Denk aan 3
December I92I.
Op den toren
Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
Dit nummer
bestaat uit twee bladen.
Openbare Vergadering
Gemeenteraad te Maashees
FEUILLETON.
Gemengd Nieuws.
Zaterdag 27 Augustus 1821
42e Jaargang. No SB
ABONNEMENTSPRIJS
PER KWARTAAL
voor VENRAY 65 c.
franco per post 75 c.
voor het buitenland
bij vooruitbetaling f 1.30
afzonderl. nummers 5 c.
PEEL EN MAAS
Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNGKHOF, VENRAY. Tel. No. 51
PRIJS DER
ADVERTENT1KN
van 1—6 regels 45 ct
elke regel meet TJ ct
3 December a,s. de dag waarop
de verzekeringswetten van minister
Aalberse 2 jaar in werkiog zullen
zijn, is een gewichtige datum voor
personen ouder dan 35 jaar.
Die bebben met dien datum, 3
December. 1921terdege rekening te
houden.
Zijn er nog arbeiders of arbeidsters
ouder dan 35 jaar, die, om een of
andere reden, niet in de inva'idi»
teitsverzekering zijn ingeschreven
Voor wie dus nog geen zegels ge»
plakt worden
Laten zij dan zorgen, dat zij voor
3 December 1921 een rentekaart
hebben en ingeschreven zijn.
Want na 3 December 1921 kup»
nen zij niet meer in de verzekering
worden opgenomen.
Denkt dus, arbeideis, ouder daD
35 jaar, aan den datum, 3 December
1921.
Als gij u voor dien datum niet
aangeeft bij den Raad van Arbeid
dan ontgaat u of uw nabestaanden,
ouderdomsrente,
invaliditeitsrente,
weezenrente,
weduwer.rente,
recht op gratis verpleging bij
dreigende invalditeit.
Zij er nog personen, ouder dan
35 jaar, met een inkomen van min»
der dan f 2000 per jaar, die verzuim
den tegen een weekpremie van 39 ct.
te betalen vanaf 3 December 1919,
zich een rente van f3 per week,
ingaande op 65»jarigen leeftijd, en
f 100 uitkeering bij overlijden te
verzekeren.
Laten zjj zich dan haasten en ïor»
gen de verzekering voor 3 December
1921 af te sluiten.
Want komeD zjj eerst na 3 Dec
a.s tot het besluit zich te verzekeren
(de gelegenheid blijft nog open tot 3
Dec. 1923) dan veroorzaken zij zich
voor iedere week. welke zij zich
later aanmelden dan 3 December
1921:
eene schade van f3
Want ue ouderdomsrente (f 3.
gaat, als men later komt, niet in op
65 jarigen leeftijd, doch evenveel
weken Da den 65en verjaardag als
de verzekering na 3 December 1921
gesloten werd-
Personen, ouder dan 35 jaar
denkt dus om 3 December 192.1.
Arbeiders, zorgt dat gij voor dien
datum uw rentekaart hebt.
Want gij kunt, bij verzuim, u en
de uwen zeer groote schade veroor
zaken.
En gij, die in de termen valt
voor v: ij willige verzekering, sluit
die verzekering spoedig.
Elke week. die gij langer wacht
dan 3 December 1921, kan u op een
verlies van f3.— komen te staan.
Denk aan 3 December 1921.
van den
Dinsdag 33 Augustus
voorin 9 uur.
Afwezig de Heer JansRat.
De Voorzitter cpent da vergadering,
waarna de Dolulen der vorige vergadering
werden voorgelezen en goedgekeurd.
1. Voorstel tot al of niet guoniog
der verpachte boerderij.
De Raad gaat hiertoe in geheime zitting
over, waarna de Voorzitter mededeelt dat
met algemeene stemmen de boerderij ge»
guad is aan P, J. Claassens te OverlooD
voor den prijs van f 51 per H.A. Grootte
ven bet geheel 22,77 H A.
2. Het kohier der Hondenbelasting
werd vastgesteld op 183 bonden en een
b:dr*g van f 180.
3 De rekening 1920 werd ter inzage
gelegd.
De Voorzitter zegt dat by voorbeen 2
leden aanwees om de rekening na te zien
by aobt bet beter, dat de Raad nu zelf
eeu oommissie kieze.
Werden gekozen de Heeren JansRat
en Drabbeis.
De Secretaris deelt made, dat de reke
ning sloot met een batig saldo van f 5218 35
4 De begrooting 1922 ten bedrage van
f 73718.73 werd voorgelezen.
5. Ingekomen stukken.
Van advocaat Wolters was namens Th
Hoffmans een schrijven ingekomen, waar
in deze verklaart de indertyd geteekende
wilsverklaring in te trekken.
Wethouder Kersten vraagt of du de heele
zaak is ingetrokken.
De Voorzitter: Volstrekt niet, alleen de
indertyd gedane verklaring om terrein te
verkoopeo. Maar by zal niet veel over
deze kwestie zeggen, vooral niet wijl een
der raadsleden achter den rug van deo
De inval der Frangchen in 1792
31
Waarop mikt gij 9 vroeg Doche zacht
aan Paique.
- Vlak op bet hart, morde de onbarm
hartige rosse.
't Zy zoo antwoordde de oude
schurk.
Feu klonk bet kommsndo tien
geweren brandden loi en roohelend en gor
gelend rolde Publicola op den grond.
Andermaal bad de veroordeelde zich los
gewoeld onder het kommando. en bij
richtte zich on met tien kogelz in bet
liohsam overeind, stiet een gebrul uit als
een getroffen stier, zwaaide de twee armen
ale twee molenwieken boven zyn hoofd, en
viel onder bet gemor van «Vive la Repu-
blique I" en met een zwaren slag, in den
geopenden kuil.
De trom roffelde, de omstanders zongen
het afsobuwelyke lied. en de kruitwolk
dreef nog over de vlekte, toen de zware
klompen aarde reeds op het iy* neervielen
•n den put dempten.
Er wee reoht gesobied er was een ver»
schrikkelijk voorbeeld gegeven
Jammer, zeide de marketenster,
dut men hst lyk van den lafaard niet
aan eeoen boom beeft opgehangen, om het
tot voedsel der raven te doen dienen. De
Raad om mst Hoffmans spreekt en eohryft
zelfs naar den advocaat loopt. Hij viDdt
bet verschrikkelijk, dat iemand die bier
zit en wien op bet oogeDblik bet sobaam»
rood op de wangen moezt komen, inplaa's
van de belangen der inwoners te behar-
j tigen, deze tegenwerkt en twist en twee
dracht zaait. Deze moest maar eens aan
zya eed denken.
De Heer Drabbeis zou liever niet hier
over spreken, ia m?5 die bedoeld wordt...
(wegens geraas eaner voorbykomende kar
onverstaanbaar.)
De Voorzitter zegt, dat aan 't sohoolbuis
te Overloon voor circa f 3000 verbouwd
is en daarom zou by bet niet meer dan
billijk vinden, dat de huur. die thans
f 150 is, een weinig verhoogd wordt.
1 De Heer Drabbeis vraagt of de buur
voor Maashees en Overloon gelyk is, wat
de Voorzitter bevestigt.
Verder vraagt bij of de buur niet pro»
cent9gewyxe van bet salaris kan worden
vastgesteld, in dat geval zou by biertoe
overgaan.
Wethouder Crooijmans zou dat niet doen
als de huur te boog wordt, zou dit het
onderwys schaden, ook is de verbouwing
alleen geschied omdat bet moest, de bouten
kap was totaal versleten.
De Voorzitter zegt, dat men wel degelyk
rekening moet houden met de verbouwing.
De onkosten moeten toch gedekt worden,
bet is hem niet te doen om den laatsten
cent te hebben, maar een billijke bunr is
toch niet te veel.
De Heer Drabbeis vraagt of men Maas
hees ook kan verboogen, of is men door
een oontraot met het Hoofd gebonden.
De Voorzitter Neen, wy zyn vry.
De Heer Drabbeis stelt voor er Maashees
ook »aan te werken", de salarissen der
onderwyzers zijn groot genoeg.
De Voorzitter stelt voor deze kwestie
aan te bonden tot eene volgende vergadering
Wordt goedgekeurd
Rondvraag.
De Voorzitter vraagt of er nog iemand
het woord verlangt.
De heer Geurts jon gaarne den naam
van den persoon hooren. die bedoeld werd
bij het sobryvsnvan Hoffmans.
De Voorzitter: Dat beu jij 1
De beer Geurti zal bier niet op ingaan.
Reeds 20 jaren heeft de Ba^gemeester
hem gehaat eo tegengewerkt, maar bij
stelt den Burgemeester voor om in eene
publieke vergadering met bem In debat te
treden en door twee volstrekt onpartydige
personen te doen vaststellen wie gelyk
beeft.
De Voorzitter: Durf je ontkennen, datje
met Hoffmans heult en met bem naar een
advocaat bent geloopen.
De beer Geurts In de eerste verga
dering beb ik gezegd met Hoffmans naar
een advocaat te zullen gaan, in de hoop
op een minneiyke schikking.
De beeren Drabbeis en Crooymans kun
nen zich biervan niets herinneren.
De beer Geurts stelt nogmaals voor om
met deo Burgemeester in debat te treden,
in de boop dat er dan vrede moge komen.
De Voorzitter Wat vrede, jy hebt
steeds baat en tweedracht gezaaid.
lafaard 1 Hij vreesde den dood
Een half uur later sprak men in bet
legerkamp niet meer over den gefusilleerde.
En al die yselijke tooneelen vertedie
rosse Krelis des avonds aan Marten Davits,
op de tweede galery des toreDS, van waar
de oude klokkenist bet beleg van bet kas
teel gadesloeg.
Meer dan eens buivsrde de oude man
voor al het cynisme, dat die kuaap aan den
dag legde, en by bad een Onze Vader voor
de ziel van den misdadiger, op wie men in
bet in Vlaanderen zoo gekende sitdt pris
siiót panda, had toegepast.
Eq zij o Huibert
Niemand wist bet tot dan toe. dat zijn
zoon in die eorlooze schaking betrokken
was geweest, tenzij Lokker, die wel zwy-
gen zou, en by zelf Blond-Marieke immers
had gezegd dat zy den man, dien Cordonnet
een pistoolschot achterna zond, niet kende,
't Kon dus zyn Huibert niet zijn.
Dien avond vooral was de oude man
diep te moede. Om zijn zoon nog eens te
zien, bad by gaarne zyn le*eo afgestaan
hy mocht dan ook nog zoo misdadig zyn
Rosse Krelis bracht een zeer gelukkige
afleiding in die smartelyke denkbeelden.
Telkens als er aan den kant van het
kasteel een lichtje in de duisternis ont
vlamde, wekte hy door een lnidruobtig
zie, zie de aandacht van den ouden
man op.
Er kwam meer beweging in het kamp
der FraDscbeu. te oordeelen naar de vuur
vonken ongetwyfeld lonten die er
rood dwaalden.
Daar sist een vuurstraaleen donderend
sobot volgt de gloeiende bom beschryft
een balven vuuroirkel door de luebt en
daalt op de Citadel neer.
Een tweede een derde, een vierde volgt
de bemel is licht van het vuur en zelfs
de damp die den omtrek vervult, schijnt
eene golvende zee van vunr te zyn.
De gloed spreidt zich over de stad uit,
en tot zelfs de toren staat' daar, als was
hij door eeno ondergaande zon, maar on
eindig beller, beschenen
Een eindeloos gedonder, dat den grond
schokt en in de straten der stad met
knetterenden slag weerkaatst, stijgt uit
dat ijselyke vuurwerk op.
Van bet Kasteel wordt bevig geant
woord 't is eene kruising van bommen.
En Krelis laat telkens een kreet booren,
gaat met den vinger de gloeiende cirkels
na en beeft niet eens by bet aanhoudend
geweld, knetterende schokken en slagen
van bet geschut.
Lichtelaaie vlammen stygen plotseling
aan verschalende zijden op daar op bet
Kasteel, ginds ver in de richting van fier»
chem. De brand barst aan alle kanten
los.
't Zijn als gloeiende steenovens 1 zegt
Krelis, en de vergelijking is tamelijk
juist.
Een onmeetlyk vuur ryst uit bet mid
den der Citadel opf en jatgt eene nog on»
meetlyker zwarte en door een vurrgen
glans overstraalde rookkolom in de hoogte
de kazerne ten westen van 't wapenbuis
staat in vlam
I Helder onderscheidde men nu de poor-
ten en wallen van het gevreesde bolwerk
f ganach de stad was verlicht en de straks
nog donkere Schelde was nu als in eene
rivier van vuar veranderd.
Het tafereel was too vreeseiyk, zoo
De beer Geurts: Dat lieg je. dat lieg je
Bnrgemeeitsr en ik daag je tot een debat
uit,
De Voorzitter: Ik neem bet aan eo zal
feiten noemen. Wat beb je 3 jaren geleden
gedaan, toen je de arme mensoben bitr
de laatste snee brood uit dso mond bebt
willen stooten. Jy bebt ze by den Regeer»
iogsoommissaris aangeklaagd van smok
kelen, maar het deed my genoegen, dat
bij den grootsteo smokkelaar, by den
hoofdman sn deo verrader de boel in
beslag genomeD werd.
De beer Geurta By my bebben ze niets
gevonden, maar by mijn arbaider erwten
en een stukje roggemik en toen aan de
vrouw gevraagd werd, waar zy bad laten
malen, antwoordde deze -daar waar de
burgemeester juist twee groote zakken
liet malen.
De Voorzitter: En de baver dan, waar
je zwaar voor hebt moeten boeten.
De beer Gaart»; Dat lieg je, Burgemees
ter.
De Voorzitter: Dat lisg ik niet en als
je me niet gelooft, zal ik de brieven
laten balen en je laten zien, dat je niet
alleen Maashees, maar het heele land van
Cnyk in het ongeluk bebt willen storten,
Steeds spreek je van den minderen man,
dien je met js lachend gezicht honing om
den mond zoekt te smeren, om hem nog
nog meer te kunnen uitzuigen.
De beer Genrts: dat was myo baver
oiet, maar van den bond, die te laat aan
gekomen was,
De Voorzitter laat de brieven halen.
De heer Geurta: ik ben 54 jaar in
Maashees en steeds getraobt den vrede
te bewaren.
De Voorzitter dan heb je al 54 jaar
niet gedeugd, want als jongen deugde je
al niet.
De beer Geurts: zoolang als jy bier
bent, 20 jaar, beb je my en myn familie
steeds gebaat en gezocht.
De Voorzitter: je bent niet waard, dat
is je met den rng aan kyken,
De beer Geurts: myn vader bad nooit
een proces gebad, maar jy bebt hem bet
eerste gemaakt over te laat in de her
berg.
De beer van den Heuvel: d e was ook
wel eeu beetje waard, waut dat was een
lastig man.
De Voorzitter dat wss over een sociti*
teitskweitie, ik zocht niet uw vader,
maar allen, die er zaten.
De brieven worden binnen gebracht en
door den Secretaris voorgelezen.
In den eersten brief wordt door den
Regeering8commissari8 de klaobt geuit,
dat er blykens iDgekomen berichten te
Maashees veel vrnohten worden achter
gehouden, zelfs Burgemeester en Veld
wachter groote voorradeu bebben en
wordt de Burgemeester ter verantwoor
ding geroepen.
In den 2en brief wordt de verantwoor»
diogi( van den Burgemeester onvoldoende
geacht. Er wordt te keunen gegeven, dat
er frande gepleegd wordt van de Lim»
burgscbe grens tot Ravensteio toe.
De Voorzitter Wat zeg je daarvan 9
De beer Geurts die brieven beb ik
niet geechreven, die zyn van de regeering.
De beer Di-abbels; die een kuil graaft
voor een ander, valt er zelf in.
De beer Geurts: wat invallen, zelf ben
ik uiet bekeurd.
De Voorzittsr o jé neen, da baver was
niet van jou. de erwten van je arbeider,
een arbeider die 100 KG. erwten ver
bouwt, ha 1 ba 1 Wat heb je bet vorige
jaar bij deu Minister gedaan en is bet
jou schuld dat de kwestie der waterlos-
singen is opgelost.
De heer Geurts: Die zyn nu iu orde.
De Voorzitter: ja zoo goed, dat de men-
schen tot den nek in bet water zitten,
maar ik zeg pas op voor roode baren, die
groeien op slechten grond.
De beer Drabbeis zegt rood haar is zoo
erg niet, roode iDborat is erger.
De Voorzitter; Ik zal je nog meer ver»
wyteo, herinner je oogde mais, die naar
men zegt, onder schrot naar Duitsohland
werd gesmokkeld, het werd toen Tyd dat
je ontslag vroegt als voorzitter van den
Boerenbond.
De heer Genrts protestsert.
De Voorzitter protesteer maar op, van
den Heuvel, wat beeft by gedaan 9
De beer vaD den Heuvel Geurts kreeg
voor aDderbalf stuk vee 11 zakken mais,
terwyl wy met 16 stuks vee slechts 3
zakken kregeD.
Ds beer Geurts Burgemeester zeg als
je durft nog eens dat ik mais of wat ook
Daar Dnitscblaod beb gesmokkeld.
De Voorzitter: ik heb je steeds gespaard
maar nu is het uit. Als de Raad er mee
eens is, verbied ik je den weg naar je wei
over den gemeentegrond.
De heer Drabbeis: Als het perseel eon
anderen uitweg heeft, ben ik bet er mee
eens, al moet hy een uur ver om.
De Voorzitter Je boort het, vaoaf nu
is je den toegang ontzegd.
De beer Drabbeis het is nu lang ge
noeg, laat ons maar gaan.
De Voorzitter sloot hierop de verga
dering om byna elf uur.
belicb, dat Marten Davits de banden voor
de oogen sloeg, en onder het kermen van
Arm Antwerpen, myn arm Antwerpen!
op de kDieëo zakte.
Ook Krelis wis nu door schrik 'bevan
gen, en de knaap riep ditmaal met eene
bevende stem
Aob, meester Marten, 't is al vuur,
al vuur wat men ziet I
En beneden in de s'ad 9
Er heerscbie naar een oebeiobryfiyke
paniek builend van schrik liepen de be
woners hunne buizen in en uit. By elkeu
stap dien men deed, ontmoette men moeders
die met hunne jammerende kinderen de
vluobt namen wankelende ouderlingen,
die in bnnne daverende buizen niet durfden
vertoeven mannen, die uit vrees dat de
bommen uit bet kasteel op de stad zelve
zouden geworpen worden, al wegvoerden
was draagbaar was
De Vyg ging siob eindslyk wreken otèr
al den boon, bem, zijne viag en zynen
keizer, door den ontembaren Vlaming toe»
gebraoht....
Iedereen vluohtte met kleppend hart,
Waarheen 9
Overal boorde men den ontzag'.yken
donder van het kanon voor zich uit zag
men alom ds gloed van het vuur, eo als
men bet hoofd omwendde zag men rechts
en links dsn brand, zoo boog opstygend.
alsof by doD bemel zelf in vuur zetieu
wilde
Antwerpen icbeeo met eene volkomen
verwoesting bedreigd Antwerpen, dat
hst laatste vao al de steden bet dreigend
kanon binnen zyne omgeving zien moest
Eo die bedreiging deed bet bart van een
man vreugdevol kloppen, die, in de rioh»
Een proces tegen het
Rijkskolendistrlbutlekantoor
B. en W. te 's Gravenbage hebben een
voorstel by den Raad ingediend om te pro»
oedeoren tegen bet CeDtr. Verrekeukantoor
voor Brandstoffen tot teruggave van een
bedrag groot pl m. 500 000 gulden.
Tal van gemeenten en indaatrieëo hebben
een bedrag te vorderen, te samen p!,m. 30
millioen gulden Dit komt doordat deze
grootverbruikers per ton kolen boven den
prya een vast bedrag betaalden als bydrage
in bet crediet van 30 millioen, dat Duitsch»
land in 1910 vorderde als voorwaarde voor
't leveren van kolen.
De daling der kolenpryzen in 1920 en
enkele andere oorzaken hebben echter 't
Centraal Verr. v. Br. een verlies bezorgd
vao ruim 20 millioeu gulden,
Mio. van IJsselstein wil hetgeen door
de gemeenten en industrieën geëisebt wordt
onteigenen om 't tekort te dekken. Het
ting van bet Kiel, aan den over der
Scbelde stond, en bet oog gedurig op den
versohrikkelyken vuuroven gericht bield.
Ia zyn msDtel gewikkeld, leunde bij nu
eens tegen den stam van een boom, of
trappelde dan eens om zich de voeten te
verwarmen, been en weer maar aityd
staarde by op de vnrige zon en luisterde
naar bonzende schokken van het kanon.
Op een paar stappen vaD bem was een
paard aan de neerhangenden tak van eeoen
boom gebonden.
Het dier was onrustighet stak de
ooren op. snoof uit de wyde neusgaten
en trappelde van schrik by ieder tienmaal
weergalmend, schot.
Het kaoongebulder verminderde, bet
bield eindeiyk op maar de brand woedde
nog immer voort.
Er klonken stemmen in de duisternis;
de man in den mantel bevrydde ziob de
armee vao de zware plooien, eo er knakte
iets tweemaal, gelyk aan bet overhalen
van den baan epoer p'stool.
Op den dyk der Scheids vertoonden zich
eenige zwarte gestalten.
Qui vive 1 riep de aanvoerder der
patrouille.
Liberté. fraternifó ou la mort. ant
woordde de man, die nu deels achter deu
boomstam Tersobolen stond.
Thierry, want by was bet we!, herkende
zyoe handlangers Doche, Pasqne en
andere traioards.
De jonge man trad na op den dyk, en
op de stad doelende zeide hy luobtig
't Gaat er warm toe, daar ginder.
't Is er gloeiend zelfs, antwoordde
Doche.
Wordt vervolgd.