Weekblad voor VENliAY, HOIIST en Omstreken. Dit nummer bestaat uit twee bladen Waarom in Rusland het Bolsjewisme kwam. FKUILLBTON. Het Kruis waarbij 't spookte De Nederlandsche Landbouwbank. Gemengd Nieuws. Zaterdag 23 Februari 1924 45a Jaargang No 8 ABONNEMENTSPRIJS PER KWARTAAL: voor VENRAY 65 c. franco per post 75 c. voor het buitenland (bij voo' uitbetaling) f 1,30 afzooderl. nummers 5 c. PEEL EN MAAS Uitgave van FIRMA. VAN DSN MÜNCKHOÏ. VSNKAY. Tel. No. 51 PRIJS DER ADVERTENTIEN 1 8 regels 60 ct elke regel meer 7*/s ct Advertentiën bij abonne ment groote reductie. Dit opschrift zou de titel kunnen zijn van een pakkenden, tragischen roman, waarin de alles behalve ver heffende tijden van voor den oorlog geschetst werden. We vinden gereede aanleiding om even aan een en ander uit die dagen voor den oorlog in herinnering te brengen. Te Moskou is dezer dagen n.l. een interessant boek verschenen, dat wel een eigenaardig licht werpt op de toestanden in het tsaristische Rusland voor in 1917 de revolutie dit bewind omver wierp, en de feiten, in dit boek vermeld, maken het eenigszins ver klaarbaar, waarom het vreeselijk regime der Bolsjewiki het reeds zoo lang in Rusland kan uithouden. De schrijver van dit boek is een zekere Soeworin, een van de meest begaafde Russische journalisten, die zijn loopbaan begonnen is als mede werker van bladen die oppositie voer den tegen de tsaristische regeering. Hij werd een van de meest geduchte bestrijders van de regeerende kade. Dat duurde echter niet lang. Weldra is hij overgeloopen naar de regeeringsparlij die Rusland geweldig onderdrukte. Soeworin werd door de regeering met open armen ontvangen. Zijn dag blad, Nieuwe Tijd, werd de krant van de hooge kringen en de hoofdredacteur werd een geziene gast bij alle hoog geplaatste Russen. En alles wat hij in de paleizen der grootvorsten, in de huizen der mach tigen van het rijk en achter decoulis sen van de regeering heeft gezien en gehoord heeft hij in zijn Dagboek dat natuurlijk niet voor publicatie was be stemd opgeteekend en zoodoende is dat dagboek de grootste aanklacht gewor den tegen de maatschappij, wier be langen zijn blad behartigde. Zijn dag boek bevat geen critiek, het geeft slechts een opsomming van de zonden van de regeerende kliek van het tsaris tisch Rusland. Hier volgen eenige aanteekeningen uit het boek van Soeworin, aan het »Hblad," ontleend, en waaruit men een duidelijk beeld krijgt hoe de Russische maatschappij was «Kriwojeën (een minister) is compag non van een speelhol." «Witte heeft Sipjagin (een minister) omgekocht door 500.000 roebel tot zijn beschikking te stellen. »Alle minister zijn cretins en idioten." «Alexander III heeft het Russische ras in toom gehouden. Nicolaas II heeft een knol voor een kapotten wagen gespannen en sleept zich voort zonder te weten waarheen. Nu ja, ergens komt hij toch wel terecht! door O.-F. M. Vervolg van Tweede Blad. Wat gaat Vader bij de kippetjes doen Eentje slachten, nee, hé, moeder? vraagt Dolfje met een verdrietig stem metje. Nee, kind, stelt moeder hem ge rust. We hebben er haast geen één meer, moeder. Misschien krijgen we wel nieuwe, hoor, Dolfje. Annetje, maak een paar aardappeltjes fijn voor Pietje. Komt er dan ook weer een nieuwe koe bij Aarzelend vraagt Annetje het, angstig dat moeder weer zeggen zal van niet zoo nieuwsgierig te mogen zijn.... Hoe gekMoeder zegtniets. Annetje buigt zich ter zijde om achter Dolfjes rug Moeders gezicht te zien. Waar om huilt.u, Moeder? Vader komt weer binnen. Vader, kijk 'ns, Moeder huilt! roept Tijsje. Jan Giessers klemt de lippen stijf op elkaar; zijn rood-gewreven oogleden trillen. Moeder zal hoofdpijn heb ben, zegt hij met een snik in zijn stem. Kom kinderen, eten jelui maar af, en dan kan je buiten gaan spelen. Probeer in vredesnaam" wat te eten, «De grootvorsten zijn een ongeluk voor Rusland 'Zij laten zich door iedereen omkoo- pen en streven er slechts naar om rijk te worden. Grootvorst Pjotr Nikolajewitesj ont ving van den oprichter van Foenix vijf millioen roebel. Grootvorst Wladimir heeft zich twee millioen toegeëigend uit het kapitaal, dat baron Stiglitz yoor de oprichting van kunstscholen heeft nagelaten. De koop van de Argentijnsche vloot (tijdens den Russisch-Japanschen oor log) is mislukt omdat de verkoopers weigerden grootvorst Alexander Michajlowitsj 500.000 roebel te geven. In Mandsjoerije wordt gevochten en de grootvorsten denken alleen aan eigen baatRusland is toch immers het landgoed van de Romanows en zij halen wal zij kunnen. Zoo volgen honderden aanteekenin gen waarin namen van leden de keizer lijke familie vermeld worden, benevens de bedragen, voor welke zij zijn omge kocht. De mindere goden ministers, gouverneurs, generaals e.d. waren geen haar beter. Overal heerschte omkoopbaarheid, liederlijkheid, verwor ding. Soeworin beschrijft de walgelijke uitspattingen van deze «aristocraten", hun weerzinwekkende gelagen, het stuitende gedrag hunner vrouwen; doch wij zullen deze details onzen lezers besparen. Nu en dan wordt in den schrijver de walging te sterk en strie mende uitingen ontsnappen zijn pen, waarbij hij ook zichzelf niet spaart. Zoo schrijft hij Wij (rechtsehe journalisten) kruipen voor al deze domooren, idioten, roovers en dieven, die onze regeerders zijn, wij vleien hen en zoeken hun gunsten. Onze opstellen ter verheer lijking van de autocratie zijn walgelijk. Ik walg van mezelf en mijn mede werkers... Inderdaad, er is alle reden voor die walging Welk een poel van demoralisatie, kuiperij en huichelarij er in hel tsaristisch Rusland bestond, leeren ons de aanteekeningen over den op stand in 1905, toen, zooals men week door de regeering op een arbeidersbe- tooging die een petitionnement kwam aanbieden, geschoten werd, waarbij er honderden sneuvelden. Door allen verlaten klampt Soeworin zich vast aan,de hoop op de komende vergelding. De nieuwe tijd nadert en hij zal zich laten voélen. Maar hoelang zal de tegenwoordige janboel nog voortduren Ik zou willen sterven met de over tuiging, dat de willkeur is ondermijnd, Er is geen storm meer noodig om het regime omver te werpen, want het zal den kleinsten windstoot niet kunnen verdragen. Soeworin's sombere voorspelling is uitgekomen en in 1917 heeft de wind- stool aan al deze onwaarachtigheid en misdaad een eind gemaakt. En wel zwaar heeft deze aristocratie, als dit woord geen bespotting is voor deze küek, de uitspattingen en^het bedrog moeten boeten. Gods wegen zijn wonderbaar en Zijn raadsbesluiten onnaspeurlijk. Maar een boek als dit brengt toch meer licht, hoe en waarom allés wat in 1917 in Rusland is gebeurd moge lijk, en noodzakelijk was. vrouw, fluistert hij, de hand op haar schouder leggend. Ik zal Dolfje wel némen En dan gaat ie weer in z'n bedje, is 't niet, kindje 't Maal is gauw afgeloopen. De eet lust van Annetje en Tijsje is wegge jaagd door al die vreemdigheid van Vader en Moeder. Annetje voert de nog overgebleven pap aan kleine Pietje die ook al geen trek schijnt te hebben en in plaats van ze door te slikken er allerlei rare fratsen mee uitvoert. Binnen enkele minuten zijn de kin deren aan 't lachen en dartelen in den hof. Dolfje is tegen Vaders borst in slaap gevallen. Vrouw!.... Vrouw Giessers heft 't droeve gezicht op naar haar man, schouwt in zijn trouwe, van medelijden en liefde tin telende oogen. Ja, man Hoor 'ns, kind, ik begin hoe lan ger hoe meer te begrijpen, hoe 't er mee staat. Je hoeft niets voor me te verbergen.... Gedeelde smart is halve smart, moet je maar denken. Ja, zucht vrouw Giessers, dat is wel zoo. Opeens wendt zij 't aange zicht af, zoekt naar haar zakdoek. We moesten 'ns ernstig praten samen, zegt haar man en hij tuurt door 't venster, zonder naar iets te zien. Beiden blijven ze enkele oogenblik- ken zwijgend. Laat ze maar zien, allemaal 1 be gint Giessers weer. Wat zien vraagt zijn vrouw weifelend. Kom Ik wil alle rekeningen Onder bovenstaanden titel schrijft het Boxmeersch Weekblad het volgende: Nu ten huize van den heer Smeets te Boxmeer een kantoor gevestigd is van de Nederlandsche Landbouwbank meenenwij het de taak van ons blad om iets over deze instelling mede te dcelen. Reeds enkele weken na het sluiten der Hanzebank gevoelden velen vooral 'onder den middenstand, dat er in een plaats als Boxmeer inderdaad behoefte bestaat aan een kantoor, waar men geregeld bankzaken kan verhandelen als inwisselen van coupons, loopende rekening etc. Het bestuur der Hanze dacht een wezen lijk middenstandsbelang te dienen, als zij pogingen in het weik stelde om ook voor onze streken weer de stichting van een vast kantoor te bevorderen. Door de depressie van den middenstand moest men zich dn verbinding stellen met de verschillende organisaties van den Boeren bond. welke gaarne haar volle medewer king toezegden en gesteund door eenige invloedrijke personen heeft het bestuurder Hanze weten te bewerken, dat de Neder landsche Landbouwbank genegen was haar werkkring ook tot Boxmeer en om streken uit te strekken. Welk eene instelling is de Nederlandsche Landbouwbank In het financieel gedeelte van het land bouwbedrijf onderscheidt men drie soorter van credier. Voor het zg. grondcrediet, tot aanschaf fing van akker9, weiden enz. werd door de Centrale Boerenleenbank opgericht dr Boeren Hypotheekbank, omdat een derge lijk crediet in den regel voor een langen1 termijn wordt gegeven en uit de door he- bedrijf behaalde winst jaarlijks een aflos sing kan plaats vinden. Men heeft ook hel los en vast beddjfs crediet. voorgeschoten b.v. om meststoffen te koopen, den veestapel uit te breiden etc Voor dit soort crediet is de Boerenleen bank aangewezen, omdat zij door -plaatse* lijke bekendheid het best en. veiligst een zoodanig crediet kan verleenen. Toen fech'«r tender de leiding van den N. C. B. coöperatieve zuivelvereenigingen. fruitveilingen e d. ontstonden, bleken déze instellingen behoefte te hebben aan be drijfskapitaal. In dezen derden vorm VaD crediet konden de Boerenleenbanken slechts moeilijk .voorzien en vond men hei dus noodig ter financiering vsn die zaken, welke liggen buiten het terrein van de plaatselijke en ook van dè Coöpera ieve Centrale Boerenleenbank een nieuwe stichting in het leven te roepen. Men achtte h> t gebiedend om in het middel punt van den geHhandel Amsterdam zaken te doen. Op 22 November 1918 richtte men op de Nederlandsche Landbouwbank met hoofd zetel Amsterdam. Oprichters waren de Coöperatieve Centrale Boerenleen bank te Eindhoven. Nederlandsche Boerenbond, Utrecht; N. C. B. Tilburg. Limburgsche Land- en Tuinbouwbond te Roermond A. B. T. B. te Arnhem N. T. B. te Boxtel Boeren» Hypotheekbank, Eindhoven Boeren-herverz-'kering. Den Haag Zuid-NedcrI. Zuivelbond. Roermond Biabantsche Zuivelbond te Breda Coöperatieve Handelsvereeniging van den N. C. B. te Eindhoven Vereeniging „Landbouwbelang" le Roer mond Handelsraad van den A. B. T. B. te Arnhem. Al is de Nederlandsche Landbouwbank in het leven geroepen door de boeren- organisaties en speciaal voor de boeren- organisaties, zij zou haar taak als „bank" niet goed kunnen vervullen, wanneer zij zich uitsluitend beperkte tot de boeren- orgiinisaties. Juist haar karakter als „bank" brengt mede, dat men aan hare kantoren alle bankzaken moet kunnen behandelen. Zij verstrekt derhalve cheques op binnen- en buitenland, r.eemt gelden in deposito met renteyergoeding, verleent hare bemiddc» ling voor den aan- en yerkoop van effecten, verzo'gt de overname en uitgifte van kerkelijke leeningen, handelt in obligaties van kerkelijke instellingen en boerenorga- nisaties, verzilvert coupons en losbare stukken, administreert vermogens, neemt effecten in open bewaï ing. verstrekt voor schotten in rekeningcourant, geeft crediet aan Landbouw, Handel en Nijverheid tegen zakelijke of persoonlijke zekerheid. Wij wenschen aan de Nederlandsche Landbouwbank een vruchtbaren werkkring in onze streken. zien. Wees maar niet bang, dat ik me te druk zal maken. Ik voel me stérk genoeg..Ik begrijp 't tóch wel, 'tziet er ongelukkig mee uitMaar onze Lieve lieer zal ons helpen. Ja, als Die 't niet doet.... zegt vrouw Giessers zwaar zuchtend.Als je dan met alle geweld wil.... maar ze zullen jc tegenvallen; houd je voor bereid. Wel een half uur lang blijft Giessers met 't overzien van zijn berooiden gel- delijken toestand bezig. Vrouw Giessers heeft er maar 'n oogenblik bijgezeten, kon er niet langer naar kijken, voelde zich veel te zenuwachtig wordten. Ver strooid, 't gezicht hoogrood gekleurd van spanning, doet ze hier en daar wat werk in de kamer. Nu en dan ziet ze van terzijde naar Jan. Wat gloeit zijn gezicht! Dik zwellen de aderen op zijn slopen, 't Stuk krijt, waarmee hij haast de helft van de tafel vol cijfers en teekens heeft gezet, trilt in zijn vingers. Ze had nog moeten wachten verwijt ze zichzelf hem zijn zin niet moeten geven.,. Eindelijk klaar een langen zwaren zucht uithijgend laat Jan zich in zijn stoel achterover vallen. Dof staren de wijd open oogen uit 't smartelijk ver trokken gezicht. Zonder te weten, wat ze zeggen zal, gaat vrouw Giessers naast zijn stoel staan, vat één zijner handen in de hare... Ellendig roept Giessers op schrei enden toon uit, met de vuist op de tafel slaande. Een oogenblik is er benauwende Groote havenstaking in Engeland. Zaterdagmiddag is in Engeland een groote staking van havenarbeiders be gonnen, de grootste die Engeland ooit beleefde. Zij omvat eenige honderd duizenden arbeiders. Deze verlangen, dat hun loonén zullen worden ver hoogd met de 2 shilling, waarmede het'de laatste jaren gekort is. 1 De regeering zou dezen eisch als gerechtvaardigd beschouwen wegens de stijgirig van het index cijfer. De werkgevers wilden 1 shilling geven'' en over den tweeden een be slissingvan scheidsrechters vragen. Het geschil op zichzelf is dus zoo groot niet. Men begrijpt niet, dat daar over zulk een reusachtige staking kan woyden ontketend,. Het neerleggen van het werk ge schiedde zeer ordelijk. .De laatste da- geil \Vas hard gewerkt, vooral tot los sing van de schepen, die levensmid delen hadden geladen. Vele arbeiders hadden 24 uur aan één stuk gearbeid. In alle havens van Engeland is de staking, tegelijk uitgebroken. Er liggen tientallen schepen, dje vergeefs op los sing wachten. Wanneer de staking niet zeer spoe dig een einde neemt, vreest men een grooten levensmiddelen nood. Aan vleesch zou binnen eenige dagen ge brek komen. Te Londen verwacht men eveneens een kolennood, omdat bijna alle steen kolen daar per schip aankomen. De voorraad kruidenierswaren moet echter voor verscheidene weken voldoende zijn. Dat de handel door deze staking groote schade lijdt, is te voorzien. Het mijnbedrijf zal er wel onder lijden. Men schat het verlies der mijnen op 90 millioen gulden per week. Een Duitsche kuntfabriek te Blerik Te Blerik is een terrein gekocht, waarop met Duitsch kapitaal een textielfabriek wordt gebouwd voor de vervaardiging van Barmerkant, welke geëxploiteerd wordt door de N.V. Bar merkant, directeur de heer Michael. Een twee honderd personen zullen in deze fabriek werk vinden. Een gedeelte van de ijzergieterij van P. van dén Bergh te Blerik zal inge richt worden voor de vervaardiging en reparaties van de voor deze textiel fabriek benoodigde machines. Lactaria. Naar aanleiding van het in verschil lende bladen voorkomende bericht, als zou de modelhoeve Lactaria, in eigen dom toebehoorende aan jhr. de Blocq van Scheltinga te Velp, in andere han den overgaan, wordt van bevoegde zijde aan het Boxm. Weekblad het volgende gemeld De modelhoeve Lactaria heeft in derdaad verleden jaar te koop of te hun» gestaan, maar thans niet meer. Sedert de heer Hoogland met de leiding van hel bedrijf is belast, heeft de modelhoeve een algeheele verjon gingskuur ondergaan. Het geheele be drijf is van electriciteit, zoowel voor licht als kracht voorzien. De nieuwste machines op allerlei gebied zijn aan geschaft. Centrale Boerenleenbank Deze instelling, gevestigd le Eind hoven, heeft thans 515 aangesloten boerenleenbanken, waarvan in Noord- Brabant 195, in Limburg 147 en in Gelderland 69. Te Oirschot is de woning van den rijwielhandelaar A. van O. totaal uitr gebrand. De brandspuit was aanwezig, doch gaf geen water, daar de burge meester niet aanwezig was en er vol gens het reglement niet buiten last van den burgemeester gespoten mag \vorden. De loco-burgemeester'die ter plaatse was, gaf geen order. Toen het perceel nagenoeg geheel was uitgebrand, verscheen de burge meester en werden tenminste de be lendende perceelen no^j nat gespoten. Autobus omgekanteld. Dinsdagmiddag is een autobus van den dienst AmsterdamHoorn vlak bij Ilpendam den onderdijk ingereden en ondersteboven geslagen. De chauffeur - met 12 passagiers zaten in den wagen De ongewonde passagiers zijn per tram vertrokken, onder wie een persoon, die door den schrik de zenuwen in het hoofd waren geslagen en zich niets herinnerde van het voorgevallene. Twee ernstig gewonden zijn bij den heer Loguit opgenomen en verbonden door twee doktoren uit Purmerend. De oorzaak van het ongeluk is een raad sel. De chauffeur staat bekend als een voorzichtig man. Een zwarte lyst Aan de Gooi- en Eeml. wordt gemeld uit Laren De lijst bedoeld in art. 50 onzer politieverordening, waarbij aan hen die meermalen wegens openbare dron! kenschap veroordeeld zijn, of van wie Knappe brandweer stilte, als slèenen neerdrukkend op hoofd en schouders. Jan Giessers ziet zijn vrouw aan... Ach, wat een verdrietig gezicht Dadelijk gaat 'ze schreien Kom, in Godsnaam, zich flink gehouden! Alles nagekeken, vrouwtje, zegt hij met een nagemaakten* glimlach om zijn trillenden mond. En vraagt ze gejaagd, angstig. Hij probeert 't luchtig te zeggen Als je me vier honderd gulden kan tooveren, dan zijn we juist zoo ver als verleden jaar om dezen tijd. Zóó erg? roept ze, van schrik zijn hand loslatend. Weer zwijgen ze. -Ja, vrouw. Opeens strekte hij de hand uit naar 't kruisbeeld. Een flikkering van hoop glanst uit zijn oogen, vermopiend zijn ruw werkge- zicht. Kijk, daar in den hoek, vrouw, daar hangt Hij die ons helpen moet. Ja, zegt zijn vrouw zacht. We moeten Onzen Lieven Heer toch al erg dankbaar zijn. Ook in dezen nood zal Hij ons helpen, hoop ik. Met bidden is alles te krijgen. Tenminste a's 't je zalig is. ver volgt Giessers. Je weet 't natuurlijk niet. Onze Lieve Heer heeft zijn eigen Moeder en Voedstervader ook niet uit de narigheid geholpen, omdat 't zoo beter was. 1Ja, God weet alles 't best... Maar ik hoop anders... Ik ook, vrouw, en dat mag gerust, valt Jan haar in de rede». Kom, ik heb zoo'n vaste gedachte, dat we er weer bovenop komen mettertijd. Toch vraagt zijn vrouw met ineens weer iets van opbeuring in haar stem. Zeker, vrouw Dus maar werken en bidden wat jou Luister 'ns, ik heb een plan... Als ik 'ns naar Kragers ging en vroeg of hij nog wat gaf op ons boerderijtje... Ach, die Kragers Jan staat niet versteld van ditdriftig- geuite antwoord, verwachtte het wel. 't Eenige wat er opzit, zegt hij kalm. Of jij moest iets anders weten Nee, man. Maar, je weet, ik ver trouw Kragers niet. Hij is er wel altijd voor te vinden om ons te helpen, maar ik geloof niet veel van zijn vriendelijk heid.... Als we nog méér geld van hem opnemen, kan hij wel op 'n goeien dag ons heele boeltje aanpakken. Kom! Als we op zijn tijd do rente betalen.... Maar tevergeefs tracht Jan Giessers vastheid te geven aan zijn stem Inwendig moet hij 't zijn vrouw toegeven, dat boer Kragers niet al te best vertrouwbaar lijkt. Voor braaf en. milddadig staat Kragers niet bekend, en toch, hén helpt hij welke reden beslaat daarvoor, heeft hij zich dikwijls afgevraagd. Kragers heeft in zijn manier van doen iets over zich, dat Jan niet bevalt; daar is iets valsch- achligs in zijn vriendelijkheid.... Maar, is 't misschien geen verbeelding?.... 't Zal toch moeten, vrouw, ver volgt hij na eenige oogenblikken van zwijgend nadenken. Ik doe 't heele- maal niet graag, maar 't moet. Wordt vervolgd.

Peel en Maas | 1924 | | pagina 1