be
grafenis plaats van den aldaar over
leden pastoor van Venray, den Zeer
Eerw Heer V. Schoolmeesters.
De H. Requiem-Mis werd opgedragen
door den Zeereerw. Heer Deken Th.
Greemers, pastoor te Horst, geassisteerd
door de weleerw. heeren Dinckels en
Strijkers, kapelaans te Venray en den
Zeereerw. heer Halmans, pastoor te
Buchten.
De vicaris-generaal van het Bisdom
Mgr. Mannens verrichtte de absoute.
Onder de talrijke geestelijken die
den algemeen geachten en beminden
herder de laatste eer kwamen bewijzen,
waren ook de pastoor-dekens van Sit-
tard, Echt en Meerssen.
De burgemeester van Venay, de heer
O. van de Loo, hield bij de geopende
groeve een rede.
Dinsdagmorgen om tien uur had in
de parochiekerk alhier de plechtige
Lijkdienst plaats voor wijlen Pastoor
Schoolmeesters. Ook hier was de kerk
geheel gevuld met familieleden, vele
geestelijke en wereldlijke autoriteiten
en parochianen.
De reserve-kampioen-Hengst »Car-
naval d'Ahéa" van de Hengsten-Asso-
ciatie alhier, zal deelnemen aan de
Tentoonstelling te Milaan (Italië), die
aldaar half April zal gehouden worden.
(Zie achterstaande advertentie.)
Wel een bewijs, dat deze onderne
mende vereeniging kosten noch moeiten
spaart, om hare hooggeroemde dek
hengsten eene wereldvermaardheid te
bezorgen.
Zondagavond vermaakte zich een
gezelschap jongelui bij zang en muziek
in 't lokaal van den heer V. alhier.
Plotseling werd hieraan een einde
gemaakt door de komst van veldwach
ter Janssen, dia procesverbaal noteerde,
wegens muziek maken zonder vergun
ning.
Op de Maandag alhier gehouden
varkensmarkt waren 35 korven met
biggen aangevoerd. De handel ging
vlot aan prijzen van f 10 tot f 20, naar
gelang kwaliteit en ouderdom.
Terwijl de landbouwer d. R. uit
Overloon, Maandag op de biggenmarkt
stond te kijken, met een rijwiel aan
de hand, werd door een passeerende
auto de helft van zijn flets in elkaar
gereden.
Aan wie de schuld
De opleving der sigarenindustrie
schijnt niet zooals men aanvankeliik
nog wel dacht voor tijdelijken aard
