VENRAY, HORST en Omstreken.
Weekblad voor
Afd. VENRAY.
De Provinciale Staten-Verkiezing.
Morgen 21 Januari
Moeder en zoon
Provinciaal Nieuws.
van 9 uur vm. tot 1 uur nm. bestaat in de
Patronaatszaal gelegenheid tot stemmen over
de Candidaat-leden voor de Provinciale Staten,
voorkomende op de groslijst, waardoor beslist
wordt, welke tien candidaten op de OFEICI-
EELE LIJST zullen geplaatst worden.
Openbare buslichting op een der bovenzalen
van het Patronaat, 's namiddags 3 uur.
Dit num mei-
bestaat uit twee bladen
De dienstboden-kwestie.!^00^^.g'^j®®5araMlMiainlt
FBÜILLETON.
Zaterdag 20 Januari 1928
44e Jaargang. No 3
ABONNEMENTSPRIJS
PER KWARTAAL
voor VENRAY 65 c.
franco per po9t 75 c.
voor het buitenland
bij vooruitbetaling f 1.30
afzonder!, nummers 5 c.
PEEL EN MAAS
TJltgavs vap FIRMA. VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY.
Tel. No. 61
PRIJS DER
ADVERTENT1EN
van 1—6 regels 45 ct
elke regel meer 7» ct.
Het verschgnsel is echter wel te vorderde en tweedens wijl spoedig
vei klaren. Gedurende de laatste oor-1 bleek, dat velen van hen veel inschik-,
losjaren en ook nog de eerste jaren Keiijker en bruikbaarder waren dan
1 Hollandsche
onze veeleischende
dienstmeisjes.
Daar werd ln den beginne weinig
acht op geslagen.
Iioch spoedig kwam de malaise en
trachten hun oude reputatie van
trouw, werkzaamheid en bescheiden
heid weer te heroveren.
Zoolang dat niet geschiedt, zullen
zij er ook niet in slagen de Duitsche
werkkrachten weer te verdringen.
Dat het Duitsche meisje hier veler-
wegeu met open armen werd ont-
Alleen leden van de R.K K., welke hunne contributie over
1922 betaalden, hebben recht van stemmen. Hij of zij, die
nog lid wenscht te worden, kan'zich gedurende de stemmings
uren in 't stemlokaal opgeven en alsdan nog aan de stem
ming deelnemen.
Het Bestuur der R.K.K. afd. Venray,
Dr. A. JANSSEN, Voorzitter
KRAYKAMP. Secretaris.
N.B. Zij, die als leden van de R.K.K. zijn Ingeschreven
door de Propagandisten van de Helde, kunnen al»
daar stemmen tusschen 11 uur vm. en 2 uur nm. 126
Ieder lid scheure hel STEMBEWIJS onde> van het vlugschrift
en brenge dit bij de stemming mede
na don vrede voor ons land de c
periode der hoogconjunctuur ont
stond er door velschillende oorzaken
een te kort aan dienstboden. Fabrie
ken en kantoren vroegen in die vette
jaren meer arbeidskrachten dan ooit dat beteekende voor ods meisjes het'vangen, hebben onze meisjes goed»
en... er waren er minder. Immers einde van hun Rijk 1 deels aan zich ze!f te wijten. Er was
onze jonge mannen hie'd het leger De fabrieken sloten, de winkels machtsmisbruik in dagen van voor
vast. Het natuurlijke gevolg was, gingen slap, de kantoren hadden spoed.
dat men vrouwelijk personeel nam. geen werk meer. Dus overal in» Het zou jammer zijn, als het Hol-
En zoo vonden in die dagen massa's krimping van personeel, afcm ontslag landsche meisje er niet in slaagde
meisjes een goed betaalde plaats opvan talrijke meisjes. De distributie» het verloren vertrouwen te herwin»
allerlei fabrieken, terwijl zeer velen!kantoren verdwenen, de mannen^nen. Want om meer dan een reden
met eea minimum van schoolkennis'keerden terug uit het leger en ver» verdient het geen aanbevaling in
'overden zooveel moogelijk weer bun'onze gezinnen bij voortduring
vreemde hulp »e hebben, al is die
hulp ook nog zoo geschikt-
Laat onze meisjes zorgen voor
hun taak bekwaam te zijn en als
zij van huis uit dan nog 't noodige
plichtsgevoel er, de nog noodiger
bescheidenheid meekrijgen, dan is
voor hen mogelijk de concurren»
tie tegen »de Duitschers" met goed
gevolg vol te houden. Maar zonder
dat zullen ze ongetwijfeld nog lang
Je naweeën van hun overmoed
hebben le dragen.
klagers, heeft zich den laatslen tijd
nog een vierde categorie gevoegd
de dienstboden.
Tal van Duitsche meisjes komen
naar ons land afzakken om hier in
'i Hollandsche guldens een vier- of
dan middenstand als uit de hoogere
Er woidt momenteel in ons land
•lom geklaagd over de Duitsche
concurrentie, aldus de »Maas en
Waler'\ De industriëal, de winkelier,
de werkman, alles zingt 't zelfde gesputterd. En
klaaglied over de valuta coucurren- mer, dat onze
tie.
kringen en zelfs heel wat boeren
hebben met zoo'n Duitsche gedien
stige een proef genomen.
Daar wordt v# zekere zijde tegen
werkelijk is 't jam
eigen Hollandsche
Bij de drie genoemde groepen van deze vreemde,
meisjes worden voorbij gegaan voor
een kantoor kregen, hetzij bij't uit»
gebreide distributiebedrijf van Rijk
en Gemeenten, hetzij bij particulie»
ren, aan post en telegrafie, enz.
Nooit had Nederland zooveel
fabrieksmeisjes als in die dageu.
Het hoogere loon en de meerdere
vrijheid vrokten maar al te veel meis
jes om fabriek, kantoor of winkel te
verkiezen boven een »dienst''.
Wie dus nog een dienstmeisje wilde
hebben, meest eersten opbieden tegen
de hooge ioonen van industrie en
handel, maar tweedens alle eischen
inwilligen, die de meisjes aan me>
vrouw geliefden te stellen. Zoo niet
wel dan draaiden ze je immers den
rug toe en werden kantoor- of win
keijuf of wel fabrieksarbeidster. Ze
hadden mevrouw «niet noodig" in die
dagen, Ze konden elders terecht en
goed ook 1 Ze wachten dus heusch
□iets af, maar schreven aan haar
mevrouw de wet voor.
Eu dat juist heeft zich gewroken,
het feit, dat onze meisjes in dezen
gulden tijd misbruik van de omstan»
digheden hebben gemaakt. Niet
alleen door het ioon steeds op te drij»
ven, tot dat meenigeen eenvoudig
geen dienstbode meer betalen kon
maar vooral ook door zeer overdre*
ven arbeidsvoorwaarden ai te dwin»
gen. De dienstmeisjes speelden toen
om 't maar in één woord te zeggen,
den baas Hun pretenties, vooral in
de stad gingen waarlijk ver over de
schreef.
Toen kwamen langzaam aan de
Duitsche meisjes de grensjover En
was 't wonder, dat in de gegeven
omstandigheden onze huismoeders
hun komst zegenden en dadelijk be»
reid waren het maar eens met zoo'n
Duitsche te probeeren Eerstens
omdat zij veel bescheidener loon
22
VERVOLG VAN TWEEDE BLAD.
Is mevrouw io haar kabicet vroeg
de hertog.
Jawel, uw fxcellentie.
De gryeaard trad, door Henri gevolgd,
het taloo zijner eohtgenoole bionen. Daze
rustte op een oauaeuae, meer io liggende,
dao io zittende houding en hét op haar
«ohoot liggende geopende boek scheen
haar teer weinig belang in te boezemen.
Wee het Henri by zijn eerete ontmoe
ting met het echtpaar, ten huize van den
graaf De Malleptyre. reeds opgevalan.
dat de wangen der oude dame door t»l*
looze tranen rood geworden waren, nu
maakten baar gelaatstrekken een nog
dieperen indruk op hem on by kon een
gevoel van oprecht medelijdeo niet oDder»
drukken.
Mijn eohat, zeide de hertog, hier is
myobeer De Langes van bet kantoor van
den notaris Fromentio gy kent bem reeds
van het bal by De Malleptyre.
De hertogin wierp een Aanwen blik op
JSenri en deze meende op te merken, dat
fat droefgeestige oog der oude dame ver*
staren >myo petekind heeft mij over u
gesproken. Neem plaats, mynheer De L*n
gea, hier op dezen stoel, wy hebben het
een en ander te bespreken.
Myobeer heeft di achsnkiaga-acte by
ziob, merkte de hertog op
Goed, ik beo bereid, er kennis van
ta nemen het doet my altyd genoegen,
als ik my op de een of andere wyxe met
net lieve kiod moet bezig houdeo. Zij noo-
digde haar gemaal nit. Daast hasr op de
sofs piaats te nemen, en boog ziob toeD
naar hem toe, om bem eenige woorden in
het oor te fluisteren.
Vreemd, meer dan vreemd, fluisterde
zij. Het is, alsof ik haar in levenden
lyve voor my zie. O, hoe vreeselyk 1
Dadelijk, a'sof «y door esn hevige aan
doening bevangen was, begon de oude da*
me te snikken, en de hertog wendde ver>
geefs allerlei middelen aan, om haar tot
kalmte te brengen, Henri wiet niet. boe
hy zich by dit eigenaard'g toonee! te ge*
dragen had by was sear aangedaan door
dit onwillekeurig bewys van een geheim
zieleleed, waarvan de notarie hem W6l de
oorzaak had medegedeeld, maar waarvan
by het verband met zyn tegenwoordigheid
en de sohenkingsacte niet kon begrypen.
Allerlei verschillende gedachten maakten
zich van hem meester en bet kostte hem
moeite, zich goed te houden.
Vergeef my, myobeer De Langes,
zeide de hertogin na een wijle, dat ik in
!uw tegenwoordigheid my niet sterker
(toonde en aan de opwelling van myn ge*
wart bei is de geschiedenis van alle onge
lukkige moeders, die baar kind. bet liefste
wat zy hadden, verloren hebben en die na
overal de trekken van de geliefde afgestor
vene meeoeo te zien. Toen wij u onlangs
by den graaf DeMallepryre zager, kregen
wy beideo denzelfden indruk, waut uw
trekken zyn dezelfde, als van baar, die ons
verliet, om nooit weer terug te keereu;
en die wy reeds zoo laQg baweeDeu.
Het doet my innig lasd, mevrouw,
de oorzaak te zyo, dat zulke treurige her
inDeringeu by u werden opgewekt, herin
neringen, die ik van harte gaarne ver van
u wilde bannen, zeide Henri, die zyo te<
genwoordigheid van geest weder teiugge
kregen bad.
Bedroef u er liever niet over, mijd
heer De Langes wel doen zulke berione
ringen leed, maar tegelykertyd gevoel ik
vroegere plaats, vaak ten koste der
vrouwelijke bedienden.
Eq dan de beter gesitueerden
leden groote verliezen, waren aan»
gewezen op bezuiniging Menig def»
tig gezin hield voortaan maar twee in
piaats van drie dienstboden in bur»
gerhuishoudings kwam het van twee
op één en soms van éèn op nul.
Gevolg het tekort aan dienst»
boden verdween nog veel spoediger
dan het ontstaan was en thans is er
een overcompleet. Maar mag men
er zich nu wel over verwonderen, dat
het onze eigen meisjes moeilijk valt
de Duitsche dienstboden weer te
verdringen
De onaangename herinneringen
aan Hollandsche dienstmaagden lig»
gen menige mevrouw nog al te
verschin 't geheugen. Zij zijn't nog
niet vergeten, wat zij voor enkele
jaren van deze hadden uit te staan
En wie nu nog een geschikte Duit»
sche werkkracht heeft gevonden
houdt die eenvoudig en is'nietbereid
zoo maar weer een proef te nemen
met een landgenoote
Wat is nu de conclusie van deze
korte beschouwing
Er bestaat ten onzent een dienst
bodenvraagstuk, dat.... onze dienst
boden zelf zullen op te lossen heb
ben.
Hoe Hun reputatie heeft ernstig
geleden. Zij staan genoteerd
duur en veeleischend. De ervaring
heeft tal van huismoeders tot de
overtuiging gebracht, dat onze eigen
dienstbaren een vergelijking met de
Duitsche meisjes over 't algemeen
de beste niet te na gesproken, niet
kunnen doorstaan.
Noodig zal dus zijn, dat onze
Nederlandsche dienstboden ernstig
zelveu te doen, voegde de oude dame er
by
-- Waarmede kan ik u van dienst zyn,
mevrouw.
Gij zyt in Fraokiyk geboren
Io Italië, mevrouw.
Eu uw ouders leven niet meer
Myn moeder stierf, toeD ik nog zeer
jong was, en miju vader eenige jaren la
ter
Gy hebt dus uw mosder in 't ge»
heel niet gekend
Helaas n8eo, alleen door haar por
tret kan ik nog een voorstelling van haar
maken
Waaraan ia zy gestorven
VaD verdriet, mevrouw.
Eu uw vader f
Van ergernis eu wanhoop
VENRAY, 20 Januari 1923.
Naar wy vernemen, tyo de datums
der uitvoeringen van «De Franschen io
Venlo" nu drfnitief vastgesteld op 7, 8 en
9 Februari in bet Concertgebouw -De
^rins" op deo Kaldenkerkarweg te Veulo.
De décoratiea zyn ontworpen en uitgevoerd
door Gebr. van Bergen te Veorey. U tge»
breide programmaboekjes zyo binnenkort
▼erkrygbaar Maagdenbergerweg 19 Venlo,
De Spaansche Schatgraver.
Als bewys dat de Spaansche Schatgra
ver nog steeds voortgaat met tyne prak-
ijken, om bet publiek beet te nemen en
tevens ter waaischuwing om hierop niet
te gaan, drukken wy hieronder letter*
lyk een brief af, die de Familie V. alhier
dezer dagen van bem ontving.
Madrid 22 Deoember 1922
Mijnbeer
Ik zit bier in 't gevang voor bankroet,
en ben zoo vry u voor te stellen my te
helpen om eene som van 500,000 gal
den te redden, die ik bezit, in baokbil»
letten, verborgen in een reiekoffir dat
veilig in eene bollaodscbe statie in be*
waring is.
't Is daarom noodzakelijk gy hierheen
komt, en op 't gerecht de onkosten vau
mijQ vonnis betaalt om op deze wijze in
's bezit te komen van myn reiazakja
waarop beslag ligt, en waar, in eene
dat in een breede, vergulde lijst aan den
muur bing verschrikt bleef hy staan en
beschouwde bet portret, terwyl de hertog
en zyo gemalin bem nieuwsgierig aanzagen.
Wat scheelt n, mynheer De Langes t
vraagde de hertogin.
O, dat beeld I Die vrouw stamelde
Henri.
Dat ii het portret van ons ongelukkig
kind. waarover ik u zooeven sprak. Hebt
gy iemand gekend, die op dat portret ge
leek
Een huivering ging den jongeling door
de leden hy dacht een oogenblik na en
antwoordde toen. met groote inspanning
en zetfbebeersobiog
Neen, neen Ik beb my vergist
De herlogin wierp baar gemaal een be*
teekenisvollen blik toe an wilda ja at een
andere vraag tot deD jongeling richten,
toen deze, zonder verder om te zien, da
deur uitinelde, so, zoo haastig als bij kon,
de straat opliep. Alsof hy aohtsrvolgd
werd. liep hy door tot aan de deur van
bet kantoor, waar by byna buitan adem
By bet uitsproken dezer laatste woorden,
my gelokkig, dat uw tegenwoordigheid j die hy op een levendigen, bijna hartstoch-
ons haar beeld weer voor den geest roept.telyken toon uitsprak, werd by btu^teliogs
Dat is ds eigenlyke reden, waarom de her* j rood en bleek. Ds herinnering aan de
tog. zoowel als ik. n bsbben willen terug* regels, die zyo vader bem bad nagelaten,
tien. Gy kunt aan oude mensohen zulk'met betrekking tot den man. in wiem
eeo luim Keven, nietwaar? voegde zy erjoabyheid hy zicb nu bevond, stond hem] aankwam. Toen hy de deurknop ia ds
met een fhuwen glimlach by. Wy levendigtr dan ooit voor dsn geest eojhaod hield, bedacht hy zich dat hy eerst
meenden troost te vinden door ds nage-j maakte hem nog meer opgewonden Hywit tot bedaren moest komen en vooral
dacbtenis van bet geliefde kind weer te stond op, om aan dit pyclijk gesprek eenjxyn uiterlijk wat kalmer moest wezen,
verlevendigen, en wy danken u, dat gy eiode te maken. De hertogin merkte xyoUoohy niet zich dadelijk wilde blootstellen
aan oneen wsnsob voldaan hebt en de acte opgewondenheid en zeide op vriendelyken aan verschillende vragen vao den notaris
zelf gebracht hebt. jtoon: [en zyn collega's, door zyn ongewoon
De jongeliog boog zonder een woord te] Vergeef my, ik word zelfzuchtig 1 Ikjvooikomeo toen hy binnenkwam, v'.el
spreken. j heb treurige herinneringen by u opgewekt, tyn blik bet eerit op een aan bem ge*
Wat het ontwerp van die acte be* Ik hoop, dat wij spoedig weder bet genoe*richten briefdeze wai van Gaston,
treft, vertrouw ik volkomen in de kennis gen zullen hebben, u by ods te zien. j
helderde, toen sy hem asozag.
Inderdaad, ik herinner het mij,moed toegaf. Het moet u wel vreemd van myobeer Fromentio, die reeds sedert Met een buiging nam de jonge manj
mynheer De Langes, antwoordde de her* voorgekomen zyn en-daarom geloof ik, jaren onze zaken waarneemt, zoodat ik van het echtpaar afscheid; hy giDg naar i
togin niet zonder eenige inspanniDg, terwyl dat bet beste is, dat ik u de oorzaak er baar niet wenech door te lezen. Maar eta de deur, om zich te verwijderen, toen zyo j
baar bezoeker voortdurend bleef aan»van mededeel; ze ia eenvoudig genoeg, mij toe, u oog eenige vragen omtrent u blik plo'ieling op een meisjesportret vie!;^
Wordl TWfolgd,