Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. Plicht boven alles. Vergadering R.K. Bond voor Groote Gezinnen "FEXJITiLETON Zaterdag 4 December 1920 41a Jaargang. Na 49 PEEL EN MAAS abonnementsprijs PER KWARTAAL voor VENRAY 65 c. franco per post 75 c. voor het buitenland bij vooruitbetaling 95 c. afzondert, nummers 5 c. Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAT. Tel. No. 51 PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—6 regels 45a elke regel meer T, c. Afd. VENRAY Zondag «8 Nov. 1920 Ruim kwart over 7 opende de.voor* litter de vergadering met den ohristelijken groet. Hy betreurde'de slechte zeer matige opkomst en stelde den «preker van dezen avond, den heer vao Alphen aan de verge» deriog voor. Vervolgens las de secretaris de notulen der vorige vergaderipg voor. wat den beer M ohels aanleiding gaf te klagen over de alechte ontvangst van -de Familiebode". De voorz 'ter merkt op, dat dit met de notulen niets heeft uit te staac en zal dit plint later besproken worden. De notulen werden goedgekeurd. De heer Winters zegt. dat hij uit de no'ulen vernomen heef', dat er io de vorige vergadering geklaagd is over wonmgboow. Hij heefi graag dat men met gegronde aanmerkingen voor deD dag komt, maar by vindt bet treurig dat men bier komt zeggen: Jan heeft van Piet en deze van Klaas en die weer van een ander geboord dat de beer Winters dit of dat gezegd zou hebben. Hy en de secretarisde heer Jacobs, doen al wat in buo vermogen is, om eenieder te helpen en by dm ft dan ook gtu uit te verklaren, dat de woningen aan den Maasbeezer weg op de eerste plaats voor groote gezinnen zyo, maar er kunnen zich feiten voordoen, die een struikelblok zyn. bv. te booge huur of iets dergelijks De beer Lenssen brengt als lid der com missie van onderzoek verslag mt over de boeken ea rekening. Alles was in de beste orde bevonden en by meent dao ook de tolk der gebeele vergadering te zijn. als hy den secretaris-penningmeester hulde breDgt voor zyn accuraat beheer. Applaus, Van de afdeeling Veolo was een sebrij» ven ingekomen tot aansporing voor deel» name aan de gesloten retraite. Vao 22—25 Jan. 1921 wordt er bij ge noegzame deelname eene gebonden op Man» reaa voor de leden van dezen bond. De kosten bedragen f 10- Aanmelding dient te geaohieden voor 5 Dec. a.s. De Weleerw. beer Dinckels zegt, dat *oo de prys van f 10 te hoog mocht zyn, vcor sommige leden, zy gerost bij hem kannen komen Hy is penningmeester van dan retraitepenDiDg en zyn kas is ruim voorzien. De voorzitter wyst er op, dat aanmel ding voor Zondag moei gencbieden. Nog moet de voorzitter «9n verzuim herstellen. Hij heeft namelijk vergeten mede te deelen. dat de Zeereerw. heer Pastoor door ziekte verhinderd is, de ver» gaderiog by te wonen, iedereen die meer de vergadering bezocht en die weet op welke geanimeerde wi]ze Z E deze weet te boeien, zal zijne afwezigheid betreuren Moge hij spoedig hersteld zijo. Ook de geest, adviseur is wegeDS uit- •tedigheid verhinderd de vergadering by te wonen. Het verslag over den Centralen Raad wordt aangehouden tot een volgende ver» gaderiog Vervolgens geeft de voorzitter het woord aan den heer van Alphen. Wy allen zyn bier gekomen, aldus be gint spreker, om ons in eeD aangename stemming te laton leiden en die stemmiog zal des te aangenamer syn, nu bet fe be spreken onderwerp loopt over -kinderen" Welk ouderhart popelt niet van vreugde bij de gedachte aan zijne kinderen, Troos gennneo op. Ea dit was noodig. want ook in het Zuiden nam, dank zy het immer voort woekerende socialisme, het kwaad toe- De Bond stelt zioh ten doel le bestrijding der beperkiDg van het kindertal, 2a strydeo voor de ontlasting vao de groote gezinnen. Wie is de sobuld der bovengenoemde misstanden teloos is dan ook de toestand in een In vele gevallen de vrouw self. Niet de kinderloos gezin. De moeder treurt 07er vrouw die men vrije vrouwen plaegt te de telkeDs vervlogen hoop. de jonge man, noemen, die opkomen voor staatsgelijkheid over het steeds ledig vinden der woning, deze niet, zy zouden by ons bet boofd Da gedachte aan kinderen is de poëzie, stooten. is de olie in da levenslamp. Hoe menige Maar zie eeDS in eigen kring. Men ia dichterziel werd door de gedachte aan liever fabrieksmeisje dan kindermeisje, kinderen oDtroerd. Spreker citeert Gnido liever kantoorjuffrouw dan kinderjuffrouw, 3ezolle. Declerk an andere Nederlandsebe staat liever in den wiokel dan in de keuken dichters, dooh plaatst Daast deze een Meo is liever moeder van een klein, dan goddelooze wereld. van een groot gezin. De maatschappij Doemt zich obristen De uithuizigheid heeft ook onder de dooh draagt den naam ten onreobte, de vrouwen grooten omvang aangenomen, merscben beroemen zich er op christenen Men zie de vrouwen, die zich vooral in te zijn, doch leven als de beideneD. de steden op straat bevinden, ongegeneerd Het help nzelven is bet verlagende en; is het merk, los de kwaliteit. -a- iJ~- ds voorheen geldende eerbare uit meDscbonteerende middel geworden, waar door iD de laatste 50 jaren bet geboorte cyfar zoo schrikwekkend is gedaald. Wat baten alle sociale wetteD om menscben loven te beschermen, zoo het geboortecijfer daalt. Sticht, zoo roept spreker uit, stioht woningbouwvereenigingen, bouwt herstel lingsoorden, vacantiekolonies, ziekenhuizen en zoo meer, zoo de broo opdroogt waaruit bet nageslacht ontspruiten moet. Wat baat dao dat alles 9 Het geboortecijfer is nimmer zoo sterk gedaald dao io de twee laatste jaren. Er worden meer huwelijken gesloten en toch miuder kinderen geboren. In steden miDder dan op bet platteland, by de rijken minder dan bij de armen. Thans is hst geboortecijfer by 2 vjjfde van bet Nederlandsebe volk reeds 1 derde minder dan 30 jaren geledeD, Hetfc niet dokter Kltipool, een der Katholiake Rotterdameche Raadsleden, by de behandeling der jongste begrooting aangedrongen op bet overleggen van sta tistieken, teneinde met meer juistheid te kunnen nagaan in welke lagen der bevol king bet kwaad het meeste schuilt. Over deze sobrikbarende toestand moet men ernstig Dadenken de ongeboreo vrucht en de maatschappelijke zwakke lingen, die laaghartig hunnen plicht ver zaken. beschermen. God sprak: Laat ons den menscb makeD naar Ons beeld en gelijkenis en toen Hij Hem gemaakt had, sprak Hy gaat en vermenigvuldigt u. Zoo lief moet de menscb bet kind zyo, dat hy evenals weleer Raohel in de H. Schrift uitroept: geef mij kinderen of ik sterf. Moest er dan niets gebeuren om aan dat heillooze voortwoekerende kwaad paal en perk te stellen. Zeer zeker, en eenige huisvaders uit Nymegen en Enschedé kwamen op bet denkbeeld bet heerscheode onrecht te be. stryden en richtten den bond voor groote 18. Clara, ik dank je voor die woorden antwoordde de ingenieur, baar zaobt naar de bank geleidend, waarop zs beiden plaats namen. Ik wist. dat je mijn ge drag zou goedkeuren, dat ik, door te ban delen sooals ik gedaan heb, je beter waardig zou blijven dan door myn plioht te veriaken. Het heeft my een zwaren strijd gekost, maar de gedachte aan u heeft mij overwinnaar doen blijven. En mets is mij grooter troost geweest in de heproe ving. die God mij overzond, dan de woor den, die je zooeven tot mjj gesproken hebt. Clara, nu durf ik nog hopen. Eduard, ik heb in de treurige dagen dis achter ods liggen, altijd aan je gedacht •n op je gerekend, ook toen Van Dieren de. onbeschaamdheid had, aanzoek te doen om J mijn hand. Heeft hy dat, Van Dieren f vroeg de] ingenieur tamelijk heftig O, het is eeu nietswaardige, 9by beeft allerlei verdacht- makingen omtrent my verspreid. Nu be- t grijp ik, wat by daarmee voorbad Eoj wat hebben uw ouders geantwoord Ik had er met vader over gesproken antwoordde Clara, vermijdende van baar moeder te wagen, eo die gaf mij vol komen gelijk. O, Eduard, je zou vader niet meer kennen, zoo is bij veranderd. Door syn iiekte is hij geheel tot inkeer gekomen. Mijnheer pastoor heeft dikwijls en lang met hem gesproken, en mser dan eens beeft vader mij gezegd, dat bij er spijt van had. De goede man beeft veel geleden, voegde C'ara er by, by had het uit liefde tot mij gedaan, Eduard hij nam het zoo zwaar niet op. |hy zag er zooveel kwaad niet ia. Maar du is het bem duidelijk ge worden. dat bij u tot verzaking van uw plioht wilde verleiden, en hij acht u hoog, dat je daaraan weerstand hebt weten te biedeD Clara, wat je daar zegt. geeft mij het geluk terug. Als je vader zoo gestemd is. tal hy) mij ook uw band niet weigeren. Maar waarom beb je me niet een enkel woordje daarover geschreven 9 vroeg hij licht verwijtend. Je wist toch, dat ik ongelukkig moest syn, dat ik niets liever wensebte dan te vernemen, dan dat nw ouders mij weer in genade "zouden aao nemen. Ik durfde niet schrijven. Eduard, antwoordde Clara, de oogen neerslaande ik vreesde-., ik dacht.., ik was nu arm, en... Dat pijnlijke woord wilde niet nit baar keel. Ben je nu overtuigd. Clura. viel de ingenieur baar haastig in de rede, dat ik de oude ben gebleven 9 Gy zyt mijn goede, Ueve Clara van voorbeen, en ik ken geen hooger geluk dan n als mjjo vrouwtje naar bet altaar te mogen leiden. Clara stond op. Ednard, ik durf niet langer blijven. Vader, die byna geen oogenblik zonder my k&o. zal al ongeduldig beginnen te worden, dat ik zoolang weg blijf Het is veor de eerste maal sedert... zy hield een oogenblik op sedert 4 Ook drukkingen als in blyde verwaobting of in gezegende omstandigheden worden ver vangen door in positie zyn of bet loopt mis. Het loopt mis. wil zeggen, dat het vrou welijke figuur leelyker wordt, dat kan. dat mag niet, zulk een offir wil de vrouw niet breDgen. Maar de vrouw, die terwille van bet kind geeD offers wil brengen, be lijdt Cbristns met den mond maar niet met het bart. Voor den man klinkt bet beel mooi •voor de kindereD bet brood verdienen" maar zyo bem de kindereD ook vaak een blok aan het been. Wordt er tegen woordig bij bet sluiten vao huwelijken meer gelet op geld dao op dengdeu en acht eeu vader bet geen lot nit de loterij, wanneer zyn zooo kennis beeft met een ryk meisje, met weiDig of liever nog zonder broers of zusters. Laten wij ons niets wijsmaken. Heeft eeu oud liberaal minister, wien de Nieuw Malthuaiaaneche Bond ^Koninklijke goed keuring dankt, niet- zelf gezegd dat er meer ongelukken voortkomen uit kleine, dao uit groote gezinnen. Men vreest voor overbevolking, maar zie Daar Fraokryk, dat voor den oorlog reeds de droeve gevolgen derkinderbe perking onderviodeod, tbaos overate graven tyner gevallen zonen naar wiegen oitziet. Wanhopige pogingen wordeD daar aan gewend om bet te herbevolken. premies op het moederschap gesteld enz. Men zie naar België, vooral naar bet Walenland, waar het sterfte cjjfer reeds bet geboorte cyfer overtreft. Niet anders is het gesteld aan onze Oost grens, waar een overwonnen volk ter neder ligt Hebbeo de gezamentlijke Duit» scha bisschoppen zich niet verplicht gezien eeD beroep te doen op bet Du tscbe Volk, bet te waarschuwen tegen den dreigenden ondergang, nu men in dat laod zelfs straf» feloosheid vordert voor bet verstikken der ontkiemende kiodervruebt. weken, dat ik een wandeling gemaakt beb Onwillekeurig was ik dezen kant uitgegaan o! neen, last ik bet je rechtuit zeggen, ik wilde de plaatsen weerziet), waar wy vroeger zoo ge'okkig waren... En bet nu weer zijo, viel Eduard baar vroolyk in de rede Ik moet nu naar mevrouw Van Bom... Ik vermoedde het wel. dat je daarom hier was Ze is zoo goed voor mij geweest cd Truus en Willem ook. Mag ik aan vader zeggen, dat ik je ontmoet heb 9 Zeker, en als je Let goed vindt, sa' ik bem morgeD een bezoek brengen. Ik hoop, dat wij weer goede vrinden zullen worden.) Toen Ednard tien nainnten later by me> vrouw Van Bom Kwam, was deze waar dige dame hoogst verwonderd, den ioge» nieur soo opgeru'md te zien. Het was baar zwak. van verrassing en pakkende ont< kooopingeo te houden. eo nu kwam een vaag vermoeden by baar op, dat iemand voor wae geweest. Je ziet er zoo opgewekt uit of je naar een bruiloft moet, Ed. zei mevrouw, je eigen bruiloft, bedoel ik. Die boop ik spoedig te vieren me vrouwtje, antwoordde de ingenieur. Maar dan moet iemand. Ik beb Clara gesproken, zei Eduard, om aan mevrouws oozekerheid een einde Ite maken, Clara geaproken I Waar 9 Io het LinJenbosoh. Ik wae hier I vroeger aangekomen dan ik u bad bericht en daar ik vreesde n te derangeeren, besloot ik bet bosob, waaraan voor my zoo menige herinnering verbonden was, nog eens door te wandelen. Heel toe Ea Eogeland, al niet beter Ea ons eigen land. Heeft niet Dr. Auasems mt Utrecht als zijne meeniog te kennen gegeven dat bet grootate gedeelte der niet geloovige doktoren het nieuw malthusianisme is toegedaan. Ea de practyken van sommige vroed vrouwen en de zich noemende deskundige 9 Heeft niet de offioier van justitie vao een onzer rechtbanken nog onlangs niet verklaard dat de grootste helft van ods volk abortus provocates niet meer als misdaad beschouwt. Ons volk wordt ook in bovenbedoelde richting voortgestuwd. Geen grooter onheil bedreigt de toe komst dao het Nieuw Malthusianisme, opgekomen in révolutionoaire hoofden, die zelfs zoo ver willen gaan de sabotage der natuur te stellen naast de sfbotoge der maatschappij en daarom in Fraokryk hebben opgericht wat men daar noemd »L* gréve des Ventres". Wie bet kind bezit, bezit de toekomst en ook daarom verdient de Bond van Groote GezioDeo ons aller steun. Gezamenlijk moeten wy eamenwerken ook zij die slechte 1 of 2 kinderen hebben. Wij moeten het veld met vry geven aan onze tegenstanders, die traohteD te ver nietigen. betgeen wy opgebouwd hebben. Ook de maatschappelijke toestand der Groote Gezinnen mag niet vergeten worden. Io veraohillende bedrijven wordt reeds rekening gehouden met bet kindertal eo spreker waarsohuwt dan ook tegen de socialisten, die dat rekening houden -fok premie noemen. Het spijt «preker dan ook dat hy in het ochtendblad vao heden morgen der Maas* bode iets gelezen beeft over de honding der katholieke onderwijzers Door eenige hunner is de kindertoeslag betiteld als fooienstelsel, een woord dat nooit door eeo Roomiohen mond moobt zyn gesproken. Of de kindertoeslag wordt gegeven by le of by bet 4e kind is om bet even. Beide stelsels zyn te verdedigeo, ook volgens de H, Sohrift, die niet spreekt van loon by bet le of 4e-kind, maar die uitdrukkelijk zegt dat elke arbeider zyn loon waard is. Nog bespreekt de beer v Alphen de op voeding der kiDderen. Hy wyet op den Limbargacben werkman kamerlid, H Hermans die de opriobting van ouders» bonden bepleff. Waaraan is do tegenwoordige luobte» loosheid toe te schrijven, ondanks geiste- Iyke verzorging eo leerplichtwet. Voor een groot deel daaraan, dat tot nu toe, sobool, kerk, patrooaat en huisgezin de opvoeding te veel van elkaar gescheiden ter hand temen. Er moet meer contact komen en daartoe kunnen ouieriavonden veel bijdragen. Nog veel zegt spreker, zon ik kunnen aanvoeren tegen bet te vroeg van aohool af nemen der kinderen om beo te bestammeD >r fabriek of om te worden loopjongen of loopmeieje. fabriek en straat zyo het verderf der jengd. Laat toob iedereen doordrongen syn van bet groote ent van onzen bond, alle stan den hebbeo belaoglrij oozeu bood en over» valhg ontmoette ik daar Clara, en... Nu, en 9 Zy vertètle my, dat haar vader tot betere gedachten was gekomen en dat u zoo goed voor haar was geweest. Wat hebben wij u veel te danken, mevrouw, «ei de ingenieur bartelyk. Ais wy uw eigen kinderen waren geweest, had u niet méér voor ons kannen doen. Deze woorden verteederden het gemoed van mevrouw Van Bom, die een beetje ontstemd was, dat een ander baar de ver rassing bad afgesnoept. Ik beb gedaan wat ik kon. De ge dachte, dat jij en Clara, die een zoo mooi paartje vormdet, niet gelukkig zoudt' zyn. was my onverdraaglijk. Met mynheer Verstraaten was ik betrekkelijk gemakke lijk klaar, daar mijnbeer pastoor bisr het voornaamste werk gedaan bad. Zyo ziekte ia beel heilzaam voor bem geweest want bierdoor ia hy tot nadenken gebracht en zag met Gods balp zyo misslag ln. Moei lyker ging bot met mevrouw, wier ge kweste eigenliefde het erkennen van baar ongelijk moeilijk maakte. Ik dntf niet verzekeren dat ik ten opzlohte van haar al teD volle geslaagd beD, maar hoofdzaak is voor het oogenblik, dat Van Dieren's aan- iook met een weigering is beantwoord Clara sprak my over hem. zei de iogeoienr. Hoe ie het mogelijk, dat by bet beeft durven wagen 9 Durven wagen 1 viel mevrouw Van Bom bem io de rede. Hy vertelde 'overal rond, dat by met Clara Verstraa- S ten zou gaan trouwen. De Veretaaten's waren blij, dat ze bem tot schoonzoon konden krijgen, eo dergelijke praatjes meer. Clara had aan Truus geiobreven, denk vooral dat »wia het kind redt, een geslacht bewaart Donderend applaus. De Voorzitter breDgt spreker nartelyken dank, by hoopt dat bet niet de laatste maal tal zyn dat deze in Venray op is ge treden, bet gesprokene zal ons eeDd bly- vende berinnering zyn. De heer R Lemmens beeft met genoegen gazien dat er een verslaggever tegen woordig was, het ie eene .hoogst nuttige en leerzame lez'mg geweest, en hy verzoekt den verslaggever zyn verslag zooveel moge lyk nit te breiden. De Voorzitter sluit zich geheel by de woorden vao den beer Lemmens aan en Mrbaalt het door dezen gedane verzoek. De verslaggever verklaart zich hiertoe na eenig beraad bereid, doch wyst er op dat het geven van volledige verslagen van sommige partiouliere vereenigingen wel eeDS tot verkeerde gevolgtrekkingen heeft geleid en hem kwalijk genomen werd. De Heer Willems-Floet vraagt waarom de groote gezinnen moeten wachten op de nieuwe woningen terwyl jongehuwden voorgaan. De Voorzitter zegt dat de4Heer Winters, even afwezig, aanstond «ah antwoorden. De beer Odenhovep dringt aan op meer- dere^actie doorj den bond hetgeen de Voorzitter toezegt. De Heer Winters io de zaal terugge keerd wordt door., den voorzitter op de hoogte gebracht- van de vraag door den heer Willems-Floet gesteld. Dezs voegt er aan toe, dat.aan sommige yekoud eene woning geweigerd is. De heer Wiotere zegt dat er nooit iemand eene, woning geweigerd is, iedereen die zich aan meldt wordt op de lyst ge- plaats maar het^ Bestour beslist en bet is bier niet de plaats daarover verder uit te weiden. De beer Odenhoven vraagt of by ge- Iyke aanvrage de inwoners voorgaan. De heer Winters antwoordt dat da woniogen voor een ieder beschikbaar ge- eteld moeten worden en de.iowoóers van Venray zeker niet achterstaan by vreemden Maar het Bestaar heeft tot taak alles^na tegaan wat by verhuren den doorslag kao geven, men Jate zulks dus gerust aan het Bestuur over, dat naar bestvermogen zal bandeleo. De beer Odenhoven vraagt of alle toe gezegde woningen ook werke'.yk gegeven zyo. De Heer Winters antwoordt dat hem bet tegendeel niet bekend is. bet Bestaar beeft nooit zyo gegeven woord gebroken. De beer Mtcbels vraagt of het loon dat verdiend wordt by bet aanvragen eener woning moet worden opgegeven. De Voorzitter meent dat de woniogkwes- tie feitelyk niets met deze vergadericg te maken heeft, daar over dieDt eene aparte vergadering belegd, hy wenscht de discutie hierover te sluiten. De beer Winters, vraagt wyl het hier gaat om een helder lioht over deze zaak te verspreiden nog even het woord en zegt dat de Minister uitdrukkelijk opgave van loon verlangt ter vaststelling van mtnimun huren. en die kwam er met my over spreken, maar ik bad het al van de buitenwaoht geboord. Ook Willem Broekman was er van op de;hoogte. en toen hebben wij met ons drieën gedelibreerd wat ons te doen stond. Het slot was dat ik naar de Ver- staaten's ging en eeD lang en ernstig onderhond had met mevrouw. Ik wist, dat baar op Clara's hand was en van Vao Dieren niets wilde weten Je weet ik ben een oude vriendin van mevrouw Veretraaten eo kon dus ronduit met baar sprekeD. Dat heb ik gedaan ook. Iu 't eerst was te erg stug eo verzooht uij, mij niet in baar huiselijke aangelegenheden te mengen, maar toen ik haar op de praat jes van Van Dieren atteot maakte ik moest daar wel partij van trekken be gon ze het toob onaangenaam te vindeD, dat bij zich zoo zeker van zyn zaak toon de. en was <ze gep queerd, dat hy beo in zyn haüd verklaarde te hebben. Ik bad ze in baar zwakke zyde aangetast, dat merkte ik heel goed, en maakte er gebruik van, om Van Dieren de volle laag te geven. Al was by een eDgel geweest, dan zon ik bet nog gedaan hebben om jon en om Clara, besloot mevrouw VaD Bom openhartig, maar by is een schurk, en indien ik een dochter bad, :ou ik ze bem voor geen geld vao de wereld toevertrou wen. Om op mevrouw Verstraaten terug te komen, het einde dat ze my beloofde, Clara volle vrijheid te laten. Dat was voorloopig voldoende, en voldaan ging ik naar bnis. Nn moet jy zelf het werk vol tooien en morgen eeo visite gaan maken bij de Veretraaten'e. Wordt vervolgd.

Peel en Maas | 1920 | | pagina 1