Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
Propagandisten van
Wijnkoop.
fk paardendieven
FEUILLETON.
Gemengd Nieuws.
Zaterdag 13 Maart 1920
41e Jaargang. No. 11
abonnementsprijs
PER KWARTAAL
voor VENRAY 60 c.
franco per post 70 c.
voor het buitenland
bij vooruitbetaling 90 c.
afzondert, nummers 5 c.
PEEL EN MAAS
Uitgave van FIRMA. VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY.
PRIJS DER
ADVERTENTIBN
van 1—5 regela
elke regel meer
50
71 c.
Daar zijn helaas, vee! propagan»
disten van Wijnkoop, bij wie niet de
minste opzet bestaat om den boel
onderste boven te gooien.
Van revolutionaire actie gruwen
ïij, over het misdadige van het op»
standigheid-stoken in onze dagen
weten zij met verontwaardiging uit
te weiden.
En toch... wat het opwekken van
die gevaarlijke opstandigheid betreft,
kunnen zij allerminst zelf hun han»
den in onschuld wasschen.
Ongewild weliswaar kunnen zij
niettemin «propagandisten van Wijn
koop" genoemd worden,
»De Volkskrant'' schetst zoon
propagandist naar het leven.
Een eenvoudig werkman, zoo
lezen wij, kwam ons om raad vragen.
Zijn vrij talrijk gezin kan Diet rond
komen met een loon van 19 gulden
per week en zijn katholieke patroon
zchijnt niet genegen dit loon te ver»
hoogeD. Die patroon, aldus de
arbeider, besteedt wekelijks 28 gul»
den alleen aan vleesch voor zijn gezin
en hij voegde mij toe, niet te kuDnen
begrijpen, hoe ik niet leven kan van
19 gulden per week. Hij en zijn
gezin leven in weelde en zijn cora»
pagnon kocht onlangs nog een luxe
auto ter waarde van duizenden gul
dens.
Korten tijd geleden bedroeg het
loon van den arbeider slechts f 17
per week, met veel moeite verkreeg
bij twee gulden meer. Nu is bij
achterop geraakt kleeding en buis
raad moeten noodzakelijk worden
vernieuwd, maar zijn inkomen is
zelfs niet toereikend om het dagelijks
levensonderhoud te bekostigen. Iu
zulk een toestand is hij radeloos en
wanhopig vraagt bij ods of hij dan
geen recht heeft om van zijn arbeid
te leven, terwijl zijn patroon in weel
de baadt. Hij spreekt id dit verband
vau afscheiding van de katholieke
organisatie en van aansluiting bij de
revolutionairen In wanhoopstoestand
komt meD tot zulke onlogische rede»
neeringeo.; want de katholieke
werkliedenorganisatie is ei juist, om
hier hulp te bieden dit is door de
feiten bewezen en de revolution
10
Mr. ItaM.U, zoo w.r.D beide overeeoge
komen, zon bet bevel geveo.
Met bet woord -Q& I'' vloog de kleine
merrie vooruit els eeo pijl van een boog eo
Dart volgde baar ongeveer eeoe lengte
achterna.)
Het jonge paard bad bet nog niet geleerd
om icbieljjk, nadat bet t'gnaalwoord wae
gegeven, vooruit te springe».
Piet werd niet meedelooe door dat klein
nadeel, want hjj bad volle vertrouwen in de
vlngbeid van zijn paard, bij acbeen er van
overtuigd dat Dart zon winnen.
Lange Marten en Mr, Weet stonden op
da veranda van bet hotel om bet eiode van
dan toobt af te waobteo, eo de eiodpaal
bevond zich recht tegenover do plaata waar
zij stonden. De baan was van weerakan.
ten met aan dichte baag van volk bezet
de eeoe stelde ai meer belang in de wed»
danschap dan de andere, doch bet waa
duidelijk dat de groote meerderheid partij
trok voor Piet eo zyn paard op vele
aangeiichten kon men bijna lezen dat tij
bavreeid waren dat de jongen het zon ver
liezen.
-— Maar kjjk toch boa bet paard loopt I
riep da Medioa man uit, toen hij zag boe
Dart zijn verloren grond won eo zijne
merrie niet meer vooruit acbeen te zijn.
De dieren liepen bijna tegen eikander,
sairen ook dit leert de ervaring
van elkan dag brengen ons van
den wal in de sloot.
Hoe is echter die arbeider tot
zulke redeneering gekomen.
't Is duidelijk zijn patroon heeft
hem er toe gebracht.
Zijn patroon, wellicht een goed
katholiek van den ouden stempel,
maar met geheel verkeerde begrippen
'omtreDt zijn sociale plichten. Zoo
iemand zal een afschuw hebben van
revolutie en met veel overtuiging
medewerken, om zulk een ramp te
voorkomen. Misschien is hij wel lid
van een burgerwacht en donateur
van katholieke comité's van actie.
De goede man zou schrikken, in
dien wij hem desondanks noemdeD,
een propagandist van Wijnkoop. En
toch dat is hij, meer dan een ol
ander gewoon lid der communistische
partij.
De grove fout, die hij niet ziet
men ziet Diet het eerst den balk in
eigen oog is deze, dat hg niet
als katholiek patroon een voorbeeld
geeft, dat hij een werkmanhuisvader
afscheept met een loon van 19 gulden,
(voor den oorlog gelijk aan f 9,50) en
tegelijk ergenis geeft door een leven
van weelde en overdaad.
Al zijn goede bedoelingen verliezen
hier door hunne beteekepis. I)en ar»
beider is 't vrijwel onverschillig hoe
zulk een patroon denkt en spreekt
hij ziet alleen naar zijn daden. Van
die daden is de arbeider de dupe en
dan komt de scheve, maar verklaar,
bare redeneering dat is nu een
katholiek, iemand, die een eerste
plaats inneemt in kerkelijke instel»
iingen 'hij wil'geen revolutie, maar
laat |«ons met al ods werken verhon»
geren hij predikt SDaarzaamheid en
zuinigheid voor den arbeider, maar
vraagt voor eigen leven een deel van
deD maatschappelijken rijkdom,
grooter dan dat van al zijn arbeiders
samen.
Vroeger waren zulke patroons
propagandisten van de S. D. A. P,
Zij hebben duizenden minder ontwik
kelde arbeiders van ods vervreemd en
naar het socialistische kamp gejaagd,
er wa3 immers geheele overeenstem»
miDg tusschen hunne daden en de
klassenstrijdleer van de sociaal-demo
craten. Tbans spelen zij in de kaart
van Wijnkoop, den leider van de
partij, welke nu hetmeest radicaal is
en dus danarbelder in wanhoopstem»
miDg aaDtrekt."
De schets is raak maar niettemin
volkomen juist
Het behoeft geen Dader betoog,
welk een zware verantwoordelijkheid
een hier geschilderd patroon op zich
laadt.
Propagandist van Wijnkoop" de
uitdrukking geeft voldoende het on»
heilvolle karakter te kennen van zijn
ondoordachte handelwijze.
De tijden zgn somber en dreigend,
zoowel voor patroon als voor arbei»
der. voor heelde maatschappij.
Maar met gemeenschappelijke
samenwerking kan de maatschappij
iD rustige ontwikkeliog naar een
nieuwe welvaartsperiode worden
heengevoerd.
Als ten minste nocb van de zijde
der arbeiders, noch van de zijde der
patroons propaganda gevoerd wordt
voor de omverwerpende beginselen
van een president van Sovjet-Neder»
land David Wijnkoop.
zij kwamen zoo snel laDgs de baan dat zij
veeleer schenen te vliegen dan te loopen-
Het stof vervulde de lucht tot dat bet
er mtzag als een# laaghangende wulk. De
paarden kwamen al nader eo nader, de
hoefslagen werden reeds geboord. Het
volk langs de baan stapte 6en weinig terug
en begon reeds laide kreten van toejuiching
te lateul booren.
Sapperloot 1 Dart ia voor riep Lange
Marten uit
De Medina mau begon bleek te worden,
bij stond als verstomd van verbazing en
zijo hart klopte.
Stalknecht Piet lag voorover op zijn
paard en gaf bet van tyd tot tgd een
lichten zweepslag.
De Medina merrie liep zooals zy nog
nooit te voren bad geloopen.
Een balve lengte, een lengte, een lengte
en een ha'f, twee lengten voornit, toen
den paal was bereikt, en Piet bad gewon
nen.
Een oorverdoovend gejuich weergalmde
door de lacht.
Wat een jongen 1
Die woorden werden gedurig herhaald.
Nooit te voren wss er op die baan soo
iets voorgevallen en nooit was er aldaar
een weddenschap gewonnen geweest, die
zooveel bewondering en daarenboven nog
voldoening onder de toeschouwers veroor
zaakte.
West, alhoewel verloren, kon niets
anders dan tyne teleurstelling zooveel
mogelijk verbergen, om daarby nog niet
'te worden uitgelachen.
Doob het was klaarblijkelijk op zijn
gelaat te zien hoezeer hy het verlies ia
zijn binnenste betreurde.
Valsclie manter.
De goudsmid v. d L. te Nymegen deed
by de politie aangifte dat by van een
persoon die by bem inkoopen had gedaao
n betaling heeft ontvangen twee bankbil
jetten van f 100, welke vermoedelijk valsch
zyn. Bij onderzoek bleken dis biljetten
werkelijk -alsch te zijn. De winkeljuffrouw
van een heer v. d L, bad den kooper
berkend als zijnde zekeren Le H. en wo
nende te Deventer. Op verzoek van de
politie alhier is Le H. te Deventer aange
houden en zal herwaarts worden gebracht,
Nader vernemen wy nog, dat de door
den winkelier ontvangen banknoten later
bij een aPekeniog weder werden uitge
geven, waarna de banknoten bij een ban
delsbank terechtkwamen. waar men
'bemerkte, dot déto'-biljettea valsch waren.'
Daar de herkomst spoedig vas ges eld kon
worden, werden onmiddellijk maatregelen
genomen, om den winkelier biervan te
verwittigen, die op zyn beurt de Nymeeg-
sche recherche er van in kennis stelde.
Deze, actief als steeds, maakte terstond
van verschillende gegevens gebrnik. waar
door bet mogelijk werd dea vermoedelyken
dader op te sporen, hetgeen denzelfden dag
nog gelakte te Deventer, alwaar de ver
dachte woooacbtig ig. De man werd aldaar
aangebonden. Materiaal en verschillende
valsche bankbiljetten werden in beslag ten
zijnen huize. De biljetten wareo goed
nagemaakt en allen hetzelfde nummer, n 1
A.O. 024028. De achterzijde is glanzeod,
Het is gebleken, dat Le H, zicb behalve
van 't vervaardigen van valsche bankbi'jet-
ten, ook betfc. schuldig gemaakt aan het
namaken en uitgeven van zilverbons a
f2.50. De politie beeft een aantal dezer
boos m beslag genom9D.
Nieuwe dienstregeling.
Naar de -Msb." verneemt, zal op 1 Juli
VI.
De dieven zijn los.
Stalknecht Piet kwam niet aanstonds
terug onder de menigte die hem voor bet
hotel stood op te wachten, bij wilde de
al te groote toejmcbingao vermijden, daar
om keerde by nadat zyn paard, door
eenigen tyd stapvoets te gaan. wat was
afgekoeld, laDgs eeoe laan, een dozijo
schreden van den grooten weg naar den
stal terug, en verzorgde het dier zelf al
vorens naar bet hotel to gaan.
Nu was hy eigenaar van twee vlugge
paarden, doch in deze laaste overwinning
dacht by niet het miost aan een;ge wiDst
voor tichzelven by had gewed ten voor-
deele van den heer Rnssell, en zyn eenig
oogwit was diens geld terug te krijgen van
Mr West, den eigenaar van de Medina
merrie.
Verscheidene heeren, waaronder West.
waren reeds naar den stal geweest om
Piet op te zoeken, dooh by bad zicb ver
borgen.
Laat in den nam ddag kwam Piot weer
in de gelagkamer.
De verliezer der wedreo wae daar, als
ook eeo aantal nieuwsgierigen die den ge-
beelen afloop der zaak wenschton te ver
nemen.
Mr. Weit trad Piet tegemoet eo bood
bem de band, welke de knaap vastgreep
en op gulhartige wijze sobudde.
Gy bebt ons allen terdege met ver
bazing geslagen, mijn jongen. Gy hebt,
inderdaad, een vlag paard, ik wou bet
gaarne van u koopen. Wat zegt ge daarop
Dart is niet te koop, Mr. West.
a.s. op de Nederlaudsche spoorwegen een
nieuwe dienstregeling worden ingevoerd,
waarby het aanta! reizigerstreinen met 25
pet. zal worden uitgebreid.
Verhoogiug toeslag;
pensioenen.
Naar de -Volkskrant" uit goede bron
verneemt, heeft de regeering bet voor
nemen, den toeslag voor de penaioonen te
brengen op 40 procent in plaats van 20,
zooals oorspronkelijk was voorgesteld.
Waar onze belasting-
penningen blijven.
Ouder dit hoofdje bevat het Gbld eeo
stichtend verbaal van -betrouwbare zijde,
dat bet niet publiceert zonder de zaak nog
eens goed onderzocht te hebben.
Het verbaal komt, in bet kort verteld,
hierop neer
Het Kamerlid mr. P. Rink, oud minis
ter van Binnenland8Cbe Zaken, verkocht
op 15 Mei 1917 een buis aan zyn zoon
mr S. Rink te Tiel, voor f8500. Ten
behoeve van den Raad van Arbeid te Tiel
mr. S, Rink is voorzitter vao dit col
lege verkocht mr. S. Rink op 23 Juli
1919 zijn hnis aan den Staat voor f40 000
Het hnis is totaal ongeschikt en moest ge
heel verbouwd worden, zoodat bat deD
Staat op pl.rn. een ton komt. Daarby
blijft de heer Rink in bet buis wonen en
beeft centrale 7erwarmmg laten aanbrengen.
De Raad van Arbeid is tbans tijdelijk
•Iders ondergebracht.
Er is gelegenheid geweest, verschillende
geschikte panden aan te koopen. o a. eeo
pand met gFooten tuin, alleszins (zonder
ver timmer ing) voor het doel geschikt en
voor f 17.000 verkrygbaar. Er was voor
dit buis zelfs een voorloopig koopoontraot
opgemaakt.
Het Bbld. vertrouwt, dat de regeeriog.
nu syingelicht is, bet hierby niet zal
laten.
Melk boter eo kaas
Het Haagsche Correspondentieburean
meldt
Naar wy vernemen, is bet de bedoeliog
om de bylevering van melk van bet
zaivelkantoor aao dé plaatsen waar melk
tekurt is, tegen 28 Maart te doen opboue
deo Met ingang van dien datnm zullen in
verband daarmede de maximnmpryzen op
melk, boter eD kaas worden opgeheven
De haven-staking
De staking der havenarbeiders en zee
lieden beeft nu vier weken gednurd en
niets wyst er op, dat zy spoedig zal eio
digen. De stakende vereenigingen keeren
avn bare leden schamele vergoedingen ah
en alleen te Amstemam krijgen 1800
werklieden in 't geheel niets, omdat ze
oiet zyn georganiseerd. De stakkers hebben
by het Armbes'onr aangeklopt, maar ver
geefs.
Nu wordt gezegd, dat per week f 70 000
aan de georganiseerde was uitgekeerd,
maar dan is het ook duidelijk, dat ze drie
maal dat bedrag tekort komen. Om er den
moed in te honden worden allerlei geruch
ten verspreid over bniteDlandsche solidari
teit en over steuo van buitenlandscbe
organisaties zelfs weet men de pers
nemers
ze in
hebben
zonden
Meer
Zou hei voor tweehonderd en vyftig
dollars niet te koop zyn
No Sire.
Drie honderd
Neen. mynheer, ik heb het gekregeD
van een goeden vriend en ik wil het be
houden. Ik heb geen geld noodig.
Die zaak is dan afgemaakt
Bepaald, maar ik heb eeoe merrie
welke ik cu zeer goedkoop wil verkoopeo,
die kan toch niet goed loopen.
De knaap lschte op sobalkachtige wijze
terwijl bij het voorgaande zeide.
De toehoorders lachten en Mr, West
lachte mee
Wat vraagt gy voor de merrie
HoDderd dollars.
Ik zal er u twee honderd dollars
geven.
Neeü dat doet gy niet.
Waarom niet.
Omdat ik ze niet hebben wil.
Wilt gij dan niet zooveel nemen als
gij krijgen knot
Neen ik ben geen afzetter.fik geloof
niet dat het goed is voor een jongen als ik
ben, zoo voor geld te wedden, ik wil of
zal bet niet doen. Geef my de honderd
dollars welke gy van Mr, Russel hebt
gewonnen, en ge krijgt uw paard terug
dan hebt gij niets verloren, Mr. Rnssell
beeft niets verloren, en ik heb niets ver
loren.
Hier was een gevoel van eer uitgedrukt
dat aller verwondering opwekte.
Zijne buitengewone zegepralen badden
piet's hoofd hoegenaamd niet op bol ge
bracht,
De honderd dollars werden overhandigd
eu een oogenblik daarna gaf Piet het geld
berichten in handen te spelen over de
wankele pogingen der werkgevers tot
toenadering, die gretig geloofd worden en
als surrogaat dienen voor bet tekort op
de huiehoudrekening.
Van den beginne-af hebben'de onder
der staking er op gerekend, dat
6 weken t.et spul klaar zonden
en de werkgevers dan murw
zyn.
dan de helft van dien tyd is om;
i er wordt gestaakt, maar er wordt ook nog
hl er cuf d*ar gewerkt en te Rotterdam
kwamen de Fransche zeelieden bun kolen
zeil lossen en laden en er is geen spoor
van onrast onder de werkgevers te be
merken want men kon zyn stilliggende
bodems gebruiken voor pakhuizen en berg
plaatsen.
Voor de gezinnen der werkloozen, die
aan vry booge inkomsten gewend zyn, is
de staking reeds een triestig avontuur. Als
we drie weken verder zyn, zal zy een
ramp zijn.
Eo de stakingsleiders schynen reeds te
begrypen, dat het conflict in zes weken
niet zal afloopen.
Moord te Nijmegen.
Voor de Rechtbank te Arnheo beeft
terechtgestaan H. J. uit Groesbeek, be
klaagd van doodslag op den I9»jarigen F.
m de Bloemersiraat, in den nacht van 17
op 18 Januari by een vechtparty tussobeu
«enige Groesbeekers en Nymegenaars.
Bekl. bekende volledig.
Het O.M eisehte ö.jaar gevangenisztraf.
De verdediger, mr. Bennicke, pleitte
vrijspraak, subs, oplegging van een lichtere
straf.
Voorzorgimaatregeleo legen
de riep.
De griep is een infectieziekte. Door beos
ten. niesen en spreken der zieken worden
de infeotiekiemen in allerkleinste drop
peltjes der afscbeidings producten van de
zieke slijmvliezen verspreid.
Het ziektebeeld zelf ii uiterst wisselend
Nu eeDS zyn bet slechts zeer lichte kat
harren dan weer de ernstigste longont
steking. optredende als direct gevolg der
griepinfeotie.
Ook kunnen hartzwakte, aandoeningen
van maag en darmen, van het zenuwstel
sel, van de nieren enz. o.a, op den voor
grond treden.
Nu ii bet eigenaardige van deze ziekte,
dat ook de lichtste gevallen na enkele
dagen toch plotseling een zesr ernstig
▼srloop kunnen nemen.
De grootate voorzichtigheid is daarom in
die lichte gevallen strikt noodzakelijk.
Het is nuttig op de volgende voorzorgs
maatregelen te wyzen
1 Ook by schijnbaar teer liohte ver
koudheden is het wecsohelijk ts bed te
blijven en geregeld enkele malen daags ia
lichaamstemperatuur op te nemeo.
Men moet zorgen goed te transpi-
reeren byv. door het drinken van warme
anijsmelk of van de onderwetsche linde
bloesem eenige tabletten (3 tot 6 daage)
aspirine, apyron enz. zyn een zeer bruik
baar hulpmiddel.
3Zoodra koorts geconstateerd is,
aan Mr. Rnssell.
De Obioör weigerde in 't eerst de som
te aanvaarden, doch de jongen droog er
op aan en wilde zelfs niet een tiendollar
etnk ais belooning voor zich behouden.
Men bleef zich in de gelagkamer onder
honden met allerlei luimige en boertige
geeprekken tot het vall«D van den avond
eD dan hoorde men scbielyk de hoefslagen
van een paard dat in volle galop kwam aan
rennen,
Voor het hotel gekomen zynde hield de
ryder zyn paard stil, en Lange Marten
stapte naar buiten om te zien wie daar zoo
haastig was aangekomen.
Het gezelschap in het hotel luisterde
met aandacht om de woorden van den ruiter
te kuDnen opvangen, doch die sprak op
too'n lagen toon tot den baas, dat zy die
daarbinnen waren geen enkel woord konden
verstaan, uitgenomen het antwoord van
Lange Marten, dat tamelyk luid in de
gelagkamer weerklonk want de baas
bedwong zyne stem niet toen hij sprak
- Zoo, soo wel, dat is zeer slecht
nieuws.
Weer in de kamer by het gezelschap
komende zeide by
Heeren, de duivel sohynt er mede te
spelen. De twee gevangenen zyn ontvlucht
alvorens de politieagenten de gevangenis
konden bereiken.
Dit nieuws deed Piet opspringen en des»
riep uit
Wel, Heere m^jn-tyd, konden de twea
politieagenten die twee boosdoeners niet
regelen, zelfs niet wanneer die waren ge
bonden
Wordt vervolgd.
