Weekblad voor VENRAY, HORST en Omstreken.
De Watersnood.
De paardendieven
De ramp te Cuyk.
Zaterdag 24 Januari 1920
■41e Jaargang. No. 4
PEEL EN MAAS
ABONNEMENTSPRIJS
PER KWARTAAL
voor het buitenland
bij vooruitbetaling 90 c.
afzonder!, nummers 5 c.
Uitgave van FIRMA. VAN DEN MUNCKHOF, VENRAT.
PRIJS DEK
ADVERTENTIEN
van 1—5 regels 50 c.
elke regel meer 7J c.
Langs de Maaskantsche dorpen
A's men van Beugen met den trein
naar Gennep reist, ziet men de laag
gelegen weilanden en velden linksen
rechts van de spoorlijn reeds over
stroomd. Eo naarmate men het dorp
Oeffeit nadert, begint de watermassa
zich uit te breiden.
Het station Oeffeit, benevens de
omliggende huizen zijn Dogal hoog
gelegeo, zoodat men zich bier nog
onder de gelukkige «drogen" mag
noemen. Maar zijn we eenige tiental
len meters dit eiland voorbij, dan
begint eerst voor goed de water-
misè-e. De wegnaar het Genneper
Veer staat ongeveer 2 Meter onder
water en duidt zich op sommige
plaatsen alleen aan door een boom
ot beggestruik. Het booge Veerhuis
biedt naar alle kanten een ruimen
blik op het natte elemeDt.
Langzaam puit de trein den hoogen
spoordijk over. Onstuimig dondert
het water door de vlobders van den
dijk, zoodat meD zich allesbehalve
op zijn gemak gevoelt. Maar we
passeer6n behouden de Maasbrug,
waar da wateren der Maas slechts
een meter ODder staan. Vanaf dit
punt kijken we over de eindelooze
Maas, zoover het oog reikt niets
dan water, water en nog eens water.
Dan bereiken we Gennep.
Het Btation te Gennep behoeft nog
geen watersnood te vreezen. Daar is
alles gelukkig nog droog. Nauwe
lijks echter hebben we 't perron ver-
lateD, of we worden in onzen loop
gestuit. Hier wilden we de Emma-
straat afgaan, doch we behoeven
slechts luttele schreden te doen en
dan zegt 't water ons een gebiedend
halt". De meeste woningen staan
tot boven het benedenraam onder
water. En ter hoogte van den heer
Jansen reikt het water tot bijna aan
den zolder.
Men heeft alle toereikende mld
delen te baat genomen om de be
woners te redden en van de noodige
levensmiddelen te voorzien. Nu en
dan verschijnt er een roeiboot, terwijl
verschillende vlotten zeer primitief
doch uiterst geschikt door de
straat worden «geboomd".
Het bezoek van een 7lot e. d.
gaat natuurlijk met de noodige
moeilijkheden gepaard. Willen de
Feuilleton.
Telkenmale dat Piet Iden afstand tus-
aoheo de teekeoen bad afgelegd, hield bij
sjjn paard even ataaDde om eeDe goed in
bet rond te «ien of bom wel iemand ta?;
want ton by iemand badde bemerkt, die
tyoe oefeningen gadesloeg dan zon bij oo.
middellijk naar bu-s zijn gereden. Dn maal
zooala het gewoonlijk 't geval wat, kon bij
niemand zien. Nu zou bij eens zieD, door
bcitengewone inspanning, boe snel zijn
min bet zand kon jkeeren. Hij bracht bet
dier tot met de voorpooteD op de aao*
vaoglijn atond. baalde eeo kleio gouden
sakuurwerk te voorschijn, hetwelk hy bad
ontvangen ven de vrouw van kapitein
Hartley, omdat bij eeomaal haar leveo
gared op gevaar af van het zyne te ver
heien, en wes gereed.
Den seoondenwijzer goed io het oog
houdende, sprak bij zeer zacht lot zijn
paard
Nu, Dart, dos uw uiterste best, so van
avond krygt ge eeo extra quart haver,
Zjjt ge gereed, Dart t
Het dier zette de ooreo recht op alsof
het leggen wilde -ik beu". Piet gaf het
woord en tegelijk een tik der kleine
■weep en de rnin vloog over den grond
bijna >00 snel ais een vogel door de lucht.
Piet ut zoo vast ep zjjo draver als ware
bewoners voor de variatie eens het
verblijf op den eentODigen zolder
verlaten, dan wordt eene ladder
voor zoover die aanwezig zijn naar
beneden gelaten, zoodat ze op het
vlot terecht komt. Is deze manoeuvre
vau de hand, dan klimt de-«lucht-
bappar uit bet dakvenster en belandt
zoo over de ladder op het vlot.
Een gevaarlijk werkje om «natte'
te krijgeo, maar eDfin, wie niet
waagt, moet thuis blijven.
De Spoorstraat is niet zoo gul met
water bedeeld. Hier is 't slechts ge
klommen tot enkele centimeters
boven de glooiing van den weg. In
de lager gelegen woningen heeft het
natte element een diepte bereikt van
50 cM. en meer. Als hoofdstraat
zijnde, heeft men hier een voetpad
gefabriceerd, bestaande uit zand en
afrastering8palen. 't Parool is even-
wel «oppassen", want bij 't passeeren
beloopt men nog al eens de kans, de
vertikale houding alleen door balan-
ceeren te behouden. Zoodoende ge
raakt de vreedzame wandelaar ge
woonlijk van het smalle voetpad en
volgt een kleine afkoeling.
•Links van ons ligt de «Balkan'' en
de Duivenakker. 't Zijn beiden een
paar natte buurtjes. De «Balkan"
spant echter verreweg de kroon,
want daar is op een halven meter
peileDsnog geen grond te ontdekken
De Duiveöakker is meerendeels
droog, hoewel 't nu in een eiland is
herschapen. Bovendien bezitten de
bewoners een ruime diepe «haven''
waar verscheiden vlotten gemeerd
liggen.
Tot aan de Zandpoort kan men Dog
met min of meer moeilijk heden te
voet komen, doch verder volstrekt
niet, want dan gaat 't weer de diepte
in en het watnr overstroomt de Zand
straat en Molenstraat met een diepte
van pl.m. 75 cM.
Na lang wachten komt ook aan
ons de beurt om per «veerka»" hier
over gebracht te worden tot op de
Markt. Hier gelukkig weder eventjes
vasten grond onder de voeten. Maar
we moeten verder. Wij willen de
Niersbrug over. De eerste de beste
gelegenheid is weder een kar, waarop
we door de Niersstraat wordeD ge
schokt. Maar we hebben ingeziëD,
't zoo nauw niet te moeten nemen en
ons tevreden te moeten stellen met
deze «ponten".
Op de Niersbrug krijgen we weer
een ruimen blik over het enorme
by er op gelymd geweest, met dn teugels
eo zweep io de eeoe hand, bet horloge io
de andere. Toen de balflyo bereikt wes,
glimlachte de jonge stalknecht vao vol*
doening, wanneer by op zyn uorwerk be
merkte dat zyo paard den afstaod op eeo
aaotal secondeo minder tyds bad atgelegd
dan ooit te voren.
Gij zyt een lief beesije zei de knaap
toen hy zijn paard tot itaan had gebraoht.
Nu kunt gij ze allsD voorbii uitge
nomen Bet van mijn baas. Mr. Cbedder.
en die oude meid moet op baar breiwerk
passen zoo zy door u oret wil worden
voorbijgeloopen.
StalkDecbt Piet. had zyn eigen wijze
van uitdrukking, Hy was sirchts weinig
ter school geweest en bad geen smaak voor
boeken. Doch de natuur, en bovenal eeo
vromen geest, had veel, zeer «eel gedaan
voor den jongeling by was scherp van
begrip, voorzichtig io zyne berekeningen
en steeds goedaardig.
Meer dao tevreden over de bekwaamheid
van zyn paard, keerde by terug naar
Seville en liet bet dier zeer langzaam
voortstappen, De avond was reeds begin
oen te vallen toen hy tbuit kwam en de
laan die naar den stal leidt insloeg. Op
bet zelfde oogeDblik trsn eeo man bem
tegemoet die zyn band in de hoogte hield,
alsof bij don knaap weosobte te doen
stilhouden.
Stalknecht Piet deed zijn paard staan en
sprak
Hallo, Mr. Rnssel I Wat ia er gaan.
da
De aaogeaprokene was John Ruesel,
esn kostganger in bet Chedder Hotel, een
door en door goede kerel en tevens een
waterbassin. Da Nijmeegsche weg is
op plaatsen eenige cM. overstroomd.
Rechts ligt bet dorp Ottersum,
waar 't er ook al niet rooskleuriger
uitziet als in Gennep. Ook daar zijn
slechts enkele droge plekjes te vinden
De drukkerij van de «Maas- 6d
Niersbode'' is er al even ongelukkig
aan toe. Het nummer van Zaterdag
j.l. kon wegens den hoogen water
stand niet verschijnen.
De weg naar Ottersum en de be
zijden daarvan gelegen landerijen
staan eenige decimeters onder water.
De Milsbeek heeft 't er nog best
afgebracht. De dijk bij «de drie
Kronen'' heeft het water vrijwel
kunnen stuiten.
Even voorbij «Lochten Heuvel'' op
den weg naar Heijen is 't water den
weg overgespoeld en zou de geheele
heide tot meer gemaakt hebben,
waren hier niet de bewoners zoo
ijverig in de weer geweest aan den
dijk die dateert uit 1880 te ver
sterken en op te hoogen. Evenwel
drong het kwelwater bier nog door
en was men genoodzaakt eeo tweeden
dijk te leggen.
Den gebeeten Zondag en Maandag
bad men bieraan aanhoudend gs-
werkt met een lOOtal werkwilligen,
tot men ermede gereed was.
Het dorpje Heijen blijkt niet zoo
laagte liggen als het stadje Gennep
De kom van het dorp, waarin ook de
kerk gelegen is, is nog volkomen
droog. Komt men evenwel aan de
tramhalte HeijenZuid, dan is 't
weer het oude deuntje «overzetten"
't Is een lange, eentonige weg, dia
leidt naar Afferden. Deels droog en
deels water. En als men 't dorp bin
nenkomt, dan doen een paar hooge
Amerikaaosche laarzen een grooten
dienst Bijna het gebeele dorp «zit'
in het water. Ook hier zien we weer
een trouwe nabootsing van Gennep's
schepen de vlotten.
Verder gaat onze tocht niet. We
weten, dat de volgende dorpen Ber
gen en Well geheel geïsoleerd zijn,
Daar is, evenals laDgs den gebeelen
Maaskant de watermisére. Ook daar
is dezelfde ellende als in de reeds
bezochte dorpjes.
Grauw en grijs pakken de wolken
zich samen op dezen laten Maandag,
middag. Een flinke bries uit het
Westen doet 't water speien tegen 't
ranke bootje, dat ons over de einde
looze zee heenvoert. En als we een
poos gedobberd hebben, begint bei
te regenen.
Met doffen blik turen we vooruit
en er is iets geheimzinnigs in ons,
dat ons pessimistisch maakt. Want
we weten, dat zulk weer niet mee
werkt om onze Maaskantsche dorpen
van den watersnood te'verlossen.
I Gelukkig is er nog val te bespeu
ren. Als bet water nu maar lang»
baogeD schuio, vastgehouden door staal,
draden die meo oog tydig heeft kanoën
aaubreogeo om* te voorkomen det se iade
diepte vao den vloed terecht kwamen.
Op deo spoordyk hebben wy veel ellende
aanschouwd. Wy zageo ia tal veo bootsu
telkens mentchen aaobreogeo, die nit hea
verdrookeo huizen gehaald werden soms
wareu koeien eo paarden achter de booteo
geboodeo. Eeo zieke oude vrouw, met een
warmen vriend van deo slalkueobt. Hij wes
eeo burger van Ohio, eigenaar van eeo
zeer goeden draver, eD, daar by door
gaans twee vao de drie wedreooeo won
bad by te Siviile geDoeg verdiend om
zyne onkos'en behoorlijk te betalen eo
oog wat over te hondeD. Hy antwoordde
Er is niets bijzonders gaande, Piet,
maar morgeo moet ik mijn paard op de
renbaan brengen om met de Medina
merrie te sampan, eo ik wil dat gij mijo
paard zult ryden. Ik beb al meer dan
eeD nar naar u uitgezien, vreezende dat
de andere kerel u mocht krijgen om
voor bem te rijden. Wat zegt gij Piet
Wel, zekerlijk, zal ik voor o rydeo,
maar 't zal oen bardoekkigeo strijd zyo.
De Medioa merrie loopt zoo soe) als de
bliksem langs een gesmeerden mast
Gij zult winnen indien gy bet
onderneemt, dat ia zeker ik beb er io
alle geval honderd dollars op gewed,
Reken niet te veel op my, Mr.
Ruieel. Ik kao Billie niet eoeller doeo
gaao dan by kao.
Maar gy bebt Bat toch gaaiver
doen gaan dao zy bet te voreo deed met
baar zijt gij immerz alien voorbijgesneld,
zelfe de beroemde Second Eclips. Ik ver-
trouw op u. mijn jongen, ziet slechts toe
dat Billie zijn best doet.
Daar kuot ge elaat op maken.
Ik geef n eeo dollar |voor bet rydeo
en vyl dollars daarbij zoo gi) wint,
Dat is goed. Waooeer neemt bet
plaats t
Morgen namiddag, ten 3 ure.
Wie rijdt de Menina merrie
Ik weet het niet.
En het is mij om 't even.
boot aaogebraebt, werd op eeo oood.
zaam blijft wegzakken is dfi ergste baocard door vier manneo gedragen naar
nood spoedig voorbij. «en kar gebracht die baar naar bet sieken-
Van alle plaatsen, die we bezocht 1011 vervoeren om daar te «terven.
hebben, is wel Cuyk het ergst door J'o de boot was loigemaakt
j j ..w j i ,#Gen wlJ* oa bopelooze pogingen pogingen
den watersnood geteisterd. |om btt reddeD" terdriok#o Uit de verte
Er is bijna geen droog plekje klonken nn en deo lohoteo, eeo teeken dat
meer te vinden. In de hoofdstraat ginds, ver weg nog meoscbeo in nood
staat het water eeoige decimeters,
terwijl de lager gelegen zijstraten
zooveel te meer overstroomd zijn.
In en om de kerk is bet evenwel nog
droog gebleven.
Als men echter een blik slaat aan
de linkerzijde van den spoorweg, dan
ziet men zoover bet oog reikt, de
eindelooze watermassa, die de Cuyk»
sche beide, door het bezwijken van
den spoordijk, tot een zee gemaakt
heeft. Hier en daar steken nog even
de strooien daken van boerenwonin»
gen uit het water.
Maandagmiddag verscheen onver»
wachts H. M. de Koningin per boot
te Cuyk. Zij was slechts vergezeld
door een klein gevolg. Per kar
bracht H. M. een bezoek aan het
station, waar een 30tal spoorwagens
onderdak verleenden aan de gevluch»
te bewoners van de bei.
H. M. sprak met verschillende
vluchtelingen. Ook giDg de hooge
Landsvrouwe per roeiboot de over»
stroomde huizen langs van de
Vianen.
Na een lang oponthoud -vertrok
H. M. weder.
Oostrum 20 Jan. 1950. Th- Builtjes
Ean redacteur vao Het Hnisgezin, die
persoonlijk bet oord «&a de ramp besoebt
beeft scbryft o a. de volgeode bijzonder
beden
We hebben de plaats bezichtigd waar
de spoordyk voor bet etroomgsweld be
swekeo is over een lengte van ruim 200
meters. Met kr&obt en geweld gutste de
stroom door het gat. waarvan men de diep*
te niet beeft kuoneo peilen. Niets is bier
meer van den spoordijk over, de spoor
rails zulleo io de diep e l>ggeo. Over een
lengte van 200 meter voor bet gat is de
spoorweg ook geheel verwoest, gaten zyn
onder de rail» geslagen, telgraafpalen
Wel zeker, winnen doet gy toch.
Wij zullen zieD,
John Ruseel keeide terng naar bet
botel, eo jni&t dan bemerkte by twee
mannen st&aode ten balve verdoken aan
bet eiDde der veraDda, Zy baddeo daar in
volkomen stilzwijgendheid gestaan en bad
den wellicht «lies geboord wat in de laan
werd gezegd. Zoodra zy ontwaarden dat se
gezien werden wandelden zy voort.
Alhoewel Rnssel er tamelyk zeker van
was dat de twee alles hadden geboord, en
er ook wel niet bijzonder veel aan gelegeD
was, dacht by bet toob zesr onbeschaamd
in ben dat ze eene samenspraak hadden
durven afluisteren die beo hoegeoaamd
□iet aanging.
lotusscbeo ging Stalknecht Piet met zyo
paard naar den stal, geheel onbewust van
de zaak die Rnssel's aandacht had getrok
ken.
Aao de staldeur gekomen tijode ont*
moette Piet een ander man, een neger,
Oom Steven genaamd. By scheen zich van
den stal te verwijderen, doch de knaap
sprak bem toe eo Steven riep
HaPiet zyt gy dat
Daar ben ik wel zeker van wedervoer
de jongeo met een laob.
Ik beb al eeD gebeelen tyd naar u
uitgezien jongen, ik moet o wat zeggen.
Zoo, wat is bet. Oom Steven
Gedurecde uwe afwezigheid zyn er
vreemdelingen aangekomen.
Toch
Ja.
Wie is er gekomen
Een paar rondleurders.
Te voet
Neen 't zyn ariatocratisohe, bet
verkeerden vreeselijk, anderhal ven dag
lang en wie weet mlssobien nog eeo bange
□acht in bet verschiet. Want er zyn er,
ginds ver waar de Maasdijk bezweken is,
bij weteos nog zeveD menscben op 't dak
vao een buis. dat door den feilen stroom
nog niet te bereiken is, God geve dat zy
bet uithouden tot de redding komt I
Uit bet station Cuijk komsod. staan wy
▼oor bet water, water overal. Op een kar
met vslen samsogepakt, gaan wy, bet
paard tot deD buik in bet water, naar de
hoofdstraat die nog droog is en bet Markt
plein een oase in dese waterwoestyo.
Io botel de Korenbeurs was de gemeen
teraad vergaderd het stadhuis is niet te
bereiken en wy interviewden eeo paar
der leden die ons verbaalden boe ontstel*
lend de panniek was, tos in dsn nacht van
Vrijdag op Zaterdag de dijkbreuk plaats
bad over eeo breedte van 25 meter, tus»
soben cafe's van Driessen en Hofman. Om*
streeks 3 uur laidden de klokken alarm
en sloegen de mensobeo op de viuobt of
kropen op de daken. Toen de vloed de
electrische centrale bereikt bad, ging bet
hebt uit eo werd de toestand nog meer
benauwend en ontstond een paniek. In 10
minoteo steeg bet water byna een halven
meter. Veel kleiD vee, als kippen en var»
kens, zyo verdronken, ook koeien en
paarden En dit is niet te verwonderen als
men dat alleen Cnijk, ia om 'o straal vaa
2 uur in den omtrek, geheel bet land eeu
waterplas is. De ramp en de schade is
met te overzien, tal van buizen zyn ontzet,
by wetens is er een ingestort niemand
weot hoeveel er nog sollen bezwykeo.
Vooral in de bunrt Vianen is het erg, daar
zitten reeds 2 dagen de menscben op de
buizen en zyo nog niet gered kannen wor»
den.
Io bet klooster der Eerw. Zusters hebben
tbaos vele vluchtelingen een onderdak ge*
vonden en alle bewoners op bet droge ge*
deelte namen ongelakkige dorpsgenooten
liefderijk op
Er is io Cuyk, naar wy boorden, door
velen met moed en doodsverachting ge»
werkt om de ramp van den doorbraak af te
wenden maar bet is niet mogen slagen.
Naar wy vernamen is de toestand in
Beers zoo mogelyk nog erger dan in Cojk
omdat daar gun reddiogsmateriaal als
booteo aanwezig zyn. Hier in Cuyk werd
het reddiDgswsrk door een dertigtal booten
verricht, maar dit getal is nog veel te
weinig.
zyn geeo gewone, want zy zyn in een
wagen gekomen, zij hebben eeD schoon
paard. Gy kunt er nwen kop op wedden
dat het geen vuiligheid is. Ik ken een
•beer" wanneer ik er een zie.
Ik zie daar niets vreemds io Steven,
Wel, Piet bet zyn rare klanten, en
ik geloof evenmin dat zy lenders zijn, als
dat paardendief Hartij een veekoopman
was.
Zyn bet dan spelers of afzetters I
Ik weet er Diets van, 't is sleobts
giswerk, Piet, maar ik bso somtijds een
goeden gisser, ja dat beo ik.
Dat is waar Oom Steven.
Bekyk ze zelf maar eem, fmyn jon*
gen beiden zyn in bet botel en de wagen
staat in den stal. De wagen komt my ver
dacht voor.
Piet sprong van zyn paard eo braobt
bet in den stal, daarna zoobt bij bet reeds
besprokene voertuig op, dat naar bet zeg
gen van den ouden kleurling, een verdacht
voorkomen bad.
Het was van bet gewoon model als
algemeen door leurders gebruikt wordt
om allerlei waren io buitenplaatsen rond
venten een 'rood geverfden gedekten
bak, met eene deur aan weerskanten,
Zware hangsloten hingen aaD ieder dear,
by gevolg was het onmogelijk om te ziea
wat de wagen inhield.
Waarlijk er was ni6ts aan deo wafen
dat kon doen vermoeden, dat by niet werd
gebruik voor het doel waarvoor by geschikt
scheen te zyn.
Wordt vervolgd.
