Op den toren
W eekblad
voor VENRAY, HORST en Omstreken.
Regeling Marktverkeer.
Dit nummer
Noord-Limburgers in
Frankrijk.
Gemengd Nieuws.
Zaterdag 23 Juni 1921
42e Jaargang. No 26
PEEL EN MAAR
ABONNEMENTSPRIJS
PER KWARTAAL
voor VENRAY 65 c.
franco per post 75 c.
voor het buitenland
by voomitbetaling f 1.30
afzonderl. nummers 5 c.
Uitgave van FIRMA. VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY. Tel. No. 51
PRIJS DER
ADVERTENTIEN t
van 1—6 regels 45 ct
elke regel meer ct
door de leden voeren.
Of meent men dat ze liegon zal
,dat eenvoudige moedertje, nog ge-
bestaat uit twee bladen, broken en geknakt, maar toch vol
energie gebleven voor de haar res-
hhbhhh^hhb—tende kinderen, die, terwijl haar
man onmiddellijk bij de mobilisatie
naar Holland was gekomen, om,
niettegenstaande ziekelijk (zoodat hij
dan ook in 1915 is afgekeurd) naar
De Burgemeester van Venray sija garnizoen in Blerick te gaan,
brengt ter algemeene kennis, dat het bier in de nacbt dat de Duitschers
noodzakelijk gebleken is, het marktverkeer het dorp binnemukten, om twee uur
nader te regelen. Daarom :s door hem moe(Jer wer(j en om ïler uur ,Joor de
osTlMariadagezi verbodeo sodaten uit het bed werd gesleurd
op do Grooto MarlU jom plaats te maken voorde ruwe
karren te zetten I indringers en om koffie voor ben te
moeten de landbouwers zetten.
De gevallen lijken alle op elkaar, .nu betaald worden tegen den ver-
Maar we willen reeds aanstonds,onderstelden koers van vroeger, zoo-
zeggen dat niettegenstaande aas ons
zelf de keus was overgelaten van de
gezinnen der lange lijst, die door
ons bezocht zouden worden, alle ge-
vallen zonder uitzondering, om het
"eens met een technischen term te
zeggen .interessant" zijn. Er is niet
dat iemand die voor zijn veestapeltje
dat 600 francs deed op de requisitie-
bons, nu voor elke 1 25 francs een
papieren mark terugkrijgt. Kan het
cynischer
Toen wij achtereenvolgens een
vijtiental geteisterde naar de uit-
Bij aankomst
die biggen ter markt brengen, zich onmid
dellijk begeven naar de daarvoor bestemde
ruimte, waarvoor gereserveerd is een
gedeelte der markt, vanaf den winkel van
de firma Meuwese van Gerve in re.hte
lijn tot tegenover de poort van Hotel „de
Zwaan" De manden moeten in rijen wor
den gezet en aansluiten, mei eene tusschen
ruimte der rijen van 1.50 Meter.
De karren moeten onmiddel
lijk worden verwijderd en In
volgorde worden geplaatst In
de Veldetraat.
Overigens dienen al degenen, die een
°J>
edn
•tipt "te gedragen naar de aanwijzingen
door de poliiie gegeven.
De Burgemeester van Venray
O. VAN DE LOO.
Eon correspondent van da Maas
bode uit Frankrijk schrijft aan dit
blad eenige artikelen over den nood
der Hollanders, die in de verwoeste
gebieden van noord-Frankrijk ver
blijven, en niet voor steun in aan
merking komen, noch van Fransche
of Ifuitsche zijde.
Er wordt in de Fransche verwoeste
gebieden voor zoover bekend door
een honderd veertigtal Neder-
landsche gezinnen ontzaglijk geleden
Zij zijn toch zeker de onschuldige
slachtoffers van de wreedheid van den
krijg. Zij stonden toch zeker buiten
het conflict en voor hen is de natio»
naliteitgeen beveiliging geweest. Zij
hebben al dat nameloos lijden moeten
meemaken niet alleen hun buizen
en bezittingen zien afbranden zonder
oorlogsnoodzaak, maar ook die aan
den lijve gevoelde moreele kwellin
gen die nog steeds ons huiveringen
"FEUILLETON.
De inval dtr Franschen in 1702
Ik geloof die arme moeder, die
weioig maanden later haar kindje
moest begraven en die in de arm
zalige plankenhut, waar ze nu woont
en waarin het 's zomers zoo smoor-
heet is en 's winters zoo bar koud,
en waar helder wit zand over den
geschrobden vloer is gestrooid, hel
der witte gordijntjes voor de kleine
ruitjes bangen, de potbaard gepot
lood is, bet beddegoed van het eenige
bed, waar ia den winter ha&r drie
kinderen en de drie kinderen van
baar zuster, allen bijeen gepakt zijn
geweest, terwijl de altijd zwoegende
ouders de moede leden op een bussel
stroo uitstrekken.
Het is niet om er een «typisch
geval" uit te «pikken', dat wij het
gezin van den eenvoudigen schapen
hoeder van Meijel uit Venray er
uit nemen, maar om te overtuigen
dat bier ontzaglijk geleden wordt en
dat wij het onze moeten doen om bet
gebed verhoord te krijgen dat eiken
avond zoo vurig wordt gericht tot de
eenige wandversiering op de planken
beschotten: een flink crucifix
Die menschen en van dat type
zijn er veel, wat t velen van den
schralen grond van Noord Limburg
zijn naar deze streek gekomen om
er het vetweiden van schapen te be-
dr y ven en daarin een flink stuk brood
eo een onbezorgde toekomst te vin
den hebben doorgaans ai bun
bezit i het eenvoudige boerderijtje
dat tot puin werd, de meubeltjes die
gestolen werden, en de koppel van
150 tot 300 schapen, die zij in voor
schot of bezit hadden, hun koetje,
de hit, de konijnen en al wat zij
hadden om door hard werken hun
kinderen netjes groot te brengen, in
enkele uren zien verdwijnen.
23
Ook Jan was niet gerust meer: ieder
voorwerp aan den weg kreeg voor htm
een dreigende gedaante en bidde bij ge
durfd, bij ïou voorgeeteld hebben naar
Berkenhof terug te keeren.
Jan deelde eobter geen «goor indrukken
mee; maar het tlsan der boeven op den
•traetweg an het ratelej der wielen deed
htm besluiten het paard op den aardeweg
te setten en Lil draafde hst dampende
bruintje, minder snel, 'i i« waar, maar ook
met minder gedruisuh voort.
Het baatte echter niete meer.
Qai vive 1 ktook eeoeklape eene
mannelijke eiem en sonder te tien vanwaar
ij) kwam en tot wian zij sieh riehtte, trok
Jan koortsachtig de teugels in, wilde het
paard reohtaomkeert doen maken en in
gelop naar Berkenhof terugkeeren; doch
voor hom. rechta en linke, etonden de ge
havende eoldeten, grepen het paard by den
teugel en geboden stil te honden.
Bruintje steigerde; Jan klopte er dapper
met den eteel der sweep op, mear de sol.
daten hielden atevig vast en nadat bet dier
•r een paar baan an waar gealingerd en
tegen elkaar gebotat had, werd het tot
•laan gedwongen.
Op aeniga atappsn tsrsüda stond Dattig.
«tea in een mantel gewikkeld en gaf sycs
bevelen.
Wy herkennen hem aan de roede link
over zi.jn aangericht, dat ten deele door
een roode mots bedekt ie
De tegenwoordigheid van dien schurk
doet oos aan bet geselsebsp in da afspan,
'oing denken, en inderdaad, we onlmoBton
bier aodermaai Paeqne, Dooh en andere
aohterbiyvers. die in bet klein en «oor
eigen rekening deden, wat do omwvnteling
in het groot uitvoerde.
Een nevel overdekte de oogen van
Blond Marieke en toen Doebe en Perqee,
ahyd in naam der ééne en onverdaelbare
republiek, baar aaubieldeo, viel sy in
beswymirg.
VII
In de kamer, welker breed bionenraam
in den winkel van Herman Link n taiobt
had. satan op den avond van het gebeur,
de in bat vorige hoofdstuk verhaald, drie
peraonen by het vnor.
De leser kent reeda den meester du
hnisss, den klnkkeoiat en kepiteio Cor-
donnet
De Instate was, soosla wjj terloops ge.
sien hebben, een jong en echoon man, syo
donker brnin oog sprak van moed, geheel
sün wesen van oprechtheid
Inderdaad, kapitein Cordonnet bad de
overtuiging, dat by de beate aller saken
in de republiek diende.
Vrijheid, gelijkheid en broedtriykheid
dat was de drieledige droom en by
sag den dageraad van de nisnwe en betere
wereld, welke hy sich bad voorgespiegeld
loo daoht hy tenminste, reedi aanbreken.
De onde wereld, snnale men destyds
een enkel geval bij dat twijfelachtig, keering der bons vroegen, was het
is. Allen verdienen geholpen te wor- dan ook weldra weerzinwekkend de
bedragen te booren van de Duitscbe
«schadevergoedingen." waarmee de
arme lieden nog maar gehoond wor»
den.
Er wordt aan de bon.houders op
het oogenblik aangeraden die be
dragen toch maar vast aan te nemen
Maar de menschen kunnen niet. 't Is
te smadelijk. Hoé wil iemand zijn
paarden en wageDS, een zestal koeien
enz. terugkoopen met de handvol
zeker, een groote handvol pa
pieren marken waarvoor een wissel
kantoor hier hem nog geen vier
vijfhonderd francs geeft.
Het lust ods niet bier cijferstaat
jes den lezers voor te houden daar
is al haat genoeg inde wereld
en de oorlog is voorbij, maar toe,
laat ons dan helpen opdat de gruwe'
lijke tijd ook voorbij rake voor deze
onschuldige slachtoffers, en waar
Duitschland dan niet blijkt te willen
hun doen gevoelen dat wij er wat
voor over hebben die ongelukkigen
niet in bet gevoel te IateD dat er
voor hen geen rechtvaardigheid meer
bestaat.
den, Het eene is wat meer urgent
dan het andere, zonder uitzondering
verdienen zij uw aandacht.
Het minimum wat noodig is,
schijnt een drie millioen gulden te
zijn. Dat is voor de liefdadigheid
onzer landgenooten, aan wie reeds
zooveel werd gevraagd, een heele
eisch. Dat moet niet alleen uit dien
hoofde komen. Het mag ook niet te
laDg duren want we gaan reeds den
zomer in en de winter nadert snel.
Het mag verwacht worden dat de
regeering een grooten stap doet, bij»
voorbeeld door binnen den kortsten
tijd een millioen te voteeren. De re
geering zelf heeft zooveel gedaan
voor Noord Frankrijk en België dat
het niet mag geschieden dat de Hol
landers o, men moest ze met hun
Weeitsch, of welken Limburgschen
tongval ook van Holland hooren
spreken 1 in bun ongeluk in na
ijver worden verteerd omdat vreem
den wel geholpen worden, tij die
zelf zoozeer weten wat het is vroom
deling te zijn.
Wij gelooven best dat de regeering
in den Haag alles gedaan heeft wat
ze vermocht om de Duitsohe regeer
ing te bewegen het markenscbandaal
ie doen ophouden. Maar nu zij daar
niet in geslaagd is, moei zij nu baar
taak afgeloopen beschouwen en de
menschen met een koud en harteloos
»we kunnen er niets aan doen'' onge
troost wegsturen
Dat markenschandaal is het vol
gende De Duitsche regeering
moent zich jegens onze bestolen land
genooten van haar plicht te kwjjten
door de veewegvoeringen en andere
opvorderingen slechts te betalen
voorzoover er requisitiebons bestaan
en volgens de op die bons aange
geven waarden. Niet alleen is de
waarde van vee thans niet te verge
lijken met die van 1914 en is de
ruwe schatting van zoo'c opvorde-
raar meestal een klein deel der
waarde, bovendien wordt die waar
de meestal in franken uitgedrukt die
de bestaande orde fan saken noemde,
moest verdwyoeo en wees maD cp het
gepleegde geweld en onrteht. dan betreur,
de Cordonnet inlke; maar by hekelde tot
verontschuldiging der republiek den onsin.
sionigen tegeue'.aad. dis door den troon,
den sdel en de'geesteiykbsid werd ge.
boden sn weet het bno, dst de emwente»
ling tot zoovele bloedige daden gedwongen
werd,
In den grood was kapitein Cordonnet
een eerlijk man, die vroeg of laat uit
den roes, waarin by gedompeld was, soa
ontweken.
Laat bem dns neg eenigen iyd met lijn*
droombeelden dwsepen.
Er heerschte een droefgeestige stemming
in bet gezelsobap eo des te droeviger werd
sy, dewjj] men tot ie da kamer, de onde
dienstmeid inde kraken koorde mikken.
Meester Davits sat met gebogen hooft
als tsn schuldige voor syo reobter. Link
liet nn eens moedeloos hst hoofd in beide
banden sakken, snebtte dan wear diep.
riebtte sieh nu weer koortesohtig op en
atepte gejaagd door de kamer wsa,
kortom, door aen folterende enruet ge.
kweld.
Cordonnet, ofschoon in gedaohten ver.
lonken, rookte syoe pyp voort, vulde no
en dan syn glea uit de tinnen bierkan I
en ledigde bet in een teng, J
Toeh was hy niet onversohillig voor
hetgeen hem meester Lmk verteld had
jn'st toen by van bniten kwam, waar by
gedsrende ganaob den dag het graven der;
loopgraobten voor bet aanstaande beleg
van het kaeteal had bewaakt.
Welk versehrikkalyk nieuws werd in
bat hnia aangebracht f j
De Coöp. Eiermijn Ie
Roermond.
A'a bewys, dat deze myo thans een
©Dorme vlucht genomen heefr, berichteD
wg, dat de laatste maanden geregeld op
ieder veilingsdag voor hoodet duizend gul
den eieren geveild worden. Uit Maas- en
Waal en Ryk van Nijmegen worden er
steeds meer en meer aan deze myn geleverd
nu zü overgegaan is aan den N C. B. eo
den L>mb. Landb. bond.
Verschillen bij aanbesteding
Door de som van f 29 500 werden de
heereo Kers;eo eo Stiphout, aannemers te
Sam beek, aar-nemers der te bouwen 4
klaesige Openbare L School te O ffelt.
Zy waren met minder dan f 17 000 lager
dan den boogften insein y ver.
lekziehle.
Io vele sireken van Noord-Brabant
heerscht weer de gevreesde vlekziekte
onder de varkeDS.
Mynheer Daik was in een rytuig vac
Berkenhof gekomen en ofschoon bet aa
pooftnur was, slaagde by er in binnen de
stad te geraken, omdat by gouden sleutels
in den tak droegen deze op den wacbt»
hebbenden c/fioier eene oogelocflyke toover
kracht uitoefenden. Hy bad meesier Link
zeker niet met alle mogelyke vooizorgen
verwittigd, dat Blond Marieke omtrent den
middsg door de Fransche soldaten aange»
honden en spoorloos verdwenen was.
De tyding viel a's een donderslag in de
woning van L'nk, waar meester Davits
sicb juist bevond-, de arme vader was als
verpletterd.
De oude heer vertuide de byzonderbeden
van den dag en zeifa die van den vorigen
avond, welke met da eerstgenoemde in
zekere beirekkiog stonden. De opschudding
op bet buitenhof was zoo groot geweest,
dat de gcede man siob geen rekenschap van
al het gebeurde geven kon.
ToeD op bet bepaalde aar het wagentje
niet terugkeerde, begon men zich ougerost
te maken en al de mannetyke bedienden
van Berkenhof gingen op zoek
Op den steenweg had men het wagentje
van mynheer Da!k zien voorby rydso,
maar terugkeeren neen, dat bad men met
gezien.
Hoe mynheer Dalk te moede was. is
licht te begrypen, indien meD bem op dat
oogenblik de helft van tyo vermogen ge»
vraagd bad, om juffer Link weer te vin»
den, by sou bet gaarne gegeven hebben.
By bet mioste gedruisoh in de verte
hoopte by let wagentje te booren naderen;
achter eiken boomstam, nit bet kreupel»
bout, nit elke dear sener eenzame woning
daobt by telkens Blond Marieke te zien
Smokkelen
De smokkelhandel van Duitschland naar
Holland neemt weer meer en meer toe.
De valuta spelen hierin een even groote
rol als de belastingontduikers Vee, vooral
schepen, worden in masia io DuiUohland
opgekocht. De goudsmokkelary raar de
oosterburen tiert ook weer. Terwyl Duit-
sobers kostbaarheden als cheurca! ën, op»
tische instrumenten, reukwerken enspece»
rysn naar Holland smokkelen. Vrydag
werd er over de grenzen naby Groesbeek,
nog een Duitscher gepakt, die voo»* dui»
zenden marken eau de cologne frauduleus
traobtte io te voeren.
Door de ambtenaren word Vrydag een
10'jarige Duitsche jongen opgepikt, die
niet minder dan 30 fiaoons reukwater (dat
dubbel belast is) Holland trachtte in te
voeren. De waaghals werd naar Arnhem
vervoerd.
Naar een correspondent van bet »Hbld.
meldt, smokkelen de grensbewoners van
de Nederlaodsohe grens weer groote hoe»
veelheden eiereD eo vee uit Duitschland
oaar Nederland, waarmede za aardige
zaakjes maken De eieren kosten io Duitsch
land 60 Pfennig en worden in Nederland
voor 10 4 12 cent verkocht Evenzoo gaat
net met scoepeD. die in Duitschland aan
de grens 2300 Mark kosten, terwyl ze
io Nederland tusschen de 25 eu 60 gul
den opbrengen. s Nachts brengen de
smokkelaars kudden sobapen van 30—100
stuks over de greDs.
Biggen handel.
De biggenbandel is in de Over-Betuwe
den laatsten tyd sterk achteruit geloopeo
en de prys io enkele weken met een
tientje per stuk terug. Er tyo door de
varkensfokkers trouwens toch geduchte
verliezen geleden mest varkens by voorbeeld
die !n April voor 80—90 cent psr gewioht
zyu verkocht, knannen thans van de band
worden gedaan voor 50—53 cent psr
pond. Varkens beneden ds 100 Kg. wor
den gevraagd voor Noord Fraokryk en
gelden van 48—50 cent per pocd. Man
mag echter verwachten, dsn da: dtZ3 prya
zich spoedig eemgermate tal herstellen.
Grut.
Meo schrijft nit Boxmeer
Zooals verwacht was het resultaat. Het
gras was by by de verpachtingen, deze
week gebondeD, vry goedkoop. Per mor»
gen, ongeveer 3i/z in de Heotare. bracht
het f 20 tot 125 op. Een p-ys nog zelfs
laag voor den oorlog. Sommige brachteo
bet sleohts tot f 10. De naweide kwam
nog al aan prys
Men scbryfc ons uit Cuyk
De pryzeo van bet hoogras tyo dit jaar
hoofdzakelijk door bet slechte gewas aan»
sienlyk lager op de nitet waardeD, waar
bet gewag nog het beste is wordt van 40
tot 70 gulden per 28 Aie betaald. Ook de
naweide gold iets minder in prys, in
doorsnee werd van 70 tot 90 cent per Are
De fraude met zllverbons
Da minister waarschuwt het pnbliek om
toch vooral geen zilverbona aan te nemen,
die aan den voor- of aobterkaDt met eeu
verschyneo.
Toen men de bekende afspanning naderde
hoorde de hovenier eensklaps een paard
hinniken eo by herkende - ja, dat ver»
zekerde by parmentelyk de stem van
brnioij
Iedereen stond stil, Iniaterde met inge
bonden adem en ja, ja 1 't was wel do
stem van bet wakkere dier.
Toen men in den stal kwam. stond het
paard daar aan de ledige ruif gebonden
eene gedekte tafel zooder eten en het
beest hinnikte van blijdschap, als het den
pelsjas en de ottervellen muts van ïyoeu
heer h6rkeods.
Aobter het buis stond bet wagentje,
dooh al het draagbaars was er uit geroofd;
zelfs de sneeuwwitte kap, bet sieraad van
bet rytnigjs, en zonder welke bet ding
maar een onaaozienlyk geraamd was de
mollige knssens, het voettapyt eo d?
warme, leei'6n schoot met sterlyk blaow
lakenicbeo overslag alles was verdwe
nen.
De moedigs'e van de spoorzoekers stiet
eene achteMeur open en trad bet bnis
binnen wel besio'eo den eersten republi»
kem dien hy zon ontmoeten, het hoofd te
klieven. Maar belaas 1 al wat men ont
moete was een graatmagere Sp'ts, de
baodboud der vroegere bewoners eD die
zooveel van zyoe krachten verloren had,
dat hy zelfs door bet opzetten zyoer bor»
«talig* haren den vernielden eigendom niet
meer trachtte te verded gen.
Wordt vervolgd.