ssu^pS «t Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken, ««t*
Woningbouw met
Rijkssteun.
Op den toren
riuvmwaai nieuws.
FEUILLETON.
Zaterdag 12 Maart 1921 Jaargang. Ne 11
PEEL EN IVÏ.A..A.S
advertentikn
voor het buitenland 7
bij vooruitbetaling 95 c. elke regel meer 7| ct
afzonden, nummers 5c. Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNGKHOF, VENRAY. Tel. No. 51
Ik meen goed te doen nog eens
de aandacht te vestigen op de door
de Regeering vastgestelde steun
regeling voorden woningbouw, aan
welke regeling de vele belangheb»
benden in deze gemeente blijkbaar
nog niet de noodige aandacht hebben
geschonken, zoodat de vrees beBtaat,
dat zij van het aanbod der Regee»
ring, hetwelk uit den aard der zaak
een zeer tijdelijk karakter draagt,
niet voldoende zullen profiteeren of
niet spoedig genoeg ervan gebruik
zullen maken, zoodat zij minder
premie krijgen, daar bet in de be»
doeling van den Minister van Arbeid
ligt, de toe te kennen premies iü
opvolgende periodes te doen dalen.
Hoe eerder men dus aanvraagt,
des te meer zal men-krijgen. Er
worden zeer veel aanvragen gedaan
(reeds vele honderden woningen zijn
sinds de paar maanden, dat de
regeling er is, met Rijkspreinle in
aanbouw gebracht) en bel schijnt,
dat men aan het Departement van
Arbeid reeds begint te remmen en
dus niet meer zoo toeschietelijk is
als in het begin en men de premies
geleidelijk vermindert. In Venray
z(jn nog slechts een elftal aanvragen
ingediend en het moesten er zeker al
vijftig zijn. Als het zoo slap blijft
gaan, krijgt Venray zijn deel niet.
Ik wil daarom die regeling nog»
maals zeer beknopt uiteenzetten
Zij komt in hoofdzaak hierop
neer
Ieder, die eene woning bouwt of
doet bouwen, welke geen groo»
teren inhoud heelt dan 450 M3 (en
een woning van dezen inhoud is nu
niet zoo héél klein) kan van het
Rijk krijgen een premie, die voor
Venray bedraagt f 20 per M2
woningoppervlakte, buitenwerks ge»
meten, dus met inbegrip der muren.
Hierbij worden kelders en schuurtjes
niet medegerekend.
De oppervlakte van den zolder
wordt voor de helft in rekening ge»
bracht, wanneer althans de meeste
slaapvertrekken zicb in de kapver»
dieping bevinden. Hoe grooter de
oppervlakte der woning dus is, hoe
meer premie meo krijgt, mits men
De inval dtr Framchen in 1792
10
De offioi.r, zonder da korte pijp Dit deo
mond te leggen, trok eeo elnk pepier u t
den zek, eo de oogeo op Liek gevestigd
hoadende, zette bij zijne oodervr.giog voort
Gij zijt rijk, want gij bezit tien of
twaalf bulzen, die gij voor een hoogen pi ijs
verhuurt Gij ztaat bekend aie eeo uitzuiger
van den karme en den kleine burger, ale
•en arietooraat eo hevig aaohaoger vao
dia veralatau afgodeoleer der heiligen.
Zwijg, gij aiet dat ik volkomen onder,
riobt ben,
Maar, commaodaat,,.
Da repnbliak wil de vrijheid, gelijk»
held eo broederlijkheid, en in uaam dezer
ravolntionnaire drievuldigheid wil ik,
Dattigniea. bijgenaamd Pnblicola, dat al
dia arma duivels vao boarders voortaan
koatalooa zullen wonen. Ieder meotoh beeft
recht op een dak, om eioh tegen de oogunr»
beden van het weder te besobntten.
Ctloyen
Zwijg gij bezit een overvloed van
lilveren eo goudeo voorwerpen nutielooze
pracht Uwe dochter gij hebt volgens
ik hlar opgateekend zie. eene dochter.., iz
overladen met kostbare kleinoodién. eo de
verdedigen der groote en onverdeelbare
republiek hebben geen schoenen aan de
vooteB. Ter belooniog voor de vrijheid,
welkt wij q gabraoht hebben, wordt al die
maar zorgt, dat het totaal geen groo-
teren inhoud krijgt dan 450 M3. De
aandachtige lezer zal al begrijpen,
dat men het verstandigst doet met
de m"este slaapvertrekken, b. v. 2
van de 3 of alle slaapvertrekken, in
de kapverdieping te brengen, omdat
daardoor, terwijl de inhoud der
woning niet vermeerdert, het aantal
vierkante meters oppervlakte wél
toeneemt en daarmee dus ook 't aantal
malen, dat men f 20 premie krijgt.
De premie bedraagt echter in totaal
hoogstens f 2000.
Volledigheidshalve wil ik hier nog
even vermelden, dat de Regeering
desverlangd ook onder hypothecair
verband kredieten aan de bouwers
verleent tot hoogstens 90 pet. van
hetgeen de woniog meer kost dan de
■premie bedraagt en af te lossen in
uiterlijk 15 jaar de Gemeente moet
dan borg blijven. Maar aangezien bet
Rijk eene rente vraagt van 6 pet. en
er hier in Venray voor betrouwbare,
goed oppassende en werkwillige per
sonen wel tegen een lager percen»
tage geld te krijgen is op bypo»
theek, behoef ik hierover niet verder
uit te weiden.
Omtrent den bouw en de inrichting
der woningen worden geen bepaalde
eischeD gesteld dan alleen, dat het
deugdelijke arbeiderswoningen of be»
scheiden middenstandswoningen zijn;
hieruit vait op te maken, dat bet
eenvoudige buisjes moeten worden en
alle overdreven luxe moet worden
geweerd. De gevels moeien echter
voldoen aan redelijke eischen van
welstand. Van den anderen kant mag
men echter ook weer ri>t al te be»
krompen zijn, want dan zntulo w
aunnen gebeuren, dat de Hoofdin»
specteur van de Volksgezondheid, die
de plannen tevoren moet onderzoeken
den Minister van Arbeid adviseert,
die plannen niet goed te keuren en
dus geen premie te verleenen, omdat
de eischen, welke uit een oogpunt
van bygièie aan elke, ook de kleinste
woning moeten gesteld worden, al te
zeer uit bet oog zijn verloren. Waar
nu voor de met Rijksvoorschot door
bouwvereenigingeu te bouwen wo»
ningen de hoogte der woonverdie»
ping, dat is dus der benedenverdie»
ping, is gesteld op 2 70 M od die
der slaapverdieping of zomervertrek
ken op 2.40 M, mag men zeker
niet lager gaan. (Bij de bestaande
Bouwverordening is zulk een lage
arietocatieche weelde, ten voordeelde de
republiek, verbeurd verklaard.
De arme Link duifde geen woord meer
spreken,
Gjj bezit veel klinkeDde gn'dene in
uwe kis maak ze gereed, want de groote
republiek zal bijzondere schattingen eiscben
Hoe, gij mompelt tegen f Vergeet Diet dat
de republiek gekomen is, om reebt eo rede
te doeG zegepralen, en zij zal baar doelwit
bereiken, ai moest zij er door eene zee vao
bloed heen weden.
Hebt gij uw leven lief citoyen Link f
Ik zal gehoorzamen., commandant 1
zuobtte meester Herman.
Fublioola zag andermaal op het verrader
lijke papier, dat zoo tame ijk juiste inhoh-
tiogen bevatte.
Voor eenige jaren hadt gij, in eene
volkswoeling, owe juweelen geborgen.*,
zeg wear 1
Op deo toren mompelde Link meer
dood dan levend, eo vreezeode op eene
lengen betrapt te wurden.
Jniat, op deo toren gij hebt ze
toevertronwd aan nwen vriend, deD
beiaardspeler gij ziet de groote en onver
deelbare republiek weet alles, ziet allee,
hoort alles Indien gij ou nogmaals die
dwaasheid begaan hebt, raad ik u aan den
achat terug te eiaoheo, waot die toren,
dieo gij nu nog in de hoogte rijzen ziet,
zal weldra vallen om me! de eeuw ven
domheid en bijgeloof te verdwijueo Ik
geef u tijd tot morgen, om my op afkorting
al ave juweelen te overhandigen. Zoo niet,
dan zal de republiek u eenen kogel door de
bereeoe jagen verstaat gij die taal,
citoyen
Link knikte met het hoofd.
bouw nog niet toegestaan, doch
Burgemeester en Wethouders fzijn
voornemens den Raad voor te stel»
len, die verordening zoodanig te
wijzigen, dat het wé! mogelijk wordt)
Men zorga echter ook overigens
voor voldoende ruimte, licht en lucht
en voor frissche slaapvertrekken.
Alcoofbouw zoude m.i hierin Ven
ray zeker niet worden geduld, ook
niet al bouwt men zonder Rijkspre»
mie.
Nemen we nu voor de duidelijk»
heid eens een praktisch voorbeeld.
Stellen we eene woning van 7x9
63 Mz bebouwd oppervlak (schuur-
tjes en stalletjes buiten aanmerking
gelateD. want die behoeven we niet
mee te meteo). Twee van de drie
of alle slaapvertrekken zijn in de
kapverdieping, dus de helft der zol»
deroppertlakte telt mee. Rekenen
we den zolder op 60 M2, dan heeft
zoo iemand aanspraak, als zijn
bouwplan wordt goedgekeurd, en
bij nog de volle premmie van f20.
per M2 krijgt op (63 xf 20.) (30
x f 20,) f 1860. Eene woning,
als hierboven omschreven, kan in
Venray dooreen praktisch man, die
niet te hooge eischen stelt en zelf
wat meewerkt, zooals hier veelal gs»
beurt, al wel gebouwd worden, naar
mij van deskundige zijde is verzekerd
voor f 4500. Na aftrek van de premie
blijft biervan dan ruim f 2600 voor
rekening van den bouwer. Laten we
aannemen, dat dus met den grond de
woning hem f3000 kost. Dan ver»
woont bij, gerekend tegen 6 pet.
(en dit is genoeg voor Venray), f !8C.
per jaar, dat is f 3.50 per week. En
hr -wnont Hof'io. .«'vW»5
volgens de boven gegeven omschrij
ving, een heel aardige woning kaD
zijn.
Hier is het nog de plaats, om een
misverstand recht te zetten, dat bij
velen heersobt. Naar mij is gebleken
denken velen n.l. dat die premie later
moet worden teruggegeven. Doch dat
is niet het geval. Als de woning is
gebouwd en men heeft de premie
binneD, heeft men met het Rijk wei
nig meer te maken. Hat eenige, wat
de Regeering verlaDgt, is de zeker»
heiJ, dat het huis iniDStens 15 jaren
voor woniog zal bestemd blijven en
hiertoe meet men zich schriftelijk
verbinden. Men mag dus vaD de
woniog geen schuur of pakhuis
maken. Doch om zich daartoe te
Ik zie de o toyaooe, uwe dochter
oiet I Ik wil dat «Ij de zoneo der groote
republiek koms dieneo. De Franeohtnan is
altijd hoffilyk j«gens de vrouwen.
Maar ditmaal bad meester Link deo
moed van te liegen, eo Sansculotte vlak in
de oogeo ziende, antwoordde bü atontweg:
Mijne dochter is niet in Antwerpen
zü is op dit oogenblik bij bare moei in
Middelburg.
Gij liegt. bulderde de officier.
Blond Marieke iz hi»r I
Wat ik gezegd bab, is de waarheid,
antwoordde Link tamelijk kalm.
Bij da eene eo overdeelbare repnbliek
iodien gij liegt, zal ik> als eeo bood laten
doodschieten. Men spot oiet atrsffilooe met
eeceo Dettigniee, bijgenaamd Publicola. Eo
on marioh I Breng mi) een fleeoh Bourgogne
en esoe fltsoh Cbampagne-mouzm.
De In-tensnt deed eeoige steppen door
de kamer, en bü toeval viel «yn oog ander
maal op bet kleine Maria-beeld boven de
scboow. Hü trok do sabel, die naast zijne
geplnlmden hoed op de tafel lag, uit de
■chede, en sloeg .met eene bouw bet beeld
aan stukken.
Dan zette bij zieh in den leuningstoel,
nam bet z-lvereo komfoor, woog het in de
hand eo mompelde
'l Zal deel makeo van den bnlt 1 De
inliohtingen zijn juist en kostbaar geweeit.
Dat waren omtrent de bijzonderheden,
welke de oude Martha aan meester Marten
kwam vertellen, bij wien Blood-Marieke
dee namiddags selve reeds 'n schuilplaats
bad gezoobt en ook gevonden.
De onrust wae groot in bet buis ven
den klokkenistmaar er werd eene pleister
op de wonde gelegd t Pnblicola bad de
verbinden zal wel niemand bezwaar
hebben. Ook zijn er eokele bepalin»
gen voor het geval men de woning
gaat verhuren. Doch ook deze zijn
absoluut niet bezwarend. Overigens
is men geheel vrij ttn opzichte der
woning: men kan ze zelf bewonen,
verhuren (iemand, die wat geld
heeft, kan dus ook een aantal huur»
woningen met premie zetten) of ver»
koopen, precies zooals men wil.
De beperkte mij toegestane plaats
ruimte laat niet toe hier verder op eeo
en ander in te gaan. Wie er meer van
weten wil, kan dagelijks ter secreta»
rie van ondergeteekende alle ge»
wensebte inlichtingen krijgen. De
aanvragen om premie worden ook
voor eenieder geheel kosteloos ter
secretarie in orde gemaakt men be
hoeft enkel de te gebruiken zegels te
betalen, 2 van 50 ct. en 1 v. 30 ets.
Ook moet men zelf voor het bouwplan
zorgen, dat in drievoud moet worden
overgelegd bierbij moet men dan
voegen eene globale raming der
stichtingsKosten, dus weten mede te
deelen, wat de woning ongeveer zal
kosten.
Alvorens te eindigen moet ik nog
ervoor waarschuwen, dat meu niet
begint te bouwen vóórdat de premie
is toegekend. De bedoeling van de
steunregeling is, het bouwen te be»
vordereD, en dus hen, die anders niet
of nóg niet zouden bouwen, een spoor
slag te geven, om thans wél te bou»
wen en niet uit te stellen. Aldus stelt
de Minister van Arbeid zich voor,
door mede te werken tot eene
buitengewone vermeerdering van het
aantal woningen, op krachtige wijze
spreekt dei halve vanzelf, dat de
Minister er niets voor zal voelen, nog
bij te dragen voor woningen, die
reeds in aanbouw zijn en die er dus
toch zullen komen als men dus reeds
begonnen is met de stichting der
woning, is premie zoo goed als uit»
gesloten.
Mijn wensch is ten slotte, dat
zeer vele arbeiders en kleine midden
standers van deze gunstige gelegen
heid om op goedkoops manier zonder
veel moeite en zonder verderen adini-
nistratieven rompslomp aan een eigen
woning te komen, zullen gebruik
maken. In een plattelandsgemeente
als Venray moet het daarheen, dat
juist vooral de arbeiders en kleine
middenstanders een eigen woning
sohoone kamer- in Liok's bnis aan eeo
hooger geplaatst officier moeten afstaan en
•ie eerste was ca naar bet zolderksmerke
verhuisd, en bad wat miDder -noten op
zyoen zacg-' gekregen, zooals het spreek
woord zegt.
Ook bad de commandant Cordoenet, een
flink en jong man. die na de schooce
kamer betrok, meester Link ter zyde ge
roepen en hem in het oor gefluisterd
Vertrouw dien fislt vao bet zolder-
kamerke niet I
Maar Pnblicola h*d hem. 'i was waar
ook, op zyoe beurt gezegd
Pas op voor di6n grooten schurk daar
io de soboone kamer.
Op welke wederkeerige waarschuwing
eene derde volgde maar deze kwam cit
bet gezond verstand van menster Herman
voort, eo was misschien wel de onfeilbaarste
vao alle zij vermaande hem vaderlijk
Vertrouw Doch deze, noon genen ds
beste uit bet nest is nog geen knip voor
de neus waard.
Ja. zoo denk ik er ook over, zeide
de klokkenist, -en ik ben tevreden dat
myo vriend Herman eindelijk al dat ver
lossingswerk helder begint in te zien.
Na voor het oogenblik kan Blond-
Marieke bier blyven maar mijn bu s is
slechts veilig, omdat ik tot du toe vau
inkwartiering bevryd gebleven ben. We
moeten een heenkomen zoeken... Waar
Hoe t Wanneer Ik weet het nog niet.
God zij met ons wat Hy beschikt is wel
beseh'kt.
Blond Marieke beiustte in haar lot; zij
bad nu de verzekering dat baar vader geea
leed zou geschieden. Martha bad het
verzekerd en Martha was een orakel.
krijgen. Er woidt, en terecht, ge
klaagd over den trek van het platte
land naar de steden. Ec de Woning
wet, die duizenden van arbeiderswo
ningen vooral juist in de groote
steden heeft doen verrijzen, heelt
dezen trek wel eenigszins ia de hand
gewerkt, hoezeer hij ook valt te be
treuren. Want de plattelander, een
maal los van zijn zij het ook vaak
schamel eigendom en huurder gewor
den in de stad, ondergaat al spoedig
eene voor hem nadeelige verandering.
De band, die hem bindt aan zijn ge
boortegrond, wordt dagelijks losser
en een kleinigheid is dan voldoende
om hem geheel stadsproletariër te
maken, waarvoor hij niet is in de
wieg gelegd en als hoedanig hij zich
dan ook slechts hoogst zelden ge
lukkig zal gevoelen. Juist daarom
is derhalve deze nieuwe steunregeling
zoo toe te juichen, omdat zij de
mogelijkheid opent, dat er weer in
hoofdzaak bewoners komen, die aan
hun woning en grond gehecht zijn
en er zich voor verantwoordelijk
gevoelen.
L. VAN HAAREN
Secretaris Venray.
die zich met ingang van 1 April
a. s. op PEEL EN MAAS abon-
neeren, ontvangen de nog voor
dien datum verschijnende num
mers GRATIS.
VENRAY, 12 Maart 1921
Mut genoegen kunnen wy melden,
dat onze dorpsgenoot de Heer J. Camps
aan de Universiteit te Utrecht slaagde voor
Mr. in de R*chceo.
Biykens het ontwerp Zomerdienst
ier Spoorwegen zal de trein, welke tbaDS
ten j 11,12 voormiddag naar Nymegen
vertrekt, vervroegd worden tot 9,56
voormiddag.
-- Voor het Gerechtshof te 's Bosoh
s'onden in hooger baroep terecht
P. B M. J. eo P. A alleo te Venray
beklaagd v*d 'mishandeling van J. Jennes-
kens alhier, gepleegd met Oirlosche
k6rm'a.
E scb voor No. I en 2 vrijspraak en
voor No 3 zes maanden gevangenisstraf
Geë sebt werd verwerping van bet cas-
Het ba s vau den klokkenist, in eene
eenzame straat, nabij de Si Aodris-kerk
gelegen, was zeker op verre na zoo sier
lijk niet als dat vaü meester Link 'i waa
daarbij maar eene kleine woning met een
lage deur en een enkel venster aan de
straat.
De bouteD gevel, waarin men nog twee
vensters opmerkte, was grooteodeels door
een milden wyogaard begroeid, hetgeen
in deo zomer een vriondalyk gezicht aau
bet bniske gaf, en de twee hoogste vens
ters allerliefst omlijstte.
Binnen, als men van achter een wind
scherm van oud goudleer te voorsobyn
was gekomen bevond men sich in een
vertrek, met rood steenen vloer en door
eene biezen mat belegd rechts zag men
de schouw en nabij deze de tafel met
vier zwarte pooten links eene claveoim-
bei, waarop eenige pakken muziek, uit de
zangspelen Z mer et Azor, Blaise et Babet
R chardcceuf de Lion, de muzikale mees
terstukken van dien tyd, alsmede eenige
boeken.
Op de tafel sag men bet koperen komfoor
en de tinnen bierkan, en aan den muur
hiogeD gekleurde gravuren in zwarte lijs
ten gezet, uit de geschiedenis van Genoveva
van Brabant.
Eqd klein venster, met een paar ge
kleurde ru tjes, gaf uitzicht op een kieiue
binnenplaats, waar meester Marten des
zomers bloemen kweekte, al piepte dan
ook schaar een zonnestraal^? tot daar
door maar nu, in den winter, zag men
er oiets dan de naakt blinde an alge-
bolsterde muren van bet aobterbuis des
buurmans
Wordt vervolgd,