TieÉ Blad fan „PEEL Ei MAAS' Het gouden Bidsnoer. Landbouwwerktuigen. Zaaimachines M. Vennekens Zaterdag 11 October 1924 No. 41 REDE, FE UI EE ETON. ïagssaata MiMseltagea. Rud Sacks en Saxonia Motor-dorsckmachines Lister en Deutz MOTOREN Reform wanmolens Ploegen, Eggen, Cultivators, Veepotten. Albion Bietensnijders. Nieuw model Belg. Bietensnijders. Duitsche Bietensnijders gehouden door den Edclachtb. Heer Burgemeester, b\j gelegenheid der opening van de O. L. School aan de Heide. Zeereerw. heer Pastoor, Weledelgestr. heer Inspecteur, heeren leden van den Gemeenteraad, belangstellenden, onder wijzend personeel en kinderen. Het is mij eene behoefte des harten op de eerste plaats mijn dank^ te be tuigen aan den Zeereerw. heer pastoor, die zoo welwillend was op mijn ver zoek wederom de plechtige inzegening der school te willen verrichten, om daardoor ook het onderwijs en de op voeding der kinderen te stellen onder de bijzondere bescherming des hemels. Een woord van dank ook den Weled. gestr. heer Inspecteur op het Lag Onderwijs en heeren leden van den Gemeenteraad, die deze plechtigheid met hunne tegenwoordigheid hebben willen vereeren en daardoor tevens hun belangstelling in het onderwijs alhier hebben getoond. Mijne heeren. Het is thans voor de vierde maal binnen een drietal jaren, dat door mij eene openbare lagere school plechtig wordt geopend; kon ik bij vorige gelegenheden er steeds op wijzen, dat de stichting der school de algemeene instemming had en dus met medewerking van allen was tot stand gekomen, ten opzichte der school aan de Heide was dit niet het geval. Den wensch der inwoners van de Heide en omgeving om een eigen school te heb ben, was en is op zichzelf zeer begrij pelijk en niemand, ook ik persoonlijk niet, zal het dezen euvel duiden, dat zij zich alle mogelijke moeiten hebben gegeven om hun wensch vervuld te zien. De afstanden, die sommige kin deren, die de scholen te Leunen moes ten bezoeken, gedwongen waren dag* lijks af te leggen, vormden inderdaad een bezwaar, dat valt niet te ontken nen. Toch heb ik steeds gemeend mijne medewerking aan de totstandkoming dezer school niet te kunnen geven en heb ik deze meening niet, tegenover wien dan ook, onder stoelen of banken geschoven. De redenen, welke mij daar toe hebben geleid, waren niet een mis kennen van de argumenten voor den bouw dezer school door belanghebben den, autoriteiten en mede-beslissenden naar voren gebracht, niet een misgun nen aan de bewoners van de Heide van deze school, maar waren ontleend aan het algemeen belang van Venray. Steeds is door mij het beginsel voor gesteld, dat eene school moet gebouwd worden in de onmiddellijke nabijheid eener kerk, of, indien dit onmogelijk was, tenminste op eene plaats, waar met grond kon worden verwacht, dat in de toekomst eene kerk zou komen. Is dit in het algemeen gewenscht om niet te zeggen noodzakelijk, in eene zoo uitgestrekte gemeente als Venray, waar het nooit mogelijk zal zijn om aan alle bezweren tegen de te groote afstand der school voor sommigen te gemoet te komen, was het des te meer noodig om althans dit principe, hel eenigste dat een vaste basis biedt voor de plaatsen, waar scholen moeten worden opgericht, onvoorwaardelijk vast te houden. Volgens mijne meening moet den lciuderen van hunne prilste jeugd den gang naar de kerk, den biechtstoel en de communiebank wor den vergemakkelijkt en dit is alleen mogelijk indien school en kerk in de onmiddellijke nabijheid zijn gelegen en moeten ter redding van dit groote bezwaar zelfs andere op zich zelve ernstige bezwaren wijken. Was dit dus de allervoornaamste, toch was dit niet de eenige reden, waarom ik meende, dat de slichting dezer school niet in het algemeen be lang was. Immers, door mij is er steeds op gewezen, dat het aantal kinderen, dat de school aan de Heide zou be zoeken, niet dusdanig was, dat dit alléén de stichting eener nieuwe school noodzakelijk maakte, uit het aantal, dat zich als leerling voor deze school heeft aangegeven, namelijk zestig, blijkt mij, dat dit veel meer nabij komt de door mij steeds gemaakte schatting dan het getal, dat in de ver schillende requesten door belangheb benden werd genoemd. Toch strekt me dit niet lot voldoening, maar is me dit eene diepe teleurstelling. Immers nu blijkt de school aan de Heide eene tweeklassige en zullen ook èn de jon gensschool èn de meisjesschool te Leunen ingevolge de wijziging der Lager Onderwijswet, zoodra aan die scholen eene onderwijzersvacature ont staat, eveneens scholen met twee leer krachten, het hoofd inbegrepen, worden en zullen dit, menschelijker wijze gesproken, de eerste jaren blijven. Wat het zeggen wil, om tusschen de 80 en 90 kinderen, verdeeld over zes klassen, behoorlijk onderwijs te geven met twee leerkrachten, dat kunnen U bevoegde deskundigen beter zeggen dat ik. Ook zal het U allen duidelijk zijn, dat het niet mogelijk zal zijn, het peil van het onderwijs, dat de laatste jaren, ook in dit gedeelte der gemeente, blijkens door mij ontvangen rapporten, steeds steeg op dit verhoogde peil te houden. Dit is het tweede, door mij voorzien en te betreuren gevolg van de te ver doorgevoerde splitsing van scholen, bezien uit het standpunt van het alge meen gemeentebelang. Een derde door mij gevreesd gevolg van de stichting dezer school, het nog verder versnipperen van het onderwijs in deze gemeente wegens het niet kunnen weigeren aan anderen, in ge lijke omstandigheden verkeerenden, wat hier is toegestaan is tengevolge van de reeds genoemde wijziging der Lager Onderwijswet, welke de stichting van nieuwe scholen heel wal moei lijker maakt, althans ten deele wegge nomen. De regeering heeft ten slotte ingezien, dat de steeds verder doorge voerde splitsing op een financieel débacle voor Rijk en Gemeente uit- loopen moest en bovendien het onder wijs niet ten goede kwam. Mijne Heeren 1 Al zal het U uit het voorafgaande duidelijk zijn, dat de opening dezer school geheel verschil lende en gemengde gevoelens in mij te voorschijn roepen, en al heb ik ook na rijp beraad, gemeend U zelfs op dit oogenblik, nu de Heide ter gelegenheid van de opening dezer school in feestdos is gehuld, U deze beschouwingen niet te moeten onthouden, omdat gij er allen recht op hebt mijn standpunt volledig te kennen, en ik er prijs op stel op de bres te blijven staan voor de belangen der gemeente, zooals ik die inzie, ook dan, wanneer uit hand having van een eenmaal als juist erkend standpunt groote moeilijkheden voortvloeien en daarmede de sympa- thiën, ja zelfs het vertrouwen en het geloof in d'e strikte onbaatzuchtigheid in mijn persoon gemoeid en vele aan vallen op mijn beleid het gevolg zijn, toch wil ik verder de vrees voor de toekomstige gevolgen onderdrukken, me tevens vleiende met de hoop dat ik op dit punt te zwartgallig zie en verder slechts uiting geven aan de vreugde, die ook mij bezielt, dat de bewoners van de Heide heden de ver- 42. Hevig ontsteld bracht ik freule Con stance naar huis; zij sprak zeer weinig en ik geloof, dat zij somtijds bad, want ik zag hare lippen bewegen, zonder eenig geluid te hooren. In die overtuiging liet ik haar aan haar zelve over. Met welgevallen rustten nu en dan hare blikken op het bidsnoer, dat zij verscheidene keeren te voorschijn haal de en ik ben verzekerd, dat, hoe on aangenaam haar de laatste ontmoeting getroffen had, zij van het herwonnen kleinood zich een gelukkige toekomst voorspelde. Ik ried haar aan, zich spoedig ter ruste te begeven, daar zij er zeer over spannen uitzag, en beloofde haar, op haar verzoek, den anderen morgen om één uur terug te komen, op welk tijd stip zij de komst van den heer Flenking had bepaald. Voor den aangewezen tijd trad ik bij haar de kamer binnen. Zij vertelde mij welk een onrustigen nacht zij had doorgebracht, wat ik niet behoefde te betwijfelen, wanneer ik haar gelaat slechts aanzag, dat zeer bleek was en van afmatting en vermoeienis getuig de. De pendule in het vertrek, waarin wij ons bevonden, had nauwelijks één uur geslagen, of een bediende meldde de aankomst van den fabrikant. Hij ontving bevel den verwachten bezoe ker binnen te laten en weldra hoorde we zijne zachte stappen op de trap. De ontmoeting, welke er zou plaats vinden was eene van die soort, welke misschien menig ander, dan den fabri kant, in de war zou gebracht hebben, en hem althans met zijne houding verlegen doen zijn. Deze verlegenheid en verwarring openbaart zich meestal dadelijk, wanneer de bezoeker binnen treedt en hij een grooten afstand moet overschrijden, welke hem van den persoon, wien zijn bezoek geldt, ge scheiden houdt. Alleen het binnenko men in eene zaal, waar zich voor ons vele lieden hebben verzameld, doet de mate van beschaving kennen, welke de bezoeker zich eigen heeft gemaakt en bedremmeldheid of linkschheid is veelal een bewijs, dat men zeer weinig in beschaafd gezelschap heeft verkeerd welk gebrek door eene vrouw van op voeding den man zeer zelden wordt vergeven. Geheel los en ongedwongen, maar bedaard en ernstig, zag ik Reinold binnentreden. Het gelaat van Constan ce werd met een vuurrood overtogen terwijl om hare lippen een flauwe glimlach zweefde, die getuigde van hare ingenomenheid met dit bezoek. De heer Flenking, tot haar genaderd begroette met eene sierlijke, doch niet overdreven buiging, waarmede sommige lieden, bespottelijk genoeg, alles willen goedmaken en vroeg haar op waarlijk deelnemenden toon naar den staat harer gezondheid; waarna hij verschoo- vulling "van hun lang gekoesterden wensch mogen beleven. Toen eenmaal het besluit gevallen was, dat de school aan de Heide zoude gebouwd worden, hebben Burgemeester en Wethouders dit besluit van den gemeenteraad met bekwamen spoed en voortvarendheid uitgevoerd. De gemeente-architect, die met de opmaking der plannen was belast, heeft zich op uitnemende wijze van zijn taak gekweten, en de heer Ver stralen, die aannemer was der school en woning, heeft het werk tot tevreden heid der directe voorloopig opgeleverd. Een woord van lof aan architect en aannemer is dan ook wel op zijn plaats. Wel ontstonden er tengevolge van het aanhoudend slecht weder meer malen moeilijkheden, moeilijkheden zijn er echter om ze te overwinnen en ze werden overwonnen. Indien U het gebouw straks gaal bezichtigen zult U zien, dat alles, wat maar eenigszins naar luxe zweemt, is vermeden en het geheel toch een aan- genamen, prettigen indruk maakt en de school aan alle redelijke eischen voldoet. Bij de woning is er naar ge slreefd om deze zoo gezellig en prac tisch mogelijk te maken, opdat het hoofd zich hier echt zoude thuis ge voelen. Ik meen wel te kunnen zeggen, dat we in dezen opzet geslaagd zijn. Bij de benoeming van het hoofd der school en zijne helpster heeft hel college van Burgemeester en Wethou ders en de Gemeenteraad er zich op de eerste plaats rekenschap van ge geven, dat een der grootste moeilijk heden aan de Heide zoude zijn het catechismusonderricht, het meest nood zakelijke vak voor ons Katholieken, die weten, dat we maar één doel hier hebben op de wereld, te weten zalig te worden. Om hieraan zooveel dit in onze macht stond, tegemoet te komen, zijn dan ook slechts onderwijskrachten benoemd in het bezit van het diploma Godsdienst. Mijnheer Driessen, U als hoofd en U, mejuffrouw Vermeulen als onder wijzeres, wacht dan ook op de Heide lang geen gemakkelijke taak. Er wordt van U verlangd, dat gij de kindertjes, die de ouders aan Uwe zorgen hebben toevertrouwd, niet alleen onderwijst in lezen, schrijven en rekenen, of onder wijs.- geeft in de vakken a-k zooals de Lager Onderwijswet luidt, maar dat gij hen aanleert christelijke en maat schappelijke deugden, neen, ik wil het hier duidelijker en beter zeggen, dat gij hen helpt te worden brave en flinke toekomstige katholieke vaders en huis moeders, van echt degelijken katholie ken grondslag, bezield met eerbied voor kerk, godsdienst en maatschappij, gehoorzaam aan het wettig gezag, zoo wel geestelijk als burgerlijk en toege rust met de noodige vakkennis om met kans op succes den strijd des levens aan te vangen. Dat verwachten wij van U, dat ver wachten de ouders van U, dat hopen de kinderen van U. De ouders geven U hun vertrouwen en beloven met U mede te werken en U te helpen en Uwe taak te verlichten, waar ze dit kunnen. Gij kindertjes, zult Uw hoofd en Uwe juffrouw gehoorzamen, hunne wijze lessen opvolgen en goed leeren, daar ben ik zeker van. Eert steeds Üwe ouders en leermeesters, dit is een e'erste vereischte voor het welslagen Uwer opvoeding. Het H. Hart-standbeeld door de bewoners van de Heide, wel willend aan het gemeentebestuur ter plaating in de school aangeboden, zal daar steeds een eereplaats innemen. Moge het in Uw midden onderwijzers en leerlingen er steeds aan herinneren, dat vertrouwen op God en liefde tot het H. Hart den arbeid verzoet en doel gedijen, kracht en steun geeft in moeilijke omstandigheden, troost in droefheid en hulp in den nood. ning verzocht voor zijne genomen vrij heid. Het gelaat der jonkvrouw was weer tot zijne gewone bleekheid terugge keerd, en het hijgen van haar boezem getuigde van de gejaagdheid waaron der zij leed. Ik had, na een handdruk van Reinold ontvangen te hebben, hem een stoel aangeboden; hij nam dien dankbaar aan en plaatste zich tegen over de freule, wier blik bijna bezweek voor het doordringend maar niet on vriendelijk oog van den fabrikant; die spoedig een zwijgen verbrak, dat voor beiden hinderlijk geworden zou zijn. Alvorens ter zake te komen, sprak hij, gevoel ik het tot mijn plicht de freule een geruststellend bericht mede te deelen, omtrent eene zekere gebeur tenis, welke kort na hare ontmoeting met haar broeder plaats vond en die voorzeker aan de onaangename span ning en gejaagdheid, waarin zij ver keert, een einde zal maken. Constance, die eenigen tijd voor zich had gezien, sloeg plotseling hare oogen op en verwondering en dankbaarheid teekenden zich daarin af. Het moet u niet bevreemden, dat ik kennis draag van die ontmoeting, begon Reinold weder, daar het bericht er van mij ter ooren kwam, na het looneel, wat ik zelf heb bijgewoond. Gisterenavond omstreeks halfacht wandelde ik langs de rivier op den weg, die van het dorp naar het twee uur verder gelegen spoorwegstation leidt. Eenige schreden op het voetpad gezet hebbende, passeerde ik onzen goeden pastoor, die waarschijnlijk, na Ik spreek hierbij den wensch uil, dat er steeds heersche eene echte, ver trouwelijke, goede verstandhouding tusschen ouders en onderwijzers dezer school, zoodat huisgezin en school samenwerken in de opvoeding van het kind, dat er zij, vruchtbare samenwer king tusschen geestelijk, burgerlijk gezag en personeel der school in het belang der jeugd en dat ten slotte de school aan de Heide aan de ouders die voldoening en die resultaten schen ken, die zij er van verwachten en hiermede verklaar ik de school aan de Heide geopend. Een luid applaus bewees, dat deze rede bij allen in goede aarde gevallen was. De heer Van den Donk, inspecteur op het Lager Onderwijs, hierop het woord nemende, zeide er eene eer in te stellen bij de opening dezer school tegenwoordig te kunnen zijn en was hem dit bijzonder aangenaam, wijl hij krachtens zijn ambt ook een werkzaam aandeel in de voorloopige werkzaam heden voor de tot standkoming dezer school had gehad en had hij daarbij ruimschoots gelegenheid gehad om het wijs financieel beleid van het gemeen tebestuur van Venray gade te slaan. Spreker bewonderde de laaiheid, waar mede de bewoners van de Heide had den volgehouden om hun plannen eens verwezenlijkt te zien en wenschte hij hen geluk met dit resultaat. De tot standkoming dezer school bracht vol gens spreker ook bijzondere verplich tingen mede, thans was hel aan de bewoners van de Heide om te toonen, dat zij deze school waardig zijn door naar best vermogen steun te verleenen aan hoofd en onderwijzend personeel der school en een goede verstandhou ding te bevorderen. Verder dankte spreker den burgemeeeter en den ge meenteraad voor hun besluit tot bouwing dezer school en sprak hij den wensch uit, dat spoedig het tijdstip mocht aanbreken, waarop noch de gemeente raad, noch de burgemeester van Venray er spijt van zoude hebben tot stichting dezer school te zijn overgegaan. Zich tot het hoofd der school wen dende, heette spreker den heer Driessen hartelijk welkom hier en zeide dat men op hem en zijne medehelpster, mej. Vermeulen alle verwachtingen gebouwd had. Mijnheer Driessen, aldus spreker, wij rekenen op U, moge Gods beste zegen rusten op Uw arbeid tot groei en bloei dezer school en tot heil van Kerk, Staat en Maatschappij. Het hoofd der school, de heer Dries sen richtte daarna een hartelijk woord van dank tot Burgemeester en Wet houders, den ZeerEerw. Heer Pastoor, den Gemeenteraad en den Heer In specteur alsmede aan zijn buurlui voor de hartelijke ontvangst hem hier ten deel gevallen. Verder bedankte hij de milde gevers, die hem in staat gesteld hadden heden de kinderen te kunnen onthalen op chocolade en krenten broodjes. Spreker uitte verder zijne bewondering voor de werkkracht van den EdelAchtbaren Heer BuJgemeester en tevens voor de godsdienstige gezind heid der Heidebewoners, die zulk een fraai H. Hartbeeld aan de school ge schonken hadden. Hij beloofde de hem opgedragen taak naar best vermogen te zullen behartigen en zijn best te zullen doen om te werken tot tevreden heid van allen zoowel van hen, die boven als onder hem stonden, hij hoopte de vriend te worden niet van eenen, maar van allen. En met den wensch »Dat geve de goede God" besloot hij zijne toespraak. De heer A. Droesen daarop het woord nemende, deelde mede, dat men hem verzocht had om hier een enkel woord je te spreken en vermeende hij ver plicht te zijn aan dat verzoek te voldoen Namens de bewoners van de Heide bracht spreker dan oprechten dank aan degenen, die behulpzaam waren geweest om die wegen te bewandelen ingespannen studie, zich een weinig zocht te verstrooien en op te frisschen Het weer was fraai; er waaide een verkwikkende noordoostenwind en de maan stond helder aan den hemel. Ik was den eerwaarden man, die langzaam wandelde in een flinken pas voorbijgegaan. Mijn groet werd met een vriendelijk goeden avond beant woord en weldra kwam ik de breede laan voorbij, welke uit het bosch naar den grooten weg toegang verleent. Allerlei gedachten betreffende de aan slaande vergrooting mijner fabriek hielden mij bezig, toen ik na een paar minuten, op een grooten afstand, daar het zeer stil was op den weg en de wind achter mij aanwaaide, een paar driftige stemmen waarnam. Ik zag om wat dit had te beduiden en vreesde, dat de pastoor het slachtoffer eener onbeschaamde aanranding was. Met den meesten spoed keerde ik terug en geholpen door het heldere licht der maan en de scherpte van mijn oog, nog versterkt door een kijker, welken ik altijd bij mij draag, ontdekte ik, dat de pastoor zich op heftige wijze onder hield met een zonderling uitgedost persoon, die, nadat ik de laan passeer de, daaruit was te voorschijn gekomen. Met alle kracht verhaastte ik mijne schreden. Spoedig bevond ik mij op de plek waar ik wezen wilde en nu werd ik stilzwijgend toehoorder van de volgende woordenwisseling Ongelukkige wat wilt gij doen sprak de verschrikte zieleherder tot den man, die op het punt was van zich te verdrinken en tot dat einde welke ten slotte tot bouwing dezer school hadden geleid, aan den Edel Achtbaren Heer Burgemeester, die ten slotte deze school had doen bouwen, aan de leden van den Gemeenteraad, die door hunne stem tot stichting dezer school hadden medegewerkt. Verder betuigde spreker hartelijk dank aan den Heer Inspecteur op het Lager Onderwijs voor zijne welwillende be moeiingen in zake de totstandkoming dezer school en aan den ZeerEerw. Heer Pastoor voor de bereidwilligheid, waarmede hij hedenmiddag de plech tige inzegening dezer school had willen verrichten. Bij voorbaat bedankte spreker den ZeerEerw. Heer Pastoor alsmede de beide Heeren Kapelaans voor de moeiten welke zij zich in de toekomst voor het gehucht de Heide zouden moeten getroosten. Ten slotte richtte spreker nog een woord van dank aan het hoofd der school en aan de onderwijzeres, die hunne beste krachten zouden wijden aan het onderricht en de opvoeding der kinderen, aan de Heeren Timmer- mann en Verstralen, respectievelijk architect en aannemer der school, voor het keurige werk hier geleverd en eindigde hij met een woord van dank aan allen, die de plechtige inzegening en opening met hunne tegenwoordig heid hadden willen vereeren. Ouderdom en Gezondheid* De oude dag verklaart niet noodzake lijk nierzwakte, rugpijn, stijfheid der spieren, rheumatische pijnen en last met de urine bij menschen op leeftijd want terwijl sommigen jong zijn op 80-jarigen leeftijd, zijn anderen oud als zij 60 zijn. Maar de oude dag brengt gezond heidswijsheid. Oude menschen zijn ver standig door de harde ondervinding, en zij zeggen »Wees opgewekt, maar ga niet laat naar bed. Vermijd zware maaltijden en buitensporigheden. Neem lichaams oefening en de noodige rust." Zoo velen verwaarloozen deze eenvoudige regels en worden bijgevolg te spoedig oud. Foster's Rugpijn Nieren Pillen passen oude menschen. Zij regelen de urine wegen zonder de maag, lever of inge wanden te verstoren. Zij bevrijden bejaarde personen van rugpijn, ver minderen de aanleg voor rheumatiek en helpen om de kwade gevolgen van urinezuur op het gezicht, het geheugen en het gehoor tegen te gaan. Duizen den danken hun goede gezondheid aan Foster's Pillen. Verkrijgbaar in apotheken en drogist zaken f 1,75 per flacon (geel etiket met zwarten opdruk). 32 Leverbaar uit voorraad aan zeer lage prijzen. 40 Aanbevelend, Stationsweg Telef. 61 zich aan den oever der rivier had be geven. Laat mij doen wat ik wil, was het norsche antwoord van den aange sprokene, die nog altijd met zijn rug naar den pastoor bleef staan, laat mij doen wat ik wil, wat gaan u mijn zaken aan Die gaan mij maar al te zeker aan, sprak de zieleherder, zijn stevige hand op den schouder van den levens moede leggende. Kom, luister naar mij het is voor minst een menschen- vriend, die tot u spreekt; zie van uw boos opzet af. Het is eene dwaasheid de wereldsche pijnen te ontvluchten, om er eene eeuwigdurende foltering voor in de plaats te krijgen. Bedenk u wel eer het te laat is. Van alle zonden kan men zich beteren, alleen deze mis daad is onherstelbaar. Ik kan het leven niet langer dragen, gebrek en gewetenswroeging noodzaken mij tot dien stap, was het antwoord, op droefgeestigen toon ge sproken. Het gebrek vindt zijn vijand in de welvaart en de gewetenswroeging in het berouw, dat u met God zal ver zoenen, antwoordde de ontroerde gees telijke met plechtige stem. Wordt vervolgd.

Peel en Maas | 1924 | | pagina 5