Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. De nieuwe schoolwet De schrik der wegen. Wat Duitschland zal moeten betalen. Een avontuur van een Amerikaansch jager. Gemengd Nieuws. Zaterdag 10 Juli 1820 41e Jaargang. No 28 ABONNEMENTSPRIJS PER KWARTAAL voor VENRAY 60 c. franco per post 70 c. voor het buitenland bij vooruitbetaling 90 c. afzonder!, nummers 5 c. PEEL EN MAAS Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY. Tel. No. 51 PRIJS bfc'H ADVERTENT1EN i van 1 —6 regels elke regel meer 7* e. Wat alle ouders ervan moeten weten. lingen, teekenen, lichamelijke opvoe-j ding, talen en wiskunde. DekenDis| I deter vakken is in het diploma B I)e gewone lagere school tal niet j meer ces, tooals thans, maar teven ledjvren habben. D.i gemeenten tijn bevoeg 1 een achtste leetjvar in te voeren, des- verkietende met het terende lee jair in óóo aftonderlijk gebouw onder te brengen. In de eerste tes jaren tal geen Fransch meer worden onderweten.| De leeftijd van toelatiDg tot de j lagere school tal voor openbare en bijzondere scholen gelijk tijn. Het godsdienstonderwijs tal op de gewone schooluren gegeven worden, i Het maximum aantal leerlingen j per klas wordt oDgeveer 35 De gemeenten zijn verplicht ge- legenheid te geven voor herbalings- onderwijs, als zich daarvoor ten j minste tes leerlingen aanmelden. Ze moeten openbare scholen stichten, als de ouders van tenminste twaalf leerplichtige leerlingen dit verlangen. Ze mogen een bestaande openbare school niet opheffen, zoolang die nog door acht leerplichtige kinderen wordt bezocht. De bijzondere school zal vrij zijn uit eigen fondsen surnumeraire leer krachten aan te stellen. Ook kan ze uit die fondsen bijv. den ouders res titutie of reductie van schoolgeld geven, schoolreisjes organiseeren, de schoolgebouwen versieren, prijzen uitdealen enz. Behalve het Rijksschooltoszicht, voortaan bestaande uit ho fdinspec- teurs, inspecteurs en schoolopzieners wordt hel toezicht uitgeoefend door plaatselijke commissie's, bestaande uit vyf of een veelvoud van vijf leden: a. een ouder, die een kind op de openbare school heeft, b die een kindop de bijzondere school heeft; c een onderwijzer aan een open bare school,- d. een onderwijzer aan een bij zondere school en c. een vijfde lid. Bovendien wordt voor elke school een ouderscommiasie van vijt ledeo ingesteld. De gemeenten moeten, zoowel voor openbare als bijzondere scholen, ge bouwen verschaffen. Besturen van bestaande gebouweD voor bijzonder onderwijs kunnen de gebouwen verkoopen aan de gemeen te, of er een huur van 61/2 pCt. per jaar van de waarde voor krijgen van de gemeente. In beide gevallen wordt de waarde gescbat naar die op 1 Juli 1914. In plaats van hoofdonderwijzers (essen) en onderwijzers(esseD) tullen er zijn houders en houdsters van de A-akte (lagere? en houders en houd iters van de B-akte (volledige be- Toegdheld. Om tot een kweekschool (B) cf een opleidingsschool (A-akte) te wor den toegelaten, moeten decandidaten het einddiploma van een m.u.l.o. school hebben, oi drie klassen van een H.B S. of gymnasium hebben afgeloopen. De kweekschool opleiding (B) duurt vijf jareD; de opleiding voor A is korter. In den regel zal dus een onderwijzer niet voor zijn Slstejaar voor de klassen met 9jarige en oudere kinderen komen. Akte A geelt alleen recht tot het lesgeven in de drie lasgste klassen. Voor de lagere school zullen geen afzonderlijke akten bestaan voor De salarissen worden niet meer in f de Schoolwet, maar in een afzonder- lijk Bezo|digingsbes'u:t geregeld. j De wet schrijft voor bespreking var. de schoolzaken tusachen ho 4d en personeel, terwijl in beginsel het ambulantisme is afgeschaft voor openbare scbo'eo met uiUonderings mogelijkhedeo, voor de bijzondere scholen kan het bestaan blijven. De gemeenten zulten bevoegd zijn reserve-leerkrachten aan te stellen. Voor het geven van Fransch, Duitsch of Eogelsch aan de U.L.G. school zal een afzonderlijke bevoegd heid noodig zijn. De leeraren aan deRijkskweek scholen moeten dezelfde bevoegdheid hebben als de leeraren aan de H. B S. met öjarigen cursus; er zijn echter uitzonderingsmogelijkheden, wat in de praktijk zeggen wil: voor zoover er bevoegden zijn. Er is maar één klacht over de toe nemende onveiligheid ODzer wegen. De motor viert daar zijo tirannieke heerschappij over alles wat zich be weegt. De auto-hooro toet, gilt, fluit, snerpt en bromt 1 Ruimte Alles aan kantDe auto passeert. Die schrille kreet van den chauffeur was een bevel ban hoog en laag, aan groot en klein. Een bevel, waarvan de niet stipte en directe nakoming met den dood kan gestraft worden. De auto snort en jaagt, de motor flitst voorbij. Zij staan voor niels Zij kennen hun onweerstaanbaarheid zij zijn zich bewust vao den doode» lijken schrik dien zij verspreiden. Zij weten, dat men te kiezen heeft tu88chen onderwerping of verplet» tering. Zij kennen hun macht en maken er maar al te zeer een schan» delijk misbruik van. Wonen aan een drukken, mooien weg beteekent in oneen tijd: gedwon gen zijn te leven in stofwolken 6d benzinestank. Te wandelen of te fietsen op een heerlijken singel of een prachtigen landweg, beteekent: voortdurend be» dreigd te zijn om links of rechts te verdwijnen. Beteekent voortdurend bedreigd worden met een zeker doodsgevaar. Motor en auto staan boven de wet. Stof moet zooveel mogelijk vermeden luidt bet hygiënisch voorschrift. Is zeer nadeelig voor de adembaliDgs» organen, bevordert de gevreesde tuberculose. De openbare gezond» heidsJienst geeft allerlei voorschriften en slooft zich uit Het hoornsignaal der auto klinkt als een satanisch hoongelach. De auto spot met den hygiënist en werpt het menschdom brutaal en straffeloos betgeu van stof en modder in 't gezicht. In een eenigszins moderne stad mag een boer op den dag geen wagen mest vervoeren. Bederft de lucht, geeft zoo'n reuk. Maar de autoeu de motor Staan buiten en boven die verordeningen en verpesten dag aan dag de drukste straten met bun ben» zinestank. Wie doet ze wat En dan die haast, die razende haast Waarom f Wil men' 't publiek soms den in» druk geven 't zoo druk te hebben Denkt men de menschen te bedotten en zoo wijs te maken, dat zijn tijd zoo kostbaar is Laat men die pogingen dan gerust staken. Het publiek weet heel goed, dat een aanzienlijk percentage der voorbijvliegende heeren en dames gewoonlijk tot't gilde der leegloopers behooren. die niets te vorlgjten heb» ben en dus heelemaal geen haast behoeven te maken. Maar dst is 't ergerlijke in die moderne male van woest gejakker, dat juist zij, die 't minste ie doen hebben en wellicht nog oooit iets nuttigs uitvoerden, 't schandelijkst de macht der auto misbruikeD. Op onze wegen heerscht een auto» en motorterreur. Als ergens een meerderheid plomp verdrukt wordt door een minderheid, dan is het op onze strateD, De meerderheid van 't meDschdom te voet staat vrijwel rechteloos en machteloos tegenover het schrikbe» wind der benzint-maniakken. Moet dat zoo voortgaan Zijn de »tuffers" de ontrefbaren, de ontembaren, de straatdespoten, door geen wet te binden Het publiek voedt meer en meer een opstandig gevoel, tegen al wat automobielt. Als de wetgever zijn bescherming niet verleent, zal 't zich zelf rechten De wetgever kan veel doen. Waarom eischt men niet van elke auto- of motorbestuurder een examen ten bewijze dat bij zijn vak verstaat? En waarom wordt onvoorzichtig» aeid en overtreding der snelheids- en andere voorschriften niet veel zwaarder gestraft Intrekkiog van het rijbewijs en gevangenisstraf, telkens als ten deze eeDige nalatigheid is bewezen. En tenslotte tal van wegep voor auto's en motors verbieden. Dat deze eens een omwegje moeten maken beteekent voor hen niet veel. Natuurlijk dient óok het snelheids» maximum veel meer beperkt en moet een streng politietoezicht aan eenmaal gegeven voorschriften on» verbiddellijk de hand houden. Eenmaal moet 't er misschien van komen, dat voor auto's en motors afzonderlijke wegen worden aange» legd, zooals thans spoor en tram hun eigen banen hebber, Hooge, zeer hooge belastiog op luxe auto's en dito motorfieiseD kuonen wellicht de fondsen ver» schaffen om langzaam aan met dien aanleg te beginnen. Auto's en motors, mooie en nuttige uitvindingen Zeker Prachtig Maar 't misbruik is lataal Het doodsgevaar moet van onze wegen worden weggenomen. Goedschiks of kwaadschiks, maar 't moet weer veilig worden op onze wegen. voorla jiarlijksohe atoctiDgen tot eeu wis selend bedrag waaronder vijf van 3 milliard elk en andere stortingen. die tot 4 milliard kanoën bedragen; ongerekend den interest bij elkaar 269 milliard aan gouden marken of 336 milliard aan gouden francs. De conferentie te Spa, waarin de voor naamste mannen van Europa bijeenkomen om de toekomst van de Europeeacbe en de overige wereld te regelen, beeft Maan dag een aanvang genomen In een dezer bijeenkomsten met zijn collega's beeft de eerste minister Delacroix bet bedrag van de sommen meegedeeld, die Dnitscblaod aan Belg te betalen sal bebbeD. Zij zijn de volgende: 8 pCt. of 27 milliard in goud in 42 jaar Onder de verschillende posten komen j voor burgerlijke slaobtoffers 660 millioen, militaire slaobtoffers (pensioenen aan we» j duwen enz 2 milliard 72 millioen; ver» j nieling van bosscbeo 200 millioen; ver» woe8ting van bezittingen van provincies en j gemeenten 883 millioen; oorlogsschatting 2 milliard 667 millioen; goederen van particulieren 4 milliard 687 millioen. De totale som, die Duitschland aan de geallieerden zal hebben te betaleo. bedraagt 42 jaarlyksohe stortingen van 3 milliard; B) ne een Amirikaansohe jager van buitengewone grootte en liebaamskrac t, wps eeus, toen by door eeiiige Indianen achtervolgd was, ineen rotsspleet gevallen en had zijo geweer gebroken. Hij was echter voor 't oogenblik van gevaar gered en besloot te biyven waar bij was, totdat ty hun zoeken zouden opgeven. Tood bij zijn schuilplaats onderzocht, be vond bij dat het een natunrlyk hol was, dat geen anderen ingang bad dan de spleet of openirg waardoor by gevallen was. Hy bedankte de Voorziemgh.ed voor deze ge» lokkige ontdekking, daar hy nu in het vervolg een veilige plaats had om zijo bnideD en provisie te verbergen, maar een oogenblik later bemerkte by; dat het bol reeds bewoond mas. Ia een boek zaten twee jaguaars, die zyo bewegingen met glinsterende oogen volgden. Een enkele blik zeide hem dat bet jongen waren; maar een razeudmakende gedachte schoot door zijn breio; het wyfje was uit, waarscbynlyk niet ver; z\j kon elk oogen» blik terugkueren en hy bad geen wapens dan zyn mes en den loop van zijo gebroken geweer, Terwijl hy over zyo gevaarlijken toe stand nadacht, hoorde bij een gebrul. Hij rolde een los rotsblok naar den iDgaog, en bevestigde dit zoo hecht als by koo met andere sleeneu, stak zyo mes op den geweerloop en wachtte kalm het einde af Een minuut ging voorbij toen plotseling een geweldige jaguaar teg^n het rotsblok sprong eu Borne had al zijn reuzenkracht noodig om te voorkomen dat d.t toegaf Beme-kood dat kracht den doorgang niet kon opmen, begon bet beest te krabben en te graven den ingang en baar vreeselyk gebrul word beantwoord door de we'peD. die z'cb op Borce wierpen. Hy wie p ze tern/, maar niet zonder eeuigo leelyke sobramman cpgeloopec te hebben en bet lemmet van zijn mes tas- schen de s'eeoen dooi stekend, brak het af m den schouder vac den jiguaar, die bral» lend wegsprong. Deze pauze was Borne's geluk, daar zijD krachten uitgeput warer, Hij maakte gebruik van dezen tyd, door de hinder palen in geval van aanval, te vermeerderen Bedenkend dat hst gemauw der welpen de moeder hierheen zou trekken en baar woedend maken, sloeg by bun de hersens in met zijd geweerloop Gedu-ende twee u'en kon hij nit'Uiteü van zyn inspanning en hij begon te donken dat bet beest geschrokken was, toen een nieuwe vreeselijke sprong tegen het rols» biok bet eenige dnimen in bet bol drong. Een uur lang worstelde bij, totdat de jaguaar vermoeid en bet gemauw barer welpm niet meer boorend. met tuiveriog» wekkeLd gehnil aftrok De nacht kwamen Borne begon te wan hopen. Er was geen sprake van bet bol te verlaten, want het wilde beest wachtte orgetwyfeld op hem en toch biyven was eveneens gevaarlijk, want bet lange wach ten en de voortdurende icspanniog drukte tya oogleden. Hij besloot te blijven waar bij was en na een uur gewerkt te bebben aan de verster king van den ingang, legde bij zich te slapen, met den geweerloop naast zich, voor 't geval van een nieuwen aanval. Hij bad ongeveer drie of vier uur ge slapen toen hy gewekt werd door een gelü'd, dicht by zyD hoofd De maan scheen en schoot baar stralen door de rotsspleten io de versperring Eeu voorgevoel van gevaar liet Borne niet meer met rost, by wachtte met groo'e vrees, toen bij bemerkte dat eenige kleinere steenen, die bij rondom bet rotsblok ge plaatst bad, naar hem toerolden eu dat de stralen der maan. die io bet bol stroomden du ed dan verduisterd wsrdeu door een er tnsschen geplaatst l ebaam. Het was de jaguaar, die de rota onder» mynde De eene steen na de andere gaf toe. Borce stond op, greep zyo geweerloop eo besloot den aanval van bet beest af te wachteD. In een of twee seconden rolde de zware! •teen eenige voeten bet hol io; de jagnur bracht haar kop voornit, dan baar sobon» dors en tea slotte bracht eeu sproug baar op vyf voet afstand van Borne, die op dit kritieke oogeoblik al zyo krachten verzamelde voor een beslissende slag en haar schedel tot gru-s sloeg. Borne geheel niigeput. dronk wat van haar bloed om zyn do-st te stillen en vertrok Daar zijn makkers om zyn avoo- 'uur os zyn ontdekking mee te deelen. Hel wittebrood vrij, De Minister vao Landbouw hueft m^t ingang van MaanJag 12 dezer alle w tto- broodkaarten cp^ebevea, zooJtt da koop oo verkojp vau wittebrood van*f Maandag der vo'geDde week geheel vrij ^s. Het motorgevitar- DebeerS. Corfage, baDde!sreiz:g<jr rau de firma Korssemakers te Eindhoven, is Zondag te Hedel met zyo motorfie's tegen een boom gereden en dood opgenomen, Aan de grens. Mén schrijft van de grens aan hei Hbid, Wie dezer dagen in bet anders weinig bezochte Dicxperlo mocht komen, zal ver baasd zija in dezen a thoek een centrum vau een eigeiisardig soort internationaal handelsverkeer fca vinden, zoo razend vlug ontwikkeld, dat vele inwoners zelf met weten hoe ze het hebben, wel allerminst bet stationspersooeel, dat de wanhoop na» bij is. Ia den loop der laatste veertien dagen is de hoeveelheid goederen, te Ditxperlo aankomend, minstens bet vaerligvoudige van anders. Kon men bet vroeger op het goederenbureau met een loopjoogeD af □u draaft de stationschef zelf by aankomst van iedoren trein met stapels paarse vrachtbrieven, gele soelvervoar» en oranje, groene en andere bestelkaarten. De goederenloodsen zyn te kleiD; ds wachtkamer ligt tot manshoogto gevold met zeepsoortec, met ontelbare pakken rookertj^s van mm of meer oobekeode merken. Maar belang ijker nog zijo de quanii» teiten koffiebonnen, die in stapels zakken op bet perron Jigged. die per twiDCig. dertig en mzer balen tegelijk wordeo aan» gevoegd. Het moge oogelooflyk schynen, waar is het, dat winkeliertj-s die in Amsterdam eec niet eens «oo byzonder goed figuur zouden maken in de3j Zus eo zoo dwars» straat, bestellingen aan koffie eu zeep ontvaDgeD, waarvoor geen enkel warechu.s zich zou behoeven te schamen. De Dnitscbers, aan den anderen kant, koopen, koopeo, koopen. Wanneer zy zoo welwilieod zijn en behoorlijk -Zoli" betalen aan da sinds Dinsdag bier gesiatiooneerde dertig kommiezen. dan hebben zy da waren oog 50 pCi. goedkoopar dan in da Heimat Werken zy coöperatief, dan gaat bet nog voordeeliger. Voor het gaan naar D.ox-» perlo wordt bij de buren een krachtige propaganda gemaakt •Anf Dach Saderwick is in sommige fabrieken in het Roergebied aangeplakt. (Saderwick is de hulzenreeks rechts van de befaamde greoslyn). Met den avondtrein. zittend op de wa gers 8D hangeDd aan de portieren komen komen de laatste dagen eenige duizenden arbeiders s^mep in Isselborg. Gozameolyk wordt naar het Dorado opgetrokken Ea tegen een dergelijke groote macht vermo gen de kommiezen niet veel. wanneer ze oiet wil betalen wat ze verschuldigd is voor meer dan 10 kilo waren Woensdagavond verschenen er een kleine acht duizend. De kommiezen werden ge» bonden of onder den voet geloopen. Donderdag kwam de reactie. De Nederlandsche militaire politie W8rd versterkt, terwijl eeo aantal manschappen uit Didam geregeld per fiets komt kyken, boe de zaken s'aan. De Nederlandacbe kommiezen kregen ma> écbauseées taege» voegd Er verscheen 30 man Sicherbeiis» polize'1, die den eersten uaoht barer werk zaamheid evenijes 150.000 sigaretten tu t maakten. Ea de Duitsche rijksweer betrok een sterke positie met machinegowereo by 't bruggetje. Toen werd bet even een ran op het telegraafkantoor van geschrokken winkeliers Hoeveel maal -afbesteld» werd getelegrafeerd op dien dag, valt oiet te «eggen. Maar Vrijdag was alles weer gewooD. De beurs bad zich van den sohok berste'd en de stemming was geanimeerd Gean meerd ja, op de beurs. Niet bij de autoriteiter, die met bezorgdheid den Zaterdagavond zien naderen. Want d e wordt door een vijjeo Zaterdagmiddag voorafgegaan en het is ook reeds gebleken dat bet aantal spartacisten lusschen Emmerik en Dïrxperlo zitten er veel hetwelk zich den oproep «Auf nach Saderwick», sterk wassende is.

Peel en Maas | 1920 | | pagina 1