St. Jozef - Smakt. Moeder en zoon Venray voorheen en thans. Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. Ü8 Vleeschkeuring 44c Jaargang- No 9 Dit nummer bestaat uit twee bladen en onze veehouders. TTETTILLEiTON. Ellende te Berlijn. Zaterdag 8 Maart 1988 abonnementsprijs per kwartaal voor VENRAY 65 c. franco per post 75 c. voor het buitenland bij vooruitbetaling f 1-30 afzonderl. nummers 5 c. PEEL EN MAAS elke regel meer 7» et. Uitgave van FIRMA. VAN DEN MUNGKHOF, VENRAY. Tel. No. 51 PRIJS DER ADVERTENTIEN i BEDEVAART Op alle Woensdagen in Maart om 3 uur Lof en op alle Zon- en Feest dagen, lil. op 4, 11, 18, 19 en 25 Maart om 3 uur Lof met preek. Op 18 Maart om 9 uur, op 19 Maart (St. Jozef) om half 10 en op 22 April (Beschermfeest) om 9 uur Hoogmis met preek: F. CREMERS, Rector. De Heer A. Meijer, Gemeente» Keurmeester te Helmond, schrijft in de Zuidw. De ondervinding leerde mij, dat tal van personen met verschillende voor hen zéér belangrijke voorschrif» ten der Vleeschkeuringswet niet of althans zéér slecht op de hoogte zijn en het ligt in mijne bedoeling om de belanghebbenden, in dit geval de veehouders, stalhoudersen dergelijke personen op een en ander te wijzen. Het staat onomstootelijk vast, dat zooals de gang van zaken momen» teel is, zéér veel kapitaal ten gronde gaat. hetwelk in vele gevallen met weinig moeite zou kunnen behouden worden. Ik zal 't dan op hoogen prijs stellen als voornoemde per» sonen hun aandacht aan het volgende willen schenken omdat ik het nu eenmaal jammer vind, dat velen hunner door onkunde zich vaak schade berokkenen wanneer hun vee door een ongeval wordt getroffen. Het keuringsregulatief schrijft voor, dat de in nood gedoode en ge» storven dieren voor de comsumptie afgekeurd worden, indien Diet on» middellijk na het dooden ofwel na het sterven maag en darmen uit het slachtdier worden verwijderd. Wat gebeurt er meestal tot op den huidigen dag 1 Alvorens zulke dieren thans op vele plaatsen in ons land worden af» geslacht, liggen ze geruimen tijd gesloten en is alleen slechts de hals» 31 Mij dunkt, dat gy dat wel zult be» grijpen. Ik bad dit moeten voorzien en er aan moeten denken, voor ik het n in bewaring s»< Heori werd plotseling ernstig, Het is volstrekt mijn doel niet, u nit te hooren of acbtor uw geheim te wil len komen, seide b(j op min of meer air» telenden toon. maar het gesprek met dien Pandoifo die mij een zeer weinig ver. trouwbaar weten toesobfjnt, de moord, aansitg, waarvan gij byoa bet tlsohtcffsr geworden s(jt. enkele toespeliogen. die gij zelf gemaakt hebt. kortom alles, wat in de laatste weken gtsohied is. heeft mij teer ODgeruat gemaakt, en d.t alles beeft te meer invloed op mij, daar ik. sooals gij weet. voor m.joff.ouw De Mallepeyre een bij. zondere sympatbie gevoel Onder dese om stindigbeden son ik u gaarne ten persoon» lijken dienst willen vragen. Iodine ik u kan helpen, ban ik gaar» na tot nw dienst. Welaan dan, vervolgde Henri, stel dat het bijna onmogelijks gevel eens wssr was. dat dese brieven mejuffrouw De Malleptyre met eenig gevaar bedreigden, of zelfs, dst ze baar maar tanige onge rustheid konden veroorzaken, soude bet dan te veel van nw vriendschap voor mij toegebracht. Hebben we nu met een geval te doen dat het desbe» treffende dier nadirecte verwijdering van maag en darmen Dog voorwaar» delijk tot de consumptie zou toege» laten kunnen worden, dan zal dit natuurlijk uitgesloten zijn, dus af» keurd worden, iudien nietonmid» dellij k na het ongeval maag en darmen zijn verwijderd. Hierin ligt dan de schade voor den betrokkene. Snijdt dus niet alleen na het onge» vai door den hals van het desbetref» fende dier, doch maakt zijn buik open, laat er zoo spoedig mogelijk maag en darmen uithalen en draagt er zorg voor, dat ze ten behoeve van de keuring ongeschonden bij het dier aanwezig blijven. Deze behandeling, die door de Vleeschkeuringswet is toegestaan zal eventueel voorwaardelijke goed» keuring van het vleesch ten goede komen, waardoor zeer vele nood» slachtingen nog goedgekeurd kunnen worden, waarvan het vleesch thans aan de consumptie wordt onttrok» ken. VII Wij blyven oog nog wat bezig houden met de voornaamste monumenten van Veorsy. en zullen voorloopig nog eenige oogenbiikken in dezelfde buurt blijven, ten einde den voornamen tempel Gods te dezer plaatse eene beurt te geven, daar hy het voorzeker dubbel waard is. Aanschouw dan, binnentredend, de wydscbe, groot iche gewelven met bun breed uitgemeten spanning. Laat uwe bewonderende blikken eens gaan lange de zoo elank naar boven ry- zende zuilen, trotgch op net groote voor» recht te mogen sohragen de merkwaardige bedeballe, die den vromen christen over» welft als een majestueus hemelkoepel. Zie dejie-lyke, praktieohe venstere, die bet in eene kerk zoo indrukwekkend neer» bundelen der stemming makende zonne» stralen innig doet vereenigen met de diepe godsvrucht van den intensieven bidder. Bet geheele interieur brengt u tot aandaoht en bewondering. Het heerlijk Gothiek oacbet van dit Godshuis zal uwen denkenden geest terug» voeren naar den edelen bouwtrant der 15e eeuw, en gy zult niet andere dan een dippgevoeld reeprct moeten krijgen voor den begaafden bouwmeester van dit prach tig monument den energieken herder, die zelfs in de meest bewogen historische perioden bet aandurfde zoo iets ter eere van den grooten Meester te scheppen, een werk dat in plaatsen van merkwaardigeren omvang vaak niet eens zyn pendant zal vsrmogen te vinden. Eo a!s om de kroon op zijn werk te zetten liet hy het monument voltooien met een model torenpracht die, -fier tan Hemel ingestegen" troonde als bet ware boven de geheele omgeving, torsende op boogen trans het schoone Kruis van Christus, tot in de verre omgeving de schittering toonende van het L;cbt, dat door alle tyden heen ook in Oda's brave veste is blyven voorlichten op den soboonen weg naar het eeuwige Liven. Hy, de fiare priester, de kloeke tuinier in 's Hoeren Wynga&rd. hy, pastoor Van der Geit, of Gysberim dé Firamin als stichter van dit majeatu?n* gebedshuis van Venray, stond dan ook in byioodere ach» ting by, en was da getrouwe Kamerheer van den toenmaligen Paus Pins II, terwijl bij tevens kanuanik was van Luik. Genoemde verdienstelijke herder werd pastoor te Venray in het j *ar 1462, en heef* zijn parochie bestuurd tot bet jaar 1493. Venray betreurde in hem den onmis baren dienaar Gods, en zijn laatste dierbaar overschot werd dan ook de eersplaats ge» Bohonken onder de indrukwekkende gewei» ven van dan door hem gestichten tempel Op bet hooge koor werd zyn graftombe geplaatst, gedekt door een grooten sier lijken steen, waarop v^jf uit kopsr geklon- ken pla'ea, die zijn wapen vertoonden, welk wapen verder nog is aangebracht bij de beschildering van bet gewelf in het priesterkoor. By een bezoek indertijd door mij ge bracht aan wylen den begaafden Pastoor Schmeiti, mocht ik notearen, dat de voorganger van den stichter van Venray's Kerk was de Weleerw. Heer Trippenmakers, die tevens was kanunnik van het Kapittel van den H. Geest te Roermond. De ju:»te jaartallen vah geboor* te en afsterven van dezeD priester kon my Z W. E echter toen niet cpgeveD. Tevens vertelde my voornoemde pastoor Schmeitz, dat de beroemde Maria-kerk van de bede vaartsplaats Keveiaer zeer veel overeen, komst heeft met Venrsy's Godgewijd ge bouw, van welke waarheid ik mij nader hand dan ook heb kunnen overtuigen. Nog hebben wij ons voor eenige jaren ter plaatse bunnen opteekenen een torenin» schrift van den volgenden inhoud INT JAR ONS HER MCCCCI IS GHELEET DESEN STEEN Hersteld in 1867 zoodat wij hieruit kunnen opmaken, dat de toren van Venray's kerk is gebouwd in het jaar 1401. Wat die herstelling der kerk betreft, zoo is ooa uit zeer betrouwbare bron geblekeD dat ia 1867 de heela bouw opnieuw werd ingevoegd. Van bniten werd er verder nie's aan veranderd bshBlve de toren, die nog al enkele wyzigiogen onderging. Vooreer s' gevergd zijn, dat gij my dit te voren me dedeelde! v Dat is een lastige vraag 1 antwoord de Gaston. Dus gij aarzelt t Maar wat waart gy dan van plan, als ik u die vraag bevestigend beantwoord de Eenvoudig dit. Indien mejuffrouw De Mallepeyre op de een of andere wyze wordt bedreigd, zult gy er wel niet aan twyfelen, dat ik haar party zal kiezen. Gy hebt dus niets tegen baar in den zin f Niet bet minste. Maar gy geeft my toob toe, dat de brieven een geheim bevatten, dat bet jonge meisje zeer cal treffen f Dat weet ik niet. Henri kon een beweging ven ongeduld niet bedwingen. Op bitteren toon zeide by Gij syt zeer geheimzinnig, mjjobeer De Marei. Gaston bevond zioh niet minder dan Henri in een onaangename positie onge duldig antwoordde bij Dat is nu sedert onze kennismaking de tweede of derde maal, dat wij dit on aangename onderwerp behandelen het eobynt u, ondanks alles, wat ik u zeg. wel moeilyk te vallen, my als een man van eer te beschouwen. Ik meen toch, dat ik u genoeg over dit netelige onderwerp heb verteld, byoa alles, wat ik er zelf van weet en ik meende, dat gy my genoeg (kendet, om u niet ongerust over mjj be- hoeven te maken. Wat weneobt gij nog' meer van my te weten! Ik kan u niets' meer mededeelen. daar ik zelf niet meer! weet. Ik ben te Parjjs gekomen, om een opdraobt te vervullen, die ik zelf sleobts ten deele ken en begryp Myn vader is verraderlijk vermoord en bet is myn plicht zijn dood te wreken 1 Ik zal dit doen eD geen moeite er voor ontzien al kostte my dit het leven 1 Wat de middelen betreft waardoor ik mijn doel moet bereiken, kan ik u alleen zeggen, dat ik die zelf nog niet ken. Maar weee overtuigd, dat ik te eer uw wensch kan vervnilen, naarmate mijo handelingen minder beoordeeld worden. Henri antwoordde niets Gaston ver volgde. Maar de tyd breekt aaD, dat ik eeD besluit moet Demen en coodra dit geschied is, zal ik u dit mededeelen. waaruit dan vanzelf volgt, welk standpunt wij tegen over elkander zullen innemen. Hy hield plotseling op en spande zioh in, om naar een rytuig te zien, dat zich juist voor hen bevond es waarin twea dames zaten. Dat is juffrouw Millner met bsar moeder, nep hy verheugd, toen de laatste zich half omkeerde, om de voorbygangers, zoowel in rytu'gen als te paard en te voet, beter te knnnen zien Laten wy trach ten ben in te balen Hy riep den koetsier toe. sneller ts ry- den en spoedig waren ty op zyde van bet bedoelde rytuig Gaaton bad zioh niet be drogen bet was Minny in gezelschap van baar moeder, di8 in een elegant buurry- tuig, evenals de beau monde ts Parys, waren uitgereden. Haar suoces heeft haar nog schooner gemaakt, dan zy vroeger wai, verzekerde werden de 185 steenen trappen wederom geheel in crde gebracht, en aan de toren spits jammer genoeg van de vroegere bouworde ernstig afgeweken. Daarna bleef de bouw onveranderd tot de Weleerw. Heer Pastoor W. van Hatff zeven jaren later eene aanbesteding liet uit- eohryven voor eene nieuwe herstelling en wel voornamelyk in het gebouw zelf. Gaarne zag hy de oude sohilderingen op gehaald. Alle muurschilderingen, die nog maar eecigszini duidelyk waren, en alle oude figuren, die niet op de een of andere manier geleden hadden, werden zoo histo risch getrouw mogelyk hersteld en afge werkt, terwyl aan het koor de beeltenis van de H ODA is aangebracht, welke kuastwerken voornamelyk door bekwame plzatseiyke kunstschilders werden uitge voerd. De sobilder, Lodewyk Casters genaamd, heeft aan dat werk het leeuwenaandeel gehad, terwyl een koster, met name Karei Yermeuleo, in de kleurschakeering, in opvatting van religieuze standen, enz. den schilder Custere trouw ter zyde stond. Men beeft het jaartal dezer reparatie, die natuurlijk ook nog al van zeer interressan ten aard was, willen in heriooering honden door op 't allerlaatste blinde raam van den beuk (noord) een Lityasoh opschrift ts zetten, als volgt Insignes pIC-Urae MUraLisgotbICae aDsünt restoratae paroCho Van Haeff waaruit iedereen gemakkelyk zal kunnen opmaken, dat dit vernieuwd* gothiscb schilderwerk te danken was aan pastoor Van Haeff Maar er zyn nog meer inschriften. Naar ds zijde van de markt ligt het portaal, waarboven (in het raam) staat te lezen pICiUras MUraLes refeCsrUnt artlfICes VenraDItnies. of in het Neder! -Het muurtafereel her> steld door Venrsy's kunstenaars,'' Tot eene der merkwaardigheden van den toren behoorde nog de buitengewoon zware klok, die volgens ondersoek in het j*ar 1643 door zekere Hemony was gegoien Maar ala dergelyke instrumenten geduren de meer dan twee booderd jaren de geloo» vige scharen met forschen klepelslag naar Gods altaron hebben geroepen, verliezen ze niet weinig van hun massieve kracht, en verschynt niet zelden bier of daar eene scheur in buonen klokkenmantel. wat ook het geval hier was Ten overvloede wa» uit den metalen mantel een stak gevlogen, waarna xy jaren sd jaren ongebruikt iu den toren is blyvun hangen. Nu was het we derom pastoor Van Havff, die door zyn beleid het kerkbestuur wist te bewegen tot collecteeren tea einde den sohooceo bron zen boodschapper te daten fce'gieten. Eo o het voorjaar van 1870 werd hy door de zorgen en de leidiog van den molen- meester Jcchyms uit den toren losgemaakt, mft veel Venraysohe burgerhulp door midi del van takels naar benedeD gelaten, op beideD gelyktydig stil Beori sprong nit bet rytuig eo sueide naar Minny. om haar de hand te drukken en vergat, in zyn baast, om de lieve kunstenares te begroe ten, de moeder geheel en al. Deze bad trouwens ook sleohts oogeD voor Gaston. Das gy «yt eindelyk weer hersteld I xside mevrouw Millner op barielyken toon, gy knot o er op beroemen, dat gij my menigen s'.apeloosen nacht hebt bezorgd, myohesr De Marei I Ik Maar daar weet ik niets van 1 antwoordde Gaston lachende. Hoe zoo dan Ja. gy kunt er nu wel over laoben Door den moord, op u gepleegd. Kom, kom 1 Daar denk ik niet meer aan Maar moeder zooveel te meer, zeide Minny. Verbeeld u, eiken nacbt wordt zij wakker en roept om bu'p, alsof men baar vermoorden wil. Alle huurders van het buis hebben er zich reeds over beklaagd en onze huisheer beeft ons reeds bedreigd, dat bij ons de huar opzegt, als die klach ten nog weer herhaald worden. Ja, dzt is zoo, bevestigde mevrouw Millner, en ik ben niet gerust, voor dat ik weet, dat ze bem opgehangen heb ben. Wieo, de huisheer Neen, dien roovsr, dien moorde naar f Heeft bet gerecht zich met de zaak bemoeidvraagde Gaston, terwyl by het kerkhof in versobillende grootere en kleinere stukken geslagen, en daarna ver zond» naar de firma Petit en P.-itsan, klok kengieters te Aarle-R:ztel. Met bekwamen spoed ving deze firma het hergietingswerk aan, en bracht het nieuwe gewiobt op 7934 halve kilo's. Het bericht, dat de metalen oproeper weer in een niauw kleed was go» stoken, vervulde Veoray's burgery met groote belangstelling. Aanstonds werden er toebereidselen gemaakt bet gevaarte weer naar zyue voormalige torencel te brengen, en weldra werd onder drukke medehulp en grooten toeloop de itlok per as naar Ven» ray teruggevoerd In Oot. van bet jaar 1870 had eiodrlyk de groote en plechtige iossgeniog plaats door den Zeer E.H. Rorykeos, destijds deken van Horst. De vernieuwde klok droeg aan eene sjjde de beeltenis van een kruisbeeld, waaronder de volgends DamenVan Hasfl. J. Esser, Ph. Esssr, Arte, Poels, Janssen, Litjens. Aan de andere zyde staan beeltenissen van 12 Apostelen enz. sn de woorden JESU MARIAE -f- JOSEPH De voornoemde, 'alom geaohte herder, pastoor Van Haeff, heeft zyne parochie gedurende 22 jaren in de gnost en liefde zijner geloovige schapen mogen beatieren. Op xjjne grafzerk op bet kerkhof staat het volgende te lezen In piam memoriam red. dom. H. W. H. Van Haeff per XXII aonos paroohi Venradi. Natos in Maerio 5 Febr. 1815 obiit Venradi 18 Dso. 1884 Pertraosiit beoefaoiendo omnia omnibni faotns. R. I. P. GERH. KREKELBERG. Opeengepakt in krotten zonder lioht en lucht groeit het grootste gedeelte van de Btrlynsche jangd op. 40.000 zuigelingen, 190 000 kleine kinderen, 500 000 school gaande kinderen zyn verstoken van vol* doende wascbgoed en kleeding, worden in leven gebonden met onvoldoende levens middelen, en leven geheel zonder melk. Voor 10 jaar gebruikte Berlijo dagelijks 1400 000 liter melk, nn komen dagelijks 300 000 liter binnen, en zelfs dese kleine hoeveelheden kan niet verkocht worden. De pryg maakt haar tot een 'nxe arti kelen. Ziekten voortvloeiende nit ondervoe ding, als rachitis en tuberculose, zyn ds gevolgen. Ia bet laatste jaar overleden in oud Ber» lyn meer zuigelingen dan in een der oor* logijaren. In groot-Berlyn vorderde de tuberculose ongeveer de helft meer aan offifg dan in bet jaar 1913. 44.000 rente trekker! van sooiale verzekeringen ver* hongeren langzaam by 'n inkomen van M. 1500 per maand 128.000 ïü'valiideo en ouden van dagen moeten leven van kleine pensioenen 25 000 bedeelden 22,000 Gaaton. Toen de beide rijtuigen naast elkanderHenri verschrikt- aanzag gekomen waren en Minny van baar zyde j Deze schudde van neen. beide jongelieden had herkend, bielden j Maar dat ie toch de plioht van bet gereobt I riep mevrouw Millner uit. Maar heeft mynheer De Langes u dan niets ge zegd 1 Henri heeft my niets gezegd. Maar dan moet gy esoa by ons ko men, dan zullen wij u alles vertellen, - Met het meeste genoegen, mevrouw Millner. Goad, wij verwachten heel apoe» dig. Maar nn ia het tyd, dat wy verder gaan, want wy kuonen den gebeelea mid dag hier niet blyven. Minny moet nog aludearen, en als ik niet vroeg tboie ben, is de meid voor morgenochtend niet gereed met het eten. Dat is er my een I Die maakt bet leven mij tot een hel, geloof dat mynheer De Marei I Gaaton zette een gesioht, ale begreep by volkomen, welk een last een sleohte meid baar meesteres kan bezorgen. Ondertusicben had Miony zich een wei nig voorover gebogen en saobt met Henri gesproken. Een enkel woord mynheer De Lan ges 1 seide zij op leveDdigen toon, ik moet u noodzakelijk apreken. All ik niet eiken avond aan Gallon's ziekbed bad gezeteo, bad ik n reeds vros» ger een bezoek gebracht, juffrouw Minny. Maar het leeft geen betrekking op mijnheer De Marei, doch bet betreft n alleen. Gy doet m(j sohrikken 1 Maar laat nu alle soberts ter zyde, wat ik n bidden mag 1 Is bet dan vac zooveel gewicht Van zeer veel gewicht 1 Maar gy maakt my nieuwsgierig 1 Zult gy woord houden I Zeker. Wordt vervolgd.

Peel en Maas | 1923 | | pagina 1