Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
Dit nummer
bestaat uit twee bladen.
Aanbesteding Kolen.
Verslag Gasfabriek.
FEUILLETON.
De kraaien zullen
het uitbrengen.
De dood van een Held.
Feest te Blitterswijk.
gaterdag 8 Augustus 1982
45a Jaargang. No 81
abonnementsprijs
per kwartaal s
voor VENRAY 65 c.
franco per post 75 c.
voor het buitenland
bij vooruitbetaling f 1.30
afzondert, nummers 5 c.
PEEL EN MAAS
UitfAT* van FIRMA. VAN DEN MDNGKHOF, VENRAY. Tel. No. 61
PRIJS DER
ADVERTENT1EN
tm 1—6 regel. 45 ct
elke regel meer 7' ct.
Geen kermis I Wat zou Venray
rijn zonder tijne kermis.
Wat van ouder op ouder was
overgegaan, wat eeuwen lang de
vreugde en trots was geweest van
den echten Venrayer. tou met een
pennestreek opgeheven, vernietigd
worden f
I)at nooit.
En groot en Jtlein, boer, burger
[en ambachtsman werkten eendrach-
stil bij
Da Burgemeester en Wethouders
van Venray
wenschen aan te besteden de voorde a:
scholen en gemeentegebouwen benoodigde samen en de Magistraat, zwich*
k0'«v J Itenaevoorden heftigen aandrang des
Geleverd moeten worden gewoon mager. Vnlk«5 atnnr1 /L
huisbrandkolen en wel dubbel gewasschen I tODQ de kermis, ZIJ het dan
on'.m ooii in beperkte mate toe.
antraciet bij voorkeur afmeting 20/30
De offerten moeten zijn franco station
Venray en moet monster worden bijge
voegd, benevens opgave der mijn waaruit
geleverd wordt.
Benoodigd zijn vijf wagons, waarvan
vier te leveren in Augustus of September
nader door het gemeentebestuur te be
palen en één wagon in Januari a s.
Schriftelijke offerten worde» ingewacht
ten Kantore van Gemeentewerken voor of
uiterlijk op 15 Augustus a.s., alwaar ook
nadere inlichtingen te verkrijgen zijn.
Venray 1 Augustus 1922.
De Burgemeester en Wethouders v. Venray
O. VAN DE LOO.
De Secretaris
VAN HAAREN.
Da Burgamaeatar van Venray,
br.ggl t.r algemeen, keno'i, dat ten
kantore der Gasfabriek verkrijgbaar rijn,
jaarraralagan ran bet Gemeente Gaibedrijf
o»er 1921 tegen den prjja Tan I 0,60 perl
•luk.
Venray 1 Augustus 1922.
De Bnrgemeeeeier Tan Venray,
O. VAN DE LOO.
Een der oude gebruiken welke tot
heden in eere is gehouden, is het
fleren der jaarlyksche kermis.
De vroegere spiooing. het paard-,
rijden en rommelpot loopen met
Vaster avond, ja zelfs de zoo beroem
de .kermenaai'' visites, zij mogen
in den loop der tijden veel vermin
derd of zelfs geheel verdwenen zijn,
de kermis ii gebleven wat zjj was,
het echte Venrayscbe volks- eD
familiefeest.
Welk eene ontroering bracht het
onder den drang der omstandiheden
genomen besluit tot opheffing der
kermis, eenige jaren geleden onder
alle lagen der bevolkiDg teweeg.
En Venray was tevreden.
Kermis, familiefeest bij uitstek,
dagen waarop men elkander aan den
ouderlijken haard, soms na lange
afweligheid, wederziet.
Kermis, dagen waarop ieder
rechtgeaard Venrayer den arbeid
vergeet, dagen die hij gebruikt om
na een jaar van moeizamen arbeid
eens te verpoozen en door te brengen
in gepaste vroolijjkheid en vermaak.
Kermis, ook door de jeugd zoo
verlangend tegemoet gezien, Gij
draagt in u den stempel der echte,
oude volkstraditie.
En al laat het zich aanzien, dat
onder de tegenwoordige tijdsomstan
digheden, de beruchte .malaise*' zich
ook op de kermis zal doen gevoelen,
toch beijveit een ieder zich om de
kermis zoo aangenaam en prettig
mogeljjk te doen zijn.
Laat ons dan kermis vieren zooals
wij zulks hier gewoon zijn.
Kalm en waardig, zonder vechten
of baldadigheid.
Dan zal de kermis blijven wat zij
steeds was «Venray's Roem" tn in
deze hoop wenschen wij al onze
lezers
Een plezierige kermis.
Den 27sten November 1552 vloog
van uit de eenzaamheid van een on
bewoond eiland een ziel ten hemel,
die daar met buitengewone vreugde
zal ontvangen zijn. *t Was de ziel
van Franciscus Xaverius die op het
eiland Sancian, met China aan den
horizon, het moede hoofd ter ruste
legde, na een leven vol groolsche
ondernemingen rjjk aan veroveringen
voor het Rijk van Christus en nog
rijker aan plannen voor de toekomst
Vtrwlg'van hel Tweede Blad
IuJerdaad io eu uitwendig itemman by
dec sooa vao Sommer volkomen overeen
BfJ den eereten blik, dien men op dien
gesatlen. juilt niet grooten jeogebeer werpt
bemerkt men dit de kneep erg met eioh
■elven Ie ingenomen bij ia dan ook altfjd
kraaknet gekleed, zijo jee an broek tpac
oen ale geteekend om middel en beeneo,
welke laatete by too aierlUk .op iyn
Frenech"eeggeo de eeniondige men.
■cbtn, gelyk ook wy weet lo pinteen,
dat men jnlei niet eegtdit ie een voor.
naam man, maar dat ia een danameeater.
De jonge Sommer meent eobtar dat bet
tegenovergestelde bier bet gavel ia. Hy
gaat altydmat korte eteppeo, het hoofd
reohtop, met een glimiaeh op het gelaat
an alt(jd aen aria nit een opera op de lip.
pen, hetgeen ona doet denken dat hy een
.Zwiitereob mutiekwerk" in eyn bolle
«angen verborgen beeft, dat morgene
opgewonden wordt, om 'a avoode eeret af
ta loopen Sommer «preekt luid. licht luid.
•soil eioh zeer laid den neua. fleet altijd- -
dan beogaten toon eau. laat achiar niemand dood oog vaal beter al dat var.
•Preken, wil geestig eyn, neemt nllea la. wananban zon kuoean troteeoren dan in
•band op. doot u op de waodeliog oaar.zyn laven, an iy. ey nemen dan ryken,
verkiMiog itiletaan ot voortgeao, kleeft nagelaten bail op en gmgon bnn tenten
neb aan o vaat gelijk oen doorn In den jw' verder, in da hoofdplaat! dar provin.
alip van uwe jaa, an oeemt by al uwe
vrienden, of ey ham al of niet bekend ayn.
onmiddoliyd een femilliren toon aan. Op
aekere ongenblikken wordt dat echepae!
ongeduldig, gram, brullend, draigend,
maar byten aal bet niet, oten I Zedelyk
gevoel beeft Sommer niet by geeft iote*
geodeal ryn driften den vryen tengel eo
beroemt er i oh op. donh beweert niette,
min een .fetioeolyk" man teiyo, en aan
dit woord een ener valeche afgod of.
fert by .Ilea opwant de mterlyke .fat
•oenlykbeid'' itaat by bem .vcornaem,''
eo by boopt een .voornaam" dat ia een
geld.buwelyk" Ie doen.
De onde Sommer woonde in een arroo.
diesementehoofdplaali, en hid ziob dne in
ayn leven met weinig andere taken dan
boedelaobaidingen an andere verwarde din.
gen betig gehouden doob Sommer had
een groot talent, dit nameiyk, van de
eeavoudigete taak zoodanig in de war ta
brengen, dat er niemand meer liobt in
tag, en del het procea by de wieg van
bat kind begonnan, nog oitl ten einde wet
all bet kind, man geworden, telf aen hat
iegetouw trok.
Dan advokaat Sommer glog bet iotua-
■ohen goed, en by werd strydig met
betgeen in eeo advokateo loopbnen in de
kleine ateden gebaart ryk, zelfs ecbat.
ryk, maar ook varwenaobt.
De zoon en verdere itamverwanteu lie*
ten papa, na baboorlyk geatorvan ta ayn,
io het atadjs begraven, overt nigd det by
Staan wij een oogenblik
dat sterfbed, dat wij zoo
anders zouden gewenscht hebben,
maar door een schikkiDg der Godde
lijke voorzienigheid gelijk geworden
is aan een Calvarle, waar eeDS de
Goddelijke Meester in de grootste
verlatenheid stierf Wie had zich voor
Xaverius eeD ander einde voorgesteld
ais de glorievolle marteldood, waarbij
hij tot het laatste getuigde van zyo'
liefde voor Christus, zyn Meester,
of omriDgd van tallonze weenende
bekeerlingen en van de liefde en
toegenegenheid van zijn mede
broeders, die in hem reeds by zijo J
leven een heilige vereerden Niets j
van dat alles. Een verlaten onbe-|
woond eiland, een openstaande stroo-'
hut, een Koude winterdag, de hulp
van een enkelen Cbineeschen bedien»
de, dat waren de omstandigheden
waarin Xaverius, de Apostolische
Delegaat, dit leven verliet.
Het Porlugeescbe schip de Santa
Cioce had bem gebracht op het
eiland Cansian (of San Choan, ook
Chang-Tohoao), op korten afstand
van het onmetelijke Cbineesche rijk,
dat hy voor Christus meende te ver
overen.
Al aanstonds maakte de koorts zich
meester van het uitgemergelde
lichaam des Heiligen, Hij nam zijn
intrek in een stroobut, die getuige
zou zijn van zijn laatste oogecblikken
Den 26sn November verloor hij de
epraak maar zjjn oogen spraken in
de plaats van zijn lippen, voortdurend
waren die oogen op het kruisbeeld
gevestigd.
In den vroegen morgen van den
27sten November gaf hij den geest
er was niemand bjj tegenwoordig
dan de trouwe Chinees, die hem by
't sterven de gewijde kaars in de hand
gaf en zyn oogen sloot. Geen genees
heer, geen priester, geen H. Oliesel,
geen Teerspijze, geen gebeden der
stervenden, geen medebroeders, de
verlatenheid was volkomen.
De Chinees ging naar de Santa
Croce, berichtten der. kapitein het
overlijden van den Santo Padre en
vroeg om eenige geestelijke gewaden
teneinde het lichaam daarin gewik
keld, aan den schoot der aarde toe
te vertrouwen. Men gaf wat men
had, maar 't was niet veel. Een kist
werd gemaakt, een kuil gegraveo
maar alvorens da kist te sluiten,
oordeelde men het raadzaam eenige
aeaiatzoa, en Pater Lione Henckloi ut
bet Carmelietenklooetar ze Aalsmeer, alt
diakao.
Mgr. Drozeaerti hield aan trefT-oda
feeelpredlkatie. waarin by den vriend eynei
j-ngd. naar aanleiding dar woorden >Kgo
enm peetor booua,«cbetata als den goeden
Herder, lo >yn treffende aigenacbeppan, eo
de paroobianto eanipoorda, te zijn een
kndde, den Barder waardig Nu de pleoh-
ote, tueeobao vreemde meneabeo, opeisen,
Zoo vioden wy dno ook deD ydelen.
liobtziooigen, sponazcbtigen, due ook
Fraosgeziodeo Sommer, in de eoo vee!
gedruizobmakende jongalingawereld van
Ant-rarpen. Niet weer, een dergelijke
sinjeur" moest ipreken too ale wy in
den aanvang van bet hoofdatok aanhaal,
den 1 Wal maait hy ook om «toe ongt.
lokkige min of meer f Gaat hel hem aan
dal deze of gene door eene ramp getrof*
fan wordt f Iedereen moet hier beneden
maar voor ziob zalven zorgen, en wat bem
betref), by wil den levenztroom zooaia da
dinhtera zeggen, zorgelooa en met rozen
gekroood, afdryven,
't Sobyot echter dat er in die rozeo
kroon dorens verborgen zitten, went aedert
oeoigen tijd alaat gedurig hrt beeld van
dia ongeiukige veroordetldo op syneo weg
't geen hem weinig ton gehinderd hebben
indien ty niet io gezeleebap wae van de
wzt. van de joatitie.
De advokaat Gerloo hezfi hare zaak in
banden genomen, en toen Sommer hem
bnlaoga zeide Lzzt onz die zzak te
zameo mat aeo fyoe flzaoh eldriokeo, an
zeg aen bet wyf dat bare prater tie verloren
ie, beeft Gerloo hem streng in de oogen
gestaard en bem beteekeoisvol gevraagd
Voor wian bondt ge my mynheer
Sommer f
Het eyn juist de woorden van deze laat.
•ta, die den advokaat de zaak der ooge.
lokkige Tilla oog driftiger dotn ter barte
nemen.
Hy heeft den putoor, deo burgemeester
een aantal dorpelingen geboord, hy heeft
deo leveoaloop van den ouden Sommer atap
voor atap gevolgd by boeit oude actea
zakken ongehluschte kalk daarin tejuoiziiooari» der Keitilandeo, ^ali preebytar
strocien. Zoodoende, dacht men, zou
het vleesch eerder verteerd lijn en
het geraamte alleen overblijven; men
kon dit dan later gemakkelijker op
graven en vervoeren, dan een in ont
binding verkeerend lijk.
Op het graf werden eenige eteenen
gelegd, om later de plek te kunnen
herkennen, die zulk een kostbaren tige boogmia, werd de Jubllerie oodar ge
schat bevatte. Die steenen waren bet l«'d« der moties, en vergerold van alia
eerste gedenkteeken, opgericht ter f'rocbl,n/D' f,l,i4: w"r
I toegesproken werd door pater Ltoua Heno-
geuacbtems van den grooten man. I kenBt Fdj, M„r_ d,ok lsiJ,
▼oor de groote
Zoo wai het Uiteinde vnn X&veriUSear, aan den Herder, eo aan de paroobie
den man met het hart en den moed gebractt en deD jubilaris gelakweoeebte
van den H. Paulus, in het OOg deri Da»e« de paroebiaoen. terngwgzeod op de
wereld was dat uiteinde roemloos, IJ»"4" "n ,:!,k k"4«
zooals dat van zyn Goddelijk Toon-j ütond,e°;"d ,„,D,d# g,br,oht.
beeld op Calvarie; maar, ZOO stond jweerne de Heer K-yiere, sla presidia
van Dezen voorzegd. Zjjn graf zaLdir Faofere'Moed en IJver" den jubilaris
heerlijk zijn. Dat zou ook het graf
van Xaverius zyn
Twee maanden daarna werd bet
lichaam opgegraven, omdat men
meende, dat de kalk haar werk zou
gedaan hebben en ook omdat de
Santa Croce naar Goa moest terug-
keeren:
In plaats echter van een verkalkt
geraamte, vond men bij het openen
der kist een onbedorven lichaam, dat
een heerlijken, onbeschryfelyken
geur uitwasemde. En nu begon een
triomftocht door de eilanden van den
Indischen archipel, langs de kust
van Madacea naar Goa waar het
heilige overblijfsel den 15en Maart
1553 aankwam en nog heden ten
dage rust. Heeft het toen ook ome
Oost bezocht Wij veronderatellen
het. (C. Zuijsen.J
Bisscb. Misiie-comité.
Zondag 30 Juli herdacht de ZearEerw,
Heer Paatoor M. B. van Opbergen tijn
25 jarig paitoorechep. Hoe de jubilaris
bemind en booggeeobat ie io de Paroobie,
bleek nit de a!gemeene H. Communie,
dien morgen.
Blondere luister werd bygezet door de
tegenwoordigheid van Mgr. Droiiierts
biieobop vao St. Aotonine io Texas, sd
doo ZeerEerw. Heer P. Wijnhoven pestoor)
io New Orléana Nadat door bet boofd
der school A Rongen, namens de kinderen
en door Viotor Reijnen namens bet kerk*
bestuar. de beminden Herder was gefelioi*
teerd, werd de jubilaris kerkwaarts geleid,
door de Fanfare «Moed en IJver'' vao
Blitterswijk.
De plechtige Hoogmis werd gesss'eteerd
door twee zonen der paroobie p*ter Smits
opgegwen en. zoo als Marias zeggen sou
ia zekeren zin de dooden doen spreken
en by is tot de slotsom gekcmen, dat de
onde pleiter een echte duitendief was. die
met meer reobt kon veroordeeld worden
dan vtlen die deatyde in het spinhuis
zaten.
Hoe beefi by, die onde eohurk. ziob
voor eene betrekkeiyk geringe som, molen
bnis eo erf weten toe te eigenen t De
algeheels werking om tot dat doel te
geraken lag oog in de oeveleo, en wie
weet of 4e lichtstraal des gerechts dete
wel ooit tou doen opklaren immers sl de
personen die io dit spel eene rol vervnld
hadden, waren dood Doch nit het weer*
gevonden stok io den molen, aandaidende
de gedeelde som den bepaalden iotreet en
don datnm der sobnll, bleek bet deo
advokaat, dat de molder ten tyde der
overdracht da ovargroote eom, waarvoor
Sommer zich deo molen totëigende niet
eobuldig was. De vox populi, welke dit
laatete bevestigde, tonder eenig bewijs io
banden te bobben, beeft ook bare waarde,
en eiodeiyk de kwade reuk die over Som*
mor liep, en die, nog op dit oogenblik,
gedurig over xyo graf waaide...
Na de jonge Sommer over die «gekheid"
too ale by bet gebeerde met de •veroor
deelde" noemt. eeDigeziei ongerust wordt
beeft bg in «goe papieren gezoeht, en
daarin, zoo meende bg. bet onomstootbaar
bowgs gevonden, dat men bem tot geeoe
teruggaaf hoegenaamd dwingen kac. Daar
toch lag etoe acte, met tegel op tegel J
bandteekeniog op bandteekeoiog bedekt, j
die bem, den wettigen erfgenaam van dan
ouden Sommer, ook ale dea wettigen be*
titter van buis, moleo eo erf moest doen
fsliciteerde. Qeroerd dsnkte de pastoor in
trrffande woorden, voor de grootsche eer
htm gebracht.
Io een bnmoristisohe toespaak nam Mgr.
afscheid van Blitterswgk.
Lang zal deze dag den Parochianen
hengen, waarin zij uiting konden geveu
aan de gevoelens die ben bezielen tot ban
goeden Herder.
Ingezonden Mededeelingen
Waterzucht co de nieren.
Waterzucht ia ophoopiog van water io
bet lioba&m, doordat de nieren niet in
staat waren om bet af te voeren. Het ia
niet eeo ziekte op zich self, maar een
versobgnael van eeo orgaoisobe siekte. Of
gebrakkiga nieren, of eeo hartkwaal kuo-
oen de oortaak zijo, doob daar nierkwalen
zoo vaak net bart aantasten, zyo gewoon-
iy k de nieren eobuldig.
'8 Morgens optredende verschyneelen van
waterzucht (pifferigbetd onder de oogen en
in bet geziebt) wyzen op een nieraan-
doeoiog. Zwellingen vao de voeten en
handen na inspanning, vooral 'i avonds,
kunnen santoonen, dat bet hart is aange
daan.
Dikwyle trsedt waterzucht door nier-
zwakte tydena zwangeriobap op. Dit wordt
verklaard door bet feit, dat de nieren dan
meer bloed te fi treeren hebben. Deze
overspanning kan de nieren verzwakken.
Andere direkte oorzaken van watarznoht
zyo bloedarmoede, overwerking eo torgen.
Io verwaarloosde gevallen kannen de
beeoen eo bet lioha&m enorm opzwellen,
eo de buik, de borat en de hersenen wor
den aaogedaan.
Hettlnchtbaden zyo nuttig, doordat xg
de huidpor ëa openen en reinigen, en ge
regelde stoelgang is noodzaktiyk. Deze
beide voorzorgen verliehten bet weik vac
de nieren. Maar gebruik om deze orgaoeD
te helpen eo te veraterken Foster's Rugpijn
Nieren Pého Daiseodeo zijo biyvead
gebeterd door dit speoiale niergeoeesmiddel.
Te Veorsy verkrggbaar bg H.J. Heling
5 f I 75 per doos. 38
besoheowsn
Zegepralend. gedrnlsohmakend, bet
papier wuivend, was by bet kabinet van
sgn vriend Qerloo binnengetreden, en deze,
bet stuk tiende, bad gezegd
Ik wensob u geluk, Sommer I
Sommer liet de aote volgaarne io de
banden van zijnen vriend Qerloo, om die
gekheid van deo Beakelaar" on opeens
den kop io te drnkken, en daarna eeo
fijaeflucb te komen ledigen maar mees*
ter Qerloo zsg en zoebt, in de eenzaamheid
van zyn kabinet, bg vergeleek ogfers eo
datums, eoja, 't ia of da kraaien toeb
allee uitbrengen by zeg en vond dst
de aote vervalscbt eo dat de onde Sommer
tgo sleobte faam van *liatigan, geslepen
dief' oiet onverdiend besat. Het beeft bet
gemoed van den eerlgkeo Qerloo diep ge*
treffan, 't Ie echter zoo. De pleiter beeft
dan ook eeoige dagen geleden deo jongen
Sommer nitgenoodigd in zyo kabinet te
komeo doob nu heeft de knaap den nacht
ta voren te veel godaoat. dan den dag
ta voren te veel gedronken dq is bg te
vermoeid, dan beeft by geen last om te
komen, eo eiodeiyk vindt bg bet -voor*
naam,'' da ernatige zaken naar da maan
ta blazen. Biodelgk ton by komen* Do
advokaat Qerloo bevindt zich in zyn ka
binet er ligt een sombere uitdrukking
op zyo gelaat; hg viodt bat hioderlgk
deo jongen Sommer die weinig aangename
tyding te brengen. De bel in de gang
wordt gelnid dat ia bat woord. Da
stem vso Sommsr klinkt schetterend io
de gang, gedrn'iobmakend wordt da daur
van bat kabinet geopend en Sommers vol
en laobeod wezen staat op dan drempel.
Wordt vervolgd.
