Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken. Een ommekeer. De paardendieven bestaat uit twee bladen. De maatschappelijke ontreddering. De aardappelvoorziening. FEUILLETON Vergadering R.K. Bond voor Groote Gezinnen Zaterdag 31 Januari 1920 ■41e Jaargang- No. 3 ABONNEMENTSPRIJS PER KWARTAAL voor VENRAY 60 c. franco per post 70 c. voor het buitenland bij vooruitbetaling 90 c. afzondert, nummers 5 c. PEEL EN MAAS Uitgave van FIRMA VAN DEN MUNCKHOF, VENRAY. PRIJS DEK ADVERTENT1EN van 1—5 regela 50 c. elke regel meer 7^ c. i komst iD het bedrijt bereiken, borg. J Dit nummer i')aar0P ZÜ immers o.a. de st&tutenj van den R.K. Centralen raad van! bedrijven gebouwd, waar de bedrijfe» raden tenslotte de gehee!e regeling van loon en prijspolitiek en koliek» tieve arbeidersovereekomst in ban den hebben. Een groot d^el van Europa is een eco nomische cbaos geworden. Doch die chaos zou nog wel betrek- kelijk spoed'g te boveD zyo te komen. En die bedrijfsraden bestaan uit wanD8er dia verwarring zich maar niet Tijdloon stukloon. werkgevers en werknemers. uitstrekte tot de hoofden van velen. Welke van de twee zal inde Zoodat de laatste zeker bun in» «001;^ vflrhnndin^ln dkl goc'*!® e? eco," komende jaren het meest doeltreffend vloed kunneo doen gelden op de kringen een :eer gevaa'yke begnp™r! voor een vermeerdering der produc- regeling van het stukloon, dat, warring. tie blijken Jarenlang hebben de ontdaan van de uitwassen uit vroe» A-a° 1)88 803011 kant tien we een tne- arbeiders en terecht vijandig gere jarenzeker een arbeidsprikkel Deme"'18 vnrkwuting en lucht naar genot, tegenover bet stukloon gestaan, om- is, in die bedrijven, waar het met"d. dl. dat net in vele gevallen voor indue- vrucht kan toegepast wordep. [mei .icb brengt en met 110b brengen moet. trieëten het middel werd uit de ar» j Eo wat in onzen tijn kan helpen 1 Roe afgejaagd het ook begint te klinken beiders te halen, wat er uit te halen tot vermeerdering der productie, Itoch b'ktelk.na en telkens weer, boe viel. Het was geen zeldzaamheid, dat dient aangepakt te worden Ivelen nog maar ateeda niet doordrongen alleen bij zeer ingespannen arbeid,1,«un v.o da utar.o noodsakeiykbeid eoner een dragelijk weekloon werd ver» kregen, daar waar de arbeiders in stukloon werden uitbetaald. En zoo hebben de socialisten ook tot de bestrijders van het loonstelsel be» hoord. Maar nu de oorlog voorbij is en allerwege de productie er ellendig voorstaat, niet 't minst door een noodlottige arbeidsschuwheid, komt er een ommeKoer in de waar- deering van het stukloon Eu Richard Wold, een der socialistische voor» mannen, is tot deze merkwaardige' konklusie gekomen »Het tijdloon' is dikwijls slechts een presentiegeld, de arbeider krijgt zijn 2i/2 of 3 M. per uur, omdat hij in het bedrijf is, niet omdat hij daarvoor een bepaal den arbeid verricht. De schrijver houdt voorts een betoog over de praktische waarde van het stukloon, waarvan echter do uit» wassen moeten tegen gegaan wor» den, Daarbij geldt de overweging, dat wie niet werken wil, daartoe niet gedwongen kan worden, maar tevens onmogelijk voor niet gepres» teerden arbeid loon kan eischen. Dit uitbetalen van loon zonder tegenprestatie is uitgesloten bij stuk» loon dat tevens een prikkel tot arbeid is en dientengevolge de vermeerde» ring der productie ten goede komt. Nu de positie vsd den arbeider zooveel verbeterd is en bij zeer zeker niet meer machteloos staat tegen» over den willekeur van werkgever de gevaren aan het stukloon om ben tot andere gedaehte te brenger, on1 stood er ontzettend lawaai. Ten laatste werd tot ateramiog overge gaan, met bet resultaat, dat een bestunrs* voorstel werd aaogeoomen. waario princi pieel den seiurigen werkdag wordt geëiaobt doch niet onmiddellijk en dan bfj interna tionale overeenkomst. Ook christelijke mijnwerkers bleken io begioeel voor den onrendag, doch wildeo ziob io verband met den kolennood, voors hands bij een 7arigen werkdag neerleggen Half Enropa lijdt geb'ek, de prijien vsn eo hoopte, det alle aaoweiigea er bna nat tal van artikelen vliegen omboog maar mee sondeo doen. de Duitsche mij0werkers en sij niet j Vervolgens heette de voorzitter den alieeD belaas 1 schijnen nog steeda oiet oienwbeooemden geestelijk advisenr. den beseffeD, boe dat gebrek en die dnorte j Weleerw. beer Kapelaan Knoops, die io» Dog tullen tosDemen, wauneer door gesta» midde's ter vergadering gekomen was zijn verbonden Daarom staat de die de arbeiders opgeheven, medezeggenschap in de naaste toe» De directeur van bot Rijkskantoor voor Aardappelen heeft in een on» derhouJ met een verslaggever van de H. Ct. medegedeeld Er zijn in ons land meer dan ge noeg aardappelen, zooveel zelfs, dat wij den uitvoer naar het buitenland nebben kunuen toestaan van vrij groote hoeveelheden veen- en zand» aardappelen. De boeveelheid kleiaardappelen is echter niet zoo groot, dat wij daar» mee tot aan het begin van den vol» genden oogst zouden genoeg bobben. Oorspronkelijk beeft de regeeriog zich de beschikking verzekerd over een hoeveelheid van pl.m, 20.000 wagons kleiaardappelen. Met de z g. vrije aardappelen zouden deze vol» doende moeten zijn voor onze behoef» ten tot einde Juni. Toen echter de vrije aardappelen in prijs gingen stijgen, werden lang» zamerhand enkele hoeveelheden van ovengenoemde 20 duizend wagons rijgegeveo. Toen dezer dagen een inventari» satie plaats bad, bleek, dat tal van boeren zonder vergunning vrij be» langrijke hoeveelheden hadden ver» kocht. Er was toen nog pim. 11 duizend wagons overgebleven. Bij uitsluitend gebruik van klei» aardappelen is deze hoeveelheid slechts voldoende tot begin Mei. De regeering wil daarom ook trachten eenige partijen zandaardap» pelen in consumptie te brengen. geduchte prodnctieverbougiog Niet het minst geldt dit de steenkolen- voorzieniog. De laatste jareo van den wereldoorlog hebben met angstwekkende duidelijkheid doen zieD, boe het zwarte goud het brood de" oyverheid is. Zonder steenkool moeten de fabrieken sluiten, zijn steden en dorpeo in duister nis gebuid eu moet de watervoorziening wordeo stopgezet. Die feiten zijn natuurlijk ook in de mij o werkers wereld bekend. Eu evenzeer weet men daar. dat inkrim ping der kolenproduotie nieuwe duurte beteekent eu dat de werkman in de eerste plaats daarvau de dupe wordt 0— Maar wat zien we nu In Essen, het centrum der Westduitsche mijuwerkors, zijn buitengewone algemeene vergaderingen gehoulen v»d bet vu-bond van Duitsche raynwerkers en vau den bond van christelijke mynwcrkers. Het ging over de invoering van den zesurigen arbeidsdag. En dat niet'egeostaande bet feit, dat heel Duitschhnd dag in. dag u t getuige is, vau allerlei ellende, ais gevolg van een sterk tekort aan steenkolen. Io zulke omstandigheden den zesurigen werkdag te eischen is niet alleen een daad. die lyDrecht indruiecbt tegen een rechtvaardige, sociale politiek, tij is weinig minder dan krankzinnigenwerk. Doch zulks deert den communisten niet. Hoe meer verwarring eo ellende in dc wereld, boe liever het bno ie. Terecht mocht dan ook de soc. dem arbeidersleider Bué den eisch der commu nisten een sabotage van de zaak der ar< beiders noemen, bet hielp alles niets Tevergeefs wezen ook venegeowoordl gers van de werklieden uit do verschillende industrieën op den noodtoestand in boD be drijf tengevolge van bet koleotokort. Ook dat beropp op de naastenliefde cd bet gezond verstand mocht uiet baten. De radicale elementen waren voor geen reden vatbaar. Eo toen Hoé nog een laatste pogiog deed Do zon stond reeds eenige graden boven de oosterkim wanneer meo begon temer ken dat Piet nog oiet was verschenen. Waar is Pi»-t vroeg Lange Martin aan den neger. Weg met zija paard als naar ge woonte, dat spreekt Is Dart niet in den stal t Neen, Martin. Dan is bet »all right. Esn uur later bad men nog niets van Stalko3oht Piet vernomen eo de heer Cbedder, bij vtien de jongen reeds lang io dienst was geweest, en die boveodien zeer V6«l van bem hield, begon aohterdocht te krijgen, dccb juist toen bij eene opmer king meende te maken kwam Oom Steven binneD, een kleiu stukje wit papier in de hand houdende. Ik vond dit vastgespeld aan de krib> be waar Dart stond, zei de zwarte, het terzeifdertijd aan Lange Martin gevende Er was geschrift op het papier en Martin liet het door Mr. Chedder lezen Het luidde als volgt Mr. Chedder Ik heb besloten naar huis te gaan. Ik zei het u niet gaar< ne en daarom schreef ik dit briefje. Ik neem mijn paard mede. Vaarwel Piet. Alle aanwezigen sloegen tegelijk handen omhoog eu konden bnnne verbazing niet verbergeD» Dat is vreemd, sprak Russell, Piet heeft mij daar geeu woord van gezegd hij zei my gisteren nog dat hy zoo gelukkig was, bij beloofde mij dAt hy beden namiddag mijn paard Piet ging naar bet hotel met een glim- laob op het gelaat, zonder zich verder om den wagen te bekommeren. Hij meeode. •ven als de baas van bet hotel, dat het hoofd van den Afrikaan op bol was want Oom Steven verdaoht bijna, alle vreemde lingen die zich van tyd tot tijd te Seville ophielden. Toen Piet de tapperij van het hotel binnen trad, zag Lij daar niemand, tenzij Lange Martin, John Russell eu enkele ingezetenen der plaats. De twee vreemde lingen waren, zoo men zei, uitgegaan. Het was reeds laat in den avond toen de vreemdelingen in 't hotel terugkeerden, •n na den baas te keoDen te hebben ge geven dat zij 's morgens zeer vroeg weusch- ten te ontbijten, gingen zy direct naar de ben aangewezene kamer. Zy hebben wellicht goede reden om vroeg te vertrekkeD. meende Lange MartiD. De stalknecht zag de venters niet in bet hotel, want by was reeds verdwenen toen za bin nentraden. De nacbt passeerde rustig, en reeds voor bet aanbreken van den dag, bracht j bier Oom Steven het paard en den wagen der1 zelf venters op straat. De mannen betaalden de zou berijden. bun voorgelegde rekening, stapten op hun Ik begrijp er niets van, stamelde de niet instekeo. voertuig en reden weg. heer Chedder. geo arbeid bet goederentekort niet wordt aangevuld 0— Hoe noodlottig dat goederentekort werkt valt af te leiden oit de schrikbarende daling r wisselkoersen over de geheele linie. Weenen en de Duitsche mark spannen de kroon in dit proces van floantieele ont reddering. 100 kronen voor 70 oeüten en 100 mark voor eeo rijksdaalder. Practisch zijn dan ook beide soorten papiergeld uitgeschakeld voor de buiten» landsche betaliog. Zulk een schuldvereffe ning zal door goederenruil moeten plaats vinden. Eu iD dit verband zal men tevens voelen, wat bet zeggen wil, wanneer Dnitsohland zyn steenkoolproductie zijn ruilmiddel by uitnemendheid door in perking van den arbeidsduur nog meer zou zien afnemen —0- De voortdurende daling van de koop kracht van het geld geeft in tal van landen tot een ware prysrevolutie aanleiding. Vooral in Dnitschland, Een paar voorbeelden u t de laatste dagen: Een brood steeg van 1,94 Mark tot 2 86 een pond viscb van 6 op 7 M.; een pond boonen vsd 3,50 op 5 M; een pond thee van 17 op 22 M.; het zolen van schoenen van 15 op 30 M eeo worst van 19 op 22 Mark 1 x Eo dit is nog slechts een kleine bloem lezing. Welnu, de bovenstaande prijsstij gingen speelden ziob af binnen 10 tot 14 dageo. Gld. Wel, ik begrijp het, viel de zwarte Hoezoo Piet heeft dat niet geschreven, baas, en zoo by het deed moot hem een pistool voor bet hoofd zyn gehouden. Wie beeft het dan geschreven. Die venters, baas LADge Martin deed een paar stappeD terug en sprak Dat geloof ik niet, Oom Steven, de venters zyn io goede orde vertrokken, ik deük Diec dat zy Piet hebben gezieD daarenboven, wat inzicht konden ze daarin hebben om bem hier te doen weggaan Ik weet het met maar zij zagen er verdacht uit. O, gy zijfc van nw stuk. Steves Sedert de Hart y mannen bier opgehangen werden verdenkt gy byoa alle vreemdei lingeo. Nu kwam John Russel vooruit en ver haalde wat bij I avonds te voren bad be merkt, boe de twee vreemdelingen het gesprek tussoben hem en Piet hadden afgeluisterd en hoe dat voorval bem tueD reeds verdacht voorkwam Maar. antwoordde baas Cbedder, twee zulke kerels zonden Piet toch niet bebbeD kunoen bewegen om mij te verlaten en ik geloof zelfs niet dat zij hem zouden hebben kunnen huren om zoo iets te doen, Piet is te zeer een goeden jongen. Misschien hebben ze hem meegeno men viel de neger in. Hoe f In dien wagen. Maar zij konden het paard daar toch raadsvergadering op 29 en 30 Aug. in den Bosch gebonden, bracht de heer Winters biervan een breedvoerig en duidelijk ver slag uit eo deed hy daarby vooral de op die vergadering met overgroote meerder- derbeid van stemmen aangenomen conclu sies uitkomen. Een welverdiend applaus viel den ge achte afgevaardigde ten deel. De voorzitter bedankte, ook namens de geheele vergadering, den heer Winters voor zyn nauwkenrig en uitvoerig verslag Donderdag; 22 Januari. De voorzitter opeode de vorgadering met den cbristelyken groet, heette de aanwe zigen hartelijk welkom, dooh drukte er zijn leedwezen over ait, dat de vergadering zoo slecht bezocht was. Vervolgens gaf hij de redenen aan waarom deze vergadering steeds was uit gesteld geworden en boe verschillende om* standigheden daartoe h*dJeo bijgedragen, De Dotu'.en der vorige vorgadering wer« den door den secretaris voorgelezen eD ongewijzigd goedgekeurd. Als afgevaardigde naar de centrale öartelyk welkom iu deze vereemging en hoopte dat de afd. Venrsy onder leidrag van den Weleerw. beer Knoops, evenals dat uDder 't adv seurscbap van den Weleerw. heer Dinckels het geval was geweest, steeds mooht vooruitgaan en aller mede werking ondervinden. De Weleerw. beer Knoops, daarop bet woord nemende, dankte den voorzitter voor de waardeerende woorden tot bem gericht, by bad dit ambt gaarne aaovaard, omdat in deze vereeoiging allen, zoowel ryk als arm betzelfde doel nastreveD, n.l. de ver» heftiog vau bet groote gezin tot die plaats io de maatschappij, waarop het met het volste reoht aanspraak kan maken. Het doel eD streven dezer vereeoiging is zoo edel, zoo zedelijk en zoo godsdienstig, dat zy zeer zeker aller medewerking verdient. Applans. Als eenigst lid der benoemde commissie van comptabiliteit hier aanwezig, bracht de beer Willems verslag ait en deelde mede. dat by de botken eD bescheiden vaD den penningmeester zorgvuldig had oagezien eo deze kenrig in orde bevonden had: nog zelden had apreker de admini stratie eeoer vereeoiging gezien, dis zoo kenrig in orde was en te weoichen ware het, dat iedere vereeoiging een dusdanige admioistratie bezat. Spreker kon dan oek niet nalaten bet bestuur der vereeDigiDg te feliciteeren met zyn penningmeester en den heer Jacobs te bedanken voor zyn nauwgezet bebesr. Inmiddels was ook de Zeereerw. heer Pastoor ter vergadering verschenen. De voorzitter heette Z.Eerw. hartelijk welkom ep deze vergadarmg en zeide, dat Z Edi'w. in bet korte tijdsbestek, dat by aan het hoofd deter parochie geplaatst was, reeds herhaaldelijk getooid bad, veel te voelen voor zociale vereenigingen en was zija verschijnen op deze vergader ing daarvoor ook een bewijs te meer. Spreker hoopte eo vertrouwde, dat onze vereeoiging ook in de toekomst op den oomtsbaren steuD van Z.Eerw zou kannen rekenen od by was er zeker vaD, dat de vereeoiging steeds zon groeien en bloeien eo met vracht werkzaam zyn. Ter voorziening in de vacature van een bestuurslid, ontstaan door bet bedanken van den beer Scbols ais lid der vereeoi ging, werd by herstemming gekozen de beer Willems. De heer Willems vermeende deze be» Inderdaad, Dart was zoowel verdwenen als stalknecht. De zaak was iD «en raad sel gebald dat zoo maar niet opgelost kon wordeo. Lange Martin begon, tegen zyneD wil in te gelooven dat Piet de plaats met eigen beweging bad verlaten, dooh drukte de hoop uit dat bij gedurende den dag wel berouw krijgen zou. De uren gtogen echter voorby en 'an den stalknecht werd men niets gewaar. Ten 3 ure namiddag, bet gestelde uar wanneer de harddraverij moest plaats heb ben, werden de paardeD op de baan ge> bracht, doch Piet die beloofd had Billie, bet paard van John Russel te beryden was niet daar. Het was een oogenblik van opgewon denheid. Billie was ver overtroffen door de Mei dina merrie wier eigenaar Ruasel's hon derd dollars opstreek. De Ohioër was zeer teleurgesteld en bet verlies vaD zi]n geld deed hem leed. Met Piet meende hy, zou by zeker hebben ge wonnen bij had er zyne hoop op geves tigd. Het was, zeide hy, zijn laatste geld en Piets afwezigheid bad hem het doeD verliezen. Een schaduw scheen over het Chedder hotel te vaileD alles scheen op dien dag noodlottig af te loopen. Tegen bet valloD vaD den avond kwam een boarenjoDgoo, ongeveer een halve mijl van het hotel woonachtig, met Dart, des stalkuecbts paard, naar het Cbedder hotel. Hy bad het dier in het kreupelhout, waar bet gebonden stond, niet ver van den grooten weg, gevonden, en bet herken nende dacht by zyn eigenaar, dien by zeer goed mocht lyden, een dienst te be- wyzen door het dier naar huis te bren gen. Dit gaf opnieuw reden om aller ver denking op te wekken eD nu. meenden allen ie gelijk, viel er niet meer aan te twijfelen of Piet was door de venters meegenomen. III. In de Looi. De twee m&Dneo die als venters naar Seville waren gekomen en in het Cbedder totel vernachtten, hadden hun naam op bet register gesohreven. als zijnde John Bert Teledo, en David Faris van Columbus, doch zij waren niemand anders dan Har» ngan Morris en Timotby Bunker, wien de lezer reeds heeft ontmoet in de spelonk in de Kentucky heuvelen. Ook hebben wy hun daar wraak hooren zweren, en nu waren zy gekomen om die te nemen. Morris was reeds verscheidene malen te Seville geweest, maar nooit te voren was by in voornoemd hotel afgestapt. Ter ge legenheid zyner vorige bezoeken in de stad ging bij steeds onder den zelfden valachen naam van John Bert en gaf by tieh oit als een assurantie agent. Er was iets in bnone bewegingen dat innige verdenking in het gemoed vad John Russel en den ouden neger. Oom Steven, bad opgewekt. De geveinsde venters waren listig, en alhoewel schijnbaar belangloos in alles wat er in en om bet hotel toeging en voorviel, sloegen zijn alles nauwkeurig gade. Wordt vervolgd.

Peel en Maas | 1920 | | pagina 1