Tweede blad
Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
Huwelijksvoorwaarden.
Trotsch op vader.
De hongertoren.
Gemengd Nieuws.
Zaterdag 8 September 1982
48e Jaargang. No 80
ABONNEMENTSPRIJS
PER KWARTAAL
voor VENRAY 65 c.
franco per post 75 c.
voor het buitenland
bty vooruitbetaling 11.30
afxonderl. nummers 5 c.
FEEL EN MAAS
elk. regel meet 7' ot.
Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNGKHOF, VENRAY. Tel. No. 61
PRIJS Dn
ADVERTRNTIAN
Men beeft wel eens gevraagd
waarom in ons land soovee! meer
huwelijken in gemeenschap van goe
deren worden gesloten dan in het
buitenland En nu laten we even
buiten bespreking of het dat in die
vraag wordt verondersteld er inder
daad wel is want men vergelijkt dan
gewoonlijk de getallen in Nederland
mat die in Frankrijk en dan is het
niet ts ontkennen dat wat bij ons de
regel is in Frankrijk',tot de uitton»
daringen schijnt te behooreD. Dit
verschijnsel schijnt te behooren. Dit
verschijnsel heeft echter eijn oorzaak
slechts in het verschil van wetgeving
in de beide landen.
In Nederland toch ls de gemeen
schap van goederen de wetsregel,
zoodat bjj of zij, die huwt zonder
daarvoor bepaalde voorwaarden te
doen opstellen, in gemeenschap van
goederen is getrouwd.
In Frankrijk is dat daarentegen
juist andersom. Men kan daar bij
huweljjkscbe voorwaarden bepalen
dat man de gemeenschap van goede
ren wenscht en daar zonder bestaat
lij dus niet. Nu wordt er natuurlijk
sen groot aantal huwelijken gesloten
tuaschen menschen. die niets bezitten
en die evenmin verwachten ooit iets
ta zullen krijgen en het dus niet
noodig vinden de financieels gevol
gen van het huwelijk speciaal te
regalen. Vandaar het verschil.
Nu moge onkunde en onverschil
ligheid te dezen opzichte toch voor
allen ongewenscht zijn, daar ook
voor niets-bezitters zulks voorwaar
den nog vaak praktisch belang
kunnen hebben, we constateeren hier
slechts het feit van haar beslaan ook
nog wal hen, die in betere financieels
condities leven.
In het jaar 1916 werden In Neder
land bijna 47 000 huwelijken geslo
ten, waarvan ruim 2000 op huwe-
ljjksche voorwaarden, dat is dus
ongeveer 4 precent. Sedert 1916 iB
het procentscjjfer echter wat vooruit
gaande zoodat het thans veilig op 5
kan worden gesteld.
Bjj tweede en volgende huwelijken
wordt evenwel van het inetltuut der
huweljjksche voorwaarden heel wat
meer gebruik gemaakt dan bij eerste
huwelijken en da meest geldende
voorwaarde is dan wel dat iedere
gemeenschap van goederen wordt
uitgesloten.
Eigenaardig is dat men in re*-
achillende deelen van ons land ook
varaohillend handelen_ln dit opzicht
kan constateeren. Zoo vindt men in
het noorden en in het zuiden van het
(Friesland, Oroningen, Limburg en
Brabant) veel minder uitsluiting der
goederengemeenschap dan in het
midden des lands (met name Holland
en Gelderland). Dit wordt toege
schreven aan historische invloeden
daar oude regelen die in het begin
dar vorige eeuw golden, nog schijnen
na ta werkeD en hunne invloed nog
doen gelden al begint men zich daar
aan dan ook meer te onttrekken.
O var het geheel genomen neemt
hst aantal huwelijken, op voorwaar
den gealoten, in ons land ateeds toe
*n de wenschelijkbeld, dat belang
hebbenden aich over de beteekenis
daarvan te voren behoorlijk door ter
sake kundigen doen inlichten, wordt
meer en meer erkend.
In da «Tel,'1 het volgende rjjmpje
van Clinge Doorenbos, echt «naar
de natuur":
Piet en Wlm en Jantje zaten
Met z(jn drietjes ifi het gras
Elk beweerde, datzjjn Vader
Eigenlijk de knapste was.
Mijn Ta schrijft maar een paar
regels,
En dat noemt bjj een gedicht.
Daarvoor krjjgt hij twintig gulden,
Zei Piet met een trotsch gezicht.
Mijn Pa. iel de kleine Wimple,
Trekt,vijf regels naast elkaar.
En ais hij daar dan mee klaar is
Gooit hij kladden hier en daar.
En als alle regels vol zjjc,
Zegt Pa 'k heb gecomponeerd,
En dan krijgt nij veertig gulden.
'k Hoop dat Pa het mjj ook leert.
En mjjn Pa is nog veel knapper
Heeft toen kleine Janjbeweerd
Die acbrjjft een paar korte regels,
Die hij dan van buiten leert.
Zondagsmorgen zorgt mijn Vader
(Zoo vervolgde de kleine Jan)
Dat hij die dan voor de menschen
Uit zjjn hoofd opzeggen kan.
En zoodra als Vader klaar is,
Als hij alles heeft verteld,
Zjjn er vijf of zes man noodig
Voor 't ophalen van het geld.
Ten Noorden van Keulen verhief zich
▼oor vele jaren aan den Rynoever een ge-
heimcinnige toren, die door de bevolking
angstig vermeden werd. Va&k hoorden de
voorbygaDgers een angstig en klagend
steunen en smesken, of een gezioht, waar
op de doodangst stond ts lezen, vertoonde
noh aan de smalle, getraliede vensters in
de dikke muren en een vermagerde band
rukte in onmachtige woede aan de yzeren
traliëa. dat de vogels, die in den toren
nestelden, vol sohrik opvlogen
Zelfs by klaarlichten dsg keek de Keu
lenaar niet zonder angst naar den ondeo
toren en menigeen rilde als by de sage
boorde, die in den volksmond over den
•hongertoren" leefde*
In dien bongertorsa was een bol vertrek
met een valluik in den vloer waaronder
de golven van den Ryn hsenbruisten. Als
een edelman door esn misdaad den dood
verdiend bad, veroordeelde de reobter hem
om in dea hongertoren te worden opge»
sloten en de misdadiger was verloren
Afgezonderd van alle meoaobsn, moest by
onder vrseselyke kwellingen den honger-
dood sterven, tenzij hy pogingen aanwend-
om een brood te grijpen, dat aan deo
zolder hing. Bereikten tyn bevende ban»
den bet brood dan was zyo vonnis beze-
geld bet valluik ging opsn en ds ongeluk
kige stortte door de gspecde opanicg in
de golveo van den Ryn,
Voor vele jaren leefde er te Kenlen een
aancieolyke weduwe met haar eenig kind.
Met de grootste spaarzaamheid beheerde
zij haar klein vermogen en tosn baar zoon
opgroeide was zy in staat bem een goede
opvoeding te laten geven. De jonge man
toonde voor al baar moeiten en zorgen een
dankbaar hart en bad zich ook spoedig de
achting zyner medeburgers weten te ver*
werven,
Docb de iyden veraderen en terwyl de
moeder nog in de beste vsrwaobtingen
leefde omtrent de toekomst van haar soon,
stond deze reeds op het hellend vlak der
ondeugd, dat naar den afgrond voerde.
De boogescbool werd ook bezocht door
studenten, wier gedrag oorzaak was dat
elk reobtsobapsn burger zich vau ben af*
keerde.
De weduwe vermaande baar zoon den
omgang met slechte mensohen te vermij*
den en Wilhelm beloofde dit. Spoedig eeb*
ter werd by toob medegssleept door bc't
slschte voorbeeld hy sloot zicb by de
woeste gezellen aen en wae spoedig een
der ergste onder ben. Verontwaardigd
zagen zijn medeburgers, met diepe smart
zag ook zyoe moeder boe Wilhelm op den
sleohten weg voortging. Ieder fatsoenlijk
bnrger vermeed bem voortaan en zijn
motder betreurde bem ale een verloren
zoon.
Reeds waren zyn geldmiddelen niet
meer voldoende voor zijn verkwistend le*
ven. Hij werd een speler, verloor groote
.sommen, viel in de banden van woekeraars
en toen groeiden «yn schalden onrastba*
rend aan. Zy maakten hem tot een misda*
i diger.
In zyn wanhoop was hij by zyn mosder
gekomen en eieehte geld van baar, dat zy
bem eobter weigerde, om bem de middelen
voor zyo woest leven te onthouden# Hy bad
•n dreigde en tenslotte stiet by zya moe*
der gewelddadig ter zyde, brak een kaet
open en beroofde baar van haar laatste
geld.
Zyn moeder beweende den onverlaat,
doch baar liefde deed baar de misdaad ge*
beim houden.
Op zekeren avond w&s de woeit* bende
op een nieuwe streek uitgegaan. Donkere
wolken joegen langs het zwerk en een
scherpe wind floot door de nanwe straat,
waar een walmende olielamp knarsend
heen en weer slingerde en spookaobtige
sohaduweo op de booge buizen wierp.
Doze straat ru sloegde bendein. Voor*
ziebtig keken zy rood en juist had Wil*
helm op f.uisterende toon geroepen
Vooruit", tien een gewapande troep, van
flambouwen voorzien, ben overviel. De
wopeDS blonken io bet scbyussl der flam»
bouwen en de verschrikte studenten be
vonden zich tegenover een groep vermom*
de gestalten met fonkelende oogen
De veemreohters, klonk de angst*
kreet en met doodaveraohting trachtten
zy zich er doorheeo te s'aao, want ieder
wist wat bem weebtte als zy gegrepen
werden. De zwaarden kletterden en weldra
zonk dan bier, dan daar eau der st-yderi
neer.
Wilhelm had een oogsnblik als verlamd
gestaan, toen by de geheimzinnige gestal*
ten plotseling had zien opdu ken. Bevreesd
voor bun wraak, traohtte ook by ziob er
door te slaan.
Het volgende oogenblik stond by tegen»
over een rsusaebtigen, vermomde kerel-
De zwaarden krnistsn zicb, dat de vonken
er u!t vlogen, doob hy moest ondanks zyo
vaardigheid voor de kracht van zyn tegen*
stander onderdoen. Hy wankelde, een strik
vloog om zya bals eu werd aangetrokken
mat een verstikte krest viel by In ds
macit zyner rechters.
Toen hy weer tot bewustzyo kwam, wss
hst volslagen donker om bem beeD, eec
ijzige koude deed bem rillen en ia de diep>
te ru:sohte het water.
Verwonderd boorde by dit ruisohen
tevergeefs zocht by z'ch zyn zonderlingen
toestaod te verklaren. Hij stak zyn band
uit en voelde een kouden voobtigen
muur.
Toen herinnerde bij zioh het gevecht
met de geheime rechters, boe btyden strik
om zyn bals gevoeld bad, boe het hem
zwart voor de oogen was geworden en
nu bevond by ziob in de gevangeois 1
S eeds luider klonk bem bit geruisob
van bet water in de ooren, steeds harder
builde da wind en de elementen soheneo
den gevangene toe te roepen
Mensch, ge zyt verloren 1 Ge zyt in
den hongertoren
En werkelyk, by bevond zicb io dat
vreeselyk verblyf. Doodaugst greep bem
aan, by waagde bet Ditt van plaats te ver»
anderen nit vrees van by de geringste
beweging op bet valluik te gsraken en dan.
Zoo lag by daar. Hy klaigde en bad, by
beloofle zyo leven te beteren en bet vol*
gende oogenblik vsrwensebte by zyn god*
delooze makkers en tvyfelde aan Gods
Barmhartigheid.
De morgeo brak aan. Liefiyk speelden
de eerste zonnestralen door bet getraliede
venster, alsof zy van het vroolyke leven
daarbuiten wildon verbalen en esn vogel
te te zioh op de tinnen van den honger*
toren. Nu klonk zyn morgenlied De ge*
vederde zanger zorg van gelnk en vrede,
van groeoe vlakten en gu'den vryheid en
dan kbefden zyn kleine vlengels de lacht
hy vloog been.
De zonnestralen bleven echter en deden
den gevangene een aan den zolder hangend
brood bespeuren.
Uitlokkend blonk bet brood den booge»
rjgon gevangens io de oogen Hy rilde en
wendde den blik af.
Den geheelen dag jammerde en klaagde
by, sloeg in onmaobtige wanhoop ds na»
gels zyner handen io den muur, by riep
om redding, om verlossing, doch zonder
gehoor te vinden verloor de klank zyner
stem zicb ia de eenzaamheid.
De schaduwen werden laogsr ds
nacht brak aan.
Wilhelm weende hot waren heete
tranon van berouw en met deze sloot by
zyo zondig leven af Een diepe slaap deed
bem de treurige werkelykheid voor eeoige
uren vergeten.
Wederom wss bet dsg, toen by ont*
waakte. Noggrooter was de kwelling, die
by te doorstaan bad. Elke minunt, die
vreeselyk laDgzaam ventreek, brasht bem
nader by zyo noodlottig einde. Hy kromp
ineen onder de wreede kwelling van bon*
ger en dorst en gloeiend bset leek htm de
lucht die by inademde. Koortsachtige
droomberlien beangstigden den ongeluk
kige en kreunend wentslde by zioh over
den grond. De dood icheeo bem aan te
grijnzen en eensklaps meende by dat de
grond onder bem uitweek en by verzonk.
Outiet sprong by op bet was slscbts
inbeelding en spoedig wierp by zich weer
op den grond en hield de baod voor de
oogen om de vrceseiyke visioenen niet te
zien,
Zyo kwelling bereikts baar toppnnt en
eindelyk rypte bet bselnit in bem bet
brood te bsmaobtigen er mocht van
komen wat wilde.
Met inspanning zyner laatste kraoblen
wankelde by naar de ladder en beklom
die bevend over al zyo leden.
Eindelyk bereikt* by 'het brood.en met
gretigheid wilde by bet wegrokken.
Daar klook van den vloer een knarsend
geluid. Het valluik.draaide in zijn vertoes*
!te eobarnieren en met een deftjn kreet
stortte de ongelukkige in bet gorgelend
water.
Jaren waren vervlogen. De door ouder
dom en verdriet gebogen imoeder van Wil
helm leefde nog stil en eeazaam. zy bad
alle verkeer met de wareld opgegeven
Gelaten ao onderworpen bad zy ziob in
baar ongelnk geionikt en bad voor baar
gestorven zoon.
Op zekeren morgen zat zy aan bet raam
in sombere gedachten nan baar Wilhelm
verzonken. Daar kwam, naar hst volks
verhaal luidt, een man van booge gestalte
haar buis binnen. Kommer en verdriet
hadden diepe rimpels in zyn voorhoofd ge
groefd en toeo zyn oog op de onde vrouw
viel, beefde hy en -moeder" fluisterden
zyn lippen.
Verrast was de weduwe yiioge opgestaan
en bad den bioneogetredene lang aange
staard eindelyk verbleekte zy. wankelde
en met d«D uitroep
Wilhelm, viel zy bewusteloos neer.
In ds arman van haar zoon kwam zy
weer by.
Vergeving, moeder, snikte de ver*
loren en teruggevonden zoon en drukte
eeu beeten kus op bet verwelkte voorhoofd
tyner moeder.
Beider tranen vereenigden ziob en vas*
ter dsn ooit was ds band «au liefde tos»
scben moeder en zoon nangsknoopt. Moe<
derliefde en kinderiyke trouw vergoedden
deie beide zwaar beproefde mensohen het
treurig verleden. Boete en berouw wisob»
ten de zonden van dit verleden by den
zoon uit.
Spoedig vernam men boe Wilhelm den
dood ontkomen was. Toen by naar bene
den viel en de golven boven zyn hoofd
tiob sloten, toeo ontwaakte by hem de
liefde tot het leven op kraobtige wyie. Hy
voelde, boe de strooi% bem met ontzet
tende snelheid meesleepte, doob by kampte
met het vyaodige element.
Met krachtige arm, door de zuobt tot
zelfbehoud versterkt, wist by dsn snellen
stroom te overwinnen en kwam aan de
oppervlakte.
De grootste moeilykheid was nu door
staan en als geoefend zwemmer verwyder*
de by zicb meer en meer van de plants
der verschrikking, tot een golf bem aan
den oever braebt, waar hy langzamerhand
van zyn u tpatting bykwarr.
Toen bad by den weg naar Holland m
geslagen en daar io een handelszaak een
betrekking bekomen. Door voorbeeldig
gedrag wist by oa afloop van tyd de guost
en het vertrouwen van zyo patroon te
winnen en spoedig werd by deelgenoot in
de zaak. Het gelnk lachte hem toe en na
dat by een aanzienlyk vermogen bad
byeeogegaard, keerde by naar zyo vader
stad t?rug. Hier trachtte hy door offer*
vaardige liefde bet verdriet dat by zyo
moeder had aangedaan te vergoeden en
door werken van boetvaardigheid en
naastenliefde de sahu'd die op zya gswe*
ten drukte t) verlichten.
Dat was de geschiedenis van den man,
die aan den dood in den hongertoren ont
komen was. -
Auto's bij „Ooms Jan."
Het verslag der Arnbemscbs bank van
leening meldt als typeerend, dat van de
inste ling tegenwoordig ook meer en meer
gebruikt wordt gemaakt door «en anders
klasse van pandgevers, dan vroeger. Zoo
behoort bat beleenen van motorrywieleo
en zelfs vao automobielsn niet tot ds uit
zonderingen.
Uit Dultsebluud terug.
Zy zaten stug en zuur tegenover elkaar
in de koepee.
Stom wyf, bromde by tusseben de
tanden.
Zy zat bleek en star en zwygend op de
andere bank on by treiterde maar door
stom wyf dan toch...
Tot zy opvloog en bem z'n vet gaf
Jy was er alleen doorgeglipt, bó Jy
liet my voor de brokken staan, jy dorst
niet. Ik moeit het zaakje alleen opknap
pen.
Stom wyf, herbaalde by.
En toen kreeg heel de kospee bet ver
haal van bet drama aan de grens, wear*
ven dit eohtpaar uit bet rustige stadje
Delft ds hoofdpersonen waren geweest.
Da's neu, bad ds douane van 'n stuk
kleersn gezegd en «y bad dsppar geant
woord da'a niobt neu. Hab' iob gekauft
in Delft.
Voor boevse', vroeg de donane.
Voor.... driehonderd mark.
1 1 I
't Was niet erg beleefd, maar heal de
koepee aohaterlacbte.
Stom wyf, herbaalda de vriendelyke
eohtgsaoot. Ze hebben my al m n marken
afgenomen en ik heb bovendien nog f26
moeten betalen.
Stomme kerel, gafzy terug, bad 't dan
zelf opgeknapt.
Moeders mei gekrulde zinnen
De R.K. -Batuln" geeft bet volgende
voor zekere kringen oozer samenleving
helaas niet zeldzame tydbeeld
Waar js dochter al geen lid van is I
Wo sullen het eens optslleo.
'n Mandolineclub. 'n Tennlsolub.
'n Fietso'ub. 'n Toonstlolub. 'a
Zaogveretniging.
Witje doohter zooal kent.
Mandoline Pisno Viool Teooia
Fietsen Zingen Dansen Zwem»
mem Korfballeo Eogelsoh Franaoh
Du tsoh.
Wat je dochter nog meer kent 1
'o Brutale mond opzetten Flirten
Liegen Rooken Dubbelzinnige taal
spreken Snoepen Romannetjsa van
verdachte soort lezen.
Wst je doobter niet kent
Fatsoenlijk koken 'n Kous breien
Stoppen Maten Goed veretellen
Vao oud goed. nieuw goedmaken
Zuinig zyn Huishouden doeu Fat»
soenlyk siob kleeden en praten Een»
voudigbeid Oprechtheid Bssebeidsu*
heid Gehoorzaamheid Hulpvaardigheid
Goed Hollaodiob.
Valuta-misère
Men sohryft aan de -Mab.'':
Eerit de oorlog met zyn emokkelelleode
en diep treurige gevolgen, tbans de
valatamiiere met baar uitspattingen, die
zoo deprimeereod werken io onze grens-
plaatssn.
Wat aan draok wordt iogevoerd,
daarop geven eenigen kijk de dageiyksobe
berichten over de inbeslagnatne van spiri»
'ualiëa. Doob trots de controle van fiscus
sn politie wordt menige beotoliter drank
frauduleus binoeogssmokksld.
En of dat niet genoeg ware, dsgeiyka
wippen mannen, ja zelfs vrouwsn en kin
deren, de streep over met het uitgesproken
doel, zich by den Oosterbuur, voor ettelyke
marken, eens flink te bedrinken.
Als ze dan baiswaarti kesren nemen zs
ooodige (Uasohen drank mea om onderweg
oog een hartversterking te kannen nemen
ofwel buisgenooten of vrienden vso bet
koopje te laten proflteereo.
Drink- en slemppariyen ook tenge
volge der speciaal georganiseerde -valuta-
kermissen'' io onze grensplaatsen zya
san de orde van deo dag.
Langs de buizen wordt zelfe met drank
gevent.
Meneoben die soms noodgedwongen
tonder de vereisohte papieren de greni
oversteken, moeten vaak bet gelag betalen
drinkebroers en'tvaluta* slu'pers acbynen
met dtu helm geboreo.
In belang van land en volk mochten
toob wnl wat tohtrpert maatregelen getrof
fen worden.
De rsvolutlonnalre staking
In Frankrijk
De mislukte algemeene staking, aldus
wordt uit Parys aan de Mab. gemeld, die
ook een aantal postbeambten er toe
gebracht had hun werk te verlaten en
hun makkers tot staken aan te zetten,
heeft voor hen in het bijzonder slechte
gevolgen gehad.
De stevige houding van de regeering,
die, evenals ds voortdurende slagregens,
veel heeft bijgedragen tot mislukking van
de revolutionnaire beweging komt ook tot
uitdrukking in de houding, die de onder
staatssecretaris van post en telegrafie
tegen de ambtenaren in de openbare
diensten, die aan de staking hebben
deelgenomen, aanneemt, De arbeidawei-
geriog heeft zich vooral voorgedaan op
een van de hoofdbureaux in bet Rue de
Louvre.
Aan de beambten, die gestaakt hadden'
werd aangezegd, dat zij voorloopig uit hun
dienst zijn geschorst en hun geval voor
den discipiinairen raad zal worden ge
bracht. Anderen, die ook gestaakt hebben,
zijn gewaarschuwd, dat zij slechts het
werk kunnen hervatten onder de gewone
voorwaarden en onder het uitdrukkelijk
beding, dat ook zij naar den discipiinairen
raad zullen worden verwezen, die sanctie*
heeft te nemen.
