-r*r
„VULKAAN™
Rijwielen
„The Peel Tvre"
Tweede blad
Langs sluikwegen
Poels-Janssen, VENRAY
Portretten
Perkament
ZAAIMAGEEÏES
NAAIMACHINES
Weekblad voor VENKAY, HORST en Omstreken.
Closetpapier
Kastpapier en Handen
Firma van den Munckhof,
Jos. Strijbosch
Ifennekens
iMODEBlAD
8. Sijbers*
A. Imkamp
Steenkolen eo Briketten
Hoeren Adverteerders-
A-dvertentiën,
MIJNHARDT'i
het beste rijwiel voor den minsten prijs.
is een onverwoestbare, lichtloopende band
en daarom het goedkoopst.
Vergrootings-
Porlretten
voor inmaakpotten enz.
Firma v. d. Munckhof.
HOOFDPUM
'HET
iMEIIWF
Schooltasschen
Atlassen Bijbels
Doozen Luxe Post
Firma van den Munckhof
Alle Koloniale Waren'
Gebr. Lucassen. LEUNEN.
Woensdag 20 Juli
Zaterdag 9 Juli 1921
42e Jaargang. No 28
ABONNEMENTSPRIJS
PER KWARTAAL i
voor VENRAY 65 c.
franco per post 75 c.
voor het buitenland
bij vooruitbetaling f1.30
afzonuerl. nummers 5 c.
PEEL EN MAAS
Uitgave van FIRMA. VAN DEN MUNCKHOF. VENRAY. Tel. No. 51
PRIJS DSR
ADVERTENTIEN
van 1—6 regels 45 ct
elke regc! meer 7$ ct
Om teleurstellingen te voorkomen berichten wij
nogmaals, dat gewone kleine advertentiën Vrijdags
ca 10 uur v.m niet meer worden aangenomen.
Groote advertentiën tot uiterlijk Donderdagavond.
Zij, die bij abonnemeut ot contract adverteeren
moeten hunne veranderingen of nieuwe adverten
tiën uiterlijk Woensdagavond indienen.
het kapittel.
Men weet hetsluikers, die soms
mochten meenen anderen in 't open»
baar te kunnen becritiseeren, gauw te
zeggen, dat zij arme stakkerds van
hongerige Duitschers, zg. kluiten
zuivere boter verkochten, waarvan
kern gevormd werd door een
Alle wegen, leidende van Neer-
lands gebied naar Duitschec grond
zijn smokkelwegen geweest...
De sluiker sloop er langs in besten
smokkeltijd; bij sleepte er zijn vrach
ten -pummels1' langs en bracht ze
het Duitscbe binnenland in, waar
honderden banden gerekt stonden om
tegen eiken prijs goederen te koopen.
En langs die sluikwegen van Gelder
land, Brabant en vooral Limburg,
sluipte niet de groot-smokkelaar,
maar als in diep duister de stille,
stiekeme plattelander, die zijn pondjes
boter, brood, meel en raais, goud en
goed heeDsmokkelde om er op een
avond eenige honderden marken op
te winnen.
Dat slulk-stroopwerk duurde jaren
den oorlog door,- de smokkelaars
trotseerden goed, eer en naam om
geld te matton.
Zij waagden hun leven voor wat
gewin.
En dat de kommiezen. niet met hen
- speelden, bewees -het aantal doodon
en gewonden, die er onder de smok
kelaars gevallen zijn, wanneer de
kogel van den kommies ben trof, die
op hun nachtelijke sluikwegen niet
halt hielden op den roep van den
wachter in den nacht.
Gaat door Limburg van Nijmegen
Gennep naar Bergen en Venlo er.
men komt bijna in geen plaatsje ot
er viel een doode te betreuren, die
het doodelijk slachtoffer was van de
smokkelwoedê.
In Heijen, Afferden, Bergen, Wel
Wellerlooi, Arcen, Siebengewald
wordt verteld, dat daar een doodelijk
slachtoffer eo er ginds twee vielen.
De kommiezen, da militaire politie
waren kordater, parmantiger in hun
optreden dan vroeger
Weleer mocht de kommies niet dan
in het uiterste geval en dan nog bij
zelfverdediging gebruik maken van
de schiettuigen. Eu r.u Wel niet
om een haverklap, maar dan toch
wel op een nachtelijk gerucht, dat
voortduurde wanneer ze rust of halt
geroepeD hadden, vloog de kogel
uit den loop.
Een aDgstiga vluchteling kreeg
een.kogel na. Eu nu wijst men nog
de getuigen aan, die in de Limburg-
sche dorpjes wonen, die er bij aaD-
wezig wareD, hoe een familielid viel,
terwijl de andere met hun buit de
grens bereikten.
Er werd zóó onder groot levens
gevaar veel verdiend.
Maar het was zoo gewonnen, zoo
geronnen, 't zijn geen legenden, dat
sommige overmoedige smokkelaars
markenscheinen gebruikten om hun
sigaar aan te steken, de waardepa
pieren in snippers scheurden, ze zelfs
De eenvoud maakte in dagen van
geldverdienen en woelige welvaart
(plaats voor zekere O.W.'er protsig-
jheid, men staakte het nijvere werken
i van voorhoen, men lanterfantte over
dag en sluikte des nachts. Men leefde
als boven zijn stand van weleer,
met eere genoemden werker van het de
land. fllnken homp margarine, datdez.g.
Men kende de oneer der gevangenis zuivere suiker of meel, vermengd met
niet meer. krijt verkochtfcn.
De meesten leidden een leuk lollig Dat weet men en men verzwijgt, 't
leventje van zoet Diets doen... tot de niet, nu nieten wellicht jaren later
1 smokkelwinsten ophielden.de marken nog niet
daalde en de sluikwegen leeg liepeD.
Smokkelaars, die honderd tot drie
honderd duizend mark bezaten
betaald gekregen of ingekocht had
den tegen den koers van veertig
cent of nog meer, die toen reken
den op eeD koersstijging tot 5055
misschien wel 60, om hierna als
kleine renteniertjes rustig te kunnen
leven, kwamen bedrogen uit, toen
de valuta na het verliezen van den
oorlog door Duitschland zoo schrik
barend daalden, tot zij op vier
cent kwamen.
Die daliog beteekende voor de
smokkelende grensbewoners het be
gin van het einde.
Zij werden weer even arm als
voor den krleg
Neen, veel armer. Immers bun
werklust was gedoofd. En velen die
in goede, vlotte handelsjaren als
hraniepieten langs de sluikwegen
gegaan waren, konden het moeilijk
van zich verkrijgen om weer van
voren af aan te beginnen en als
handwerkers hun brood te verdienen
Men kan er nu in de smokkelstre-
ken boeren aantreffen die op mest-
klompen hun dagelijksc'n werk doen
en in hun brandkast soms een half
millioen mark hebben liggen
marken gebeurd tegen 40 cent....
die nu nog vier cent waard zijn
Men vindt er akkerbouwers, die
hun marken niet durven aanspre
ken en liever Iets anders, b.v. een
stuk vee verkoopen om iets nood
zakelijks terug te koopen.
Doch hun »dure'' marken raken zo
niet aaD... zij sloven en slaven du
weer als arme boeren aan de Maas,
die aan den grond de vruchten moe
ten ontwoekeren.
En 't is alsof velen zich scbameo,
du weer hun oude stiel te moeten op
nemen, na vier oorlogsjaren laDg
grof geld verdiend en den grooten
seigneur gespeeld te hebben.
Weleer zagen zij in de «Kriegszeit
kleineerend neer op de eenvoudige
burgertjes, de stille ambtenaartjes,
die zwijgend armoede leden maar
toch uit den vetten smokkelpot niet,
wilden eten.
En nu deze burgertjes en ambte
naarljes weer langzaam maar zeker
terugkeeren tot wat zij eerst in cjle
dorpsgemeenschap beteekenden en
waard waren door hun ontwikkeling
en burgerlijk bezit en inkomen, nu
deze dorpskern weer inderdaad de
gezonde levensspil werd waar aUeb
om draait, gaan de oud-sluikers aich
schamen hun vroeger ruw werkpak
te moeten aantrekken en op e;'teen-
ovod, fabriek of aan grondwerken
hun boterham te moeten verdienen.
Maar met de animo van vroegeir gaat
dat niet meer.
Sommigen houden hun vermeende
Het laatste jaar stond de grens-
smokkelhandel stil, er viel niet meer
op te verdieDen, de mark stond zoo
laag, de Duitscher was daarom zoo
arm en bovendien had de Oosterbuur
den laatsten tijd grooteren levens
middelentoevoer gekregen. En daar
bij keek de Belgische wacht en de
Duitsche douanier niet scherper toe
De tijd van winkeltje spelen op
open tafels langs de grens is voorbij;
het ruwe handelen, het vlot verdienen
is gedaan, het jeneverdrinken na
drukken handelsdag is gelukkig ook
lot het verleden gaan behooren. Het
normale, werkzame leven is terug.
En toch stuikt het er nog langs
zekere Limburgsche wegen.
Om een voorbeeld te noemen op
den weg SiebengewaldGochde
»streeke" tusschen Heijen en Otter-
sum.
In clubjes komen er de vrouwen
uii Gnch dames, joDge meisjes,
ook echte zorgzame moeders uit de
werkerskringen.
In een cafétje aan de grens halen
zij bun koffie, rijst, meel, kortom. *ïle
artikelen welke in Nederland goed»
kooper, beter en minder zeldzaam
zijn dan het voor haar/markenrijke
en toch zoo dure «grosse Vaterland".
Zij krijgen daar s.an de grens tegen
15 tot 20 mark; toch nog altijd een
portie eet of drinkwaren, heter dan
in de Heimaji voor 20 tot 30 mark.
En vopr die betere en billijkere
kwaliteiten hebben zij een tochlje
van GocJó naar Siebengewald over 6D
wagen &ij de Belgische, Duitsche bd
Nederji'andsche controle.
In /troepjes kuieren of fietsen zij
over ;de deels Duitscheo, deels Neder-
landschen weg, langs den Gaesdonk,
het bekende Jezuïtenklooster Dabij
Siebengewald, De douane staat oog»
luijkend dit verkeer meestal zod»
dar pas toe. Men weet het, dat
die menseden niet uit weelde gaan en
üjeen O.W. maken met den langen
tocht.
De Nederlandsche veikoopers
maken zich evenmin schreeuwend
rijk.
En zoo laat men dit grenshandels-
gedoe oogluikend toe... ook al weet
en ziet men dat sommige eenvoudige
vrouwen uit het volk nog extra
koopjes wegstoppen onder huD
kleeren
Met de Duitsche douaniers spelen
zij het wel klaar, maar... de Bel
gische grenswacht kan soms lastig
en onaangenaam zijn.
Doch de Duitschers zijn aan zoo
veel onaangenaamheden gewend ge
raakt dat zij over deze kleine moei
lijkheden beenstappen.
Gld. W.
eer nog op en spelen zoolang moge-
op hun boterham legden of als vodden Hjk mijnheer a|g de
mar kern vloed J
tegen de muur plakten vloelt> maar js die bron eeDmaa, j
Er rs ruw omgegaan met 't geld gedroogd5 ja dan s]aan zjj ,30k de
en daarvan ondervindt men heden ten hand aan den en halen uit
dage nog de schade en de schande op dorreD Limburgschen gro,ld de
stil.e afgelegen dorpen, waar de vrucb|; van m0eizaam werken.
dd
smokkdwoede geheerscht heeft j Bovendien weten zij het: bekende
De kenmerkende geest van gemoe- smokkeHype8) wanneer zij zibh niet
delijkheid en samenwerking in de „Steinreich" gemaakt hebben, en den
plattelandsdorpen is voor een deel Duitschers geen zuivere waren toe-
geknakt. voerden, hebbeD geen stem meer in
teajen stoelgang® verstopping
1-lAXE.ER-TABLETTEN
10CCÖ COS BM APOTKcnOOOGitfEI
Verkrijgbaar in den Boekhandel van
'J
van
Modern Photografisch Atelier
VENLO
Nieuwtraat 24 Telef. 477
SPECIALITEIT in
'aaar elk portret
Overal aan huis te
ontbieden zonder prijs-
verhooging. 24
verkrijgbaar bij
Saxonia, Fortschritt, Rud S?„rirC
Hassia en Stella
in verschillende - spoorbreedten.
Osborn Peering Union
Kunstmeststrooiers, Cultivators
Eggen en Landrollen,
Stroosnijders, Reform Wanmo
lens, Schoffelmachines 2 en 4 w.
Wendelploegen ln verschillende
modellen.
Levering uit voorraad a»n lage prijzen
en op proef en met garantie. 27
SMEDERIJ
3
STATIONSWEG
VER5CHUNT2X PER MAAND.
GROOTST AANTAL MODELLEN
voorDAMESHINDERKV ONDER
'KLEEDING-HANDWERKEN bi.
I Gratis KniPPBTRONENBLHD
IPR3S(2'UIT6)95C7S.?EI! 3M W (PA f 125)
«PROEFNUMMER GRATIS
|A«N HET BUREAU VAN ONS BLAD
Zuivere Fotografie,
Vergrootings- en in
olieverf geschilderde
Portretten bi de
I Gebr. VAN BERGEN
Kruisstraat £0 VENRAY
Zonder prijsverhooging overal aan huis
te ontbieden. lö
in ruime keuze bij
STEEDS VERKRIJGBAAR
Inlandsche Plockworst droog
ROOKVLEESCH
Amerikaansch spek vet
Amerikaan8che Rolhammen
Inl. Varkens pooten gezouten a
Amerikaansch spek met mager f 0,55
DAI7T7urcTmP„nr.I 0,25
f 1.— p.p.
f 1.20
f 055
f 0,85
f 0.25
BOEKWEITEMEEL
aan concurreerende prijzen.
Ondergeteekenden mak^n bekend, dat
zij geregeld leveren vanaf station
TANDARTS,
Spoorstraat 18.
VENLO.
Telef. 283.
Op aïle werkdagen te consulteeren van
1—5 uur 's middags. ZATERDAGS alleen
voormiddags van 9—11 uur. Op andere
uren volgens afspraak.
Bestellingen worden dagelijks aange-
nomen aan concurreerende prijzen. 11