Schouw der WATERLOSSINGEN
Tweede blad
Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
arbeider in hel Roerjehied'7j.rpr"at":i,ï,.'.r,ï.i
zag. militaire bezetting van de beste en
Wat een Amerikaansch
l^BTJILIjETOISr.
fuico van iern
Bekendmaking.
Zaterdag 38 Juli 1923
44e Jaargang No 90
PEEL EN MAAS
brengen bij^ö^ter^ënnis^van betanghebbendeiu^daMIMaar
abonnementsprijs
PER KWARTAAL
voor VENRAY 65 c.
franco per post 75 c.
voor het buitenland
(bij vooruitbetaling) 11,30
afzonderl. nummers 5 c.
De Burgemeester en Wethouders van Venray
Bij deze ter kennis van belan
gevoerd over de volgende waterlossingen,
LEGGER A
1 Schoor9che Beek, op 10 Augustus van 7 uur voormiddags tot 7 uur namiddags
2 Waterlaat de Scheide, op 14 Augustus van 7 uur voormiddags tot 7 uur namiddags
3 de Leunsche Beek met zijtak, op 14 Augustus van 7 uur voormiddags tot 7 uur
namiddags
4 Waterlaat uit'Brugskensche pas, op 14 Augustus van 7 uur voormiddags tot
7 uur namiddags
5 Van Breevennen, op 11 Augustus van 7 uur voormiddags tot 7 uur namiddags
6 de Oirlosche Pas, op 11 Augustus van 7 uur voormiddags tot 7 uur namiddags
7 de Brugskensche Beek op 11 Augustus van 7 uur voormiddags tot 7 uur namiddags
8 de Zompgraaf met een zijtak, op 11 Augustus van 7 uur voormiddags tot 7 uur
namiddags
9 de Waterlaat, op 11 Augustus van 7 uur voormiddags tot 7 uur namiddags
10 de Weverslosche beek met zijtakken, op 17 Augustus van 7 uur voormiddags
tot 7 uur namiddags
11 van Giesevennekens, op 13 Augustus van 7 uur voormiddags tot 7 uur namiddags
12 Loonsche Pas, op 13 Augustus van 7 uur voormiddags tot 7 uur namiddags
13 Srnakter Spurkt, op 13 Augustus van 7 uur voormiddags tot 7 uur namiddags
14 de Burggraaf, op 13 Augustus van 7 uur voormiddags tot 7 uur namiddags
LEGGER B
1 Lollebeek, op 10 Augustus van 7 uur voormiddags tot 7 uur namiddags
2 Oostrum9che Beek. op 16 Augustus van 7 uur voormiddags tot 7 uur namiddags
3 Loobeeksche Beek, op 17 Augustus van 7 uur voormiddags tot 7 uur namiddags
4 Klein Oirlo met zijtak op 10 Augustus van 7 uur voormiddags tot 7 uur namiddags
De eigenaars, pachters of gebruikers van de op die waterlossingen gevestigde
molens of andere waterkeerende of waterstuwende werken zijn verplicht op de
dagen der schouwvoering en gedurende de 3 daaraan voorafgaande dagen, aan het
water den geheel vrijen afloop te geven, voor zoover hun door Burgemeester en
Wethouders of door den Opzichter van den Provincialen Waterstaat te dien aanzien
geen andere bevelen zullen gegeven worden.
De eventueel noodige herschouw zal geschieden voor overtredingen geconstateerd
op 10, 11 en 13 Augustus op 30 Augustus d.a.v. en voor de overtredingen gecon
stateerd op 14, 16 en 17 Augustus op 3 September d.a.v.
En zal deze op de gebruikelijke plaat9 aan het Raadhuis worden aangeplakt en
aangekondigd in het Weekblad «Peel en Maas" te Venray.
Venray, 12 Ju'i 1923 DeBurgemeester enWethouders voornoemd
Aangeplakt op de gebruikelijke plaats aan O. VAN DE LOO
trt„i; 1q9-* Dc Secretaris,
VAN HAAREN.
Uitgave van FIRMA. VAN DBN MUNCKHOF, VBNRAY. Tel. No. 61
prijs der
advertentien
1—8 regels 60 cl
elke regel meer 7'/, cl
Advertentiën bij abonne
ment groote reductie.
hael Duitschland, noch in het Roer
gebied, geen enkelen Duitscher
ontmoet, die geloofde, dat het Frank
rijk werkelijk om schadevergoeding
was te doen.
3e. De verbanning der leiders
van allerlei rangen en standen .-
burgerlijke administrateurs, spoor»
wegautoriteiten. bankiers industr;»
ealen enz. De Duitschers zeggen, dat
zoo geslagen, dat zijn trommelvlies
scheurde. Ik vond hem in dezen toe
stand. In plaats van naar een fat»
soenlijke gevangenis te worden ge»
bracht, sleepte men hem naar een
klein, vuil kippenhok, waar men
oem bijna twee dagen liet liggen
zonder voedsel.
Van een toilet mocht aij geen
gebruik maken, evenmin van een
was meegevallen. Een glimlach
speelden om den mond van zijn rech
ter buurman, blijkbaar omdat de
soldaten er niet in waren geslaagd
het geld te vinden, waarna zij zoch»
ten. Een Fransch officier vloog op
bemaf, pakte hem in zijn kraag, en
schudde hem heen en weer«Stond
je mjj soms uit te lachen V' De man
SU cuo. u uuivuuuv antwoordde »Neen, dat deed ik
er reeds 65 van hun landgenooten niet"'. Toen de officier hem naar den waschgelegenheid. Daarop werd hij
zijn gedood of vermoord, honderden motorwagen duwde, vroeg de man Dasr een kelder gebracht, waar een
worden gevangen gehouden en'Wat heb ik gedaan De officier bed stond, en vandaar naar een be»
78,537 zijn uit het land verbannen, [antwoordde »Dat doet er niet toe.hoorlijke gevangenis. Ik bleef bij de
4a. Het herhaaldelijk en stelsel» j Mee Hij werd opgepakt, in de gedachte aan de afschuwelijke
matig in beslag nemeD van partiku»! wagen gegooid, en naar degevan- -
liere gelden uit bankeD gemeente» genis gebracht; Iemand naast mij
kassen enz. en zelfs in één stad het'merkte op, dat hij ongetwijfeld een
berooven van partikulieren op straat]paar maanden gevangenisstraf zou
In elke stad, die ik bezocht, vernam]krijgen. Een bloedverwant van hem
had vijf maanden gevangenisstraf
omdat hij het Duitsche
het Raadhuis te Venray 12 Juli 1923.
De Veldwachter,
A. FILA
teeren, die lk heb meegemaakt in del
voornaamste steden van het Roerge
bied. Het IJuitscbe protest tegen de
bezetting kan m. i. in de volgende
zeveD punten worden saamgevat
le. De blokkade of verlamming
grootste scholeD, zoodat duizenden
kinderen slechts gedurende twee ofl
drie uur per dag school kunnen gaan
in de weinige ongemoeid gelaten
Een Amerikaansch arbeider, zeke
re Sherwood Eddy, die heel wat van
de wereld heeft gezieiu deelde aan
Q6 wereia oeeii guziuu, uomuo
ds fsterk anti-Fransch gezinde dit 0V®rv°'l8 gebouwen,
dient erbij vermsld) «Manchester ~e De stilstand van het industii-
Guardian'' het volgende mede om»;66'0 'eveD- Ik heb spoorlijnen gezien
trent zijn kijk op hetgeen in het £a3 e n3ar de groote fabrieken, die
Roergebied gebeurd waar hij ook ^00r c]ü ransche soldaten waren op
gewerkt heeft. gebroken, zoodat noch kolen konden
Ik spreek als een goed vriend en opgebracht, noch afgewerkte pro
bewonderaar van het Fransche volk.
Tjjdens den oorlog schreef ik de
sterkste veroordeelingen tegen het
Pruisische militairisme, waartoe ik
in staat was. Thans echter moet ik
openlijk de pijnlijke feiten konsta-
dukten verzonden konden worden
Hoewel ten onrechte, scheen de
bevolking eenstemmig te gelooven
dat de Franschen moedwillig poog
den om haar ekonomische hulpbron
nen te verzwakken, en ik heb in ge
Wat den Graaf betreft wij kenoen zijnen
zielstoestand en zijnen gevorderden leef»
tijd gevoegd by be; verdriet dat bem be»
titlde, tal bem m onze oogen wel tot
eenige verontschuldiging verstrekken.
Op deze wyze waren reeds twee jaren
langzaam en droevig voorby gekropen, en
Graaf Dido werd met den dag zwaarmoedi»
ger. Het oude vuur had hem geheel ver
laten, en by, die den gebakten grijsaard
langsaam op xjjn stok Jennende langs de*oer
wallen zyoer sterkte had tien ronddwalen,
sou gewis in bem den fleren en onver»
schrokken krijgsman van vroeger niet her
kend hebben. Soms sat hij in diepe gedaoh.
ten versonken voor ds slotpoort van zyn
kasteel, en begluurde den weg, dien zijn
toon, toen hy hem verlaten had was inge-
slsgen. en degelijks hoopte by langs dien
selfden weg een bede te tien naderen, die
bem nadere tydiogen van zyn lieveling
bracht. Maar er daagde oismand op, die
bem iets van Faloo verhaalde mogelijk
bad hy reeds den dood gevonden, alvorens
het H. Land te bereiken Want die reizen
gingen met zooveel gevaren vergezeld
men moest zoovele lenden doortrekken, en
vele volken waren ds kruisvaarders oiet
genegen, en zochten desen op velerlei wij»
sen te misleideo ongelukkig hy, die ver»
trouwen in hunne schoonklinkende woor»
deo stelds, by werd het slachtoffer zijeer
liohtgeloovigheid 1 Of missobien was by
wel met bet zwaard in de vuist, ver van
zijn vaderland, ver van zyae betrekkin:
gen, met een zaoht op de stervende lip
pen voor de zynen, gevallen en zon das
zijn vader de smart hebben, zyne oogeu te
sluiten, zonder zyn soon voor het laatst
aan bet hart te drukken. Mogelijk, en wat
nog erger was, bevond hy zich in harde
slavernij en in de handen zijner vijanden,
aan huDne willekeur en wreedheid over»
geleverd, die hem de zegeopralen zijner
broeders op eene verschrikkelyke wyze
zouden doen boetan,
Dit waren de gedachten, die dag en
nacht den geest 7an den Graaf bezig biel
den. en zichtbaar zyne krachten sloopten
Slechts aan de bemoedigende woorden zy
doohter en van den grijzen priester
*had hy het te danken, dat syne ziel niet
tot wanhoop verviel, en dat hy ziob gelijk
de schipbreukeling aan de hoop, zyn laat
ste redmiddel, vastklemde.
Ea ach 1 De arme Maria had zelf zoo
veel troost noodig. Faloo tooh had hasi
beloofd, zoo spoedig by de plaats zyoer
bestemming sou bereikt hebben, een ver»
tronwd persoon naar bet kasteel te zendao.
om zyn vader en zaster omtrent zijn lot
gerast ts stellen. Zou by inderdaad zyne
beloften gehouden hebben, of zon het
ik, dat één of meer 'banken van al
hun geld of waardepapieren door
de Franache bezettingsautoriteiten
waren beroofd. In Essen hadden zij
zelfs uit een bankinstelling 92 mil»
liard mark weggenomen. Dit geld
bestemd voor verscheidene
honderdduizenden arbeiders die wat
betreft het uitbetalen van hun loonen
op deze bank waren aangewezen
Indien zij niet worden betaald, zijn
daarvan opstanden en revolutionaire
uitspattingen bet gevolg. Ook de
werkgevers zijn van deze banken
afhankelijk, die hun de noodige
gelden ter beschikking moeten stel»
len.
Ik heb een bank bezocht, waar»
van de Fanschen kort geleden de
gelden hadden weggehaald. Ik ver»
nam, dat de bank te Mülheim dien
morgen (Zaterdag 23 Juni) was ge»
plunderd. Toen ik enkele uren later
in Mulheim arriveerde, waren de
Fransche soldaten nog steeds in het
bezit van het geld, maa* het was te
laat om van den roof getuige te zijn*
Men vertelde mij evenwel, dat juist
op dat moment in dezelfde straat een
nieuwe diefstal werd gepleegd. Ik
ging onmiddellijk naar de Ernst!
Marks drukkerij, waar 20.000 mark
voor de banken worden gedrukt.
Zestien Fransche officieren en sol»
daten hadden zich van het geldbezit!
meester gemaakt en wachtten met]
eenige motorwagens voor de deur
om het geld te vervoeren.
Een groote menigte had sich voor
het gebouw verzameld. Ten slotte!
kwamen de officieren en soldaten
naar buiten. Zij schenen niet al te
best geluimd, omdat de buit niet!
vraag bleef «y zelf Het aalwoord schuldig
Zy kon zich geen denkbeeld van die ver
traging vormen, en schreef deze soms aan
oorzaken toe, die «ven zeer van hare on
schold, al van hare onbekendheid met de
wereldsohs zaken, getuigden. Haar geloofj
echter stond vast dat Falco nog leefde. Zy
had de Moeder*Maagd voor zyn behoud
gebeden, en zy hield zich overtuigd, dat
dit verzuchting des harten, die als een
geurige wierook hara reine lippen ontvloeid
was. tot den Vader des Eeuwige Levens,
op voorspraak harer innig geliefde Motder
Maria, wat doorgedrongen, en zektr niet
onverboord zoude blijven 1
Dikwijls tprak zi] zeer vertrouwelijk
met vader Ambrosias, dia hartelijk deel in
bare droefheid nam, over den afwezigen
broeder, en traohtte zooveel in zijn ver
mogen was, de hoop levendig te houden
die baar bezielde.
Somstyds echter volden sieh bare oogen
met tranen, en had zy moeite haar gevoel
te bedwingen, als zij de smart zag, die op
het gelaat baars vaders stond uitgedrukt.
Dan sloeg zy den blik ten bemel. want
alleen van die zijde verwachtte tij uitkomst
eu redding, sn gaarne had zij haar leven
ten beste gegeven, om den grysaard slechts
een gelukkig oogenblik te versohaffen.
Intussohen ging zij voort haren vader
de grootste blyken barer kinderlijke liefde
gekregen,
volkslied had gezongen
In Gelseokirchen konstateerde ik
dat gedurende een schrikbewind van
acht dageD burgers op straat werden
aangehouden, en door officieren en
soldaten van hun geld werden be
roofd. Ik heb in mijn bezit beëedig
de verklaringen van 44 menschen,
waarin het juiste bedrag wordt ver
meld dat men hun heeft ontnomen,
zijnde totaal 8,783,292 mark. Toen
ik informaties inwon bij de Rijnland
kommissie te Parijs, bevestigde men
mij aldaar, dat partikulieren in de
straten van Gelsenkirchen waren
beroofd, doch het was een «vergis
sing' van den kommandeerenden
Franschen officier, die zijn orders
verkeerd had begrepen. Het geld
zou van de schadevergoedig. worden
afgetrokken, omdat men niet meer
kon nagaan, van welke personen het
geld was weggenomen-
5e. In sommige steden van het
Roergebied z\jn de Duitschers in
hooge mate verontwaardigd over de
schietpartijen en arrestaties, voor
namelijk echter over de onnoodige
en ongegronde beleedigiogen en
uittartingen, waarmee de arrestaties
of opsluitingen gaaD gepaard, over
persoonlijke gewelddaden en het
slaan van hun medeburgers. Laat
mij een geval opnoemen. Een bank
in een zekere stad, die ik bezocht,
was overvallen, en het geld was weg
De bankdirecteur was in
zijn huis opgesloten. Toen hij na]
verloop van enkele uren eenig voedsel
wilde nuttigen, werd dit weggegrist
door een Fransch officier. Hij werd
beschenen, in een purperen gloed gebuid
lag, en by met spijt nadacht boe zwak hy
gehandeld bad door Fnlco zyne toestem
miog tot zyn vertrek te bebbea gegeven,
zoo verplaatste bij zioh ook onwillekeurig
in dien tyd terug, waarin zyne gade nog
leefde, en zyne kinderen in scboldelooxe
vreugde aan zijne voeten speelden. Helaas 1
die dagen van geluk waren te spoedig
voorbijgesneld, en alleen de herinnering
aan het blyde verleden, was hetgaen hem
van dien liefelyken droom was overgeble
ven. Maria aan zyne zijde gezeten, hield
zioh met apinnen onledig, en bad reeds een
paar malen, doch te vergeefs gezocht, de
aandacht baars vadera, tot zioh te trekken
toen er onverwachts op de kamerdeur
geklopt werd, en de alotvoogd eerbiedig
de komst des Heeren van Hcusden aankon:
j1uiibu (ouuuubu u.u.v-,
weelderige Oosten, hem zfine zuster, die!te geven, die ofsohoon door hem in bareD
bem zoo innig beminde, doen vergeten ganiohen omvang niet opgemerkt, er tooh
Met verachting verwierp zfi echter die ge-1 veel toe bydroeg, den dronk uit den kelk
dachten. Neen, haar broeder waste edeldes lydens minder bitter te maken,
van ziel, om zoo
r uruauH w ma .u «i».v
spoedig de dierbenrete Op eekeren xtood terwijl de Greet een
U-. „...tor. .ii n Aiikeeiamiian hlit
L»et den ridder binnenkomen, seide
de Greet, eo teg bem det bij welkom ie.
De alotvoogd boog en vertrok.
Alvorens eohter dian men binnen
leiden, willen, wij ons voorst eenigs
oogenbliken met xjjn peraoon batig bonden
en bem een weinig meer ven nabij leertn
kennen.
Hermen ven Hensden was een man ven
omstreeka vijftig jarigen leeftijd, wiens
kreebtigen lichaamsbouw meer el te wel
vee de sterkte ijjnsarms getuigde.
Hij bed eterk sprekende dooh regel,
matige gelaatstrekken, die echter niete
innemends beseteo, en meer konde -elf.
sooht den hartelijke deelneming verrieden.
In sjjne gitswerie oogen lae men deo trots,
wraakneming, waardoor liet volgen»
de geslacht zal worden bezield. Ik
herhaal, dat ik liefde en vereering
gevoel voor het Fransche volk, doch
lk heb geenszins bewondering voor
de fatale politiek van de tegenwoor
dige Fransche regeering wat betreft
de Roer.
6a. Duidelijk blijkt de knellende
greep van de vreeselijke honger-
blokkade om dit laatste onmisbare
ekonomische middelpunt van
Duitschland De Roerbevolking weet
te goed wat deze bedreiging betee»
kent. In de straten van de arme
wijken ziet men nog steeds de brood
magere kinderen van het afschuwe
lijke jaar 1916, toen pratisch da
geheele bevolking van knollen leefde
De dokter van een der ziekenhuizen
vertelde mij, dat 90 pCt. van de
kinderen uit die buurt, de rijken
zoowel sIb de armen, de Sngelsche
ziekte haddeu gehad. Hun beender-
was week geworden en ver»
en 10 pCt. van de kinderen
bljjven misvormd of kreupel. De
honger zal een doodelijker wapen
zijn dan de vliogmachines, kanonnen
of giftige gassen. Want honger on»
dermijnt ten slotte iedere werkman,
iedere buismoeder, ieder kind.
7e. Het kommunlsme wint veld
als gevolg van de hongerblokkade.
Een industrieel zei tot mij «Eenige
van mijn beste werklieden zijn ge
wond door Franscbe soldaten bij
hun pogingen om zich te verzetten
tegen kommunisten. Wij worden op
dit oogenblik bedreigd door het
kommunisme maar ik zeg uitdruk»
kelijk, dat ik mijn fabrieken en mijn
land liever zou overgeven aan het
vnu £161, vu» »uw "fub'b «v j 1 - ••lij -
herinneringen «yns levens te verliezen, an [het venster gezeten, zyc onbestemden buk die in syo hert zetelde, ofschoon men in
dere omstandigheden Moesten hiertoe me» over het landsobap liet dwalen, dat doorben rusteloosen blik, dien hy schnw in het
Idegewerkt hebbso, maar welke I Óp dexe de laatste stralen der ondergaande son rond wierp eene zekere onrast opmerkte
dit zoo geheel in strijd met zyne atletische
houding was.
Daarenboven was by in den omtrek niet
teer bemind, omdat by sich als een
heersohznehtig man deed kennen, die steeds
met nydige blikken het geluk van anderen
gadesloeg, en in alle omstandigheden eene
grenzelsoxe hebzucht aan den dsg legde*
Hier en daar in den omtrek fluisterde men,
dat men vroeger den ridder wei anders
gekend had toen was by oog een goed
en vriendelyk man, die bet zijnen onder»
hoorigen nimmer lastig maakte, en ben
meer als zyne kinderen, dan als zyne
onderdanen behandelde. Maar dat was
reeds lange jaren geleden,.. En sedert by
zijn neef van Wieringen van zyne nalaten»
schap beroofd, en zich met diens goederen
verrijkt had, was by immer met meer
aanmatiging en met meer trotschbeid te
werk gegaan, en bad by eindelyk de ge
negenheid van allen, die hem voerheen
hoogachten, verloren. Het lag velen nog
zoo verioh in bet gehengen, hoe wreed h(j
zijn ouden elotvoogd, wegens een klein
vertuim gestraft bad. en hoe die man ten
gevolge dier bestraffing weinig t(jds
daarna was overleden. Eo dan boe onmen»
scbelijk was hy niet met den boiohwach»
ter te werk gegaan, door hem in het
midden van een strengen winter, met zyne
vrouw en kinderen uit zyne woning te
verjagen, en hem voorgoed zyn grondge
bied te ontzeggen. In de lange winter
avonden, als de boeren om den grooten
haard gesohaard, zioh met verschillende
handwerken bezig hielden, werd vaak over
dto onderwerpen gesproken, ofsohoon men
zich niet verstou'.te, elkander laid zyne
gedachten te kennen te geven, daar men
maar al te wel wiet, «dat L indien sulke
praatjes op rekening van hnn beer gesteld,
hem ter oore kwamen, deze dergelyke
dingen aiet straffsleos zon dalden.
Vbrvou» zik EEWSTB BLAJJ,