Benauwd
Abdijsiroop
Eerbaarheid
Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
Tweede blad
Is Brabant nog altijd
't generaliteitsland
JAN SCHARESLIEP
Adverteert iri dit blad
tot stikkens toe
Zaterdag 14 Maart 1925
46e Jaargang No. 11.
AHONNRMKNTSPKIJS
PER KWARTAAL:
voor VENRAY 65 c.
franco per pust 75 c.
vo>»r hel buitenland
(bij voO' uitbetaling) I 1,30
afzonderl. nummers 5 C.
PEEL
MAAS
Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY Telefoon 61.
PRIJS DER
ADVERTENTIEN
- 8 regels 60 cl
elke regel meer 71/» ct
Advertentiën bij abonne
ment groote reductie.
Weer heeft de Nederlandsche
Kamer een speciaal Noordbrabant-
sche industrie achtergesteld. De klom
penmakers moeten maar zien hoe zij
met lage loonen en weinig winst de
concurrentie met het buitenland vol
houden.
Wat is er niet te doen geweest om
't Schoenenwetje? Ondanks de gun
stige gevolgen, die het blijkbaar had,
moest het toch verdwijnen.
Om de Hanzebank, waarmede onze
geheele Brabantsche middenstand
samenhing, op de been te houden,
was geen zeven millioen bijeen te
brengen. En uitdrukkelijk werd in de
Kamer er de nadruk op gelegd, dat
men niets mocht doen om de aan
deelhouders, die hun geld maar beter
hadden moeten beleggen, te helpen.
Maar vijf-en-twintig millioen is in
een oogwenk bijeen om de Rotter-
damsche Bank te helpen.
Het bestuurder Hanzebank deugde
niet, maar het bestuur der Rotterdam-
sche Bank dan wel?
Om de Hollandsche Lloyd op de
been te houden is 14 millioen niet
te veel. Was daar het bestuur zoo
schuldeloos
Hoeveel wordt aan verkapte sub
sidies gegeven aan handel en scheep
vaart, al was het maar in de hooge
bedragen die betaald worden voor
mail en postvervoer, haveninrichtin
gen, sluizen, enz., alles uit de zakken
der belastingbetalers Maar voor de
industrie geen cent. Kan ze niet con-
curreeren met het buitenland, dan
moet ze maar verdwijnen en onze
arbeiders werkloos worden.
Een honderdtal importeurs schreeu
wen moord en brand, geholpen door
wat journalisten en ambtenaren.
Aan hoeveel menschen laten zij
een menschwaardig loon verdienen
Maar de duizenden, die van de indu
strie moeten leven, mogen geen fat
soenlijk bestaan hebben.
Vrijhandel, die behalve bij ons
nergens bestaat, ook in Engeland niet,
waar men als de dood is voor dum
ping en in de koloniën differentieele
KKTTTT «IiRTON.
Door Dr. A. S.
17.
SLOT.
mT
Excellentie, mompelt men hier,
Eminentie mompelt men daar, Hoog
heid en Majesteit.
Dappere mannen spreekt sarrend
de vreemdeling; je hebt den Hollander
gisteren uitgedaagd, en hij komt nu
met je afrekenen.
Waar, waar is nu de docter? sta
melt de kleermaker, hijgend van schrik,
die heeft het meeste praat gehad.
De een is de andere waard. Smid
als je nog eens je kneukels aan 't
venster steekt, om langs daar het hazen
pad te kiezen, zal ik je eens een blauwe
erwt door de hersens jagen
Algemeen gesidder.
Dag secretaris. Dag meester naald
mans. Jij ook hier, knokenkapperje
dienaar, brouwer... Je zijt altemaal
goede kennissen van me. dat hoor je
wel. Ken je me niet meer? Neen? Zie
me eens vlak in het aangezicht. Je
ziet wel, dat ik noch de Prins van
Saxen Weimar, noch veel minder Prins
Frederick of de Prins van Oranje ben.
Ken je dan Jan Grompel, het schaar-
sliepersjonk niet meer?...
Jan Grompel
Die naam alleen doet den doodschrik
ten toppunt stijgen.
Jan Grompel maar die naam staat
gelijk met de woorden bandiet, brand
stichter en moordenaar.
En in de tien jaren heeft men elk
feit, door hem gepleegd, zesmaal ver
menigvuldigd en verergerd, zoodat de
Kieke Rieke Hie een dier wezens is
feworden, waarmee men niet alleen
e kleine, maar ook de groote kinderen
rechten heft. Wat waren voor den
oorlog de rijke landen Duitschland
en België en Frankrijk en zooveel
andere, waar men de eigen nijverheid
beschermde en protectie huldigde.
Reeds koning Willem 1 voegde den
vrijhandelaars toe? „Je wilt van de
Nederlanders een volk van kruiers
maken".
Wat heeft Twente groot gemaakt?
Het besluit van Willem 1 dat de
Nederlandsche Handelmaatschappij
alleen Hollandsche katoens goederen
in Indië mocht invoeren. De meest
protestanlsche Twentsche fabrikanten
lieten voot een hongerloon werken
en werden groot en rijk.
Toen Tilburg kwijnde, liet Willem
II alle wollen goederen voor het leger
noodig, in Tilburg maken en Tilburg
fleurde op.
Hoort Noord-Brabant wel bij een
Holland, waar men voor de bescher
ming van industrie niets voelt, maar
wel mee Iaat betalen voor het in stand
houden van handel en scheepvaart?
Worden wij nog altijd niet behandeld
als een soort minderwaardig volk,
dat wel mag betalen maar niet mee
mag genieten, als een verlicht Ge
neraliteitsland.
In België, waar ondanks alles wat
het geleden heeft, de industrie weer
opleeft, wordt weer vlot voort geleetd
en begint weer welvaart te heerschen,
terwijl het hier nog in alles werk
loosheid, malaise en mesère is. Boter,
kaas en groenten produceeren wij
meer dan wij noodig hebben. De
handel is daar om het uit te voeren
en aan weinige handen loon en brood
te verschaffen. In het land van na
tuurboter is de meerderheid van ons
volk uit armoede gedwongen kunst
boter te eten. Granen, die wij noodig
hebben moeten wordt n ingevoerd
De handel is er weer om er voor te
zorgen.
Terwijl de handel weinig menschen
levensonderhoud bezorgt, zou de
mogelijkheid hier eens eigen graan
te telen duizenden en duizenden aan
werk en levensonderhoud helpen.
't Is alsof het er om te doen is,
ons er onder te houden ten bate van
eenige weinige importeurs en hande
laars, niet een tiende van ons volk,
terwijl negen tiende van allen steun
verstoken blijft.
Wat doen we met een duur indus
trieterrein als de politiek alle industrie
alhier niet loonend maakt. Het ver
wondert mij niets als er geen lief
hebbers voor opdagen.
Arbeiderswoningen bouwt men ge
noeg, maar waar bouwt men de
fabrieken waarin de arbeiders werk
kunnen vinden Dat professoren,
ambtenaren en anderen, die zelf niets
produceeren voor vrijhandel zijn, is
zeer natuurlijk, maar waarblijven de
stemmen van degenen, die wel de
salarissen dier lieden moeten opbren
gen, maar geen hulp of bescherming
genieten.
DR. J. KRAMER.
Den Bosch.
(Het Huisgezin).
doet beven.
De kleermaker zakt op de knieën
en begint zijn akte van berouw te ver
wekken.
Je verdiende allen opgehangen,
neen 1 met de kinderen naar bed ge
zonden te worden je zijt maar vechters
in den hoek van den haard. Ik ben
geen strooper maar een eerlijk
soldaat, ik ben geen bluffer van 't
infernael bataillon maar een Hol
lander, die niets beters vraagt dan om
eens aan te toonen, als anderen moed
hebben, nij ook het hart op de rechte
plaats heeft zitten. Sla op, meester
snijder; ik kom als vriend, niet als
vijand.
Algemeene verademing.
Ja, ik ben Jan Grompel, gaat de
soldaat vroolijk voort, ik ben de deug
niet van over tien jaren, de plaagstok
van het dorp, de schrik van allen
maar ook het slachtoffer van 't voor
oordeel. Als ik eens plichtig was, dan
heb ik de schuld in den oorlog op
Oostinje, te Palembang door bloed uit-
gewischt. Ziedaar mijn levenslang
eereteeken, en Jan Grompel doet
den hoed af, en men ziet de lange
roode streep, welke van 't voorhoofd
tot de wang loopt, en waardoor hem
een oog was weggenomen.
Een ieder dringt onder verschillende
uitroepen nader, om die vreeselijke
roode link van nabij te zien.
En om aan dat eereteeken meer
luister te geven, gaf mij de Koning
muts af, kleermaker, bij dat woord
gaf mij de Koning een ander... en
Jan Grompel trekt zijnen kiel langs
boven open, en waarempel daar blinkt
aan het schemerende zijden lint, de
flikkerende Willems-orde. Kom geeft
nu de hand aan 't scharesliepersjonk,
't heeft dat wel verdiend.
En twintig handen te gelijk worden
naar de hand van Jan Grompel uiige
stoken en dat is gemeend.
't Is geen wonder, hij ia altijd zoo
In.geaandea MadedeeUagen.
Voorkom die folterende benauwd
heden die Uw gestel ondermijnenl
Geen vergiften of verdoovings-
middelen maar geneeskrachtige,
borstzuiverende kruiden zijn de
oorzaak van de krachtdadige en
onschadelijke werking van Akker's
bij Asthma, Bronchitis en Hoest.
Overal per koker
f 1.50 f2.75 f4.50
De groote flacons
Het besle geneesmiddel voor een
trage - lever, schele hoofdpijn, verstop
ping en slechte spijsvertering is een
dosis Foster's Maagpillen. Deze pillen
regelen de vloeiing der gal van de
lever naar de ingewanden: Nu en dan
een dosis Foster's Maagpillen verzekert
goede werking van lever en ingewan
den, en is het beste voorbehoedmiddel
tegen een slecht gezondheid. Prijs per
flacon van vijftig versuikerde pillen
f 0.65 in apotheken en drogistzaken. 12
geweest. Nooit bang, nooit achteruit
gaan 1 Weet ge nog hoe hij den hol
lenden hengst tegenhield, hoe hij den
wolf vervolgde En dan die Sijmen...
Ussst, zegt Jan, die kerel is on
gelukkig genoeg, en voorden drommel
had hij mij zijn zwarten spits niet aan
de broek gezet en mij van zijn huis
verjaagd, ik zou er nooit aan gedacht
hebben, naar dat land te gaan, waar
't 'oude Pommernelleke zoo dopper over
liegen kon. Jammer, dat die oude ren
tenier naar de andere wereld verhuisd
is
Hoezee voor Jan Grompel Jan Grom
pel hier Jan Grompel daar. 't Is een
brave kerel die zich zoo schoon op
dien dronkelap van een Sijmen, ge
wroken heeft.
Er wordt gedurig met de liters ge
klept, er wordt vreeselijk gedronken.
De doctor is weergekomen, en heeft
met Jan Grompel verbroederd. Twaalf
ure slaat het, en nog luistert men naar
den verteller. Nu is het tijd van heen
gaan.
Maar hola! de soldaat heeft nog een
eitje met de dorpspoliliekers te pellen.
Gisteren heeft men met triomf een
artikel in den Antwerpenaer gelezen
Jan Grompel veracht geen vijand, de
Belg heeft moed en hij weet te strijden
dat heeft hij met de onzen getoond te
Waterloo.
Niet die landloopers, waarvan hij er
zoo even vier of vijf met een brandend
stuk eikenhout de deur uitkegelde,
noemt hij Belgen, die zijn dezen naam
onwaardig, en de weldenkende Belg
moet die plunderaars verachten, maar
hij hoopt met zijne vrienden welhaast
dat infernael bataillon, met ruwen
baard en doodskop te ontmoeten
En wat u aangaat, mijne vrienden,
ik heb juist ook een dagblad-artikel in
den zak dat hier wonderwel te stade
komt. Heb je van Pater Venture wel
gehoord 't Moet een kapitale kerel
zijn. Nu, luister eens wat die man,
Wat de nieren doen.
De nieren vereischen steeds onze
volle aandacht Zoo lang zij gezond en
krachtig zijn, dragen deze organen zorg
voor de zuiverheid van het bloed en
verwijderen zij urinezuur en andere
schadelijke onzuiverheden uit hel
lichaam. De nieren behoeden ons zoo
doende voor talrijke pijnlijke en onaan
gename kwalen.
Doch wat gebeurt, als de nieren
tra8g werken en zich vergiften in het
bloed ophoopen Het urinezuur kan
zich dan in zulke hoeveelheden afzet
ten, dat het scherpe kristallen vormt,
die rheumatiek veroorzaken, of wel
kan een onvoldoende hoeveelheid water
aan het bloed onttrokken worden, waar
door waterzucht ontstaat. Ook andere
kwalen kunnen optreden, zooals urine-
stoornissen, blaaszwakte, nierzand en
-steen, ischias, snit, hoofdpijn, duizelig
heid en zenuwachtigheid.
Welke verschijnselen zich ook voor
doen, gij kunt niet gezond worden,
voordat uw nieren weder gezond zijn.
Laat Foster's Rugpijn Nieren Pillen u
bijstaan. Zij werken rechtstreeks op de
oorzaken van uw kwaal, reinigen de
nieren en wekken deze op, doch zij
werken niet op de lever, masg of inge
wanden. Vrouwen zoowel als mannen
kunnen op Foster's Rugpijn Nieren
Pillen vertrouwen.
Let op de verpakking in glazen-flacons
met geel etiket (alom verkrijgbaar),
waardoor gij zeker zijt geen verlegen
builenlandsch goed te ontvangen Prijs
f 1.75 per flacon. 39
In den H. Vastentijd zal het beter
in uwe harten doordringen. De H.
Vader heeft in zijn eigen Vaticaan
al vele menschen ontvangen, die geen
oprechte christenen waren; maar Hij
heeft de deur gewezen smadelijk
de deur gewezen en dat kan geen
priesterhart en 2eker geen Pausen-
hart zonder kwellende bitterheid, aan
wellicht voor 't overige, onberispe
lijke Roomsche vrouwen en meisjes,
die aan opzet denkt geen mensch
die argeloos en toch schuldig,
argeloos en toch uitdagend op on
christelijke wijze gekleed, den H
Vader wilden komen huldigen
op hun knieën
Vrouwen en meisjes, of ge wilt of
niet, zoodra gij in het openbaar
treedt, met schaamteloos vertoon, al
gingt ge naar liefdadigheidswerk of
naar het Heiligdom des Heeren, uw
eerste knieval, uw eerste goedgunstig
heid was voor Satan, den vijand van
Christus.
Zegt nu niet in Gods naam„We
wisten het niet; we hadden er nooit
aan gedachtGe weet het zóó goed
en ge hebt er zoozeer aan gedacht,
dat ge door duizende innerlijke of
uiterlijke goocheltoertjes hebt getracht
aan de letter iets of wat te gehoor
zamen, en de kern der zaak, met
minachting of lichtzinnigheid, ja spot
zelfs, hebt bejegend.
Die er wat van af weet, weet het
beslist, dat de H. Vader in geenen
deele overdrijft in bezorgdheid voor
uw zielenheil en in zijn gestrengheid
tegen ergernis.
Hier is 'n droeve statistiek en wie
zal mij tegenspreken. Onder onze
jongelingen zijn er op de 10, 2
sterken, die u de baas zijn, onchris
telijk gekleede vrouwen! en tegen
verleiding of zinnenprikkel bestand
die twee hebben medelijden met u...
of verachten u; 5 zwakken die van
goeden wil zijn en die u dus moes
ten vluchten als ze luisterden naar
hun geweten, dat soms al van zooveel
schande en vallen getuigt hebt
gij dan eerbied voor hen; 2
slechten, die al toonen ze het niet,
den vloek van Christus op zich haal
den toen Hij, de zachtzinnige vrou
wenbeschermer, het uitgedonderd
heeft „Die 'n vrouw beziet met
onreine oogen, met wellustbegeerte,
haar genaakt, bedrijft echtbreuk of
kuischheidschennisvoor hen, zijt
gij Eva èn Satan wellicht; en 1, er
blijft er één over van de 10, die
wel, neen, in ons katholieke land zijn
er,.... meer op de 10 waarvan gij
den handdruk, ja den adem moest
schuwen met ontzetting, want aan
hun lijf knaagt of knaagde de kanker,
in hun ziel grijnst nog de hel die
belust is op onvoorzichtige en roe-
kelooze prooi.
Wist ge dat niet, ge weet het nu.
Of is wellicht de kwaal niet zoo
verspreid? Maar wien heeft ze ge
spaard, in de moderne wereld Haast
niemandZe heeft niet enkel 'n
heiligschennend bezit genomen van
de huwbare jeugd, tot zelfs van de
al te rijpe weduwjaren, ze heeft
bondgenoote van Satan hare
morsige handen gelegd op het teere
kinderlijfje, dat nog in den knop
staat, de ontluikende bloem onzer
kleinen, nog maar pas door het
water uit Christus' hartewond gerei
nigd van erfzonde, nog maar een
keer of wat door het Bloed uit Chris
tus zielegrond gesterkt, tegen het
voor u, over al dat revolutiemaken en
bovenal over dat revolulionnairen van
Belgie schrijft
Met den eigenlijk gezegden op
stand is alle verdrag van vrede, alle
schikking onmogelijk; hij kan zelfs de
godsdienst niet dulden, zonder zichzel
ven te verwoesten, want zijn constitu
lief grondbeginsel is in haat van die
godsdienst. Oordeelt derhalve hoe
stootend en ongerijmd het is, katho
lieken te zien, die dezelfs taal spreken,
die in dezelfs staalkundige wenschen
deelen en die met een woeste blijd
schap den val der tronen, het ongeluk
der koningen toejuichen.
Men luistert in een doodsche stilte,
hij leest zoo indrükwekkend die Jan
Grompel.
Leg, zoo gaat de lezer voort, leg
in naam der godsdienst, dit bezweer
ik u, de grondbeginselen af, waarvan
de godsdienst een afschuw heeft...
Eischt uwe rechten, maar eerbiedigt de
rechten van anderen. Bestrijdt de con-
stitutioneele willekeur, maar predikt
de wanoide niet, bestrijdt het depotis-
mus, maar roep de omwenteling niet
ter hulp, en nu volgt er eenegan-
sche mondvol latijn, waar ik zoo min
iets van begrijp, als jij.
Jan Grompel heeft gelijk, mompelt
de een; gaat het nu altijd niet naar
wensch, 't zal beteren, betalen wij nu
zware lasten, laat ons op de toekomst
hopen, heeft de een hier nu al wat
meer recht dan de ander, de dagen van
gelijkheid zullen aanbreken
Ja, kleermaker, maals van deoproer-
vlag maar een onderbroek, smid, be
reidt gij de ganzenroeren maar voor
de musschengild en wat de proclamatie
aangaat, doctor, ze zal toch licht ergens
voor dienen... Nu, wel gezegd: wat
minder gekroegd, wat meer gewerkt,
en 't zal gewis al merkelijk beter gaan
in het vaderland.
En gij, Jan Grompel.
Ik keer naar mijn kantonnement
terug, ik heb te Palembang 4e gouden
strepen van onder-officier gewonnen,
ik hoop binnenkort aan gene zijde de
meet, de gouden epauletten te gaan
verdienen. Dan kom ik in je midden
terug, om je te leeren wat het zegt,
den Koning en het vaderland trouw te
zijn, en je andermaal te bewijzen, wat
er uit een scharesliepersjonk groeien
kan. Vaartwel! vergeet niet, dat, als je
schreeuwt gelijk ondeugende kinderen,
je 's avonds zonder 's vaders benedictie
naar je nest zult gezonden worden.
De deur valt toe. Jan Grompel is in
de duisternis verdwenen, maar hij zal
woord houden en lerugkeeren...
Wat glinstert de zon's morgens toch
vroolijk op het dorpkei Alles ontwaakt,
want de haan kraait aan de hoeve,
en 't is de eerste maal in vele jaren,
dat dit gekraai Sijmen weer zeer doet
aan het hart.
Het herinnert hem Jan Grompel,
Ter Kooijen, het brave Hanneke, aide
verloren weelde, het doet hem gevoelen
hoe diep hij, door eigen schuld, door
zijne verwaandheid, dwarsdrijverij en
eindelijk door de verslaving aan den
drank, gevallen is.
Maar met die honderd gulden, hem
door Jan Grompel geschonken, zal hij
zich opbeuren, eerlijk man worden en
woord houden.
En toeh, 't moge hem zeer doen
kraai maar, kraai maar! want dat
Kieke Rieke Hie verkondigt voor
Sijmen ook een nieuwen dag een nieuw
leven.
Och, mocht Hanneke dien nieuwen
dag eens zien.
Doch zij rust reeds zoo lang op den
dooden akker, dicht zeer dicht bij
hare moeder en aan hare andere zijde,
't is toch aardig dat toeval aan hare
andere zijde, ligt de arme moeder van
't scharesliepersjonk.
EINDE.