frMcovperRpo8t t Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
Tweede blad.
De Staatsbegroting
voor 1924.
FEUILLETON.
Het Kruis waarbij
't spookte
Zaterdag a Februari 192* 4Be Jaargang No B
„PEEL EN MAAS
voor het buitenland 7 'enbe? b,J °bonne-
SSSïtmS'se Uitgave Tan FIRM a VAN DEN MUNGKHOT, VMNRAT. Tel. No. 61 iroo e re uct,e.
Een bezuiniging van 30 millioen.
Verliooging van (le grens van het
belastbaar inkomen. Direkte en
indirekte belastingen. De ambte
naarssalarissen. Art. 40 van het
Bezoldigingsbesluit.
De memorie van antwoord op het
voorloopig verslag van de Tweede
Kamer nopens hoofdstuk I (algemeene
beschouwingen) van de Staatsbegrooting
voor 1924 is thans verschenen. Daaruit
blijkt, dat de regeering 'den aanvanke
lijk beraamden maatregel van tijdelijke
stopzetting van alle periodieke trakte-
mentsverhoogingen meent niet ie
moeten handhaven deze kwestie zal
nader overwogen worden bij de her
ziening der jaarwedderegeling, die
tevens een onderdeel van de plannen
der regeering vormt.
Behalve dat afgezien wordtvan de
invoering van liet zevende leerjaar, zal
voorloopig van verdere uitbreiding van
het aantal lagere scholen en van op
richting van nieuwe hoogere burger
scholen en gymnasia geen sprake
moge zijn.
Verder is een herziening van de
pensioenwetten in voorbereiding, waar
van het ontwerp nagenoeg gereed ligt
en aan den stijgenden druk der wacht
gelden zal zooveel mogelijk paal en
perk worden gesteld.
De bezuiniging. De doorwerking van
de wettelijke voorzieningen der reorga
nisatie en inkrimping van den staats
dienst zullen meerdere jaren vorderen.
Wordt na volledige doorwerking op
een bezuiniging van ongeveer f 40
millioen gerekend, voor de eerstvolgen
de jaren wordt het cijfer geraamd op
ongeveer f 30 millioen, waarvan
f 12.500.000 op onderwijs, f 12.500.000
op de defensie en f 5.000.000 op de
overige departementen.
Ter bezuiniging op de uitgaven voor
onderwijs zullen vooreerst in de laagste
twee klassen der lagere scholen de
onderwijzers vervangen worden door
hulponderwijzeressen met eenvoudiger
diploma. Verder zal opnieuw in over
weging genomen worden het indertijd
door de regeering ingediende voorstel
tot bezuiniging op 'de kosten van het
U.L.O., waarvan toen een niet onbe
langrijk deel teloor ging door overne
ming van een amendement van mej.
Westerman c.s. Nog verdere koncen-
tratie dan toen beoogd, is niet moge
lijk. Ook het nijverheidsonderwijs zal
worden beperkt. Het schooltoezicht zal
worden gereorganiseerd en niet onbe
langrijk ingekrompen, o.a. door een
wijziging van de leerplichtwet, waarbij
worden geschrapt de bepalingen tot
het tegengaan van hel absolute school
verzuim. Op hel gebied van
het hooger onderwijs worden even
door O. F. M.
2.
Ach watl De pastoor en ieder
ander verstandig 'mensch zei, dat 't
allemaal was, bangerigheid van
angstige menschen.., Komaan, een
Onze-Vader bidden voor die ziel, dal
kon hij nu toch wel doen in 't voort-
loopen daar stond 't Kruis voor. Maar
niet bang zijn welnee 1...
Kinderachtig toch 1 berispte Gies-
sers zichzelf, boos, omdat hij hij 't
voorbijgaan van 't Kruis toch,zijn stap
verhaastte en zijn hoofd naar den
anderen kant richtte. Wat hen je
toch kinderachtig
Op dit oogenblik dook vanachter den
lindeboom naast 't Kruis snel een
zwarte schaduw op. Met een sprong
stond de donkere gedaante eensklaps
vlak achter Giessers. 01... sidderend
wendde de hoer zich om... Maar een
geweldige slag met een zwaar ding
trof hem midden op 't hoofd. Een ge
smoorde kreet knerpte hem uit de keel,
zijn lichaam zakte ineen, viel met een
doften plof op den slijkerigen grond.
Roerloos lag de ongelukkige uitge
strekt. Geen geluid steeg op uit zijn
van ontzetting opengespalkten mond.
Goed zoo! mompelde de zwarte
man.
eens verschillende bepalingen, over
wogen.
In de bezuiniging op (le defensie
wordt verwezen naar de betrekkelijke
memories van antwoord. Die op de
overige departementen zullen zoo
spoedig mogelijk in afzonderlijke voor
stellen worden uitgereikt.
Wat de overige departementen be
treft zullen de ter vermindering van
het tekort te treffen voorzieningen ten
spoedigste in afzonderlijke voorstellen
worden uitgewerkt. Zij zijn zooveel
mogelijk over alle departementen ver
deeld en na zorgvuldig onderzoek van
alle voor vermindering in aanmerking
komende posten verkregen.
De salarisverlaging der ambtenaren.
Wat de nadere uitwerking der salaris
verlaging betreft, nu, door den loop
der omstandigheden de algemeene
korting van 10 pet., welke de regeering
zich aanvankelijk als voorloopigen
maatregel voor 1924 had voorgesteld,
toch niet met 1 Januari zal kunnen in
werking treden, zal ten spoedigste het
gevoelen van de Centrale Commissie
van georganiseerd overleg in ambte
naarszaken ingewonnen worden over
de vraag, of een evenredig deel van
het bedrag, dat de regeering zich had
voorgesteld over 1924 uit dien voor
loopigen maatregel te vinden, wellicht
door een andere verdeeling ware te
verkrijgen dan door op alle salarissen
een gelijke korting van 10 pet. toe te
passen.
fn afwachting van een nader onder
zoek is de toepassing van den voorge
nomen maatregel om de ondersteuning
van werkloozen voortaan onder toepas
sing der Amenwet te brengen, opge
schort. Bij de werkloosheidsverzekering
zullen in 1924 de hoofdtrekken van
het beleid worden gehandhaafd. Pogin
gen van gemeentebesturen en particu
lieren in de richting van werkverschaf
fing worden »zooveel slechts eenigszins
mogelijk", door de regeering gesteund.
In verband met de beperking tol
1930 van de leerplicht tot 6 jaar wordt
verandering in de indecling der leerstof
overwogen, die er wellicht toe zal
kunnen lêiden, dat bij korteren leertijd
de resultaten van het onderwijs niet
aanzienlijk geringer zullen worden.
De belastingen. Teneinde den druk
der direkte belastingen te kunnen ver
lichten zal vooreerst een technische
herziening van het tarief worden voor
bereid, terwijl voorts een omzet- en
luxe-belasting in bewerking is.
Ten einde den minder gegoeden hij
de verhooging van indirekte heffingen
tegemoet te komen, ligt het tevens in
het voornemen een wijziging van de
wet op de Rijksinkomstenbelasting te
bevorderen, waarbij de grens van het
belastbaar inkomen, die thans op f800
ligt, te verhoogen.
Overigens wil de regeering niet na
laten op te merken, dat het drukkende
van de direkt belastingen, welke het
haar onmogelijk maakt om door ver
hooging van die belastingen nieuwe
inkomsten te scheppen, niet alleen
gelegen is in de hoogte der Rijksin
komstenbelasting, maar in de bedragen
waartoe de gemeentebelastingen in vele
gevallen zijn opgevoerd. Verlichting
van dien druk zal dus vooral ook te
verkrijgen zijn door bezuiniging op
den dienst der gemeenten, en in elk
geval is de regeering tot dat tijdstip
op indirekte heffingen aangewezen.
Uit de bovenstaande uiteenzetting
moge blijken, zegt de regeering, dat
het leggen van een sterken druk op
de minder gegoeden allerminst in hare
bedoeling ligt, evenmin de verzwaring
der directe belastingen van hooge in
komens of een extra winstbelasting,
welke beide heffingen de regeering in
de tegenwoordige omstandigheden bij
zonder ongewenscht zou achten.
Het denkbeeld om de in te voeren
indirekte belastingen bij voorbaat aan
een bepaald tijdperk te binden, meent
de regeering niet le mogen onder
steunen, reeds hierom niet, omdat dat
tijdperk van te voren uiterst bezwaar
lijk zou zijn te bepalen.
Wat een in te voeren coupon-belas
ting betreft, deelt de regeering de ziens
wijze van hen, die daartegen blijkens
het V. V. bezwaren hebben geuit.
Evenmin acht de regeering het in de
tegenwoordige voor de industrie moei
lijke tijden aanbevelenswaardig, door
belastingheffing het maken van reclame
te bemoeilijken.
Daarentegen is een rijwielbelasting
ingediend en is een belasting voor het
gebruik van kunstwegen, met bepaald
aan te geven voertuigen, in bewerking,
mede om daaruit de middelen te vin
den om de kunstwegen beter aan de
hoogere eischen van net moderne ver
keer te doen beantwoorden, hetgeen,
ook uit een oogpunt van werkverrui
ming van beteekenis is.
Het ligt in het voornemen der
regeering met de indiening van nieuwe
voorstellen, betreffende nieuwe indirecte
belastingen, te wachten tot in den
zomer van dit jaar, wanneer men over
meer gegevens beschikken zal omtrent
den loop der middelen.
Ook thans ligt »een radikale over
gang van vrijhandel tot bescherming"
niet in de plannen der regeeriug.
Omtrent den Woningbouw is de
regeering van oordeel, dat overheids
steun alleen moet worden verleend
daar waar dal ter verbetering van
woningtoestanden onvermijdelijk is te
achten. De gewone woningproductie
dient zoo snej. mogelijk wederom aan
het partikulier bedrijf te worden over
gelaten.
»Met het oog op de urgentie van
ander aangelegenheden zal zijn af te
wachten of tot spoedige behanding van
de Zondagswet en van de Begrafenis-
wel kan worden overgegaan." Ten
aanzien van de Staatsloterij en den
vaccinedwang zijn maatregelen in
voorbereiding.
Artikel 40 ran liet Bezoldigingsbesluit*
Het standpunt der Regeering.
Omtrent art. 40 van het Bezoldigings
besluit wordt in de Memorie van Ant
woord op het Voorloopig Verslag der
Tweede Kamer betreffende hoofdstuk
I o.m. het volgende verklaard
Het is, vooral met het oog op wat
met artikel 40 is geschied, niet het
standpunt der regeering, dat een ver
wijzing naar het verloop van de sala
rissen en loonen buiten den Overheids
dienst, zoomede naar de wijziging in
het prijspeil, hoezeer zij zakelijk de
geldende wedden in een ander licht
hebben gesteld, op zichzelf voldoende
zou zijn om tegenover de gewekte ver
wachtingen tot vermindering over te
gaan.
Doch het is de harde noodzaak van
den toestand van 's lands financiën,
die dwingt, en welke mede in verband
met de evengenoemde faktoren een
vermindering moreel verantwoord doet
zijn.
De regeering zou echter in dit puut
niet al te zeer willen treden, omdat
zij dit gaarne in het georganiseerd
overleg zelf tot afdoening zou brengen.
Zij heeft goede hoop, dat ook de afwij
zing tegenover met name de intrekking
van artikel 40 een onjuist standpunt
zou innemen, zulks te meer, waar een
salarisvermindering binnen de grenzen
van artikel 40 zakelijk tot de meest
ongewenschte oplossing zou leiden
wegens de intrekking van de kinder
toelage en terugneming en verdere
stopzetting van periodieke verhoogin-
en. waartoe zij tegenover de hand-
aving der wedden van 1 Juli 1922
zou dwingen.
Daarom meent de regeering met het
voorenstaande, ook wat betreft de
konkrete denkbeelden, omtrent de wijze
van salarisvermindering, te mogen
volstaan.
Bij de herziening zal men omtrent
de vermindering van den totalen sala
rislast, die daarmede naar het aanvan-
lijk oordeel moet worden bereikt, moei
lijk elk richtsnoer kunnen missen. Met
gunstige wendingen in de omstandig
heden, welke inmiddels mochten
intreden, zal echter uiteraard rekening
kunnen worden gehoudeu.
Dat de daling van de pensioengrond
slag met de salarisvermindering ge
paard gaat, schijnt volkomen natuurlijk.
Nu de salarisvermindering een alge
meen karakter zal dragen, is inderdaad
juist te achten dat de handhaving der
inkomens en schadeloosstellingen, in
de Grondwet vastgesteld, als anomatie
zal voorkomen. Of echter tot redres
een opzettelijke wijziging der Grondwet
noodzakelijk is Vorrziening daarin
op andere wijze is alleszins denk
baar.
Het stelsel van indexcijfers in een
wedde-regeling is aan den eenen kant
wel aantrekkelijk, doch in de praktijk
uitermate moeilijk gebleken.
De ambtenaarssalarissen.
Geen tydelyke stopzetting vnu alle
periodieke traktementsyerhoogingen
Wat de nadere uitwerking van sala
risverlaging betreft, heeft het steeds in
de bedoeling der regeering gelegen om
overleg te plegen met de Centrale
Commissie voor Georganiseerd Overleg
in Ambtenaarszaken. En «nu, door den
loop der omstandigheden, de algemeene
korting van 10 pCt. welke de regeering
zich aanvankelijk als voorloopigen
maatregel voor 1924 had voorgesield,
toch niet met 1 Januari zal kunnen
in werking treden, is zij, volgens de
Memorie van Antwoord op het Voor-
leopig Verslag der Tweede Kamer,
betreffende hoofdstuk I, le rade gewor
den om ten spoedigste ook het gevoelen
der Commissie in te winnen over de
dat allemaal zoomaar voor jullui... als
je maar bent.
Komt u nou verder vertellen,
Moeder
Ja, eens kijken, hoe 't toen verder
afgeloopen is.
Vrouw Giessers draaide even aan de
kleine hanglamp boven de tafel en
ging weer in haar hoekje zitten bij 't
raam, waar op een uitstekend plankje
haar naaimand stond. De fkinderen
zetten zich er voor, om lekker te
kunnen luisteren.
De zachte stem van moeder vertelde
Neen, Tijsje, Onze-Lieve-Heertje
had best weg kunnen loopen, toen al
die leelijke soldaten daar achterover
op den grond lagen, maar dat wou
Hij niet doen. Hij wou juist erg graag
meegenomen worden om naar 't Kruis
te worden gebracht. Maar, zie je éérst
wou Hij maar eens laten zien, dat Hij
de baas was. Nou, als die soldaien niet
zoo ondeugend waren geweest, dan
zouden ze wel bij hun eigen gedacht
hebbenkijk, 't is geen gewone man,
maar 't is Onze-Lieve-Heertje, we
mogen Hem niks doen. Maar, de zwarte
duivel, die aan den linkerkant stond,
zei stilletjes in hun oor: neem hem
maar mee, dan krijg je veel centen,
als je straks thuiskomt. En toen pak
ten die leelijke mannen Onze-Lieve-
Heertje beet en deden Hem touwen
om zijn lijf, en toen trokken ze Hem
mee. En, als Hij niet hard genoeg
meeliep naar hun zin, dan sloegen ze
Hem met dikke stokken en met sabels
op zijn lijf...
Deed 't erg zéér, Moeder?
vraag, of een evenredig deel van het
bedrag, dat de regeering zich had
voorgesteld over 1924 uit dien voor
loopigen maatregel te vinden, wellicht
door een andere verdeeling ware te
verkrijgen dan" op alle salarissen een
gelijke korting van 10 pCt. toe le pas
sen. Deze laatste 'maatregel, hoezeer
slechts bestemd om voor één jaar te
gelden, werkt inderdaad door zijn
uniform karakter op ongelijke wijze
en kan dus individueel tot hardheid
leiden, terwijl het voor de schatkist ten
slotte vooral aankomt op het totaal
resultaat van den te treffen maatregel.
Door de algemeene salarisverlaging,
welke ook hij de bedrijven dient te
worden doorgevoerd, zullen ook hier
in samenwerking met andere bezuini
gingsmaatregelen, de tekorten verdwij
nen.
De maatregel van een tijdelijke stop
zetting van alle periodieke traktements-
verhoogingen, meent de regeering bij
hernieuwde overweging niet te moeten
handhaven, voornamelijk omdat een
nadere berekening deed inzien, dat hij
een dergelijke stopzetting, waaraan be
zwaarlijk terugwerkende kracht kan
worden toegekend, 't reeds verschenen
edeelte eener verhoogingsperiode, naar
e methode die de regeering de juiste
voorkomt, billijkheidshalve zou moeten
worden uitbetaald, tengevolge waarvan
in de toekomst weliswaar een hespa
ring, doen voor het jaar 1924 een niet
onbelangrijke verhooging van uigaven
van onzen maatregel het gevolg zou
zijn. Daarom scheen het wenschelijker
de kwestie der periodieke verhoogingen
afzonderlijk te overwegen bij de her
ziening der jaarwedden-regeling, welke
tevens een onderdeel van de plannen
der regeering vormt.
Ingezonden Mededeelingen
Door overspanning en zorgen.
Mannen zoowel als vrouwen hebben
onder zenuwachtige, beproevende om
standigheden gewerkt. Zij raakten
overwerkt en missen de kracht om de
bacillen van gevatte influenza of koude
te bestrijden, liet bloed raakt overladen
met overtollig urinezuur, de nieren
worden ondermijnd door de te groote
inspanning en spoedig volgen ver
schijnselen alshoofdpijn, duizeligheid,
zenuwoverspanning, urinekwalen, gra
veel, waterzuchtige oogen, rheumatische
spieren en door urinezuur aangetaste
ewrichten, stijve schouders en pijn in
en rug.
Daartegen worden Foster's Rugpijn
Nieren Pillen aanbevolen, en er dient
geen kostbaren tijd verloren te gaan.
Uitstel leidt al te vaak tot ïheumatiek,
spit, steenvorming, ontsteking van de
nieren of blaas, en nierwaterzucht.
Zelfs ongeneeslijke kwalen kunnen
door verwaarloozing ontstaan.
Als uw nieren verzwakt zijn door
zorgen en overwerking, tocht, koude,
epidemische koorts, schadelijke bezig
heden enz., wendt U dan met vertrou
wen tot de Foster's Pillen.
Verkrijgbaar in apotheken en dro
gistzaken f 1.75 per flacon (geel
etiket met zwarten opdruk.)" 32
Met een anstig gezichtje wachtte
kleine Anna 't antwoord af.
Nou kind, of 't zéér deed! Maar
die goeje Onze-Lieve-Heertje deed maar
niks anders dan in zijn eigen zeggen":
laten ze maar slaande "menschen
doen zoo erg veel kwaad en daar wil
ik de straf voor hebben... Je ziet wel,
hoe erg veel Hij van ons houdt, hé
Nou moeten wij ook maar heel veel
van Hem houden, is 't niet?...
Ik hoü veel van Onze-Lieve-
Heertje, Moeder, zei Tijsje met een
zacht stemmetje.
Ik ook! riep Annetje. Hé,
Moeder, als 't weer zomer is, dan gaan
we- immers weer bidden bij 't Witte
Kruis? Met een ruiker bloemen? En
een kaarsje ook, Moeder, om aan te
steken
Ja, kinderen, dat ziet Onze-Lieve
lieer wat graag... Anders braaf en
gehoorzaam zijn, ziet Hij nog veel
liever, hoorMaar da's goed, als 't
mooie weer komt, dan gaan we samen.
Moeder...
Ja, Annetje?
Komt Vader nou vanavond langs
't Witte Kruis?
Dat kan wel, kind. Moeder weet
niet, welken weg Vader koint en ook
niet hoe laat... Een zorgelijke trek
groefde zich door haar gezicht, toen
ze naar de wijzers van de oude hang
klok keek. Haast kwart voor achten l
Zeker voor zevenen, had hij gezegd.
Dat akkelige weer daarbuiten.
Stil zaten de kindertjes te kijken
naar 't peinzende gezicht van Moeder.
Vervolg zie Eerste Blad.
't Hoofd schuin gebogen luisterde
hij, of er mogelijk onraad was in den
omtrek... Maar alleen 't geluid van
den stormwind weerklonk, die bulde
rend loeide over de vlakte en huilde
in de zwiepende takken van den linde
boom.
Vaster drukte de booswicht 't zwarte
stuk doek tegen 't gezicht, dat gedeel
telijk hem 't gelaat bedekte, 't Flikker
de in 't triestige licht van de maan
't lemmet van een groot mes. Snel
boog hij zich neer over zijn slachtoffer,
voelde hem op de borst.., »Hier!"
hijgde hij zacht. Met een driftigen
stoot plofte hij 't mes den ellendige in
't lichaam. Stuiptrekkend kromp 't in
een. Een bloedgolf spoot uit de wonde.
Kra, kra...
Alsof de bliksem vlak vóór hem
insloeg, sprong de moordenaar op, gil
lend van schrik. Een huivering van
vreeselijken angst deed hem trillen en
schokken.
't Fladderde daarboven in de lakken...
Een ijselijke vloek en een verwen-
sching van den verschrokken vogel
sisten den boosdoener uit den sidderen
den mond.
Kra, kra...
Hij rende weg. Voort, voort, alsof
de duivel hem achterna vloog.
II.
Waarom liep Onze-Lieve-Heertje
toen niet gauw weg, Moeder
Moeder schoot in een smakelijken
lach. Maar Tijsje toch 1 zei ze.
Hè, dat ie d&t niet eens weet!
schetterde 't schelle "stemmetje van de
kleine Anna, de oudste der kinderen.
De andere kinderen keken met lieve
lachende gezichtjes naar .Moeder en
naar Tijsje, hadden schik omdat
Moeder zoo lachte, zonder dat ze wisten
waarom.
Kijk, Pietje heeft er zelfs plezier
in lachte Moeder. Heb je zoo'n
schik, kleine snoes
Ta, ta... op 1 brabbelde Pietje,
wippend, in zijn stoeltje en zwaaiend
met een stuk speelgoed, dat een pop
moest verbeelden. Op, op 1
Tijsje zat met een beteuterd, verlegen
lachend snoetje te kijken. Nou,
waarom dan niet, Moeder
't Deksel van den etenspot op 't for
nuis begon te kleppen, 't water siste.
Eerst even naar 't eten kijken,
zei Moeder opstaande, en dan gaan we
verder vertellen.
Een lekkere geur van kokende aard
appelen met groenten kwam drijven in
de groote keukenkamer, wasemde heen
naar 't afgeschoten hoekje, waar op
den lossen planken vloer de tafel met
de stoelen stonden, prikkelde den trek
van de eetgrage kinderen, die met
oogen groot van belanstelling2Moeders
gedoe bij 't vuur bekeken.
Komt Vader haast thuis, Moeder?
-7- Ik weet 't niet, Annetje. Misschien
dat we nog wat geduld moeten hebben,
dat Vader is blijven schuilen voor 't
leelijke weer.
Wat zal Vader nat zijn, hè Moeder,
zei Tijsje.
Ja, kind, antwoordde vrouw Gies
sers, met een zucht. Maar Vader doet