Op den toren
Weekblad voor VENIIAY, HORST en Omstreken.
Telling
Dit nummer
bestaat uit twee bladen.
PUBLICATIE
De werking der achturen-
wet.
betreffende het grondgebruik
en den veestapel
TÏÏByUTLITETON.
I Tabak en sigaren.
Voorontwerp eener land
en tuinbouw-ongevallenwet.
De stand van den Mark.
Zaterdag_9_April_1921^
4fie Jaargang. No IB
ABONNEMENTSPRIJS
PER KWARTAAL
voor VENRAY 65 c.
franco per post 75 c.
voor het buitenland
bij vooruitbetaling 95 c.
afzonder!, nummers 5 c.
PEEL EN MAAS
Uitgave van FIRMA. VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY. Tel. No. 51
PRIJS DER
ADVERTENTIEN i
van 1— 6 regels 45 ct
elke regel meer 7$ ct
Evenals in 1910 zal dit jaar tusschen
20 Mei en 20 Juni eene telling plaats
hebben betreffende het gebruik van den
grond en den veestapel.
Deze telling heeft, evenals de vorige,
niets uit te staan met de btlastingen doch
wordt alleen en uitsluitend gehouden ten
behoeve van den landbouwstatistiek en is
dut in het belang van den Nederlandschen
Land en Tvinbonw.
Met vertrouwen wordt daarom den steun
van allen ingeroepen, om deze telliog te
doen slagen.
Deze steun wordt verleend door de
gegevens zoo nauwkeurig mogelijk te
verstrekken
Opdat ieder, het antwoord gereed kunne
hebben, wanneer de persoon met de
telling belast, zich aanmelde, wordt hier
medegedeeld, waarover bet onderzoek
loopt.
Wat het grondgebruik betreft wordt
gevraagd naar:
A. de totale oppervlakte land (alleen
bouwland, tuingrond en grasland)
die men in gebruik heeli;
hoeveel van die oppervlakte eigen
land en hoeveel gepacht land is en
hoeveel van dit gepacht land van
ouders is gepacht;
hoe groot de oppervlakte bouwland
en tuingrond en hoe groot de opper
vlakte grasland is;
hoeveel van elk dezer rubrieken
gelegen !s Ut eene andere gemeente,
dan waarin de gebruiker woont, (dus
hoeveel hiervan buiten de gemeente
Venray ligt!
de opgaven moet de kadastrale
grootte worden opgegeven.
Wat den veestapel aangaat wordt ge
vraagd naar het aantal PAARDEN, boven
en beneden drie jaar; het aantal RUN
DEREN, waarbij wordt onderscheiden:
springstieren, melkkoeien, mestkalveren,
ander mestvee en jong vee boven en
beneden 1 jaar; het aanlal HEIDE-SCHA-
PEN, het aantal ANDERE SCHAPEN,
gesplitst in die boven en beneden 1 jaar;
het aantal GEITEN en BOKKEN; bet aan
tal VARKENS, waarvan afzonderlijk op te
geven het getal boven en beneden zes
weken; bet aantal KIPPEN, waarvan on-
derscheideiijk het getal in 1921 geboren
kuikens en de oudere kippen en ten slotte
het aantal KORVEN en KISTEN met
BIJEN.
Venray 7 April 1921
De Burgemeester van Venray
O. VAN DE LOO.
B.
D.
Bij
In aansluiting met hetgeen reeds
gemeld is van de uitkomsten der en-
'quetes, die de departementen van de
Maatschappij' van Nijverheid op ver-
zoek van het hoofdbestuur hebben
ingesteld naar de werking van de
Achturenwet en naar het vraagstuk
van overleg met Beambten en arbei
ders ontleenen we onderstaande aan
het orgaan dezer vereeniging
Door den secretaris van het depar
tement Sneek, mr. M. Vos, werden
verzonden (in het departement) 213
lijsten, waarvan een 40tal werd ont
vangen. Gezien het feit, dat, toen
met het onderzoek begonnen werd,
de werking der Achturenwet nog
niet zoo goed bekend was, als dit
thans het geval is, werd het resultaat
der enquete niet onbevredigend ge
acht,
In 29 bedrijven is de productie
verminderd, in 11 bedrijven nage
noeg gelijk gebleven (algemeen ten
koste van meer personeel) terwijl
geen enkel bedrijt de door de ar»
heidersorganisatie in uitzicht gestel»
de verhoogde uurpraestaties mocht
con8tateeren.
28 Bedrijven rapporteerden een
verhooging van productiekosten,
hetzij in verhouding tot de vermin
dering in arbeidstijd, hetzij in groo»
ter verhouding door verminderde
uurpraestatie.
I)a geregelde gang van het bedrijf
werd in 17 gevallen belemmerd, in
20 gevallen ontstond geen belem»
rnenog, aooraat nameujK meer per»
soneel te werk gesteld kan worden.
8 Bedrijven rapporteerden, dat
de vrije tijd niet goed wordt be»
steed, 18 dat zij met de wijze van
besteden onbekend zijD, 8 gaven te
kennen, dat men den vrijen tijd
besteedt voor ontspanning (b.v.
werken in volkstuintjes) terwijl 4
bankkantoren rapporteerden, dat
vooral de jongeren hun vrijen tijd
gebruiken voor geestelijke ontwik»
keling.
Wat het concurreeren met den
patroon betreft, rapporteerden 27
bedrijven hier geen last van te
hebben, 8 daarentegen gevoelden wel
last hiervan en 2 bedrijven ernstigen
last.
Aangaande het besteden van den
De inval der Franschen in 1792
14
Masstsr Marten baalde eene beurs met
•enige schellingen nit den zak, eo te iu
de hoogte houdende, liet hij een beiaard
booren, die zeker welluidender in Lokker's
ooren klonk dan die vad den toren.
De beurs verdween in Lokkers dirpen
aak.
Verwijderd Blond-Msrieke uit de
stad, zeide de Duivel er ie eene slang
dis op bear loert.
Ds oude mosder siste tussoben de tan»
den en bootste, volgens de verbeelding van
Marten Davits, zoo natuurlijk dit dier na
dat bij omasg en in den waan verkeerde,
dat het tegen zijn magere beenen zou op»
kronkelen.
Gij zegt t hervatte Devils.
Ik seg dat er temaad in de stad is,
welke baar op deie of geene manier :n het
ongeluk wil storten. Het meisje moet weg
Haar vader heeft uitgestrooid, dat >ij tiob
te Middelbnrg bij een barer bloedverwanten
bevond dat hij de daad op de woorden
doe volgen.
Onmogelijk, meester Link heeft geene
bloedverwanten meer in Zeeland.
Na, 't beboeft juist in Zeeland niet te
■ijn ep innige aren sfstinds van Ant.
werpen kan zij misschien reeds veilig ijje.
Maar de Duivel zegt bet u, er moet opge»
piet warden.
Meester Davi s dao'at er een oogsnblik
op na ee hervatte
Miszohien zon zij op Berkenhof, bij
den heer Dalk, veilig zijn Gij weet wel
mijoheer Dalk, wieos bol Diet verre van
de Tarnhonlsohe baan, nabij Wijoeghem,
ligt.
Niet slecht.
Mijoheer Dalk is nog altijd op
Berkenhof en zal zeer gelukkig zijn. gast
vrjjboid aan de dochter van meester Link
te knonen verleenen.
Lokker stood nog altoos deukend voor
ziob te zien.
Kannon wij ons op a verlaten, Lok
ker hervatte Davits.
Heb ik het nog niet genoeg bewezen
meester Davits f
Ik wil n niet beleedigen met bet
tegendeel te veronderstellen, Lokker neen.
zeker niet I Maar ge moet mij die vraag
vergeven ge zijt ook zoo gekeimzinoig.
Gij hebt wel wat gelijk en, wat
wilt ge
Kunt gij juffer Link zonder gevaar
naar de beetemde plaats brengen vroeg
de onde man fluisterend.
Lokker zweeg eene poos
Ik zeg niet neen I mompelde bij ten
laatste.
Wilt gij bet op u nemen 1 Meester
Link zal n ruimschoots uwe moeite ver»
vrijen Zaterdagmiddag, rapporteer»
den 11, dat dit doelloos geschiedt,
16 waren hiermede onbekend, 5 rap
porteerden gunstig, terwijl 3 bedrij»
ven (winkels) nog geen vrijen
Zaterdagmiddag hebben, doch dien
wel wenschen.
Men betreurde ten zeerste, dat de
enquete inzake de aanwijsbare gevol»
gen van de verkorting van arbeids»
tijd uit moreel oogpunt geen gun»
stiger resultaat heeft opgeleverd.
9 Bedrij v«d oordeelden deze voor
;hun personeel ten zeerste nadeelig,
daar zij constateeren, dat arbeids»
'schuwheid en luieren zijn toegeno»
meD, terwijl 3 kleine bedrijven rap»
[porteerden, dat het leven van den
patroon veel moeilijker is geworden
de arbeiders gaan met hoog loon
naar huis, zoodra hun uren om zijn,
en de patroon moet langer werken
dan vroeger, om dezelfde verdienste
te behouden en kan zich dus minder
aan zijn gezin wijden,- 18 bedrijven
konden voor- noch nadeelen con»
stateeren, omdat het ptisoonlijk
contact met hun arbeiders verbro
ken is sinds overleg met arbeiders
organisaties gekomen is, in plaats
van overleg met de arbeiders zelf,
slechts 4 bedrijven (weder de bank
kantoren) oordeelden, dat meer gees
telijke ontwikkeling aan te wijzen
valt.
Vele rapporteurs knoop'en aan
hun meer zakelijke beantwoordingen
een algemeene beschouwing vast.
Onder deze neemt een voorname
plaats in het verlangen den weke-
lijksohen werktijd te bepalen op 50
i 55' uur, terwijl de algemeene
pinie IS, aai OOK tref arDeiaere gaarne
langer zouden willen werken dan
thans wettelijk is toegestaan, mits
het nu verkregen uurloon behouden
hlijve. Ook uit moreel oogpuDt
achtte men deze verlenging van den
werktijd wenschelijk.
Waar stukwerk wordt gegeven,
ondervindt men de minsten last van
de arbeidsverkorting, mits de aan-
en afvoer en controle zeer gunstig
worden geregeld, aangezien anders
ook de prestatie 'oij stukwerk direct
minder wordt.
In bedrijven waar geen stukwerk
mogelijk is) verreweg het grootste
aantal) is de invoering van den ver
korten arbeidsdag een zoo groot
nadeel, dat wij voorzien een ineen»
storting van de vaderlandsche indus»
trie, zoo niet spoedig deze politieke
wet in economischen zin gewijzigd
wordt.
Wat het departement Groningen
aangaat, lezen we, dat de 8-urige
werkdag de prijzen enorm verhoogd
heeft en concurrentie met andere
landen, waar laDger gewerkt wordt,
uitsluit.
toren.
Geef me op dat woord nog eens de
band 1 en de Duivel legde zijne breede.
bruine band in die van den klokken'nt.
Dete laatste was reeds een paar trappaD
afgedaald, toen bfj sich andermaal tot den
nachtwaker wendde
Lokker, een verwittigd man ia er
twee waard maar wie syo vijand kent ts
er tien waard seg mij wie de beleger is
Laat ons allen samenwerken om bet kwaad
tn beletten, en deD schurk bij bet gerecht
aanklagen, indien er in ont ongelukkig
Antwerpen nog gerechtigheid te vinden is.
Die is er niet meer de moordenaars
van den armen Dielljens zijn zelfs ODge»
straft gebleven... Daarbij, al kendet gij
den deugoiet, dan nog zcudt gij hem met
aanklagen.
Waarom niet.!
No, goeden dag, meester Davits.
Neen, neen gij tnlt mij antwoorden I
zeide de oude mau nadrukkelijk, eu staar
de deu Daobtwaker strak iu bet aangelicht
Er liepen wonderlijke denkbeelden door
Davits' geest,
Lokker, toen gij zooeven vau uwe
moeder spraakt, heb ik bemerkt dat uwe
stem oDtroerd was... in naam uwar oude
moeder en God zal u bonen I
Wat verlangt gij nog te weten t
Ik stel een levendig belang in Blond-
Marieke dat kind in mij, in meer dan
liefzeg mij wie haar ver»
j Over de door de Tweede Kamer
aangenomen tabaksbelasting schrijft
het Friesch Dagblad
Bewonderen doen we haar niet,
maar er zijn drie overwegingen, die
de stem der anti-revol. Kamerclub
onzes inziens voldoende verklaren
le er moet geld gewonnen wor
den, véél geld;
2e hoe men 't wendt of keert, 't
raakt hier absoluut geen voedings
artikel, doch 'n genotmiddel en
3e de Minister en achter hem
met min of meer nadruk het gansohe
Kabinet, had zijn lot nauw verbon
den aan de stemming over dit wets
voorstel.
Het giog er 42 tegen 32 door.
Wat nu volgen zal, is te voorzien.
De booze Rechterzijde heeft 't
gedaan.
Die gunt den arbeider zelfs zijn
pijpje tabak niet eens.
Laat men dus dit goed onthouden:
Dat deze tabaksbelasting in de
Tweede Kamer is aaDgenomen, is
de schuld van Links.
De rekeniog is hoogst eenvoudig.
T-» X l -•» A i« Tr KA
leden.
De twee «wilden'' Staalman en v.
d. Laar, stemden tegen, waarmee
het al 50 om 50 zou hebben gestaan.
Bovendien stemden nog vier leden
van Rechts tegen, n.l. de beeren
Arts en Van Rijzewijck van de R.K;
Snoeck Henkemans en Bakker 'van
de C.H. Staatspartij.
Als dus de Kamer voltallig opge»
komen was, zou de wet verworpen
zijn met 46 tegen 54 stemmen.
Ze werd 42 tegen 32 stemmen
aangenomen.
Doordat er vaifde acht'en veertig
leden vac-Links slechts zes en twin»
tig aanwezig waren. Laat links dus
zwijgen over de aanneming van de
Tabakswei. 't Had haar kunnen
keeren, maar heeft het niet gewild.
goeden.
Zij tal dezen avond op Berkenhof 6en opzicht,
i\jn ik geef er a mijn heilig woord op. I volger is
In veiligheid f En belooft gy mjj heilig dit geheim
Voor zooveel ik over den toestand g&n niemand te vertellen
kan oordeelen ja. Indien bet moet zijn, ja.
Zooals gezegd is. j Lokfcer zou zich op u kunnen
Een woord van my staat vast als de wreken, indien... en het hoofd van den
A
nachtwaker, in zijn vosaerpels gewikkeld
kwam vooruit.
Ik zal bet geheim eerbiedigen.
Welnu, fluisterde Lokker welnu
het is uw zood.
Mijn zoou 1 gilde de oude mao, en
de Duivel moest hem by deu arm grypeD
om te beletten dat bij neersakte.
Ja, uw zoon, dien men sedert vele
jaren dood waant.
Mijn zoon leeft nokte de onde mao
en er kwam een waaozinnige glimlach op
zyn gelaat; want ooh, 't was toch nog
altijd zijn kind, al bad hij hem dAn ook
gevloekt en dat denkbeeld van «leven"
overheerschte iu den aanvang alles.
De tranen gutsten den ouden Davits uit
de oogeu, en bij stamelde
Dank, <?aok. mijn Qod Lokker,
zeg me waar kan ik myn zoon vinden
L*ter, later I
Oob, zeg het my. Ik beb hem sinds
l&og zijne vroegere dwalingen vergeven,
en nu, na zal ik eene nienwe dwaling
letten.
Ik ben dwaas geweest u dat nienws
aan te brengen, morde Lokker en wrong
zioh de vuist tegen bet voorhoofd. Dat
domme, goede hart komt altoos boven.
Meester Davits giug onvoldaan de trap
af; by bad willen weten waar zyn zoou
z ch bevond; i.y had hem aan het hart
willen drukken; hem zeggen dat alles sedert
lang vergeten en vergeven was eu by weer
tot den stillen buiselyken haard kon terug
keeren.
Lokker stond boven aan de trap en
zag den ouden klokkenist met iets wee«
moedigs in het oog na.
Arme drommel, mompelde by, indien
Da Hooge Raad van Arbeid heeft in zijn
"p 2 April gehouden vergadering zyo adres
vastgesteld omtreDt het voorontwerp éhner
Land- en Tuiobouw Ongevallenwet.
De Raad stemt in met de in dat ontwerp
ontwikkelde organisatie, waarbij de uit»
voering der landbouwongevallenverzekeriog
niet uitsluitend wordt opgedragen aan be»
staande publiek-reohtelyke lichamen zooals
de Rijksverzekeringsbank, de Raden van
Arbeid en de Verzekeringsraden, doob,
waarbij deze uitvoering in handen wordt
gelegd vaD als gelijkrechtigden naast elkan
der staande openbare instellingen eu iu bet
vrye maatschappelijk leren opgekomen be»
dryfsvereenigipgen.
De Raad aobt bet gewensoht, dat iu bet
bestuur dier vereenigingen werkgevers en
werknemers in gelyken getale zitting
zullen nemen.
De beslissing omtrent de schadeloosstel»
ling, waarop een verzekerde, waDneer hem
een ongeval overkomen is, recht heeft,
moet aan de bedryfsvereeniging worden
overgelaten.
De meerderheid van den Raad wil de
kontrole over deze vereeniging doen plaats
hebben door een daartoe in te stelien
Raad van Toezicht, waarin werkgevers en
werknemers zitting zullen hebben een
kleine minderheid weuscht deze taak op op
te dragon aan bestaande overheidsinstel
lingen de Rijksverzekeringsbank, da
Raden vao Arbeid of de Verzekeringsraden
Wat de rsobtspraak betreft in de uit
deze ongevallenverzekering voortvloeiende
geschillen is de Raad van oordeel, dat
voor wat betreft de bedryfsvereenigingeu
aan een rechtspraak in eerste instantie
door eeD kommissie van scheidslieden de
voorkeur moet worden gegeven boven een
rechtspraak door deu admiuistratieveu
reohter.
De Raad acht bet ten zeerste gewensoht
Sêt vitfj O, MP '8S&.
beroep.
Tod aanzien van de vraag of de bydragen
van de by de Rijksverzekeringsbank ver»
zekerden zullen worden berekend volgens
de regelen van bet premiestelsel, dan wel
volgens het omslagstelsel, geeft de meerder
heid van den Raad de voorkeur aao bet
premiestelsel.
Bet is merkwaardig, hoe weinig zich de
valutamark vao de ernstige gebeurtenissen
die ziob in Centraal Europa bebheu afge»
speeld, beeft aangetrokken aldus de flaan»
cëale afd. van net Int. Bureau voor Bi»
bliogrsfi». De oommuoistisobe onlusten ia
Duitschland zyn toch werkelijk dingen van
belang. Znlke gebeurtenissen werken lang
na. Zij veroorzaken een geweldige stagDa»
lie in de actie van den toch al zoo slecht
funotioneerenden arbeidsmolen. De handei
by wist wat schavuit die zoon geworden
neen gebleven is. by wierp hem niet eene,
maar voor 'l minst een paar dozyu ver
vloekingen toe. Ik bad hem dat alles niet
mogen zeggen, neen. Dat is eene marteling
voor dien armen stumpert.
Eu zonder op bet lallen, suseu, morren,
brommen en builen der xinnelooze aebt te
slaan, die een valsoben schelling vau Lok»
ker eiicbte. kroop by weer door de lage
deur eo in zijn zoogenaamd graf terug.
-0—
Meester Marten stond op de tweede
galerij van den toren, üet was alsof eene
geheimzinnige stem ham totflu'sterde, dat
zijn zoon, daar op die plaats, zou terug»
keeren.
Indien er nog ééa enkele sprankel goed
gevoel in zijn hart was overgebleven, sou
hy dien toren nooit vergeten, waar by als
kind speelde; waar hij mst Blond Marieke
zooveel blijde oren bad doorgebracht.
Beneden in de straten en vooral op de
Gioote Markt begon eeoe buitengewone
drukte te heerscheD. Het volk stroomde
van alle kanten zingend, huilend, juichend
naar dat middelpunt.
De huizen rondom de Markt schenon
plotseling te leven; alle vensters waren
geopeud en daarin verschenen mannen en
vronweo, de laatsten met driekleurige
linten versierd.
Beneden op de Markt stond de menigte
als gepakt rond eene groep aaoToerders,
welke voor het raadhuis de ateeoeu had»
deu opengebroken eo er een tamelijk diepen
put maakten. Er ontbraken natuurlek,
geene schavuiten, straatjongens en gemeene
halfdronken wijven, die met de soldaten
ronddansten, Wordt vervolgd.