Pij n
Weekblad voor VENRAY, .HORST en Omstreken.
Tweede blad.
Jaarmarkt te Venray
Het gouden Bidsnoer.
Aanbesteding van Kolen
De Kippenhouderij
op het platteland
b1 tü UIXJXj-HJTON
Insectenbeten.
Als je zooveel schoenen
moet poetsen ais ik, is het je niet
onverschillig, welke schoencrême
je gebruikt. En d'er zijn een heele-
boel soorten, maar d'er is er niet
één, die kan tippen aan Erdal,
wat betreft gemakkelijk poetsen
en fijnen duurzamen glans.
Zaterdag 21 Juni 11924
48e Jaargang No 26
ABONNEMENTSPRIJS
PER KWARTAAL
voor VENRAY 65 c.
franco per post 75 c.
voor het buitenland
(bij voo» uitbetaling) f 1,30
afzonder!, nummers 5 c.
PEEL EN MAAS
Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY Telefoon 81.
PRIJS DER
ADVERTENTIEN
1—8 regels 60 ct
elke regel meer 7l/« ct
Advertentiën bij abonne
ment groote reductie.
Maandag 30 Juni
Burgemeester en Wethouders van VEN
RAY zijn voornemens aan te besteden de
vcor den pubiieken dienst en scholen be-
noodigde kolen
Geleverd moeten worden magere huis
brandkolen en wel dubbel gewasschen
an-hraciet van pnma kwaliteit, afmedng
50/80 of 30|50 Indien geleverd wordt ui'
Liraburgsche mijnen bij voorkeur mijn
Wilhelmina, Dominiale mijn of Oranje
Na-sau II.
Benuodigd zijn ZES wagons, welke gr
leverd kunnen worden direct na de gun
ning en uiterlijk 15 September e.k.
De op zegel van 50 cent gestelde in-
schrijvingsbi'jeiten moeten in gesloten en
verzegelde enveloppe VOOR VRIJDAG 27
JUNI des voormiddags HALF ELF zijn
gedeponeerd in de daarvoor bestemde ge
floten bus ter Gemeentesecretarie Onmid
dellijk daarna, dus 27 Juni om half elf. zal
in het openbaar ten gemeentehuize worden
overgegaan tot opening der ingekomen
biljetten. De gunning volgt later. De ofte'
ten moeten zijn f-anco plaatsen van be
stemming in de gemeente Er wordt nader
opgave verst-ekt welke hoeveelheden in
elk der scholen en publieke gebouwe
moeien worden gebracht.
Voor het binnendoen der kolen ter
plaatse van bestemming zorgt de gemeente
zelf.
Monster moet worden bijgevoegd bene
vens opgave der mijn, waaruit geleverd
wordt.
Nadere inlich'ingen zijn te verkrijgen ten
kantore van Gemeentewerken,
Venray. 12 Juni 1924
Burgemeester en Wethouders voornd.
O. VAN DE LOO
De Secretaris
VAN HAAREN
door
JOS. BOSHOUWERS te LENT.
Sprokkels.
1. Voedsel met hoog eiwitgehalte
aan leggende hennen gegeven kost
misschien iets meer dan mais of mais-
meel, maar is toch veel voordeeliger
door de grootere eieropbrengst, terwijl
de eieren grooter, vruchtbaarder zijn
en meer en ook krachtiger kuikens
geven. Men verstrekke dus aan vast
zittende kippen het heele jaar door
goed ochtendvoer en aan losloopende
minstens van October tot Maart. En
dan moeten ze nog losloopen op een
zeer vruchtbare boerderij. Anders liefst
het heele jaar door Ochtendvoer.
2. Kuikens, opgevoed met karne
melk of afgeroomde melk groeien
sneller, komen gauwer in de veeren
en nemen spoediger in omvang en
16.
Maar het bleef ook alleen bij dien
scheldnaam, de jonker durfde blijkbaar
niet dicht in zijne nabijheid komen,
en zoo lang het tot geene dadelijk
heden kwam, beschouwde hij een
scheldwoord, dat uit den mond van
zulk een laaggezonken individu voort
kwam als eene lofuiting.
Thans zijn wij, mijne heeren, aan
het oogenblik genaderd, dat ik u moet
verzoeken u in den geest twee jaren
verder te verplaatsen. Zeker zult ge u
allen herinneren dat het toen was, dat
den jonker door zijn vader het kas
teel ontzegd werd. Alle ondergeschik
ten hadden in last hem den toegang
te weigeren en bij krachtigen tegen
stand zelfs geweld te gebruiken. Zijne
moeder was inmiddels gestorven, doch
dit bracht in het bevel niet de minste
verandering. Van zijn kant had hij ook
alle moeite gespaard om eene ver
zoening met zijne familie tot stand te
brengen enkele keeren werd hij in
den omtrek gezien, maar altijd op
verren afstand van het kasteel. Waar
hij van leefde wist men niet, want
geld bezat hij niet meer, zijn kinds
gedeelte was reeds lang verteerd en
hij wist maar al te goed, dat hij, als
zijii vader overleed, geen penning
gewicht toe.
3. Sterfte onder kuikens uit broed
machines en in kunstmoeders opge
voed, is te wijten aan de volgende
hoofdfouten
a. Erfelijkheid, ziekten, voortsprui
tende uit zwakte der ouders, voorname
lijk ontstaan door verwantschap.
b. Fouten gemaakt gedurende het
broedproces.
c. Mechanische invloeden. Te veel
kuikens in één kunstmoeder, te hooge
of te lage temperatuur in de kunst
moeder, zoodat de kuikens koude
vatten.
d. Onvoldoende hygiënische toestan
den. Gebrek aan zonlicht en ventilatie
werken tuberculose in de hand. On
zindelijke kunstmoeders. Luizen.
e. Onjuiste voeding. Daardoor ont
staan ingewandsziekten.
4. Foktoomen, die een vrijen uitloop
hadden met veel groenvoer, gaven
meer bevruchte eieien, terwijl de kui
kens vlugger uitkwamen dan de eieren
van foktoomen in heel kleine, kale
rennetjes.
5. Slechte legsters leggen ook in 't
voorjaar. Derhalve zullen er zonder
vfUnestcontrnle jaarlijks meer kuikens
gefokt worden van slechte legsters dan
van goede.
6. Hennen, die in het le jaar slecht
leggen, doen het doo'rgaans ook in het
2e en 3e. Moeten dus tijdig worden
opgeruimd.
7. De uitwerking der paring van
hoenders is vrij spoedig merkbaar.
Acht dagen na de plaatsing van den
haan bij den foktoom zijn nagenoeg
alle eieren bevrucht.
Na het wegnemen van den haan zijn
14 dagen later nog vele eieren bevrucht.
Wil "men dus van een anderen haan
fokken, dan dient mintens 3 weken
gewacht te worden.
8. Hennen, die spoedig door de rui-
periode komen en ter nauwernood met
leggen ophouden, bezitten de meeste
levenskracht en zullen bij oordeelkun-
kundige voeding veel eieren producee-
ren.
9. Een sterke, krachtige hen heeft
gewoonlijk een lang lichaam, recht
vierkant van onderen, diepe borst, goed
ontwikkeld achterlijf, krachtige dijbee-
nen.
10. Drijft men de kippenhouderij
alleen om het voordeel, 4&n valle de
keuze allereerst op de eierproduceeren-
de hoenders. Wit Leghorns komen
daarvoor zeer in aanmerking op de
boerderij. Ze zijn levendig van aard,
rusteloos werkzaam, altijd zoekend
naar voedsel, waarvan ze zelf veel en
kosteloos ophalen.
Zij komen spoedig in de veeren, zijn
vroeg legrijp en de haantjes kunnen
gauv- worden opgeruimd, omdat men
ze bij de 3 of 4 weken reeds kennen
kan. Hoe eerder weg, hoe beter 1
11. Aangezien hoenders steeds
moeten krabben en scharrelen, om hun
voeder te vinden, moet hun' dat als
jong kuiken reeds worden geleerd.
Daardoor krijgen ze ook een sterk
ontwikkeld, uitstaand achterlijf, krach
tige pooten en dijen met wijdstaande
legheenderen.
12. De haantjes, die zich het eerst
teekenen door kam en lellen, worden
meer te goed had, en de geheele na
latenschap voor zijne zuster bleef.
Gedurende eenige maanden, ik ge
loof, het zal wei bijna een jaar zijn
geweest was hij spoorloos verdwenen
en niemand, die iets meer van hem
hoorde. Toen het gerucht zich door de
nabuurtscliap verspreidde, dat zijn vader
op een verren tocht een doodelijken
val van zijn paard, had gedaan en
eenige dagen daarna was overleden.
De waarheid echter was, dat de oude
jonker wel het ongeluk had gehad van
zijn paard te storten, maar er met
eenige zware kneuzingen was afga-
komen, die hoezeer ook ernstig van
aard, vooralsnog geen ongunstigen ef-
loop deden vreezen. De gekwetste edel
man werd met omzichtigheid en allerlei
voorzorgen naar het kasteel gevoerd
en genoot zooals men kan begrijpen,
eene zorgvuldige oppassing. Toch hoor
de men heinde en ver dat hij over
leden was, en de praatzucht der
nieuwtjes-kramers ging zoo ver dat zij
verhaalden bij zijne begrafenis tegen
woordig te zijn geweest. Dit. is vol
strekt niet te verwonderen, want-dage
lijks om ons heen bemerken wij, dat
er lieden zijn, die niet alleen spreken
wanneer hun geest behoefte of zich in
de noodzakelijkheid bevindt zich te
uiten, maar alleen om te spreken, om
tong en lippen de haar zoo aangename
beweging te verschaffen, zonder welke
zij niet kunnen leven. Van die lieden
is de wereld vol.; zij zijn het, die
iemand door humonophoudelijk gekakel
zenuwhoofdpijn veroorzaken en som
migen, liever aan hun eigen gedachten
gewoonlijk de krachtigste fokhanen.
13. Als fokhaan kiest men er een
paar uit de allereerste broedsels.
14. Aan valnestcontrole kunnen
vele boeren niet doen. Zij koopen
daarom eendaags kuikens bij hun
eigen organisatie, dat is in deze streken
aan het fokstation te Horst.
In elk geval ziet men daar de hanen
van te krijgen.
15. De haan is de halve foktoom.
Alle kuikens heeft 50 pCt. van zijn
bloed. Wat de hengst is bij de paarden
fokkerij, dat is.de naan in de kuiken
wereld.
16. In Venray en omgeving hecht
men, zeer wijselijk veel waarde aan
de afstamming der veulens. Waarom
zou .men dat dan ook niet doen ten
opzichte der kuikens?
17. Zonder doelmatige huisvesting
geen wintereieren. En van deze toch
moet de winst komen. Men organiseere
excursies naar Horst
18. Ruim de oude hennen hij tijds
op. Wacht niet, tot ze in den rui zijn
gevallen. Laat ze ook niet ouder dan
2 jaar worden. Hoe ouder ze worden,
hoe minder eieren in den winter.
19^ Eksters, kraaien en musschen
schiet men dood, wijl ze schadelijk
zijn. Maar waarom ruimt men dan; de
haantjes ook niet vroeger op. Die zijn
immers geen haar beter 1
20. Wie nu nog kloeken gaat zetten,
moet zich laten onderzoeken door een
zenuwarts. Want die gaf blijk,, niet
meer te kunnen oordeelen.
21. Lezers en lezeressen dezer
rubriek, spoor uwe kennissen en vrien
den aan, dat ze zich allen abonneeren
op »Peel eji Maas".
De kippen betalen tiendubbel het
luttele abonnemenls-bedrag, gelijk
staande met een 5 cents sigaar per
weekl
in Uw rug, lendenen of spieren. Pijn door
rheumatiek. jicht, podagra, ischias, stram*
heid, stijven nek en rheumatische zenuw
pijnen. Probeer eens Akker's Klooster
balsem. Hij maakt uw spieren lenig, geneest
alle ongemakken en lijden, die door boven
genoemde ziekten ontstaan. Neem heden
eens een proef. Morgen zijt gij verbaasd
pn over de uitwerking er van.
In den tijd van muggen, wespen en
andere lastige insecten kan het zijn
nut hebben na te gaan in hoeverre
men zich voor hun steken moet wach
ten.
In het algemeen zijn de doktoren
van oordeel, aat het vergiftigde element
bij insectenstekenals van bijen, horzels,
muggen, enz. het z.g. mierenzuur is.
Daartegen beweert Dr. Carlet een
Duitsche medicus, dat het giftwerk
tuigje, dat aan den angel dezer dieren
verbonden is, uit twee van elkaar ge
scheiden kliersystemen bestaat waar
aan het eene de giftklier, een sterk
overgelaten en daarhij wat melancho
lisch van gestel, het spleen.
Jonker Richard was het gerucht
van zijn vaders dood ter ooren gekomen,
en hij geloofde gebeurd te zijn wat hij
gaarne wenschte. Van toeft af werd hij
herhaaldelijk in den omtrek gezien
nu niet meer te paard, want ook dat
had hij zeker reeds te gelde gemaakt,
maar te voet en altijd sluipend als een
hyena, die, langs den grond van een
kerkhof snuffelende, op zijne prooi
loert.
Hij verkeerde, zooals men hem kon
aanzien, in een ellendigen, berooiden
toestand. Zijn havelooze kleeding, zijn
thans geheel vermagerd gelaat, zijne
diepliggende oogen, door blauwe krin
gen omgeven en zijn onordelijk, sluik
naar beneden hangend haar, gaven
hem nu geheel en al het voorkomen
van een vagebond, een woesteling, die
zijn rol op 't levenstooneel bijna heeft
uitgespeeld.
Langzamerhand werd hij dichter bij
de ouderlijke woning opgemerkt, en
,niet zelden door de bedienden van het
/kasteel, alsook door mijnheer Van der
Wilk, die echter nooit een woord met
hem wisselden. Verscheidene keeren
had men hem reeds in den tuin ge
zien, die zich achter het slot tot op
geringen afstand uitstrekt, en zoo ge
beurde het, dat hij op een morgen zijne
zuster ontmoette, die, verschrikt door
zijne onverwachte verschijning, op zij
sprong en hem wilde ontwijken.
Hij belette haar dit echter door zich
in haar weg te plaatsen, en zeide, haar
te moeten spreken.
zuur, het andere een zwak alcalisch
product levert, welke samen de minder
aangename gevolgen van den insecten-
steek te voorschijn roepen.
Ook volgens een anderen dokter
moet er naast het mierenzuur een zout
zijn, dat de typische verschijnselen van
den steek, als ontsteking, rood worden
en opzwelling veroorzaakt.
Een giftdroppel van een bij een
heldere zure zelfstandigheid weegt
0.2 èi 0.4 m G. dat is ongeveer een-
vijfhonderste van zijn lichaamsgewicht.
De gevoeligheid van de menschen
voor insectensteken is zeer verschillend.
Terwijl de een slechts een licht jeuken
bespeurt, ontstaan bij een ander blazen,
die soms lang kunnen blijven. Er zijn
ook gevallen, dat insectensteken roos
en ontsteking veroorzaakten en bij
uitzondering zelfs algemeene bloedver
giftiging.
Daar bij bijensteken de angel in de
wond achterblijft, moet men deze zorg
Gij weet wel, was het antwoord
van het ontstelde meisje, dat bet u
verboden is zoo dicht in onze nabij
heid te komen, eil ik wil het verbod
van vader, om niet met u te spreken,
nakomen. Wat zoekt gij hier
Geld 1 geld om brood te koopen,
want ik heb honger, sprak hij op den
toon van wanhoop, met zijne rechter
hand op de plaats drukkende, waarin
het menschelijk lichaam de maag zit.
Ik mag u niet aanhooren, sprak
Constance, gij hebt het er naar ge
maakt en zijt zelf de oorzaak van uwe
ellende. Wist ik niet, dat ik er vader
verdriet mee deed, dan zou ik u eenige
hulp bieden, maar hij heeft het mij
uitdrukkelijk verboden en zelfs moeder
op haar sterfbed heeft dit bevel her
haald.
Wat geeft gij daarom Beiden
zijn immers dood I riep Richardkom
help mij, anders moet ik moorden of
ten minste stelen.
Richard, Richard, gij maakt mij
beangst, doe toch zulke akelige uit- 1
drukkingen niet! God zij u genadig:
en late u niet geheel los, anders be-j
leven wij nog meer schande van u, j
en sterft gij nog gewis door de han-
den van den scherprechter. Vader is
niet dood. Men heeft dit gerucht ver
spreid en gij hebt het geloofd. Hij ligt
boven zwaar gekneusd, en heeft een
groote wonde in zijn rechterbeen. De
chirurgijn geeft nog alle hoop niet
verloren...
Dat spijt mij, viel haar ontaarde
broeder haar in de rede, wat leeft
die oude lang Waar ligt hij
vuldig reinigen met een desinfecteeren-
de vloeistof, bijv. sterk verdund carbol-
water, en den angel met een fijn lan-
cetje voorzichtig verwijderen. Dan is
na eenige uren of in elk geval na 1
of 2 dagen de. pijn over en de wond
geheel genezen.
Er kan dan nooit een gevaarlijke
ontsteking ontstaan.
Het is ook goed het gestoken lichaams
deel zoo rustig mogelijk te houden en
de plaats met koud water of ijs af te
koelen.
Insectensteken, met name van bijen,
zijn dan gevaarlijk, zoo men er een
groot aantal van heeft opgedaan, wan
neer men bijv. door een zwerm bijen
is overvallen vooral voor kinderen is
dan het gevaar groot.
Een ander gevaar beslaat daarin,
dat de steken in het inwendige van
den hals worden gedaan, hetgeen kan
voorkomen met het eten van vruchten
of het drinken uit een glas waarin
Aan den linkervleugel van het
slot, niet ver van mijne kamer....
Hij boog zich plotseling naar haar
over, weinig acht slaande op haar
antwoord, en zeide fluisterend aan haar
oor met eene heesche stem, waar hon
ger en gebrek uit spraken Geef
mij dei/ rozenkrans.
Zijt gij krankzinnig? vroeg Con
stance, ontzet achteruii tredende.
Geef mij den rozenkrans 1 geef
mij den rozenkrans 1 herhaalde hij,
met op elkander geklemde tanden en
zijne bevende zuster gevoelig'in haar
arm knijpendegeef mij den rozen
krans, en ik zal u niet meer lastig
vallen.
Neeü, zeg ik u, riep Constance,
met tranen in de oogen, liever mijn
leven dan het bidsnoerik zal den
laatsten wil van onze stervende moeder
gehoorzamen, ook al was het kleinood
om zijn oorsprong mij niet dierbaar.
Zij heeft gewild dat ik het nimmer,
onder welke voorwaarden ook, en al
thans niet aan u, zou afstaan. En wat
zoudt gij er mee doen het verkoopen,
niet waar En het geld verbrassen.
Ik zou er brood voor koopen en
nieuwe kleeding; zie ik er niet fraai
uit voor een jonker zeide hij, op zijn
vuil en versleten gewaad met een
grimlach nederblikkende. Kom,
treuzel niet langer, geef mij den rozen
krans en ik zal hem verkoopen, dan
kan ik van de opbrengst geruimen tijd
leven.
Eens en voor altijd, neenl riep
Constance met vastheid; en ga nu
heen, want als een der bedienden u