Kiesvereeniging
Algemeens Vergadering
afdeeling VENRAY
voor de vrouwen om halt 3
voor de mannen om 6 uur
Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
Zondag 18 Maart a.s.
Venray voorheen
en thans.
Moeder en zoon
De Fruitveiling
R. K.
op de Bovenzalen van 't St. Antonius-Patronaat
Aan de orde: stemmen over 't al of niet
deelnemen aan de Gemeenteraadsverkiezing.
Dit nummer
bestaat uit twee bladen
EETJILLETON.
te Venray.
Verkiezing
Provinciale Staten
Zaterdag 17 Maart 1928
44e Jaargang. No 11
ABONNEMENTSPRIJS
PER KWARTAAL
voor VENRAY 65 c.
Iraneo per post 75 c.
voor het buitenland
bij vooruitbetaling f 1 -30
afzonder!, nummers 5 c.
PEEL EN MAAS
Uitgave van FIRMA. VAN DEN MUNCKHOF, VENRAT. Tel. No. 61
PRIJS DER
ADVERTENTIEN i
van 1—6 regelt 45 ct
elke regel meer 7* ct.
HET BESTUUR 92
Geestelijk Adviseur
Pater fr. REG. HAZEBROEK.
Dr. JANSSEN, Voorzitter.
KRAYKAMP, Secretaris.
IX
Wie de kerk te Venray verlaat, zal on
getwijfeld ook staande worden gehouden
voor de mooie doopvont. Een zeer oud,
massief van ronden steen gemaakt kunst
stuk.
Er staan figuren op uitgebeiteld, tusschen
de engelenkoppen in. Maar het wil ons
voorkomen dat deze er later nog bijge
maakt zijn. Er naast ziet men een curieus
ijzeren baaitoestel staan om bet deksel der
vont te bewegen. Hoewel dit toestel zeer
mooi en kunstig is uifgesmeed. lijkt ons
het deksel zelf niet zoo heel oud. In ieder
geval is het eene doopvonf, wier evenbeeld
men niet zoo talrijk zal aantreffen, en zij
behoort dan ook ongetwijfeld tot Venray's
oude, merkwaardige kunstvoorwerpen.
Slaan wij nu bij het uitgaan der kerk
nog een blik op het mooie orgel. Op den
dag van de propaganda voor den Volks
zang te Venray hebben wij de waarde als
muzikaal kerkmeubel kunnen constateeren.
i En de heerlijke volle tonen die aan het
instrument werden ontlokt, gaven ons het
j duidelijkst bewijs, dat het uit toonkunstig
oogpunt hoogelijk te roemen valt. Dit
orgel is afkomstig uit de Domintcanenkerk
f van Calcar, bij Cleve.
i Men weet dal in het begin der 19e
eeuw ook Venray nog behoorde tot het
diocees Aken. In dien tijd was Mgr.
Marcus Antonius Berdolet bisschop van
■voornoemd diocees, hoewel hijj deze ker
kelijke waardigheid over dat diocees maar
heel kort heeft mogen waarnemen. Toch
heeft genoemde Mgr. in die korte pooze
tijds nog weten te bewerken, dat Venray
het bedoelde orgel geschonken kreeg,
waarvoor de parochianen uit hooge te
vredenheid destijds een feestdag hebben
georganiseerd.
De schenking vond hare oorzaak in het
feit. dat het Fransche gouvernement alle
meubelen der toen opgeheven klooster
kerken ter beschikking had gesteld van
genoemden bisschop? weshalve het hem
vrij stond ze te plaatsen in kapellen of
parochiekerken, waar hij zulks noodig
achtte.
Mijn begeleider en zegsman van wien
ik in een der vorige opstellen gewaagde,
keeft mij nog gewezen op een paar waar-
devolle zaken, die wij bier nog in berin
nering willen brengen bij den Venrayschen
parochiaan. Vooreerst het schoone, onge
ëvenaarde H. Petrus-altaar, dat in vroeger
jaren het hoofdaltaar der kerk i« geweest.
Eenigen tijd later heeft het nog langs deD
muur gestaan, en thans prijkt het als een
kunststuk van voorname waarde tusschen
al het schoons wat op dat gebied in het
museum te Brussel staat geëxposeerd. Hoe
35
Vervolg van Tweede Blad.
Zoo bad bij ongeveer een uur laog door
de straten van Parijs gedooid, aan niets
anders denkende'dan aan tijo geluk maar
langzamerhand maakten die liefelijke beel
den plaats voorden persoon van Gaston
•n voor de geuaehten, wat bij doen moest,
om aan Valentine's verzoek gevolg te go»
ven en baar eer en die barer moeder te
redden.
Hy mocht de brieven niet tegen Gas»
ton's wil behouden, dit leed geen twijfel.
Hij wilde Gaston verzoeken, ze bem te
laten, of, indien dit Diet mogelijk was.
hem met den inhoud daarvan bekend te
maken. Zoo zy dan werkelijk datgene be
vatten, wat Valentine vreesde, bad hij
aioh vast voorgenomen, baar eer desnoods
met zijn bloed te verdedigen.
Toen schoot hem plotseling te binnen,
dat Minny hem op dit uur verwachtte, en
de gedachte kwam by hem op, of bet ge»
wiobtige nieuws, dat zy hem bad mede te
deelen, niet op Valentine betrekking bad.
Hij zag op zijn horloge; het was byd»j
twee uur, eo wilde bij niet veel te laat'
komen, dan moest bij een rijtu;g nemen,
om zich naar Miony's woning te laten
brengen. Het was ju'ss twee uur, toen het
r\jtuig voor de deur stil hield eu de por»
tier wees Henri op diens verzoek de wo«
nicg vaD mejuffrouw Mfilner op de twee»
de verdieping.
Henri snelde de trappen op een dienst»
meisje maakte de deur open.
Is juffrouw Milluer te bu's vraagde
bij
Ja, wie most ik zeggen, dat er is f
Henri noemde zijn naam.
De juffrouw verwacht mynheer De
Laoges, zeide het meisje, wees zoo goed
mij te volgen.
Zy bracht Henri door een salon, dat
zeer weelderig ingeriobt was, naar een
kamer, waaruit, toen by zich halverwege
het salon bevond, Minoy hem tegemoet
snelde.
Gij krijgt geen straf voor te laat
komen, want gy zijt prompt op uw tijd,
riep zij hem vroolyk en laohend toe ik
vind bet beel prettig, dat gij mij niet
lang hebt laten wachten. Hom nu mede.
want ik moet u dringend spreken, zooals
gy zien zult.
Qeori volgde baar Daar de andere kamer
terwijl bet dienstmeisje z;ob verwijderde
Ben groot aantal, prachtige bouquotten
stonden in vazen en blosmenmaadeo in de
ronde de gebeele kamer was met smaak
ingericht en Henri gevoelde zioh geheel
thuis in het boudoir van het jonge meisje.
Verheugd vertelde de zangeres hem, dat
de directeur van den schouwburg bet oon»
tract met haar nog voor de beide volgen»
de winters bad verlengd, en dat hij baar
een jaarlyksoh inkomen van vijftigduizend
franos bad beloofd. Maar plotseling ver»
anderde de toon harer stem en zeide zij
Maar laten wy deze onverschillige
dingen rusten, die komen van zelf terecht
ij moeten nu over andere zaken spreken;
jammer toch, dat Venray's voormalige
autoritaire burgeren daarvan niet de waar
de gekend hebben.
De bekende Kunst fotografie van Lolz
bevat van niemand minder dan den kenner
Moonen over dit altaar woorden van be»
wondering wat aangaat zijn heerlijk snij
werk. Zeldzaam zag men ze weer, die
tafereelen uit St. Petrus leven, welke daar
op in grootsche figuren tot twee voet hoog
stonden uitgebeeld.
En wat dan te zeggen van het eenig
schoone Maria-altaar, dat eveneens uit
pure onwetendheid of onbekendheid met
kunst en historie door Venray's kerkbe
stuur in het jaar 1839 aan een zekeren
beeldhouwer Malfait van Brussel werd
verkocht voor de luttele som van ruim
2000 francs, waarvoor een goede 20 jaren
later diezelfde beeldhouwer de kapitale
som van 12000 francs terugmaakte.
Thans staat dat Maria altaar in de paro
chiekerk te Tongeren (België. Wij bedoel
den hier het z. g. „mennelces-altaar* zooals
de parochianen van Venray het destijds
noemden-
Het had dien naam te danken aan de
vele beeldingen of figuren, die er op
stonden. Het top of bovenste beeld was
een staande engelprachtig van uitvoering.
Misschien heeft het zijn nut als een herin
nering, al is 't dan ook eene weemoedige,
dat wij van dit heerlijke monument eene
copie maken, zooals wij 't eens in de
pastorie te Venray in vroeger jaren moch
ten opteekenen Ook eene foto werd toen
nog op de pastorie bewaard, en toonde
men ons.
18 figuren
voorstellende
Chr. geboorte
Maria
Bood
schap
Bezoek
l».i
Elisab
Staande
engel
Hemelvaart der
H Maagd Maria
tusschen 4
ingelen geplaatst
Dood der H
Maagd Maria
omgeven door
Apostelen
10 figuren
voorstellende
Huwelijk der
H Maagd
Maria
16 figuren
voorst. Aanb.
der Wijzen
7 f.g-
de Be
snijd.
4 tig.
Hgz. v
Nazar.
Dat dit altaar beslist van groote waarde
was, bewijst de enorme belangstelling van
zooveel kunstkenners liefhebbers, die
er beele bladzijden voor beschrijving aan
gewijd hebben. Om maar eens enkele
voorname periodieken te noemen, die er
teekeningen en de kunstwaarde van ge
publiceerd hebben:
1 Bulletin .Scientifique et littéraire du
Limbourg
2 Publications du Limbourg
3 Journal Historique
4 Annates d' archcoloque de Belgique.
5 Courrier de la Meuse van Maastricht.
De retable, d. w. z. zijne hoofdgroepen
waren ongeveer 5 M. hoog, ruim 3 M
breed en pl-m. 30 cM. diep, terwijl de
figuren ongeveer 1/3 M. hoog waren.
Uit eene kerk als die van Venray had
den dergelijke monumentale en kostbare
kunstproducten toch nooit mogen verdwij
nen. Immers zij pasten maar al te goed
bij al het schoons en merkwaardigs, dat
dit Godshuis ons als zoodanig te bewon-
deren geeft-
Inderdaad, gij hebt mij den vorigeo
Zondag gezegd, dat gij mij eeD gewichtige
mededeeling hadt te doen.
Dat ia ook zoo luister dna naar
mij, zonder my in de rede te vallen, en
wordt vooral niet kwaad, als ik u eenige
vragen doe, die u misschien vreemd znllen
voorkomen, want iets ande-s dan bloote
nifuw8gierigheid diingt er mij toe en ik
verzoek a dringend om te gelooveu, dat
de onbescheidenheid, waaraan ik my mis
schien schuldig maak, geen andere oor-
taak beeft, dan de weoscb. om n teleur»
steiliDgen ta bespareD, die gij anders on»
vermydelyk zult hebben,.
Henri begon te beven en zag Minny
strak aan.
Wat bedoelt gij hiermede 1 vroeg bij
Sedert het souper op dien bewusteu
avond, waarvan de afloop zoo treurig was,
beb ik wel honderdmaal aan u gedacht
moeder beeft my iets verteld, dat zij
zeker wist, en wel, dat gij verliefd waart
op een jonge dame uit de eerste kringen
der stad.
Maar alleen Gaston... wilde hij haar
in de rede vallen.
Juist, myohesr De Marei heeft het
baar gezegd en ik begrijp zeer goed, wel
ke bedoeling by er mede bad. Maar by
beeft niet alleen aan moeder gezegd, dat
gy die jonge dame bemicdet, maar ook,
dat die li6fde geheel hopeloos was. Ik beb
sedert dien tijd veel geleden door de ge»
daohte, dat gij alle kwellingen eener on
gelukkige liefde zoudt moeten doorstaan
en ik beb ook aan moeder mijn bezorgd»
heid medegedeeld. Reeds vroeger heb ik u
gezegd, dat mynheer de Marei alles iD bat
wark gielt, om zich in mijn guost te drie»
Hel is wel een schrale troost, doch Ven
ray kan in deze opzichten de hand reiken
aan zoovele andere Limb, parochies en
kerken, wbaruit zooveel interessants is
verdwenen uit onkunde, en terecht geko
men of in Musea, of in handen van schacbe-
rende speculanten, die met zulke voorwer
pen goede zaakjes maakten.
Een volgende maal een en ander over
het veel besproken en beroemde oude
sacramentshuisje.
GERHARD KREKELBERG.
BEANTWOORDE VRAGEN
H. te Horst. Over Spraland, Oostrum,
e.m.a. wordt geschreven, zoo dra wij geheel
met Venray klaar zijn. Ik weet niet, of u
abonné is van Peel en Maas, daarom zeg
ik u maar, dat de geschiedenis van Venray
en omstreken alleen in dat blad komen te
staan. U kunt zich hiernaar dus regelen.
Horst komt later aan de beurt.
G. te Venray. Ik zal eens naar die
familie Roebroeck schrijven. Als zij ver
want is aan den pastoor Roebroek, die in
1666 pastoor en later deken was van Ven
ray, denk ik wel, dat men mij die oude
gegevens een oogenblik ter leen wil
afstaan. Dank u voor uwe mededeeÜDg.
M. te Venray. Het doet mij genoegen
te vernemen, dat u zooveel belang stelt in
de bijdragen over Venray in Peel en Maa9.
Maar de volkskundige aardigheden over
uwe streek kunnen, wij maar zoo niet
inlasschen tusschen de historische feiten
eener plaats. Dat volgt allemaal later, en
ik verzeker u, dat er mooie sagen en legen
den gaan over uwe plaats. Daarom heb
ik met zooveel lust de interessante vlek
Venray tot uitgangspunt gekozen.
VI.
Io ons vorig artikel verklaarden we>
wat te virstean is ondor eerste, tweede en
derde soort fruit. We bebb6Q kunnen zien
dat er bepaald eene groote zorg en oplet»
tecdheid gevorderd wordt om goed t
sorteeren.
Goed sorteereu is van het allergrootste
belang voor handelaar en fruitteler. Op het
oogenblik <s er èece strooming in de veiling
organisatie, de veilingen zijn vereenigd iD
eene groote landelijke organisatie, aan
wier boofd een centraal bureau straat, voor
eene uniforms sorteericg van fruit in bet
gebeele land, wat m. i. van harte toe te
j jicben is en den volleD steun en waar
deering verdient van elkeen, die er iets
mede te maken heeft.
Het verpakken van fruit laat dikwijls
oog veel te wenscben over en ofschoon
vanwege de veiling uniforme manden aan
de telera wordeD verstrekt waar door
sommig8 telera we! eens aardig mee wordt
omgegaan toch kan men nog herhaal
delijk manden aantreffen met zeer weinig
stroo of iets dergelijks, zoodat by het var.
voeren veel knouzingen zijn ontstaan eD
later bij bet verdere transport nog heel
wat te lijden zullen bebben
Ook eeczelfle netto gewicht voor alle
mandeo is er moeilijk iu te brengen en
toch moet dat zyn
gen. Hij is sedert Zondag reeds driemaal
hier geweest, zonder dat ik bem beb oot»
'vangen, zoodat moeder alleen bet gesprek
heeft moeten voeren eveneens is bet in
de vorige week gegaan. Ik gevoel nu een
maal geen sympathie voor den beer De
Marei bij kan eerlijke bedoelingen beb»
ben, zooals bij moeder verzekert, die bem
dientengevolge zeer goed mag lijden, maar
ik gevoel niete voor bem. Telkens schijnt
by met moeder ook over u gesproken te
bebben, want telkens wist moeder weder
meer van uw liefde voor die jonge dame.
De gedaohte, dat die liefde u ongeluk
kig zoude maken, werd telkens levendigor
bij mij, want een liefde, die nooit bevre
digd en Dooit beantwoerd kan worden,
schijnt my onu tiprekelyk ongelukkig toe
Maar... wilde Henri opmerken.
Ja, ik ken dat Spreek my niet te»
gen, mijobeer De Langes, vervolgde zy op
ernstigen toon. Dat gaat een tydlacg
goed, men geeft zich geheel over aan een
liefde zonder boop, zonder uitzichten en
misschien gevoelt men zich daarbij oog
eenigszins gelukkig. Maar dit kan niet
lang dunen een hopelooze liefde leidt tot
wanhoop. Eo dat vrees ik voor u, te
meer, toen ik den Daam vernam van haar
die gij bemint. Ja, ik heb voor u gevreesd,
want ik weet, dat gij goed eu edel zyt,
en dat gij, vergeef my, dat ik dit zeg,
door uw bescheiden© positie in de maat»
schappij en uw gebrek aan middelen niet
knot verwachten, dat uw liefde worde be»
antwoord; dat gij. indien gij zoo geluk»
k'g zijt de wederliefde dier jonge dema
te winnen, baar toob nooit de uwe zoudt
kunnen noemen, daar gy zeker nooit zoudt
willen toestaan, dat men vao u zeide, dat
V«9l telera hebben de gewoonte om alle
fruit direct te verkoopen als bet van de
boomen is.
Dikwyls zal dit wel moeten gebenreD,
omdat er niet voldoende goede bergruimte
voor is maar toch dient onder de oogen
gezien te worden of bet niet wenschelyk
is anders te bandelen. Eu wy meenon hier
wel uit ervaring op dit gebied te kunnen
spreken, wanneer wij verklaren, goed ge»
let op het geregeld verloop by (fa verkoopen
dat dit steeds in bet nadeel, ja dikwijle
tot groot nadeel van den teler is.
Dit jear is eene uitzondering op den
regel en achteraf door onzen «leohten
baitenlandsohen handel goed te verklaren.
Dringend ie het noodig dat onze fruit»
telers naar middelen uitzien om bun fruit
larger te bewaren. De veiling komt dan
ook niet zoo gauw manden te kort, wat
door het zonder overleg leveren wel ge
beurd.
Io deu tyd van sterappeleu moeien b.v.
court-pendu, belltfleur niet geleverd wor»
den. dan is bet daar de tijd niet van.
Als middel om fruit te bewaren kan
men gebruik makeu van goede frisscbe
kelders, zolders of schuren. Ook wordt er
al veel fruit ingekuild en door vakmannen
op dit gebied gepropageerd.
De fruittelers die op de hoogte willen
zyn 6D dat motten ze allen willen
diepen geregeld een vakblad te lezen, waar»
in over sorteering. verpakkingen bewaren
van tyd tot tijd gesobreven wordt.
Als zoodanig beveel ik aan -de Taindery"'
dit ie het cffioieele orgaan van het Centraal
Bureau van de veilingen in Nederland en
kost slechts f 1 75 per halfjaar franco
per piet, Men schrijve even een kaartje
aan bet Centraal Burtau van Veilingen
Javastraat 80 Deu Haag en de zaak is
in orde
TH. DERKX
Directeur Coop. Veiling
VENLO.
Velen zijn de meening toegedaan, dat,
daar zij het vorig jaar aan de stemming
voor de Tweede Kamer der St. Generaal
hebben deelgenomen, zij ook stemgerech
tigd zijn voor de verkiezing der Provinciale
Staten. Dit i9 echter slechts dan juist, als
zij op 1 Februari 1922 niet alleen Rijks
ingezetene, doch ook ingezetene der Pro
vincie waren.
Dit laatste is het geval, wanneer zij op
genoemden datum 12 maanden in de
provincie woonachtig waren.
Er zullen dus ook in Venray verschillende
kiezers of kiezeressen zija, die wel het
vorig jaar aan de stemming hebben deel
genomeo, doch thans aan de stemming op
9 April a.s. niet kunnen deelnemen, daar
zij geen kiezer(es) zija voorde Provinciale
Staten.
Ook wordt de aandacht van de stem
gerechtigden er op gevestigd, dat zij
moeten stemmen in 't stemdistrict, waarin
zij op 1 Februari 1922 woonachtig waren.
Ontvangen deze dus eene oproeping om
te gaan stemmen in een geheel ander
district dan waarin zij thans woonachtig
gy het niet om haar, maar om haar ver»
mogvu en haar naam deedt, Gy zoudt uw
hopelooze liefde io uw hart begraven en
er zoolang mede rondloopen, tot gy aan
de wanhoop geen weerstand meer koodst
bieden
Henri boorde haar zwijgende aan en
ook toen zy ophield, antwoordde by niets.
Zy ging voort
Maar dat was niet de eenige reden
er is nog iets, dat my nog meer bezorgd
voor u maakt, waot, hoewel het op dit
oogenblik nog een geheim sobynt te zyn.
wat slechts weinigen weten, is bet niet
onmogelijk, dat binnenkort geheel Parijs
bet weet en dan hebt gy de openbare
msening tegen u.
Henri kroop ineen eo doodsbleek, mst
eifelende stem, riep hij uit
Wat zegt gij daar, Minny Wat be
doelt gy t
Minny antwoordde op uog ernstigeren
toon dan te voren Gy zoadt door uw
liefde geheel Paryi tegen u in 't harnas
jagen; want als bet waar is, wat men
vertelt
Wat wordt vertelt Wie is die
•men' riep Henri uit, terwjjl hij van «ija
zetel opsprong; zyn oogen schoten vlam»
meo, tyn ledematen beefden en by nam
zulk een dreigende houding aan, dat Mio»
ny ook verschrikt opstond.
Iemand heeft verteld, dat voor er
aoht dagen vsrloopen zijn, er io Parys
'geen fatsoenlijk man mser is, die den
jnaam van De Mallepeyre durft uit te
spreken.
Wordt vervolgd,