Dr. P. J. Vullings
Op den toren
Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
EETJILLETON.
Venray aan het H. Hart.
Lezing Ouderdoms*
Verzekering.
r
gaterjla.g 16 .Juli 19S1
42a Jaargang- No SO
ABONNEMENTSPRIJS
PER KWARTAAL
voor VENRAY 65 c.
franco per post .75 c.
voor het buitenland
bg vooruitbetaling fl.30
afzonder!, nummers 5 c.
PEEL EN MAAS
Uitgave van FIRMA. VAN DEN MÜNCKHOF, VENRAY. Tel. No. 51
PRIJS DER
ADVERTENTIEN i
van 1—6 regels 45 ct
elke regel meer 71 ct
30 Mei laastleden werd in zijn,
klooster te Borgerhout bij Antwerpen
Pater Vullings' Zilveren Priesterfeest
gevierd. Naar aanleiding van diti
feest werd in het te Brussel ver-1
schijnend gtïllustreerd blad «Oca
Volk" een lang artikel gewijd aan
deien begaafden oud-Venrayenaar,
waaraan wij het volgende octleenen:
Daar leeft en werkt in Vlaander-
land een man, een priester, die om de1
taaiheid en de vruchtbaarheid vao
zijn geestdriftigen apostel-ijver, siods
lang de openbare buide van bet
Vlaamsobe volk verdiend beeft j
Jaren geleden is hij gekomen uit
Holland, het broederland, waar hij j
14 Februari 1868, te Leunen bij
Venray werd geboren.
Die man is Pater Vullings l
Eerst studeerde hij voor onderwij
zer, maar trad, na zijn diploma be
haald te hebben, in 1887, in de Orde
der Missionarissen van bet H Hart.
In 1890 legde by er de H. Geloften
af
In 1894 ging hij naar Rome waar
hy doctoreerde in de Godgeleerdheid
en zich door kennismaking met Piet
Pander, den Hollandschen beeld
houwer, in de kunst liet inleiden.
Na zijne Priesterwijding, in 1896,
keerde hij naar Holland terug en gaf
daar aan bet Scholasticaat lessen in
Ethica en Kunstgeschiedenis. Met
hart en ziel leefde bij ook bet toen
zich ontwikkelende sociaal leven in
Holland mede (KlareDdalsche club)
en als nooit vermoeide spreker kon
men hem altoos gereed vinden voor
voor een spreekbeurt over sociale
en kunstzinnige onderwerpen.
Toen de drankbestrijdersbeweging
onder de Katholieken begon, was bij
aanstonds er bij om baar zijnen steun
te geven en, om zijue verdiensten,
reeds in 1901, vooral met den TiI-
burgschen Almanak, «die op de
hoogte van zyn tijd stond en het pu
bliek op booger peil bracht" werd bij
eervol vermeld door Dr. Gerard
Brom in dezes werk »De Nieuwe
Kruistocht".
In 1906 vertoefde hij eenigen tijd
in Duitschland. Daarna kwam hij
naar Antwerpen, waar bij al spoedig
om zijn kracbtig overtuigend en ge
moedelijk itanselwoord in de parochie
kerken van d?ze stad en daarbuiten
den graag aangehoorden predikant gaan voor de zedelijke en stoffelijke
werd van de geloovige schare. Nu, verheffing van ons volk.
Dog blijven Pater Vullings'preeken i Alffdan was er sprake hem met de
de volksmassa's aanlokken. i leiding te belasteD van het werk
Als hoofdopsteller van de Annalen der Vlamingen te Manage.
Ivan de Missionarissen van bet H.j Doch de Drankweermannen waak-
Hart en van den Almmak van O. L.teo, want de warmste genegenheid
I Vrouw van het H. Hart, heeft hij en de oprechtste dankbaarheid van
'recht op de wolgemeende erkentelijk- de Vlamingen heeft Pater Vuilings
beid van velen, en, als zieleberder verworven door zijne onuitputtelijke
en verkondiger van God's woord, liefde voor ons vdtk in den strijd
kan hij gerust, voor al zijn onver- tegen het Alcoholisme,
poosden arbeid, hieroamaals op den Aan de Katholieke DrankbeBtrij-
hemet rekenen. ding immers bad by het grootste
Waar er, om het even op welk stuk van zijn hart, gansch zijn hart,
gebied, eenigszins goed te doen valt, zijn tijd eD zijn rust, al zijn krachten
aan het volk, zijn volk, hij liet gegeven
zich als Belgischen landburger op- Hij bleef dan ook voor onze
nemen staat hij steeds bereidwillig Drankweer behouden, voor dat
tsD dienste. jgrootsch «liefdewerk'', dat in het
Tijdens het eerste Nederlandsche Aartsbisdom Mechelen vooral z ij n
Mariacongres te Averbode, in 1910,1 werk is
trad hij op met zijn ODderwerp
•Maria en de beeldende kunst" en
verwierf ereenen algemeenen bijval
omdat hij daar meteen zijn degelijk
onderlegde kuostkennis bad bewezen.
De oorlog brak uit- Pater Vullings
was ieger-aalmoezenier tot op het
oogenblik, dat de Belgische regeer
ing te Havre haar toevlucht moest
vinden de geestelijke overheid had
hem opdracht gegeven de grens over
te steken en in Holland het lot en
de belangeD van de Belgische uitge
wekenen ter harte te nemen.
Dat deed hij to»n ook. Dogmsals
met Je offervaardigheid, te Mid
delburg.
Naderhand werden pogingen aan
gewend om den kranigen aalmoeze
nier bij het leger terug te roepen,
maar de Belgen, met den Consul-
Generaal aan het hoofd, wilden vaD
dat heengaaD niets weten: was de
Pater niet de spil waar gansch het
werk der vluchtelingen om draaide
Het aanhoudend overwerk en de
kommervolle zorgen voor zijne be
proefde l&odgenooten werden oorzaak
dat bij na eenigen tijd dezen zwaren
post moest veriaten, om zich geheel
te wijden aan de vluchtelingen van
Breskens.
Allen die Pater VulliDgs in Neder
land doende gezien hebben, bewaren
de dankbaarste herinnering aan zijne
onversaaede werkzaamheid en zelf
opofferende liefde.
Na den wapenstilstand keerde bij
aanstonds terug naar Antwerpen om
er weer, met nieuwe kracht en even
vurigen ijver aan den arbeid te
braak, maar vastberaden staat Pater
Vullings daar, de hand aan den
ploeg, tol zware taak steeds bereid.
De Heer gnnne bem nog vele jaren
en late zijn werk gedijen ten bate
vac land en voik
De inval der Franschen in 1702
25
Voort, voort was het antwoord,
De dochter u t be* Gouden Kompas is
gevonden.
Gode tg d8Dk Dnivel gij zijt eeD
engel voor ons.
Krelis. vijf duiten voor u telde
Lokker, in de hoop dat de jongeo tonder
signe sterke vuiit sou vooruit gaan.
Neen. tien, twmtig duiten, viel de
hggeude klokkenist in. Zoovee! duiten
sla gij maar wilt I
Hoort gij dat t
Lokker, laat mtf los, of de pgp gaat
uit 1 schreeuwde de jongen. Ik zal eer*
lijk meegaan.
Recht dus naar het Boerenkwartier.
Neen, neen, naar Meester Lmk, om
de duiten te balen.
Bo op een drafje liep het drietal naar
het Gouden Kompas
Hoe verwonderlijk, decht Lokker onder
het loopeu, dat ik daar een woord vao
dien deugniet opving. hetwelk mij eeo groot
nieuws deed kenueu 1 De jongen moet
waarheid hebben gesproken, want ook
meester Davits is van het, gebeurde onder»
rioht.
Eo na eene pbos dacht bg nog
pis echurk'en sgo et dab in geslaagd, de
schuilplaats vao hst mrisje te ontiekken eo
haar weg te voeren om den rijken L'nk
een schoonen stuiver uit de tasch te klop»
pen. Nu ik bon tevreden, dat ik in de
schelmerij niet betrokken ben. Die schurk
van eeo Huibert had op" mg gerekend Of
de Duivel geeo eerlijk man ware.
VII.
Het Boerenkwartier was een eenzaam
gedeelte der stad, waar thar>8 de dokken
en entrepots gelegen zijn. Het meest ver»
laten en onveiligste deel der stad van des
tijds, is nu bet woeligste, het b&drgvjgste
en. zoo niet bet veiligste, dau toch eveD
veilig als de andere wgken geworden
't Was destijdg een mengeling van stad
en dorp hier min of meer regelmatige,
maar enge stra'en of beter gezegd stegen,
met oude en onaaotieDlijke buizen daar
verspreid liggende wooingen, langs welke
een afkerige weg liep, afgewisseld door
een plein met modderpoelen sn watervlakte
in welke het riet weelderig opschootginds
kleine tuinen met gebrekkige afslu tingen
eanige boerenhuizen eo stallen, en verder
op weer eeD paar rijen buizeo, wier gevels
[naar elkander bogen, als wilden tg belet
teo dat bet zonlicht in de straat viel. eo
j om 's nachts de duisternis nog des te
akeliger te makeD.
I Er bn'sde een wonderlijke mengeling vao
volk in het Boerenkwartier 't was eeo
slaogeonest, det te gevaarlijker daar bet
omdolende volk Bohemers van allen aard.
er zijn optrek bad ©o de toestand der wgk
zelve zoodanig 'was, dat de politie des
avonds haar voor eeo wezenlgkeu doolhof
hield.
Da drankbestrijders troepen van
gansch het Bisdom herdachten het
Zilveren Priesterfeest van Pater*
Vullings, de Algemeene Secretaris
van Sobriëtas en hun leider.
Zondag 26 Juni werden höm, als
huldeblijk, te Antwerpen de gelden
ter hand gesteld, welke door de
bonden werden ingezameld voor de
heropinrichtiog van het Reddings-
bureel voor Drankzuchtigen.
Wij mogen er van overtuigd wezen
dat voor onze drankzuchtigen het
ReddiogsbureeJ, met er naast een
alcoholvrij lokaal, eerstdaags weer
za! kuonen geopend worden.
Meer dan ooit is in ons het be
wustzijn wakker geworden, van de
gebiedende noodzakelijkheid vaD
dergelijke inrichting ten overstaan
van het wassende alcoholisme
bier- en wijnalcoholisme onzer
dagen.
Als een bewijs tevens dat ten
gunste pleit voor het goede door zulk
een organisme teweeg gebracht, kan
hier gewezen worden op het briefje,
dat de voorzitster van de Mariaver-
eeniging te Borgerhout dezer dagen
ontving van een vrouw, die een
som van driehonderd frank stortte,
omdat Pater Vullings baar schoon
zoon en kleinzoon van den drank
heeft gered.
Nieuwe horizonten gaan. voor
Sobriëtas zaak over 't algemeen en
voor de ons dierbare drankzuchtigen
in 't bijzonder, beloftevol dus open.
Eindeloos liggen nog de velden
Het is zeer zeker een bewijs voor
de godsdienstzin der inwoners, wan
neer ze er toe overgaaD om op buo
pleinen 'o standbeeld op fe nebtee
van het H. Hart.
I Want deze daad is 'n officieele
i erkentenis dat ook bet openbare,
maatschappelijke leven in die stad of
dat dorp, bet uiterlijk verkeer, de
daaglijksche handel en wandel, zich
onderwerpen wil aan Jezus, wil
luisteren naar Zijn woord, en wil
gaan naar Zijn voorbeeld.
Io onzen tijd is zoo n openbare
belijdenis van Jezus Opperbestuur
bard noodig, omdat de openlijke
aanslagen op Jezus schrikbarend toe
nemen: bier past dus tegenover 'n
openlijke hulde als vorm van eerher
stel.
Noodig ook, omdat onze aange
boren neiging tot schuwheid en be
deesdheid inzake godsdienst, door
deze openlijke vereering op pleio en
straat, aanzienlijk wordt verminderd
we leeren de schaamte over Jezus af|
en voorkomen zoo Jezus' schaamte
over ons.
Verschillende steden en dorpen,
grootere en kleinere dan Venray,
bebben de beteekeDis van 'n H.
Hart-standbeeld ingezien en het plan
op verdienstelijke en vaak kunstzin
nige wijze verwerkelijkt.
Zoodat die plaatsen op baar plei
nen 'n mooi monument kregen te
bewonderen, een nog mooier ge-
loofsiaad.op te teekeuen in baar
annalen.
Wij herinneren ons nog altijd, hoe
bet gegaan is in de gioote fabrieks
stad van Tilburg hoe het initiatief)
uitging van enkele dat gebeurt
zoo altijd maar boe de uitvoering
was van allen.
En hoe daar verscheidene jaren,
dag in dag uit, vooraan in het
voornaamste plaatselijke blad, de
giften stonden opgeteekend van rijken
en armen, met bijschriften ontroe
rend door geloof, door eenvoud
vertrouwen en liefde.
Wat wordt 'n beeld, dat zóó ont
staat, 'n heerlijke belijdenis 7an veel
verborgen liefde en offerzucht
Wat zal nu Venray doen
't Initiatief is al genomen. Nu
komt het aao op de uitvoering.
Zal deze gelukken Wie zou er
aan twijfelen, die Venray kent: om
z'n geloofszin zoo weivermaard, om
z'n trouw aan de Kerk zooveel ge
prezen. om' 't getal vao priesters
en klonsterlinireo, daar geboren,
benijdenswaard.
Moet Venray ook op deze wyte
niet toonen, de waarheid van baar
roemzuchtige titel vin «Koningin der
Peel
Het Katholieke Venray weet zoo
goed, omdat dit zoo dikwijle gezegd
is, dat bet Hart van Jezus zich niet
laat overtreffen in edelmoedigheid.
Zoodat de dag der inwijding van
dit toekomstig monument het begin
zal worden van 'n tijdperk vol zegen
over Veoray's tijdelijk eo geestelijk
Wie wil niet helpen, om dit te
verwezenlijken voor de plaats vaD z'n
verblijf of geboorte T.
He; was eeno kleice wereld met bare
misdadige geheimen kroegen, verdachte
huizen, speelholen en dteven-scbui'plaatsen,
waar de losbol sgo geld verteerde, onrust
stoker zijne haodlangers vond, da soldaat
dobbelde en boncoeurde. zooals pater
Poirters zeggen zou de schipper u op eeo
messengevecht uitdaagde, de straatmuzikant
u de beurs sneed, de rabanw u voor eeo
blinkenden knoop aao het kleed, afwacbt'e
eo in de slijkpoeleo deed tu melen waar
de jongens zelf, 'in het sohermerunr, met
eeo achterdochtig oog den- onbekende die
zich id die wgk waagde opvolgden om hem
te verradeD.
De goede menscben, welke in die wgk
als verdoold woonden, kwamen des avoods
niet bn ten. en reeds vroeg was hunne deur
met ketting en boom gesloten.
Als men, in eene der mors'ge stegen,,
een donkere kleine gang. over welke da
huizen waren heen gebouwd, durfde bin
nentreden zou men al tastende eene kleine
binnenplaats hebben bereikt, ec het licht
door een venster hebben zieD schemeren.
De maan, die van tijd tot echter de
zwarte wolken te voorschijn kwsm, deed
zien dat bet gebonw waarvoor men zioh
bevond, ooi en bouwvallig was
Er was. in den boek der binnenplaats.
eeno dear met eene stoep van vier of vgf
'trappen, laogs welke een gteren leming:
verder was bet eene woning met twee
pnntgevels naas' elkander alsof bet twee
oudjes waren die-, elkaar den arm geven
de, u te gemoet kwamen.
Als men aanklop<e on er geopend werd
zou men tieh voor een wgf van een zes
tigtal jaren bebben bavondeo. wier perka
menten vel, grijze stoppa's aan de kin,
Tegen half 9 opende de E A. Hee
Burgemeester de slecht bezochte vergade
ring, zijn epgt uitdrukkende over de geriDge
opkomst.
Voor den boerenstand it er eene ver
ontschuldiging te vinden io den drukken
oogsugd, maar hg bad verwacot'dat al»
tbaDS de Middenstand en de werklieden
cb da moeite getroost zonden bebben om
te komen luisteren, voor deze is het toch
ino'o zaak niet 'a avonds om balf 8 hier»
neen te komen.
De beer van Leeuwen, ambtenaar der
O. en I verz. gaf daarna eene u tvoerige
uiteenzetting over bet wezen en werkmg
der Wet.
Vooral voor kleinere menscben is deze
verzekering eene uitkomst en alle sociaal
denkende personen en vereenig ngen moeten
zich beg veren den kiemen man ia deze te
helpen.
In Veolo heeft zich eene ondarafdeelicg
gevormd vao da Vinceotiusvereeniging, ten
doel hebbende voor onze minvermogenden
de premie bij te passeo.»
De personen, die zich kannen verzekeren,
kunnen we onderscheiden in drie groepen.
Ie groep, zijn die pirsonen die op 1
Dec 1919 65 jaar of ouler waren, eg
ontvangen bun peosioen kosteloos, mits zg
niet in de vermogensbel. zijn aangeslagen,
of bon belastbaar inkomen voor de Rgks
Ink. belastmg niet booger is dan f 1200.
Zij moeten echter gean dag langer wach
ten, want iedere week wachten brengt
voor ben een nadeel van f 3
scherpe donkere oogen. aan eene kaartleg*
ster deden denken en was mei geen
ingewijde wist men niet dai«cbter die
donkere muren ook eene good verlichte
kamer, een minzamer grz chtje, een kleme
biljarttafel, dam en schaakbord, blinkende
glazen en roome'i scho-mend bier en goede
wijn verborgen waren men zon, bg bet
verschijnen van dat spook, oomiddellijk
tgn teruggedeinsd
Nu, dat wss just wat men w«l<*e, a's
men geen ingewijde bij de oude Pugge'
W88
Niettegenstaande wij dit niet zgo. treden
wij binnen en eeo donkere trap op en wg
bevioden ons in eene tame>ijk ru me
kamer.
Op eeDQ tifel met vier zware, gedraaide
pooten, brandt een waslicht gelukkig
knettert en blaakt er in den haard een
klein bontvunr zonder dat «ouden wg
moeilijk alle boeken der kamer kannen
doorstuffelen.
De maren waren wit gekalkt en er
bing bier en daar een enkel schilderijke,
zoo zwart, dat bet slechts eene zwarte plek
op den witten' wand scheen te tgo.
Vier of vgf stoelen, eene zitbank en een
bed met vier stijlen, aan welke in bet
vierkant, groene saaien gordgoen hmsen,
waren a' de meubelen welke men opmerkte.
De «olderiog was boog en bad zware
ba'ken, waarop een paar saterkoppen ge»
soeden waren die heel onvriendelijk naar
beneden keken.
11 den hoek naast den baard zat een
vrouwelijke gestalte ineen gedoken, en
tos» ze de banden voor bet aargez'cht liet
wegvallen, herkende men Blond-M&rieke,
dat de rood ^ewtfeode oogen naar bov^Q
richtte.
Waar bevond zij z'ob Bet goede kind
wist bet niet Hoe was zij in dat vreemde
buis gekomen f Zij wist bet evenmin.
JufDr Link herinnerde zieb enkel bet
verschrikkelijke geval op den steenweg,
en verder oog dat zij zion in een ODbekend
bn 8. omringd door gebaveDde soldaten.
Dad bevoodun. waar men baat een roomer
wijn bad gegeven,
E«rs- bier, op he bed dit zg ea- sklaps
veriateu bad, was tg tot b»-wns zgu terng
gekeerd
Naar d* deur ij-au en deze sonadden om
ze ie openen, naar bet ve-nsW snellen en
dit iosge ijke willen opm'akkeo, was baar
eersie werk geweest; maar veDSter en dtuc
weerstonden volkomsD.
Het meisje had geroepen niemand
antwoordde aauvankelijk op bare stsm,
tot dat ze. met ingeoouden adem luiste
rend. eindelijk iemand op de trap boorde.
De deur werd geopend, en was de
weinig aantrekkelijke fljuur van vrou v
Puggel die biDoeokwam.
He. he, lief gevangen duifks, zeide
de onde lachend, gij maakt een leven
om heel het huis af te breken
Eo bet wijf lachte.
Laat mg gaan, laat mg gaan I kreet
bet meisje in tranen.
Wee» geruit. lief kind, er aal u bier
geeD kwaad geschieden.
Och. zeg mg dau waar ik mg bevind
ik smeek bet u
Bij brave on eerlijke menechen Nog
eena kindlief, verontrust n niet. Er zgo
bier personen die over u waken.
Wordt vervolgd.