Tweede blad
Omlaag
Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
FETJILHiBTON.
De kraaien zullen
het uitbrengen.
Wie Duitschland bezoekt,
Zaterdag £0 Juli 1082
48e Jaargang. No 30
FEEL EN MAAS
ABONNEMENTSPRIJS
PER KWARTAAL
voor VENRAY 65 c.
franco per post 75 c.
voor het buitenland
bij vooruitbetaling f 1.30
afzondert. nummers 5 c.
Ultfav# van FIRMA VAN DEN MUNOKHOF, VENRAY. Tal. No. 51
MJ3 DEK
ADVERTENTIKN i
Tin t—6 regels 43 ct
ellre regel meer 7l ctT
Er Is al meermalen een boekje
open gedaan over bet beheer van
Post en Telegrafie.
De leiding ervan is bekend. Groo-
te tekorten, terwijl de reeds luch
tende belastingbetaler nog meer
indirect betaalt door veel te dure
postzegels, telefoongesprekken, pak-
ketdienst, quitanfie-inning en wat
dies meer «y.
We tullen bet nu niet hebben over
de slechte diensten, welke er vaak
voor geleverd worden, waarbij we
niet denken aan onvoldoende plicht
betrachting door het lagere perso-
i neel, doch aan de hooge leiding. Dat
men op onze dorpen Zondags geen
krant meer kan krijgen, is zeker
treurig.
Maar daarop komen we wel eens
terug.
We wilden wel eens een woordje
zeggen over een anderen tak van
Rijksdienstde spoorwegen.
De reiskosten zijn veel te boog en
de reisgelegen te weinig.
Er is nu gelegenheid tot goed-
kooper reizen, wat 'n groots ver
lakkerij is i slechts enkelen profitee-
ren er 'n beetje van enhoelang
duurt dat t
Met 't verzenden van goederen is
't al niet veel beter gesteld. Dit is
zoo duur, dat er heel weinig gebruik
van gemaakt wordtdat heet com-
merciëele leiding.
Niettegenstaande al die dure prij-
zeu is er toch 30 miljoen tekort.
Wis heeft die cijfers gecontro
leerd I
Is't werkelijk 'n tekort?
Toe Minister, set er 'na 'n paar
vrjje accountants in.
En er is waarschijnlijk ook wel
plaats voor 'n bezuiniger. Maar dan
n onafhankelijk man. Geen neefje
vaa die of die, niet iemand die aan
'n baantje geholpen moet worden
'n onafhankelijk eerlijk man met ver
atand en kennis van zaken.
Onafhankelijk van al de hooge
oomes, die mieschien met weinig
warken veel verdienen
Onafhankelijk van de bureaucra-
tie.
O, konden we aan de ministeries
en aan onze rijksinstellingen toch
'ns buiten de bevroren bureaucratie
wat zou er veel vereenvoudigd, be
zuinigd en practischer worden.
Dertig miljoen tekort. En men
steekt heel 't personeel in heel dure
nieuwe kleeren dit kost ontzettend
reel geld, dat niet uitgegeven had
behoeven te worden en wat ook
vaak nutteloos uitgegeven is, wijl
heel wat personeelsleden ze nooit of
weinig zullen dragen de kinderen j
zullen er misschien nog wel 'os van
profileeren.
Dertig millioen tekort I
En de aandeelhouders krjjgen uit
de zakken vau de toch ai uitgeschud
de belastingbetalers toch nog 5 pet.
En toch klagen de aandeelhouders
eu eischen, dat de loonen vau het
personeel omlaag moeten
Gaarne gelooven we dat de loonen
omlaag zullen moeten, maar .-
Met de organisaties van het perso
neel noemen we het dan allereerst
een billijken eisch, dat het eerst de
loonen verlaagd worden van hen, die
het meeste verdienen en het minste
doen.
Dat is bezuiniging.
Dat geeft vertrouwen en zou den
tegenstand bij 't lagere personeel
tegen loonsverlaging wegnemen.
Maar geen besuioiging is het wsd-
neer de directie jeremesrt over den
slechten toestand en preekt van
loonsverlaging, maar tegelijkertijd
aan de hooge oomes van de bureau
cratie met ik- weet-niet-hoeveel- dul-
zende gulden salaris nog 7pct. gra
tificatie uitkeert.
ZoolaDg er zulke schreeuwende
onrechtvaardigheden plaats hebben,
heeft het personeel recht, wanneer
het over loonsverlaging niet eens wil
praten.
23.
Ba Barend droomt bot Dil« eindelijk in
dan molen kruipt, en deie met een km.
kenden lieg nUttn berst, terwijl de splin
ters vsrre wzg over het anesuwinld wzr-
dnn gestrooid.
De alsg bad des joogen wekker gemaakt
en bet bersten Tan den onden molen beoft
kü pzrmettzljjk geilen I
Oek en bij bemerkt dat bst dag is, rioht
bi) sioh op en ijlt in eens meer den ao-
merecbe kleeding neer hel Ttnster, weer
dn rnitnn met utat-iilveren, sierlijk gebo
gen pilmen, gebekte Tnrene, garven ren
breed opeohietend iiiob bemaald zijn. en
walke, ten overvloede Tan rijkdom in
dit tamelijk armul ge kamer ren den mul-
derikneebtdoor bet opkomend zonne
licht til met gruie no robijnen beatippeld.
De jongen bewaeemt bibberend Tan
konde een der rnitnn om ze te ontdooien,
totdat het glas ter grootte »»o een horloge
doorschijnend wordt en een kijkgat in bnt
lllrnrtn loofwerk Tormt.
Neen de molen stait ar nog. Dils,
of dn booze geelt, heeft hem niet orer bet
•neeawTeld rerbrokkeld. Wet een dwete-
beid, enk selfe tour een oogenblik nnn een
droom te gtlnoeen I
No alnedt Bsrend tioh, en els hjj den
zweren Ttrroesien grendel van de bniedeur
zal oppervlakkig, dan indruk krijgen
dat in de groots steden vol licht en
luxe leven, vol jubel eu jolijt de he
volkiogdansl en lachten geen zorgen
kent. Maar dit wilde weelde-leven is
niets anders dan het fosforiseeren
van een rottend stuk hout, zooals
dezer dagen een corr. van het Hbl.
te Berlijn het uitdrukte.
»Je moet maar eens zieu. hoe er
geleefd wordt in Berlijn t ze smijten
oobnift, rorpt de bu'srrouw nil de bodate<
de
Zijl gij het, Berend 1 Wat doet ge
rnndseg too vroeg te beeo t
Ik ga oaar den molen, antwoordt
bij.
Z(jt ge dwatst is Zondag.
De joogeo zwijgt en bniten gekomen
mompelt hij
Naar den molen die spreken sal I
ofschoon bij niet weit wet die woorden
bettekenen.
Eo de molen spreektwent. boren go
komen, ziet Bsrend. bjj bnt liobt dit door
een der kijkgaten in bet geboow relt. de
reden ran bet gekrnsk, gisteren geboord
eeoe breede plaok is door de herige
wrijving der roeien tct splinters gebarstsn
en tnsschen een der spleten bengt een stok
papier, dit den mniderajongen nis door
eens onsiobtbare hand wordt tosgereikt
Barend oeemt bet papier, ontplooit het
bevend, bondt brt roor het kijkgat eo
ziet dat het een qnitantie is, getsskend
door Summer. Eeo oobedoidend stak pa*
pier misicbieo t Neen, neen. nl de om.
itandigbeden waarmee drze gebeurtenis
omringd is, seggsn hem dst dit papier
«oor Tilla eens onuitsprekelijke waards
hebban moet.
De molen ip-eekt, dn molen spreekt I
trilt bet nit Barend's mond en bij klemt
het gevondene nis een heiligdom tneschen
de beide benden, 't Wordt bem soo won.
derijjk in het hoofd en om bet bert, nn
bij alleen in bet .griemnlgranw'' in den
molen atnatbij wordt boog 't ia oI dn
molen door wetens, dis niet mner lot do
tarda beboorea, bevolkt ie 't ie of enne
breede doodiohe band bem dat pipier door
met geld zeggen buitenlandsche
bezoekers, die ginds de beste hotels
en duurste wijnreslaurants bezoeken.
Van wat zij zeggen is dan iets
waarmaar omdat ze meestal Diet
verder hebben gekeken dan en dat
kuDnen de reizigers er niet bij vertel
len, hun neus lang is dit Berljjn
van de wijnlagen en de luxe-auto's is
maar eeu heel klein stukje van de
geweldige stad.
Het andere Berlijn, het vijftigmaal
grootere, daar, waar de midden
stand, verschameld en hongerig zich
verborgen houdt, eu verder naar bet
Noorden en Oosten, waar in de
grauwe armoewijkeu het proleta
riaat woont dat Berlijn kennen de
buitenlanders niet
Ver vsd het ydele, bruisende
weeldeleven door hongeren vele
honderdduizenden middenstanders en
intellectueelen het triest beslaan.
Wat weten zij van de stille ar
moede, die er geleden wordt door
zoo ontelbaar velen, die vroeger wel
gesteld wareD Stille armoede, omdai
die velen zich schamen voor den nood
toestand waarin ze zonder eigen toe
doen zijn gekomen. Een jaarlijksche
inkomen van fO of 12,000 Mark
was voor den oorlog heel wat. Wie
het nu heeft, kan er ternauwernood
zijn kolen voor den wintervoorraad
van betalen
Men boort slechts zelden, hoe deze
eertijds welgestelder: thans leveD.
Vaker hoort men, hoe zij sterven.
Pas weer stond er een berichtje iü
de ochtenbladen van een oude adel
lijke dame eu baar dochter, die hst
vroeger aanzienlijke vermogen had
den ingeteerd, bij stukjes en beetjes
hun staatspapieren en hun familiezil
ver hadden moeten verkoopen om niet
te verhongeren, en die, toen alles
op was, de gaskraan haddon open
gezet.
Dergelijke berichtjes zijn belaas
geen zeldzaamheid.
Eenigen tijd geleden sprak ik een
ouden heer, die vroeger eigenaar
van een welvarende schoeDlabriek
was geweest. Toen in 1915 zijn zoon
die de fabriek zou erveD, in Vlaan
deren viel, had hij de fabriek voor
300,000 Mark verkocht eo was stil
gaan leven. Waarom ook zou hij op
zijo ouden dag Dog werken, als het
toch maar aan neefjes en achter
neefjes ten goede kwam. Voor de
opbreogst van de fabriek kocht de
oude heer oorlogsleenlngen en andere
staatspapieren, dis immers de veilig-
'ste geldbelegging waren.
Toen kwam de gcoote duurte. De
prijzen vlogen als razend omhoog en
weldra kon hij met zijn 18,000 Mark
rente per jaar niet meer toekomen.
Dat was in 1921.
Op het oogenblik kan men er, zelfs
bjj de uiterste spaarzaamheid, geen
half jaar jaar van leven.
Iedere maand'moet de oude heer
weer een paar stukjes van 1000 Mark
verkoopen waarvoor bij dan, als
t erg meeloopt, 7 a 800 Mark krygt
«Al twee jaar lang heb ik me
geen nieuw pak veroorloofd" vertelde
bij my. «Ik heb alles zelfs de oudste
pakjes laten keeren. Schoenen, die
we al jaren als onbruikbaar in de
kast hadden staan hebben we weer
opgezocht en laten repareeren. We
gaan nooit uit. hebbeD al in onheu
gelijke tijden geen koffie meer ge
dronken, bekrimpen ons op alle ge
bied. Maar hoe we 't ook meten of
passeo, iedere maand komen we méér
te kort. Eo we zien het oogenblik al
naderen, dat we niets meer te koopen
zullen hebben...
.Maar we nog een hoop. We zijn
allebei oud. Ik ben zes en zestig,
mijn vrouw vier en zestig. Niets
bindt ons meer aan het leven. En wij
hopen nu maar, dat God ons tot Zich
zal nemeD, voor alles op is. Dat we
zullen sterven, voor we ons kapitaaltje
heelemaal hebban opgegeten.
Het was Maart, toen ik dezeo
ouden heer voor 't laatste sprak ver.
telt de Corr. Sedert dieD Ijjn de
prijzen onophoudelijk gestegen. Nu,
na den joogsten catastrofalen val van
de Mark op een halven cent, kan
men niet meer van stijgen spreken.
Het is springen geworden. Van dag
tot jagen ze sneller, met grootere
schokken naar boven. In nauwelijks
twee weken tyd zijn tal van levens,
behoeften en artikelen van dage.
lijksch gebruik met 100 pet. gestegen
Het beste bewijs voor de onge.
hoorde stijging van de levenskosteD
is bet feit, dat de tariefcommissie
voor het boekdrukkersbedryf
waarin 12 werkgevers en 12 werk»
nemers zittiog hebben met alge.
meene stemmen tot een loonsver»
hooging van gemiddeld 300 Mark
per week besloot met de bepaling
dat deze regeling reeds den 1 Aug
zal worden herzien. Het is duidelyit
wat dit beteekentmen beseft dat Je
looaverbooging van ruim 1200 Mark
Voorkomt ontsteking.
Huidkwalen als uitslag, ecteme, kloven,
poelen enz. breiden siob rank uit nis ge-
volg Ten ontsteking. Voorkomt dit door
de plekken te waticbeo en drogen, en
daarna Felf een te wenden, die de onU
•teking tegengaat, de eengedeoe dealen
heelt en de bnid Tolkomsn blonk mankt
Prfja f 1,75 per doos, alom verkrijgbaar.
10
de spleet der plank beeft toegereikt. De
ontroering krieuwelt tut in tjjne baren,
en bij ijlt de trsppen af tonder zieb ver.
der over hettroowena onbedn deed, ge.
beurde aan den ouden moleo te vergewia»
eeo bij ijlt, hij alormt oaar boitso, en
daar brengt de friesobe wind die over bet
sneeuwveld waait, bem tot betioaiog.
Barend siet naar den onden rwarteo mo
len daar, voor bem, itaat hjj rustig
en den wit beoneeuwden kop nn door dan
roiigen glsne der winterzon overgoten, en
da joogen beeft een mjeterienzen eerbied
voor bem als voor een onden grootvader.
Wie zal on bat geneim van het gevonden
papier ontsluieren 1
Eeoeklsps denkt Barend aan Uariue I
M aaobien omdat Marins aomi io eane ao.
tarieele rjeae rijdt t Omdat hjj in dit geval
wel eene op eenen troon van wetten, ba.
•luiten en notarieale neten sit
Neen, joist dia-om wel niet maar, win
wett Marins is knecht bjj dan notaris,
en als zoodtoig rjjdt bjj some met deo zoon
van den nomrii, met den jongen advooiat.
naar de stad ergo. zou de dronkeu smid
vau het dorp zeggen, hel middel om dat
wargaren te ontwarren, is gevonden.
Marins ul eerst den notaris, dan dan
zoon met ganseb da geeohiadenit bekend
maken en wie weet, wie weet I
De klok klept Toor de vroegmis en Ba
rend gaat werktuiglijk, het pipier zorg
vuldig in tjjo binnenlek verborgen, waar
de klok hem roept.
Tilla ul miasohieo ook ter vroegmis
geen.
Op bet kerkpad ontmoet de jongen
vrienden en kennissen. Men spreekt nog
altjjd vau da eonderlinge gebeurtenis, den
vorigeo evood voorgevallen men apreekt
vao Evert, ven tjjne dolle vaart io de
richting van den molen, van de kraaien
die bem den weg eobeoen te wjjren, van
bet gehuil eo de bekeutenis dei boicbwaob
tere.
Eu waar is deie laatste gebleven Nie
mand went betbjj ia, regt een boorman
van den veskooper, 's nachts niet tbnis
geweestNio-latta bad tot 'e avonds laat,
reobta en links, geroebt, docb ham niet
ontmoet.
Ds oude veekooper bad siodeljjk da
deur gegrendeld en gezegd Die nr bui-
ten is bljjft er bu;ten I en wei naar bad
gegaan, altijd mat den atavigen m «pelser,
ala aan trouwen vriend, neut bem went
tn vertrouwen wee bjj niet die Evert I
Tills is niet in de vroegmie. ten minele
Barend beett beer bjj bet binnentreden of
bjj bet uitgnnn niet bemerkt mieeebieo
beeft u ditmul voer in de kerk pieste
genomen. Ie dat zoo, dan Ml bjj baar
aan oogenblik op bet kerkhof wachten, of
wil zal bjj naar da twaeda mia gaan, want
gabedan heeft bjj niet. Zjjne gedachten wa>
ren elder» Honderden wooderljjkn dingen
oude krakende molens, spokende mulders,
zwarte deurwaarders, tobrjjveede uotarie
•eo, pleitende advocaten, kllngilendt vjjf.
frenketnkkea dansten gedarig voor ijjoeo
geest, en win drommel I el wee bjj een
bnilign nit den benul, soa met zoe'o dai*
vniecbnn dus in bel hoofd, kuooea mis
boornn t
Meer, bniten, ten mioein op den dorpel
dar kerk gekomen, siot bjj eensklaps
wie Wel. «riend Mtriue.
No, die ie els van den bentel gezonden I
Be, Marine, roept Berend, wat komt
p:r maand over veertien dagen ai niet
meer voldoende zal gyn.
Gelukkig zij, die in het productie,
procez staan en wier loonen althans
eenigermate gelijken tred houden met
de suelle stijging van het prijsniveau
Zij lijden wel ocder de duurte, omdat
bun loonsverhoogingen natuurlijk
altijd achter de prijsstijgingen aan»
hinken, maar zy worden tnnminste
niet bedolven door de duurtelawine.
Zooals het oude heertje en tien
duizenden zyner lotgenooten.
Ingezonden Mededeellngen
Moeder Denk er om.
Vrouwen dieoeo meer ruit te oemeo. Als
volwaisenen deden wat zij onderwijzen
vroeg naar bad gaan zonden zeel minder
meoaoben lijden aan nierkwalaa. Het ie
niet rarstandlg om oa de inspanning over
dag 'a avonds nog laat te etrjjken. verstel
len. stoppen eos. Denk ar om, moeder I
Laat oaar bad gaan, zorgen, overworking
en oogeregelde maaltjjden overladen het
bloed met orinezour. en bet dltreeren ven
zulk vergiftigd bioed verzwakt de nieren.
Die pjjn in den rug. in de lendenen rn lijden
te een wenraobnwing ven ninrzwakte, die
lis niela gedaan wordt, kan.leiden tol oiar-
ontstekiog. biaaekwalan, oierwateuoobt,
ninrgruie en -steen.
Besluit zu'ke gevaren te vermjjdea. Ver
minder de inspanning der nieren. Vermijd
laat aaar bad gaan en oo verstandige ga-
woontan. Geniet maar frizsobe Inobt, wan
dal meer buiten, en zorg voor meer gezond-
beid-gevendo slaap.
I-aat Foster's Rugpijn Nieren Pillen n
bijitaan io u» pogiog om getond te worden
Dit genetzmiddel voor de nieren bereikt
inlke uitziekende reiulteteo, doordat bet
uiteluiteDd op de oiereu eu blaas werkt
doch niet op de ingewanden. Vroege be
handelingen in bet but. Bij tijde genomeo,
knnnen Foeter'! Rugpijn Nieren Pillen de
ontwikkeliog ven nier- eo bleukwnlen
voorkomen. Dnizeoden denkbare vrouwen
danken bnnr geluk eu gezondbeid een dit
•peoiele met geneesmiddel,
De baodteokeoing van Jemee Foeter komt
voor op niks eohte doos. Te Veorer ver.
krjjgbaar bjj H. J. Baling a f 1,75 per
dooz. 3g
ge goed vao pu, jongen I Kom, kom met
mjj I Wat heb Ik o vaal te Tertelleo i
En zonder dat da kottziar mag uitleg
gen waarom hjj zich zoo vroeg op den
Benkalaar bevindt, slaapt Baread bem
bniten de menigte, din een oogenblik zeer
diobt ia. doeh weldra zioh reebte en linke
verspreidende, en eleobte eoolge zwarte
puoten op de besneeuwde vlekte vormt.
Barend en Marine tjjo san dan moleo
de eerste beeft den Insists da gebenrteoie
de wonderlijke gebeurtenis van dan
lorigaa avond verteld en herverteld; went
er ia too weinig orde io de mededeeling,
dat bjj een half dotjjo malen hetzelfde zegt.
Marine Inialett er niettemin naar by lain -
tert uog altijd, bjj weet niet wet al won
derlijke dingen bjj hoort, maar els hjj
hoert dat in den gespleten molen het pa
pier gevonden wordt, gleet bjj tla ven de
band Gode geslagen, en bij bondt hel ar
voor, dat meo -Dien van Hierboven" in
dat allee vinden kan.
Het pzpinr wordt gezien, keknken, om
gekeerd. toegevouwen, weer ontplooid.
Heeft bet iets te bttsekeoee I Ja. dat mort
wal. Barend dankt in dit schrift kat bewjja
te zien, dat de melder ioderdaad zooveel
niet schuldig wie ala de oude Sommer be
weerde en dat beelt hjj, Berend, in
het dorp ook eltjjd hoeren zeggen.
't Verschil zit in dn njjfert, zegt
Berend.
Marine begrijpt dit niet recht, maar zegt
locb
Je. daar zit de knoop.
Dia-op znllgp de poppen dnaano.
Je, diarop 101100 ze daoun.
Gjj moet er uwen beer nolerie over
•preken.
Dat ul ik.
Vervolg tie Eerste Blad.
