Jaarmarkt
VENRAY
Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
Dit nummer
bestaat uit twee bladen
Maandag 10 Maart
Aanvragen Bouwvergunningen.
Onze liefdadigheid.
F" tOTJI LJJLIKTON
Het Kruis waarbij
't spookte
Wat bij een nieuwe oorlog
te wachten staat.
Vergadering Verkoopvereeniging
„Si. Antouius"
Gemengd Nieuws.
Zaterdag 1 Maart 1924
4Be Jaargang No 9
PEEL EN MAAS
A BONN KM N TS PK IJ S
PER KWARTAAL:
voor VENRAY 65 c.
franco per post 75 c.
voor het buitenland
(bij voo' uitbetaling) f 1,30
afzonderl. nummers 5 c.
Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNCKHOF. VENRAY. Tel. No. 51
PRIJS DER
ADVERTENTIEN
1—8 regels 60 ct
eike regel meer 7'/« ct
Advertentiën bij abonne
ment groote reductie.
TE
De Burgemeester van Venray, vestigt
er met nadruk de aandacht van be
steders en aannemers van bouwwerken
op, dat bet niet geoorloofd is met den
bouw te beginnen alvorens de plannen
door Burgemeester en Wethouders zijn
goedgekeurd en de rooilyn aangewezen
is.
Het gebeurt herhaaldelijk, dat men
begint indien de plannen zijn inge
zonden, dit is dus niet geoorloofd, en
kan dit indien niet overeenkomstig der
verordening is gebouwd, of de rooilijn
niet in acht is genomen, zeer groote
finantieele schade veroorzaken.
Het is dus zaak, dat de aannemers
zorgen, dat de plannen en bestekken
tydig d.w.z. minstens vier weken vóór
dat men wenscht te beginnen aan het
kantoor van Gemeentewerken zijn
ingezonden.
De politie is last gegeven bij over
treding procesverbaal op te maken.
Venray 25 Februari 1924,
De Burgemeester voornoend.
O. VAN DE LOO.
Het R. K. Huisvestingskomitee heeft
cijfers gepubliceerd, die eerbied af
dwingen.
Een half millioen ongeveer hebben
de katholieken van Nederland in 1923
geofferd voor de noodlijdenden in het
buitenland.
Bovendien zijn er ruim 13.000 kin
deren in ons land verpleegd.
Dat zijn cijfers over één jaar; rekent
men de jaren, sinds de oprichting van
het Komitee, dan komt men tot een
uitgave van ruim 18 millioen gulden
Het zijn eerbied afdwingende cijfers.
Het staat niet stil, zegt men wel
eensde eene kollekte is nauwelijke
voorbij of de andere wordt reeds aan
gëkondigd. Honderden kerken zijn er
gebouwd, scholen, liefdegestichten,
ziekenhuizen. Het getal onzer armen
vermindert niet, alle liefdadige instel
lingen vragen steeds meer, er is
nergens te-veel. overal te kort.
En buiten dit alles nog achttien
millioen gulden aan het buitenland
Dat is de weldadigheid der christe
lijke naastenliefde.
Een licht, dat over de dadenkracht
van katholiek Nederland schijnt en
vele duistere plekken wegvaagt.
Niet om te roemen, reppen wij van
door O. F. M.
~o7
Vervolg van Tweede Blad.
Goeien avond Zoo, de kinderen
al aan 't slapen L... 't Is in orde, hoor, ik
heb *t 1
Ja Er kwam even een blije lach
gegleden over 't gezicht van vrouw Gies
sers En. hoe was Kragers?
O I.... best, heel goed. Hij gaf 't dade
lijk, zei Jan op luchtigen toon.
Hij zag zijn vrouw, met nog iets van den
lach van zooeven op 't gezicht, nadenkend
voor zich uitstaren.
Nou, ik ben blij Maar, als 't maar
geen strop om onzen hals wordt, zuchtte
ze.
V_om, kom 1 Hij dwong zich om
met vaste, opbeurende stem te spreken
Nee maar, t loopt allemaal best af,
hoor 1 Moed houden I God zal ons helpen
Nog een heele poos bleven ze samen
praten, rekenen en plannen maken.
En toen ze bun avondgebed hadden ge
beden, zei vrouw Giessers met een opge
ruimde stem, dat ze met veel hoop de
toekomst inging juist zooals Jan
Zoo, kijk, dat mag ik hooren 1 ant
woordde hij.
Maar meteen wendde hij zijn gezicht
den anderen k*»nt uit.
Het gevoel van onrust, dat hem drukte
deze cijfers en feiten, maar ter aan
moediging en opwekking.
In een volk, dat zoo geven kan, zija
het Geloof en de liefde nog niet dood.
Stond de tijd voor 1914 in het teeken
van oorlogstoerustingen te land en ter
zee, het na-oorlogsche tijdperk wordt
in militair opzicht gekenmerkt door
een toenemende uitbreiding luchtvloten.
In het bijzonder uit Engeland zijn
stemmen opgegaan, om dien wedijver
in bewapening in de lucht binnen
zekere grenzen te houdendat is
trouweps van Britsch standpunt bezien
alleszins begrijpelijk, aangezien Enge-
lands veilige positie als zeemogendheid
natuurlijk in hooge mate wordt bein-
vloed, naarmate het luchtwapen in
omvang en praktische bruikbaarheid
toeneemt.
Doch niet alleen uit strategische
overwegingen, maar in het bijzonder
uit een moreel oogpunt verdient het
vraagstuk der" oorlogstechniek van het
luchtwapen ten zeerste onze aandacht.
Dat zal nog duidelijker worden, als
we eens nader overwegen wat *een
Ganadeesch professor in de natuurkundg
de vorige week in een voordracht om
trent het luchtwapen in Montreal heefl
meegedeeld.
De hoogleeraar wees er op, hoe
tegenwoordig wordt gewerkt aan een
oorlogstechniek, welke in haar gevol-
fen veel verwoestender zal wezen, dan
e menschheid ooit heeft gekend.
Men zal daarom, meende de Cana-
deesche geleerde, zijn toevlucht moeten
nemen tot een sterke verdediging in
de lucht, want daarin schuilt het
eenige mogelijke afweermiddel tegen
aanvallen uit de lucht met behulp van
een geheel nieuw soort vreeselijke
bommen. Deze zouden met een gas
worden gevuld, waarvan de ontplof
fingskracht zonder meer heele steden
zou verwoesten.
De komende oorlog zal, besloot de
professor, tengevolge van dezen tech-
nischen «vooruitgang" een zoo ontzet
tend en verwoestend karakter dragen,
dat de menschelijke beschaving haar
niet zal kunnen overleven.
De beschouwingen van den Cana-
deesche geleerde hebben ten zeerste
de aandacht in Amerika gaande
gemaakt.
Wat hij vertelde, was niet geheel
nieuw. We hebben een paar maanden
geleden al op een dergelijk oordeel Yan
een Italiaansche officier gewezen.
Toch is het goed, dat de wereld
nogmaals een gezaghebbende stem
hoort wijzen op de ontzettende gevaren
waaraan een moderne oorlog het
menschdom zou bloot stellen. In hoe
breeder kring men zich daarvan
rekenschap geeft, des te sterker zal
ook de aandrang der volken worden,
om zich tegen een moderne, we mogen
wel zeggen, duivelachtige verwoestings-
op 't hart, was tijdens zijn gebed niet
weggenomen, integendeel.
iL
SchurkI.... O, o, wat 'a schurk!....
Mank... Als een blok bonsde de
schrik vrouw Giessers tegen de borst, een
rilling voerde haar ijskoud door 't sidde
rende lijf.
Ol.... ol die lage schurk I Jan
kermde 't uit O, als ik hem hier had,
in zijn strot zou ik.... Met 't boofd in zijn
handen liet Jan zich voorovervallen op de
tafel, barstte uit in schokkend geschrei.
ManI Jan 1 Wat is er dan toch
Sidderend wankelde ze, de band op 't
hart houdend, naar hem toe. Laat zien,
laat zien 1
Met een ruk trok ze 't papier van de
tafel.
Als afzichtelijk kruipend en springend
ongedierte wriemelde haar de letters voor
de van schrik opengespalkte oogen.
Bij deeze laat ik U wete alsdat ik de
vijf Hondert Guide die ik jullui laastge-
lernt heeft overmorrege moet terug
Hebben, er is geen tijt bepaalt en dus
ben ik in mijn Recht. Ik kon nog meer
vraage maar dat doen ik niet daar Ik op
het ogenblik niet meer nodig heeft, ho
pent U met het Geit hier te zien schrijv
Ik mij uw Helper en de noot en vrint
Gijsberlus Kragers,
grontbezitter en Raadslid.
Anders zal ik Andere maatregele neme,
maar dat zal wel niet nodig weze, want
jullui hebben het Geit wel en gaan goet
vooruit.
't Was vrouw Giessers als ging er een
zaag binnen in haar hoofd been en weder.
techniek te keeren.
De luchtbew^pening heeft Goddank
haar hoogtepunt nog niet bereikt. Thans
is het nog tijd om door middel van
den Volkenbond de wedijver in lucht-
Jpewapening, welke gaande is, een halt
toe te roepen.
Of de Volkenbond in zijn huidige
samenstelling daartoe in staat zal
wezen, is een groote vra8g. Zoolang
een machtige staat als dè groote Noord
Amerikaansche republiek buiten den
bond der naties staat, ontbreekt nog
een geducht stuk aan haar gezag. En
zoolang ook binnen der bond allerhande
bondgenootscha pen kunnen worden
gesloten, zoolang blijft er heel wat
haperen aan het moreele vertrouwen,
waarop hij moet steunen.
Trouwens, zonder een verdieping en
versteviging van het moreel gezag zal
de Volkenbond niet kunnen worden
d5t machtige instrument voor instand
houding van den vrede, waarop de
verwachtingen der menschheid zijn
gebouwd.
Wil de bond zijn zegenrijke werking
ten vollen kunnen uitoefenen, dan zal
hij moeten worden gebaseerd op het
volkenrecht, dat steunt op de beginse
len van Christus' heilige leer. Dan
moet het niet langer mogelijk zijn, dat
de vredesvorst bij uitnemendheid hier
op aarde, Zijne Heiligheid de Paus,
buiten den Volkenbond wordt gehouden.
Zoolang het eigenbelang in de
internationale betrekkingen te zeer
blijft domineeren, zoolang ook blijft
het gevaar, dat sterke groepen naar
een machtsontplooiing streven, welke
een nieuwe prikkel wordt voor oor
logstoerustingen. Zulk een wedijver
sleept noodgedwongen ook kleine en
zwakke staten mede, omdat zelfbehoud
hem dwingt, zich niet verloren te
geven.
Zondagmiddag hielden de leden van
bovengenoemde vereeniging eene ver
gadering in het Patronaat alhier.
Aan het jaarverslag ontleenen wij
het volgende
Kasontvangsten f 1254,41. Kasuitga
ven f 7331.24. Er was aan kasgeld
aanwezig f 4683,17.
In 't afgeloopen jaar werden gekocht
en verkocht 2603 varkens, benevens
eenige kalveren.
Hiervoor werd ontvangen f 199412,23
en uitbetaald aan de leden f 194268,44
De bruto-winst per varken bedroeg
f 2.12. Nettowinst f D.725.
Winst- en verliesrekening:
Vrachten f 2218,76; salarissen f 1967.50
zand- en weeggeld f 229.62; telefoon-
en telegcaafkoslen f 166.70; onkosten
f 269.62; diversen f 341.81; in totaal
f 5194.34.
Netto winst leden f 4697.45; idem
niet-leden f 428.34: bijdragen f 16:
nadeelig saldo 1923 f 52.55: totaal
f 5194*34.
Het bestuur stelt voor nieuwe leden
nog kosteloos aan te nemen tot einde
Maart. Na dien datum een enlrée te
heffen van f 2.
Een der leden stelt voor dit te
brengen op f 3 of, f 1.
Bij stemming wordt het entrée op
Barmhartige God, kreet ze.
Met een martelende uitdrukking van
radeloosheid op 'l doodsbleeke gezicht
viel ze neer op een stoel, had geen kracht
om te blijven staan.
MoederrrI kreunde 't stemmetje van
't zieke Dolfje.
Ja. kind zueh te ze.
Wat doet Vader?
Met groote moeite wrong ze zich de
woorden uit de keel. Niks, Dolfje
Vader is 'n beetje ziek..,, geweest, 't gaat
wel weer over kind.
Langzaam, de banden op de tafel steu
nend, rees Giessers overeind. Zijn gezicht
was aschgrauw, vertrokken van woede
en smart. Mooi slapen. Dolfje, stotterde
bij. Haastig, 't gezicht afgewend van 't bed
liep hij de kamer uit.
Als een waanzinnige bleef vrouw Gies
sers wezenloos voor zich uitstaren, 't
Duurde enkele minuten, voordat ze tot 'i
besluit kwam te gaan zien, waar en hoe
Jan was.
In den stal, 't hoofd tegen een stijl ge
leund, stond de stevige boer te schreien.
Gejaagd zwoegde zijn geprangde borst op
en neder.
O, 't is niet om mezelf, steunde bij-
Om jou en de kinderen..Op straat gezet
worden we I Arm
Ach, 't is toch zoo verschrikkelijk,
man, snikte zijn vrouw. Dat Kragers
nou zóó kan doen I
Zóó kan doen bulderde hij. Heftig
duwde hij zich van den stijl achteruit.
O I Of hij zoo kan doen 1 Die schurk,
die vuile dief, die duivel 1..., O, God mag
me genadig zijn, maar als hij hier voor
me stond, met de spa sloeg ik 'm op zijn
slechten kop.... Ik zou hem vertrappen..
f 2bepaald.
De voorzitter deelt mede, dat 'nader
zal worden bekend gemaakt, wanneer
het leden register kan worden getee-
kend.
De voorzitter stelt voor de statuten
en huishoudelijk reglement te laten
drukken en deze aan de leden ter
hand te stellen tegen betaling van
ongeveer 10 ct. Wordt goedgevonden.
Het bestuur stelt voor de borgstel;
ling van den zaakvoerder te bepalen
op f 2000 tegen 5 pet. rente per jaar.
YVordt goedgevonden.
Een der leden vraagt hoe of hel is
met het geld op de Hanzebank.
De heer Pyls deelt mede, dat de
f 5000 die op de Hanzebank geplaatst
zijn, voor rekening van den zaakvoer
der zijn, en dus niet op de leden ver
haald worden.
Op een vraag of de vereeniging nu
weer met een bank in rekening staat,
antwoordt de heer Pyls ontkennend,
daar gewoonlijk contant betaald wordt.
De zaakvoerder zegt dat er soms
wel een cheque op een bank komt en
deze wel eens niet direct betaalbaar is
en hij daarvoor die f 2000 als borg
stelling wil leenen.
De heer Pyls zegt dat de zaakvoer
der hier zelf verantwoordelijk voor is.
Een der leden vraagt of het door
den zaakvoerder bij de Hanzebank ge
deponeerd bedrag niet door de ver
eeniging kan gedragen worden.
De heer Pyls zegt eerst te zullen
afwachten hoe 't met de Hanzebank
afloopt.
Men vraagt uit de vergadering dit
maar direct af te handelen.
Het bestuur is hiertegen. Nadat hier
overgestemd is, wordt 't voorstel van 't
bestuur gehandhaafd.
Een lid vraagt of deze stemming
wel geldig is.
De voorzitter zegt dat volgens de
statuten eene mondelinge stemming
goedgekeurd kan worden.
De voorzitter vraagt of er nog leden
zijn, die iels te vragen hebben.
De heer Muijsers vraagt of 't niet
te lastig is bij de uitbetaling en af
rekening te voegen het geslacht in
plaats van het levend gewicht.
De heer Loonen vindt het beter het
levend gewicht te vermelden.
De voorzitter deelt mede dat de leden
geen varkens buiten de vereeniging
mogen verkoopen, dan tegen betaling
van f 1 per stuk. Hij deelt mede, dat
indien hieraan niet voldaan wordt, de
vereeniging recht heeft f 15 te vor
deren, -wegens het niet naleven der
statuten.
De voorzitter raadt aan alvorens te
verkoopen buiten de vereeniging, eerst
te informeeren bij den zaakvoerder,
vooral bij opslag.
De heer Muijsers vraagt of de var
kens die nu bij Camps en Hoex wor
den gewogen, ook niet bij Sanders
kunnen gewogen worden, daar de
boerenbonden van deze laatste veel
nut hebben.
Het bestuur vindt 't beter dit bij
inschrijving te gunnen. Beter was 't
een eigen weegplaats op te richten.
De vergadering besluit dit aan het
bestuur over te laten.
De voorzitter dankt de leden voor
de trouwe opkomst en sluit de verga
dering met den christelijken groet.
Vertrappen zeg ik je Ons ongelukkig
maken, dèt is zijn bedoeling, altijd zijn
bedoeling geweest.... Die
De stem stokte hem in de keel. Schuim
van razende woede trilde in zijn sidderen
de mondhoeken.
Sprakeloos, niet wetend wat ze zeggen
of doen moest, stond zijn vrouw 't aan te
zien, hoe hij de gebalde vuisten omhoog
zwaaide, stampte op den vloer. Heen en
weer liep hij door den stal, verwenschingen
uitkreunend.
O, o, wat zou er gebeuren, hoe zou dat
afloopen, wat moest ze doen
Doch nu, als een plotselinge zonnestraal
in een donkeren dag, schoot de brave,
godsdienstige vrouw, die immer leefde
door 't Geloof, de verlichtende, vertroos
tende gedachte te binnen aan Onzen Lieven
Heer die daarboven van uit den Hemel
op hen neerzag, hen beminnende met
eindelooze liefde... God was vlak bij hen
zag nu alles, wist alles, God de Almachtige
en de beste Vader, die beproeft wie Hij
liefheeft voor hun eigen geluk...
Jan, zei ze, zich dwingend om kalm
te zijn.
Wat?
Je moest even luisteren, man-
Naar wat luisteren? Wat weet je
dan schreeuwde hij
Eerst bedaard werden... Kijk me zoo
boos niet aan. Zeg zelf, wat geeft je dat
Ik moet je wat zeggen...
Ja, maar wat dan? drong hij onge
duldig op den vloer stampend.
Jan, weet je nog. wat je 'n maand of
wat geleden gezegd hebt, op den dag dat
je die rekeningen hadt nagekeken Waar
je toen hebt heengewezen
Hij begreep baar niet. Maar de spanning
Het kanalenvraagstuk in Limburg.
Men schrijft aan de N. R. Ct.
Naar wij vernemen heeft de afdeeling
Maastricht van de Maatschappij van
Nijverheid een dezer dagen een confe
rentie met de Kamer van Koophandel
te Aken.
Het lijkt mij juist gezien, dat zij, na
in Dordrecht op de verleden jaar ge
houden algemeene vergadering van de
Maatschappij er op gewezen te hebben
dat het hier niet gaat om een locaal,
maar wel degelijk om een nationaal
belang van het allergrootste gewicht,
nu een stap verder gaat en de inter
nationale belangstelling van dezen
waterweg tracht te wekken, zoowel in
het Akener- als in het Belgenland.
De Burgemeester van Yeglicl.
Thans kan met zekerheid gemeld
worden, dat de heer Völker tegen 1 Mei
zijn ontslag heeft ingediend als
burgemeester der gemeente Veghel.
Uit oud Roermond.
Sedert Vrijdag is de afbraak voor
de vrijmaking der Munsterkerk in een
nieuw tijdperk getreden.
Was het ontdekken der 13e eeuw-
sche voor enkele weken reeds een his
torisch feit, thans bij hare slooping
komen belangrijke zaken uit vroeger
eeuwen aan het licht.
Verschillende kapiteelen, een prach
tig hardsteenen zuil met granieten
voet, enkele deelen uit het gewelf,
bogen, mogelijk alles overblijfselen
van het historische Abdijklooster.
Dit grensde in de jaren 12001223
aan de O. L. Vrouw Munster en her
bergde veel adelijke dames.
De vondsten waarbij ook een wand-
beschildering zichtbaar was uit de
kapittelzaal, zijn alle onsamenhangend
tusschen de steen en mergel gemetseld
De heer G. de Hoog, onderdirecteur
van het Rijksbureau voor monumen
tenzorg en Dr. Kalf uit Den Haag
hebben nauwkeurig het geheel bezich-
tigd.
Aan de zuidzijde der kerk werd een
onderzoek ingesteld naar de funda
menten der kloostergangen. Na enkele
opgravingen ontdekten zij over een
vijftal meters een deel der muren van
de westelijke gang. Nederlandsche en
Limburgsche historici, bouwkundigen
en vele liefhebbers volgen met groote
belangstelling het werk, aldus de »M."
Uit de massa afval welke meestal
naar de gemeente Horn is gebracht lot
verbetering der veldwegen zijn Zater
dag enkele nieuwe zaken te voerschijn
gehaald. Een arm van een beeld, een
engelenkopje dat jammerlijk door bet
opslaan der karren geheel is vernield
en een mooi bewerkte consal.
Bij meer deskundige leiding die nu
wordt toegepast, waren mogelijk meer
dere historische herinneringen ontdekt
die leiden lot een juiste studie van
den bouw der oude bisschopsstad in
het begin der 13e eeuw. De ingangs
poort der kazerne dateert eveneens uit
vroeger jaren. Deze zal in het komen
de nieuwe millieu na slooping der
andere militaire gebouwen, gespaard
blijven en een waardige plaats inne
men tusschen de historische gevels,
welke Roermond nog in verscheiden
heid bezit.
De roofmoord to Etten
Voor de rechtbank te Breda diende
Dinsdag de strafzaak tegen R Bals,
om te weten wat ze bedoelde met die
raadselachtige woorden, drong zijn woede
neer. Wat dan toch
Vrouw Giessers hief de vereelte werk
hand omhoog. Dat bedoel ik I sprak ze
met trillende stem. Onzen Lieven Heer
bedoel ik I
Met een drifiigen schok haalde hij zijn
schouders op, bromde teleurgesteld.
Zonder verlegenheid zag ze hem in de
oogen. Je bent nou driftig, Jan, maar
in je hart zeg je. dat ik gelijk heb God
weet heel goed wat Hij toelaat. Je hebt
zelf naar ons kruisbeeldje gewezea en
toen gezegd, dat Maria en Jozef ook zoo
veel narigheid hadden gehad.
Met een diepcorsche plooi om den mond
zag Giessers zijn vrouw aan, maar de
wonderlijk kalme beslistheid, waarmee ze
sprak, hield hem in bedwang.
God weet wat 'i beste voor ons is,
Jan. We moeten ons aan Hem onderwer
pen... Van plan veranderen, doet Kragers
niet... anders, God kan alles. Maar, laat
dat niet gebeuren, met schelden en je
kwaad maken kom je niet verder. We
móeten-
Driftig deed Jan een stap vooruit een
schimpende lach op 't gezicht. We moeten
we moeten 1 Ha 1 We moeten zeker nog
zeggen, dat we 't hem van harte vergeven.!
schreeuwde hij.
-Jal
iWordt vervolgd.